bij de N.V. Drukkerij Sinjewel, Willemsplein
Motordienst „DILO"
Spaar- en Voorschotbank Boaz
iZvndtih DHiick-Ioineh
Spaarbank 4 pCt.
D. Bais Jzn., Makelaar
NATIONALE
BANKVEREENieiNO
Inboedels
N.Y. IJ muider Agenturen
en Administratiekantoor
Hypotheken,
ScheepsYerbanden,
Vcpdcr alle bankzaken.
Amerikaansche
Legervoorraad.
LAARZEN
WANTEN 90 cent.
BONTJASSEN f80 -
Mi SINE KIJKERS,
„De Kleine Stores"
Bart
Nutsspaarbank
1
Op 20, 22 en 23 December COLLECTE
in fjzeren potten voor het
KERSTFEEST DER ARMEN.
j Kapitaal f 10 000 000 - Reserve 12,200.000
Dagelijks, behalve Zon- en Feestdagen van
IJmuiden 9 uur v.m., van Amsterdam
4 uur n m. Telefoon 415.
Lonbar Petri
Chr.
u West-Indische sinaasappelen.
Een der eerste dingen, die den reizi-
jjjger bij aankomst in onzen West op-
e vallen, is een hooge fabrieksschoor
steen, die vrij ver uit zee te zien is en
.„waaruit een boom zijn kruin verheft.
De fabriek is vervallen, de schoorsteen
[erookt niet meer. Een zaadje is door den
jnwind naar binnen gestoven, heeft zich
„.ergens tusschen de steenen vastge
hecht, is gekiemd met de sterke le-
s venskracht der Oostersche plantenwe
reld en nu zwaaien de takken hoog uit
ieien schoorsteen: geen Meiboom op een
,shuis, dat dra voltooid zal zijn maar een
s leeken van mislukking en verval,
j. De boom uit den schoorsteen opgroei
ende is een teeken genoemd van zoo
„poenige mislukte onderneming in on-
nzen West. Daar is armoede te midden
„van groote rijkdommen en elke nieuwe
..mderneming schijnt daar als een vuur
espoedig uitgebrand te raken.
Sinds een paar jaar tracht men in
■_ien West de sinaasappel tot een ex
portartikel te maken. Het Landbouw
proefstation heeft er zich voor gespan
nen en verschillende Surinaamsche
1 vereenigingen ondersteunen de zaak.
eDe landbouwer krijgt een cent per ap
pel. Met verpakking, verscheping en
.verkoop heeft hij niets te maken. Mar-1
i ;heert de zaak goed, dan heeft hij kans
_iog een bedrag boven den prijs van een
t;ent per appel te krijgen. Men is in het
tlein begonnen; op den duur zal men
le vruchten machinaal wasschen, kleu
_m, sorteeren en verpakken. Bij de
ierste zending kwam een vrij groot
leel der vruchten rot aan. De kleur
Ier appels is ook niet mooi en smake-
ijk. Maar al doende leert men. Worden
f le appels in parafine-papier gewik-
celd, dan kan de rotte de anderen niet j
t tansteken. Men is in Suriname druk
pezig de planten te veredelen; er zijn i
t linds het voorjaar van 23 reeds 8000 i
litgezochte planten geleverd en de j
traag naar deze veredelde soorten
leemt toe. Men zal de appels nog
cunstmatig een betere kleur moeten
;evenhet oog wil ook wat en een aan-
;ename kleur maakt iedere spijs aan-
rekkelijk.
De finantiëele uitkomsten zijn bij la-
ere zendingen voldoende geweest. Als
iet Surinaamsche noodlot deze onder-
teming maar niet vervolgt, is hier
tans van slagen. Wij hebben den vori-
;en winter de Surinaamsche appelen
Lunnen keuren. Inderdaad is de fletse
fleur niet mooi, maar de appel smaakt
- lijzonder lekker en is zeer zoet, ook
j groot van stuk. Ze werden als honing-
appelen aangeboden en verdienen ook
dien naam. Aan de kerstboomen prij
ken straks de eerste sinaasappelen, die
wel mooi voor het oog maar niet lek-
ker voor de tong zijn. Dan zijn we een
maand of vijf in de gelegenheid te ge-
nieten van de sinaasappelen, mooie
i waar, drie en vijf voor een dubbeltje
j maar. Ze worden hoe langer hoe beter
j en goedkooper tevens. Vrij zeker zal de
Surinaamsche appel thans veelvuldi-
ger voorkomen en misschien leeren we
ze waardeeren om haar zoeten smaak
ondanks haar leelijk uiterlijk.
Cijfers over armenzorg.
Het Centraal-Bureau voor de Sta
tistiek heeft de cijfers over de armen
zorg in '22 gepubliceerd en ze verge
leken met die cijfers over vroegere ja
ren. In 1913 werd aan armenzorg uit
gegeven ruim 271/, millioen gulden of
f 4.11 per hoofd der bevolking. Dit cij
fer is de daaropvolgende jaren lang
zaam maar zeker gestegen. In '21 be
droeg het ruim 71 millioen of f 10.27
per hoofd der bevolking. Dat is ruim
tweemaal zooveel. Feitelijk is de stij
ging niet zoo groot als het wel schijnt;
we moeten toch rekening houden met
de kosten van het levensonderhoud,
die na '13 aanmerkelijk gestegen zijn.
Het bedrag aan ondersteuning met
geld, levensbehoeften, kostelooze ge
neeskundige hulp in '22 uitgegeven,
was ruim 20 millioen. Door de gemeen
tebesturen werd gezorgd voor 16427
arme krankzinnigen; hun verpleeg-
kosten waren ruim f 12 millioen. In de
Godshuizen werden 47885 personen
verpleegd; de kosten van deze ouden,
weezen en gebrekkigen waren bijna 13
millioen. Ruim 42 duizend personen
werden uitbesteed, wat ruim f 10 mil
lioen kostte. Komt nog bij 12 millioen
voor verpleging van ruim 73 duizend
personen in ziekenhuizen. En ruim 'n
half millioen werd uitgegeven voor
philantropische werkverschaffing. Tot
armenzorg wordt bij deze cijfers niet
gerekend de werkloozenuitkeering en
dergelijk-en.
Deze armenzorg brengt eenige ver-
lichting, zij neemt de armoede niet
weg. Dat kan door liefdadigheid ook
niet geschieden. Maar wel is het van
groot belang, dat het geld voor armen
zorg goed besteed wordt. Hierin is
groote verbetering gekomen. De nieu-
we armenwet heeft meer eenheid in de
armenzorg gebracht; ze is het onder
werp geworden van liefdevolle maar
ook van wetenschappelijke aandacht.
Men heeft begrepen, dat de vraag, hoe
het geld wordt uitgegeven, van zeer
groote beteekenis is en met een gulden
voor armenzorg doet men tegenwoor
dig meer goed dan vroeger.
Afnemende tuberculosesterfte.
Het sterftecijfer aan longtuberculose blijft
sinds '18 in het rijk, in alle provincies en
de groote steden dalen. Alleen in Drente
blijft het sterftecijfer sinds '21 gelijk. Het
hoogste cijfer had in '21 Overijsel, dan
volgen Limburg, Qeiderlind, Drente, Noord-
Holland, Utrecht, N.-Brabant, Z.-Holland,
Oroningen, Zeeland en Friesland. Het ge
middelde sterftecijfer is 1053 per 10000
zielen. In het algemeen is de sterfte onder
de vrouwen grooter dan de mannen.
Er zijn verschillende oorzaken voor de
hoopvolle daling der tuberculosesterfte. In
de oorlogsjaren was er een stijging in ver
band met de bijzondere omstandigheden,
onvoldoende voeding, mobilisatie met vaak
ongezonde slaapplaatsen, druk en zorg,
waaronder velen leden. Na den oorlog
hielden deze nadeelige factoren op en
kwam de stijging tot stand. Een daling
trad in, zeker ook omdat de bestrijding
dezer ziekte meer algemeen en krachtiger
geschiedt dan vroeger. Ook is men alge
meen voorzichtiger in den omgang met
patiënten en past men beter op tegen de
besmetting. Men behoeft den patient daar
om nog niet als een schurftige te schuwen,
maar kan toch met slaoen, eten enz. waken
tegen het gevaar der besmetting. Wellicht
mag als een oorzaak der daling ook ge
noemd worden de betere zorg voor het
zwakke kind. De uitzending van vrle kin
deren uit de steden naar buiten, het werk
der kinder-vacantiekolonies, dat voortdurend
uitgebreid wordt, het inzicht, dat men het
kwaad liefst zoo spoedig mogelijk moet
bestrijden en dus de z. g. n. verdachte ge
vallen uit de kinderwereld te hulp moet
komen, voordat het te laat is, de onen-
iuchtscholen, het toezicht der schoolartsen,
al dit werk ten bate der gezondheid van
het kind is indirecte tuberculosebestrijding
van groote waarde Tegen groote kwalen
moet men groote middelen toepassen. Maar
gewoonlijk ook vele middelen. Dat geldt
ook van de tuberculose. Het volk moet
leeren de besmetting, daarom nog niet de
besmettelijken te schuwen. Op het terrein
der bestrijding van de besmetting valt nog
heel veel te doen. i
Hoevelen gebruiken nog ongekookte melk
van tuberculeus vee I
Wint de strijd nog aan kraeht, zoo gaat
de daling voort.
I
Een verstandig woord over het
feminisme.
Onder feminisme verstaan we de be
weging der vrouw naar- een ruimere
plaats in staat en maatschappij, naar
gelijkberechtigdheid met den man.
Men spreekt ook wel van de emanci
patie der vrouw, haar bevrijding uit
de enge verhoudingen en toestanden
van vroeger, waarbij het huishouden
de wereld van haar voelen en denken
en werken was. Er is met het feminis
me duchtig gespot; we herinneren ons
een liedje: Leve Wilhelmina Drukker,
alle kousen nog maar stukker! De
man bij de wieg en de vrouw in de ka
theder, de man met de zuigeling op de
schoot en de vrouw in het kantoor!
Zoo zou de toekomst worden. Bij de
eerste feministen deden zich buiten
sporigheden voor, ook in het uiterlijk,
die maar al te veel tot bespotting aan
leiding gaven. De zuigelingen zouden
het in de toekomst moeten stellen zon
der de moeder, de man zou zelf het
huishouden moeten doen; hij zou als
een „onbestorven weduwnaar" leven.
Van die voorspellingen is gelukkig
niets uitgekomen. Het feminisme als
elke beweging is na een bnstuimig be
gin een kalme, maar sterke stroom ge
worden. De vrouw en het meisje van
tegenwoordig hebben veel te danken
aan de dwaasheden van een Wilhelmi
na Drukker. En daarbij is de liefde
voor het moederschap en de zin voor
huishoudelijkheid niet verminderd. In
het Tijdschrift voor Nijverheidsonder
wijs schrijft Mej. do Holl krachtens
haar ervaring, dat het moedergevoel,
de behoefte, om lief te hebben, te ver
zorgen en te helpen, onverwoestbaar
is in het wezen der vrouw en rijker
zal bloeien en zegenrijker zijn voor de
geheele samenleving, naar mate de
geest der vrouw zich vrijer kan ont
wikkelen.
De druk van den tegenstand en de
miskenning van haar streven hebben
eerste feministen hard en bitter in
hun strijd gemaakt. Daarom haatten
zij het werk in de huishouding en ver
wierpen zij het verzorgen der kinderen
en hoqnden zelfs het moederschap.
Maar het jonge meisje van thans,
dat onbekend is met die worsteling om
vrijheid van ontwikkeling en beroep
voor de vrouw, toont haar waren aard
en gevoelt zich eerder aangetrokken
tot, dan afgestooten van den arbeid
der vrouwen. Zij koken en strijken,
boenen en schrobben met lust en ijver,
omdat zij graag vreugde geven aan
wie zij liefhebben en pleizier vinden in
het zorgen voor anderen. En altijd kan
men rekenen op hun belangstelling,
als men spreekt over de verzorging
van zuigelingen. Zoo prijst Mej. de
Holl de meisjes van onzen tijd, die bij
al het moderne toch gelukkig nog liet
oude en eeuwige verlangen, om te
koesteren en lief te hebben en1 te zor
gen, niet verloren hebben. Er wordt
zooveel kwaad van het tegenwoordige
geslacht gesproken, dat zulke lof bij
zonder aangenaam aandoet. Zoo heeft
het feminisme de vrouw veel gegeven,
vrijheid en ontwikkeling en het echt
vrouwelijke gevoel in haar niet ge
dood.
Lijkverbranding.
In de Zaterdag te Utrecht voortge
zette 49e vergadering van de Vereeni-
ging voor Facultatieve Lijkverbran
ding zijn in het Hoofdbestuur geko
zen: tot algemeen voorzitter prof. L.
van Itallie, tot algemeen secretaris de
heer J. J. Neurdenburg (Voorburg)- en
tot lid prof D. van Embden.
De Zuiderzeewerken.
In <Ie Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
aangaande de Begrooting Zuiderzee-
fonds 1925 deelt de minister mede dat
ook hij niets liever zou zien dan dat de
uitvoering van de Zuiderzeewerken
zooveel mogelijk konden worden be
spoedigd. De toestand van 's lands fi
nanciën oefent echter een remmenden
invloed.
Het wetsontwerp tot regeling van de
tegemoetkoming aan de Zuiderzeevis-
scherijbevolking en andere personen,
is bereids van den Raad van State te
rug ontvangen, zoodat de indiening
zeer spoedig tegemoet kan worden ge
zien.
WITTE KRUIS.
Stel niet uit lid te worden van het
Witte Kruis tot dit noodig is. Ziekte
kom onverwachts, het noodlidmaat-
schap kost u dan f 4.
Voor f 1.50 Contributie per jaar dus
3 cent per week is men lid en heeft dan
recht op kostelooze hulp van een der
wijkzusters en teven gebruik van ver-
pleegmateriaal.
Opgave van lidmaatschap gelieve
men te richten aan den Administrateur
den heer J. F. de Liefde, Lagerstraat 12
te Velseroord.
L. M. CAMMAN Telefoon 103
(anaalstraat 65, IJ malden Dir.:
Agentschap van de Nationale Hypotheekbank
Agentschap van de Rotterdamsche Scbeepshypotheekbank
/erzekerlngen Bouwcredieten, Crediethypotheken,
Voorschotten, Boekhouding en Adsalnlstratlën
ALOEMEENE CENTRALE BANKVEREENIOINO VOOR
DEN MIDDENSTAND.
Agentschap Velseroord Stationsweg 84.
voor den Induslrieelen en Handeldrijvenden Middanstand.
SPAARBANK 4%.
3EDRAOEN EN NIEUWE LEEREN
VANAF f4.50 PER PAAR.
PRIMA WOLLEN
WATERDICHTE
MET ETUI SLECHTS f 18.—.
ZEESTRAAT 10.
'elfde adres HANDWAOENS te koop.
TIMMERMAN, METSELAAR
I—I EN AANNEMER I— I
WILLEM BARENDSZSTRAAT 16
TELEFOON No 467.
IJMUIDEN VELSEROORD
Zitdag voor IJmuiden:
's Maandags 7-9, Helmstr. 9
Velseroord
's Woensdags 7-9, Willebr.str. 6
RENTE 4'/„.
BEL ASTINOBET ALERS neemt een
boekje en stort daarop geregeld
een zeker bedrag. Daarmede doel
ge een verstandige daad. Wanneer
de tijd gekomen is voor het betalen
van Uw belastingen dan kunt ge
beschikken over het geld, dat ge
geleidelijk hebi bijeengebracht.
Tevens ontvangt U 4°/, RENTE.
Desverkiezende kan een spaarder
zijn belastingbiljetten op het kantoor
der Spaarbank in bewaring geven.
De bank belast zich dan met de
betaling, zoolang er een tegoed is
op het boekje.
Kantoor te IJmuiden Kanaalstraat 52
BRAND-, INBRAAK- EN AUTO-VERZEKERINO
Vraagt inlichtingen 1 Belast zich met aan en verkoop van woningen,
enz. Hypotheken. KANTOOR KERKSTRAAT 5
Bestellingen bij de heer P. BLOKKER Amstelstrast 5.
BELEEFD AANBEVELEND.
CoOpiratlsva
Oevcstlgd te IJmuiden Kanaalstraat 37
Raad van Toezicht i
Ir. W. Polderman, F. J. H. Schneiders, Mr. A. W. Hellema, A. de Wit
Rechtskundig Adviseur, Mr. A. W. Hellema.
Deza Bank verstrekt voorschotten tegen borgstelling of zakelijke zekerheid
Spaargelden worden tegen uitgifte van een boekje In bewaring genomen
tegen eene rente van 4 pCt. In 't jaar, voor een jaar vast 4'/i pCt,
De bank ia geopend i Elktn Maandag en Doudtrdagvaa 10 uur n.m.
HEELE OF OEDEELTELIJKE
te koop gevraagd bij
B. WATERDRINKER,
Kloosterstraat 19, Beverwijk,
Telefoon 2175.
I Lessen en vertalingen in boven
genoemde talen tegen billijke
conditiën. Adres
Santpoort.
Bestelt Uw VISITEXMRTEN
