ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Woensdag 1 September 1926
lie Jaargang
IJMUIDER COURANT
VAN DEN WACHTTOREN.
Melk en wetenschap.
pe directeur van het Instituut voor
Jfolksvoeding, Dr. E. C. van Leersum
^■jeeft OP de vergadering van den Alg.
jgd. Zuivelbond een lezing gehouden
ver melk. Hij sprak niet als een man
an de praktijk. Hij kan zeker geen
joa melken en zou in een zuivelfabriek
$een W6£ weten, maar hij sprak als ge-
trde en zijn rede was geheel theore-
Dan is ze ook zonder be teekenis en
jjjl jut, want het komt immers op de prak
tijk maar aan! Zoo zou men vroeger
3er geredeneerd hebben, maar zoo spreekt
men tegenwoordig niet meer, want men
weet ook in den Landbouw de groote
flensten der theorie voor de praktijk
le waardeeren.
pe geleerde 'begon over de melk een
M&rheid als een koe te zeggen. De
Lj| j;lk is van nature bestemd voor on-
Ipddelijk gebruik. Ze moet thans lan-
pr bewaard worden, dan de natuur
jetft bedoeld. Deze bewerking werkt
L ichter niet alleen op de schadelijke he
il «fanddeelen maar tast ook andere be-
jtanddeelen, eiwit, vitaminen r-i;z. aan.
jlarmotten met gepasteuriseerde melk
d, konden daarbij het leven niet
iouden, omdat aan die melk een der
vitaminen ontbrak. Er hangt echter
veel af van de wijze, waarop gepas-
- ieuriserd wordt. En gelukkig kan men
door andere voeding in het tekort aan
vitaminen voorzien.
Het meest aan te bevelen is het ge
bruik van rauwe melk van volkomen
ide koeien, die zoo kort mogelijk
jan de lucht heeft bloot gestaan. Bij
k daaraan moet men gepasreuri-
seerde melk gebruiken, desnoods de
ioelk koken.
Prof. van Leersum bedoelt met zijn
lleoretische bezwaren niet het gebruik
tan melk af te keuren. Zijn theorie
moet in de praktijk van het melkge
bruik zooveel mogelijk in acht geno
men worden. Juist het melkgebrek, de
melknood in Duitschland tijdens dep
oorlog heeft de ondervoeding tot eefi
kwaad gemaakt en vooral ge
zondheid en weerstandsvermogen van
vele kinderen aangetast.
Hoe groote waarde Prof. van Leersum
san de melk voor menschelijke voeding
hecht, kan blijken uit deze woorden
vsn zijn rede:
„Melk is een compleet voedsel voor
Ja zuigelingen. Verder is het een uit
stekend voedsel voor kinderen, zwak-
ien, zoogende en zwangere vrouwen,
terwijl het ook een ruime plaats in de
volksvoeding is gaan innemen. De
volksmond roemt dan ook de melk als
voor elk en melkspijzen worden
zeer veel gebruikt. De reden waarom
melk voor het groote deel der man
nelijke bevolking, dat Jan heet, niet ge
schikt zou zijn, is absoluut ontoerei
kend en waardeloos. Ook voor de Jan
nen is de melk een goed voedsel!"
De Potemkin.
Voordat de film van dien naam in
verschillende landen heel wat opschud
verwekte en als gevaarlijk werd
beschouwd, was die naam Potemkin
loor de meesten geheel vergeten. Het
iad iets met Rusland te maken, dat
herinnerden we ons flauw. Een Russi
sche generaal of revolutionair of zoo
iemand! Toch hebben we allen eens
met spanning in de krant de Potem
kingeschiedenis gevolgd. Het is de
i van een schip der Russische ma
rine. Toen Rusland in 1905 klop kreeg
Japan en behalve zijn vloot der
Zwarte Zee goeddeels zijn marine ver
loren had, is er oproer uitgebroken op
Potemkin en heeft dit schip eenigen
rijd op zijn eentje zeer avontuurlijk ge
uren het heeft een stad gebombar
deerd, is door andere schepen vervolgd
het eind was, dat het schip met de
roode vlag zich moest overgeven.
'Het begin van het oproer ontstond
ij Daar aanleiding van een moord. Na-
Diens de bemanning klaagde een ma-
koos over het slechte eten aan boord bij
Den officier; deze schoot daarop den
klager dood. Toen ging de geheele be
manning muiten en begon de wilde,
revolutionaire tocht van het roode
schip.
DIEREN BESCHERMEN IS
MENSCHEN BESCHAVEN!
Wordt dus lid van de afd. Velsen en
Omstr., der Ned. Vereen, tot bescher
ming van dieren! Min. contr. f 1.25 per
jaar- Secretariaat: Stationsweg K 86,
Velsen.
Daarvan is een film gemaakt, die in
Duitschland verboden is. Ze wordt
thans in ons land opgevoerd, want tot
nu toe heeft men in geen enkele stad
de film verboden. Er worden dan ook
waarlijk wel gevaarlijker trilbeelden
toegelaten. De eenvoudige waarheid,
die de geschiedenis met de Potemkin
ons leert, is deze: onrecht en wreedheid
leiden tot opstand. Het is een waar
heid, die nog wel eens verkondigd mag
worden.
De filmmaatschappij en de bioscoop
directeuren mogen de Duitsche over
heid, die de_ opvoering verbood, wel
hartelijk bedanken, want dit verbod
heeft deze film tot een succesnummer,
tot een Schlager gemaakt. Ook bij het
verbod is de oude geschiedenis van het
oproerschip weer herleefd en bij het
hooren ervan, ziet men wederom in,
dat een onmenschelijke behandeling
van de meerderen tenslotte de minde
ren in opstand brengt.
Ook bij de kleinste revolutie wordt in
de geschiedenis de wet voltrokken, dat
wie wind zaait, storm oogst. In het le
ger komt in kleinigheden onrechtvaar
dige behandeling nog steeds voor. Zij,
die het onrecht begaan, ondermijnen
hun eigen gezag het meest en werken
de daden van ongehoorzaamheid en er
ger in de hand. Een extra vertooning
van deze film voor allen, die over an
deren gezag uitoefenen, zou daarom
zeer leerzaam zijn.
In het land van sikkel en hamer.
Het tegenwoordige Rusland heeft ha
mer en sikkel als emblemen van zijn
willen en werken. Het kon er het
zwaard wel aan toevoegen, want Sov
jet-Rusland is een militaire staat. Al zal
het roode leger den eersten tijd wel niet
gebruikt worden tegen het buitenland,
het is een machtig instrument, om de
binnenlandsche orde en rust te hand
haven. Onlangs meende men, dat het
Sovjetbewind op vallen stond. Zeker is
het thans roerig in het rijk, waar de
proefnemingen met het communisme
onder een armelijke bevolking en in
een tijd van armoe en verval door den
oorlog, weinig succes hebben gehad.
Wat er eigenlijk aan de hand is, we
ten we niet. Maar van alle kanten ko
men tegenwoordig berichten over on
derlinge verdeeldheid in de regeering
en over onrust en ontevredenheid bij
het volk. Finantieel verzwakt Rusland
steeds meer. Er wordt geklaagd over
corruptie, oneerlijkheid en onbe
kwaamheid der ambtenaren bij de
staatsbedrijven. De boeren zijn weer on
willig, om 'hun oogst af te staan, omdat
zij te weinig producten van de industrie
ontvangen of die te duur moeten beta
len.
In het land der dictatuur zijn meer
dere dictatoren, die elkander benijden
en tegen elkaar kuipen. Toch moeten
we voorzichtig zijn met voorspellingen
over een naderenden val. In verschil
lende Europeesche hoofdsteden zijn ko
lonies van Russische ballingen, vijan
den dus van de Sovjetregeering, die
hun Russische kranten uitgeven. Daar
uit moeten we voor een deel het nieuws
over Rusland putten. Geheel vertrouw
baar en onpartijdig zijn de berichten in
die pers zeker niet. Men ziet graag, wat
men wenscht en deze ballingen zien
graag den ondergang van het tegen
woordig bewind in hun vaderland.
Maar ook in de bladen, die onder
censuur in Rusland zelf verschijnen,
komen den laatsten tijd berichten over
toenemende onrust en verdeeldheid bij
volk en regeering. Wellicht handhaaft
het communisme, dat allang geen com
munisme meer is, zich in Rusland,
maar het is ook niet onmogelijk, dat we
plotseling van groote bewegingen en
veranderingen in Rusland hooren. Een
drachtig is de regeering er niet en ook
daarom reeds staat ze niet sterk meer.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Herdenking van het vijftigjarig bestaan
van IJmuiden en het Noordzeekanaal.
Wij vernemen van het Algemeen Co
mité dat de door ons gepubliceerde na
menlijst van het Eere-Comité in ons
blad van 24 Augustus j.l. onvolledig is
en éenige onjuistheden bevat. De offi-
cieele lijst zal zoo spoedig mogelijk be
kend worden gemaakt.
Bazar ten bate T. B. C.
Het comité tot het houden eener ba
zar op 28, 29 en 30 September, teiï bate
der T.B.C. Vereeniging, heeft Vrijdag
27 Augustus wederom vergaderd.
Gedurende een maand heeft het co
mité niets van zich laten hooren en zou
men in de meening kunnen verkeeren,
dat er niet hard gewerkt wordt. Dit is
echter geenszins het geval. Natuurlijk
is de groote vacantie een tijdelijke ver
slapping geweest, maar nu is men .veer
druk aan het werk.
Tijdens de vergadering werd verslag
uitgebracht van de ingekomen stuk
ken, waaronder enkele belangrijke gif
ten vermeld werden. We gelooven ech
ter, dat velen met hunne gaven ge
wacht hebben, tot na de vacantie, en we
hopen dat nu het bestuur wederom ter
plaatse is, de gelden en gaven ruim
schoots mogen toevloeien.
Van de scholen ondervindon we veel
medewerking. Aardige handwerken
zijn in wording. Een onderwijzeres
heeft het plan opgevat, om met have
geheele klasse op de bazar te verschij
nen. De handwerken der meisjes kun
nen dan nog eens bewonderd worden,
terwijl zij hunne moeite en zorg be
loond zien. Dit prachtige denkbeeld zal
.zeker navolging vinden.
Mogen we hierbij nog eens iedereen
aansporen om te doen voor de bazar,
wat hij kan.
VELSEROORD.
De heer N. Huizing, bakker alhier,
behaalde de vorige week op de te Pur-
merend gehouden bakkerswedstrijden,
ter gelegenheid van de Middenstands
tentoonstelling aldaar, een eersten prijs
voor zijn inzending waterbrood.
De heer B. Zwanenburg en mej.
H. Engelhart- alhier hopen Dinsdag
7 September hun gouden huwelijks
feest te vieren.
VELSEN.
In de week van 1319 Augustus is
in deze gemeente één geval van rood
vonk voorgekomen.
Wanneer koetsiers en chauffeurs
het eenigszins kunnen doen, dan gaan
ze met de groote stoompont mede, daar
de op- en afrit van de „Wijkevoog" zeer
nadeelig voor de rijtuigen is.
Zaterdagmorgen reed een geladen
vrachtauto van de „Wijkeroog" af en
brak een bout van een der voorwielen,
zoodat dit er afliep en de aspunt op den
weg kwam. Gelukkig was er nog wei
nig gang in den wagen en liep alles
zonder persoonlijke ongelukken af.
Zaterdagmiddag weigerde een
autobus, op weg van IJmuiden naar
Beverwijk, te Wijkeroog plotseling
dienst. De motor wilde wel, maar de
wagen kon slechts over een meter
ruimte vooruit en achteruit gereden
worden, ondanks alle bemoeiingen van
een viertal chauffeurs.
Toen kwam er nog een vijfde bij, die
zei-de, den wagen met zijn kuren te ken
nen en hij gaf advies. De motor werd
aan het werk gezet, eenige gingen van
achteren tegen den wagen duwen, het
stuur werd omgezet en het leed was
geleden. De staking was opgeheven.
Het bleek, dat de wagen wel eens
meer niet verder wilde, als hij op den
schuinen kant van den weg tot stil
stand gebracht was.
't Komt ons wenschelijk voor, dat een
bekwaam vakman opgedragen wordt,
den wagen zulke kuren af te leeren,
daar hij die wel eens op een zeer onge
legen tijdstip zou kunnen vertoonen.
Zondagmorgen werden een twee
tal vrachtauto's met inuziek door de
stoompont naar den noordelijken oever
over gebracht.
De „Mond-Accordeonclub" van den
speeltuin „Het Zuiden'' te Amsterdam
maakte een uitje.
De jeugdige leden, allen van een aar
dige uniformpet voorzien, toonden wat
ze konden, en dat was heel aardig.
Dat anderen en meer bevoegden er
ook zoo over geoordeeld hadden, bleek
uit het met eereteekenen pronkende
mooie vaandel.
Aan de omstanders werden photo's
verkocht en deze vonden nog al afne
mers.
We kunnen ons voorstellen, dat de
Club een aardigen dag gehad heeft.
Een schadepost.
De vorige week moest er aan de wa
terleiding een reparatie gebeuren,
waardoor in de afdeeling Wijkeroog,
de watertoevoer van 's avonds 10 tot
's morgens 6 uur was afgesloten.
Dit zou op zichzelf niet erg zijn ge
weest, als aan het geval maar vol
doende bekendheid was gegeven, maar
behalve „Haarlem's Dagblad", had geen
enkele andere courant de mededeeling
ontvangen, terwijl evenmin do omroe
per de zaak had bekend gemaakt, iets
wat anders altijd gebeurt.
Hierdoor wist natuurlijk het groot
ste deel der bevolking van deze tijde
lijke afsluiting niets en zaten zij dus
's avonds en 's nachts zonder water.
Ook de Wed. M., een alleenwonende
oude vrouw, wilde 's avonds nog water
hebben en kwam tot de ontdekking,
dat het er niet was. In haar zenuwach
tigheid, draaide zij de kraan inplaats
van dicht, geheel open en werd toen
's nachts (het was nog donker en nog
lang geen 6 uur) wakker van het stroo
mende water. Eerst meende zij dat het
hard regende, maar toen het niet op
hield, ging zij haar bed uit en bemerkte
toen wat er aan de hand was.
Zelf kon zij toen de kraan niet dicht-
krijgen, zij moest haar schoonzoon roe
pen, die de kraan dicht wist te krijgen,
doch waarmee toch ook nog weer ge-
ruimen tijd heenging.
Hoeveel water er op dezen manier
verloren is gegaan is haar nog niet be
kend, maar daar het minstens een uur
heeft geloopen, zal dit heel wat zijn en
daar zij het zelf moet betalen, is dit
dus een aardige schadepost.
Men heeft haar echter nu aangera
den, om bij het gemeentebestuur scha
devergoeding aan te vragen.
Kenn.
't Was Zondagmiddag ook in Wij
keroog te zien, dat in Beverwijk de
Districtsdag gevierd werd door de pa
tronaten Haarlem en Beverwijk en
Omstreken.
In een langen optocht met muziek,
vaandels en banieren en doeken met
opschriften en wimpels met de pause
lijke kleuren, begeleid door geestelijken
en leeken, trokken de Jongelieden
woonachtig aan den zuidkant van het
kanaal, afgehaald door de Beverwij-
kers naar Beverwijk, waar de feeste
lijke bijeenkomst bij de Bisschoppelijke
Kweekschool voor onderwijzers zou
plaats hebben.
Dank zij het mooie weer is het in
ons park Zondag weer druk geweest.
Niet alleen bij de muziek waren veel
menschen, maar ook in de meer afge
legen gedeelten waren talrijke wande
laars om nog van de laatste zomerda
gen te genieten.
Het concert van „De Eendracht"
in het park van Concordia is Zondag
avond druk bezocht. Er waren ruim
1000 betalende bezoekers.
Het programma was heel mooi op het
papier, maar niet minder mooi wat de
uitvoering betreft.
Bijzonder schoon was het reeds
meermalen uitgevoerde nummer Wil
lem Teil, waarvan enkele pianissimo
uitgevoerde deelen onder ademlooze
stilte werden aangehoord. Dit nummer-
zal nog vele malen gegeven kunnen
worden, zonder dat het de belangstel
ling zal verliezen.
Het laatste nummer was de marsch
„La Victoire" gecomponeerd door den
heer Amse te Wijkeroog.
De directeur, de heer K. H. Kerkhoff,
stond hij de uitvoering van dit num
mer zijn plaats als dirigent af.
Ieder was er nieuwsgierig naar, wat
het resultaat van de eerste poging van
den heer Amse in deze richting zou
zijn, en uit het applaus bleek, dat de
pittige marsch naar den zin geweest
was.
Op zoo 'n schoonen zomeravond in
een park naar zulk een concert te mo
gen luisteren is een groot genot en dit
wordt, hoe langer hoe meer blijkt het
uit de houding van het publiek, zeer ge
waardeerd. In onze omgeving bijv.
werd geen voetgeschuifel in 't grint ge
hoord en de gesprekken werden bij
den aanvang van elk nummer ge
staakt, terwijl een luid applaus de j
dankbaarheid vertolkte.
Een vreemd ventje!
Een leerling der Ambachtsschool al
hier, wonende te Wijkeroog, had van
zijn leeraar strafwerk opgekregen, dat
thuis moest worden gemaakt. De jon
gen had hierin evenwel geen lust, hij
maakte het niet en zei ook niets aan
zijn ouders.
Den volgenden morgen ging hij op
gewonen tijd van huis, doch in plaats
van naar school te gaan, trok hij aan
den wandel en kwam 's avonds niet
thuis. Toen het al donker werd. gingen
zijn ouders en ook eenige buren aan
het zoeken^doch zonder resultaat. Den
anderen dag is hij weer boven water ge
komen. Hij vertelde toen, dat hij eerst
naar IJmuiden was gegaan, vandaar
langs het strand naar Zandvoort, ver
volgens naar Haarlem en Amsterdam.
Toen was het hem blijkbaar ver ge
noeg; bij begon den terugtocht, temeer
daar ook zijn boterhammen op waren.
's Nachts heeft hij aldus lezen wij in
verschillende bladen, een poos in een
ledigen tramwagen geslapen.
Na een langen slaap heeft de Ver
eeniging „Kindervreugd" weer een tee-
ken van leven gegeven.
Op het concert in het park van Con
cordia werden Zondagavond bonnetjes
van 5 cent te koop aangeboden. De op
brengst zou komen ten bate van een
binnenkort te geven kinderfeest.
j
In de kerk te Wijkeroog heeft Zon
dagavond Pater Kee, geboren to Wij
keroog, zijn afscheidspreek gehouden,
vóór zijn vertrek naar Brazilië.
't Is wel te begrijpen, dat het gebouw
met belangstellenden gevuld was.
't Is blijkbaar een lange- en moei
lijke weg tusschen producent en con
sument.
In de couranten lazen we van den
slechten tijd voor de tuinders, daar ze
geen loonenden prijs voor hunne geteel
de groenten konden bedingen, ja
bloemkool was onverkoopbaar, zoodat
sommigen ze niet eens oogstten.
In dien zelfden tijd betalen de consü-
menten 15 cent voor een bloemkool en
dezen prijs zullen de groenteboeren
toch zeker moeten vragen om zelf
staande te kunnen blijven?
Arbeidsbemiddeling Velsen.
Als werkloos ingeschreven 23 -Augustus 1926:
1 boekdrukker, 1 mandenmaker, 2 bankwerkers,
1 loodgieter, 1 metaaldraaier, 2 sigarenmakers,
3 kantoorbedienden, 16 los arbeiders.
SANTPOORT.
Maandagmorgen 1.1. trokken drie
kommiezen en de rijksveldwachter van
Santpoort naar de omgeving van den
Biezenweg te Santpoort, met het doel
om een geheime distilleerderij te ont
dekken, reeds eenigen tijd was het hun
opgevallen dat het aldaar niet klopte.
Alzoo werd een inval gedaan in de
woning van een zekere C. G. aan den
Biezenweg en werd aldaar een volledi
ge distilleerinrichting gevonden.
Ook werd nog een inval gedaan bij
een zekeren B. aan den Rijksstraatweg,
alwaar niets noemenswaard werd ge
vonden, ofschoon wel is gebleken dat
die twee personen in dezen zaak ver
band hebben gehouden.
Het een en ander werd in beslag ge
nomen en met een bespannen wagen
weggevoerd. Zeer begrijpelijk zal uit dit.
geval eene strafzaak voortvloeien.
