ORGAAN VOOR Di G!
VELSEN
Vrouwen
PUSQL
93
Woensdag 28 Septembar 1925
10e Jaargang
IJMUIDER COURANT
OFFICIEEL.
hinderwet.
,ster en wethouders der gemeente Vel-
ter openbare kennis, dat het ver-
Je Maatschappij tot Detailverkoop van
0e Automaat", gevestigd te 's Gra-
',té in het gebouwtje, kadastraal bekend
'tuisen, Sectie H No. 4280 en gelegen
orderdorpstraat, eene ondergrondsche
waarplaats met aftapinrichting te
jchten, door hen is toegestaan onder
Jen 15 September 1925,
jester en Wethouders der gemeente
ringen (er openbare kennis dat ter Ge-
eeretarie ter inzage ligt een verzoek met
„n D. C. Boogert, te Velsen, om ver-
pi het uitbreiden zijner bakkerij door
t;Jin van een gas-heeteluchtoven in het
bdastraal bekend gemeente Velsen,
j fjo. 4192 en plaatselijk bekend Rijks-
li Wijk K, no. 18.
udag, den 6 October 1925, des voormid-
(11 uren, zal ten Gemeentehuize gelegen-
pjn om bezwaren tegen dit verzoek in
en deze mondeling en schriftelijk toe
den 22 September 1925.
eester en wethouders voornoemd,
lecretaris, de burgemeester,
STELIJK. RIJKENS.
plaatselijk nieuws.
A. S. OROEN. t
tligochtend vernamen we, met groote
ring, dat te Haarlem, waar hij tegen,
jg zijn particuliere woning had,
igavond op den leeftijd van 63 jaar
verleden de heer A. S. Oroen, lid
:Ina Wed. S. I. Oroen, alhier,
i naam is er toch, die meer onaf-
ilijlt verbonden is aan de ontwik-
en tegenwoordigen stand van de
iijj, zoowel bij reeders ala kooplieden
li van de firma Oroen, waarvan de
k, zooals hij veelal van zijn mede
nltn onderscheiden werd, ongetwijfeld
tul naar voren tredende figuur was.
is onmogelijk de up and downs van
tdrijf Ie IJmuiden na te gaan, zonder
li weer de firma te zien, innemende
geheel eigen, dikwijls het later juist
nde iiandpunt.
Js voor den aanvang van de visscherij
ruiden, toen een groot deel der Noord-
stcherij nog de haven van Helder
nirte, begon die firma daar tol ont
ling Ie komen en oude visscherlieden
i Zuid-Hollandsche sloepen vertelden
loe deze, destijds nog jeugdige koop
reeds aan hun bekend waren als
ge, moeite voorkomende, zakenlieden,
[iwelijks werd een deel van den handel
luist naar IJmuiden, of er kwam een
giig der firma Oroen en successieve-
lolgden hoofdbedrijf en zetel,
in werd zij, gesteund door vestigingen
ndere visscherijplaatsen, tot een der
siste zaken op haar gebied, met een
sivermnrdheid. Niet alleen het voor
kien 7.00 belangrijke artikel, versche
I werd daar verhandeld, doch ook
iiiich, haring en alle voorkomende
lm exportvisch, ais ansjovis enz.
II duurde niet lang of de firma werd
in het reedersbedrijf betrokken, en
tuil het buitenland, gunstige berichten
ntn omtrent de resultaten van het
itn met stoomtrawlers, deed de firma
3 de Betsy (thins Kennemerduin,
15) bouwen, de eerste Nederlandsche
ilrawler en legde daar de grondslag
«oor hat bedrijf dat IJmuiden heeft
gtmaakt.
it en in de beginperiode van den
dslagdienst was het weer de firma
die een eigen meening was toege-
tn daarvoor werkte tot het einde,
ai spoedig bleek dat trawlers, van
kpe Betsy, te klein waren, b.v. voor
tond-visscberij, werden grootere sche-
gebouwd, zooals de Donald, Silvain,
"d, Dubbelman en Eveline. Ook he
le Qroen tot de pioniert om het
igbedrijf met stoom te doen exploiteeren
tocht „lieisen" zoowel uit IJmuiden
"i Vlaardingen in exploitatie,
toe was de Oroen-vloot tot 22 eerste
'e ichtpen uitgegroeid toen dt wilde
tolls ontstond. Bijtijds wist in die dagen
!liuna zich van haar overtollig mate-
"e ontdoen, om krachtig te staan in
h' vin malaise. Thans, nu het ergste
;('ui dien tijd geleden is, zag men de
vruchten dezer conacvatieve bedrijfs-
Reeds begon weer de vloot grooter
Widen,
■^'bestaande uit stark* persoonlijkheden,
verzette de firma Oroen zich steeds tegen
elke poging om de macht in het bedrijf,
door concentratie, in een hand te brengen,
ook In de nevenbedrijven.
Toen dat in de ijsindustrie bijna gelukte,
namen de heeren Qroen, tot twee keeren
toe, het initiatief voor den bouw eener
nieuwe ijsfabriek, die onafhankelijk in hunne
behoeften voorzag. De concentratie in het
kolenbedrijf was niet zoo machtig of ze
vond de firma Oroen onafhankelijk van, en,
desnoods, tegenover zich. Dat ia haar stre
ven in de nevenbedrijven, dat is het ook
in het bedrijf van trawlerreeder. Oeen ver-
eeniging van reeders kon deze firma aan
zich binden.
Bijna steeds nam zij bij arbeidsconflicten
een zelfstandige positie in en bekend is
hoe zij, bij de jongste staking, feitelijk de
evenaar was, waarmee de schaal omsloeg.
Ook thans, bij de nieuwe regeling voor het
lossen, waren de arbeidsorganisaties weer
verplicht met deze firma afzonderlijk te
onderhandelen.
Het is nog niet de tijd om te spreken
over de vraag: of de firma Oroen in wezen
zal veranderen, door den dood van den
meest bekenden firmant. Doch zeker is het
dat we bij dit streven kunnen getuigen dat
een der meest energieke zakenlieden van
IJmuiden, die onnoemelijk veel gedaan heeft
voor hare ontwikkeling en die, met een
stalen wils- en werkkracht, aan zeer velen
de gelegenheid verschafte om het brood
te verdienen, thans is heengegaan.
Meer met het oog op hem willen wij hier
nog bijvoegen, dat liij het juist was, die
in 1888 zich te IJmuiden vestigde, totdat
in 1893 de zetel der firma naar hier werd
verplaatst. In de firma was hij meer in htl
bijzonder de man die de reederij behar
tigde en dus het groote pionierswerk
leidde.
Daar hem ook veelal werd opgedragen
de firma naar buiten te vertegenwoordigen,
had hij zitting in vele besturen, handels
ondernemingen, commissies, enz.
Hij was in de oorlogsjaren lid van de
commissie voor otorlogsrisico, was com
missaris der N. V. tot exploitatie van sleep,
booten „IJmuiden" en president commis
saris van de N. V. het Nederlandsche
vischveem te Amsterdam.
Qeruimen tijd is hij ook voorzitter ge
weest van de Vereeniging van reeders in
het visscherijbedrijf alhier, tot hij, om zijne
zelfstandigheid te bewaren, zich uit die
organisatie terugtrok.
Helaas, dwong zijn cronisch lijden, den
werkzamen man in de laatste jaren, nog
op betrekkelijk jeugdigen leeftijd zich in
acht ie nemen, hoewel hij nog kort geleden
te IJmuiden gezien werd.
Reeds Zaterdag drong de tijding door
dat zijn toestand vrijwel hopeloos was en
Zondagmorgen vernamen we dat de man,
die zooveel gedaan heeft voor den bloei
van IJmuiden, overleden was. Zijn plaats
zal niet gemakkelijk vervuld worden en
velen zullen de bewegelijke gestalte missen
Van de kantoren, de magazijnen en de
ijsfabriek was spoedig de vlag halfstoks
geheschen en van het talrijke personeel
der firma maakte zich een gedrukte stem
ming meesier. De schepen die tot de
Oroen vloot behooren en binnenkwamen
gaven ook direct het rouwsein met de vlag
Oisteren was alles in het anders steeds
voorlwerkend drukke bedrijf stilgezet, opdat
zij, die daartoe roeping gevoelden, den
patroon de laatste eer konden bewijzen.
Spijtig voor velen was het dat onover
komelijke bezwaren verhinderden een po
ging te doen om deze plechtigheid hier
te doen plaats vinden, te midden der
bevolking waarvoor hij zoo groote ver
diensten had. Zij moest wel geschieden
op de begraafplaats der Ned. Israëlitische
gemeente te Haarlem, aan den Amsterdam-
sche straatweg.
Ook het uur voor den middag maakte
dat velen niet konden opgaan, waar ze in
hun hart zoo gaarne wilden zijn. Dat er
wel algemeene belangstelling was, getuigt
het feit, dat verschillende reederijkantoren
den rouwvlag hadden geheschen.
Ondanks die bezwaren voor velen, was
er toch een enorme belangstelling uit
Haarlem, maar vooral ook uit de IJmuider
samenleving. De lijkwagen werd gevolgd
door een rijtuig volgeladen met bloemen
en kransen. Onder de aanwezigen merkten
we tusschen vele anderen op deheerJ.C
Slis, voorzitter van de IJmuider Vischhan-
delvereeniging en de heer S. A. Bakker,
voorheen lid der firma Bakker 81 Dijksen
alhier.
Na de ritueele plechtigheden trad de
broeder en medefirmant, de heer I. S. Oroen
naar voren, om te herdenken de aangename
en MeisjesEr is geen deugdelijker
middel voor het verkrijgen en be
houden van een fraaie Huid van
Handen en Oeiaat, dan
30-60-90 ct.
samenwerking, in volkome eendracht, ge
durende een lange 45 jaren. Hij meer dan
eenig ander, had de groote karaktereigen
schappen en werklust zijns broeders ieeren
waardeeren en moest daarvan spreken bij dit
graf.
Namens de Isaëlitische Oemeente, waar-
van de heer Oroen lid van het kerkbestuur
is geweest, sprak rabbijn Ph. S. de Vries
een hartelijk woord van afscheid.
Daarop trad de heer van Oeldeien, alhier,
naar voren en sprak
„Op mij rust de droeve taak om namens
het personeel der firma, waarvan de over
ledene deel uitmaakte eenige afscheids
woorden te spreken. Als ik mij van die
taak kwijt, wil ik allereerst dank en hulde
brengen aan den overledenedank voor
de hoogst aangename samenwerking en
ve1 standhouding en voor alles, wat hij in
den loop der jaren voor ons geweest is.
Hulde aan de enorme werklust en werk
kracht die van hem uitging en voor ons
was een voorbeeld en bekorende aanspo
ring tot plichtsbetrachting.
Doch thans is dat alles ten einde.
Wij zijn er van overtuigd dat wij nu,
en in de toekomst, niet beter zijn nage
dachtenis kunnen eeren. dan om met de
onmisbare steun en leiding van onzen tegen
woordigen petroon, te helpen aan het
voortbouwen van uw vocrbeeldigen arbeid,
uw ideaal dat geslicht is in ruim 35 jaren
Met dat voornemen bezield breng ik een
laatsten groet, ook namens de velen die
niet in de gelegenheid waren hier tegen
woordig te zijn. Rust zacht, waarde patroon
De heer Hans Schnopl deelde mede,
dat hij zich, als vertegenwoordiger der
firma I ij de talrijke connecties en cliënten
in het buitenland bevond. De ontroering,
waarmede daar de tijding van dit overlijden
ontvangen werd, getuigde hoe de overledene
ook in die verre streken bemind en geacht
werd en vrienden bezat. In hun naam
stond hij hier om een laatst vaarwel te
zeggen. Ook persoonlijk had hij zeer veel
aan hem te danken, voor de vaderlijke
raadgevingen en vriendschap, hem betoond
toen hij als buitenlander in deze vreemde om
geving kwam. Daarvoor wilde hij nog eens
den overledene danken en gedenken, om
ook te eindigen met den wenschRust
zacht, trouwe patroon en vriend.
Namens de familie bedankte de oudste
zoon, de heer Sidney A. Oroen voor de
vele belangstelling aan dit graf en in deze
dagen bewezen.
Daarna verliet men den doodenakker
velen diep ontroerd, meedragend het be
wuslzijn dat men voor altijd afscheid had
genomen van een man, met geweldige
beteeke nis.
Van hoe groot belang de bouw van
de nieuwe sluis te IJmuiden in ecor.omhch
opricht is, blijkt uit het feit, dat zijn invloed
zich ook op de Amsterdamsche Effecten
beurs doet gelden.
Vóórdat de thans in uitvoering zijnde
bouw van het binnensluishoofd aan de
Hollandsche Maatschappij voor hei maken
van werken en gewapend beton was ge
gund, tonden de aandeelen van die Maat-
schappij op de Amsterdamsche Effecten
beurs op een koers van ongeveer 120 pCt
Toen de gunning bekend was, rees de
koers vrijwel zonder onderbreking en sedert
de bladen hebben bekend gemaakt, dat
de aanbesteding van het buitensluishoofd
op 16 October a.s. zal plaats hebben,
heeft de stijging zich in sneller tempo
voortgezet. Woensdag schreef het „Han
delsblad" over die aanbesteding en gisteren
kwam de koers van de aandeelen der
Holl. Maatschappij van 170 op 185 pCt
Die belangrijke koersstijging wijst er op
dat men op de Amsterdamsche Beurs aan
neemt, dat de Holl. Maalsehappij een goede
kans maakt om ook de laagste inschrljfster
voor het buitenhoofd te zijn. En ook, dat er
aan dergelijke zeer groote werken, naar de
meening van de Beurs, nog wel wat te
verdienen valt.
Natuurlijk is hier de beursspeculatie aan
het werk, want daar de aanbesteding van
het buitensluishoofd in het openbaar ge
schiedt en er stellig voor dit groote werk
in de aannemerswereld ruime belangstelling
bestaat, is het allerminst zeker, dit de
Hollandsche Maatschappij de laagste zal zijn.
Kapitein J. S. C. Rink van het regiment
Kustartillerie alhier wordt gedetacheerd bij
het magazijn der artillerie te Gorinchem.
Tweede luitenant J. K. Sjoer van het
regiment Kustartillerie is overgeplaatst van
Helder naar hier.
De treinverbinding
H a a r 1 e m—IJ m u i d e n.
Onder den titel „concurrentie tegen de
autobussen" schrijft de Kenn. Ed.
Onze lezers kennen deze zaak. De auto
bussen begonnen de concurrentie tegen
den trein op de lijn Haarlem—IJmuiden
en nu de trein „er uit ligt" begint de Spoor
weg Maatschappij de concurrentie tegen
de autobussen.
Hoe de autobus-ondernemers daarop
reageeren, hebben we reeds vroeger mede
gedeeld nieuwe, degelijker wagens, ver
lenging van den diensttijd, etc.
Blijft de maatregel der spoorwegen be
perkt, tot hetgeen nu is aangekondigd, dan
zal de autobus meester blijven van hel
terrein. Want de in te stellen rechtslreeksche
verbinding tusschen Haarlem en IJmuiden
moge door hen, die snel in IJmuiden willen
zijn, worden gewaardeerd, het publiek uit
de lusschenliggende dorpen, dat dagelijks
naar de havens gaal, vindt er geen baat
bij. En juist die talrijke passagiers, zijn het,
die de autobus als een onmisbaar vervoer-
middel beschouwen en gebruiken.
Het is dus weer een halve maatregel
van den spoorwegdienst, die volkomen
den indruk wekt, dat ze genomen is zonder
dat het advies is gevraagd van plaatselijke
autoriteiten en belanghebbenden.
Zonder twijfel zal het noodig zijn, aldus
het Hbl., dat van de treinen, die op dil
traject zullen worden ingelegd, er eenige
loopen, die geen lusschenliggende halten
aandoen. Maar andere dienen dit wei te
doen, wil de spoorwegdienst van dezen
maatregel inderdaad profijt trekken. En dan
niet alleen de bekende stopplaatsen:
Bloemendaaal, Santpoort, Driehuis, maar
ook tusschen Velsen en IJmuiden enkele
halten, waarvan men te Velsen beter dan
in Utrecht de beteekenis voor het opnemen
en uitlaten van passagiers beoordeelen kan.
Eerst wanneer de trein zoo, visschend
hengelend, door deze belangrijke streek
gaat, zal hij metierdaad een concurrent
van de autobus zijn wanl dan zuilen zeer
velen den veel gerieflijker spoorwagen
verkiezen boven den dansenden en kraken
den autobui.
Als de spoorwegdirectie de voorgenomen
maatregel, d.w.z. de rechtslreeksche ver-
binding tusschen Haarlem en IJmuiden,
niet richt naar de behoeften van de streek,
waarvoor zij die maatregel treft, dan is
niet te verwachten, dat zij er veel voordeel
van zal hebben.
VELSEROORD.
Hei Comiié tot stichting van een
Witte-Kruisgebouw alhier kwam Vrijdag
avond bijeen. Tot secretaris werd in plaats
van den heer O. Voet benoemd de heer
B. Lavoo. Het comité besloot naar Hl. Dbl.
meldt, om dezen winter te trachten voor
het bekende doel een flinke som geld
bijeen te krijgen. In de eerste plaats z>|
een bazar gehouden worden, zoo mogelijk
in het Patronaatsgebouw te Velseroord.
Missie-tentoonstelling.
Van 26-28 September zal in het R.K.
Vereenlgingsgebouw alhier een missie-ten
toonstelling worden gehouden met daaraan
verbonden een verloting, waarvan de op
brengst ten goede komt aan de missie der
paters Capucijnen. O.a. zal een missiespel
„Maria Siano" worden opgevoerd.
Bloemententoonstelling.
De heer W. C. Post alhier, die een
kweekerij heeft te Santpoort, had van
Zaterdag tot Maandag een Bloementen
toonstelling georganiseerd in de zaal van
den heer Demmers alhier. Wij hebben een
kijkje genomen en vooral bewonderd de
pracht collectie dahlia's, waarbij ons vooral
opviel de mooie donker roode Border per
tcction, de wit met rose Mr. H. C. Dressel
huys, de Prinses Juliana (crème wit)de
Mevr. Ballego (gloeiend rood) en andere
prachtige variëteiten. Er was verder een mooie
collectie planten en varens. De zaal was in een
heerlijken bloementuin herschapen en velen
hebben van deze mooie tentoonstelling
genoten.
Men schrijft ons:
Vorige week Dinsdag was door het
Ziekenfonds Velseroord in de zaal „Flora"
een vergadering belegd voor de leden. Op
dien avond is door Dr. Paerl, tandarts,
sinds kort te Velseroord praktizeerend, een
populair wetenschappelijke voordracht, ver
duidelijkt door demonstraties en lichtbeel
den, over mondhygiëne en tandverzorging
gegeven. Met groote belangstelling toonde
de talrijk opgekomenen de waarde van de
demonstratie en het gesprokene te waar
deeren. Aan het einde van de beschouwin
gen dankte Dr. Paerl de opgekomenen en
het bestuur van Velseroords Ziekenfonds
voor de moeite die zij gedaan hadden tot
het welslagen van de bijeenkomst. Spr.
wees in zijn slotwoord op de noodzake
lijkheid om meer aandacht te schenken
aan mondhygiëne, daar een gezonde mond
de natuurlijke beschermer is om de men-
schclijke ingewanden. Vele ziekten der
maag vinden haai oorzaak in den slechten
toestand der kauworganen en daarom
juichte spreker het toe, dat de ziekenfondsen
de tandartsen in de gelegenheid stellen,
om in aanraking met de massa te komen
en daardoor mede te werken aan de ver
betering van het menschelijk gebit.
De voorzitter, de heer van de Corput,
dankte Dr. Paerl voor zijn populaire,
geestige en duidelijke uiteenzetting en sprak
de hoop uit dat, waar de vergadering over
zou gaan tot een huishoudelijke zitting, dt
aanwezige leden rekening zouden houden
met hetgeen dezen avond te zien en te
hooren was gegeven.
In de huishoudelijke zitting kwam ter
sprake het bestuursvoorstel, tot het aan
stellen van een tandarls, opdat de leden
gratis tandheelkundige hulp verstrekt zal
worden en de noodige kunsttanden en
kiezen tegen sterk gereduceerde prijzen
zich zouden kunnen verschaffen. Noodig
was het dat daarvoor een contributiever-
hooging van 2 cent per lid en per week
zou worden ingevoerd. Na een breedvoerige
bespreking zoowel van voor- als tegen
standers, werd het bestuursvoorstel aange
nomen, en kreeg het bestuur opdracht
nadere maatregelen te nemen, opdat spoe
dig een functionaris aangesteld zou kunnen
worden. Het bestuur deelde mede met
Tr. Paerl een voorlooplg contract te hebben
opgemaakt en vroeg toestemming met Dr.
Paerl een definitief contract, voorloopig
voor een jaar, te mogen aangaan. Op de
vragen van enkelen, of het bestuur
geïnformeerd had aaar Dr. Paerl, deelde
het bestuur mede, dat Dr. Paerl eerder
verbonden was geweest aan „Ziekenzorg"
in Amsterdam en dat het bestuur van dit
fonds had verklaard dat Dr. Paerl behoorde
tot de bekwaamste landartsen en dat men
het nog steeds betreurt dat Dr. Paerl zijn
ontslag had genomen, wat ook gememoreerd
was in het jaarverslag van dit fonds over
1923. Hierna kreeg het bestuur opdracht
om Dr. Paerl aan te stellen.
Vrijdagsavonds vergaderde het bestuur
opnieuw om verder deze materie te regelen.
Besloten werd Dr. Paerl vanaf 1 October
op te dragen de tandheelkunnige verzor
ging der leden en de leden per circulaire
met nadere uitvoerige omschrijving dit mede
te deelen.
Wij zijn er van overtuigd, dat het Vel-
seroordsche Ziekenfonds een zeer belang
rijk besluit genomen heeft, dat geheel in
de lijn van het fondswezen ligt en spoedig
zal blijken van groot belang voor de leden
te zijn.
Over Rusland.
A.s. Vrijdag 25 September zal in de Concertzaal
Tivoli een openbare vergadering worden gehou
den, waarin de heer J. van Wijngaarden zal spre
ken over „Mijn bevinding in Sovjet-Rusland ge
durende mijn 6-maandsch verblijl aldaar."
VELSEN.
Het drukke bezoek bij de zomerconcerten in
„Veiserbeek" heeft bewezen, dat deze bij het pu
bliek bijzonder in den smaak vallen. Duizenden
hebben van deze concerten te midden van de hoog
opgaande boomen genoten. Een groot bezwaar
was het schrijft Hl. Dbl,, dat de muzikanten op
een geheel open podium moeten spelen, zonder
eenige beschutting tegen zonnestralen, regen of
wind. Naar wij vernemen zal echter het volgende
seizoen een flinke muziektent op de plaats van
het podium verrijzen. Deze muziektent zal naar
een ontwerp van den heer Bartels, leoraar aan de
ambachtsschool worden vervaardigd door de
leerlingen van genoemde school. Daar de heer
Bartels meermalen bewijzen van zijn kunstzin
heeit gegeven, zal ook deze muziektent ongetwij
feld een sieraad voor het park worden.
bestel uw drukwerk
bij de
n.t. drukkerij sinjewel
ijmuiden willemsplein