rif. A. VAN GIJN
of Mevrouw DYSERINCK
ORGAAN VOOR DE CS
m
Zaterdag 27 Juni 1925
10e Jaargang
Verschuilt Woensdags Zaterdags
it gg
Vrijzinnig
dogmatisch
"t g|j een rood-zwart blok?
gy tegenstander van
Wenscht gy ^een Tariefwet?
Meent gjj dat de coalitie moet verdwynen
Wilt gfj een bekwaam financier in de Kamer
Of wilt gjj een algemeen erkend
kiezen
Itemt dan lijst 26
(Mevrouw Wijnandts Francken).
Ifo. 68
IJMU1DER COURANT
per 3 maanden, franco per post f 1.35
aan het bureau en bij de
Tot plaatsen van advertenliën van Buiten de gemeente
in dit blad is uitsluitend gerechtigd het Advertentie-
F. C. ROELSE, IJMUIDEN.
r^aentsprijs: fl.- per 3 maai
ntmenten worden aangenomen
tin n1"a,sen van ■dvertentn
velsen
soreau P.
Advertentiin uiterlijk in te zenden
OENSDAO tot 0 uur v.m. en VRIJDAOS tot 4
Uitgave van de N.V. UITOEVERS-Mlj. .IJMUIDEN"
ADRES VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE
N. V. DRUKKERIJ SINJEWEL
Willemsplein 11 Telefoon 153 IJmuiden
zoomede vereenigings advertenties uit de gemeente, uitsluitend bij vooruitbeta
ling, van I tot en met 5 regels f 0.75, iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante
s™,.™1 Kewone prijzen berekend. Advertenties „adres bureau van
*7,, n. c^' ext,ravoor bezorging van op advertenties ingekomen brieven
wordt 10 ets. in rekening gebracht. Bovenstaande regelprijzen worden me
5 ets, verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen
RIJHEIDSBOND - IJMUIDEN.
TAN DEN WACHTTOREN.
ademie voor lichamelijke oefening.
het najaar zal de Academie voor
imelijke opvoeding geopend wor-
begin is in alle opzichten
De Academie heeft nog geen
gebouw. Het aantal studenten,
ingeschreven is, bedraagt slechts
De rector Dr. Nieuwenhuis kan
t over een jaar in functie treden,
hij eerst een onderwijstaak in In-
moet volbrengen. Maar de Acade-
at een groote toekomst tegemoet,
zich voor het theoretisch onder-
aanvankelijk behelpen met enkele
len van de Vrije Universiteit en
gt voor de praktijk de beschikking
Stadion, het Zuiderbad en andere
'enheden. Het aantal studenten
sker snel toenemen. De lichamelij-
fening heeft veler belangstelling;
nut wordt door niemand meer
[end en haar wetenschappelijke zij-
te veel aandacht. Door de Acade-
zullen jonge mannen en vrouwen
leiders der lichamelijke oefening
de jeugd gevormd worden. Op hun
^kter zal in het bijzonder gelet wor-
Zijn ze door hun karakter voor
[dleiders ongeschikt, dan zullen zij
studie niet mogen voortzetten,
e Academie houdt rekening met de
ichillende geestelijke stroomingen
'fis volk. Er komen neutrale, katlio-
en protestantsche docenten voor
vakken, die door de wereldbeschou-
beheerscht worden, dat geldt de
ding opvoedkunde met aanver-
vakken.
docenten, die benoemd zijn, heb-
allen een uitstekenden naam; het
'class-mannen en vrouwen. De
e zal geschikte leerkrachten
voor de zich steeds meer uit
te vrije vorming der jeugd. Er
weK aan leiders, die naast tact ook
hoodige kennis bezitten voor dit
en belangrijke werk. Als student
deze Academie wordt men alleen
daten met het diploma eind
en gymnasium of hoogerburger-
fs tusschen lichamelijke oefening
yrt een nauw verband; do eerste
?e laatste verlossen van de over-
J'JJg en de schade, die in verband
net wedstrijdwezen ontstaat.
Academie zal niet hooger onder
voor sterke en lenige spieren ge-
inaar ook op de eischen van het
ïie! *even ktten. Dat ze groeie en
Dö invloed1 der „shockers".
"JS^geof afdreiging is een gemeen
igvaarlijk misdrijf, dat wel zwaar
b vvorden. De Amsterdam-
re3tfbaaii; behandelde de vorige
week het volgende geval. Een dokter
kreeg een ongete ekenden brief, waarin
hij beschuldigd werd van het opwek
ken van abortus. De schrijver dreigde
hem bij de justitie te zullen aanklagen,
tenzij hij in een bepaalde kiosk f 1200
deponeerde. De dokter gaf de zaak in
handen der politie en een rechercheur
greep den afdreiger, toen hij den brief
die in plaats van met geld mét scheur
papier gevuld was, in ontvangst wilde
nemen.
De gemeene kerel zeker ongenadig
zwaar gestraft? Integendeel genadig
licht! Om billijk te oordeelen, moet
men alles weten. Kennis der feiten is
niet voldoende. De omstandigheden
dragen vaak een niet klein deel van de
schuld; zij kunnen verzwarend en ook
verzachtend zijn. Hier was dit laatste
het geval.
De briefschrijver was een klerk zon
der werk. Hij heeft vrouw en acht kin
deren en leed met de zijnen groote ar
moede. Altijd kwelde hem de gedachte,
hoe hij aan werk en geld zou kunnen
komen. Hij was een liefhebber van de
bioscoop. Daar had hij veel films gezien
die ongewild hooger onderwijs in de
kunst, om straffeloos misdaden te ple
gen, geven. Films, die in Amerika
„shockers" genoemd worden, die doen
rillen en beven van opwinding, span
ning bij de wilde jacht van detectives
op de boosdoeners, hun listen en moed.
Zoo kwam hij op de gedachte, chan
tage te plegen en op die manier aan
geld voor zijn gezin te komen. Toen hij
op het kantoor zijn werk verrichtte
dacht hij niet aan zulke buitengewone
avonturen en misdaden. De film gaf
hem alleen wat afleiding in zijn eento
nig leven. Maar de angst om het be
staan prikkelde zijn fantasie, die ge
voed was door de „shockers" en op een
domme manier probeerde hij door af
dreiging zijn gezin uit den nood te red
den.
Ook in dit geval blijkt weer, welke
goede instelling de voorwaardelijke
veroordeeling is, wijs, barmhartig en
ook rechtvaardig. Wie zou dezen onge
lukkige» man in de cel willen opslui
ten? Toch mag de justitie hem niet vrij
uit laten gaan. Het recht moet zijn loop
hebben. Het vonnis is drie maanden-
voorwaardelijke gevangenisstraf met
een proeftijd van drie jaar. Als de man
nu ook maar spoedig aan het werk
wordt geholpen, zal hij deze „shocker"
in zijn levensgeschiedenis spoedig te
boven zijn.
nood. De eerste nood heeft een ingrij-l; alle
pen van staat, provincie en gemeente'
tengevolge gehad; de tweede is men'
van particuliere zijde bezig te verhel-1
pen door een middel, dat ons erger lijkt
dan de kwaal.
buurvrouwen deden het of de
buurmannen; doch nietwaar als je op
een kade of een singel woont, dan kan
je zoo iets zelf niet meer doën. Zoo
werd de vraag naar dienstmeisjes
steeds groot er en kwamen vraag en
Groote artikelen in vooraanstaande aanbod niet langer met elkaar over
bladen hebben aanleiding gegeven tot een» inzonderheid niet wat het arti-
pro's en contra's om de dienstboden- j kei „dagmeisje" betreft. Zie maar de
nood geheel of gedeeltelijk te lenigen advertentiekolommen van alle dag
door aanstelling van mannelijk perso- j bladen en andere periodieken na. Er
neel ter vervanging van de dienstmeis- j worden minstens 10 meisjes voor den
jes, door een, wat men meer eigenaar- daor vnnr pfm bal va rlno- dan
dig, dan vleiend heeft willen noemen:
„Hij, als meisje alleen."
Dat de Staat nog niet heeft ingegre-
dag (soms voor een halve dag dan
vallen ze buiten den middagpot, snap
je) gevraagd tegen 1 voor dag en nacht.
Dit wijst er op, dat aan de eerste meer
behoefte bestaat (lees: gekweekt
pen in het vraagstukvan dedienst- word.t) ,dat er meer mutaties onder
bodennood is begrijpelijk al zal allicht haar zijn en dat de verhou<ijng in
voor vele dames het dienstbodenvraag- g6zjnnen tusschen haar en de meeste-
stuk dikwijls zwaarder wegen, dan het resscn en an,dere huisgenooten een an-
dere is, dan die tusschen de laatsten en
w oningvraagstuk
De dienstbodennood is een maat
schappelijk verschijnsel, waarvoor men
maar al te zeer doch niet minder dik
wijls ten onrechte de schuld alleen
zoekt bij de jonge meisjes.
Ongetwijfeld staan zij er mede schul
dig aan, doch niet in die mate als men
wel -denkt. Vele meisjes hebben er een
.hekel aan, dienstbode te zijn en- het
eerste verzet daartegen heeft zich ge
openbaard in den strijd tegen het tee-
ken van dienstbaarheid de katoenen
japon en de muts.
Lang niet altijd gerechtvaardigd die
strijd, want vele meisjes kleedt de ka
toenen japon of het zwarte dienjurkje
met het kokette schortje en mutsje
veel netter en aantrekkelijker, dan
de dienstboden voor dag en nacht. De
ze toch worden op andere, bindender
voorwaarden aangenomen, genieten
eenige wettelijke bescherming ten op
zichte van opzeggen, loonuitkeering,
ziekteverzorging enz., waarvoor veran
dering niet zoo grif gaat als bij dag
meisjes, die soms om onbekende rede
nen d'r mevrouw of juffrouw plotseling
in den steek laten of weggewerkt wor
den
Natuurlijk zijn er vele maatschappe
lijke instellingen, waardoor zeer veel
jonge meisjes gelegenheid geboden
wordt op andere wijze haar brood te
verdienen of in de huishouding bij te
dragen of de kosten daarvan te ver
lichten, dan zich als dienstbode te
het dikwijls verschoten of verflenste verhur^n zooals ajueid in fabrieken,
blousje op een even dikwijls onfris-Qp het veld> in en op kant0ren
sehe rok afleggertj es vaak van en waarmede ze gewoonlijk meer
moeder, mevrouw of juffrouw. j kunnen verdienen bij korter, zij het
1 Over dit verschil van smaak zullen vaak zwaarder arbeid,
we niet redetwisten, doch een feit is, j We willen deze psychologisch-econo-
dat de dienstkleeding der dienstboden mische redenen van invloed op den
hoe langer hoe minder wordt aange
troffen en dat zij in dit opzicht in vele
gevallen het pleit gewonnen hebben.
Doch dit is slechts een bijkomstige
omstandigheid bij het dienstboden-
vraagstuk. Van meer directen invloed
is geweest de ijdelheid der menschen,
die steeds maar mooier en grooter
f woningen deed omzien, waarin de
huisvrouw het werk niet alleen afkon,
j zooals dat in een eenvoudiger omge-
dienstbodennood niet uitspinnen, om
dat ze te ver buiten dit korte bestek
vallen en omdat we het vraagstuk van
meer menschelijke zijde wilden be
schouwen.
Het „kunnen" houden van een dienst
bode is een financieel voorrecht van
een aantal menschen, doch niet iedere
dame, die een dienstbode kan betalen,
kan ook 'n dienstbode „houden". Zulks
is een gave, een kunst, een vak, dat
i ving wel -het geval was en waarmede men moei geleerd hebben. Niet op de
„het dagmeisje" of „het meisje voor H. B. S. of op de hooge school, doch op
halve dagen'' -haar entree in de dienst- de nimmer falende school der samenle-
Gcen «hij'' maar een „zij"
als meisje alleen.
Een causerie.
Er is een tijd geweest 't is a long
time ago dat men niet sprak van
woningnood en niet van. dienstboden-
bodenwereld' maakte. Ook in ander
opzicht speelde de ijdelheid een groo
te rol. Zelf het straatje schrobben, de
bel poetsen, de glazen lappen, de wasch
doen, het zijn alle bezigheden gewor
den, waarvoor zeer vele huisvrouwen
de neus optrekken.
Vroeger toen ze in straat zus of zoo
woonden, toen ging dat wel, nagenoeg
ving. Het is een moeilijk vak.
Zegt niet reeds Hildebrand ergons in
zijn Camera Obscura: „Gelukkig de-
geen, die een dienstbode kan houden;
gelukkiger degeen, die er geen noodig
heeft." Hoe zuiver menschelijk is dit
gevoeld en gezegd. Dat de oude heer
Beets daarmede bedoeld zou hebben,
dat een dienstbode een plaag in huis is,
mogen we van den menschlievenden
predikant niet gelooven. Hij zal er wei
mede hebben willen zeggen dat den
eenvoudigen het Koninkrijk op aarde
beschoren is.
Om nu vele dames de kunst te leoren
een dienstbode te houden, willen we in
navolging van andere dienstverhoüdin-
gen ook op dezen tak van dien9t een
tiental geboden noemen, die als een be
proefd recept kunnen dienen voor een
langdurige en aangename verbintenis
tusschen meesteres en dienstbode.
Die tien geboden zouden we in een
voudigen vorm aldus willen noemen;
le. Geef voor goed werk ook goed
loon.
2e. Laat de arbeidsdag buiten
noo-dzaak niet langer dan 10 uren
duren.
3e. Snauw en grauw niet, doch
wees vriendelijk en geduldig.
4e. Geef haai- geen margarine, als
ge zelf natuurboter eet.
5e. Elsch niet, dat zij al het huis
werk alleen doet, doch help haar.
6e. Als ge zelf vette juz eet, geef
haar dan geen gootwater.
7e. Geef een weinig suiker in koffie
en thee, ook al gebruikt ge 't zelf niet.
8e. Als ge dagelijks een koekje bij de
koffie gebruikt, geef er haar ook wat
van.
9e. Vit niet dadelijk als ze even aan
de deur staat te praten.
10e. Zorg, dat de keuken even netjes
onderhouden wordt als de kamers.
We zouden echter onvolledig zijn, als
we nu ook niet eens een tiental geboden
voor de meisjes schreven om goede
vrienden met haar meesteressen te
blijven.
Deze zouden we aldus willen formu
leeren:
le. Kom als -regel niet te laat.
2e. Blijf niet voor ziekte weg, als gc
wel met uw vrijer (verloofde) kunt uit
gaan.
3e. Wees ordelijk, zindelijk en bo
venal netjes op uw kleeren en lichaam.
4e. Breek niet meer, dan uw mees
teres redelijker wijs kan betalen.
5e. Zorg goed voor het eten om ook
met „meneer" goede vrienden te blij
ven.
6e. Loop niet met baggerlaarzen
door de kamers, doch verwissel uw
straatschoenen met knappe pantoffels.
7e. Wees beleefd, rustig en opge
ruimd in huis. Gooi niet met de deuren,
en sluit ze -behoorlijk achter u.
8e. Laat geen emmers, dweilen,
zeemlappen, floebers, borstels of andere
dingen slingeren, doch berg alles na ge
bruik behoorlijk op.
9e. Spreek nooit kwaad van de
huisgenooten, waarmede ge tijdelijk als
vrienden omgaat.
10e. Verander om geen wissewasje
van betrekking.
