ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
No. 77
Zaterdag 26 Juli 19X4
9e Jaargang
IJMUJDER COURANT
„IJ MUIDEN VOORUIT
In het Raadsoverzicht van de zitting
van 15 Juli 1924, vestigd de Raads-
overzichter er de aandacht op, dat de
heer W. Jongstra bij velen de oogen
geopend heeft en belangstelling heeft
kunnen wekken voor het vraagstuk:
„IJmuiden als voorhaven van Amster
dam."
Inderdaad is het voor allen, welke de
ontwikkeling van IJmuiden ter harte
gaat, van belang om kennis te nemen
van de desbetreffende in details uitge
werkte studie van den heer Jongstra.
Reeds in het najaar van 1923 had
ondergeteekende in een bestuursver
gadering van de Vrijz. Democr. Kies-
vereeniging het genoegen kennis te
mogen nemen van voornoemd rapport.
In overleg met dat college waarvaii
ook de heer Jongstra deel uitmaakt
werd besloten, als begin van uitvoe
ring in den Raad het. voorstel te doen
een economische commissie te benoe
men uit de vooraanstaande burgers
onzer gemeente op het gebied van han
del en industrie e.d. naar het voor
beeld van de bestaande economische
commissie te Den Helder.
Ondergeteekende stelde zich naar
aanleiding daarvan in verbinding met
een gemeenteraadslid te Den Helder
en verkreeg door diens tusschenkomst
van den gemeente-secretaris aldaar de
noodige gegevens en drie jaarversla
gen.
Door mij werd daarop het volgende
voorstel met toelichting aan den Raad
geformuleerd:
Aan den Raad
der Gemeente Velsen.
Ondergeteekende, lid van Uwen
Raad, heeft de eer Uw college
voor te stellen, Burgemeester en
Wethouders te verzoeken uit de
vooraanstaande burgers onzer ge
meente op het gebied van han
del en industrie een economi
sche commissie te willen benoe
men, welke genegen is het ge
meentebestuur met zakelijke ad
viezen terzijde te staan.
B. G. SCHUITENMAKER.
Toelichting.
Uw college zal het met mij eens zijn,
dat de economische toestand onzer ge
meente ernstig onder de oogen moet
worden gezien.
De snelle aanwas, gevoegd bij het
reeds bestaande overcompleet, onzer
bevolking, vraagt dringend naar eene
oplossing. Immers, de bestaande bron
nen van handel en nijverheid kunnen
moeilijk meer aan de vraag naar ar
beid voldoen. Ons gemeentebestuur
overtuigd van deze economische ach
teruitgang, tracht te helpen wat het
kan, maar kan op den duur niet voor
komen dat de malaise nog grooter
wordt.
Het eenige middel, om de plaats on
zer inwoning op de been te houden, is
daarom „nieuw economisch leveiT'.
Door haar geographische ligging is
dat voor de gemeente „Velsen" zeer
wel mogelijk. Doch vóór alles, is daar
voor een deskundige leiding noodig.
Uw raad hoe actief ook kan
zich, zonder deskundig advies, niet
naar behooren met een zoodanige lei
ding belasten, omdat hem daartoe de
noodige middelen en gegevens ontbre
ken.
Het voorstel: benoeming eener „eco
nomische commissie", ondervangt dat
bezwaar.
Onze gemeente telt vele deskundige
krachten op economisch gebied. Wan-
I neer deze zich in vereeniging met
(het gemeente-bestuur ernstig aan
het werk zetten, dan mogen wij ver
wachten dat dien arbeid productief
zal zijn. Doch zoo dat eventueel niet
mocht gebeuren, dan treft niemand
lUwer een verwijt, omdat dan redelij
ker wijze gedaan is, wat gedaan kon
worden.
Sedert ongeveer vijf jaar bestaat te
Den Helder een economische commis
sie. Deze is door den Raad ingesteld en
benoemd door het college van B. en W.
Zij heeft een adviseerende stem en doet
's jaarlijks verslag aan het gemeente
bestuur van haap werkzaamheden.
Voorts zij nog vermeld, dat de com
missie zich in sub-commissies ver
deelde, een secretaris benoemde, tegen
«SS vergoeding MH i 500," W» &11
een jaarlijksche subsidie verkreeg,
welke varieerd van f 500.tot f 2000.
Voornoemde commissie heeft haar
gemeente reeds vele en goede dien
sten bewezen. Was haar arbeid niet ai-
tijd loonend, dan moet dat geweten
worden aan de niet gunstige geopgra-
phische ligging van den Helder.
In tegenstelling met Den Helder
heeft onze gemeente een zeer gunstige
geographische ligging. Zoodat een
economische commissie in onze ge
meente een vruchtbaar arbeidsveld
voor zich heeft.
Dit voorstel heeft tot nu toe den
Raad niet bereikt, omdat ondergetee
kende in overleg met het bestuur
van de V. D. Kiesvereeniging „IJmui
den" het heter oordeelde de zaak di
rect in handen van B. en W. te stellen.
Daarvoor waren twee redenen: Ten
eerste wilde het voorstel de benoeming
aan B. en W. overlaten. Waarom liet
heter was dat liet initiatief ook van
dat college uitging. En ten tweede
bleef het dan een van politieke smet
ten vrij voorstel, dat door alle partijen
kon worden aanvaardt.
In een desbetreffend onderhoud met
den Burgemeester, dat omstreeks ein
de October 1923 plaats had, kreeg on
dergeteekende van zijn edelachtb. de
toezegging dat hij de zaak in studie
zou nemen en zoo mogelijk zou bevor
deren. Hoopvol gestemd hebben wij
dus rustig den uitslag dezer studie af
gewacht.
Den 7en Maart 1924 ontving onder
geteekende daarop de volgende offici-
eele mededeeling van B. en W.:
„Wij hebben de eer U mede te
deelen, dat wij geen aanleiding
vinden om bij den gemeenteraad
het. initiatief te nemen tot instel
ling van eene economische com
missie."
De eerste poging, om het xapport
Jongstra leven te geven, had naar
dien zijde dus gefaald.
Over het waarom? en daarom! zal ik
het hier niet hebben. Voor mij en
ik veronderstel ook voor anderen
blijft het hoofdzaak, dat er een derge
lijke commissie komt. Hoe? Dat komt
er minder op aan! Evenmin, door
wien!
Waar B. en W. echter afwijzend te
genover deze zaak staan zal het initia
tief van andere zijde moeten komen.
Een krachtige vereeniging zooals door
den Raadsoverzichter bedoelt, zou zeer
zeker goed werk kunnen doen.
Wel hebben wij nu de officiëele
„Gids". Maar met alle waardeering
voor een knap stuk werk is dat niet
het meest noodige.
Immers: een „Gids" behandelt het
bestaande. Terwijl een economische
vereeniging een scheppend doel heeft,
dat nieuw leven brengt.
Zij het dan, dat wij niet kunnen ko
men tot een economische commissie.
Laat het dan een vereeniging voor
vreemdelingenverkeer zijn, welke
practisch het werk van de eerste doet.
Velseroord.
B. G. SCHUITENMAKER.
Post en Telegrafie in onze gemeente.
De laatste dagen wordt er veel ge
schreven over de reorganisatie van den
dienst der posterijen in onze gemeente.
Het post- en telegraafkantoor te Vel
sen zal worden opgeheven, terwijl er
te Wijkeroog en te Velsen hulpkanto
ren zullen komen.
Naar wij uit goede bron vernemen,
zijn deze berichten juist. Het hulpkan
toor op Wijkeroog zal bediend worden
door het postkantoor te Beverwijk, de
hulpkantoren te Velsen en Velseroord
komen- onder het postkantoor te
IJmuiden. Te Velseroord, zullen poste
rijen, telegrafie en telefoon in één ge
bouw vereenigd worden.
De heer Groeneveld moet te dezer
zake tot B. en W. eenige vragen heb
ben gericht. Wat deze inhouden en wat
het antwoord daarop zal zijn, weten
wij niet. Wij hopen alleen dat B. en W.
alles zullen doen om den postdienst in
onze gemeente zoo schappelijk moge
lijk te maken. Van de regeering en het
hoofdbestuur der posterijen verwach
ten we niets. Bezuinigingen is de leu
ze en ieder jaar zijn er groote tekorten.
Terwijl in Engeland en Denemarken
met veel lager tarieven dan bij ons,
deze tak van dienst winst oplevert.
Wij willen hopen dat de kantoren in
flinke gebouwen gehuisvest zullen
worden. Wij hebben in ons blad on
langs onze bewondering uitgesproken
voor den kantoorhouder te Velseroord,
die met een enkele hulp dagelijks
zorgde voor onze bevolking van nu bij
kans 8000 zielen, maar die dan ook
haast dag en nacht bezig was. Echter
verdient ook het publiek een eervolle
vermelding, voor de kalmte, waarme
de men steeds heeft gewacht. Want 12
a 15 menschen wachtende voör het lo
ket kwam herhaaldelijk voor.
Wij rekenen er dan ook op, dat men
le Velseroord nu eens flink voor den
dag zal komen. Andere plaatsen van
8000 zielen hebben een post- en tele
graafkantoor met talrijk personeel.
Hier is steeds alles zoo primitief mo
gelijk gehuisvest geweest.
Ook Wijkeroog met haar 4500 zielen
moet een flink gebouw hebben.
Voorts hopen we dat de verzending
eer beter dan slechter zal worden. Van
IJmuiden gaat 's avonds half tien nog
een post zending in de richting Haar
lem. Wij hopen dat Velsen on Velser
oord daar later ook gebruik van kun
nen maken, want de laatste zending in
de richting Haarlem is nu reeds om
half zes. Ook zouden we gaarne zien
dat de kantoren langer werden open
gesteld. Liefst dat ze den geheelen dag
geopend zijn.
Bedrijfsveiligheid,
Het zij mij veroorloofd de aandacht
van den lezer eenige oogenblikken te
vragen voor een onderwerp, waarover
in de dagbladpers zelden geschreven
wordt en terecht, want de lectuur
zou er op den duur niet aangenamer
door worden en hetwelk ook in par
ticuliere gesprekken en op vergade
ringen betrekkelijk zelden wordt be
handeld, n.l. voor de bedrijfsveilig
heid.
Over de verkeersveiligheid of onvei
ligheid lezen wij den laatsten tijd her
haaldelijk en ook in gesprekken wordt
dit chapiter nog al eens aangevoerd
en er is reden voor!
Toch is het onderwerp der bedrijfs
veiligheid niet minder belangrijk en
ik geloof dat liet alleen onbekendheid
is met den omvang en de heteekenis
vah dit vraagstuk, welke er toe leidt
dit nagenoeg onbesproken te laten.
Om den lezer aanstonds midden in
het onderwerp te plaatsen, mogen een
paar cijfers dienen.
Aantal ongevalsaangiften.
Gemiddeld per
werkdag Per jaar
1913 282 86617
1914 257 78886
1915 255 78523
1916 285 87529
1917 272 83416
1918 263 80838
1919 298 91499
1920 339 104657
1921 326 100418
1922 309 94834
Wat dit aan schadeloosstellingen
wegens genees- en heelkundige behan
deling, tijdelijke uitkeeringen, invali-
diteitsrenten, begrafeniskosten, renten
aan nagelaten betrekkingen enz. per
jaar kost, moge blijke uit het volgen
de \velsprekende staatje. Ik rond de
.bedragen af.
1913 ruim 4.4 millioen.
1914 4.5
1915 4.6
1916 5.—
1917 5.6
1918 6.1
1919 7.—
1920 9.—
1921 10.3
1922 10.5
Natuurlijk wordt er nog andere gel
delijke schade geleden welke in boven
staande opgave niet is en kon worden
opgenomen, o.a. de schade voortvloei
ende uit ongevallen, voorgekomen in
bedrijven, welke niet bij de Rijksverze
keringsbank bekend zijn; dus die in
het landbouw- en zeevisscherijbedrijf
en die bedrijven, welke in 1922 en voor
afgaande jaren nog niet onder de On
gevallenwet vielen, en welk aantal be
drijven zeer belangrijk is.
Afzonderlijke vermelding verdient,
dat alleen de administratie van een en
ander aan de Rijksverzekeringsbank
in 1922 een bedrag vorderde.van ruim
4.1 millioen, waarbij dan nog komen
de zeer belangrijke administratiekos
ten van werkgevers en andere risico
dragers.
Ik heb mij tot dusver gehouden op
zuiver materieel gebied, maar de scha
de, welke hier geleden wordt, is feite
lijk nog de geringstè. Welke pen is in
staat bet naamloos leed te schetsen,
hetwelk er spreekt uit cijfers als van
300 ongevallen per dag in ons klein
landje. Hier iemand een lichaamsdeel
wreed afgescheurd, daar een jonge-
man voor zijn leven blind, elders 1
iemand afgrijselijk verminkt. Een J
echtgenoot aan zijn liefhebbende I
vrouw en jeugdige kinderen, een zoon^
aan zijne oude hulpbehoevende moe- i
der ontijdig ontrukt. Om van de on-
derstane pijnen, de angsten en smar-
ten, de maandenlange ziekenhuisver- j
plegingen niet eens te spreken!
Het is onnoodig mij het schetsen i
van al dit naamloos wee te wagen,
mijn schildering zou toch steeds ver
beneden de werkelijkheid blijven. Het
ergste is echter, dat veel van dit alles
zou kunnen worden vermeden, veel
van. deze geestelijke, lichamelijke en
materieele schade behoefde er niet te
zijn, wanneer aan het vraagstuk der
bedrijfsveiligheid wat meer aandacht
werd, ge wijd. j
Ik begin met het ergste kwaad. Er
zijn patroons, die ondanks het voor
treffelijk toezicht der Arbeidsinspec-
tic niet te verwarren met de Raden 1
van Arbeid in gebreke blijven in
hunne fabrieken en werkplaatsen de
noodige maatregelen tot beveiliging j
van hun personeel te nemen en die op
de toepassing daarvan geen acht
slaan.
Dat is van die patroons heel erg
een leelijk woord zal ik daarvoor niet I
gebruiken.
Er zijn arbeiders, die de door hun
patroon soms met belangrijke gel-
delijke opofferingen aangebrachte
beveiligingsmaatregelen, buiten ge
bruik stellen, die dat alles minachten
en zich bovendien vrijwillig en voort
durend aan groot gevaar blootstellen.
Dat is van die arbeiders niet minder
erg een leelijk woord zal ik daar
voor ook bier niet gebruiken.
Toch hebben werkgever en werkne
mer bij een hoog opgevoerde veilig
heid in de werkplaats zulk een over
weldigend belang!
Vanwaar dan die we derzij dsche na
latigheid?-
Wij meenen dit te moeten toeschrij
ven aan onbekendheid en onverschil
ligheid. Wanneer wij die beide factoren
konden wegnemen, zouden wij een
eind weegs gevorderd zijn.
Nu is er den laatsten tijd in dit op
zicht veel gedaan.
Te Amsterdam (Hobbemastraat 22)
bestaat het Veiligheidsmuseum.
Dit Veiligheidsmuseum vervult ten
aanzien der bedrijven ongeveer de rol
van den verkeersagent; bet duidt ons
aan, welken weg wij moeten volgen
om zoo weinig mogelijk bedrijfsonge
vallen te krijgen.
In dit museum zijn allerlei voorwer
pen, van de meest uiteenloopende ver
scheidenheid ten dienste der veilig
heid aanwezig, om voor den bezoeker
te worden gedemonstreerd. Van dit
Veiligheidsmuseum gaat verder een
intense propaganda uit tot bevorde
ring van de veiligheid. Zoo worden o.a.
tal van platen verkrijgbaar gesteld,
waarvan een voorlichtende en waar
schuwende beteekenis uitgaat. De
eene plaat is beter geslaagd dan de an
dere, maar over het algemeen zijn zij
voortreffelijk.
Kleinere afdrukken van die platen
zijn verkrijgbaar als sluitzegels. Daar
naast worden kunstvolle maandkalen-
ders in den handel gebracht. Alles te
zamen vormt een krachtige, indruk
wekkende propaganda, waarvan de
gunstige gevolgen niet zullen uitblij
ven.
Die propaganda ten gunste der be
drijfsveiligheid zal de onbekendheid
en de onverschilligheid op dit terrein
wegnemen. Als dit maar bereikt is,
dan is er veel bereikt. Daarom, hoe in
tenser de propaganda tot bevordering
der veiligheid, hoe beter. --
Wij leven tegenwoordig' snel, geagi
teerd; de industrialiseering, de mecha
niseering van ons land, van ons be
drijfsleven neemt hand over hand toe
en daarmee ook de mate der gevaren.
In dezelfde mate dient ook de zeer mo
derne propaganda voor de veiligheid
te groeien.
Laten daarom allen werkgevers,
werknemers, vakbeweging en in het
kort allen die in dit bij uitstek sociale
werk belang stellen, de handen aan
den ploeg slaan, om door de versprei
ding der platen, de propaganda voor
de Veiligheid te steunen.
De platen (in kleuren en in 24 soor
ten) zijn tegen geringe kosten ook bij
den Raad van Arbeid verkrijgbaar.
Een bezoek aan het Veiligheids
museum (kosteloos) is voor ieder in
teressant en aanbevelenswaardig.
Indien eenige propaganda ooit ren
dabel is, dan zeker deze.
MICIIIELSEN.
Een Badplaats-Droom.
Terwijl ik droomend lag te woelen,
Zag ik de zee ons strand bespoelen.
Ik zag ijverige IJmuidenaren
Met bootjes menschen zeewaarts varen.
Ik zag de stads Spes Patrice
Genieten van de zilten zee.
En op de zeereep zag ik zoowaar
Een eindeloozen boulevard,
Met Kurhaus, villa's, dansingtent
Op de Zuidpier een verkeersagent.
Ik zag de Bad-commissieledèn
Die lustig van een duintop gleden.
Maar nauwelijks was dit feit gebeurd
Of dadelijk werden zij bekeurd.
Jelui zijn: zoo sprak de duinwacht
I i kwaad,
Geklommen over het prikkeldraad.
Ik zag stoom en zeil en motorjachten
Die al maar vreemde menschen brach
ten.
Ik hoorde Engelsch, Fransch en ook
Oostzaansch,
Düitsch, Brabantsch en ook veel Jor
daans ch.
Ik zag trawlerlui zoo van mijn jaren
In kleine villa's, rijk door het varen.
Ik zag badhotels schier overal
In het Kurhaus een elite-bal.
Ik zag ezelrijden op het strand
Ook heel veel ezels in het zand.
Ik zag golfspel en" een tennisbaan
En auto's rijden af en aan.
Ik zag vliegmachines staan op het
strand
Voor snelvervoer naar het binnenland.
Ik zag de boulevard belegd met tegels
En op die tegels heel veel vlegels.
Ik zag onze burgerwachten wachten
Bij tentjes waar men wil overnachten.
Een zoeklicht zag ik met helle stralen
Voor hem en haar die mochten dwalen.
Ik zag een Heeren- en een Damesbad
Gescheiden door een houten lat,
Waar onderaan hing kippengaas
Een badend mensch doet soms zoo
dwaas.
Precies zooals in Scheveningen
Zag ik nog heel veel gekke dingen.
Ik zag Trijnen met een lange IJ
Die meestal liepen naast een Hij.
Ook zag ik treinen met ei
In razend tempo snelden die
Langs de boorden van het Noordzee
kanaal
En stampvol zaten ze allemaal.
Een electrisch veerpont aan den kop
De kantoorvlag van Jaap V. in top.
Ik hoor de Roland bellen luiden
Ik hoorde niets als „Naar IJmuiden'!
Maar toen, toen hoor ik werk'lijkheid.
Er krast een stem. Sta op! 't is tijd!
Jij met je droom van strand en zee,
Hoe is 't kom je haast beneé!
Jungbacker.
CONSULTATIE-BUREAU.
Vereeniging tot bestrijding der
Tuberculose.
Briniosiraat, Velseroord.
Dinsdags geopend van 23 unr.
Het onderzoek is kosteloos en ge
schiedt door Dr. VAN SLOOTEN van
Haarlem.
Ouders laat vooral uw kinderen on
derzoeken.
Door den grooten toeloop is het noo
dig gebleken, dat men zich laat inschrij
ven Dinsdags van 23 uur, Vrijdags
van 6—7 uur of dat men zich schrifte
lijk opgeeft voor Inschrijving, waarop
U bericht zal worden gezonden, wan
neer U op het Consultatie-Bureau
moot komen.
