ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Mijnhardl's
jfo. 64
Woensdag 16 Juni 1926
lie Jaargang
ui
zoi
IJMUIDER COURANT
VAN DEN WACHTTOREN.
Nederland in den vreemde.
•n^L jijan in fliet buitenland niet bij-
U»r eoed aangeschreven. Wij zijn
al a natie van kooplui, die altijd te veel
it„T„n en te weinig geven. Een achter-
d [>i? T0lk, dat zich allerzondigst kleedt.
if vrouwen met zeven paar wijde,
ïWll!en rokken en een gouden helm op
»'oR hoofd, de mannen met hooge zijden
Sten pofbroeken en witgeschuurde
- '„én. De vrouwen brengen een
t deel van hun leven door met
■cilen on poetsen en de mannen too
uit lange pijpen en drinken „Schie-
Ons land bestaat uit lage pol
let hooge dijken en vette koeien
in de wei en overal draaien
urinj
erg
an di
1 n lJ
Bil".
oopt 1
h!H
t Éi
van toen
■fc iidroolens. Wij zijn even stijf als
rdecLe kleeding: de Hollander lacht en
nooit. Als de wereld verging,
aVou de Hollander zich hoogstens ach-
»r de ooren krabben. Onze taal is een
a,|e:Joeilijk gebrabbel, dat. een vreemde-
1 WV nooit kan verstaan en onze gasten
Vifrden in hotels en winkels schande
ik afgezet.
n2%r bestaat een vereeniging: „Neder-
1md in den Vreemde", die ons land en
volk beter wil leeren kennen
signefet buitenland.
R. Casimir heeft voor haar ge-
wijfproken en daarbij erop geiwezen, dat
■n m wereld ons niet kent als een land
vis4et industrie en koloniën. Men denkt
den Hollander in Volendamcos-
elflUM- Wij hebben zelf ook schuld aan
"'jet verkeerde oordeel over ons volk.
Vij zijn bang, om groot te doen. Onze
jbrikaten gaan vaak de wereld in met
«4ngelsche of Duitsche opschriften en
if pifliet plaatjes, die ons land laten zien
Xjjpet de windmolens, die er niet meer
3 fijn en de nationale kleederdracht, die
[efiwenen is. Onze taal is moeilijk aan
feleeren en de kennis ervan heeft voor
in buitenlander niet veel waarde,
[én verstaat ons niet on zoo blijft de
ilsche voorstelling. Daarom heeft
[Nederland in den Vreemde1' een nut-
iig en mooi werk te doen. Haar taak
."moet zijn, zoo zei Prof. Casimir, om ons
olk een plaats te geven in het orkest
<er naties, die de harmonie der
Qenscbheid moet doen hooren.
Deze vereeniging heeft een onderzoek
ngesteld naar hetgeen schoolboeken
aj; van niet minder dan 45 staten over ons
Klèeren. Zelfs Chili,' Siam, Marokko,
Liberia, San Salvador en Uruguay zijn
niet vergeten.
Zelfs de schoolboeken van aangren-
mde landen geven vaak een scheeve
irstelling van Nederland. Bepaald ge-
ev.uaarlijk zijn de Belgische sclioolboe-
van Fr. Neve, die het Belgische
ind haat en nijd leeren tegen den
|oorderbuur. Daarin worden de Ne
oet planders geteekend als de vijanden
Ier al te goedmoedige Belgen. Al de
r t'anipen, die België eeuwenlang hebben
jev-fetroffen, zijn aan ons te wijten. Wij
an djn geslepen, nuchter, kleinburgerlijk,
geile Belg fijngevoelig en nohel. Zeeland,
eriBelgië en Brabant zijn van het Belgi-
Tirache grondgebied „afgescheurd". In
èóen tachtig-jarigen oorlog hebben wij,
vo?de kruideniers, de arme Belgen de
kastantjes uit het vuur laten halen,
v Gelukkig heeft de tegenwoordige mi-
i l nister van onderwijs Huysmans deze
,f boeken geschrapt. Dat de Duitschers
ook niet goed kennen, blijkt wel
lit den naa-m van Piet Hein, die in een
litsch schoolboekje de vlootvoogd
ieter Hele wordt genoemd. En onze
'oote schilder Rembrandt wordt met
in enkel woordje geannexeerd en heet
Duitsche Rembrandt.
De Vereeniging doet goed werk, door
leze fouten hekend. te maken en in het
laitenland een juistere kennis van ons
and en ons volk te verspreiden. Oorlog
l^omt waarlijk niet alleen uit misver-
stand voort, maar misverstand speelt
ei' bijna altijd een grooten rol in. De
Pikeren die elkaar haten en beoorlo-
kennen elkaar allerminst en aller-
j61 laster en vooroordeel wordt ge
bruikt, om het vuur der vijandschap
brandende te houden. Zoo is bij de ge
spannen verhouding tusschen Neder
land en België van groot belang, dat
p Belgen en zij ons goed beoordee-
School en gezondheid.
Voor de Ver. van Nederl. gemeenten
heeft de bekende Dr. L. Heyermans ge
sproken over het geneeskundig school
toezicht. Hij heeft daarbij eens uitge
pakt en 'heel krasse dingen gezegd. Wie
waarschuwen wil, fluistert niet. En te
gen gevaar tikt men Iemand niet
zachtkens op de schouder maar men
geeft hem een por. Dr. Heyermans zei
ook aardige, origineele dingen. Hij wees
er op, dat de school van het kind veel
eischt. Het is bewegelijk en onvermoei
baar bij zijn spelen. Dwingt men een
kind, om te wandelen, dan klaagt het
reeds over vijf minuten, dat het zoo
moe is. Het kind wordt gedwongen rus
tig in een klasse te zitten luisteren naar
een soms vervelende schooljuffrouw,
die zelf geen kinderen heeft. Men ziet
dan ook de kinderen dikwijls na eeni-
gen tijd bleek worden. Wie er kinderen
gehad heeft, vloekt dikwijls op de
school.
We moeten echter de school aanvaar
den en de schadelijke gevolgen wegne
men. De hoofdluis is een schooldiertje
geworden. Het is zoo'n ellende, dat op
de school bijna geen jongen of meisje
gevonden wordt, die niet af en toe lui
zen hebben. Het is een Hollandsc'he,
bijna geziene gast. Een gast is de luis,
want ze eet mee.
Ontstellend was de «mededeeling van
dezen directeur van den geneeskundi
gen dienst in onze hoofdstad, dat in
Amsterdam de zeer besmettelijke go-
norrhoe, een geslachtsziekte, bij 2000
kleine meisjes voorkomt. De besmet
ting geschiedt in huis door (het gebruik
van handdoek enz.
Ook, om het kind rechtvaardig te be-
ooröeelen is het noodig, dat het onder
zocht wordt. Een kind klaagt niet, als
het niet goed hooren kan, maar wordt
lastig. Hetzelfde geldt van bijziend
heid. Op een „gezond'1 kind wordt niet
gelet. Hoe noodig het is, dat ook dit
kind opzettelijk wordt nagezien, toont
het merkwaardige geval aan van den
oogarts, die eerst laat tot de ontdek
king kwam, dat zijn kind aan een oog
blind was. Geheel gezonde en normale
kinderen zijn er minder dan men denkt.
In Amsterdam toont de helft der kinde
ren afwijkingen, die geneeskundige be
handeling noodig hebben. Dr. Heyer
mans vindt onze huisvrouwen heele-
maal niet zindelijk, wel op hun vloeren
en kachels en potten en pannen maar
niet op hun kinderen.
De moeders moesten hun kinderen
in een emmer water stoppen, maar
doen het niet. Wij Hollanders zijn zoo
intens vuil!
Ook met het oog op de beroepskeuze
is geneeskundig onderzoek zoo noodig.
De ouders kiezen voor hun kind, al3
het zwak is, vaak een „licht" beroep,
bet moet maar naar een atelier b.v.,
waarvoor het geheel ongeschikt is. Va
der, die smid is, laat zijn zoory die een
hartkwaal heeft, ook smid worden.
Zoo hamerde Dr. Heyermans er op
los. Hij doet dit en overdrijft daarbij
wel eens, opdat men in het belang van
het kind ga hervormen en verbeteren.
Nog een uitspraak, om van te schrik
ken. „Ons onderwijs is zoo vervloekt
vervelend ingericht; spreker heeft aan
zijn schooltijd de herinnering van een
gevangenis. Hier moet een geheele ver
andering komen."
Zeker zullen velen Dr. Heyermans te
ruw, te kras, te bar vinden. Het laat
hem onverschillig. Hij wil gehoord wor
den en dit is hem zeker gelukt en men
kan niet ontkennen, dat hij op vele
misstanden wijst, die wel niet dadelijk
en makkelijk, maar toch op den duur
geheel weggenomen kunnen worden.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
De Staatscourant bevat de statu
ten der Naamlooze Vennootschappen
Transporteur I, voorheen J. Los; idem
Transporteur II, Transporteur III en
Transporteur IV, alle alhier.
Loge „In veilige haven".
De loge „In veilige haven'1 van de In
ternationale Orde van Goede Tempelie
ren herdenkt deze week haar 5jarig be
staan te IJmuiden. Destijds werd ze
Laxeertabletten
werken bij on regel -
matigen stoelgang
zonder kramp of pijn.
Doos 60 cent
Bij Apoth.en Drogisten
614
opgericht als loge van de toen bestaan
de orde van neutrale goede tempelie
ren.
In dien tijd heeft ze heel wat gedaan
om het drankmisbruik en gebruik ter
plaatse te beperken en vooral op de vis-
schersvloot heeft ze veel goeds tot stand
gebracht.
Het eerste lustrum zal gevierd wor
den met. een feestelijke open-loge
zitting, Vrijdagavond 8 uur, in het I. O.
F. zaaltje, boven hotel Nurrimer Een.
Als spreker zal dien avond optreden de
lieer Y. J. Reitsma, voorzitter van het
C. D. E. in deze gemeente. Voor belang
stellenden is er introductie mogelijk.
De bazar ten bate van-de Vereeni
ging tot bestrijding der Tuberculose zal
gehouden worden van 28 September
tot 2 October in het Gebouw voor Chr.
Belangen alhier.
De deelnemers aan het congres
van den Alg. Ned. Metaalbewerkers-
bond te Amsterdam, hebben Zaterdag
middag een excursie gemaakt naar de
werken va,n den sluisbouw en de hoog
ovens alhier. Met 'n boot van de Alk
maar Packet keerde men 's avonds
terug en de Harmonie „Kunst en
Strijd", die den tocht niedemaakte,, gaf
op de boot vóór het vertrek de Inter
nationale en andere nummers ten
beste.
Boaz-baiik.
Maandagavond had in het Gebouw voor Chr.
Belangen de algemeene vergadering plaats der
Coöp, Spaar- en Voorschotbank Boaz alhier.
Van het financiëel verslag over 1925 verniel
den" wij, dat aan spaargelden werd ingelegd
f 65.330.07 en terugbetaald aan spaerder:
f 83.531.44.
De balans per 31 December 1925 is als volgt:
Debet: rekening met leden f 18700.81, rekening
met derden f 85387.35; voorschotten f 47119.45;
gebouwen f 14387,50; meubilair f 40; kassa
f 850.02; post-chequé- en girodienst f 69.05; be
legde gelden f 139.56, totaal f 166.693.74. Credit:
spaargelden f 152.680.88; reservefonds f 10704.35;
afschrijving gebouwen f 2517.79, saldo winst
f 790.72, totaal f 166.693.74.
De verlies- en winstrekening over 1925 geeft dt
volgende cijfers:
Debet: exploitatie gebouwen f 792.09; afschrij
ving meubilair f 20; onkosten f 1650.46; saldo
winst f 790.72.
Credit: administratiekosten f 4.65; renten
f 3248.62. Totaal f 3253.27.
Besloten werd de winst ad f 790.72 te voegen
bij het reservefonds, zoodat dit thans groot is
f 11495.07.
Aangenomen werd een voorstel om de rente van
voorschotten te brengen van 61/,, op 6 procent.
De heer A. de Wit te Velseroord werd al lid
van den Raad van Toezicht en de heer H. Mulder
alhier als lid van het bestuur herkozen.
Jaarverslag Zeemansrust.
Verschenen is het jaarverslag der Vereeniging
Zeemansrust IJmuiden, gevestigd te Amsterdam.
Deze vereeniging, die het zeemanshuis aan de
Bik- en Arnoldkade exploiteert, zag hare werk
zaamheden in 1925 geweldig uitbreiden, nu de
nieuwe concierge, de heer A. van der Steen,
vol jaar in die functie was.
Bedroegen toch de totaal-ontvangsten in 1924
f 4.828.73, in 1925 stegen zij tot f 9.029.93. Echter
ook de uitgaven stegen van f 6.116.39 tot
f 10.151.23, zoodat het saldo-verlies was f 1.431.63.
Daarbij komt dat de contributies van leden en
begunstigers voortdurend achteruit gaat en thans
slechts f 596 bedroeg.
In het overzicht wordt hulde gebracht aan den
concierge, niet alleen voor diens net en zuinig
beheer, doch ook voor zijn oog op de maatschap
pelijke zijde van het werk.
Herhaaldelijk kwam het voor dat gewonde
zeelieden op het schip reeds den werisch te ken
nen gaven naar dit tehuis te worden gebracht.
Steeds meer wordt door de reeders, vooral nu
er een telefoon is, gebruik gemaakt van de be
middeling van den concierge, om menschen op
de schepen te krijgen. In dit jaar gelukte het 72
keer. Bovendien werden nog 15 keer opstappers
geplaatst aan boord van schepen, die' met een
onvolledige bemanning uit Amsterdam vertrok
ken waren.
Het verslag eindigt met de noodzakelijkheid te
betoogen van een grooter gebouw, daar alle arbeid
ontzettend veel hinder ondervind, doordat dit
gebouw veel te klein is.
VELSEROORD.
De E. V. I. E. H. T.
De Eerste Velsensche Industrie- en
Handelstentoonstelling, die hier van
5—13 Juni in het Patronaatsgebouw is
gehouden, is weer voorbij en mag goed
geslaagd genoemd worden. De tentoon
stelling is door ruim 3400 personen be
zocht, waarvan alleen den laatsten
Zondag, ondanks het slechte weer,
door 700 menschen. Deze avond liet de
Harmonie „Soli Deo Gloria" van Drie
huis zich hooren.
Voordat de verloting plaats had,
dankte de voorzitter, van het Tentoon-
stellingscomité^ de heer A. de Wit,
allen, die tot het welslagen der tentoon
stelling hadden medegewerkt.
De uitslag der verloting was ah
volgt: 331 rijwiel; 645 klok; 384 servies;
285 groot kleedje; 555 coupe; 1284 pre
senteerblad; 585 groote vaas; 401 klein
kleedje; 405*fluitketel; 1170 theebusje:
430 kleine vaas; 335 bonbonnière; 19
voetbal en 77 coupe.
Zaterdagmorgen reed de voerman
G. W. met een wagen van den gemeen
telijken reinigingsdienst in de Tromp
straat. De wagen had even stilgestaan
en W. wilde weer opstappen, maar
kwam toen te vallen en bleef bewuste
loos liggen.
De man werd een poort naast, de win
kel van den heer de Vr. ingedragen en
door Di*. O. geholpen. Na bijgekomen te
zijn, klaagde W. over pijn in den rug
enz. Per ziekenauto werd W. naar zijn
woning vervoerd.
J.l. Zaterdag, zoo tegen het vallen
van den avond, brachten een vijftal
jongelieden uit Velseroord, waarvan de
oudste 14 jaar was en de jongste nog
slechts elf maal zijn verjaardag had
gevierd, een bezoeJc a'an het kleed-ge-
houwtje van „Stormveld", staande op
het voetbalterrein te Velseroord. Door
inklimming verschaften de jongelui
zich den toegang tot het gebouwtje,
terwijl ook binnen nog een glasruit,
werd verbroken. Een voetbal werd voor
goeden buit. verklaard en oen twaalftal
kogelfleschjes vond -gereed e afnemers.
De heeren werden. echter te midden
van hun bachanaal gestoord door den
veertienjarigen zoon van het in de na
bijheid wonende hoofd der Chr. school,
die hen in de richting va,n het voetbal-
gebouwtje had zien gaan en het zaakje
niet vertrouwde. Deze nam den voetbal
af en begaf zich daarna op weg om de
politie te waaschuwen., toen hij toeval
lig den brigadier der Rij les veld wacht v.
d. M. ontm-oette. Door dezen werd vef-
volgens een onderzoek ingesteld en pro
cesverbaal opgemaakt. Verschillenden
van het ploegje hebben zich reeds eer
der aan 'diefstallen schuldig gemaakt.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag hebben dieren een bezoek ge
bracht aan de vischdrogerij van T. T.,
staande in de Maliebaan achter <le vis-
scherijschool. Zij haalden in de schuur
alles door elkander en zijn verdwenen
met medeneming van zestien bossen
droge visch. Hiervan werd aangifte ge
daan bij de politie, die een onderzoek
instelt.
VELSEN.
Arbeidsbemiddeling Velsen.
Als werkloos ingeschrfeven 12 Juni
1926:
2 mandenmakers,1 1 machinist, 1
chauffeur, 1 ketelmaker, 1 bankwerker,
2 sigarenmakers, 1 bakker, 2 kantoor
bedienden, 35 los arbeiders.
Wij moeten een ernstige vergis
sing herstellen. De vorige week alhier
overleden 'heer C. J. van Heyst was niet.
het lid van het kiescollege der Ned.
Herv. gemeente, maar C. J. van Heyst
Gz., de vertegenwoordiger der Alkmaar
Packet alhier.
Vrijdagavond omstreeks half ne
gen, heeft de vischauto, bestuurd door
den beer IJ. G. te IJmuiden, op den Sta
tionsweg, komende van de pont, nabij
het postkantoor een wielrijdster, de
16-jarige A. IJ., tijdelijk wonende te
Driehuis, aangereden. Slechts door
hard te remmen kon naar Hl. Dbl.
meldt, worden voorkomen, dat het
meisje onder de wielen kwam. Zij werd
echter tegen den grond gesmeten. Dr.
de W., bij wien het slachtoffer werd
binnengebracht, constateerde, dat zij
behalve een buil aan het hoofd, tenge
volge van den val, geen verwondingen
had bekomen. Door den schrik was zij
echter geheel van streek. Toen zij weer
wat opgeknapt was is ze onder geleide
van familie naar huis gegaan.
IJct rijwiel werd geheel vernield.
DRIEHUIS.
Vrijdag j.l. beleefde men te Drie
huis weder ééns het onverkwikkelijke
schouwspel van een zoogenaamclen
naakt looper.
Zekeren J. L. B. uit Haarlem had zich
geheel van zijn onderste kioo dings tuk
kon ontdaan en vertoonde zich in dien
toestand op den Duin- en Kruidberger-
vveg aan de aldaar passeerende vrou
wen en meisjes.
Nadat bedoeld individu bij de poli
tie was gesignaleerd, werd hij te Velsen
door den aldaar gestationeerden Briga
dier der Rijksveldwachi Engels aange
houden en overgebracht naar liet poli
tiebureau te IJmuiden alwaar hij voor
den waarnemend commissaris van po
litie werd geleid, die hem na verhoor
weder heeft losgelaten.
INGEZONDEN.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.
VOOR BILLIJKHEID EN RECHT
Mijnheer de Redacteur,
Toen de verpletterende tijding kwam dal Beste-
vaer, Nederlands grootste zeeheld, was gesneu
veld, zat Droogstoffel die vóór den laatsten
tocht, van achter de groene tafel nog had getwij
feld aan den moed en onverschrokkenheid van
den held, wellicht te peinzen dat het toch wel
jammer was omdat het een schadepost beteeken-
de voor zijn firma daar geen ander zoo veilig en
wel de schepen gevuld met specerijen kan thuis
brengen. Batavus Droogstoffel, die toen reeds
leefde, gevoelde niets voor de ware onverschrok
kenheid en zelfopoffering!
Dat gebeurde eeuwen geleden en die benepen
en duffe geest zijn wij in deze lage landen nog
niet kwijl. Wanneer wij de verhalen hooren over
'l vergaan v. den loodskotter bij Terschelling, zoo
kort na den ramp bij de Eem, waar mannen, on
verschrokken ter zee, weifelend optreden als het
gaat om duistere dingen te onthullen omdat zij
vreezen voor hun vrouw en kinderen, dan welt
er een bittere aanklacht op jegens hen die min
ol' meer verdekt de loodsen tegenwerken en be-
nadeelen en niet luisteren willen naar de billijke
en rechtvaardige klachten
Te oordeelen dat het mogelijk beter zou zijn
het loodswezen bij een ander Departement in te
deelen of dat het een op zichzelfstaand lichaam
moest zijn zooals in Engeland, het land dat bij
uitstek zijn zeelieden waardeert ligt buiten
mijn bevoegdheid, maar wel kan de strekking van
dit stukje dienen als een aanklacht tegen de
volksvertegenwoordigers die zoo weinig aandacht
schenken aan het zeewezen en zoodoende ook
niet tijdig in de bres zijn gesprongen voor de
loodsen die moedig en onverschrokken ter zee
niet kunnen optornen tegen het kleingeestig
werken van Droogstoffel die steeds en altoos
weer hen tracht te dupeeren en ontmoedigen.
Onze loodsen, die varen op zee tusschen de
Eem en de Wester Schelde, die y.oo noode terug-
deinsen voor gevaar en wier groote bekwaam
heid en trouwe plichtsvervulling bekend zijn bij
alle natiën die naar Nederland hun schepen zen
den.
Santpoort. Hoogachtend,
W. CHR. TEGEL.
POLITIERAPPORT.
IJMUIDEN.
Dinsdag zijn dooi de politie twee
Duitschers aangehouden, die hier zondtr
middel van bestaan rondliepen.
Op last van den commissaris zijn ze via
Zevenaar over de grens gezet.
Door R. v. d. H. te Velseroord werd aangif
te gedaan, dat hij in een café alhier mishandeld
was door J. B.
Een onderzoek wordt door de politie ingesteld.
Mej. J. P. uit de Adrianastraat deed aan
gifte, dat een buurvrouw bij haar een glasruit had
ingegooid.
De politie stelt een onderzoek in.
VELSEROORD.
Door C. v. d. Z. werd aangifte gedaan, dat
hij, toen hij per rijwiel op den Zeeweg nabij den
spoorwegovergang reed, werd aangereden door
een hondenkar, bestuurd door B. S. te Haarlem,
v, d. Z. kwam op den weg te vallen en bezeerde
zich nogal ernstig, zoodat hij nu met een zijner
armen in 't verband loopt.
Tegen S. is proces-verbaal opgemaakt, omdat
hij met zijn hondenkar niet uitweek.
Donderdag is door een vischauto
op den IJmuid er straatweg een stand
pijp van de waterleiding stukgereden,
waardoor een schade van f 25 werd
veroorzaakt.
De chauffeur van de vischauto reed
door. De politie stelt een onderzoek in.
