Heeren Modes
lob. ile Waards
Overhemden
Heeren Modes
Hoeden- en Petten
Magazijnen
Hoeden- en Petten
Kanaalstraat
Telefoon
C 22-24
171
Uw Jasmodel
Kanaalstraat G 22\2i
Telefoon 171.
Enorme keuze in
alle prijzen.
wezen hebben. In „Norsk Fïskeri Tidende"
no. 4—6 Is deze nieuwe uitvinding met
plaatjes verduidelijkt.
Het Ministerie van Onderwijs in
Zweden heeft 4560 Kronen ter beschikking
van het Zweedsche visscherij-beheer gesteld
om daarmede cursussen voor onderwijzers
der volksscholen te doen houden. Wanneer
de onderwijzers op die manier voldoende
bekend gemaakt zijn met het nut der vis
scherij en de waarde der visch als voedsel,
kunnen zij daarna hun kennis aan de leer
lingen der volksscholen mededeelen, en
daardoor dus als propagandisten voor het
vischverbruik optreden. N. VI. Ct
Oroote plannen voor de
Deensche visscherij.
De Deensche eerste minister, Stauning,
heeft aan het regeeringsorgaan „Social-
demokraten" medegedeeld, dat hij een
commissie zal benoemen om de kwestie der
industrialiseering van de Deensche visscherij
in al haar onderdeelen te bestudeeren,
hieronder ook begrepen het conserveeren
en alle andere behandelingen van visch, de
inrichting van nieuwe visschershavens èn
de reorganisatie van de geheele visscherij.
Na voltooiing der voorbereiding zal men
trachten kapitaal bijeen te brengen voor
deze onderneming.
UIT DE GEMEENTE.
Een openbare voorbereidende school
te IJmuiden?
Bij den gemeenteraad is d.d. 28 Sep
tember liet volgende voorstel ingeko
men, onderteekend door de 6 soc.-dem.
leden.
Ondergeteekeiiden, leden van Uwen
Baad, «hebben de eer U voor te stellen,
te besluiten tot de vestiging van een
OPENBARE SCHOOL VOOR VOOR
BEREIDEND LAGER ONDERWIJS te
IJMUIDEN, voorloopig in de vier lo
kalen der openbare-scbool-gebouwen
B en welke thans niet voor andere
onderwijsdoeleinden in gebruik zijn,
met uitnoodiging aan Burgemeester en
Wethouders daartoe strekkende maat
regelen zoo tijdig aan den Raad ter
goedkeuring aan te bieden, dat deze
onder wijs-inrichting met 1 April 1925
in werking kan treden.
TOELICHTING:
Het mag overbodig heeten, hier nog
eens weer in den breede de noodzake
lijkheid van de tot standkoming van
een neutrale bewaarschool in de afdee-
ling IJmuiden te hetoogen. De behoef
te hieraan is o.i. voor en na wel over
tuigend gebleken. Herhaaldelijk is de
ze zaak in den raad aan de orde ge
weest, meermalen is door ons op de
urgentie van de oplossing van dit
vraagstuk gewezen en van verschillen
de zijden hebben den Raad de laatste
jaren uit de burgerij adressen bereikt,
waarin om de stichting van een open
bare bewaarschool in de afdeeling
IJmuiden werd gevraagd. Het vorig
jaar plaatste de Raad een promemorie-
post op de begrooting voor de stichting
en instandhouding van een openbare
bewaarschool te IJmuiden, welk be
sluit met algemeene stemmen werd
genomen. We mogen dus aannemen
ook op grond van de besprekingen bij
die gelegenheid, dat de Raad unaniem
van oordeel is, dat er te IJmuiden een
inrichting voor neutraal voorber. lager
onderwijs moet komen :en ook over de
urgentie hiervan bestaat, als wij ons
niet zeer vergissen, weinig vepschil
van meening.
Minder eenstemmigheid was er tot
dusver, als er over de mogelijkheid
werd gediscussieerd, om hiertoe aan
stonds te komen. Dan hoorde men wel
verschillende bedenkingen, dan wer
den mogelijkheden geopperd, die uit
stel in dezen zouden moeten wettigen.
Sommige leden gaven te kennen, dat
onze gemeente reeds zooveel aan het
bewaarschool-onderwijs ten koste legt,
meer dan elders, terwijl de toestand
der gemeentekas, dit in aanmerking
nemende, niet zou toelaten op deze
post een nog grooter bedrag uit te
trekken. Anderzijds werd opgemerkt,
dat hier voor het particulier initiatief
een taak,was te vervullen en dat het
voor de gemeente ook uit financieel
oogpunt raadzaam zou zijn, deze zorg
aan particulieren over te laten.
Wat het eerste argument betreft, wie
dit aanvoert, moet wel van oordeel zijn,
dat men hier met een onproductieve
uitgaaf te doen heeft, welk oordeel van
een geringschatting van het aan het
hewaarschoolonderwijs toe te kennen
waarde getuigt, die niet meer van de
zen tijd is. Zij dateert uit den tijd, toen
dit onderwijs nog uitermate slecht was
verzoi gd. En waar die tijd nog niet zoo
ver achter ons ligt, laat het zich ver
klaren, dat het aantal derzulken nogj
vrij groot is. Als men echter ziet, hoe
in menig gezin onmogelijk steeds de
meest elementaire zorg aan de klein
tjes kan worden besteed, althans niet
wordt besteed, door welks oorzaak dan
ook, en -men stelt daar tegenover in
welk een zorgzame sfeer zij op een goed
geleide en behoorlijk toegeruste be
waarschool worden geplaatst, dan
komt men wel gauw van dat gering
schattend oordeel terug. Dan komt men
tot de conclusie, evenals wij, dat dit zoo
bescheiden werk uit cultureel oogpunt
waarlijk van niet geringe heteekenis
is en via de daar geplaatste kinderen
verder in de gezinnen doorwerkt dan
men oppervlakkig bekeken zou den
ken.
In onze gemeente hebben we het
voordeel, in sommige zeer goede be
waarscholen de practijk te kunnen
waarnemen. En dan zien we, dat de
ouders algemeen de grootst mogelijke
sympathie hebben voor deze school. Zij
leeren mede ongemerkt hoe men aan
de gezonde ontwikkeling van bet jon
ge kinderleven het best tegemoet komt
en trachten dat dan weer thuis in prac
tijk te brengen. In dit licht bezien moet
het toch wel even onlogisch heeten, als
men gezien de goede resultaten van de
ze scholen, waar zij zijn, zegt: nu is
het genoeg, de begrooting laat een
grooter uitgaaf op deze post niet toe
en zulks te meer, waar de zegeningen
van dit onderwijs wel in zeer ongelijke
mate over de verschillende deelen der
gemeente zijn uitgestort en, alweer on
logisch, het grootste bevolkingscen
trum der gemeente, IJmuiden, hierbij
wat het neutrale onderwijs betreft, ten
eenemale is voorbijgegaan. De finan-
cieele toestand der gemeente moge het
noodig maken zich ook in deze ©enige
beperking op te leggen, het is niet- te
verdedigen, dat waar de burgerij in die
afdeeling op voorziening in die be
hoefte aandringt, men dit zou afwijzen,
terwijl zij in de belastingen toch mede
belangrijk bijdraagt aan dit voorberei
dend onderwijs in andere afdeelingen,
Velseroord en Santpoort b.v., waar dit
tip-top verzorgd is, en, als het erop
aankomt, men nog eerder in het meer
landelijk deel der gemeente het zonder
zou kunnen stellen dan te IJmuiden.
speciaal oud-IJmuiden, waar welhaast
geen enkel stukje grond aan de jeugd
meer een veilige speelplaats biedt.
Thans komende tot het tweede voor
uitstel aangevoerde argument, de
voorkeur voor het particulier initiatief.
Die voorkeui* is goeddeels gegrond op
de overweging, dat dit de gemeente fi
nancieel voordeeliger zou uitkomen.
Laten wij persoonlijke voorkeur
hier voor een oogenblik buiten. Als wij
tot een resultaat willen komen, heb
ben wij in de eerste plaats de vraag te
stellen: bestaat er kans, dat het parti
culier initiatief de gemeente van deze
zorg zal ontlasten en in de tweede
plaats: Is het niet zoo voor elkaar te
zetten, dat het, als de gemeente zelf de
zaak aanvat, niet of niet veel meer zal
kosten, dan wanneer de gemeente een
finantieele bijdrage daartoe aan de een
of andere vereeniging zou moeten
ven.. Op de eerste vraag luidt ons ant
woord ontkennend. Immers onder de
voorstanders van de neutrale school
zijn er zeer vele, die uit beginsel er de
voorkeur aan geven, dat dit in al zijn
geledingen aan de gemeentelijke over
heid wordt toevertrouwd. Dit in aan
merking nemende is het verklaarbaar,
dat bij overigens gelijke mate van be
hoefte het particulier initiatief zich
voor een neutrale voorbereidende
school niet in gelijke mate zal doen
gelden, als dit bij de voorstanders van
confessioneele scholen het geval is. Dit
is ook hier het geval. Dit is volstrekt
geen bewijs van lauwheid of van ge
brek aan belangstelling. Voor velen
is dit een principieele questie. De kans,
dat de een of andere vereeniging, die
zich wel op dit gebied beweegt, zich
deze zorg zal aantrekken is ook wel
zeer gering. Voor de gemeente mogen
de economische omstandigheden een
bezwaar zijn, het althans moeilijk ma
ken haar sociale bemoeiingen over wij
der kring uit te strekken, 'diezelfde
oorzaak maakt zulks aan dergelijke
vereenigingen welhaast geheel onmo
gelijk. Pogingen in dit geval in die
richting aangewend, hebben dan ook
gefaald. En de onderscheidene parti
culiere bewaarscholen in deze gemeen
te, die voorheen haar uitgaven geheel
uit eigen middelen wisten te dekken,
hebben, voorzoo ver zij haar taak naar
behooren aanvatten, de financieele
lasten gedurende de laatste jaren voor
een belangrijk deel op de gemeente
overgedragen, terwijl eene, die zich
niet hij de daartoe door de gemeente
gestelde eischen heeft aangepast en
aanleiding hebben gevonden met voor
stellen in die richting te komen en wij
ons niet verantwoord achten, de voor
ziening in deze behoefte langer sleepen-
de te houden, heeft de soc.-democrati-
sche fractie thans een definitief voor
stel ingediend, dat een oplossing aan
de hand doet, die, naar wij hopen, in
den Raad voldoenden steun moge
vinden. Wij hebben er daarbij naar
streefd den opzet zoo goedkoop moge
lijk te doen zijn, zonder aan het gehalte
der school uit paedagogisch oogpunt
te kort te doen. Wat de samenstelling
van het personeel betreft, hebben wij
dan ook aan de bestaande eischen
vastgehouden. Echter hebben wij ons
een regeling gedacht, waarbij voors
hands de niet in gebruik zijnd© loka
len der scholen B en C, respectievelijk
een en drie waren te benutten, zoodat
dan \ier klassen kunnen worden gefor
meerd en er, bij een maximum van 40
kinderen per klas, voor 160 kinderen
aldus plaats zou zijn. Aan personeel
zouden wij hiervoor behoeven aan
school iB een onderwijzeres en een
helpster, aan school C 3 onderwijzeres
sen en 2 helpsters. Voorloopig zouden
wij hier in het midden willen laten, of
er aanstonds wel een hoofd noodig zou
zijn. Dit hangt ervan af, of men zich
aanstonds de school als een geheel
denkt, of de verschillende klassen, zoo
lang de school in twee gebouwen is
ondergebracht als voorbereidende
klassen aan de in die gebouwen
vestigde scholen zou willen verbinden,
in welk geval de betrokken hoofden
van scholen zeker bereid zouden wor
den bevonden op die klassen een toe
ziend oog te houden. Deze laatste op
lossing zou uit financieel opzicht al
licht iets voordeeliger zijn. Dit is ech
ter later onder de oogen te zien, als
Burgemeester en Wethouders, na aan
neming van dit voorstel de maatrege
len ter uitvoering ervan ter goedkeu
ring aan den Raad zouden voorleggen.
Een door ons opgezette kosten-here
kening toont de volgende cijfers (glo
baal)
ONDERHOUDSKOSTEN:
4 onderwijzeressen a f 1300.f 5200.-
helpsters a f 380:^W - 1400.-
p en sio e nko st e n, oorzoov er
voor rekening der gemeente - 660.-
Leermiddelpn - 300.
Opbrengst, schoolgelden
Totaal jaarlijks
STICHTINGSKOSTEN:
banken a f 30.f 2400
Leermiddelen, extra - 200.
f 7560.-
- 600.-
6960,
f 2600.
TOTAAL voor het eerste jaar
een uitgave van f 9560.
Als wij nagaan, wat de gemeente
jaarlijks aan subsidie geeft aan de be
waarscholen van particuliere vereeni
gingen, dan komt men bij vergelijking
tot de conclusie, dat bij eenen opzet
voor deze school geen gi*ootere uitgaaf
wordt gevraagd. Wij meenen dan ook,
dat, waar aldus de kosten niet h'ooger
worden, ook uit financieel oogpunt
geen bezwaar kan worden gemaakt
dat de gemeente hier de zaak zelf ter
hand neemt.
Wij bevelen dan ook met aandrang
aanneming van dit voorstel bij U
aan.
IJMUIDEN.
Conferenties voor niet-Katholiekeni
Woensdagavond had in de R.K. kerk
de tweede conferentie voor niet-Katho-
lieken plaats.
Dezen avond sprak pater Gijlswijk.
over „Gewetensvrijheid en Roomsch
leergezag."
Pater Gijlswijk zeide nog eens dat de
bedoeling der conferenties is een een
voudige uiteenzetting te geven van
Roomsche leer en Roomsch leven. Niet,
zegt spr., zijn we gekomen om u Ka
tholieken te maken. Waar de R.K.
kerk wel gaarne heel de menschheid
wil leiden naar haar eeuwige bestem
ming, ziet ze gaarne zoovelen als moge
lijk onder hare vleugelen. Maar slechts
hen zouden wij willen aannemen, die
diepe behoefte gevoelen om tot haar
toe te .treden.
Spr. zegt dat zijn onderwerp reeds
dus geen aanspraak op gemeentelijkenaanleiding geeft te bewijzen dat het
finantieelen bijstand kan maken, de 1
strijd om het bestaan binnenkort zal
moeten opgeven.
De kans, dat het particulier initiatief
de gemeente hierin tegemoet zal komen
ons niet te dóén is het gehoor te over
tuigen. Dan zou hij een onderwerp van
meer heminnelijken kant genomen
hebben, b.v. van de poëzie en de
schoonheid van de mysterieën der kerk
is, zoo concludeeren wij, op grond vanSpr. koos echter een onderwerp, dat is
vorenstaande, dus vrijwel nihil. Waaraan den hatelijken kant.
de behoefte aan voorziening algemeen Spr. wil geen wijsgeerige besehou-
als werkelijk bestaand, zelfs als drin
gend wordt aangemerkt, is dan verder
uitstel niet te verdedigen. Daarvan is
geen heil te verwachten, geen voor de
gemeente mogelijk financieel meer
voordeelige oplossing. De gemeente
■dient de zaak zeil' aan te vatten en
daarbij naar een zoo1 economisch mo
gelijken opzet te streven.
Waar Burgemeester en Wethouders
in het uittrekken van tien promemorie-
post op de begrooting voor dit jaar geen
wing leveren over vrijheid en ook niet,
over gezag. Waar vrijheid is, moet ook
gezag zijn. Spr. wil het hebben over
godsdienstige vrijheid en de rol, die het
gezag daarbij moet innemen. Spr.
merkt op dat de R.K. kerk inzake vrij
heid niet de gemakkelijkste is en ook
niet de populairste.
De belangrijkste vraag is of de
mensch de vrijheid heeft te denken wat
hij wil. B.v. over den oorsprong van het
leven of het einde en dg bestemmingmenschen bezocht.
daarvan. Over de wetten van het le
ven, om daarbij zelf uit te maken wat
goetl is of kwaad, echt of valscb. Gaat
de vrijheid zoo ver, dat de mensch al
les kan denken inzake God en gelooft
men dat dit, God onverschillig is?
Aan wien is het te bepalen, hoe God
zal worden gediend. Bepaalt de mensch
dit of komt dit God zelf toe? Als spr.
deze vragen beantwoordt, weet hij dat
hij heel de moderne wereld tegenover
zich krijgt, omdat deze prijs stelt op
onafhankelijke moraal. Maar deze
strijd heeft jde R.K. kerk 20 eeuwen
gekend. Het antwoord is dat de R.K.
kerk den mensch niet de vrijheid laat
te denken wat hij wil. Geen gewetens
vrijheid in de R.K. kerk dus. Daarvoor
zijn positieve en negatieve redenen.
Als de kerk het toeliet, -zou dit lei
den tot de wanhopigste verwarring.
Die is er al, zegt spr. Er zijn vele gods
dienststichters, zooveel menschen, zoo
veel godsdiensten. De een zoekt het in
rechtvaardigheid, een ander weer in
weldoen, anderen in schoonheid of na
tuur. Velen zijn reeds gekomen tot alle
loochening. Wat al verwarring, waar
bij ook komt de verwarring op zedelijk
gebied.
De R.K. kerk nn stelt vast dat al die
tegen elkaar botsende meeningen niet
waar kunnen zijn en uitdrukking
kunnen geven aan Gods wil. Wat de
mensch vandaag opbouwt, breekt hij
morgen weer af. Christus bad voor
niets zoo sterk, dan dat wij allen één
zijn. En nu hebben we zoovele gods
diensten als naties.
Tot de positieve redenen komende,
zegt spr. dat de mensch ge,en gewe
tensvrijheid heeft, omdat God zijn ma
kei' is. God heeft zich van onzen geest
en van onze verlangens meester ge
maakt, daarom is Hij de heerscher
van ons geweten. Wij ontkomen dan
ook niet aan God, die in ons geweten
woont.
Spr. gelooft dat tot dusver niemand
hem zal tegenspreken. Velen zullen
deze gebondenheid aan God erkennen
Maar zullen ze zeggen, dan staat er ook
niets tusschcn ons en God, geen pries
ter en zelfs geen Bijbel. Spr. begrijpt
dit en ook dat men dan geen groep
van menschen, geen kerk wil tusschen
mensch en God.
Tenzij dan, zegt spr., dat die kerk
kan bewijzen dat zij in de plaats treedt
van God. De B.K. kerk nu gelooft dat
zij de door Christus gestichte kerk is.
En daarom zegt zij dat, waar er geen
gewetensvrijheid tegenover God is, die
er ook niet is tegenover de kerk. Die
bewijzen nu dat de R.K. kerk de ware
kerk en God's mond is, zijn er, in de
historie en in de overlevering. Maar
hierover wil spr. het niet hebben, dan
zou hij aan een reeks conferenties nog
niet genoeg hebben.
Het is ook niet noodig, ieder die wil
kan deze bronnen bestudeeren. Spr.
merkt hiei'bij op dat de wetenschap
niet tot geloof leidt, dit doet alleen het
gebed.
Aannemende dus dat de R.K. kerk de
ware is, dan staat het vast dat hare
kinderen niet het recht hebben zich een
eigen levensovertuiging te vormen. De
R.K. kerk schrijft dan ook de Waarheid
voor.
Niet ais regel om veilig te leven en
te sterven legt de kerk deze waarheid
op, neen, zij dringt tot innerlijk aan
nemen daarvan en verbiedt die te ver
werpen. Wat de kerk dus bewaart en
belijdt, daar heeft zij 't recht van haar
kinderen te eischen' dat zij dit ook doen.
Daartoe heeft de kerk zelfs dwang
middelen, b.v. het verbieden van het
lezen van boeken. Die dwangmiddelen
zijn echter alleen geestelijk en- gelden
alleen de kinderen der kerk. Politie of
militaire troepen heeft de kerk echter
niet.
Is dit dan geen geestelijke tirannie,
zal men vragen. Spr. herhaalt: waar
geen vrijheid is tegenover God, zoo ook
niet tegenover de kerk. Is het dan niet
zoo, dat de menschen niet meer 'behoe
ven te denken, omdat de kerk voor hen
denkt? Spr. merkt op, dat er in de R.
K. kerk toch wel bewegingsvrijheid is
en soepelheid. Zij heerscht over heel de
wereld, alle rassen en volken zijn in
haar. Onder eiken staatsvorm, koning
schap of republiek, bloeit zij. Kunsten
en wetenschappen ontplooiden zich
nimmer zoo schoon als in de middel
eeuwen.
Het is niet waar dat de Katholiek
geen geweten behoeft te hebben, maar
de kerk is toch steeds gids en richt
snoer. Als de Katholiek niet vrij is, is
geen enkele wetenschap vrij.
De Katholiek is vrij met een gebon
den vrijheid. Dit is, zegt spr., de ware
vrijheid, omdat ongebondenheid geen
vrijheid is. De R.K. kerk doet als iede
re moeder, die haar geweten inprent in
dat van haar kind. Zoo prent de kerk
haar kinderen in een stel geloofs- en
zedekundige waarheden. Met haar
streng leergezag wil de kerk haar kin
deren bewaren voor de zonde. De zonde
voert van God af. Het leergezag der
kerk is dns tot heil van hare kinderen.
Ook deze lezing was door, o.g. 100
ij..
Oelijk met enkele der grootste zaken in
Amsterdam, zijn wij er dit Voorjaar toe
overgegaan onze modellen
geheel te herzien.
Eén blik op bovenstaande Cliché zegt U
voldoende dat er verandering moest komen.
Amerika het land der fijne Heeren Modes
gaf ons het voorbeeld en bracht ons
onderstaand Jasmodel.
Is er nog een toelichting noodig
Wij welen dat onze modellen bestreden
worden door de Concurrentie.
Waars®
Natuurlijk doordat wij met onze relaties
steeds vooraanstaan en daardoor „terwijl
de concurrentie hunne zaken volgepropt
hebben met oude modellen", wij deze reeds
tegen verminderden prijs ruimden, daar zij
voor ons vanaf heden onverkoopbaar zijn.
Daarom vraag vanaf heden
Nadeelen heeft het niet, wel vele voor-
deeien. Men zal het U in velen zaken nog
afraden, om reden ze nog achter staan met
hunne collecties.
Kunt U bij uwe gewone winkeliers dus
niet slagen, doe dan als de andere Heeren
van IJmuiden en koop nog heden
IN
