l
Spoorwegbrug bg Yelsen.
Spoorwegbrug bjj Zaandam
rt
MIJIHiSDT'a
mi
f ia
is,
Ei
v.
OVERZICHT van de tijdstippen, waarop de Spoorwegbruggen over bet Noord
zeekanaal voor het Scheepvaartverkeer geopend zullen zijn gedurende de van
15 MEI 1926 af geldende Dienstregeling der Nederlandsche Spoorwegen.
VAN
TOT
12.31
5.30
5.59
0.35
7.08
8.07
8.44
9.18
10.15
11.14
12.00
1241
1.44
2.22
3.35
4.20
4.51
0 40
8.18
9.32
10.41
11.12
11.47
4.53
5.42
0.10
0.40
7.24
8.10
849
9.51
10.34
11.50
12.23
1.28
2.03
2.43
3.51
4.34
4.57
7.24
9.07
10.14
10.49
11.25
12.15
VAN
TOT
12.10
v.m.
5.22
v.m. a.
CO
bo
5.31
n
5.38
-O
6.13
9
6.39
9
a
6.55
9
7.01
n
Q
a
7.30
H
7.40
OJ
TJ
eS
a
8.28
w
8.36
b.
C3
9.05
H
9.13
II
a
9.49
n
10.00
II
2 jf 3
10.13
11.07
9
10.40
11.26
9
II
Ift
O
tio i O
Cr—1 P.
i s
11 52
12.01
n.m.
\d
S£l S
12.15
12.56
n.m.
i»
12.24
1.07
C.
O
{-
®l0'°
O
t> r—1
1.29
n
1.39
d.
C
22
2.02
i»
2.37
9
"i
2.55
3.00
9
SJ
C 2f' TJ
iS C
3.21
9
337
9
ÜD
3.50
4.29
H
4.12
4.37
n
e.
9
C
"2 00 i'r,
a m
JÏ.
5.27
1*
5.34
9
-O
6.02
6.28
l> V
6.14
6.43
e.
n
co
to
bo
a
'O "O
B
7.46
II
7.56
I
a sts—
j-> bOt3 fr3 00
8.15
M
821
CO SI
Ti
8.41
9
8.55
g ffl-O BT)
-a _C g "53 ;S5
9.35
9
10.00
ii
-So g£
10.16
10.25
s
ca cc
rt
10.38
9
11.11
f.
QS
<üQ
11.24
9
11.30
H
47 tj
a. Van 1 Juli t.m. 5 September vervalt deze
opening.
b. Des Zaterdags is de brug geopend van
12.41 tot 1.24 n.m.
In verband met het loopen van buitengewone treinen, eventueele vertraging in den
loop der treinen, benevens afwijkenden treinenloop op Zon-, Maan- en Feestdagen
zullen in de openingstijden de daarmede overeenkomende wijzigingen worden aan
gebracht.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUI'DEN.
Op Dinsdag 25 Mei hopen de heer
H. Scholder en raej. M. Prins alhier
kun gouden huwelijksfeest te vieren.
Thalia.
Naai- wij vernemen bestaan er plan
nen om op 25 Mei a.s. in de schouwburg
„Thalia" onder leiding van onzen emi
nenten zanger Julius Moes een opera
avond te geven.
Esperanto.
Velen Uwer zal de naam Esperanto*'
wel niet vreemd in de ooren klinken.
Doch de klank alleen is niet voldoende,
daarom zullen wij trachten hare betee-
kenis hier zoo duidelijk mogelijk weer
te geven.
Waai' over het ontstaan, van „Espe
ranto" (wereld-hulptaal) reeds voldoen
de in de pers gesproken is, zullen wij
hierover niet nogmaals in den breede
uitwijden.
Daar echter wel eens een onjuiste be
teekenis aan het „Esperanto'' verleend
wordt, is het dienstig er even de nadruk
op te leggen, dat „Esperanto" beteekent
„de hopende", d.w.z. hij 'die hoopt, dat
door het gebruik van een neutrale taal
in het internationale verkeer met be
houd dus van de moedertaal de ras-
senvijandschap tusschen de volkeren
zal verdwijnen, of juister gezegd, dat
eens de tijd moge komen, dat de moei
lijkheid van verschil van spraak opge
heven zal worden door het „Esperanto".
Dat niet alleen de arbeiders deze we
reld-hulptaal zich de hunne maken,
doch ook bekende mannen der weten
schap, blijke duidelijk als wij een .m an
der citeeren uit de zeer belangrijke bro
chure van Prof. Dr. D. van Embden:
„Het Goed Recht van het Esperanto".
Welke zijn de voordeelen, die Dr. Za-
menhof's verdienstelijke schepping zoo
sterk maken? Er is er één, dat ons treft
vóór alles, n.l. het klein aantal taalre
gels en het volstrekt ontbreken van
uitzonderingen daarop. Geen grillige
verscheidenheid van naamvallen, door
zus of zulke voorzetsels „geëischt".
Geen vervoeging van werkwoorden,
zoo volmaakt overbodig, waar liet voor
naamwoord toch helder genoeg den
persoon der behandeling aanduidt.
Geen klassen van vervoeging, om de
overbodigheid nog eens zonder eenige
bate te vervier- (of meer) voudigen. In
't Esperanto geen sterke' werkwoorden
die tijdsverandering anders „mogen"
aanduiden dan hun minder bev oorrech
te „zwakke" broeders en-aan wie beide
weer niet de uitspattingen der „onre
gelmatige" losbollen zijn toegestaan.
Voor dezelfde soort woordafleidingen
één regel van samenstelling. Voor de
zelfde klanken één spellingswijze. (Hoe
moet, dit ziende, zelfs het betrekkelijk
practische Engelsch het land krijgen!)
Overal heersc.ht er een eenvoud, regel
maat. en orde, die niet minder dan wel
dadig aandoet. Wie Esperanto binnen
treedt, zal ontwaren, hoe kennismaking
met die helderheid, met dat onafgebro
ken rationeele, met die verrassende
consequenties, een werkelijk genot op
levert. Een tweede sterkte van het Es-
perano is zijn gering aantal stamwoor
den. Men hoede er zich voor, het dien
tengevolge voor woordum te houden.
Integendeel, maar zijn methode van
woordschepping is het aanwenden van
een rijk stelsel van voor- en achter
voegsels met het, in het oogspringend
voordeel, dat slechts het inprenten van
die kleine voorraad stamwoorden en
van éénmaal hei stel aanhangsels ver-
eischt is, om u voor goed over al de
noodige woordsymbolen de beschik
king te geven. Ook hier helpt de stipte
regelmaat. Wie eenmaal geleerd heeft,
dat de uitgang „ilo" aanduidt het in
strument, waarmede e^n handeling
verrichtwordt, kent na het grondwoord
„haki'*, hakken, vanzelf „hakilo", bijl.
uit .jtranei'', snijden „trancilo", mes.. De
Nederlandsche woorden in dit voor
beeld daarentegen eischen een geheu
gen voor vier, uiterlijk volstrekt niet
vermaagdschapte, klanken, zonder dat
men daardoor maar eenigszins wordt
toegerust voor de verrassingen die an
dere „instumërit"-gevallen nu weer
stellen zullen. Die stamwoorden, zie
daar een derde aanbeveling heeft het
Esperanto ontleend aan de voornaam'
ste der Europeesche talen; zij schijnen
mitsdien niet zelden bekend, klinken
niet willekeurig, hechten zich gemak
kelijk in het geheugen. Eindelijk be
hoort deze schepping door de smaak
volle keuze zijner taalmiddelen tot de
zeer welluidende; het meest schijnt zij
aan het Italiaansch te herinneren.
Lezers, was het U bekend, dat in
verschillende landen, o.m. ook ons land
(Nijmegen, enz.) het Esperanto" een
deel van het leerprogram der scholen
vormt?
dat hier te lande in Amsterdam, Rot
terdam, Den Haag, Utrecht, Nijmegen,
enz. door een deel van politie, post eu
trampersoneel Esperanto wordt gespro
ken?
dat groote industrieëelen ook voor
standers zijn?
dat Michelin, de bekende banden
fabrikant, in Esperanto correspon
deert?
dat pl.m. 21 Jaarbeurzen Esperanto
officieel bezigen, o.a. Leipzig, Frank
fort, Lyon, Parijs, Milaan, Praag, Bar
celona, Weenen. Basel enz.?
dat pl.m. 100 kamers van koophandel
Esperanto gebruiken, w.o. Parijs?
dat pl.m. 4000 oorspronkelijke en
vertaalde werken verschenen in Espe
ranto, w.o. de Bijbel, Goethe, Schiller,
Shakespeare. Dickens, Barbusse, Tol
stoi enz.
dat pl.m. 150 organen bestaan in Es
peranto
dat de (U)niversala (E)speranto (A)so
cio hare vertegenwoordigers in meer
dan 1200 plaatsen over de heele wereld
heeft?
dat reeds 17 Internationale Esperan-
to-Congressen zijn gehouden, o.a. in:
Genève, Barcelona, Washington, Kra-
kau, Bern, Den Haag. Praag, Helsing-
fors, Neurenberg, 'enz.?
dat voor dit laatste Congres bijna
5000 deelnemers waren ingeschreven
uit 43 verschillende landen?
dat officieel vertegenwoordigd waren
de" regeeringen van Duitschland, Tsje-
cho-Slowakye, Finland. Italië, Joego
slavië, Lyfland, Rusland, Roemenië en
Nederland (vertegenwoordiger ingeni
eur Isbrücker)?
dat vak-congressen werden gehouden
in Esperanto o.a. door geneesheer en.
biologen, architecten, 'bijbelstudenten,
chemici, ingeniemte, onderwijzers,
rechtsgeleerden, postambtenaren, fila
telisten. pacifisten, peadagogen, enz.?
Wist U dit reeds? Neen? Welnu, dan
is thans aan U de taak, dit zoo spoedig
mogelijk te onderzoeken.
Dit als inleiding zal, zoo hopen wij.
wel voldoende zijn, om U een klein
denkbeeld te geven van de beteekenis
van het Esperanto.
Zoo de redactie ons nog eenige plaats
ruimte zou kunnen afstaan, hopen wij
U later van voorlichting te kunnen zijn
omtrent de zeer groote beteekenis van
het Esperanto in de hedendaagsche
maatschappij met. betrekking tot ande
re factoren.
Wij twijfelen niet, of na lezing van
bovenstaande zult Gij, geachte lezers,
tot de conclusie moeten komen, dat het
tenminste de moeite waard is, eenige
aandacht aan deze wereld-hulptaal te
scheuken en haar te bestudeeren ook.
Nord-Holanda Esperanto Propagan-
do Komitató.
Secretariaat: Assumburgstraat 18,
Beverwijk.
Inlichtingen bij: J. H. de Groot, Ka
naalstraat 168.
Verdroging van gronden bij het
N oordzeekanaal.
Hoogovens niet de oorzaak.
Onder eerstgenoemd opschrift stond
het volgend courantenartikel vermeld
in het Handelsblad van 1 Mei 1.1.:
VERDROGING VAN GRONDEN BIJ
HET NOORDZEEKANAAL.
Men meldt uit Velsen:
Het had de aandacht getrokken van
de eigenaren van gronden rondom het
Iioogovenbedrijf, dat in de laatste jaren
alle hout in deze omgeving afstierf, ter
wijl de bodem aan een langzame ver
droging onderhevig was tengevolge van
het wegzuigen van het water door de
groote industrieën aan het Noordzee
kanaal.
Een der belanghebbenden, de heer P.
Blad van „Rooswijk", wendde zich tot
de afdeeling Velsen der Hollandsche
Maatschappij van Landbouw, opdat de
ze instelling haar bemiddeling zou ver-'
leenen bij het zoeken naar verbetering.
Het gevolg was, dat een commissie
werd benoemd bestaande uit den voor
zitter en den secretaris, welke commis
sie de opdracht ontving de directie dei-
Kon. Ned. Hoogovens en Staalfabrieken"
uit te noodigen tot onderhandelingen
over een mogelijke oplossing van dit
vraagstuk. De bedoeling was de direc
tie te verzoeken haar medewerking te
verleenen aan en onderzoek van het
afvalwater der Hoogovens. Wanneer
dit afwater namelijk geen schadelijke
bestanddeelen zou bevatten voor het
vee en den landbouw, dan zou de mo
gelijkheid kunnen worden overwogen
om dit water niet meer in het buiten
kanaal te loozen, doch aan te wenden
voor de bevloeiïng der gronden in de
omgeving, waarop nog in vrij uitgebrei-
den omvang landbouw <m tuinderij
wordt toegepast.
Ook voor het Iioogovenbedrijf zou
het van belang zijn, dat zij haar gron
den productief kon maken.
De commissie heeft zich ter plaatse
op de hoogte gesteld en vervolgens de
zer dagen een conferentie gehad met de
directie. Bij de besprekingen bleek het,
dat de gassen van het. Iioogovenbedrijf
het hout in de omgeving dooclcn.
Wat het afvalwater betreft, dat is
voor de bevochtiging van de omliggen
de landerijen ongeschikt door het hooge
zoutgehalte en dus moest een oplos
sing in een andere richting gezocht
worden.
Het resultaat was ten slotte, dat men
de bemiddeling van de Nederlandsche
Heidemaatschappij zal inroepen.
De secretaris der Afd. Velsen en Om
streken der Holl. Maatschappij van
Landbouw verzoekt aan Kenn. mede te
deelen dat hij met dit bericht niet ac-
coord gaat. evenmin de Directie der
Hoogovens, als -zijnde dit in strijd met
den werkelijken stand van zaken, doch
neemt hij aan dat dit ter goeder
trouw is geplaatst en op een vergissing
berust.
De heer v. d. Sluis schrijft verder:
Dit bericht geeft namelijk den indruk
als zou 't Hoogovenbedrijf de oorzaak
zijn, dat verdroging van gronden in
hare omgeving- plaats heeft. Terecht
komt zij tegen deze veronderstelling
met kracht op omdat de oorzaak hier
van eene andere is.
De conferentie voornoemd, heeft wer
kelijk plaats gehad en daarbij is geble
ken, dat de stroom van afvalwater,
welke men door Hoogovens in het bui
tenkanaal kan zien loozen, geheel brak
en zout water is. wat niet verkregen
wordt door het een of ander procédé,
doch om de eenvoudige reden, dat dit
water uit het kanaal wordt opgepompt,
en na in -de fabriek te hebben gecircu
leerd. weer in het kanaal wordt geloosd.
Hoofdpijn Tabletten 60 ct.
Laxeer-Tafcletten 60 ct.
Zenuw-Tabletten 75 ct.
Staal-Tabletten 90 ct.
Maag-Tabletten 75 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
Dit kanaal nu staat in directe verbin
ding met de zee en -bevat dus uitslui
tend zout water.
Geheel zonder bezwaar was het niet
om dit water te gebruiken, doch de Di
rectie gaf er de voorkeur aan, om hier
door zoo min mogelijk water aan den
bodem te onttrekken.
Bij de besprekingen bleek dan ook
dat dit water voor bevloeiingswerk niet
te gebruiken is, en tevens bleek ook dat
het Iioogovenbedrijf slechts weinig
water aan den bodem onttrekt, in te
genstelling met de Papierfabriek te
Velsen, die dit in groote mate doet.
Wat kan de oorzaak zijn, dat ten
Noorden van het Hoogoventerrein, naar
ruwe schatting ongeveer 100 H.A. cul
tuurgrond, welke voorheen nog van
goede kwaliteit was. nu in een woestijn
wordt herschapen
De oorzaak hiervan is vooreerst de
droogte der laatste jaren en verder is
het te zoeken in het groote Water
staatswerk, het bouwen der nieuwe
sluis en de bijbehoorende groote grond
werken.
Wat het verspreiden der gassen be
treft, ook dit heeft in andere industrie
centra bewezen, niet hinderlijk voor
den plantengroei te zijn.
Verder bleek op de conferentie dat de
Directie niet stil zit, inzake haai* eigen
cultuurgronden en -gaarne raad en in
lichtingen inwint, en ook nog voorne
mens is dit bij de Ned. Heidemaat
schappij te doen.
Hiermede hoop ik deze zaak in het
juiste verband te hebben gebracht.
VOOR DEN RAAD.
De Maraasticfoiing ie Velsen.
Door het raadslid, den heer P. F. C.
Roelse, zijn tot B. en W. de volgende
vragen gericht:
1. Mag nog worden aangenomen, dat
het door de Mariastichting te Haarlem
in de voormalige Tuchtschool alhier te
vestigen ziekenhuis met 1 Januari 1927,
den met de gemeente Velsén overeenge
komen datum iii gebruik kan worden
genomen?
2. En indien hierop liet antwoord
ontkennend moet luiden, zijn Burge
meester en Wethouders dan bereid met
de Mariastichting een nadere regeling
te treffen of denken B. en W. dan ande
re maatregelen te nemen, om te voor
komen, dat ook nadien aan de Maria
stichting de gemeentelijke subsidie ad
f 10.000 per' jaar zal moeten worden
uitgekeerd, zonder dat daar eenige
prestatie -tegenover staat van de zijde
van genoemde stichting?
3. En in verband daarmede:
I-Iebben B. en W. kennis genomen
van een persbericht, voor eenigen tijd
gelanceerd van een zijde, die mag wor
den geacht goed ingelicht te kunnen
zijn, dat te kennen «gaf, dat bij ontrui
ming van de gebouwen van de voorma
lige Tuchtschool door de R. li. B. school
voor September a.s., de voorbereidingen
tot den verbouw tot ziekenhuis hij de
Maria-Stichting nog niet zoo ver zou
den zijn gevorderd, dat aanstonds met
den bouw zou kunnen worden aange
vangen, zooals toch redelijkerwijs zou
mogen worden verwacht, en dat er ove
rigens ook fmancieele bezwaren nog
waren te overwinnen, die de in ge
hruikstelling van het ziekenhuis zou
den kunnen vertragen?
4. Hebben B. en W. bereids naar de
juistheid van dit bericht geïnformeerd
en zoo ja, met welk resultaat?
5. Hebben B. en W. daarin geen aan
leiding gevonden of zijn zij alsnog be
reid maatregelen te overwegen, om, nu
waarschijnlijk reeds door force-majeu
re de Maria-Stichting niet in de moge
lijkheid zal zijn haar ziekenhuis alhier
op den overeengekomen datum te ope
nen, en afgescheiden van de vraag,
hiervoren sub 2 gesteld, hoe dat finan
cieel dient te worden geregeld, te voor
komen, dat de datum van in gebruik-
stelling van het ziekenhuis willekeurig
kan worden uitgesteld, zulks te bezien
mede in verband met het daaraan, zon
der tegenprestatie, voor de andere par
tij verbonden directe financieels voor
deel
Kunnen B. en W. de verzekering
•geven, dat de door de gemeente in be
strating, rioleering e.d. in verband met
de verplaatsing der R. II. B. school te
verrichten werkzaamheden zoodanigen
voortgang zullen hebben en bij de op
levering van het nieuwe R. H. B. S.-ge-
bouw zoo vei* zullen zijn gevorderd, dat
de in gebruik stelling van dat gebouw
en daarmede de vrijkoming van de ge
bouwen van de voormalige Tuchtschool
voor hun nieuwe bestemming, daardoor
niet zullen worden vertraagd?
WITTE KRUIS.
Iedere Woensdagmiddag van half dri
uur stelt de Vereeniging het Witte K
Chr. Nat. School te Velseroord moeders"18'
de gelegenheid raad te vragen omtrent de^
aan haar zuigelingen. Het advies wordt
door den Consulent, Dr. Hanneman.
Voor kraamverzorging, welke ook door
genoemde Vereeniging wordt uitgeoefend
men zich tot het bestuurslid der Verée
Mevrouw Dijkstra, Trompstraat 77 te Veis"
Tarief naar draagkracht f 5f 15.
Veiligheid en Gezondheid.
Verkeerswenken.
Motorrijder en automobilist
uw hoorn niet, doch gebruik hem-
overbodig. Noodeloos getoeter is 3
in liet belang van het verkeer, (]aat
dan zelf de signalen van anderen,!
licht niet hoort. Denk nimmer, dail
door te signaleeren, volkomen f
plicht hebt gedaan: uitkijken en,,'
zichtig rijden blijven toch gebod*]
GEZONDHEIDSRAD
VISSCHERIJ.
De besommingen der aan
rijksvischafslag te IJmuiden aani
men visschersvaartuigen waren;
Zaterdag 8 Mei.
Hollandsche Stoomtrawlers,
IJ.M. 253 Sumatra
10 Jacq. Clasine
67 Ünion
271 Derika XIV
103 Dolfijn
179 Holland III
330 M.A. Klein
192 Pelikaan
187 Derika IX
331 Holland V
108 Clara Nicol
261 Pan
418 Derika V
193 de Hoop
K.W. 152 Loggers
25
54
129
53
79
89
15
166
22
44
110
155
147
62
I*.
f 1823,
f 2108,
f 16®,
11»
f
f I®.'
f iet;
f 1.751
f I6E
I 2471
f 31'!
13ï
f ffi
f
f
121!
f
f
f
f
f S-
f ï-
f
Maandag 10 Mei.
Hollandsche Stoomtrellers.
IJ.M. 44 Plejaden
f 135»
144 Pieter
f l«j
2 Christine
f St W
136 Lobelia
f X.
129 Shamrock
f Hl;
27 Zwarte Zee
f lfi'.
32 Zeemeeuw
f »-)
f 21Ë-
133 Clyvia
134 Lewiti
f 23!!,
93 Dorothea
f 2fö-
482 Schiedijk
f 1551-
92 Oceaan II
I tWr
176 Holland 11
1 2233.-
232Westland
11171 rj
184 Plutos
f ffil-
Duitsche Stoomtrellers.
S.D. 118 Ouvelgönne
31S.4
f 2226.4
S.D. 103 Gertrud
Engetscbe Stoomtreiler
G.Y. 802 Ann Lewis
f 1981-
Loggers.
K.W. 144
f 208,
158
f 312,
49
f 241,
23
f 8(6,
148
f 221,
19
f 28!,
67-
f 22!,
170
f
38
f 231,
112
f26!.
Dinsdag 11 Met
Hollandsche Stoomtrellers.
f 15»
f
f 15»
f 183!
f 1608-
f 161"-
f 27®-
f 1*-
IJ.M. 327 Victoria
190 Henr. Jacoba
189 Mary af C Stam 2.06
142 Freia
490 Gorredijk
125 Derika 12
183 Liesbeth Betty
6 Eduarda
126 Derika 10
122 Bertha
26 Witte Zee
405 Derika 2
161 Eli Cheneviere
8 Annie
64 Penelope
Duitsche Stoomtrellers.
S.D. 56 Fisch Industrielle
H.H. 42 Kaysfangei'
S.D. 40 Dithmarschen f
IJslandtreller.
IJ.M. 316 Gerard (gedeeltelijk) f 1®'"
Snurrevaadvisscherij.
E 458 Deensche Motorkotter f l»5.
Loggers.
K.W. 140
45
43
74
f 1
f 1537.-
f 1703.-
f 1537.-
f i:
f 1795.-
f 416'
f S
f 147.-
iï
