De gemeente Veis en en de forensen.
UITVOER VAN GROENTEN EN FRUIT NAAR
ENGELAND EN DUITSCHLAND.
HET NIEUWE DAGBLAD DONDERDAG 5 NOVEMBER 1931
TWEEDE BLAD
Eenige bloeiende forensen-wijken.
De gemeente Velsen lokt steeds meer
forensen! Zij zijn over liet geheele gebied
verspreid, maar de meesten hebben zich toch
aangetrokken gevoeld tot de speciale foren-
senwijken, namelijk de villa-parken nabij
Driehuis en den CVelser) Zeeweg. In deze
parken zijn honderden aardige landhuisjes
gezet, die er voor den stedeling zeer aanlok
kelijk uitzien. Het is ook wel een groot ver
schil: een étage-woning in Amsterdam met
zijn lange straten en kazerne-achtige wo
ningen, of een vriendelijk landhuisje in het
schoone Kennemerland, waar de frissche
zeewind door de toppen der boomen
ruischt! Behalve deze landhuisjes vindt, men
in. of nabij die parken ook nog vele straten
met gesloten bebouwing, maar toch is daar
bij nog het landelijke karakter zooveel mo-
vrij lang, maar dit komt door de vele sta
tions en halten. De stopplaatsen zijn: Bloe-
mendaal, Santpoort, Driehuis-Westerveld,
Zeeweg, Velsen-IJmuiden-Oost, Casembroot-
straat, Julianakade en dan komt eindelijk
IJmuiden. De treinen moeten dus zeven keer
stoppen. Het is een geluk dat de electrische
treinen zoo spoedig op gang komen, want
anders zou het een marteling zijn. Nu is de
trein al weer aan de volgende halte als de
passagiers ternauwernood tot het besef ge
komen zijn, dat zij rijden!
Ook over den abonnementsprijs voor den
trein hoorden wij geen klachten. Een maand
abonnement 3de klasse Haarlem-IJmuiden
kost 7.20, een scholierkaai*t 5.70.
Om een indruk te geven van het drukke
forensenverkeer op de lijn Haarlem-IJmui-
Gezicht op het
gelijk behouden. Het zijn natuurlijk uitslui
tend ééngezinswoningen. Bovendien is door
boomen en plantsoen getracht de stadschen
aanblik zooveel mogelijk te weren.
Bij de forensen is in het bijzonder in trek
het Park Zeeweg, de strook grond ten Westen
van de spoorlijn tusschen de spoorweghalte
Zeeweg en het station IJmuiden-Oost.
Trouwens langs den geheelen weg die van
Driehuis naar IJmuiden-Oost loopt, vindt
men aardige woningen. Evenzoo langs den
Hagelingerweg, die het dorp Santpoort met
Driehuis verbindt. Ook zijn er veel gegadig
den voor het villa-park, dat ten Westen van
de R.K. kerk te Driehuis verrezen is.
Wij geven van deze forensen-wijken eenige
foto's die genomen zijn van den toren van
het crematorium.
Het ontstaan van die verschillende foren
sen-centra is voor een groot deel te dan
ken aan de uitnemende spoorverbindingen.
Na de eleetrificatie van de lijn Haarlem-
IJmuiden is er op verkeersgebied voor de
forensen niet veel te wenschen gebleven. De
treinen rijden elk half uur in beide rich
tingen. Het begint al 's morgens om 5 uur,
terwijl men 's avonds om 23.43 nog uit Haar
lem naar IJmuiden kan. Zondags zelfs nog
om 24.07. De treinen doen er 19 minuten over.
Daft is voor den betrekkelijk korten afstand
forensendorp aan den Zeeweg en Driehuize
den vermelden wij, dat er alleen 100 foren
sen en 50 scholieren zijn die eiken dag tus
schen Haarlem en IJmuiden heen en weer
reizen. Bovendien gaan nog vele IJmuide-
naars eiken dag naar Amsterdam.
Het is voor de IJmuidenaars een uitkomst
geworden, dat zij nu niet meer (zooals
vroeger bij de stoomtreinen) in Velsen moe
ten overstappen.
Veel grooter is het forensenverkeer nog
aan de halten Zeeweg en Driehuis-Wester
veld. Vandaar vertrekken er eiken dag hon
derden. Niet alleen naar Haarlem, maar ook
naar Amsterdam. Op de forensen-uren is het
aan deze halten dan ook bijzonder druk.
Vandaar dat de Spoorwegen bij de halte
Driehuis-Westerveld pas een flinke wacht-
gelegenheid voor passagiers hebben laten
maken.
Aan den Rijksstraatweg tusschen de dor
pen Santpoort en Velsen worden ook aardige
landhuisjes gezet. De forensen die daarop
hun keus laten vallen, zijn voor het verkeer
aangewezen op de autobussen. Dat is voor
velen een bezwaar. De exploitanten van de
bussen trachten evenwel zooveel mogelijk
aan de wenschen der forensen tegemoet te
komen. Er zijn trouwens ook forensen uit
de forensenwij ken bij Driehuis en Park Zee
weg, die van de bussen gebruik maken als
wordt wel is waar in Velsen beraadslaagd of
het niet npodig zal zijn te Velsen ook hooger
te gaari dan 70, maar men hoopt daaraan te
kunnen ontkomen. Daarbij zal natuurlijk wel
van de overweging uitgegaan worden, dat
het gewenscht is om de belastingen zoo laag
mogelijk te houden, om daardoor de vesti
ging van draagkrachtige forensen te be
vorderen. Haarlem en Velsen hebben in dit
opzicht sterke concurrentie van Bloemen-
daal, dat het nog zonder opcenten stelt,
maar deze concurrentie wordt ook beïn
vloed door het feit, dat Bloemendaal zeer
weinig bouwterrein heeft, terwijl men daar
aan in Velsen en Haarlem voor de forensen
woningen nog geen tekort heeft. Het gevolg
daarvan is, dat de prijzen van de woningen
en ook de woninghuren in de gemeente Vel
sen iets lager zijn. Daardoor wordt de hoo-
gere belasting weer gecompenseerd.
Een forens met 5000 inkomen en 2 kinde
ren betaalde dit jaar aan fondsbelasting te
Velsen met 45 opcenten 153.90. Dit zou
worden als er 70 opcenten geheven worden
193.80. In 1930/1931 werd evenwel te Vel
sen door een inwoner die 5000 verdiende
aan gemeentelijke belasting 243.11 betaald.
Het blijft dus nu nog ver daaronder. Bo
vendien moest de forens toen nog extra be
talen.
De forensenwijk bij de R.KKerk te Driehuis.
ROOFOVERVAL OP EEN STOOM
TRAM IN BRABANT.
DE CONDUCTEUR BLEEF ONVERVAARD.
Op de stoomtramlijn Eindhoven—Belgische
grens is een mislukte roof-aanval op de
avondtram gepleegd, meldt de Msb. Op het
traject EindhovenMeerveldhoven zag de
postconducteur Th. Kees, uit Budel, plots
een gemaskerd man op het balcon van den
postwagen verschijnen. Hij poogde de deur
van den postwagen te openen, maar meteen
riep K. hem toe: „Weg, of ik sehiet je neer",
'daarbij een beweging makende, alsof hij een
revolver uit zijn zak wilde halen. De roover
sloeg inderdaad voor deze bedreiging op de
vlucht, sprong van de rijdende tram en ver
dween in de duisternis. K. deed de tram
direct stoppen, maar de man was niet meer
te vinden.
HET LOT DER PAARDEN.
GEEN GALGENMAAL MEER?
Dé rijksspoorwegen dreigen in conflict te
komen met buitenlandsche paardenkoopers.
Het Berl. Tagebl. vertelt nl. dat de sporen
sinds eenigen tijd, op verzoek van de dieren
bescherming, de slachtpaarden die uit Polen
en Litauen komen en voornamelijk naar ons
land en België gaan, op het Lehrter station
te Berlijn voederen en drenken. Voor dat
„galge'nmaal" berekent de spoor de paarden
koopers 40 pfenning per stuk en dat loopt
nogal in de papieren daar er in de laatste
negen maanden aan niet minder dan 34.000
paarden een rantsoen is verstrekt.
De paardenkoopers protesteeren hiertegen
en achten de voeding onnoodig, doch de
spoorwegmpij. is niettemin voornemens er
mee door te gaan, daar zij van oordeel is dat
de dieren anders vreeselijk honger en dorst
lijden, aldus meldt de N.R.C.
Nu dreigen de paardenkoopers de beesten
per schip uit Pooische en Litausche havens
te verschepen. Blijkbaar rekenen zij er op dat
dan de contro1-: u i '.er ma te moeilijk zal zijn.
NOG EEN AANSLAG OP EEN
STOOMTRAM.
PAAL OP DE RAILS GELEGD.
Dinsdagavond hebben te Leek, naar het
Handelsblad meldt, baldadigen een paal,
die bij straatwerken gebruikt wordt,, op de
raols van de Drachtertram gelegd. De ma
chinist van de stoomtram, te ongeveer 8 uur
's avonds uit Groningen komende, zag het
blok hout niet, waardoor de locomotief
derailleerde. Met groote moeite is het stuk
hout, dat tusschen de wielen vastgeklemd
zat, verwijderd. De tram had een half uur
vertraging.
DS. FABER ONTSLAGEN VAN
RECHTSVERVOLGING.
OP JURIDISCHE GRONDEN.
De Kantonrechter te Zutphen heeft het lid
der Tweede Kamer ds. Faber (S.D.AP.) al
daar, die geweigerd had inkwartiering te
verleenen, ontslagen van rechtsvervolging.
In zijn vonnis overwoog de Kantonrechter,
dat de vordering, in art. 5 der Inkwartie-
ringswet vermeld, alleen kan worden ge
daan ter zake van een aanvraag van de mi
litaire autoriteiten, in art. 5 dier wet ver
meld, daar zonder die aanvraag de burge
meester niet bevoegd is om een lastgeving-
tot inkwartiering te verstrekken. De Kanton
rechter overwoog verder, dat deze aanvraag
dus een essentieele vereïschte is voor de
strafbaarheid van het feit; dat het ont
breken daarvan in de dagvaarding behoort
te leiden tot ontslag van rechtsvervolging.
Overwegende, dat wel in de dagvaarding is
vermeld, dat de vordering door den burge
meester is gedaan krachtens de wet van 14
September 1866 (St.bl. 138), doch dat de
dagvaarding feiten behoort in te houden en
dat de vermelding van de feitelijke bestand-
deelen van het delict niet kan worden ver
vangen door verwijzing naar een wet, heeft
de kantonrechter Ds. Faber ontslagen van
rechtsvervolging.
MANIFEST VAN N.V.V. EN S.D.A.P.
De Algemeenen Raad.uit N.V.V. en S. D.
A. P. publiceert een manifest, waarin de
houding der regeering tegenover de werk
loosheid (de motie Van den Tempel), gecri-
tiseerd wordt, de kapatalistische maatschap
pij verantwoordelijk gesteld wordt voor den
huidigen toestand, terwijl de arbeiders er
niet aan denken eenige verantwoordelijkheid
te dragen voor den toestand, zoolang zij
geen medezeggenschap hebben in de bedrij
ven en het economisch leven niet volgens
plan is georganiseerd. Voor oorlogstuig en
soldaterij, aldus, het manifest, is altijd geld
te vinden. De arbeiders worden derhalve
opgeroepen den strijd tegen dit alles aan
te binden.
HET MODERNE DAGBLAD
|g is ëén der peilers van
_Ji het maatschappelijke leven.
„HET NIEUWE DAGBLAD'''
is een peiler voor IJmuiden,
Velsen, Beverwijk en om
liggende gebieden,
OMDAT HET DE BELANGEN VAN
UW STREEK IN DEN BREEDSTEN ZIN
ZAL BEHARTIGEN.
Stijgende export naar Engeland, dalende
naar Duitschland. In September 2Vz millioen
K.G. aardappelen naar Engeland! Hoe zal
de positie worden na het optreden van het
nieuwe Engelsche Kabinet?
Na de verkiezingen in Engeland staat dit
land wel in de eerste plaats in de algemeene
belangstelling. Men voelt bliijkbaar allerwe
gen dat er ginds iets gaat gebeuren en dat
een algeheele ommekeer in de Engelsche
handelspolitiek groote moeilijkheden aan
den exporthandel op dit land brengen zal.
Wat dit voor ons land be teekent is nog on
mogelijk te zeggen. Men leeft in angst en
vreeze'n. Over het. tijdstip der invoering van
eventueele hoogere tarieven in Engeland is
nog niets te zeggen. Dat deze vóór Kerstmis
van dit jaar van kracht zouden zijn, wordt
niet waarschijnlijk geacht. Onder de uitge
voerde tuinbouwproducten naar Engeland
neemt de bloembol een zeer belangrijke
plaats in; Engeland was tot dusverre een der
meest op den voorgrond tredende afzetge
bieden van. dit product. In het „Weekblad
voor Bloembollencultuur" van 30 October jl.
werd een artikel gepubliceerd: irDe Engelsche
verkiezingen', dat eindigde met de opmer
king: „Onze hoop moet gevestigd blijven op
den invloed van onze groote afnemers in ons
grootste afzetgebied, die zelf in de eerste
plaats getroffen zouden worden".
Erg rooskleirrig ziet men den toestand dus
niet in.
De beteekenis van Engeland als afzetgebied
voor onzen tuinbouw blijkt ook duidelijk uit
de exportcijfers van groenten en fruit. De
Septembercijfers zijn in dat opzicht waarde
vol materiaal en doen zien dat het loslaten
van den gouden standaard in Engeland zijn
uitwerking op dezen tak van export nog niet
heeft doen gevoelen. Geheel tegen de ver
wachting in, is de September-uitvoer van
groenten en fruit naar Engeland in dit jaar
zeer gunstig geweest, aanzienlijk grooter dan
in de drie voorafgaande jaren, zoowel wat
betreft het gewicht, als de waarde in geld.
Een en ander blijkt duidelijk uit onder
staande cijfers:
Uitvoer groenten en fruit naar Engeland
in September:
1928: 15.153 X 1000 K.G. 2.173 X 1000 gld.
1929: 23.553 X 2.207 X
1930: 17.935 X 1.938 X
1931: 29.578 X 3.316 X
De gewiclitstoeneming v an den September-
export 1931 naar Engeland bedroeg 65 pet.,
vergeleken bij het vorige jaar; de toeneming
van de waarde 71 pet.
Wamieer men de verschillende tuinbouw
producten afzonderlijk beschouwt, staan de
appelen verreweg bovenaan. De appelen-uit
voer naar Engeland bedroeg in September
1931 ongeveer 2 1/2 millioen K.G.; dat be-
teekent dat deze maand-uitvoer grooter was
dan die over het geheele jaar 1930, De ap-
pelenuitvoer in de laatste jaren naar En
geland bedroeg nl.: in 1000 K.G. in: 1926: 739,
1927: 1.426, 1928: 101, 1929: 1.911 en 1930: 61.
Hier heeft dus wel een ware verovering-
plaats gehad en met terzijdestelling van alle
verrassingen, mag gezegd worden, dat deze
Hollandsche fruitkweekers vasten voet heb
ben gekregen op de Engelsche markt.
Het cijfer van 2 1/2 millioen K.G. voor
September 1931 spreekt boekdeelen.
Behalve de appelen, nemen ook de drui
ven tomaten, vruchtenpulp en uien een be
langrijke plaats in bij den uitvoer naar En
geland. De September-export van druiven
naar Engeland bedroeg in 1931: 1.107.000
K.G. tegenover: 1.077.000 K.G. in de overeen
komstige maand in 1930. Ook hier is dus een
vermeerdering vast te stellen. De totaal-ex
port van druiven in September was dit jaar
ongeveer 25 pet. kleiner dan in 1930. Deze
achteruitgang is dus niet het gevolg van een
verminderden uitvoer naar Engeland, doch
komt vrijwel geheel op rekening van Duitsch
land, waarheen in September 1931 slechts
200.000 K.G. werden verzonden, tegenover
800.000 K.G. in de overeenkomstige maand
van het vorige jaar.
De uitvoercijfers van tomaten over de di
verse Septembermaanden geven weder een
geheel ander beeld. Wel blijkt dat de totaal
export van dit artikel in September 1931 on
geveer 40 pet. hooger was dan in September
1930, maar deze blijft zeer belangrijk achter
bij de uitvoeren in September 1928 en 1929.
Onderstaande cijfers geven hiervan een
duidelijk beeld:
Totaal-uitvoer tomaten in September:
1928: 18 X 1000 K.G. 1.779 X 1000 gld.
1929 20 X 1.388 X
1930: 10 X 1.203 X
1931: 14 X n 1.710 X
Wat in het bijzonder den Septemberuit-
voer van tomaten naar Engeland betreft, kan
worden opgemerkt, dat deze in 1927, 1928,
1928, 1930 en 1931 resp. 7, 7, 10, 7 en 10 mil
lioen K.G. bedroeg.
De schommelingen in deze exportcijfers
zijn bij lange na niet zoo sterk als in die voor
Duitschland.
Naar onze Oostelijke buren voerden wij de
navolgende kwantiteiten tomaten uit:
Uitvoer tomaten naar Duitschla»d
in September:
1927: 3.500 X 1000 K.G.
1928: 10.000 X 1000 K.G.
1929: 9.700 X 1000 K.G.
1930: 2.800 X 1000 K.G.
1931: 3.500 X 1000 K.G.
De uitvoercijfers van uien over September
toonen een zeer gunstig beeld. De uitgevoer
de hoeveelheid in September 1931 was 40 pet.
hooger dan in September 1930. Niet alleen
steeg de uitgevoerde hoeveelheid doch ook de
waarde steeg zeer aanzienlijk. Dit laatste
blijkt duidelijk hieruit, dat de gemiddelde
exportwaarde die over Sepember 1930 slechts
f 383 per 10.000 K.G. bedroeg, over Septem
ber 1931 gestegen was tot f 452. Engeland be
trok niet minder dan negen millioen K.G.
Na de moeilijkheden van Juli 1931, toen
men in Duitschland met betalingskwesties te
kampen kreeg, gingen onze' uitvoercijfers
voor groenten en fruit naar Engeland stij
gen. Vergeleken bij het vorige jaar is thans
het onderstaande beeld verkregen:
Groenten- cn Vruchte.nexport naar
Engeland in:
Juli 1930: 34 millioen K.G.
Augustus: 1930: 35 millioen K.G.
September 1930: 20 millioen K.G.
Totaal 89 millioen K.G.
Juli 1931: 45 millioen K.G.
Augustus 1931: 41 millioen K.G.
September 1931: 30 millioen K.G.
Totaal: 116 millioen K.G.
Deze ontwikkeling is zeer gunstig: een ver
meerdering van bijna 30 millioen K.G. in drie
maanden.
Tegenover dit gunstige beeld staat de ster
ke achteruitgang van den uitvoer dezer pro
ducten naar Duitschland, wat onderstaande
cijfers laten zien:
Groenten- en Vruchtenexport naar Duitsch
land in:
Juli 1930: 86 millioen K.G.
Aug. 1930: 39 millioen KG.
September 1930: 13 millioen K.G.
Totaal 138 millioen K.G.
Juli 1931: 39 millioen K.G.
Aug. 1931: 26 millioen K.G.
Sept. 1931: 9 millioen K.G.
Totaal 74 millioen K G.
De achteruitgang is zeer sterk: over deze
drie maanden niet minder dan 64 millioen
Kilogram.
Bedenkt men nu dat van de geheele Ne-
derlandsche productie niet minder dan 22
procent naar Engeland gaat en dat na het
gedeeltelijk afvallen van Duitschland als af
zetgebied voor onze groenten en fruit alle
hoop was gevestigd op het voortduren van
een stijgenden export naar Engeland dan is
het niet te veel gezegd wanneer men de hui
dige positie onzer tuinbouwers uiterst wan
kel noemt.
MOLLERUS.
BEVERWIJK
R.-K. ZANGVEREENIGING „BEVERWIJK".
Het eerste win terconcert van de R.-K. Ge
mengde zangvereeniging „Beverwijk", diri
gent de heer Leo Piel age, is thans definitief
bepaald op Donderdag 19 Nov. a.s. in de groo
te zaal van het K.S.A.-gebouw. Naast de uit
voering van de beide walsen „An den scho
nen blauen Don au" en „Geschichten aus
öem Wienerwald" vermeldt het programma
het optreden van een soliste, terwijl ter af
wisseling van het vocale gedeelte het Bever-
wijksche orkest, naast de begeleiding, zich
ook afzonderlijk in een drietal nummers zal
doen hooren. Het geheel belooft een genot
volle avond te zullen worden.
HET WERK DER ADVIESCOMMISSIE.
Blijkens het rapport over het jaar 1930 van
de commissie van advies voor uitbreidings
plannen in Noord-Holland werd over 74 bouw
plannen uit Beverwijk advies uitgebracht.
Voor de naburige gemeenten Heemskerk en
Wijk aan Zee en Duin waren deze aantallen
resp. 16 en 34.
die dichter bij hun huis komen dan de spoor.
De spoor wint het evenwel in snelheid wat
den rijtijd betreft.
De gemeente Velsen is samengesteld uit
verschillende centra. Het is voor de ge-
meente-financiën een geluk, dat er in de
laatste jaren villa-wijken zijn gekomen met
een in het algemeen draagkrachtige bevol
king. Daardoor wordt tegenwicht verkregen
tegen de zware geldelijke offers, die de vis-
scherij en de industrie door het groot aantal
werkloozen vragen. Het getal werkloozen in
de gemeente Velsen is in verhouding groot.
Op 31 October waren er 954 werkloozen, de
werklooze visscherlieden niet meegerekend.
Deze (die via de IJmuider Federatie ge
steund worden) telden nog 154, zoodat er bij
elkaar 1108 werkloozen zijn. Op een bevol
king van 42.1000 is dat 26.4 per duizend.
Haarlem met zijn 120.000 inwoners heeft
thans 2700 werkloozen of 22.5 per 1000.
Toch staan de financiën van Velsen er
blijkbaar gunstiger bij dan die van Haarlem.
B. en W. van Haarlem hebben het noodig
geoordeeld het aantal opcenten voor de Ge
meentefondsbelasting voor het aanstaande
jaar voor te stellen op 80. B. en W. van Vel
sen zijn in hun voorstel tot 70 gegaan. Er
Gestekt op de pieren te IJmuiden van de Semaphore af.
