muider Courant
12 Juni 1Q26.
2e blad
OFFICIEEL.
pkteeken voor Juliana v. Stolberg.
16 Februari 1506, dus 420 jaar
jen, werd op het Slot Stolberg,
het stadje van 'dien naam in den
jden-Hartz, geboren Juliana van
erg, de moeder van Willem van
je, den Vader des Vaderlands,
den strijd om de vrijheid van het
rlandsche Volk heeft Juliana van
(erg in stilte een groot aandeel ge-
jar geloof, haar dienende liefde,
trouw en standvastigheid zijn
lichtend voorbeeld en eene bezie-
jv kracht geweest voor hare zonen
lun groot ondernemen de vrijheid
Nederlanden te grondvesten. Zij
|I jkte in hen 'de zedelijke eigen-
ippen, welke alleen hen konden in
istellen goed en bloed te offeren
liunne rechtvaardige zaak.
oogenblikken van twijfel en twee-
ijl was het Juliana van Stolberg,
aan Willem van Oranje den eisch
liet ihooge beginsel, den eisch van
geweten voorhield en hem tot vol
len bewoog, waarom zij 'dan ook
.het geweten van haren grooten
genoemd wordt.
beproevingen zijn haar niet ge-
pd. Zij zag verscheidene harer zo-
^neuvelen; de aardsche goederen
ibaar en de haren werden geofferd;
jen eenzaam, doch in onverzwakt
af, stierf zij.
edele vrouw is 'door Hare Maje-
onze geliefde Koningin, tot eerste
noeder gegeven aan Hare doch-
Piunses Juliana van Oranje-Nas-
met het daaruit opgemaakt alphabetisch register
gedurende tien dagen, van 11 tot en met 20 Juni
a,s,, ter gemeentesecretarie voor een ieder ter
inzage ligt.
Tegen deze registers kan binnen dien tijd be
zwaar worden ingebracht bij een met redenen
omkleed verzoekschrift. Dit moet bij den burge
meester, ter secretarie dezer gemeente worden
ingediend. Aan den verzoeker wordt een bewijs
van ontvangst afgegeven. De burgemeester zendt
het verzoekschrift aan den Commissaris der Ko
ningin; deze beslist bij een met redenen omkleed
besluit.
Het verzoekschrift behoeft niet gezegeld te zijn.
Velsen, 8 Juni 1926,
De burgemeester,
RIJKENS.
VAN DEN WACHTTOREN.
linses Juliana hoopt op 30 April
den achttien-jarigen leeftijd te he
li.
den lande heeft zich een Comité
jrmd met het doel dit feit te leren
j de onthulling Van een ged enk -
voor de 'doorluchtige Stam-
iwe van het'Huis van Oranje-Nas--
[.naar wie Prinses Juliana is ge-
Het heeft aan Hare Majesteit
IKoningin, met dit denkbeeld in
4s gesteld, behaagd van Hoogst-
Üver waardeering te doen blijken.
ligt in 'het voornemen het ge
iteeken te plaatsen të 's-Graven-
$zoo mogelijk, op het Juliana van
ta'gplein, het 'middelpunt van ver-
lende straten, die hun naam ont-
aan Prinsessen en Vorstinnen
iet 'Huis van Oranje-Nas sau.
jdragen kunnen gezonden worden
ondergeteekende, (secretarie le
$ng).
De burgemeester van Velsen,
RIJKENS.
KENNISGEVING.
kennis van belanghebbenden
ioA gebracht, dat de vergadering
r SCHOONHEIDSCOMMISSIE zal
den gehouden op Donderdag 17
oi 1926, des voorm. 9.30 uur, ten
more van het bedrijf Openbare Wer-
!0 Velsen.
ijdens deze vergadering zullen be-
hebbenden van 11 tot 11.30 uur in
gelegenheid worden gesteld de com-
te spreken. Schetsontwerpen,
zij aan haar oordeel wenschen te
jhverpen, worden -uiterlijk tot
sdag 15 Juni a.s., 's middags 12 uur,
iea secretaris ingewacht,
eisen, 12 Juni 1926.
De secretaris dei- commissie,
J. ARENDS.
BEKENDMAKING.
DRANKWET.
I ^meester en wethouders der gemeente Vel-
I ibngen ter openbare kennis, dat op 4 Juni
f^ijhen is ingekomen de verzoekschriften van:
•|C, Bakker Jr., van beroep zonder, wonende
'tlseroord, om verlof voor den verkoop van
ülend alcoholvrijen drank, in de navolgende
iïleit; melksalon van het perceel, plaatselijk
«tl E 59 en gelegen aan den Zeeweg aldaar;
Jneu twee weken na de dagteekening dezer
'•"dmaking kan een ieder tegen het verleenen
dit verlof schriftelijk bezwaren bij burge-
iler en wethouders inbrengen.
C. Bakker Jr., van beroep zonder, wonende
feroord, om verlof voor den verkoop van
Whoudenden drank anderen dan sterken
i in de navolgende localiteit: Concertzaal
aangrenzende zaal van het perceel, plaatse-
jamerkt E 5961 en gelegen aan den Zeeweg
I
koen twee weken na de dagteekening dezer
'adraaking kan een ieder tegen het verleenen
1 dit verlof schriftelijk bezwaren bij burge
er en wethouders inbrengen.
'Jen, den 8 Juni 1926.
Burgemeester en wethouders voornoemd,
«Cretans, de burgemeester,
KOSTELIJK. RIJKENS.
DIENSTPLICHT.
Jdtfijvingsregister en alphabetisch register.
burgemeester van Velsen maakt bekend,
^t inschrijvingsregister voor de lichting 1927
Wijze justitie.
Vroeger zagen de rechters vaak de
misdaad alleen en te weinig den
mensch. Tegenwoordig wordt meer
rekening gehouden met den mensch,
zijn karakter en omgeving-. Recht en
zachtheid zijn geen tegenstellingen. En
in menig vonnis sprekt niet alleen het
strafrechtboek maar ook het hart van
den rechter en daardoor krijgen we
vaak een wijze justitie.
Een paar voorbeelden daarvan ont-
leenen we aan Afd. IV van het Maand
blad voor Berechting en Reclasseering
Een twintig jongens zijn in een gym-
nastiekschool binnengedrongen en
hebben daar op 'n piano om gehamerd
zoodat de eigenaar ervan een f 60 re
paratiekosten had.
De officier van justitie vroeg onder,
opmerking, dat de jongens overigens
goed hekend stonden, een voorwaarde
lijke tuohtschoolstraf van een maand
mèt de bijzondere voorwaarde, dat de
jongens ieder f 3 schadeloosstelling
zouden 'betalen.
Een der vaders vond het wel wat
heel erg, dat zijn jongetje nu voortaan
levenslang te hoek zou staan als
iemand, die tot tuchtschoolstraf was
veroordeeld.
De kinderrechter schorste de zaak
voor drie weken len gaf daarbij te ken
nen, dat het van bijzonderen invloed
zou zijn op het uit te spreken vonnis,
indien de jongens in dien tijd de schade
zouden vergoeden.
Na drie weken hadden alle jongens
hun aandeel in de berokkende schade
vergoed en de kinderrechter liet hen
zonder toepassing van straf naar huis
gaan.
Recht en zachtheid gaan ook in dit
geval samen. Een jongen van 17 jaar,
woont hij zijn ouders, niet eerder ver
oordeeld. Hij geeft thuis groote moei
lijkheden. Hij is onhandelbaar en
pleegt oneerlijkheden. De inlichtingen
van sommige werkgevers zijn daaren
tegen vrij gunstig. Hij werkt zeer goed
als hij liefhebberij in het werk heeft.
Tegen landwerk heeft hij eèn sterke
tegenzin. Zijn vader wil hem hiertoe
dwingen. Kan in 't geheel piet met zijn
vader opschieten. Hij verklaart: Wij
zijn als twee bokken tegen elkaar. Va
der is een grof en zeer dom man, maar
niet slecht. Met moeder gaat 't beter,
maar zij is uiterst zenuwachtig en kan
geen leiding geven. De verhouding is
thuis zoo slecht, dat de moeder bij het
verhoor verklaart den jongen nog te
zullen vermoorden, als hij thuis bij ft.
De vader verbaast zich, dat hij zijn
zoon al niet lang vermoord heeft. De
jongen komt tot allerlei kleine oneer
lijkheden thuis: oplichting en dief
stal. Hij komt op zestien-jarigen leef
tijd in aanraking met een vrouw van
50 jaar. Er ontstaat een bedenkelijke
verhouding daaruit.
Een gevaarlijk sujet dus, die maar
'eens zwaar gestraft moet worden!
De rechter oordeelt er anders over.
Hij stelt den jongen onder toezicht in
een geheel nieuwe omgeving. Hij krijgt
de minimum-straf van 50 ct. boete. De
ouders moeten alleen voor kleeding
bijpassen, daar de jongen vrijwel zijn
kost kan verdienen. Hij is in een ander
dorp aan het werk gezet en er is een
gesc'hikten gezinsvoogd voor hem ge
vonden.
„Bij tooverslag is alles veranderd en
geen enkele moeilijkheid deed zich
voor in de 8 maanden, die sedert ver-
loopen zijn".
De rechter was eens bijna uitslui
tend de wreker. Hij wordt thans al
meer ook de helper, soms zelfs de red
der der misdadigers. Het een sluit het
ander niet uit. Men kan de vergelding
zoo kiezen, dat deze tevens weldadig
werkt. Het is natuurlijk veel makke
lijker ieder geval naar de desbetreffen
de artikels van het wetboek te bekij
ken en de straf daarnaar af te meten.
De tegenwoordige rechter moet niet
alleen de wet maar ook den mensch
kennen. Hoe beter menschenkenner,
des te beter rechter.
wettelijke bepalingen. De sociale wet
ten zijn een onduldbaar juk voor ons
vrijheidslievend volk enz. enz.
In dien toon wordt veel gesproken en
ook wel geschreven. Dat echter de ver
schillende wetten ter bescnerming van
den arbeider noodig zijn en ook uit
stekend werk gedaan hebben, blijkt
wel, als men de arbeidstoestanden na
gaat, voordat er sociale wetten waren.
In een studie in „De Socialistische
Gids" vertelt B. Bymholt over kinder
arbeid voor 1874, toen een wet op den
kinderarbeid werd aangenomen. Hij
noemt daarbij als kampioen voor het
in fabrieken arbeidende kind den be
kenden romanschrijver J. J. Cremer.
Deze hield in 1863 in den Haag een
rede: Fabriekskinderen, een bede,
maar niet om geld. De regeering en
kamerleden waren uitgenoodigd, om te
komen luisteren. In zijn schets: Fa
briekskinderen beschrijft Cremer, hoe
kinderen te Leiden 's morgens naar de
fabriek gingen, waar ze ïn een kleine
ruimte 13, 14, 15 uren daags moesten
werken, ja somtijds den ganschen, lan
gen nacht, wanneer de Zondag volgde.
Cremer vraagt in zijn geschrift, dat
men zelf de Leidsche fabrieken zal be
zoeken, als men hem niet geloofde; en
hij vraagt, of er niets gedaan wordt
voor de rampzaligen, die daar lang
zaam vermoord worden. Aan het slot
richt hij zich tot de wetgevers met deze
woorden: „O, toeft dan geen oogenblik
langer, zendt de hulp, die gij gebieden
kunt; dat 'heeft haast, groote haast.
Dóet de stad verrijzen uit haren nood
en hare zusteren met haar."
Het heeft echter nog eenige jaren ge
duurd, voordat de wetgever de fa
brieksarbeid voor kinderen eenigszins
beperkte en regelde. Dit verleden bij
het heden te vergelijken, is ook goed,
omdat het ons leert inzien, dat er op
het gebied van den arbeid veel is ver
anderd en verbeterd'. De arbeiders cloor
heeft aan het gereedmaken der Ten
toonstelling te Velseroord.
De heer Bunnebier zegt dat genoem
de directeur gevraagd heeft of hij en
kele middagen verlof mocht hebben,
wat is toegestaan.
De heer Visser zegt dat genoemde di
recteur drie heele dagen in het ge
bouw der Tentoonstelling heeft ge
werkt.
De heer Dunnebier zegt de zaak na
der te zullen onderzoeken.
In het verslag van den Gemeente
raad in ons blad van Woensdag staat
o.m. hetgeen dé heer Schilling zegt
betreffende het kampeerreglement:
„Spr. zegt dat, vergeleken bij alle
strandplaatsen, het nergens zoo erger
lijk toegaat aan het strand als te IJmui
den.'1 Het spijt ons dat hierin een ern
stige fout geslopen is, daar de heer
Schilling heeft gezegd: zoo ordelijk
toegaat.
hun organisatie en hun invloed ook in
de politiek met een geest van humani
teit, die sinds Cremer al sterker is gaan
spreken en hahdelen, zij hebben veel
misstanden weggenomen en verzacht.
Veel blijft echter ook nog te verbeteren
over.
GEMEENTERAAD.
WITTE KRUIS.
Iedere Woensdagmiddag van half drie tot drie
uur stelt de Vereeniging het Witte Kruis, in de
Chr. Nat. School te Velseroord moeders gratis in
de gelegenheid raad te vragen omtrent de voeding
aan.haar zuigelingen. Het advies wordt gegeven
door den Consulent, Dr. Hanneman.
Voor kraamverzorging, welke ook door boven
genoemde Vereeniging wordt uitgeoefend, wende
men zich tot het bestuurslid der Vereeniging,
Mevrouw Dijkstra, Trompstraat 77 te Velseroord.
Tarief naar draagkracht f 5f 15.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
De sluisbouw.
Sociale wetgeving.
Er wordt veel geprutteld over de
bedelzucht van 'dein staat. De overheid
treedt als toeziende voogd op in iedere
fabriek en werkplaats. Ambtenaren
bemoeien zich met het bedrijf. Zijn
bloei wordt verhinderd door allerlei
In het raadsverslag in ons blad van
Woensdag is niet opgenomen de rond
vraag, gehouden aan 't eind der verga
dering. Wij laten die hier nog volgen.
De heer Gr Geneveld vroeg of er niet
een hetere regeling van het autobus-
verkeer zou kunnen komen. Met de
Pinksterdagen waren de bussen, over
vol en was er te Velsen een groote op
stopping van menschen, die vervoerd
moesten worden, maar geen plaats
konden krijgen. En dat, terwijl een
stalhouder twee bussen had staan,
waarmede hij heel wat menschen had
kunnen wegbrengen. Maar -dat mag
niet. Spr. vraagt of dit nu niet anders
kan, of bonafide-stalhouders, die goede
autobussen hebben, er op drukke dagen
niet mee mogen rijden.
De Voorzitter zegt dat het z.g. „snor-g
ren'1 verboden is en daaraan moet de
hand worden gehouden. Wel zou het
mogelijk zijn, dat zoo'n stalhouder als
filiaalhouder van een autobushouder
optreedt.
De heer Schilling zegt dat" ze dit niet
doen, vanwege de vrees voor concur
rentie. Spr. zegt, dat er echter nog wel
snorders zijn, daar hij onlangs nog
een- bus zag, waarin menschen werden
opgenomen, terwijl spr. ondanks zijn
verzoek, niet mede mocht, zeker om
dat hij raadslid is en de bestuurder
daarom bevreesd was.
Eenige leden merken op, dat de
stalhouder zijn bussen wel had kunnen
verhuren \oor reizigers naar een be
paalde plaats.
De Voorzitter zegt dat dit natuurlijk
mag, maar niet het onderweg in- en
uitlaten van passagiers. Spr. zegt toe
de zaak nog eens in overweging te wil
len nemen.
De (heer Dalmeijer vraagt hoever men
nu is opgeschoten met de verplaatsing
van 'de vuilnisbelt te Santpoort.
De heer Bunnebier zeide te meenen,
dat deze zaak al in orde was.
De heer Handgraaf zegt dat de ma
terialen onderweg zijn en de uitvoering
dus zeer nabij is.
De heer Visser zegt dat het tot nu
toe de goede gewoonte was, dat de
advertenties van het gemeentebestuur
in alle locale bladen geplaatst werden.
Onlangs wilde de directeur van de
Handelsavondschool in de bladen een
advertentie plaatsen, ook ln het Velser
Weekblad, maar later bleek dit te zijn
uitgeschakeld. Spreker vraagt waarom
dit gebeurd is.
Voorts vraagt de heer Visser of een
der directeuren van onze bedrijven de
vorige week drie dagen verlof heeft ge
had en of dit wettelijk verlof is ge
weest. Spr. zegt dat het de directeur
van den reinigings- en ontsmettings
diens betreft, die drie. dagen gewerkt
In aansluiting aan de op 26 Mei ge
houden excursie van het Departement
Amsterdam van de Ned. Maatschappij
voor Nijverheid en Handel, naar de
sluiswerken te IJmuiden, heeft de
hoofd-ingenieur van den Rijks Water
staat, de heer J. A. Ringers onder
wiens leiding de werken worden uit
gevoerd Dinsdagavond ln het ge
bouw der Industrieele club te Am
sterdam den sluisbouw besproken. Hij
ving voor een talrijk gehoor aan met
een historisch overzicht te geven van
de scheepvaart naar Amsterdam. In
1828 bestond de oude weg over de Zui
derzee, die een groote omweg was en
die een maximum diepgang van 3.50
Meter toeliet. De bekende scheepska-
meelen hieven de bezwaren van Pam
pus op, doch waren van geen dienst
toen 'de schepen grooter werden. Het
Noordhollandsch Kanaal liet een groo-
teren diepgang toe, doch ten slotte be
gon men in te zien dat een rechte weg
naar de Noordzee boven alles de voor
keur verdiende. De zandige kust was
aanvankelijk een beletsel, doch ten
slotte liet de Amsterdamscbe Kanaal
Maatschappij den rechten weg graven.
Zoo kon Koning Willem III in 1876
de Noordzeesluis openen. Deze had
een lengte van 119 M., een wijdte van
18 en een diepgang van 8 M. A. P.
Een later gebouwde sluis met 225-25-10,
doch de geschiedenis heeft bewezen,
dat de scheepvaart er later nog niet
volkomen mee gebaat was.
De sluis, welke thans in wording is,
heeft de afmetingen van 4005015,
en is tevens de grootste ter wereld. Zij
zal tot noodzakelijk gevolg hebben, dat
't Noordzeekanaal in overeenstemming
wordt gebracht met dezen geweldigen
toegang tot de wijde watervlakte. Deze
kanaalwerken zullen in twee fasen
worden uitgevoerd en als het zoover is,
beteekent dat tevens, dat het Noord
zeekanaal het grootste ter wereld is,
mits men in andere landen geen
groot ere maakte.
Een der bezienswaardige bijzonder
heden zijn de roldeuren, waaraan men
in tegenstelling met draaideuren de
voorkeur heeft gegeven. Ten opzichte
hiervan heeft de rijkswaterstaat mach
tigen steun ondervonden van eenige
Amsterdamsche industrieën, de Ned.
Scheepsbouw Mij. en Werkspoor, welke
mede de' plannen hebben uitgewerkt.
Tot dusverre waren dergelijke wer
ken niet in ons land gemaakt. Het
noodlot, zoo zeide spr., heeft echter ge
wild, dat de gigantische deuren te
Rotterdam op stapel moesten worden
gezet. Het gewicht per stuk bedraagt
1250 ton. Op vernuftige wijze wordt de
zware druk op den grond tot het be
reikbare minimum beperkt en ook 'dit
is weer op zichzelf een triomf voor de
Nederlandsche techniek. Zoo'n deur
bestaat uit 16 waterdichte schotten en
beweegt zich in een tank met een in
houd van 1460 ton.
Omstreeks September zal de eerste
deur te Rotterdam te water worden ge
laten. Plat op het water drijvende zal
zij door sleepbooten naar IJmuiden
worden gebracht. In het voorjaar van
1927 zal nummer twee de Maasstad
kunnen verlaten en in September 1927
de derde.
Een ander reusachtig onderdeel is
het grondwerk, hetwelk 19 millioen
kub. M. zand omvat. Hiervan zullen de
volgende week 13 millioen naar Am
sterdam zijn verscheept, waar men het
heeft aangewend om den bouw van
nieuwe stadsgedeelten mogelijk te ma
ken.
Spreker zette vervolgens uiteen, van
welk belang het is, een rustige vulling
van de schutkolk te krijgen, en welke
ontzaglijke proeven, meestal laborato
rium-testen daarvoor gehouden zijn.
Want het water, dat de kolk moet vul
len komt niet door de deuren. Bij de
systemen stonden de ontwerpers de
aanvankelijk teleurstellende ervarin
gen er mede in het P^namakanaal
voor oogen, waar de schepen van de
trossen sloegen. Ook is in zoo'n geval
de gedraging van zout- an zoetwater
in de schutkolk van belang.
Zeer uitvoerig ging spr. de zoetwa
terkwestie onder den grond na, welke
wij vroeger reeds uitvoerig hebben
uiteengezet. Wij stippen daarom uit
's lieeren Ringers betoog slechts aan,
dat de geniale berekeningen van zijn
staf, o.a. de zoute en zoete wateraders
en stroomen betreffende, niet gefaald
hebben en dat 6.000.000 kub. meters wa
ter aan de Prov. Waterleiding geleverd
worden.
Zoo verdiepte spr. zich verder in de
problemen van den druk- en tegendruk
op het geweldige betonmassief, dat crp
de zandige kust ligt, in de bekende
kwestie, in hoeverre zeewater een vij
and kan zijn van betonsoorten en hoe
een bepaalde menging vooraf van tras
ën cement dezen vijand heeft onscha
delijk gemaakt.
Tenslotte zeide de heer Ringers, dat
men in 1928 met het geheel© werk
klaar hoopt te zijn.
Een applaus, dat naar De Tel. meldt,
minuten lang duurde, benevens eenige
hartelijke woorden van den voorzitter,
beloonden den leider van de werken te
IJmuiden voor zijn buitengemeen in
teressant betoog, dat door talrijke licht
beelden werd verduidelijkt en versterkt
Maatschappij „Hera".
In de Woensdag 9 Juni te Amster
dam in het American-Hotel gehouden
jaarlijksche algemeene vergadering
van houders van gewone en prefe
rente aandeelen der N. V. Industrieele
Maatschappij „Hera" te IJmuiden,
werden de balans en de winst- en ver
liesrekening over 1925. met algemeene
stemmen vastgesteld. De heer H. Zijl
stra werd als commissaris herkozen.
Er werd met algemeene stemmen tot
ontbinding der vennootschap besloten.
De liquidatie zal door de directie ge
schieden.
In de daarna gehouden buitenge
wone algemeene vergadering van hou
ders van gewone aandeelen werd het
besluit tot ontbinding der vennoot
schap eveneens aangenomen.
VELSEROORD.
Centraal Brankweer-Comité.
Deze week vergaderde het Centraal
Drankweer-Comité in de gemeente
Velsen in de Lunchroom Eynthoven
alhier.
Daar werd de jongste blauwe week-
actie besproken, waarbij bleek, dat die
actie, ondanks een korte voorberei
ding, 'dit jaar buitengewoon goed is ge-
loopen. Mede tengevolge van het batig
saldo van den verkoop van blauwe
bloempjes had men van die propagan
da-week slechts een klein tekort.
Inzake een enquête aangaande het
alcoholgebruik onder schoolkinderen
zal nog een nader onderzoek ingesteld
worden.
Besloten werd toestemming te vra
gen tot het plaatsen van een propa-
gandahord in Velserbeek.
Ten einde de valsche berichtgeving
omtrent de werking van het drankver
bod aan het publiek te kunnen demon-
streeren, zal een circulaire ontworpen
worden. Het C. D. C. zal lid worden van
het congres over: De alcohol en het
snelverkeer.
Opgemerkt werd nog, dat in sommige
gevallen de politie weinig serieus op
treedt bij het handhaven der Drank
wet.
Over den brand alhier in den
nacht van Dingdag op Woensdag lezen
wij in Hl. Dbl. nog het volgende:
Omstreeks 2.15 uur bemerkte de heer
P. Sr., die aan den Velserduinerbuurt-
weg nabij de Kalver.str.aat een zaak
heeft in zang- en siervogels enz, onraad
in het benedenhuis. De heer P. die al
leen thuis was spoedde zich naar be
neden en kwam tot de ontdekking, dat
het geheele benedenhuis in brand
stond. Er was geen tijd meer om iets te
redden.
Langs de dakgoot kroop hij naar het
aangrenzende pand, bewoond door een
gehuwden zoon van den heer P., met
vrouw en kind. Ook deze bewoners
