ORGAAN VOOR DE GEMEENTE VELSEN
NEED'S
No. 96
Zaterdag 1 October 1927
12e Jaargang
as
Verschijnt Woensdags Zaterdags
iderne bouwkunst.
Detafhoon Radiotoestel
Muziek- en Radiohandel
Plaatselijk Nieuws
IJmuiden.
Geschikt voor §He
- Bouwdoeleinden -
Steenfabriek
R. Butzer, Hoogovens
ÏJnmiden.
IJMUIDER COURANT
jjjnientsprijs: f 1.per 3 maanden, franco per post f 1.35, Abonne-
p worden aangenomen aan het bureau en bij de Agenten.
[lentiën 2 maal achtereenvolgens opgegeven op het gewone tarief,
kosteloos nog een derde keer opgenomen in het eerstvolgend
udagnummer.
ftentiên voor de Adreslijst, 6 plaatsingen van dezelfde tekst (onver-
Uljj |[(|j f 4,13 plaatsingen (dus 3 maanden achtereen) f 8,
iflentiën uiterlijk in te zenden WOENSDAG tot 9 uur v.m, en
lOAGS tot 4 uur n.s
[laatsen van advertentiën van buiten de gemeente Velsen in dit blad
jluitend gerechtigd het Advertentie-bureau P. F. C. Roelse, IJmuiden.
Uitgave van de N.V. UITGEVERS-MIJ. „IJMUIDEN"
Adres voor Redactie en Administratie
N.V, DRUKKERIJ SINJEWEL
WILLEMSPLEIN 11 TELEFOON 153 IJMUIDEN
Ingezonden mededeelingen 40 ets. per regel. Advertenties van 1 tot en
met 5 regels f 1.—, iedere regel meer 20 ets. Compact gezette adverten
ties van 1 tot en met 5 regels f 1.25, iedere regel meer 25 ets. Kleine
advertenties en familieberichten zoomede vereenigings-advertenties uit de
gemeente, uitsluitend bij vooruitbetaling, van 1 tot en met 5 regels f 0.75,
iedere regel meer 15 ets. Bij niet contante betaling worden de gewone
prijzen berekend. Advertenties „adres bureau van dit blad" 10 ets. extra;
voor bezorging van op advertenties ingekomen brieven wordt 10 ets in
rekening gebracht. Bovenstaande regelprijzen worden met 5
verhoogd voor advertenties van hnifan Ao rfomoont
u,v, cent
buiten de gemeente Velsen.
nummer bestaat uit twee bladen.
eerste blad.
In# lezers worden er aan herinnerd,
den nacht van 2 op 3 October,
van Zondag op Maandag as., de
een uur wordt teruggezet. Zet dus
o Zondag voor het naar bed gaan
uurwerken een uur terug. Ge be-
irt U daardoor eventueele teleur-
liog bij het ontwaken.
Losse nummers van de IJMUIDER
COURANT zijn a 5 cent steeds verkrijg
baar aan ons Bureau, Willemsplein 11; in
Sin jewel's Boekhandel, hoek Frogerstraat;
Boekhandel P. F. C. Roelse, Kanaalstraat;
Boekhandel Arends, Oranjestraat; Boek
handel J. Ramp, De Rijpstraat, hoek Wil
lem Barendszstraat; te IJ muiden-Oost bij
Boekhandel J. W. Raadman, Trompstraat,
Boekhandel Gelderman, hoek Lagersstraat
en Ratelsstraat; Boekhandel F. v. d.
Grijn, Kalverstraat; te Santpoort in den
Boekhandel P. v. Meurs, Rijksstraatweg.
ilen kent 'het spreekwoord „Een profeet
ia zijn eigen vaderland niet geëerd",
lus zouden wij ook kunnen zeggen van
architect Chr. Bartels te Driehuis,
raar aan de Nijverheidsschool te IJmui-
;w,o jonge, moderne kunstenaar heeft
onze gemeente niet vele bouwwerken
naakt en toch is hij heden ten dage een
?er bekende architecten, wiens werk
deskundigen gewaardeerd wordt. Het
ons daarom een genoegen in een kort
jkel iets van zijn werk te mogen vertel-
n het Maandschrift Op de Hoogte van
j.i is een artikel aan het werk van den
r Bartels gewijd door A. v, d. Boorn,
dit artikel lezen wij o.a.
Een kunstenaar als Bartels, de besohei-
doch bekwame architect, die in de
i instreek lussehen Velsen en Bloemen-
I il reeds zoo menigmaal verraste door
levensvolle scheppingen, heeft een ge
le bewondering voor de zuivere vorm
ing van het oude boerenhuis, zooals
i het sporadisch in deze contreien nog
kan aantreffen. Het boerenhuis, eigen-
niets anders dan de van geslacht op
slacht bewaarde zuivere verhouding der
nwdeelen (men lette maar eens op hoe
raelig ramen en deuren in zoo'n gevel
plaatst zijn), voltooid tot een prachtige
slotenheid door den bindenden greep
en, a 'het alles beschuttende dak.
Natuurlijk begrijpt Bartels dat onze tijd
iar, et z'n veranderde levenwijze, met z'n ge-
- ïldige technische ontplooiing en z'n
euwe bouwmaterialen, tenslotte met z'n
lens verlangen naar kleur- en vormcon-
ist andere eischen stelt, dan de primitïe-
schoonheidswaarden van het boeren-
is zouden kunnen bevredigen. Dit is hem
twe in ook vooral belangrijk als studiebron,
iar waardoor ik als resultaat juist in de
afHste plaats wil aanmerken de volkomen
Zoo enschelij kheidwelke het werk van de-
ik l in jongere een ongemeene bekoring
lanj left.
Menschelijk is deze architectuur, want
an 01 in de details is rekening gehouden met
Ie le redelijke verlangens van den bewoner,
i ht a wien ze eigenlijk is heen gebouwd,"
oe De schrijver bespreekt dan het landhuis
iC0i öe Heugte'' aan den Zeeweg te IJmui-
u i m-0ost (nabij de spoorboomen) waarvan
orn ij Je constructie prijst om de wijze,
als aarop ook bij dit uitermate bescheiden
irrilé lan alle beschikbare ruimte tot op het
voor de bewoners is dienstbaar
«nN smaakt en wat het uiterlijk aspect be-
pas reft om den prachtig gesloten vorm
k m den opstand.
nb Dan wordt besproken het schilderachtï-
iet( landhuis De Slak in het Duinlustpark
Bloemendaal, waarvan de schrijver
dat Bartels beseft, dat aan het con-
ptieve organisme de kunstfactor niet
ag ontbreken.
«Menig pittig en geestig detail en vooral
ïi onderlinge kleuraspect legt daarvan
2 getuigenis af. Bartels weet inderdaad
.j 2 door hem bedachte ruimten door een
ücht van kleine doch doordachte onder
zien tot volledige woonruimten te ma-
!2& en bovendien tot uitingen van gezon-
k moderniteit."
Dat Bartels echter ook breed en monu
mentaal kan zijn, zonder nochtans in een
cubistische vormverstarring te verval-
toont, zegt de heer v. d. Boorn, de
^quette voor een Roode Kruisziekenhuis
Beverwijk, welk project echter niet is
%evoerd.
Ruil uw Piano, Orgel of Pathéfoon in
voor een pracht
5-Lamps - Raamontvanger - de nieuwste
vinding op radiogebied - en u zult hoogst
tevreden zijn.
Complete Toestellen vanaf f 125.
TROMPSTRAAT 0 IJMUIDEN-OOST
TELEFOON 500
De schrijver voert ons dan naar het land
huis Roodenburg te Overveen, het laatst
voltooide ontwerp van den heer Bartels.
Dit vertoont een interessante architectuur, ee"s bewust worden, dat zij in dezen een
rustig en groot van vorm eenerzij ds, vol laak heeft. Waarom, zoo zouden wij wil
fantasie en kleur anderzijds. Aldus luidt len vragen, wil deze zich het voorrecht,
het oordeel. En de zeer waardeerende sa- dft zij buiten haar grenzen een bouwkun-
menvatting van dit artikel luidt als vólgt: I en aestheticus heeft van zoo onmis-
„Men heeft het uit deze besprekingen 1 hare begaafdheid, niet ten nutte maken,
reeds kunnen opmerken, dat de kunste- i Waarom stelt men hem, die men voor klei-
naar Bartels geen meester der „Be- ne prutswerkjes als die naambordjes of
schrankung" is, die zich tot in uiterste een muziektent wel weet te vinden, door
zelfbeperking voortdurend herziet. Hij is opdrachten van grooteren omvang scho-
echter ook geen a-aesthetiseh hervormer, len b.v.f waarbij wij in 't bijzonder denken
die een nieuwen tijd komt inluiden, maar aan de voorbereiding bij den bouw der
wel is hij een uitermate begaafd kunste- nieuwe Nijverheidsschool niet in de ge-
naar, een die zijn kunst ontstaan weet uil legenheid onze gemeente te verrijken mei
het verlangen van den eigen tijd, doordat bouwwerken van blijvende waarde, die
hij zich in elke situatie volkomen kan in- pok f°f 'het nageslacht nog kunnen spre
leven. Er is dunkt mij reden om dit bijzon
der te releveeren, waar de kunst in onze
dagen zoo dikwijls wordt uitgeput door
verstaiids-fanatisme. Want Bartels' werk
boeit ons vooral door het gevoel van ech
ken van het hooge plan van de bouwkunst
van dezen tijd, ook in de gemeente Vel
sen. Och j a, wij weten het welde profeet
in het eigen land
Maar als dat dan tot dusver zou hebben
te menschelijkheid, dat er in uitgesproken gegolden, wordt het hoog tijd, dat het an-
T7„ j:x J—- +;;j ders wordt. Onze gemeentelijke overheid
ligt. En dit is iets, waar wij in dezen tijd
met z'n beton- en ijzermode toch wel een
weinig behoefte aan hebben.''
In Nieuw-Nederlandsche Bouwkunst
door Prof, Ir. J. G. Wattjes, hoogleeraar
aan de Technische Hoogeschool te Delft,
van de eerste deskundigen op bouw
kundig gebied, wiens naam als zoodanig
ook buiten onze grenzen groote vermaard-
heid heeft, vinden wij Bartels ook ver- vee'l mogelijk
meld. maakt.
In de inleiding van het eerste deel van
dit werk vinden we door hem ook Bartels
met eere genoemd onder de mannen, van J
wie hij onder de hedendaagsche architec- j
ten van naam, die de Nederlandsche
bouwkunst aan de spits plaatste en deze
meer dan Europeesche vermaardheid gaf.
Hij plaatst hem daar op één lijn met ar
chitecten als Brands, Crouwel, Blaauw,
van L'aren, die, zooals hij het uitdrukt, op
zeer verschillende wijze en in zeer ver-
schillenden grond bijdroegen tot het an-
ders worden (dat wil niet zeggen beter
of slechter worden), maar het levend blij
ven van de kunst van de Bazel en Hanra-
ber en tot een samenvloeiing in meer of
mindere mate met de plotseling en fel he
dendaagsche kunst van Berlage,, Dudok,
heeft hier voor sommige gevallen mid
dellijk een dubbele taak te vervullen;
een tegenover diegenen onder hare bur
gers, die zoo duidelijk blijk gaven van
hun talent en buitengewone gaven, om
hem zooveel mogelijk in de ontplooiing
daarvan te steunen en een tegenover
de gemeenschap, voor wie dit kunnen zoo-
uchtdragend dient ge-
G. V.
JAARVERGADERING IJMUIDEN's BLOEI.
Een zeer belangrijke vergadering.
Een belangrijke rede van dsn voorzitter.
Woensdagavond hield de vereeniging
IJmuiden's Bloei haar jaarvergadering
in Hotel No. Eén. Deze vergadering was
zeer belangrijk èn om de rede, die de
voorzitter hield èn om de belangrijke be
sprekingen bij de rondvraag.
f De voorzitter, de heer W. A. Dolleman,
Heukeïom en Wils eener- en v.°d."Mey, de hield de volgende openingsrede:
Klerk en Kramer anderzijds. ..Het is mij een voorrecht deze tweede
Wij zien in dit prachtwerk afbeeldingen jaarvergadering van IJmuidens Bloei te
van de reeds genoemde landhuizen De mogen openen. Allereerst moet ik U na-
~Hj mens het Bestuur verontschuldiging aan
bieden dat deze jaarvergadering zoo laat
wordt gehouden; het tweede vereenigings-
jaar is nog wel niet verloopen, doch daar
ontbreekt, niet veel meer aan.
Diverse omstandigheden hebben er toe
geleid dat de bijeenroeping voor deze
vergadering zoo laat heeft plaats gehad;
intusschen hoopt het Bestuur de jaarver
gadering over het thans loopend ver-
eenigingsjaar spoedig te houden, iets wat
ook al noodzakelijk zal blijken te zijn in
verband met eene door het Bestuur voor
te stellen wijziging in het huishoudelijk
reglement.
Uit het jaarverslag zult U straks een en
ander vernemen omtrent hetgeen de ver
eeniging in het verloopen vereenigings-
jaar verrichtte betreffende de bevordering
van het vreemdelingenverkeer waarbij ik
speciaal een woord van hulde wil bren
gen aan de activiteit van den heer Joh. de
Waard, die op zoo buitengewone ijverige
wijze de werking onzer vereeniging op dat
gebied voorstond, voorts omtrent de ver
spreiding van de luchtfoto's, den foto
wedstrijd en den stoot welke de vereeni-
Heugte en De Slak, voorts van een land
huis aan den Zeeeweg te IJmuiden en van
de landhuizen De Kluis en Pallieter aan
den Driehuizerkerkweg, terwijl ook de
plattegronden daarvan zijn opgenomen.
Zoo blijkt het werk van den heer Bar
tels bij onze deskundigen zeer veel waar-
I deering te vinden. En in kleine dingen
I kunnen wij leeken er soms ook over roe
men. Wie b.v. de verkeersborden van
IJmuiden's Bloei ziet, zal dadelijk toege
ven, dat die borden in hun soberheid toch
opvallend modern en fraai zijn en een
sieraad langs den weg zijn. Het ware te
wenschen, dat de afschuwelijke haltebord
jes op de stopplaatsen der autobussen
door zulke fraaie borden konden worden
vervangen.
j De bordjes van IJmuiden's Bloei en ook
i de muziektent in Velserbeek zijn het werk
van Bartels. Ook uit dit kleine werk
spreekt de kunstenaar, die aan een klein
stukje hout lijn en kleur heeft weten te
geven en een geheel eigen stijl
i Moge ook en daar zouden wij speci-
aal op willen wijzen de gemeenschap,
j in casu de gemeentelijke overheid, zich
ging gaf aan de oprichting der feestcom
missie voor het 50-jarig jubileum van
IJmuiden.
Er zijn voor mij echter thans twee pun
ten, welke ik op deze vergadering naar
voren wil brengen en die ik van het groot
ste belang voor IJmuiden acht. Het feit
dat ik het eene voor het andere noem, mag
voor U geen aanleiding zijn om daaruit te
concludeeren dat ik het eene belangrijker
acht dan het andere. In de eerste plaats
wil ik U noemen de kwestie van den aan-
leg van een behoorlijken weg naar het
strand; veel is door mij in deze reeds ge- j
tracht; helaas getracht, want verder dan
besprekingen ben ik niet mogen komen,
wel ben ik nog bezig om in deze aangele
genheid eene oplossing te vinden, doch tot
mijn spijt kan ik nog niet op resultaten
bogen. Het IJmuiden-badplaats is van den
beginne onzer vereeniging af een eerste
leus geweest, dit blijft het nog en wij
moeten er zien te komen. Voor IJmuiden-
badplaats is intusschen in de eerste plaats
noodig een behoorlijke weg naar het
strand; is deze er eenmaal, dan moet er
een boulevard langs het strand komen; op
dat eerste moeilijke begin echter komt het
aan.
Het is U bekend dat de gemeente Vel
sen het besluit heeft genomen tot den aan
leg van een weg naar het strand; Water
staat helaas wil in deze tot nu toe niet
medewerken; er moet dus een oplossing
buiten dat Departement om gevonden
worden, tenzij ter elfder ure nog eene
kentering in de weigerende houding van
die zijde tot stand komt.
De wegen van Waterstaat zijn ondoor
grondelijk, kunnen wij wel zeggen; wat de
reden is van dat starre weigerend stand
punt om zelfs eenige medewerking te ver-
leenen, is niet uit te maken; voor een leek
op Waterstaatsgebied is het absoluut on
begrijpelijk, welk bezwaar ér kan liggen in
den aanleg van een behoorlijken weg naar
het strand en welk bezwaar ten slotte te
gen een boulevard langs het strand op
Rijksgrond. Ware die weg er, dan behoef
de er nog geen kwestie te zijn van bebou
wing van daaraangelegen Rijksgronden,
met den eigenaar der terreinen, welke
verder op liggen, ware dan m. i. voorzeker
wel 'n regeling te treffen waarbij hij zijne
terreinen voor bebouwing beschikbaar
stelde. Alles verkeert daar nog in maag
delijken toestand; welke mogelijkheden
liggen daar niet open voor een mooie bad
plaatsbebouwing? Dat een daar gestichte
badplaats een succes zou zijn behoeft niet
betwijfeld te worden; de variaties welke
IJmuiden voor badplaatsbezoekers biedt
vindt men nergens langs onze zeekusten.
Wij moeten in deze volharden met Hol
landsche vasthoudendheid en niet rusten
voor wij althans een behoorlijke verbin
ding' met het strand hebben; dat het ge
meentebestuur en onze eere-voorzitter in
het bijzonder hiervoor steeds krachtig ge
ijverd hebben en blijven ijveren is ons een
groote opbeuring. Moge het niet te lang
duren en de krachten, welke ons in deze,
op zijn zachtst gezegd, niet steunen, ten
slotte tot een o. i. beter inzicht komen.
Het tweede punt, wat ik nog te berde
wil brengen acht ik voor den economi-
schen toestand van IJmuiden van het al
lergrootste belang; het ligt opgesloten in
de woorden IJmuiden-losplaats; hier moei
een tegenstand worden overwonnen, doch
ik meen, dat een krachtige actie hier niet
zonder succes zal blijven. Er komen in
IJmuiden zaken, welke hunne waren di
rect van het buitenland betrekken en deze
van de vrachtschepen hier gelost willen
zien; -dit bespaart vracht- en overlaadkos-
ten; het is toch in een woord „onzinnig"
dat voor IJmuiden bestemde waren eerst
door het Noordzeekanaal naar Amster
dam vervoerd moeten worden, daar over
geladen en vervolgens weer naar IJmui
den terug vervoerd. Het spreekt van zelf
dat aan bedrijven als die van het Hoog-
ovenbedrijf en de Papierfabriek van de fa.
van Gelder Zonen het losplaats-recht voor
ertsen en hout niet onthouden kon wor
den; zonder vrije verlading dier zaken
konden deze bedrijven niet bestaan; zoo
ook is IJmuiden als losplaats-haven voor
steenkolen toegelaten en is sedert kort
niet zonder veel moeite bereikt, dat onze
PRIMA
Direct leverbaar in groote en kleine
partijen
Forsche, lichte en spijkerbare Steen
GOEDE VASTHEID
CONCURREERENDE PRIJZEN
Inlichtingen en prijzen bij den be
drijfsleider F. HöVIG, Trompstraat 122,
IJmuiden-Oost en bij den vertegen
woordiger J. VAN TIGGELEN, Tromp
straat 158, te IJmuiden-Oost.
plaats speciaal ten dienste der vriesin-
richtingen alhier als losplaats voor bevro
ren vleesch, benevens groenten en vruch
ten is toegelaten. Er komen thans echter
langzamerhand meerdere zaken waarvoor
losplaats-recht noodzakelijk is en zoo zal
IJmuiden ten slotte evengoed als andere
havensteden tot losplaats verklaard moe
ten worden, zooals zulks reeds geruimen
tijd geleden is geschied ten aanzien van
diverse plaatsen langs de groote rivieren
in Zuid-Holland als Maassluis en Vlaar-
dingen, voor welke plaatsen jaarlijks heel
wat minder schepen bestemd zullen zijn
dan voor IJmuiden en Velsen. Nog veel
moeilijkheden zullen zijn te overwinnen
alvorens IJmuiden tot losplaats in het al
gemeen zal zijn gepromoveerd; het ge
meente-bestuur zal hier in de eerste plaats
krachtig toe moeten medewerken en de
mogelijkheid scheppen, -dat schepen hier
behoorlijk gelost kunnen worden en de
aangevoerde goederen met het oog op
aanhouding voor douane-doeleinden in.
loodsen opgeslagen. Is het resultaat een
maal bereikt, dan zal dit onze plaats in
hooge mate ten goede komen; men denke
slechts aan de thans leegstaande pakhui
zen, gebouwd in een tijd dat men in de
verwachting leefde, dat zich hier een ha-
ringvisscherij-bedrijf zoude ontwikkelen,
doch welke door het onbestaanbaar blij
ken hiervan, thans onbenut zijn; hoeveel
goederen zouden in die pakhuizen niet
kunnen worden opgeslagen.
Bovendien zoude een ruime werkgele
genheid in die richting ongetwijfeld ook
tot stand komen; ten slotte denke men ook
nog aan de verlading van velerlei produc
ten uit de omgeving van IJmuiden.
IJmuiden-badplaats en IJmuiden-los
plaats, dat zijn de leuzen, waarvoor wij
in de komende jaren moeten ijveren, mo
ge de verwezenlijking hiervan niet te lang
op zich doen wachten.
Ik open hiermede de vergadering.
Op deze rede volgde een warm applaus.
Nadat de notulen der vorige jaarverga
dering waren gelezen en vastgesteld,
werd 'het jaarverslag van den secretaris,
Mr. K. Westerling, bij diens afwezigheid
gelezen door den heer B. G. Schuitenma
ker. Dit verslag luidde als volgt:
Verslag van den secretaris over het
vereenigingsjaar 1925/1926.
Ter voldoening aan de desbetreffende
bepaling in de statuten heb ik het genoe
gen hierbij aan te bieden het jaarverslag
over de lotgevallen en verrichtingen onzer
vereeniging in het vereenigingsjaar 1925/
1926.
In dit tweede jaar van het bestaan der
vereeniging zijn haar werkzaamheden we-
