Cor r icide
één nacht
R A ADSOVERZICHT.
Zitting van Dinsdag 21 Juli 1925-
„Te veel Consciëntie?"
Met bekwamen en benijdenswaardige» spoed is
niet-ldeine, niet-belangrijke agenda Dinsdag-
ivond onder den hamer doorgegaan, voor welke
atwerking allen wel dankbaar geweest
zijn, want inderdaad 't was veel gevergd
de raadsleden en uiteraard niet minder van
verslaggevers om in deze tropische hitte te
We hadden gedacht eerst nog eenige ver
te vinden in Velsèrbeek, doch dit bleek
illusie. Het was al net eender, een bakoven.
we niet op klompen liepen en bij de ingang
hinder hadden van de formidabele keien
op den „wandelweg" liggen, waagden we het
de dorre grasrand te loopen, docii we warm
er bij, Hen parkwachter, die met bewonderens
waardige snelheid over de paden heenschoof hief
zijn stat en in minder dan een oogknip stonden
we weer op de keien. De man was heei vriende
lijk hoor, daar niet van doch we vonden het toch
maar beter de pas betreden ingang weer uit te
gaan en met loome schreden, zooals een raadslid
achter ons opmerkte, de raadszaal op te zoeken,
Hoe 't daar was? Er was een algemeen^ ge
zwaai van zakdoeken, wit en bont dooreen. Enke
le waren al ras in een soort dweiltjes veranderd,
want bij sommige raadsleden, die dik in het haar
zaten liep het water bij straaltjes en bij hen, die
er meer glad bpven op waren en wier hoofden
wat „opgeruimder" waren, tappelings tusschen het
nekvel en het in katzwijm gevallen halsboordje.
(Tusschen twee haakjes, wat zijn wij mannen
toch nof5 een uilen om met dezen hittegolf onze
halzen boeien in witgesteven en gestreken
vadermoorders en hoe benijd ik u jonge en ook
oudere dames om uw heerlijke luchtige korte
japonnetjes, kort van onderen en van boven).
Reeds dachten we, dat ons aanteekenblaadji
maagdelijk zou blijven, wat zoowel ons als den
lezers ten goede zou gekomen zijn, want dit
raadsoverzicht ware dan achterwege gebleven,
doch er zijn nu eenmaal raadsleden, die moeten
en willen en zullen zich zeltgedrukt zien in de
pers en in de gedrukte officiëele raadsverslagtn.
Dies werd er toch nog over een paar punten ge
boomd en laten we het eerlijk zeggen de punten
waren het waard en onze absolute lethargie
maakte plaats voor warme belangstelling. Niet
waar, als er zeven duizend pop voor de gvmeenle
mede gemoeid is, dan past 't ons aandachtig te
zijn.
Voor 17.000 gulden wil de maatschappij „Ma
beg" te Utrecht de gemeente leveren een volle
dig rioleeringsplan met aanverwante bescheiden,
'Zulks stond den Wethouder van Opeubarc W,er
ken en het College van B, en W. wel aan. Een
raadstuk verscheen en een regeltjes-verslaggever
maakte er handig eén berichtje van, dat toen
toevallig de aandacht trok van een andere rio-
leerings-specialiteit in den Haag, die misschien
als zoovelen, spoedig op den blanken nagel van
zijn linkerduim had uitgèrekend, dat hij dat plan
ook wel kon maken en voor veel minder.
Hij bood B. en W. met bekwamen spoed aan
het plan te leveren voor I 10.000, dus voor zeven
duizend gulden minder. Denk nu niet, dat het
een voorman van de putjesscheppers was, die
het aanbod deed doch de heer F. J. C. van der
Steen van Ommeren, die reeds 20 jaar in dienst
is van de gemeente 's-Gravenhage voor het ma
ken van rioleeringsplannen en ook op andere
terreinen zijn sporen heeft verdiend.
Waarschijnlijk is de heer van Ommeren meer
technisch dan kaufmannisch aangelegd, want in
het tegenovergestelde geval zou hij zijn prijs
voorloopig voor zich hebben gehouden. Nu
maakte het, zij het dan ook wellicht niet zoo
bedoeld, den schijn van deloyale concurrentie
een ander den prijs laten stellen en dan voor
lager aanbieden.
De Wethouder van O. W. die een zeer cons
ciëntieus man is, wat hij bij een andere gelegen
heid dezen avond ook weder toonde, meende
daarom van de aanbieding van den heer van
Ommeren geen gebruik te moeten maken, doch
daar kwamen en o.i. geheel terecht enkele raads
leden tegen op. Niet om den wethouder of het
college onaangenaam te zijn, maar terwille van
de f 7000.en omdat er zeer waarschijnlijk een
hoogst plausibele reden voor den heer van Om
meren geweest kan zijn, dat hij later dan anderen
met zijne aanbieding kwam.
Het schijnt n.l. dat de oproep, de advertentie,
waarbij iemand gevraagd werd voor het maken
van een rioleeringsplan iets a.an duidelijkheid te
wenschen over gelaten heeft, zoodat de heer van
Ommeren en waarschijnlijk ook anderen de mee
ning hebben gekregen dat het bedoelde niet tot
hun competentie behoorde en eerst later, toen
zij lazen, dat B, en W. van Velsen voorstelden het
rioleeringsplan te laten ontwerpen door de Indu-
striëele Mij. „Mabeg" te Utrecht, begrepen, dat
iets anders bedoeld werd, dan zij uit de adver
tentie hadden gelezen.
In dit verband vroeg de heer Dalmeijer aan
houding tot de volgende zitting om alsnog den
heer van Ommeren te hooren, die geen gelegen
heid had gehad een volledig plan in te dienen,
welk verzoek later door den heer Sluiters in een
voorstel werd omgezet, doch door den raad werd
verworpen na aandrang van den Wethouder van
O. W., ofschoon deze erkende, dat er geen over
wegend bezwaar tegen een kort uitstel was.
Maar de consciëntie niet waar. Die is meer
waard dan Septima Segima duizend gulden. Dat
de gemeentelijke eer zou. zijn aangetast door een
nadere bespreking met den heer van Ommeren,
waardoor misschien f 7000,in de gemeentekas
gespaard kon blijven, meenen wij echter wat al
te consciëntieus van opvatting. Er was toch geen
toezegging gedaan en geen limiet gesteld, zooals
ook de heer Lande weert opmerkte. In ieder ge
val is de mogelijkheid om f 7000,uit te sparen
niet onder de oogen gezien.
Een andere aangelegenheid, waarin de ge
meentelijke eer gemoeid werd, was het verhuren
van een tennisbaan in het park Velserbeek en
is ons bij onderzoek gebleken, dat de beer Dun
nebier te dien opzichte tenminste geen te groote
gevoeligheid heeft getoond.
De zaak zit zoo, als we het goed hebben.
De heer P. J. Bakker had in Velserbeek van
de vorige eigenaars voor een zacht prijsje een
tennisbaan gepacht. Deze werd bij de theeschen-
Icerij getrokken, na den aankoop door de ge
meente en deze liet, volkomen en régie een
nieuwe tennisbaan aanleggen, om aan haar ver
plichtingen tegenover den heer Bakker te vol
doen. De heer Bakker had de door hem gepachte
tennisbaan onderverhuurd aan een tennisclub.
De gemeente verhuurt nu aan den heer Bakker
de nieuwe baan en deze verhuurt haar voor
denzelfden prijs aan de tennisclub voor de dagen
Woensdag, Zaterdag en Zondag. De gedachte, dat
de heer Bakker uit den onderhuur een slaadje
zou slaan is ons geheel ten onrechte gewekt. Voor
den Dinsdag is door den pachter beslag op de
baan gelegd voor 'n groepje meer gevorderden en
de gemeente kan de baan verhuren en daarvan de
profijten opstrijken gedurende de Maandag, de
Donderdag en Zondag vóór 1 uur 's namiddags
De pacht van den heer Bakker vervalt 31 Dec.
1926 en dan krijgt de gemeente de vrije be
schikking over de baan en zullen de tennissers
wel meer moeten opdokken.
X Wil ons voorkomen» dat hier inderdaad van
een plicht der gemeente gesproken kan worden
en is ons na de bekomen inlichtingen het verzet
van den heer Tusenius tegen het huurcontract
niet duidelijk of gemotiveerd gebleken.
De heer Schilling trok zijn interpellatie over het
optreden van den agent van politie A, Rooze in
om redenen die wij niet hebben verstaan. Ver
moedelijk zal deze kwestie wel binnenskamers
zijn afgedaan, Meer verwondering heeft het ge
wekt dat door geen der raadsleden is geïnter
pelleerd over de geweldige stank en verregaande
waterverontreiniging van het Noordzeekanaal.
Wel is naar we meenen een onderzoek ingesteld
en de papierfabriek als de schuldige aangewezen,
doch dat men het hier bij laten zal willen we
niet hopen.
Ook het geheim van een reuklooze vischmeel-
fabriek is nog niet opgelost, zooals men aan de
Zuidzijde der Visschershaven aan de neusvleu
gels merken kan en minstens nog den heelen
zomer zal men om ons te hoog geprezen strand
te bereiken eenige levensgevaarlijke kuitenflik
kers over het dammetje moeten slaan of een half
uur met baggerlaarzen door het mulle zand moe
ten ploeteren.
IJmuiden's Bloei, vele zijn de voetangels en
klemmen die ge zult moeten ruimen en uw we
gen gaan niet over rozen.
De Raadsoverzichter.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN
Naar we in De Telegraaf lezen is
Woensdagmiddag te Almelo bij het
zwemmen in het 'kanaal naar Nord-
hom de 22-jarige vischventer Bosma
afkomstig uit IJmuiden, verdronken.
VELSEROORD
Door Mej. K. werd bij de politie
aangifte gedaan, dat zij van een boter
boer boter had gekocht, die bij ieder
pond boter een bon gaf, ter waarde van
15 cent. Bij bezit van 10 bons zou het
geld worden uitbetaald. Mej. IC. had
10 bons, maar toen 'kwam de boterboer
niet meer en aan het door hem opge
geven adres in Haarlem was hij niet
bekend.
Gebleken is, dat deze boterboer dit
ook in Wijkeroog, Beverwijk enz. heeft
gedaan. De politie stelt een onderzoek
in, de boterboer is bij liaar bekend.
- In het lage hout aan den Zeeweg
tegenover de Rijks H. B. S. ontstond
Woensdagmiddag een brandje, dat
door de brandweer spoedig bedwon
gen was.
- Door de politie werden vier perso
nen bekeurd, wegens overtreding van
het Rijwielreglement.
Gevonden voorwerpen en dieren.
Een witte kip, twee rijwielbelasting-
plaatjes, een lederen ceintuur, een
broche.
„Euphonie" naar Ostende.
Hoewel we onzen lezers reeds
Woensdag verslag deden van de reis
van „Euphonie" naar Ostende, geven
we1 nog gaarne plaats aan het volgen
de, meer uitvoerig relaas van één der
deelnemers aan den tocht:
Zaterdagmorgen 18 Juli met den
trein van 9.01 vertrok van het station
Velsen het symphonie-orkest „Eupho
nie" met de verre bestemming Osten
de, de bekende Belgische badplaats
aan de Noordzee.
Het doel van den tocht mag bekend
verondersteld worden: „Euphonie" zou
daar een concert geven op één der vele
pleinen van de stad, om zoodoende de
feeststemming te helpen verhoogen,
die er in een badplaats met z'n druk
uitgaansleven behoort te zijn.
Omstreekts 1 uur werd Antwerpen
bereikt. Hier werd de reis voor eenige
uren onderbroken, in welken tusschen-
tijd 'het reisgezelschap (de leden en een
12-tal supporters) een mooie wandeling
maakte langs de hoofdstraten ICeizer-
lei en Meir naar de Schelde, die onder
de met onweer dreigende lucht en ge
zien vanaf 'het hooge promenoir boven
over de goederenloodsen een prachti-
gen aanblik opleverde.
Om 5 uur werd de tweede helft van
de reis aangevangen. In de benauwd
warme en allesbehalve zindelijke cou-
pé's ging geenszins de opgewekte stem
ming verloren, die den heelen dag ge-
heerscht had, maar 't is te begrijpen,
dat er een zucht van verlichting op
ging, toen om 7.40 het doel van den
tocht bereikt was.
Na ons in ons hotel eens heerlijk ver-
frisc'ht en een uitstekenden maaltijd
gebruikt te hebben, maakten allen,
niettegenstaande de vermoeienissen
van de reis nog gretig gebruik van de
gelegenheid, om een wandeling door de
stad of langs den „Digue de Mer", de
zeeboulevard, te maken.
De Zondagmorgen was ook vrij voor
ieder, die wenschte uit te gaan.
Om 11 uur echter togen bestuur en
directeur der vereeniging naar het
Stadhuis, waar zij zouden worden
voorgesteld aan het Schepencollege
(wij zouden zeggen B. en W.) der stad.
In de fraaie Schepenkamer troffen wij
nog aan de besturen van twee andere
Nederlandsche vereenigingen, een fan
fare- en een harmoniecorps uit Oost
burg en Aarderiburg. Hartelijke woor
den en handdrukken werden door de
gebruiken beteckent uw LIKDOORNS
kwijt.
Verkrijgbaar bij uw Drogist.
even tevoren elkaar nog onbekende
landgenooten gewisseld. Nadat het
voorstellen aan Burgemeester en Sche
penen was afgeloopen, had eerstge
noemde in goedgekozen en zeer duide
lijk Nederlandsch gelegenheid te wij
zen op liet feit, dat dergelijke bezoeken
mede bevorderlijk zijn aan de goede
verstandhouding tusschen de beide
landen.
Om 12 uur was het onze beurt, de
„kiosk" (muziektent) op de Wapen
plaats, het plein voor het Stadhuis, te
hestijgen. Een aandachtig gehoor luis
terde naar de uitvoering van het vol
gende:
PROGRAMMA.
1. Brabangonne.
2. Wilhelmus.
3. Athalia-marsch, Mendelssohn
4. Ouverture ALessandro Stradella,
Von Flotow.
5. Brautchor und Zug der Frauen
uit Lohengrin, Wagner.
6. Stabat Mater (Aria uit) Rossini.
7. Oer Perlenfischer, Bizet.
8. Waldbua-marsch, Moosbrugger.
Het verder gedeelte van den dag
loste „Euphonie'' met haar aanhang
zich weer op in de ongekende menigte
van inwoners, vreemdelingen en dag-
jesmenschen, hetzij om te genieten van
een wandeling langs de zee of door de
verbazend drukke winkelstraten, hetzij
om een bezoek te brengen aan het „Pa
norama van den IJzer", de winkelgale-
rij of de wedrennen. Menig aandenken
aan deze reis werd gekocht, die de
eerste is, maar (hopen we) niet de
eenige, welke „Euphonie" maakt.
De avond werd door velen gepas
seerd met een bezoek aan den schouw
burg, waar de Rigoletto werd gegeven.
Hoewel de terugreis Maandag reeds
om 6.53 zou aanvangen, was het voor
de imeesten laat, voor het hotel werd
opgezocht. De warmte op de kamers
en een hevig onweer, dat zich tegen
het aanbreken van den morgen ontlast
te, maakte, dat er van slapen niet
veel kwam.
Toch heerschten jool en lach in den
trein naar Antwerpen. Menig vroolijk
lied werd aangeheven en uit volle borst
meegezongen, zoodat spoediger dan
verwacht werd Antwerpen was be
reikt. Hier splitste het gezelschap zich
in tweeën. Een klein deel begaf zich
per tram van het Zuid- naar het Cen
traalstation, het andere verkoos te
wandelen langs de breede en schaduw
rijke Leien, genoemd naar de voor
naamste Geallieerden: Amerika, Enge
land, Frankrijk en Italië.
Toen allen weer vereenigd waren,
werd een bezoek gebracht aan den
prachtigen Dierentuin, vlak achter het
station.
Een onaangenaam incident, deed zich
voor, toen tegen het vertrekuur aan de
controle in het station bleek, dat door
n misverstand niet in den trein v. 1.38
maar in die van 1.00 voor ons plaats
was gereserveerd. De stationschef wei
gerde, ons toch te 1.38 te laten vertrek
ken.
Het minder aangename gevolg hiervan
was, dat we in plaats van half 8 pas
om half elf te Velsen arriveerden. De
vroolijke stemming was echter door
dezen tegenslag niet bedorven. In den
mooien tweede-klaswagen, die te Roo
sendaal voor ons gereserveerd werd,
zorgden cello, kleine trom en eenige
violen voor opgewekte muziek. Pas
voorbij den Haag bleek het, dat ver
scheidene door de lange reis en de in
spanning van de laatste dagen ver
moeid raakten. Het werd opmerkelijk
stil en hier en daar werd in een hoekje
een uiltje geknapt, maar het laatste
deel der reis, het aan allen bekende
traject PlaarlemVelsen, steeg de
vroolijkheid ten top: de paarden ro
ken den stal! Kwinkslag op kwinkslag
bracht de lachspieren in beweging,
vooral door de geestige manier, waar
op een der supporters het Vlaamsch
wist na te bootsen, dat hij paar dagen
had hooren spreken.
Op hartelijke wijze werd aan het
station Velsen afscheid genomerï, na
eenige hoeraatjes op „Euphonie" en
haai* bestuur, dat gezorgd had voor
het welslagen van den tocht.
VELSEN
Op menige openbare vergadering
weet een enthousiast spreker de toe
hoorders te begeesteren en in extase te
brengen, doch nauwelijks is de verga
dering afgeloopen of het vuur is al
weer gebluscht. Zoo ook schrijft Kenn.
met de vereeniging „Kindervreugd".
Op de beide vergaderingen waar de
beer Pareè uit Amsterdam, sprak orer
het nut der speeltuinen wilde ieder
medewerken, doch het is bij woorden
gebleven. Behoudens enkelen die het
ijverige bestuur trouw terzijde staan,
laten de anderen alles aan hun lot
over, waardoor het veel langer duurt,
dan het bestuur zich had voorgesteld
eer het terrein in gebruik kan worden
genomen.
Toch schieten de werkzaamheden
aardig op, op het voorste gedeelte komt
de afd. voor de kleine kinderen, n.l.
een zandbak, wippen, schommels en
twee betonnen gelegenheden voor het
plaatsen van hobbelpaarden en om te
tollen. Het achterste gedeelte is voor
de grooteren met schommels, rekstok,
wippen en zweefmolen, terwijl het
middengedeelte wordt ingericht voor
korf en voetbalterrein. Tevens zijn
aanwezig 2 W.C.'s een urinoir en een
bergplaatsje voor het speelgerei. Tot
zoover gaat dus alles goed, maar het
bestuur heeft dringend steun noodig,
vooral financieel, laat dus elk, die voor
deze nuttige instelling iets gevoeld,
nog eens in de beurs tasten opdat alles
goed in orde kan worden gemaakt en
niet na eenigen tijd de boel moet wor
den stopgezet. Het doel is aller belang
stelling tenvolie waard.
Door de politie op Wijkeroog
werd aangehouden zekere K. K., die te
Santpoort twee stoelen had ontvreemd.
Hij werd voor den commissaris te
IJmuiden geleid.
E. T. en C. M. K. werden door de
politie op Wijkeroog bekeurd wegens
het loopen op verboden grond.
SANTPOORT.
Voor de akte Nuttige handwerken
is te Amsterdam geslaagd Mej. M.
Handgraaf alhier.
Woensdagavond heeft aan den
Bloemendaalscheweg bij de Alberdinck
Thijmlaan een hevige aanrijding
plaats gehad tusschen twee motorrij
ders, die beiden zwaar gewond werden,
terwijl de motorfietsen tevens vernield
werden.
Volgens ooggetuigen was de toe
dracht als volgt: De heer H. Wigman,
bloemist, wonende Alberdinck Thijm
laan, kwam met groote snelheid uit de
richting Bloemendaal, vergezeld van
een passagier op zijn duo-zitting en
nam reeds op een afstand van c.a. 30
meter vóór de Alb. Thijmlaan de lin
kerhelft van den weg, om deze recht
te kunnen inrijden.
Uit de tegenovergestelde richting
kwam de heer A. Schipper, slagers
knecht te Santpoort aanrijden, echter
aan de rechterzijde van den weg. De
bocht in den Bloemendaalscheweg
daar ter plaatse belemmerde voor bei
den het uitzicht. De botsing was vree-
selijk.
De heer Wigman's bedoeling is ge
weest om nog vóór de heer Schipper
om te komen, echter het uiterst rechts
aanhouden van den laatste was reden
dat dit niet ging en de botsing onver
mijdelijk werd.
W. werd bij den heer Handgraaf
binnengedragen, waar de dochter des
huizes, een verpleegster, eerste hulp
verleende. Het bleek dat èen been ge
broken was en verder enkele huid-
wonden waren bekomen. W. werd la
ter met de auto van den inmiddels
aangekomen dr. Westenburg uit Bloe
mendaal, die tevens hulp verleende
naar zijn woning vervoerd.
S. bloedde vreeselijk uit'mond, neus
en ooren en had het ontzettend be
nauwd Hij werd ingedragen bij den
heer Van Riel, waar dr. De Groot uit
Santpoort direct 'hulp verleende.
Later werd deze per ziekenauto naar
het gesticht St. Joannes de Deo te
Haarlem vervoerd.
De passagier van W. bekwam geen
letsel.
De overblijfselen der motoren wer
den geborgen in de garage van den
heer Nelis.
Een dame die van het ongeluk ge
tuige was, geraakte buiten bewustzijn
en werd elders bijgebracht. De politie
maakte van het voorgevallene proces
verbaal op.
Tijdens de consternatie werd van
het rijwiel van den heer Hiemstra uit
Santpoort, het belastingmerk gestolen.
De dief schijnt dus niet erg onder den
indruk van dit noodlottig gebeuren te
zijn geweest.
Naar wij zoo juist vernemen, is de
toestand van den heer S. bevredigend.
Kenn. Ed
De nieuwe steen voor de bouwwereld.
Reeds eenigen tijd wisten wij, aldus schrijft de
Kenn. Ed., dat onze bouwwereld verrijkt was met
een steensoort, vervaardigd uit hoogovenslakken.
Om hieromtrent iets naders te vernemen hebben
wij ons gewend tot ir. P. van Delden, bedrijfslei
der van de firma Butzer, die hare fabriek gevestigd
beeft onder den rook van het Hoogovenbedrijf te
Velsen,
De heer Van Delden was zoo vriendelijk ons het
bedrijf te laten den.
V
- De verwerking van de Wj hethoogovenbe
drijf vallende slakken is betrekkelijk nog
in vergelijking met het hoogovenbedrijf ZeHleuv'
Bij het hoogovenbedrijf worden als groB(j
feu vele soorten ertsen gebruikt, waarin het
op chemische wijze is gebonden. Om hieruit'1?*'
ijzer los te maken is een toevoeging van l
stoffen en chemicaliën noodig, die te zamen
de hooge temperatuur het ijzer in gloeienden d*'
vloeibaren vorm onder in den oven doen v'er
melen. Op dit zware ijzer drijft, als olie op h°'
water, het overblijvende van dit in chemisch
zicht zeer interessante proces. Dit is de gloeie°l
vloeibare hoogovenslak. Deze slak wordt od h
paalde tijden afgetapt en is dus uii den aard
vloeistof een zeer homogene stof, die niets
maken heeft met de vele andere stoffen die m
gemeenlijk onder den naam van „slak" aantreft60
Enkele jaren geleden nog zag men steeds d'
karren met de gloeiende slag rijden naar de da j
toe bestemde stortplaatsen, de zoogenaamd
slakkenbergen, en zich daar leegstorten, Dit y'
tot gevolg dat een hoogovenbedrijf van eenige b i
teekenis al zeer spoedig enorme hoeveelhede
van deze slakken opzamelde en er zoo slakken0!
bergen ontstonden, zooals men die in het R0er
bekken en in andere industrieele gebieden ka i
waarnemen. Zoo b.v. heeft de Gute Hoffnïngshü^
te te Oberhausen een slakkenberg ongeveer v
een omvang van het eiland Helgoland, Het is
begrijpen, dat een dergelijke verspilling van ener
gie, plaatsruimte en materiaal de techniek heel!
aangespoord ook dezen bedrijfsafval nuttig
maken.
In de eerste plaats werd ontdekt dat men do«
het materiaal aan een uiterst snelle afkoelk
bloot te stellen, een stof verkreeg die op zat
gelijkt. Men noemt dit product dan ook slakke»
zand. Het werd gebruikt als vulmateriaal vooa'
i mijnen tot opvulling van afgewerkte gar,gj.
Doch spoedig werd ontdekt, dat dit zand, afkoj
stig van slakken van een zekere chemische
menstelling, beschikte over enorme hydraulisch
capaciteiten. Het zijn deze capaciteiten die dt
chemici in de laatste jaren van de vorige eeuv
aanleiding hebben gegeven de slakken toe te pa(.
sen als grondstoffen voor diverse bouwmateriakt
Nog betrekkelijk versch ligt in onze herimt,
ring de groote strijd om de waarde van den hoog.
oven, in Duitschland gevoerd, welke strijd glon".
eus is geëindigd in een volledig accepteeren hifi,
van. Doch ook hiermee waren de toepassingsnx.
gelijkheden niet uitgeput. Spoedig begon nJ
het succes van den kunstmatigen kalkzands|(5
indachtig, pogingen te doen uit het slakkenmib
riaal steenen te maken, met het gevolg dat j
reeds ongeveer 20 jaren in Duitschland de ha,
ovensteen gretig wordt gebruikt, omdat zij
uitermate licht is, doch vooral om zijn oniü
tastbaarheid voor klimatische- en bodem-invl»
den, waardoor hij te vergelijken is met het poi|.
landcement-beton,
Het is dus niet te verwonderen, dat de dirêcb
van de Kon, Ned, Hoogoven- en Staalfabriek»
te IJmuiden in haar streven, ons eenig hoogover-
werk groot te maken, ook hierin heeft gepi)
beerd haar uiterst modern opgezet bedrijf verd;
rendabel te maken.
Aan de firma H. Butzer's Beton- en Wale
bouw te Den Haag, die in verband met haar rt'
connecties in Duitschland over een technisch j®
cédé voor het maken van hoogovénsteen bescbil
te, werd de toestemming verleend op het toif
oventerreïn een fabriek te bouwen met hef
uit de bij het bedrijf te IJmuiden vallende slii
ken, steenen te fabriceeren.
Zoo kwam dan de eerste Nederlandsche kf
ovensteenfabriek tot stand, welks personeel fe
de innige samenwerking met het technisch pern,
neel van het hoogovenbedrijf, na veel zoebe
in mocht slagen het beschikbare procédé in fa
passing te brengen op de IJmuidensche sfafch,
daardoor de Nederlandsche bouwwereld
verrijken met een mooien bouwsteen.
Het slakkenzand-materiaal wordt daartoe, i
eenige bewerkingen te hebben doorloppen,
een zeer klein percentage portiand-cemenl m
mengd, met het gevolg dat de steénvormlagea:
de machtige steenpersen gekomen, na on^'t
een maand aan de buitenlucht te zijn bloolf
steld, reeds als een harde, lichte, scherpkanlij
geliike steen kan worden afgevoerd.
De steen beschikt dus na één maand oven
voldoende hardheid om verladen en verbouwi
worden en heeft dan een drukvastheid van oof
130140 K.G, per vierk, c.M., welke drab
heid nog gedurende 1 a l1/^ jaar regelmatig t
eemt.
Na deze heldere uiteenzetting van ir, v, Del(|
bezochten wij het terrein waarop de fabriil
bebouwd, het terrein waar tevens een paar*
h'oen van deze steenen reeds voor afleveria(|
ren opgestapeld. Hier zagen wü ook dat des
tenmuur van de fabriek was gebouwd met q
hoogovensteen, die o.i. wat kleur betreft,4
mooier is dan de tegenwoordig gebruikte!»
steen. Wij twijfelen er dan ook niet aan of 'J
hoogovensteen zal zich bijzonder leenen vcoii
huizenbouw- zoowel in binnen- als buitenmrj
Adviescommissie voor bouwontwerpen I
in Noord-Holland.
Verschenen is het jaarverslag van de adj
commissie voor bouwontwerpen en uitbreilj
plannen in Noord-Holland, De commissie «j
daarin, dat zij van autoriteiten zoowel all
langhebbenden veel medewerking ondervindt
had zij uiteraard nog veel tegenstand leij
winnen.
Ook bij het streven om door mondeling/I
viezen tot bevredigende resultaten te gf'J
werd ondervonden, dat veel verkeerd inzie"
onjuiste opvattingen zijn weg te nemeiii tttj
zien van het verband tusschen een goede,
dige, zuivere constructie en èen architect^
rythmische indeeling, door onverpoosd hetf
wende publiek op voorbeeld en tegenvoorM
wijzen. Dat in vele kringen en bij vele vakW
naars nog al te dikwijls een (in werkelijkhjb
bestaande) scheiding wordt gemaakt tusscb
uitsluitend technisch bouwen en het aest®
bouwen, blijkt nog bijna dagelijks.
Het bouwende publiek tot het onjuiste W
inzicht te brengen, blijft de commissie dan
een voornaam deel van haar taak beschouw
Het contract, met de verschillende
besturen reeds vroeger verkregen, werd i»
behouden en voortgezet.
Ten aanzien van het opnemen van
standbepaling in de bouwverordening valt
melden, dat deze voorname stap tot een
aesthetisch aanzien van te stichten boutfj,
werd gedaan in de gemeenten Aalsmeer,
Koog a. d. Zaan en Bovenkarspel. J
Er kwam een belangrijke uitbreiding J
werk der commissie door de regeling
gemeentebestuur van Velsen, waardoor dn
gedelegeerd door de advies-commissie,
directeur van openbare werken van j
adviseerend lid, een schoonheidscomm'S
men, die tweemaal per maand te Ve
houdt. (olj
Mocht een dergelijke werkwijze m o
op grooter schaal plaats vinden, dan za
ganisatie van de commissie onder d«o°»
worden gezien. jtó
Voor «e gemeente Velsen werdefl
b»9HWoniwerg>an f
