ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
Verschijnt Woensdags Zaterdags
Pr. Hendrikstr. 10.
Iffo. 89
Zaterdag 11 September 1926
lie Jaargang
IJMUIDER COURANT
Xbonn«nent,P"i,: f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.35. Abonnemen-
[jj, worden aangenomen aan het bureau en bij de Agenten.
Advertentiën 2 maal achtereenvolgend opgegeven op het gewone tarief,
gorden kosteloos nog een derde keer opgenomen in het eerstvolgend
foensdagnummer.
Advertentiën voor de Adreslijst 6 plaatsingen van dezelfde tekst (onveran.
Jerd) l 13 plaatsingen (dus 3 maanden achtereen) f 8.
Adrertentiën uiterlijk in te zenden WOENSDAG tot 9 uur v.m. en
VRIJDAGS tot 4 uur n.m.
Tot plaatsen van advertentiën van Buiten de gemeente VELSEN in dit blad
ji uitsluitend gerechtigd het Advertentie-bureau P. F. C. Roelse, IJmuideB.
Uitgave van de N.V. UITGEVERS-MIJ. „IJMUIDEN*'
Adres voor Redactie en Administratie
N.V. DRUKKERIJ SINJEWEL
WILLEMSPLEIN 11 TELEFOON 153 IJMUIDEN
VAN DEN WACHTTOREN.
ygjkeer son gevallen in de hoofdstad.
Tijdens den oorlog worden na eiken
lag de verliezencijfers meegedeeld, ge
woonlijk dievan den vijand. De
fjeen cijfers verzwijgt men vaak! Deze
<iatistiek is niet erg vertrouwbaar. Het
js vaak slechts een ruwe schatting,
waarbij men den vijand ook op papier
pjg verliezen toebrengt door te hooge
gors op te geven. Naden oorlog wordt
0st nauwkeurig de rekening des
jod's opgemaakt en verzwijgt men ook
•jgen verliezen niet. Hoe langer de oor
log duurt, des te meer klimmen de cij-
|erS in de verliezenlijsten. Maar men
neemt er weinig notitie meer van. Ze
maken weinig indruk meer. Zoo gaat 't
met de cijfers der verkeersongeval
len. We lezen geregeld het lijstje van
rerkeersongevallen en zeggen: 't Is
weer bar! Maar dan stoppen we onzen
pijp en vergeten ze. We beginnen hoe
anger hoe onaandoenlijker te worden
tegenover de vele ernstige verkeerson
gevallen, die dagelijks voorvallen. "Er
moeten al een paar dooden hij vallen,
0{ het is: Zoo gelezen, zoo vergeten.
Daarom is het van belang, dat we
met aandacht de officieele cijfers der
terkeersongevallen lezen. Ook die cij-
lej's stijgen voortdurend. Een. uitzonde-
maakt de ongevallenstatistiek
iierop voor het tweede kwartaal in
tinsterdam. In dat tweede kwartaal
naren er 1421 verkeersongevallen te
gen 1521 iri het tweede kwartaal van
Waaraan moet die verblijdende
vermindering toegeschreven worden?
Bijna met zekerheid aan de 1 April in
gevoerde beperking der snelheid tot 30
K.M. per uur. Er kunnen ook andere in
vloeden gewerkt hebben. Immers bet
weer in Juni en Mei van dit jaar was
slechter dan in die beide maanden van
"3. Er zullen dus minder pleziertoch
ten met auto en fiets gemaakt zijn.
Daartegenover staat echter, dat door
het regenachtige weer in die maanden
'26 de wegen gevaarlijker waren.
Me wegen brengen meer auto's en
lielsen aan het slippen. Bovendien is
liet verkeer, ook dit jaar zeker weer toe
genomen en worden er meer fietsen en
auto's gebruikt dan in '25. De verbete
ring mag dus zeker wel aan de beper-
|i Ling der snelheid worden toegeschre-
I ten. Waarom kan men nog niet verder
gaan en de snelheid op drukke en ge
vaarlijke wegen tot 20-KM. beperken?
Tijdverlies is geldverlies! Maar beter
tijd en geld dan armen en beenen of het
leven te verliezen!
Gouden hart of monster.
Voor mij ligt een portret van Felix
Dzerzhinsky, onlangs overleden, eens
Let machtige hoofd.der geheime politie
i Sovjet-Rusland. Een fel dweepziek
«laat zonder een zweem van zacht-
leid, een heerscherskop, scherp de neus
en de kin in het magere gezicht, een
ioog voorhoofd, dat midden tot den ka
ft Ion schedel schijnt door te loopen. Een
Ij weed voorkomen. Of zie ik dit alles,
II omdat ik Dzerzhinsky ken als de ziel
'er Cheka?
Hij is een der gruwelijkste monsters
genoemd, die ooit de aarde bezoedelen.
Deken Inge, een der bekende geestelij
ken van Londen beeft van hem ge
zegd: „Al de instrumenten van tyran-
eie, in gebruik bij bet Czarisme, beeft
Mj een scherpere snede gegeven. Folte
ringen, sinds lang uit Europa verban
en,werden weer toegepast met behulp
hi Chineezen, deskundig in dat vak.
fommige der martelingen schijnen in
to Middeleeuwen onbekend geweest te
zijn, zooals de menschelijke handschoe-
"en, gemaakt door de huid van banden
*n armen af te trekken."
Zoo gevreesd was hij door ieder in
Ingezonden mededeelingen 40 ets. per regel Advertenties van 1 tot en
met 5 regels f 1.iedere regel meer 20 ets. Compact gezette adverten
ties van 1 t. en m. 5 regels f 1,25, iedere regel meer 25 ets. Kleine
advertenties en familieberichten zoomede vereenigings-advertenties uit de
gemeente, uitsluitend bij vooruitbetaling, van 1 tot èn met 5 regels f 0.75
iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante betaling wordeD de gewone
prijzen berekend. Advertenties .adres bureau van dit blad" 10 ets. extra;
voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven wordt 10 ets. in
rekening gebracht. Bovenstaande regelprijzen worden met 5 cent
verhoogd voor advertenties van buiten de gemeente Velsen.
Rusland, dat niemand iets over hem
durfde vragen en zelfs zijn naam niet
werd uitgesproken. Zeker hebben ook
vele communistische leiders met een
zucht van verlichting zijn dood verno
men.
In de „Rul" een Russisch blad, dat in
Berlijn wordt uitgegeven, vertelt een
onbekende: Ik ben geen lafaard. Ik heb
meer dan eens tegenover gevaar en den
dood gestaan en ik verloor daarbij
nooit mijn zelfbeheersching. Mijn geest
bleef helder zelfs toen ik door de Cheka
verboord werd. Maar onder de ijskoude
blikken van Dzershinsky viel het mij
moeilijk mijn kalmte te bewaren. Zijn
oogen schenen als x-stralen mij te
doorboren. Als gij wilt weten, welke
zijn oogen waren, ga dan naar een die
rentuin en zie in de oogen van een kro
kodil.
In een ander Russisch blad, in Parijs
uitgegeven, wordt gezegd, dat een niets
ontziend man als hij nobdig was, zoo
lang als de Sovjetregëering niet stevig
stond. Niets ontzag hij, een meisje van
veertien jaar liet bij dooden, omdat zij
een steen naar hem wierp.
De „Notenkraker", een onzer spotbla
den teekent hem tegenover Iwan, den
Verschrikkelijke, die uitroept: Einde
lijk ontmoet ik dan een man naar mijn
hart!
Maar anders oordeelt de minister van
onderwijs in Sovjet-Rusland over hem.'
Lnnacharsky erkent, dat wel eens ge
vraagd is, of het schrikbewind niet te
ver ging. Maar de bleeke en onverstoor
bare Dzerzhinsky toonde in den Raad
der Volkscommissarissen de noodzake
lijkheid van zijn strenge en wreede
maatregelen aan. Dan voelde men, dat
bij een man was. Waarlijk een histori
sche figuur, een man als Marat..
Maar uit hetgeen bij later deed voor
de weezen der republiek bleek zijn gou
den hart. Er is een storm van verzet
gekomen tegen dezen lof, maar bij zijn
dood herbaalt Lunacbarsky het: Hij
was een man met een gouden hart, die
de menscben met een groote alomvat
tende liefde beminde!
Deze zeer verschillende'oordeelvellin
gen bewijzen, hoe weinig wij met zeker
heid weten van Rusland en zijn tegen
woordige leiders. Kan een monster een
gouden hart hebben? Kan een man met
krokodillenoogen en hart een alomvat
tende liefde koesteren,
de liefde koesteren.
Waarschijnlijk heeft Dzershinsky
noch den grootcn blaam noch den groo-
ten lof verdiend. De waarheid zal ook
hier wel in het midden liggen. Een
wreed en een hard man was hij zeker,
maar daarom kan in hem ook wel ge
woond en zich soms geopenbaard heb
ben de zachtheid. De mensch is niet het
e^- of het ander maar beiden. Een we
zen vol van tegenstrijdigheden. Een
moordenaar kan wel ziekelijk gehecht
zijn aan zijn hond en bij den dood van
het dier schreien, als had hij een kind
verloren. Het bekende: half dier, half
engel geldt van menige mensch, waar
schijnlijk ook van het machtigen poli
tiehoofd van Rusland.
Welvaartkaart,
Men heeft vele andere kaarten, dan
de gewone, waarop men steden en dor
pen, rivieren en zeeën vindt aangeduid.
In de meeste atlassen vindt men de
kaart met de gesteldheid van den bo
dem. Er zijn oók weerkaarten, kaarten,
waarop men kan zien, hoe de gods
diensten en rassen enz. over de aarde
verspreid zijn. In een blad gewijd aan
de metaalindustrie, Iron Trade Review,
is opgenomen een kaart over den eco-
nomischen toestand. Hoe slechter deze
is, des te donkerder is het land ook ge
kleurd. Drie landen in Europa zijn ge
heel zwart gekleurd. Polen, Portugal
en Engeland.
Waarschijnlijk is de teekenaar sterk
SYSTEEM WOHRYZEK.
Völledige opleiding ?oor
Leer&res ol Directrice.
Dag- of avondlessen
naar keuze
VRAAOT PROSPECTUS
onder den indruk geweest van den;
kool oorlog, die zijn einde nadert. Maar
ook daarvoor ging het Engeland, het
land der eens zoo sterke en rijke indu
strie, niet goed. De Engelsche staat,
is finantieel zeker nog sterk, maar zijn
zakenleven is zeer verzwakt.
Wit geteekend zijn Italië, Frankrijk,
Denemarken, Zweden en Neder
land. Daar is de economische toestand
het best of althans het minst slecht. Ze
ker is er een innig verband tusschen
de finantiën van de staat en de wel
vaart van een volk, maar het is toch
mogelijk, dat de eersten slecht zijn en
de laatste bloeit. Dat geldt zeker van
Frankrijk. Het nationaal vermogen
heeft geleden door de waardev erminde
ring van de franc maar is nog altijd
groot. En hoeveel kwaad men ook kan
zeggen van het bewind van Mussolini
en al doet de lire ook als een vlieger
met een te zware staart, de Italiaan-
schs dictator heeft het economische le
ven van zijn land weer op gang gehol
pen. Ook de malaise heeft Mussolini
onder den duim gekregen.
Dat ook ons land tot de witten gere
kend wordt, 'bewijst wel, dat het over
het algemeen met de welvaart in Euro
pa nog slecht gesteld is. Er is immers
in ons land een k-leine opleving der za
ken merkbaar, maar van bloei is nog
geen sprake. Zulke welvaartkaart heeft
een subjectief karakter. Menige En-
gelschman zou voor zijn land niet de
zwarte" kleur gebezigd hebben. zijn
vertrouwbare cijfers, die ons wel een
en ander over den stand der welvaart
leeren, maar tenslotte hangt het oor
deel van allerlei persoonlijke waardee
ringen en mceningen af. In dergelijke
kaarten leeren we meer van de per
soonlijke opvattingen van den teeke
naar den van de objectieve werkelijk
heid kennen. Lang niet alle economen
zouden op zulke kaart Italië wit en En
geland zwart teekenen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
IJMUIDEN.
Zondagavond j.l. ging de straatver
lichting in de Kennemerlaan egrst over
half negen aan. Dat was toch minstens j
een half uur te laat. De fietsrijders j
moeten zoo laat reeds licht op hebben,
anders worden ze bekeurd. Maar dan is
ook noodig, dat de straatverlichting op
tijd brandt en niet een half uur te laat.]
In het café van Mej. L. Z. in de j
Bloemstraat zou Woensdag de bezoeker
H. S. uitgezet worden omdat hij in;
staat van dronkenschap verkeerde. De j
man verzette zich daartegen en heeft
een glasruit vernield en een paneel uit
een deur getrapt.
Door de politie is proces-verbaal te
gen hem opgemaakt.
Yoshiwara.
De directie van liet Thalia-theater
deelt ons mede, dat zij het speelseizoen
a.s. Dinsdag 14 Sept. zal openen met
een mooi stuk, wat zij met veel moeite
heeft weten machtig te worden, gen.
Yoshiwara', 'n Chineesch spel, dat zeer
zeker hij het goede publiek zal inslaan.
Wij laten hieronder volgen een ver
slag uit de Zaansche Courant:
„Wie in onze nieuware literatuur
thuis is en in de vertaalde werken
vooral de psychologische roman op een
hoogtepunt heeft zien komen ais waar
op wij Schnitzler's „Reigen" hebben
leeren kennen is deze weeit een soort
gelijke genre te genieten in de verta
ling van Maurits Parser van het werk
Hans Bachvvitz dat den titci draagt die
wij hierboven vermeldden.
Een zeldzaam fijn psychologisch werk
zouden wij dit tragische Chineesche,
maar tevens cosmopolitische stuk lite
ratuur willen noemen, <*at een be
schaaft ontwikkeld publiek vordert,
dat achter d£n houw van het werk,
achter iederen zin het kunstwerk kan
bewonderen.
Och noem het met den chineeschen
naam Yoshiwara, waar een Geisha een
Europeaan ontvangt. Beiden zijn dooi
den kunstenaar die dit nieuwe werk
schiep voorbestemd de misdadige lief
de, te ontmaskeren en de reine en hoog
ste ethiek te propageeren. Zoo gezien,
is in dit meesterwerk van onzen mo
dernen geest een rijkdom van gedach
ten gelegd.
Natuurlijk is het publiek opgetogen.
Hoe kan het anders. Het drie.bedriivi-
ge stuk, door het bewonderenswaardige
spel van Greta Schoonenberg, door dat
van den vertaler zelf en van de kwade
persoonlijkheid in den man dien Joh.
Langenaken gaf, is een boeiend stuk
tooneel. De vertaling is bovendien een
zeer uitmuntende, die uitnemende lite
rair Hollaiidsche kwaliteiten heeft.
Het stuk zal heden Vrijdag opnieuw
in Prins Hendrik gaan. Wij hopen ten
zeerste dat velen door het lezen van dit
stuk recensie opgewekt zullen zijn een
van onze modernste kunstwerken te
gaan zien, om te genieten van hoog-be-
schaafd spel en hoogbeschaafde ge
dachten-uiting."
In de deze week gehouden verga
dering der Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Haarlem en omstreken
werd behandeld de aanvrage om sub
sidie van de vereeniging IJmuidens
Bloei. Het bureau der Kamtr had voor
gesteld geen subsidie te verleenen.
De heer J. F. Klercq stelde voor de be
handeling van deze aanvrage uit te
stellen tot de volgende vergadering. De
heer A. F. C. Bückmann bepleitte inwil
liging van het verzoek en zeide dat het
werk van IJmudens Bloei belangrijk
is.
liet voorstel van den heer Klercq tot
aanhouding werd aangenomen.
VELSEROORD.
Donderdagmorgen 8 uur heeft op
den hoek Kanaalweg en Vvillebrordstr.
een aanrijding plaats gehad tusschen
twee vrachtauto's, een visctiaujto en een
auto der N.V. Melkinrichting Velsen.
De botsing was zoo hevig, dat de visoh-
auto ondersthoven op het trottoir voor
den winkel der Coöperatie werd gewor
pen. Eenige personen hebben de auto
toen weer op de wielen gezet. De schade
bleek zeer gering.
Persoonlijke ongelukken kwamen ook
niet voor. De bestuurders besloten jde
schade onderling tfe regelen.
Een goede bekende der politie, Mej.
M. M., die onlangs nog een proces-ver
haal kreeg wegens openbare dronken
schap, heeft Woensdagavond in de De
Weerdstraat de heele boel op stelten
WITTE KRUIS.
Iedere Woensdagmiddag van half drie tot drie
uur stelt de Vereeniging het Witte Kruis, in de
Chr. Nat. School te Velseroord moeders gratis in
de gelegenheid raad te vragen omtrent de voeding
aan haar zuigelingen. Het advies wordt gegevei.
door den Consulent, Dr. Hanneman.
Voor kraamverzorging, welke ook door boven
genoemde Vereeniging wordt uitgeoefend, wende
men zich tot het bestuurslid der Vereeniging,
Mevrouw Dijkstra, Trompstraat 77 te Velseroord.
Tarief naar draagkracht f 5f 15.
gezet. De juffrouw ging braaf te keer,
tot de politie er een eind aan maakte
en haar een procos-verbaal gaf, wegens
het veroorzaken van burengerucht.
VELSEN.
In de Gildelaan te Wijkeroog, raak
te Dinsdagmiddag de bestuurder van
een vrachtauto der firma S. en v. B. te
Beverwijk, de macht over zijn stuur
kwijt en reed met kracht *egen een der
groote hoornen aan. De heide inzitten
den werden naar Til. Dbl. meldt, door
glasscherven ernstig aan hoofd, han
den en knieën verwond en moesten
zich onder geneeskundige behandeling
stellen.
ITet voorste gedeelte der auto is in
elkaar gedrukt, zoodat hij door een
tractor naar een garage moest worden
gesleept.
Van den boom zijn groote stukken
bast afgescheurd.
Het ongeveer 9-jarig zoontje van
den heer K. wonende in de Ogelwicht-
straat te Wijkeroog werd Maandag op
den hoek der Corverslaan en Wijker-
straatweg, aangereden door een luxe
auto.
Het kind viel een raakte geheel on
der den auto, zoodat door de ooggetui
gen het ergste werd gevreesd, maar
nauwelijks stond de auto stil (de
chauffeur stopte direct) óf als een haas
schoot hij er onder vandaan en met de
'woorden „ik zal het nooit weer doen
mijnheer", nam hij ijlings de beenen.
Behalve een lichte hoofdwond, was
hij er naar Kenn. meldt, zonder letsel
afgekomen.
Door de architecten Mulder en Van
Asdonk te Bloemendaal is aan de firma
Tiersen en Weernekers alhier den bouw
opgedragen van drie landhuizen te
Bloemendaal.
RECTIFICATIE.
In het raadsverslag in ons blad van
Woensdag komen eenige fouten voor.
Bij het voorstel tot wijziging van
straatnamen, waarbij de heer Sluiters
wijziging van den naam van Verkeer
den Molenweg vroeg, zeide de heer
Vermeulen, dat dit moest zijn Vergeer-
dè Molenweg. Dat vond de zetter zeker
te gek, want hij maakte van de g toch
een k. Wat een leukerd.
Bij het voorstel tot overplaatsing van
den heer Pleyler staat in de rede van
den heer Roelse:
Voorts, dat in de eerste jaren van het
bestuur der H. B. S. een rage was, om
de kinderen naar deze opleidingsklasse
te zenden, waarvan men nu teruggeko
men is.
Men zal wel begrepen hebben, dat be
stuur had moeten zijn beslaan.
Tenslotte staat in de rede van den
heer Sluiters de volgende zin:
Wanneer voor spr., vooral als voor
stander van het Chr. onderwijs, dan
ook niet bewezen wordt, dat het hoogst
ongeschikt is, zal spr. aan dit voorstel
niet medewerken.
Inplaats van het woordje hoogst leze
men hoofd.
