jjmuider Courant
jjlerdsK
10 October 1925. 2e blad
predikbeurten
VOOR ZONDAG A.S.
IJMUIDEN
NED. HERV. KERK
gr: Ds. Erdman. Schaal collecte.
[jr: Ds. Erdman.
Bediening v. d. H. Doop
JJODKERK (Koning WlHamahuU)
0. de heer Selling,
jjlerdagavond 8 uur: Bidstond,
gtopiiez. Gam. Aid. Pret, Bead.
uurMej. A. van den Bar, Doops
gezind Propenente te Haarlem.
BEREF. KERK.
iir: Ds. Joh. Jansen.
Dezelfde.
CBR. GEREF. KERK.
je Dj. T. A. Bikker.
Dezelfde.
VANGELISATIE HOOGEBERG.
(Iigraorgen 10 uur: Samenkomst,
tamiddag 12 uur: Zondagschool.
,;igjvond 7.30 uurSamenkomst.
[prekerB. Jenninga.
'sgavondOpenlucht-Samenkomst op
het Koningsplein,
gisdagavond 7.30 uurMeisjeskrans
voor meisjes vanaf 12 jaar.
idtrdagavond 8 uurBijbelbespreking.
VELSEROORD.
NED. BERV. KERK
iur: Ds. W. Kroese
ir: Dezelfde.
GEREF. KERK.
urDs. W. A. Wiersinga van Wormer.
gr: Dezelfde.
VELSEN
NED. BERV. KERK
uri Ds. W. S. van Leeuwen,
ur: Dezelfde.]
WIJKEROOG.
GEREF. KERK.
:r: Ds. J. D. Boerkoel.
ir: Dezelfde.
SANTPOORT
NED. BERV. BERE
irProf, Dr. O. A. v, d. Bergh
van Eysinga.
evangelisatie.
ft Ds. Warners Vioolpredikant.
lokaal bethel.
in: Godsdienstoefening.
uriDs. N. Diemer van Vijfhuizen.
«slag 8 uurDe heer O. W. van Delh.
BEVERWIJK,
IOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Ir: Ds. van Calcar.
OFFICIEEL.
KENNISGEVING
e weder-openstelling van een weg.
en wethouders van Velsen bren-
openbare kennis, dat de Biezenweg, te
ort, met ingang van heden, wederom voor
rkeer is opengesteld,
7 October 1925.
en wethouders voornoemd,
cretaris, de burgemeester,
RIJKENS.
VAN DEN WACHTTOREN.
Van L. O. naar M. O.
goede aansluiting tusschen lager
ïiddelbiaar onderwijs ontbreekt
Er zijn althans bij leeraren en
igen vam bet M. O. vele klachten,
een onvoldoende aansluiting van
likken van onderwijs hun grond
i. De eersten klagen, dat de leer
de weinig onderlegd zijn en het
wijs niet goed kunnen volgen, de
in, dat het M. O. zoo moeilijk is.
ff werd een toelatingsexamen af-
fih, thans geeft het hoofd der la-
school een verklaring af, dat de
voor het M. O. geschikt iszon-
verklaring is examen noodzake-
et is die bedoeling, dat het M. O.
■duiten bij het zesde leerjaar van
0. Tusschen beiden is echter een
die een niet gering deel der leer-
te groot is. Zij raken bij het M.
o het sukkelen. Maar een klein
ff leerlingen doet na vijl jaar het
aaien.
de Alg. Ver. van Leeraren bij
0. is een commissie benoemd ter
«ring van het vraagstuk der
Ming L. O.—M. O.
commissie heeft het resultaat
®ar besprekingen neergelegd in
Sport, waarvan de eerste belang-
fffflchisie luidt: Het M. O. moet
'bestemd zijn voor dat deel der
schoolJbevolking, dat in het hij
geschiktheid toont voor over-
e intellectueelen arbeid. Er zijn
eeel wat jongelui, die het M. O.
|6en, zonder dat zij die bedoelde
ttieid bezitten, A
Werd deze conclusie als wan ge
bruikt, dan zou er nog al wat kaf onder
ket koren der leerlingen van het M. O.
'blijken te zijn.
De tweede conclusie luidt: De a.s. M.
O-leerlingen behoeven geen bijzondere
voorbereiding. De commissie stelt ver
der den normalen overgang van de la
gere -school naar de middelbare school
na het zesde leerjaar. Zelfs voor de hij
zonder geschikt en achten wij dien over
gang te gauw. Wij zouden het M. O
liever eerst zien beginnen na een ze
vende leerjaar L. O.
De toelating tot het M. O. geschiedt
op rapport van voldoende geschiktheid
en bekwaamheid of na examen. Het
rapport moet ook uitspraak doen over
den nooddge eigenschappen van karak
ter voor het M. O. Dit alles moet, uitvoe
rig en nauwkeurig worden vermeld.
Daartoe zullen verschillende wagen
beantwoord moeten worden b.v.Kan
hij in 't algemeen iets nieuws hegrij
pen? Bij welke vakken vooral begrijpt
hij gemakkelijk Stelt, hij vragen, als
hij iets niet begrijpt? Hoe verricht hij
opgegeven werk? Vindt hij zelf fouten?
Hoe leert hij iets mechanisch en ver
standelijk van huiten? Hoe is zijn her
inneringsvermogen? Hoe is 't met zijn
ijver in 't algemeen? Hoe reageert hij
op aanmerkingen op zijn werk? Welke
zijn de voornaamste factoren voor de
bereikte resultaten aan kennis*?
Die vragen lijken makkelijker dan ze
zijn. De onderwijzer zal zijn leerlingen
bijzonder goed' moeten kennen, voordat
hij ze allen kan beantwoorden. Maar
dan geven ze inderdaad een goeden
kijk op den) leerling en zijn geschikt
heid1 ...voor het M. O. Het rapport, der
commissie zal wel druk besproken
worden en de regeering ook op grond
daarvan een betere aansluiting van L.
O. naai' M. O. maken dan de tegen
woordige, die voortdurend moeilijkhe
den geeft. Het groot aantal zitten-blij-
vers op vele middelbare scholen moet
niet alleen maar wel voornamelijk uit
deze gebrekkige aansluiting verklaard
worden.
Uren ontstelen aan den slaap.
Als een normale tijd verdeeling neemt
men wel aan de drie achten. Acht uur
voor slaap, acht uur voor arbeid en
acht uur voor ontspanning, huiselijk
leven enz. Kinderen moeten een wijzer
tje rond slapen en naar bed toe gaan.
als de sterren aan den hemel staan. De
man en de vrouw in de kracht van'hun
leven kunnen, als ze gezond zijn, met
een slaap van zeven uur toe. Wij bren
gen dus een groot deel van ons leven
in ons bed (door en de slaap is wel een
zeer tijdroovende bezigheid'.
De Amerikaansche psycholoog, Prof.
Moss meent, dat wij ons leven verlen
gen kunnen, door minder te slapen. Hij
meent, dat velen te lang slapen en dat
de slaap dan het verstand afstompt en
het lichaam met vergiften vult. Met
acht van zijn studenten heeft hij een
proef genomen. Zij bleven zestig uur
aan een stuk wakker. Als men hun ge
zichten op de foto onmiddellijk na den
proefneming genomen, goed beziet, is
men geneigd', hen dadelijk naar bed te
sturen, zoo moe en afgetobt zien ze er
uit. Hun gelaat heeft de scherpen trek
ken van oververmoeidheid, al doen ook
een paar hunner een poging, om een
vroolijk gezicht te zetten.
Het viel hun het moeilijkst in den
eersten nacht wakker te blijven; daar
na ging het beter. Na de proef bleek de
druk van hun bloed verminderd te zijn;
geestelijk hadden zij weinig van 'hun
kracht en frischhei-d verloren. De slaap
is noodig, verklaart Prof. Moss, maar
wij geven aan matras en dekens te veel
uren. Wij zouden makkelijk vijf jaren
van tijd, om te werken, gemiddeld kun
nen winnen door den tijd, om te slapen,
een derde korter te maken.
Het is merkwaardig, dat schrijvers
en componisten hun grootste kunst
werken hebben geschapen, terwijl an
deren sliepen. Juist in de nachtelijke
uren is hun geest het werkzaamst. Al is
er verband tusschen lichaam en geest,
meerderen verzekeren, dat zij geestelij
ken arbeid het best kunnen verrichten
als zij lichamelijk moe zijn. Van meer
dere groote mannen wordt ook verteld,
dat zij heel vroeg opstaan of heel laat
naar bed gaan. Tot hen behooren Edi
son en Napoleon.
Maar van Edison is bekend, dat hij
des daags 'graag eens een oogenblikje
stilzit en dan op de grens tusschen wa
ken en slapen zijn rust vindt; het is het
bekende hazenslaapje. En van Napole
on wordt gezegd, diat hij soms midden
in een slag een tukje nam. Juist omdat
het leven en de- wereld teigenwoordig
zoo druk zijn, moeten wij de weldaad
van den slaap waardeeren en die ten
volle genieten. Deze rust roest niet.
plaatselijk nieuws.
IJMUIDEN.
De Chr. Gem. Zang ver eeniging
„Looft den Heer'' hield deze week haar
tiende jaarvergadering, waarbij alle
leiden tegenwoordig waren, waaraan
aller meeleven te herkennen is.
De 2e voorzitter, de heer IJ. J. te Loo,
sprak een hartelijk woord van dank tot
de hearen C. van Leeuwen Jr. en A. v.
d. Veer, voor wat zij gedurende die 10
jaren als bestuursleden voor de vereen,
gedaan hebben. De heer v. Leeuwen
was al die jaren voorzitter, de heer van
der Veer 3 jaar mu-ziekcommissaris en
7 jaar penningmeester van het koor.
Als stoffelijk bewijs van dank en hulde
bood Mej. A. v. d. Mast, namens alle
leden deze beide "bestuurders een
mooie barometer aan.
Beiden dankten de leden met harte
lijke woorden voor deze spontane hul
diging.
Nog vernemen we dat het koor in be
gin November een feestconeert zal ge
ven, waarin als solisten, zullen optre
den: Mevr. van TienhovenKouweling,
alt, uit Haarlem en de heer Jac. van
Kempen, tenor uit Bloemendaal, ter
wijl de begeleiding is opgedragen aan
den heer J. W. Ruinen, uit Haarlem.
Dammen.
Dinsdagavond) den laatsten dag der
aanneming van nieuwe leden verga
derde de Damclub „IJmuidenV
Om geldige redenen- bedankten van
het bestuur G. Jaspers en W. Voogt,
voor welke gekozen werden de heeren
Joh. Kramer, penningmeester en W.
Kemink, adjunct.
Verder werd besloten a.s. Dinsdag 13
Oct. te beginnen mt d. Groepenwedstr.
Voor goede gang van indeeling worden
de leden- verzocht voor achten present
te zijn.
Twee der oudste inwoners van onze
plaats, de heer J. Dropmann en Mej. D.
M. DropmannGeels, hopen op 23 Oc
tober a.s. hun 55-jarige ec-htvereeniging
te herdenken. Het is natuurlijk een
zeer zeldzaam feit als men nog lustra
in een huwelijk kan vieren na de gou
den bruiloft, nog meer als dat huwe
lijk niet heeft plaats gehad in jeugdige
onbezonnenheid, doch beide partijen,
bij het aangaan, reeds omstreeks 30 ja
ren oud waren. Dat is hier het geval,
want nadert de oude heer reeds de 85
jaar, zijn wouw is die al gepasseerd.
We wisten dat dit a.s. bruidspaar
reeds zeer vele jaren op IJmuiden
woonde' en dus zeer bekend is aan "vele
lezers, we wisten ook dat van ruim 5
jaren de gouden bruiloft voor de bui
tenwereld vrijwel ongemerkt was voor
bijgegaan.
Dus kwam het ons gepast voor, bij
het nalderen van dit feest, tusschen
goud en diamant, eens de oudjes aan
hunne woning, in de Zeestraat, op te
zoeken om eens wat te kunnen vertel
len, over den man die we - nog dage-
lijkseh zijn werkzaa-mheden zien ver
richten. Helaas, we vernamen een min
der genoeglijk ding, de oude vrouw
ligt al meer dan een jaar meestal te
•bed; nadat ze ziek is geweest gelukt het
niet te best om weer op krachten te ko
men.
De oude heer ging beter, genoeglijk
verteller als hij is, wist hij een zeer
mooi licht te werpen op tijden en toe
standen, die wc zelve niet meer beleefd
hebben.
Oppervlakkig kenden we den man al
zeer vele jaren, voor het eerst verna
men wij bij deze gelegenheid eigenlijk
met een vreemdeling te doen te hebben,
die in Nederland genaturaliseerd is.
Wij hadden steeds een ingeboren bur
ger meenien te zien.
Dropmann is afkomstig uit Westfa-
len, doch zooals zoovele Westfalingers
in die tijden, kwam hij omstreeks 1860
als handelaar in Holland. Hij woonde
in Alkmaar en leerde daar zijn tegen
woordige vrouw kennen. Dat was om
streeks het jaar 1870. Eenig nadenken
over de situatie waarin de jongelui
zich bevonden, doet begrijpen dat wel
dra het plan voor een huwelijk rijpte,
er werd naar de geboortestad van
Dropmann om de papieren geschre
ven, maar In de raadkamers der
hooge, internationale wereldpolitiek
was men toen wellicht nog minder dan
nu geneigd om te rekenen met wat
door een jonkman aan de ooren zijner
verloofde in de Hollandsche kaasstad
gefluisterd werd, het beruchte Emser-
telegram flitste door de wereld en, als
in 1914 verspreidde zich de mare in
Augustus over de menschheid: de oor
log is uitgebroken tusschen Pruisen en
Frankrijk, Europa staat in brand. Von
Bismarck riep alle Duitschers te wa
pen, ook Dropmann en nog een vriend
van dien, die in Alkmaar waren.
Een geheimzinnige glimlach vloog
over het gelaat van den ouden man
toen we hem vroegen of hij dan gegaan
was of deserteur geworden.
We hoorden zooi-ets als van overleg
met zijn makker om verschillende dok
toren te raadplegen, enDen volgen
den -morgen werd een geneesheer ont
boden bij den trouwlustigen jongeling,
die te bed lag met hevige koorts, die de
pols deed jagen. De dokter moest alle
inspanning, ook het transport naar den
heimath verbieden. Dat kwam op ge
zegeld papier te staan, de burgemees
ter, hoewel de zaak vreemd vindend
legaliseerde die ambtsverklaring en,
met de uzelf den post kwam bij heer
Burgemeister van Munster 2 authen
tieke acten, van precies gelijke ziekte
verschijnselen, uit dezelfde stad in
Holland aan. De autoriteit mocht het
vreemd vinden, voor de geloofwaardi
ge stukken moest hij zwijgen en Drop
mann werd niet aangeteekend als de
serteur. Daardoor kon de Burgerlijke
Stand de gevraagde stukken ook met
eerlijk geweten afgeven en het Alle
rnaarder meisje was 23 October licht-
zinnig genoeg om zich voor het leven
te binden aan den kort geleden' nog
doodzieken aanbidder. Het is in elk ge
val gelukt dat 's mans leven nog wat
aanhield. In 1876, de eerste huizen wa
ren nog niet of ternauwernood voltooid,
kwam het gezin naar IJmuiden. Niet
alle handelszaken alhier slaagden, ook
niet die van Dropmann. Toen heeft de
man gewerkt, zwaar en lang, doch hij
smaakte het geluk dat hij zijn 4 kinde
ren zag groot worden, waarvan er thans
nog 3 in leven zijn en hier wonen.
Tot zijn werkkring behoort reeds^ 43
of 44 jaar dat van wachter op de sluis,
als er gespuid wordt. Dat doet hij nu
nog, ondanks het dikwijls koude en
eenzame van dat werk. Een ander werk
dat hij deed bracht voorheen mee dat
hij -meermalen naar -de IJembrug liep
en terug. Deze wandeling, waar in on
zen s-toomtijd -een jongmcnsch voor tef
rugdeinst, deed hij het vorige jaar nog
wel eens.
We willen van zijn werk niet veel
meer zeggen, bijna elk IJmuïdenaar
kent den man. Met ©en zekere voldoe
ning vertelde hij ons dat va-n allen die
wonen in deze opkomende stad er
slechts één is, die er al was toen hij
kwam. Het was 'toen een kind, in liet
gezin van een kanaalwerkman gebo
ren. Maar ook was het zijn voldoening
te kunnen zeggen- dat hij totze-lfs nog
steeds zijn belasting verdiend, om te
betalen. Deze man werkt, lang en hard.
Maar -op zijn komenden feestdag
wenschen wij hem toe dat hij nog eens
een rustigen levensavond zal genieten,
aan de zijde zijner herstelde vrouw.
VELSEN
Donderdagmorgen gleed de vaar
boom, waarmee een schippersjoiigcn
zijn vaartuig voortduwde, uit en d-e jon
gen raakte kopje onder in het kanaal.
Toen hij weer boven kwam, greep hij
zijn uitgevallen klomp, riep de schip
persvrouw toe het zwaard te laten val
len, zwom na-ar het schip, klom er op,
gaf vlug een trap op het nog niet ge
noe-g gedaalde zwaard en hervatte zijn
taak, alsof er niets gebeurd was.
Een- land-tuinbouwer is het maar
al te goed bekend, dat land, vee en tuin
veel beloven kunnen en helaas niet al
tijd veel opbrengen. Het eene verhagelt,
he-eft last van te veel nat, of verdroogt
en het andere wordt vervreten. Het vee
krijgt mond en klauwzeer, de meststof
fen zijn duur, het voer is hoog in prijs
en de pacht lang niet malsch. Doch ge
lukkig zijn e-r ook meevallertjes; hoo
ge prijzen voor melkproducten, beste
hood winning, puike aardappelen en
mooie prijzen voor de aardbeien, de
bolletjes en andere tuinprodukten. De
boer en de tuinder hebben het dan bij
zonder igoed-, die kunnen dokken en
met angst verwachten ze het belasting
biljet, want de fiscus heeft de gunstige
verschijnselen ook opgemerkt en het
biljet doet hun de schrik om iiet hart
slaan. Konden ze dan maar overtui
gend aantoon en, dat hun aanslag te
hoog is!
Ja, ze weten- nog wel te vertellen, dat
ze in de wei moesten bijvoeren, dat een
beste koe werd genoodslacht, dat een
toom biggen niet marktbaar werd, dat
het poot- en zaaigoed hoog in prijs was
en h-et te natte najaar en 'de vroege
kou-de -die melk-gift veel te veel deed da
len, maar ja, den laatsten tijd was het
weer bijzonder goed en lest heugt best.
Dus, betalen, Sijmen!
Kan je begrijpen, zegt er één, 'die ver
standig gehandeld heeft. Ik heb vol
doende nauwkeurig -aanteekeningen
gehouden^ op een gemakkelijke wijze,
van mijn inkomsten en- uitgaven, dus
oOk van mijn mee- en tegenvallers en
nu blijkt, dat mijn eigen bedrijfskapi
taal nog geen 4 -opbracht. Ik volgde
een cursus in bedrijfscontrole (boek
houden-) en kan uit mijn boeken -den
inspecteur aantoonen, dat 'de aanslag
werkelijk zeer in mijn nadeel is en wer
kelijk die heeren zijn voor overtuiging
vatbaar'.
Op zoo'n cursus leer je in 12 avonden
van 2 uur je zelf aardig redden. Je leert
dan in één boek je inkomsten en uitga
ven zoo noteeren, dat het overzicht -dui
delijk is en je leert ook gauw begrijpen,
welken kant het opgaat en op de klein
tjes letten.
Ik lees een landbouwblad en met
groote letters staat aan het hoofd:
Bidt en werkt, leest, rekent en houdt
boek.
Dezen winter wordt bij voldoende
deelname een twaalftal zoo'n cur
sus gegeven in school E. bij de stoom-
pont dus.
In ongeveer 12 avonden gaat dat. Hot
lesgeld bedraagt, slechts f 2.50. Wie van
de gelegenheid wil profiteeren kan zich
daarvoor opgeven te Driehuis, Zeeweg
II 194 en liefst vóór 1 November, a.s.
In de gymnastiekzaal -der school
met den bijbel te Wijk er oog heeft Ds.
W. S. van Leeuwen Donderdagavond
een lezing gehouden over „Mijn reis
met de Ned. Vloot naar -de Oostzee".
De zaal was vrij goed 'bezet.
Spr. begon met een woord van wel
kom tot de aanwezigen en een woord
van dank tot hen, aan wier welwil
lendheid hij te danken heeft., dat. hij de-
zon avond het, lokaal kon 'gebruiken.
Het was geenszins zijn -bedoeling een
uitspraak te doen- over Christen-dom
en Militairisme, hij wenschte alleen
maar een beschrijving te geven van zijn
tocht.
Spreker heeft eens gereisd met e enige
Amerikanen, 'die hem verzochten in
lichtingen te geven omtrent Amster
dam. Spr. informeerde allereerst met
welke bedoelingen zij de reis deden.
Toen hij daarvan op de hoogte was,
kon hij hun van dienst zijn, omdat hij
toen begreep van welken aard die in
lichtingen moesten zijn.
S-pr. wil daarom ook eerst meededen
wat 'het doel van den tocht met de
vloot was en welke taa'k hij daarbij te
verrichten had. Het vlootbczoek diende
voor vlagvcrtöon om de handen tus
schen Nederland en de Oostzeelanden
hechter te maken- en sprekers taak was
de geestelijke verzorging der man
schappen, waarbij hij geheel was vrij
gelaten in de wijze, waarop hij die taak
wenschte te vervullen. Spreker heeft
natuurlijk op die reis heel wat indruk
ken opgedaan en daarvan wenscht hij
nu een kleine beschrijving te geven.
Den 10den Juni vertrok het eskader,
bestaande uit 2 pantserschepen,
Heemskerk en Tromp, 2 torpedojagers
en 2 onderzeeërs.
Spr. was op dei Tromp en keek na
tuurlijk heel vreemd op in zijn nieuwe
woonplaats met een 300-tal ingezete
nen. Nadat hij eene beschrijving had
gegeven van het vertrek uit de haven
van Nieuwediep, deelde hij mee- dat
hem al dadelijk duidelijk werd, dat de
tocht nu juist niet -als een pleizierreis-
je voor de bemanning werd onderno
men, het was oefenen voor en na.
Geweldig was de indruk, dien het
kanon van 24 c.M. op spreker maakte
en daarmee en daarbij werd druk ge
oefend, eiken 'morgen en- eiken middag
deed men aan gymnastiek.
De mindere bemanning tot den schip
per woont in 'het voorste, -de rest in het
achterste gedeelte van het schip en. do
grens- wordt stipt geëerbiedigd, -doch
spr. behoefde zich daaraan niet te hou
den. Het weer hield zich aanvankelijk
goed, -doch bij de Jammer-bocht, de
noordwestkust van Jutland, werd het
stormachtig, zoodat de zeeziekte zich
niet langer liet wachten. Toen men -de
Sont 'binnenvoer, werd de Deemsche
vlag geheschen en werden -de- saluut
schoten -gelost, welke van den wal wer
den beantwoord. Een- Nederlamdsch
vliegtuig cirkelde -boven de vloot en
liet een krans op het dek vallen, als
een begroeting. Van den wal werd men
door een groote menigte Denen verwel
komd.
Spr. gaf nu een beschrijving van de
Denen en hun hoofdstad, Kopenhagen.
De reis had 6 dagen geduurd.
Het had spr. getroffen, dat er zooveel
mooie parken en -musea in die stad wa
ren. Het schoonste park Tivoli ligt in
het centrum der stad, daar worden al
le avonden concerten gegeven, die door
veel volk aandachtig worden genoten,
een teeken van beschaafdheid waar
door spr. aangenaam getroffen- werd.
Dat er zooveel parken in de stad zijn,
komt -doordat enkele stadsgedeelten,
-die -door branden vernield werden, niet
meer met huizen bebouwd, maar als
parken ingericht werden. Door een
voornaam bierbrouwer werd een groo
te som geschonken voor parken en mu
sea.
Het onderwijs in Denemarken staat
op hoogen trap en er heerscht, zegt spr.
een gezond patriottisme. Het ha-d hem
getroffen, dat voor zooveel woningen
de nationale vlag wapperde. De Deen-
sche 'Heidemaatschappij had na den
oorlog met Pruisen- zeer veel land ont
gonnen', landbouw, veeteelt en nijver
heid staan op hoogen trap, de Deensche
boter en het fijne Kopenhaagsche aar
dewerk staan gunstig bekend.
Van Kopenhagen ging de reis het
oosten in naar de nieuw gestichte
randstaten van het groote Russische
rijk, Koerland, Livland, Esthland en
Finland. Spr. vertelt e enige geschied
kundige 'bijzonderheden van deze voor
malige Oostzeeprovinciën. Te vuur en
te zwaard is daar het Christendom ge
bracht -door Duitschers en Denen, wel
ke laatst-en als dank daarvoor van den
paus het recht ontvingen, tot het voe-