VGDR. VELSEN-YMUIDEN
BEVERWIJK EN OMSTREKEN
500STEN
DIT DAGBLAD KOST 2 0 PER WEEK.
De Noordersluis.
ons feuilleton.
het nieuwe dagblad
abonne
het nieuwe dagblad
BEVERWIJK
VELSEN
Directie
HET NIEUWE DAGBLAD
ABONNEMENTEN: per weck 10 cents, per maand
40 cents, per kwartaal 1.20, losse nummers 3 cents.
AD VERTEN TIEN: 1—5 regels ƒ0.75. Elke regel meer
15 cent. Bij abonnement belangrijke korting. Luidsprekers
Adv. van Vraag en Aanbod 13 regels 25 cent, elke regel
meer 10 cent. Ingezonden mededcelingcn dubb.ele prijs,
Kantoor: KENNEMERLAAN 42, Telefoon 521.
AGENTSCHAPPEN
IJmuidcn: H. BLOK, Jac. v. Heemskerkstraat 87;
IJmuiden-Oost: M. N. DE WOLFF, Alb. Cuypstraat ld en
K. WESSELIUS, Leeuweriklaan 6;
Velsen-NoordJ. J. WESSELIUS, Melklaan 62;
Beverwijk: P. KASPERS, Grocnclaan llw.
Ie JAARCANC No. 8.
DIRECTIE P. W. PEEREBOOM ROBERT PEEREBOOM
DINSDAG 10 NOVEMBER 1931
IJMUIDEN.
Zij aanzicht van de drooggelegde deur van
de Noordersluis.
Wanneer iemand over de oude sluizen loopt
of fietst, zal zijn oog dadelijk door hec mo-
tiern gebouwde havenkantoor getrokken wor
den, waarna hij ook onmiddellijk den blik
zal wenden naar de nieuwe sluis, de Noorder
sluis.
Velen zullen daar wel eens gewacht heb
ben, om te zien, hoe de machtige sluisdeur
zich opent en zal tot de ontdekking gekomen
zijn, dat, wanneer een waardig zeekasteel sta
tig door de deuren is gegleden en zich in de
sluis bevindt, daar maar een klein plaatsje
in het besloten water inneemt. Doch, loopen-
de of fietsende over de breede sluisdeuren der
Noordersluis, is wellicht bij velen de gedachte
opgekomen, iets naders omtrent den bouw en
dew erking van deze deuren te vernmen.
Wij vroegen den heer B. Hakkeling, tech
nisch ambtenaar van den Rijkswaterstaat ons
eens een en ander omtrent de geheele Noor
dersluis te vertellen.
Waaraan deze gaarne voldeed.
Sluisdeuren, zoo zeide hij zijn beweegbare
waterkeeringen welke dienen om aan vaartui
gen gelegenheid te geven zich van het eene
naar het andere waterbassin, met verschil
lend niveau te begeven.
In ons land zijn in hoofdzaak puntdeuren
toegepast, zooals ook bij de kleine Zuider- en
Middensluis het geval is. Deze deuren ont
moeten elkaar onder een zekeren hoek om
dan gezamenlijk in schraagvorm den druk
van het water op te nemen. Puntdeuren van
eenige grootte zijn van luchtkisten voorzien,
waardoor zij een zeker drijfvermogen hebben
Men is er echter toe overgegaan, wat be
treft de groote sluizen, naar een aiider type
deuren en wel de rol- en schuifdeuren.
De schuifdeur is een Hollandsche vinding
en werd voor het eerst in 1868 te Kampen
door den heer J. Swets toegepast bij een sluis
met 6 Meter doorvaartwijdte. Zij vond direct
in ons land nog geen navolging, daar de voor
deelen voor de toen nog betrekkelijk kleine
sluizen niet erg spraken.
In Engeland vond de vinding van den heer
Swets in 1870 al navolging, terwijl Duitsch-
land in 1885 volgde.
In de laatste drie decennima's zijn de rol- en
schuifdeuren meer in gebruik gekomen. Zoo
zijn thans rol- en schuifdeuren o.a. gebouwd
te Portsmouth, Greenock, Glasgow, Quebec,
Ohio, Montevideo, Esquinalt, Malta, Zeebrug-
ge, Antwerpen, Bremerhaven, IJmuiden, e.a.
Voor de Noordersluis werden de voor- en
nadeelen van punt-, rol- en schuifdeuren
ernstig overwogen. De beslissing is, zooals den
meesten lezers bekend zal zijn, op de roldeu
ren gevallen.
De Noordersluis bezit drie roldeuren, waar
van twee in bedrijf zijn één in reserve. De
reservedeur dient om bij eventueele bescha
diging van een der beide in bedrijf zijnde deu
ren deze te vervangen, zooals b.v. voor onder
houd als schilderen. (Elke deur heeft een op
pervlakte van 16000 M3. schilderwerk).
Een drooggelegde deur rust op een achttal
z.g. kielblokken. die, als de deur. in opgedre
ven toestand in de deurkas is ingetrokken,
worden neergeklapt. De deur rust met z.g.
dokkielen op deze blokken. Het schuiven van
een deur is mogelijk over daarvoor naast de
rails aangebracht granieten schuifbanen.
Een roldeur is lang 53,50 M., hoog 20,40 M.
breed zonder houtbekleeding 7,30 M. en bezit
met deze afmetingen ten opzichte van de bui-
tenlandsche deuren een „slanke lijn".
Elke deur bestaat uit 5 horizontaal liggende
balken, z.g. regels, die aan de einden tegen
verticale granieten aanlegstijlen rusten. Om
een denkbeeld van zoo'n balk te geven,
mede te deelen, dat zulk een balk 120.000 K.G.
weegt, doch als men weet dat bij een niveau
verschil, ter weerszijden van de deur van
4 M. ze een druk van circa drie en een half
millioen kilogram hebben op te nemen, het
gewicht niet meer zoo verschrikkelijk lijkt.
Het hout, de verf, de waterverplaatsing van
het onder water zittend ijzer, enz. verrekend,
heeft een deur een opdrijvend vermogen van
circa 340.000 K.G., zoodat, om haar met een
gewicht van b.v. 50.000 K.G. (in den zome:
zijn ze belast met pl.m. 50.000 K.G., in den
winter met pl.m. 65.000 K.G. en bij hevige
stormen met pl.m. 90.000 K.G.) op de rolwa
gens te doen rusten, pl.m. 390.000 K.G. water
moet worden ingelaten. Het uitlaten van wa
ter geschiedt door middel van samengeperste
lucht, waarvoor in het machinegebouw op het
buitensluishoofd een compressor is opgesteld.
Het in- en uitlaten van water vordert maar
een zeer korten tijd en kan ten allen tijde ge
schieden. Er kan per minuut 1000 K.G. water
worden uitgeput.
De inlaat-, uitlaat- en luchtafsluiters kun
nen alle vanaf het brugdek worden bediend.
De beplating der deuren bestaat grooten-
deels uit z.g. bückelplaten met ronde buiken
en hebben een zeer geringe dikte, n.ml. van
beneden naar boven respectievelijk 10, 8
6 c.M. Het buiten- of zeewater wordt gekeerd
door de beplating aan de binnen- of kanaal
zijde, het binnen- of kanaalwater door de
beplating aan de buiten- of zeezijde. Deze
platen worden niet als gewelf, doch als ket
ting belast.
V.AR.A.
Op 19 November zal de VARA af-d. IJmui
den in samenwerking met het Instituut voor
Arbeidersontwikkeling een propagandakunst-
avond geven in schouwburgzaal „Thalia'
De Vara-tooneelkern, bestaande uit de
dames Janny v. Oogen, Minny Erfman. de
he eren Ad. Bouwmeester en Cees Bakker
(oome Daantje), zuilen opvoeren twee één
acters, n.l. ..Afrekening" en „De weg naar
het succes", blijspelen in 1 bedrijf, bovendien
declamatie van Janny v. Oogen en Ad. Bouw
meester.
Het muzikale gedeelte wordt verzorgd door
de mandolinieclub ..Excelsior" onder leiding
van den heer Joh. B. Kok.
Als spreker voor dien avond A. de Vries
voorz. van de Varg.
DE NIEUWE AMBACHTSSCHOOL.
Naar wij vernemen zal de oplevering van
de nieuw gebouwde Ambachtsschool aan de
Briniostraat, plaats hebben op Zaterdag 14
November a.s.
Het werk is nog binnen den oplcveringstijd
gereed gekomen.
VERANDERINGEN.
Toen men voor 20 jaar de Ned. Herv. Kerk
aan de Kanaalstraat bouwde, stonden daar
op dien grond boomen en men heeft er zoo
veel mogelijk gespaard. Hierdoor stond deze
mooie kerk aardig in het groen. Ma-ar nu
heeft men bij den hoofdingang op het voor
pleintje alle oude boomen moeten rooien en
al zijn een aantal jongere boomen kunnen
blijven staan, het ziet er nu toch kaal uit.
Er zal echter wel weer een nieuwe beplanting
komen, want deze in Engelsche stijl gebouwde
kerk behoort in 't groen te staan.
Even verder, op den hoek van de Kanaal
straat en de Wilhelminakade was ook een
afsluiting van groen, maar door de boomen
en heesters van de daar staande villa. Ook
hier is 't nu een kale boel, want men heeft
ook hier de boomen en heesters verwijderd.
Er is hier nu zelfs een schakelhuisje van het
electricitijdsbedrijf bloot komen te staan. Men
maakt er nu een nieuw hek op steenen fun
deering. Te hopen is, dat de tuin weer be
plant wordt en waar er nu n pleintje is ont
staan, is het te hopen, dat de gemeente hier
ook een aardig plantsoentje zal aanleggen.
Want eenige verfraaiing is hier wel noodig
Te hopen is ook, dat de oude houten ba
rakken die aan de andere zijde van de Ka
naalstraat op rïjksgrond staan, en het uitzicht
op het Noordzeekanaal en de sluizen wegne
men, zuilen verdwijnen. Eerst, waren hier
tijdens de mobilisatie soldaten gehuisvest en
nadien was de ambachtsschool er gedeelte
lijk in gevestigd. Maar het nieuwe gebouw
der ambachtschool is zoo goed als gereed en
dus komen deze barakken leeg. Daar aan
de andere zijde der straat villa's staan, is te
hopen, dat het uitzicht op het kanaal weer
vrij wordt.
WERKVERSCHAFFING EN DE
PRIMAIRE WEG.
Net bekende passagiersschip^ CrynogeWin $4
HET TRACé NOG ALTIJD ONBEKEND.
In een der gehouden raadsvergaderingen
werd een adres van den Beverwijkschen Be-
stuurdersbond, waarin ten aanzien van de
werkloosheidsverzekering o.a. de uitvoering
van havenwerken als object van werkver
schaffing werd genoemd voor kennisgeving
aangenomen, voornamelijk omdat de beslis
sing van den Rijkswaterstaat inzake den aan
leg van een primairen weg door of langs Be
verwijk nog altijd uitblijft. Met dit plan hou
den de havenwerken en de uitbreiding der
bebouwing naar de Oostzijde van den spoor
weg Beverwijk Uitgeest ten nauwste ver
band.
Oorspronkelijk was deze primaire weg naar
het Noorden zoodanig geprojecteerd, dat de
bebouwde kom der gemeente Beverwijk zou
worden vermeden. De weg was ontworpen
over het grondgebied der gemeente Wijk
aan Zee en Duin, waar men met dit ontwerp
niet bijster was ingenomen, omdat de beste
cultuurgronden werden doorsneden. Bever
wijk daarentegen, dat sinds eeuwen het ver
keer naar het Noorden door haar Breestraat
zag gaan en in verband daarmede in zekeren
zin een historisch recht op het behoud daar
van kon doen gelden, zag om verschillende
redenen den primairen weg bij voorkeur door
haar gebied gaan. De Breestraat zelve,
het centrum der gemeente gelegen, kon echter
ook na daaraan veel financieele offers ten
koste te hebben gelegd, geacht worden de
geschiktheid voor primairen weg te missen.
Het westelijk tracé ontmoette ernstige be
zwaren in de kringen van belanghebbenden,
waaruit een Comité van Actie werd samen
gesteld, dat een andere oplossing voorstond
en de mogelijkheid onderzocht den primairen
weg dicht nabij het centrum der gemeente
te leggen. Dit onderzoek leidde tot een
nieuw voorstel, n.m.l. om den primairen weg
te doen gaan door een tunnel bij den tegen-
woordigen spoorwegovergang aan den Wij-
kerstraatweg, bewesten de bestaande spoor
baan, zoo dicht mogelijk daarlangs over de
te dempen haven, maar Munniksweide
verder, hetzij Noord-Westwaarts naar den
bestaanden Rijksstraatweg voorbij den
Kuikensweg onder Heemskerk, hetzij de
spoorbaan volgend en voorbij Uitgeest krui
send naar den ontworpen provincialen weg
Zaanstreek-Limmen. Volgens het plan van
het Comité van Actie zou de toegangsweg
maar de oostelijk vam den spoorweg ver
plaatst gedachte haven onder den primairen
weg en den spoorweg kunnen worden door
gevoerd. Tenslotte werd nog een tweede plan
van den Rijkswaterstaat bekend. Volgens dit
nieuwe project zou de hoofdverkeersweg loo
pen vanaf het stoompontveer te Velsen, Oos
telijk van Velsen-Noord, door middel van een
brug over het vaarwater de Pijp, door de
Munnikenweide om bij Heemskerk op het be
staande tracé aan te sluiten. Het is dus nu
voor de gemeente Beverwijk maar de vr:
welk project van den Rijkswaterstaat de
voorkeur krijgt. Meermalen is door het ge
meentebestuur op een spoedige beslissing
aangedrongen, tot nu toe echter zonder re
sultaat. Zoolang deze decisie uitblijft kan
geen begin van uitvoering aan havenplannen
en al wat daarmede verband houdt worden
gegeven, hoewel de verbreeding van de
Zwaaihaven, de aanleg van toegangswegen
naar het Ontworpen haven- en industrie
gebied ontegenzeggelijk in dezen tijd een
prachtig object voor werkverschaffing zou
kunnen vormen. De gemeenteraad was dan
ook onmachtig den Beverwij kschen Bestuur-
dersbond de gevraagde werkverruiming aan
de hand te doen. De primaire weg beheerscht
aan den Oostkant de situatie volkomen.
Want ook de vaststelling van het uitbrei
dingsplan, dat de terreinen ten Zuid-Oosten
van den spoorweg Velsen-Uitgeest, aan beide
zijden van de Wijkerpijp en enkele terreinen
ten Noordwesten van de spoorbaan omvat, is
daarvan afhankelijk. Na het aanbrengen van
eenige wijzigingen, waarbij om. de achter de
fabrieken aan de Pijp en van de Aagtendijk-
straat naar de Peperstraat ontworpen wegen
kwamen te vervallen, is dit plan, ontworpen
door Ir. A. Lodder, geheel gereed gekomen.
Het kan echter niet definitief ter vaststelling
worden aangeboden, zoolang omtrent den
primairen weg nog onzekerheid blijft be
staan.
Hoewel aan den eenen kant veel nuttig
werk door de werklooze arbeiders zou kunnen
worden verricht, zullen de minder gunstige
omstandigheden in het uitblijven der beslis
sing ook wel een rol spelen. Intusschen is
deze onzekerheid niet onverdeeld prettig te
noemen, vooral door de toekomstbeiangen
van Beverwijk ten nauwste met een en ander
i verband houden.
ZENDINGSBIJEENKOMST
JONG HERVORMDEN.
Het zaaltje van Christelijke Belangen was
geheel gevuld toen Maandagavond, de voorzit
ter der Jong-Hervormden, de heer Lijnslager
de bijeenkomst opende. De zendeling, de heer
Nijkerk, sprak dezen avond over Nieuw
Guinea en verduidelijkte het gesprokene met
een serie lantaarnplaatjes
Het zendelingswer-k daar is zeer zwaar te
noemen, aldus spreker, wanneer men bedenkt
dat hier nog wonen de koppensnellers. Dil
zijn de Papoea's; reeds zijn ongeveer 20.000
van hen tot het- Christendom gebracht, doch
zij wonen ver in de uitgestrekte bosschen en
zijn dus moeilijk te bereiken. Over t' alge
meen denkt men zich de koppensnellers als
een wild bloeddorstig volk, doch het tegen
deel is waar; wanneer men ze leert kennen
is het een zeer zachtzinnig volk. Hun geloof
brengt de Papoea's echter tot de gruwelijke
daad van levensvernietigers. Dit geloof be
rust op de overtuiging, dat hun leven berust
in eigen hand en dat ieder voor zich zelf
kan zorgen, dat het leven ongeschonden
blijft. Zij meenen, dat zij zich levenskrach!
van andere menschen kunnen toeëigenen.
Wanneer dan ook een kind geboren is, krijgt
het nog niet direct een naam, doch de man
nen van den stam gaan gezamenlijk naar
een anderen stam om daar iemand, hetzij
man of vrouw, te ontvoeren of wel zij nemen
iemand, die zij onderweg tegenkomen. De ge
vangene moet dan zijn of haar naam zeggen
en daarna wordt deze onthoofd. Het hoofd
wordt medegenomen en goed bewaard, omdat
ook daarvan weer kracht kan uitgaan op
hem of haar die thans den naam draagt van
de(n) gestorvene. Men meent, dat nu het
kind de levenskracht van deze persoon in
zich heeft opgenomen. Hoe afschuwelijk dit
geloof ook is, er spreekt een enorm verant
woordelijkheidsgevoel uit voor elkaar. Alle
mannen van een stam nemen deel aan den
tocht om, zoo het heet, een naam voor het
kind te halen. Ook bij ziekte wordt de ge
heele stam betrokken om deze te bezweren
en dan verder bij uitoefenen van visch-
vangst etc. Alles wordt verricht met cere
moniën, waarvan het welslagen afhangt.
Het zendingswerk is thans zoover, dat er
reeds 200 scholen zijn, hetgeen zeer veel be-
teekent, indien men er rekening mede houdt,
dat Nieuw Guinea 23 maal zoo groot is als
Nederland en nog geen millioen menschen
telt.
Ook heeft men er reeds een instituut voor
opleiding tot onderwijzers dat 90 leerlingen
telt.
De Papoea's leven voornamelijk in huisjes
van bamboe in de rivier gebouwd, waardoor
zij het beste beveiligd zijn tegen vijandelijke
aanvallen.
De natuur is schitterend. Tot 1000 M. hoogte
zijn de bergen begroeid met de prachtigste
plantensoorten, daarboven is alles kaal of
bedekt met eeuwige sneeuw.
Veel is er voor de zendeling nog te werken
en spreker hoopte, dat deze avond er toe
bij mocht dragen het zendingswerk, ook van
Nieuw Guinea te steunen.
Elders in dit nummer geven wij
het vervolg van ons geïllustreerde
feuilleton, dat wij den lezers zeer ter
lezing aanbevelen.
KORTE INHOUD VAN HET
VOORAFGAANDE.
Mr. Frans Veraart, een jong Haagsch
advocaat, bezoekt een bal masqué in
het kasteel Oud-Wassenaar, waar hij
kennis maakt met eenige dames. In
vroolijke stemming keert hij huis
waarts.
Op weg naar zijn woning heeft Ver
aart daarna met zijn auto een aan
rijding. Hij herinnert zich den vol
genden morgen, dat hij den anderen
automobilist, die dreigend op hem was
afgekomen, neergeslagen heeft. Dat
maakt hem zenuwachtig. De societeits-
vrienden van Veraart, overste Mensing
en dr. Van Buren, ontdekken dat er
iets bijzonders met den jongen advo
caat is. De een denkt dat. geldzorgen
hem kwellen, de andere vermoedt een
vrouwen-affaire.
Mr. Veraart wordt telefonisch uit de
sociëteit weggeroepen naar zijn kan
toor, waar iemand is voor een confe
rentie. Omdat hij lang wegblijft maken
de twee vrietiden zich ongerust, zij
gaan naar het kantoor, ioaar Veraart
niet wordt gevonden, wel het lijk van
een mandie door een dolksteek ge
dood is.
De Justitie verdenkt Veraart van
den moord, hoewel de vrienden daar
heftig tegen protesteeren.
Tegen Veraart wordt een bevel tot
inhechtenisneming uitgevaardigd. De
twee vrienden besluiten op eigen ini
tiatief naar Veraart te gaan zoeken.
Maandagmiddag noteerden wij voor
den
wijk en Omstreken, abonne liet
het bestaan van ons
inschrijven, bedroeg
gemiddeld ruim 80 per dag
1- vinder be.
