ORQAAS^I V©1
EIMEEIMTE VEL!
Ah uw Kiïtd«r«n
No. 37
oensdag 11 Maart 1925
10e Jaargang
IJMUJDER COURANT
_X NUMMER BESTAAT UIT TWEE
AADEN. EERSTE BLAD.
OFFICIEEL.
HINDERWET.
Burgemeester en wethouders der
meente Velsen brengen ter openbare
nnis, dat de beslissing op het ver-
,.3k van J. H. Elzinga en H. Visser, te
feuwarden, om vergunning tot het
Jrichten van een vischmcel fabriek in
t gebouw, kadastraal bekend ge-
>ente Velsen, atdeeling IJ muiden,
dictie L, No. 1809, plaatselijk bekend
7_lustriestraat, Wijk C no. 23, door
n is verdaagd op grond dat het tech-
ich onderzoek nog niet is geëindigd,
ji/elsen, den 3 Maart 1925.
3urgemeester en wethouders voorn.,
>e secretaris, de burgemeester,
KOSTELIJK. RIJKENS.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN
In den Zaterdag voortgezetten
martetwedstrijd van Aurora te Haar-
5i wei-den door de kwartetten „On-
ÉOns" en „Ons Genoegen" alhier
zen behaald.
ver den wedstrijd lezen wij in de
Haarl. Ct. het volgende:
Iet verplichte koor „Salve Regina"
i Kallenbach, waaraan wij de
ïgd, vlot in Regensburgmanier ge
dreven te zijn, kunnen opmerken,
dt voor de kwartetten geen moei-
iheden.
Ons Genoegen1' Haarlem, ontwik
de een zuiveren, zij 't ietwat zoete-
pgten toon en overtrof zich nog daar-
met 't vrije werkje van Niers,
en Kind1'. In beide stukken
s men een halven toon.
Zang en Vriendschap" Delft zongen
verplicht koor niet in salonstijl,
ar ook niet met. ongerepten toon-
nk. In 't vrije werk „Beati Mortui"
ak men van „de ïnsjeps".
""Onder Ons" IJmuiden mag nog
studeeren op klare toongeving,
in het forte; de baryton en
ïede tenor vooral. In 't vrije werk
ren de middenstemmen minder
rend.
jrOns Genoegen" IJmuiden deed als
vorige kwartetten en knipte „mi-
-icordiae" in tweeën, 't Tempo deed
»vat lustig voor dit kerkelijk stuk-
!B0 ofschoon het 't juiste was volgens
't Vrije werk een
altsnuttertje, en alzoo zonder veel
c;ruk te wekken, gezongen.
jury kende als volgt de prijzen
nadat zij in overleg met de wed-
^ijdcommisie had besloten, den len
c:is te laten vervallen, daarentegen
4en prijs B toe te voegen.
e prijs „Ons Genoegen" Haarlem.
lgi prijs „Zang en Vriendschap" Delft.
'er;9 prijs a „Onder Ons", IJmuiden.
1(3 prijs b „Ons Genoegen" IJmuiden.
h e uitvoering van 't verplichte koor
n"leed den componist in geen enkel
Jicht, 't Juiste tegentempo gaf het
kwartet dat daarom voor een
Bevoegden prijs in aanmerking
dllim.
n>
Zondagavond werd politie-assi-
ïtie gevraagd voor een vechtpartij
de Visscheringstraat. De politie
^stelde de orde en een der vechten-
rI, M. R., werd wegens openbare
ie;nkenschap in arrest gesteld.
n!- Zondagavond werd de politie
^gehouden de minderjarige J. D.,
het ouderlijk huis te Amsterdam
Loop en was.
ne,ij is Maandagmorgen weer naar
1 sterdam teruggebracht,
sChr. IJmuider Besturen Bond.
-!en schrijft ons:
Vrijdag 6 Maart hield bovengenoem-
Bond een Cursusvergadering in een
F' gebouwen van de Geref. Kerk te
tfkeroog, waar als spreker optrad de
eer W. Strijbis van 1s-Gravenhage
liet onderwerp: „Sociale Vrede!?"
L Lad at de vergadering op de« gebrui-
vöjke wijze door den waarnemend
rzitter, den heer v. Deventer w^is
pend, kreeg de heer Strijbis het
Spr. begon met de Engelen-
„Vrede op aarde1'. Is dit voor
and die niet gelooft niet een be
tting? Spreker zet daar een vraag-
:en achter. Verder werd uiteengezet
doel en werken der S. D.-Vakbe-
weging, hoe het bij hen alleen en enkel
gaat. om materieele zaken. Vervolgens
werd besproken het doel der Chr. Vak
beweging, n.l. zoo dat wij wenscken
„Sociale Vrede" tusschen patroon en
arbeider, door onderling overleg, en
wanneer de patroons dit meer begre
pen zou het op het terein der arbeid
veel beter uitzien.
Ten slotte wekte spreker de aanwe
zigen op tot propaganda voor heel de
Chr. Vakbeweging.
Na een korte pauze werd gelegen
heid gegeven tot het stellen van vra
gen, waar een viertal personen ge
bruik van maakten, welke door den
spreker werden beantwoord. Daarna
sloot de voorzitter de vergadering en
ging de heer Strijbis voor in dankge
bed.
Men schrijft ons:
Het is voor een goede haven een on
ontbeerlijke noodzaak dat men inge
richt is, niet alleen voor laden, lossen
enz., maar ook zoo, dat schepen, die
met averij binnenkomen of andere her
stellingen noodig zijn, Onmiddellijk ge
holpen kunnen worden. Daarvoor
dienen te IJmuiden de verschillende
machinesmederijen en constructie
werkplaatsen, daarvoor dienen ook di
verse scheepstimmerwerkplaatsen.
,We hadden dezer dagen het genoe
gen eens een 'kijkje te nemen in een
van laatstgenoemde soort werkplaat
sen die, hoewel reeds langer bestaan
de, kort geleden belangrijk uitgebreid
is geworden en voorzien van, de nieuw
ste machines, gedreven door electro-
motoren. Daar bevonden zich een lint
zaag, cirkelzaag en draaibank en bo
vendien, als de eenigen ter plaatse voor,
den scheepsbouw, een diktebank en
een vlakbank.
Op deze wijze ingericht kan men
hier ter plaatse voldoen aan de hoog
ste eischen wat nauwkeurigheid en
vlugheid betreft, en voor averij, en
voor het zeeklaar maken van loggers
epz.
Voor nadere bijzonderheden verwij
zen we naar de advertentie in dit num
mer.
Naar het schijnt heeft de over
vloed van personeel, die sinds de sta
king om vaart zocht, thans ongeveer
opgehouden. Zij die het ernstig willen
hebben ongeveer vaart gevonden en
de rest is weer vertrokken, naar huis
of ter koopvaardij. Dezer dagen waren
vyij althans eenige keeren in de gele
genheid op te merken dat men aan
den kant naar personeel zocht, wat dit
jaar nog niet eerder was voorgekomen.
De plaatjes der rijwielbelasting
zijn, zooals meer werd opgemerkt, zeer
verleidelijk voor dieven.
Natuurlijk komt er in den regel wel
eenige onoplettendheid van den eige
naar bij, doch het is wel erg als men
soms personen ontmoet die thans reeds
de derde keer in 1925 het bewijs moes
ten betalen dat ze hunne schuld aan
den fiscus voldeden.
Bij de Staatscourant zijn gevoegd
de statuten der N.V. Stoomvischerij
Mij. Eendracht alhier.
VELSEROORD
Godsdienstig® samenkomsten.
Vrijdagavond had in de Ned. Herv.
Kerk alhier de negende der godsdien
stige samenkomsten plaats, uitgaande
van de Kerkeraden der Ned. Herv. Ge
meente, Doopsgez. Gem., Chr. Geref.
Kerk, het Kerkbestuur der Oud-Kath.
Kerk en de afd. IJmuidenVelsen der
E v angeli s ch e Maats ch app ij
Na een inleidend woord van den
voorzitter, Ds. W. Kroese en het zingen
van Gezang 249 3, verkreeg de spre
ker van dezen avond, Dr. P. Stegenga
Az. van Amsterdam, het woord, die
tot onderwerp had „Ware vroomheid
de weg tot ware, vrijheid".
Spr. verdeelde zijn onderwerp in
vier vragen. Eerstens: wat is ware vrij
heid? Spr. zeide dat het woord vrijheid
vele menschen nog meer aantrekt dan
het woord vroomheid. Vele volksmen
ners gebruiken gaarne het woord vrij
heid.
Spr. herinnert aan Shakespeare's1
„Julius Caesar", hoe Brutus zeide den
consul gedood te hebben, omdat hij
liever de vrijheid had, dan de vriend
schap van Caesar. Spr. zegt dat wij
zooveel over de vrijheid: spreken, om
dat we niet. vrij zijn en herinnert aan
een anecdote uit een der werken van
zich bezeerd hebben, gebruik dan onmid
dellijk PUROL. Prijs per Doos 30 ct.
Fritz Reuter, waarin gevangenen in
een cachot zingen „Freiheit ist die
meine, die mein herz erfült". Maar
dan komt de cipier en slaat met de
kolf van 't, geweer op de deur, bedui
dend dat de zangers stil moeten zijn.
En dan bemerken zij weer, dat zij niet i
vrij zijn.
Zoo ging het ook met Ibsen, die heel
zijn leven streed voor de vrijheid,
maar in wiens later leven uitkwam
dat ook hij zich niet vrij gevoelde, wat
vooral in zijn „Spoken" uitkomt.
Spr. zegt dat Nietzsche, de pro
feet van de atheïsten, zich ook niet
vrij gevoelde. Hij is niet altijd de man
van de „Fröhliche wissenschaft". Dit
komt sterk uit in zijn gedicht „Verein-
•samt".
Ware vrijheid, zegt spr. is het vermo
gen, om zich harmonisch te ontplooi
en. Er zijn allerlei verlangens in het
menschenleven. En er zijn menschen,
die meenen dat. alle verlangens en alle
behoeften vervuld kunnen worden.
Spr. zegt dat dit verkeerd gedacht is,
want dan komen we niet tot vrijheid,
maar tot bandeloosheid. De menschen
voelen zich beknot in allerlei verlan
gens, vaak niet van de edelste en dan
fulmineeren zij- tegen de gemeenschap,
die deze verlangens beperkt. Men wil
dan geheel vrij zijn, men wil zich uit
leven. Maar spr. zegt dat deze men
schen, als ze zich konden uitleven,
spoedig in 't graf zouden liggen en dat
velen ook de slaven zijn geworden van
hunne verlangens. Ware vrijheid is al
leen, als ze ons dient tot een waar,
rein en hoog menschenleven. Zooals
de tuinman het snoeimes hanteert,
zoo moet ook in het menschenleven
veel gesnoeid worden.
Spr. vraagt, hoe komen we tot die
ware vrijheid, kunnen we, vooral in
de jeugd, aldus onszelf harmonisch
ontplooien, ons vrij maken? Paulus,
met zijn ontzaglijke levenservaring,
zegt „Het goede, dat ik wil, doe ik
niet". In „Peer Gynt" teekent Ibsen
ons de man, die zich zelf wil zijn. Maa]
als 't niet gaat, zeggen anderen hem,
dat hij zichzelf genoeg moet zijn en
dat hij 't verkeerd ziet.
Spr. zegt niet te kunnen begrijpen,
dat men ongeloovig kan zijn en dan
toch een vrijheidsideaal kan hebben.
Dan blijft er volgens de hedendaagsche
wetenschap alleen de geest van bet
determinisme, van de noodwendig
heid. Dan komt men tot de thèoriën
van Lombroso: „Alle leidenschaften
sind naturgesetze."
Spr. wijst er op dat zelfs Spinoza
zegt dat alle vrijheidsidee een waan is.
En Spinoza is wel de man van het
determinisme.
Spr. komt dan op de tweede vraag:
Wat. is ware vroomheid? Spr. zegt dat
veel menschen gauw klaar zijn met de
definitie van de ware vroomheid. Ze
zeggen dat men dan gelooft aan wat er
in den Bijbel staat en ook aan veel uit
geloofsbelijdenissen. En ze voegen er
bij, dat de meeste van deze menschen
of dom zijn, of huichelaars.
Spr. zegt dat deze menschen er niets
van weten. Ware vroomheid is „ge-
looven in God". Niet aan God, zegt
spr., want het geloof aan God oefent
heel geen invloed uit in het leven der
menschen.
Gelooven in God beteekent dat God ons
leven stuurt, dat Hij ons onze plaats
in liet leven wijst en van ons gehoor
zaamheid vraagt. En de mensch, die
in God gelooft, ondervindt dat God
hem nabij is en hem steunt. Zulk ge
loof is wanneer men den November-
mist van het ongeloof is ontvloden, als
een heerlijke, zonnige lente.
In het laatste deel zijner rede begint
spr. met te vragen of ware vroomheid
niet de weg is tot ware vrijheid. Ware
vroomheid heeft reëel contact met de
eeuwigheid. Spr. zegt dat men kan
vragen, of vroomheid geen gebonden
heid is. Spr. erkent dit, maar het is de
gebondenheid van het kind, dat vaders
hand vasthoudt en dat dit heerlijk
vindt. Het is als de gebondenheid van
het huwelijk, dat openbaring is van
het echte en hooge vrijheidsleven.
In Jezus' dagen waanden de Farizee
ërs zich ook vrij. Maar zij zagen niet,
dat zij gebonden waren en Jezus moest
hen zeggen „Indien de Zoon u zal heb
ben vrijgemaakt, zoo zult gij waarlijk
vrij zijn."
Met gebed van don spreker en het
zingen van Gezang 229 4 werd de sa
menkomst, die goed bezocht was, ge
sloten.
De collecte bracht f 35.41 op.
J. J. de Bruin f
Zaterdagavond is alhier op 37-
jarigen leeftijd vrij plotseling overle
den de heer J. J. de Bruin, hoofdagent
van politie.
De heer de Bruin was een gezien po
litieman, die in 1917 als rechercheur,
bij het corps in dienst kwam. In 1919
werd hij bevorderd tot hoofdagent. De
heer de Bruin was al die jaren werk
zaam te IJmuiden. Sinds 1 Januari j.l.
deed hij echter dienst te Velseroord.
De teraardebestelling zou heden
middag half drie plaats hebben.
Het schilderwerk van de 87 in
aanbouw zijnde woningen voor de Wo
ningbouwvereniging Velsen alhier is
opgedragen aan de heeren Willemsen
en Veldkamp te Amsterdam.
Een ingezetene, alhier vermiste
een kip. Hij loofde aan kinderen een
kwartje uit, als zij den kip vonden en
terugbrachten. Een jongen nam den
eigenaar mee naar liet erf van zijn
vader en wees den kip aan. Zijn vader
verontschuldigde zich tegenover den
eigenaar en zeide niet te weten hoe de
kip daar kwam. Toen zei het zoontje:
„Maar, vader, u hebt toch zelf de ring
om den poot van den kip gedaan."
De jongen verraadde aldus de dief
stal van den vader, omdat liij vreesde
anders het kwartje niet te zullen krij
gen. Bij dit verhaal, dat ons medege
deeld werd, kan men denken aan den
appel en de stam.
VELSEN
Vrijdagavond hield de C. C. van
A. eene bijeenkomst, welke geopend
werd door den beer Honing, die mee
deelde, dat pogingen aangewend zul
len worden, om de lezing van den heer
J. van Zutphen, die door opgesteld-
heid van den spreker opgeschort
werd, binnenkort te doen houden.
De commissie, zegt spreker, heeft
weinig succes op haar pogen, de be
langstelling, over het algemeen niet
groot, is hier te Wijkeroog zoo gering,
dat er een tekort in kas gekomen is
van f 160. 't Is zeer jammer, niet zoo
zeer van het geld, maar het is een be
wijs, dat de lust om zich te ontwikke
len, zoo gering is. Bij dezen gang van
zaken ziet de commissie zich genood
zaakt, baar werk tenminste te Wijker
oog te beeindigen en dat is ten nadee-
le van de arbeidersbevolking, vooral
van dat deel, dat naar verruiming van
zijn blik streeft.
Hij hoopt, dat deze waarschuwing
ter harte genomen zal worden en eone
grootere opkomst het bewijs zal leve
ren van belofte van beterschap. De
opkomst op dezen avond, ongeveer een
30-t.al, is al heel wat meer dan gewoon
en dat getal is nog veel te klein.
De heer G. Klimp van IJmuiden, die
dezen avond bet woord zal voeren
over Woordkunst, meent, dat de gerin
ge opkomst op de lezingen geweten
moet worden aan de verkeerde opvat
tingen, die het publiek ten deze bezit.
Men denkt over het algemeen, dat
men intellectueel niet hoog genoeg zal
staan om het hier gesprokene te kun
nen begrijpen, en dat is een verkeerd
denkbeeld, 't Is juist de bedoeling van
de sprekers, om een soort van oplei
ding te geven, dat zegt reeds de naam:
Commissie voor arbeiders-ontwikke
ling.
Spreker gaat na, wie wel en wie
niet tot de intellectueelen gerekend
moeten worden en komt tot de con
clusie, dat de grens moeilijk te trek
ken is, evenals tusschen hoofd- en
handarbeid. Welken van deze twee
verricht bijv. de arbeidersvrouw? 'Als
ze aan de waschtobbe staat, is bet ge
makkelijk te bepalen, maar men is het
er toch zeker wel over eens, dat ze veel
kopzorg heeft, om het roer recht te
te houden. En welken arbeid verricht
een klerk aan een ministerie, die mis
schien weinig anders te doeh heeft,'
dan ellenlange lijsten copiëeren of op
tellingen te maken? En als spr. 50 dic-
tee's van zijne leerlingen heeft na te
zien, verricht hij dien arbeid op het
laatst bijna machinaal.
Spr. zal beginnen met iets over
kunst over het algemeen te zeggen.
Kunnen alleen de zoogenaamde intel-
lèctueelen kunst geven of genieten?
Spr. ontkent dit. Zijne ervaring is, dat
onder de niet-intellectueelen velen ge
vonden worden, die kunst kunnen ge-
vfen en genieten.
Wanneer men op een mooien stillen
aVond óp zijn wandeling buiten de
stad onder den indruk komt van een
voudige liarmonicamuziek, dan is dat
k,unst voor spr., terwijl bet hem wel
efens gebeurd is, dat een vrii duur be
taald concert hem geen kunstgenot
gaf.
Een moeder, een eenvoudig liedje
zingende voor haar kindje in de wieg,
spreekt soms sterker tot het hart, dan
liet lied eener groote zangeres. Wan
neer een redenaar zijne hoorders weet
té pakken, t'e boeien tot diepe aan
dacht, dan is dit kunst.
Reeds van de vroegste tijden af heb
ben de menschen de kunst beoefend,
dit getuigen de versieringen op gevon
den aardewerk. De vervaardiger van
deze streepjes en- haaltjes was in zijn
soort een kunstenaar, evenals een
eenvoudig man uit onze omgeving, die
door de wijze, waarop hij ons wat
vertelt ons weet te boeien.
Waardoor worden wij ontroerd?
Welke factoren zijn doorvoor noodig?
Wanneer eenige personen dezelfde
teekening maken, dan zullen deze
toch onderling verschillen, wanneer
ze hetzelfde dictaat maken, dan zullen
de geschreven voortbrengselen toch
uiteen loopen. Ieder heeft zoo zijn
eigen manier van schrijven, van tee
ltenen, waarin iets ligt van zijn indi
vidualiteit, van zijn eigen innerlijk.
Een kunstenaar openbaart, wat in
hem leeft, door zijne werken, schilder-
stukken, gedichten, beeldhouwwerken,
enz. en maakt dit voortgebrachte op
ons een aangenamen indruk, worden
wij er door ontroerd, dan spreken we
van een kunstenaar en wij genieten
van de kunst.
Wanneer iemand gedwongen wordt
tot arbeid, waarin hij niets van zijn
individualiteit kan leggen, dan bevre
digt hem die arbeid niet, wat tegen
woordig maar al te vaak het geval is
door de ver doorgevoerde verdeeling
van arbeid, waardoor de mensch bijna
een machine wordt.
Het Taylor-systeem is wel zeer voor-
deelig, er werd wel eens 70 80
meer arbeid door verkregen, maar de
arbeider is er door verlaagd tot een
machine en eene groote zenuwachtig
heid was er het gevolg van. Het is noo
dig geworden, om de schadelijke gevol
gen wat te verminderen en daarom is
de verkorte arbeidstijd onmisbaar, als
men de arbeidsvreugde weer terug wil
doen keeren.
I Ieder, die zoo lang ingespannen be-
zig is geweest, heeft een voldoenden
rusttijd noodig, waardoor het Goddelij
ke in den mensch weer naar boven kan
komen. Zulke oogenblikken van vol
slagen rust en stilte zijn ook noodzake
lijk voor den kunstenaar om zijne
scheopingen in het leven te roepen,
daarom moeten we er allen naar stre
ven om het tegenwoordige productie
systeem, dat zoo gegroeid is, te veran
deren.
Hierna ging spreker tot zijn eigen
lijke onderwerp, de woordkunst, over
en las en besprak daartoe eenige let
terkundige producten. Het eerst kwam
aan de beurt een gesprek met den
Dood uit „Verzonken Grenzen" van
Henr. Roland Hoist, een gedicht, dat
men nu niet zoo direct zou verwach
ten van zulk een strijdbare figuur als
zij was.
Na de pauze behandelde spreker
een gedicht van Vondel: „Jeruzalem
verwoest", en daarna iets uit „Gijs-
brecht van Amstel" van denzelfden
dichter, terwijl tot. slot een tweetal
gedichten van Guido Gezelle volgden
„De Zon" en een praatje tegen den
„Gekamden Koning Kanteklaar".
Van al deze gedichten werden door
den spreker de verschillende schoon
heden aangewezen, waardoor de aan
wezigen meer genoten dan wanneer ze
deze zelve gelezen hadden.
Na afloop dankte de heer Honing
den spreker voor zijn boeiende voor
dracht en hoopte, dat de aanwezigen
anderen zouden opwekken, opdat de
Commissie op den ingeslagen weg
voort zou kunnen gaan.