VGDR VELSEN-YMUIDEN
BEVERWIJK EN OMSTREKEN
De Wording van het
NoordzeekanaaJ*
Baggerwerk in de haven.
HET NIEUWE DAGBLAD
AB ONNEMENTEN: per week 10 cents, per maand
40 cents, per kwartaal f 1.20, losse nummers 3 cents.
ADVERTENTIEN: 15 regels ƒ0.75. Elke regel meer
15 cent. Bij abonnement belangrijke korting. Luidsprekers
Adv. van Vraag en Aanbod 13 regels 25 cent, elke-regel
meer 10 cent. Ingezonden mededcclingen dubbele prijs.
1e JAARGANG No. 26
DIRECTIE P. W. PEEREBOOM ROBERT PEEREBOOM
Kantoor: KENNEMERLAAN 42, Telefoon 521.
AGENTSCHAPPEN
IJmuiden: H. BLOK, Jac. v. Heemskerkstraat 87;
IJmuiden-OostM. N. DE WOLFF, Alb. Cuypstraat 16 eri
K. WESSELIUS, Leeuweriklaan 6;
Velsen-Noord: J. J. WESSELIUS, Melklaan 62;
Beverwijk: P. KASPERS, Groenelaan llw.
DINSDAC 1 DECEMBER 1931
UIT IJMUIDEN'S VERLEDEN.
Aanleg van hetkanaal. Ingraving door de duinen (1868)
Zooals in alle vroegere ontwerpen was ook
hier gerekend, dat langs de geul in den zee
bodem beloopen van 2:1 te handhaven zou
den zijn. Bij zoodanige beloopen zouden
1.800.000 M3. uit het profiel der haven zijn
te verwijderen om de in die concessie voorge
schreven diepte te bereiken; welke hoeveel
heid naar schatting zou overeenkomen met
2.225.000 M3. in cle vaartuigen gemeten.
In 1873 werd begonnen met een geul door
het strand te baggeren, om spuiïng door de
in 1872 gereed gekomen Noordzeesluizen mo
gelijk te maken en hiervoor werd met em
mermolens ongeveer 47.000 M3. uit het pro
fiel verwijderd. De uitbaggering der haven
werd echter eerst in April 1875 met kracht
aangevat, toen men de Noordzeehoofden ver
genoeg gevorderd oordeelde om een veilige
'ligplaats voor het baggermateriaal te verze
keren en te sterke aanzanding tegen te gaan.
Er werden daartoe een tweetal zandzui
gers in dienst gesteld volgens liet systeem
van den ingenieur der aannemers Hutton,
welk getal aan het eind van 1875 met nog
één werd vermeerderd. De gebezigde zand
zuigers bestonden uit bom schuiten, waarin
de werktuigen waren opgesteld, terwijl de
waaier zich in het verlengde van de as bui
ten het vaartuig bevond.
Het baggermaterieel werd sterk uitgebreid.
In 1876 waren 7 zandzuigers en 2 emmermo
lens aan het werk, die elk per werkdag ge
middeld ongeveer 500 a600 M3. in de vaar
tuigen gemeten, baggerden.
Niettemin kon slechts met veel moeite den
lsten November 1876 bij de openstelling van
het kanaal een geul opgeleverd worden ter
breedte van 70 M. in den bodem en met een
diepte van ongeveer 5.50 M. beneden N.A.P,
De krachten van den aannemer waren, mede
tengevolge van het stranden van een vijftal
zijner baggerwerktuigen in Augustus en Oc
tober 1876 niet toereikend om het vormen
van den havengeul tot een einde te brengen
en in Januari 1877 werd daarom liet bagge
ren van 1.500.000 M3. in de vaartuigen geme
ten a 0.60 per M3. aan den aannemer P.
A. Bos 'overgedragen. In 1878 werd de geheele
voltooiing der buitenhaven aan den heer Bos
overgedragen, terwijl cle firma Leed en Son
bij minnelijke overeenkomst tegen betaling-
van 200.000. in geld en van 150.000 in
baggermaterieel van verdere- bemoeiing met-
dit baggerwerk werd ontslagen.
Het materieel was in 1877 tot 15 zandzui
gers en emmermolens uitgebreid, terwijl bo
vendien door de Kanaalmaatschappij in
huur was genomen de dubbele emmermolen
met stoomklepschroeven, die bij de verbete
ring der Tyne in Engeland dienst had ge
daan, ongeveer drie maal het vermogen van
een der andere baggerinrichtingen bezat en
vast genoeg lag om ook in den mond dei-
haven te bagger en. Klep-schouwen en sleep -
booten medegerekend, waren toen 60 vaar
tuigen in dienst. In 1878 vermeerderde dit
aantal tot 12 zandzuigers, 8 baggermolens,
waaronder de Tyne-baggermolen en de em
mermolens die bij den aanleg van het hoofd
kanaal gebruikt waren, benevens 58 klep-
schouwen en 19 sleepbooten.
Van het baggeren eener ellipsvormige kom
werd in 1879 afgezien, waarna slechts aan de
vorming eener geul van 250 M. breedte werd
gewerkt. Met het oog op de belangen dei-
scheepvaart moest toen het aantal bagger
inrichtingen zeer beperkt worden.
Zooals wij reeds eerder mededeelden had
de gemeente Amsterdam aan de uitbetaling
van het tweede subsidie o.a. als voorwaarde
verbonden de verdieping van de 250 M. wijde
geul over de geheele lengte tot 8.50 M. be
neden N. A. P. In het begin van 1881 werd
deze verdieping van de geul opgenomen in
een vijfjarig onderhoudsbestek van de ha
ven en het buitenkanaal, waar de uitvoe
ring aan de aannemer L. Kalis I-Izn, werd ge
gund. In het laatst van 1882 was de 250 M.
wijde geul op de gewenschte afmetingen. In
1873 was reeds 47.000 M3. met baggermolens
uit het profiel der haven verwijderd voor de
vorming eener spuigeul.
Behalve de bovengenoemde hoeveelheden
werd gedurende het tijdvak Mei 1877April
1879 nog gebaggerd door den baggermolen
van de Fijne in 295^ werkdag 546.222 M3.
in de vaartuigen gemeten of gemiddeld
1.848 M3. per werkdag. Verder werd in de
jaren 1378—1882 buiten den havenmond in
open zee gebaggerd 334.088 M.
De kosten van het baggerwerk tot en met
het jaar 1882 hebben 4.715.000 bedragen,
waaronder begrepen zijn de kosten van huur
en ook van de aanschaffing van materieel
door de Kanaalmaatschappij. Dit laatste
materiaal werd weder voor 175.000 aan den
aannemer Kalis overgedragen, zoodat de ge
heele kosten van het vormen der havengeul
te stellen zijn op 4.540.000, uit welk bedrag-
tevens de kosten van de betonning der ha
ven werden gekweten.
In het geheel is ruim 5.600.000 M3. in de
vaartuigen gemeten, gebaggerd, derhalve
heeft 1 M3- baggerwerk in de vaartuigen ge
meten, gemiddeld ongeveer 0.81 gekost.
Lichttorens en lichten op de hoofden
In 3878 waren op de koppen der Noordzee
hoofden ijzeren lichtopstanden geplaatst.
Eerst in 1880 echter werd daarin een petro
leumverlichting ontstoken volgens een uit
vinding van de heeren Bakker Creyghton,
waarbij het mogelijk was de lichten gedu
rende een 20 tal dagen achtereen te laten
branden.
Te voren had men zich tevreden gesteld
met geleidelichten op de koppen der binnen-
hoofden bij de uitmonding van het buiten-
kanaal en landwaarts in het duin, welke ge
leidelichten de invaart der buitenhaven aan
gaven.
In 18771879 werden door de zorg van het
Departement van Marine een tweetal licht
torens op het duin in de richting van de as
van de haven geplaatst, waardoor de haven
ook des nachts zonder gevaar toegankelijk
werd.
De kosten der ijzeren lichtopstanden heb
ben ongeveer 22.000.bedragen; aan de
heeren Bakker Creyehton is voor hun uit
vinding 15.000 uitbetaald. De lichttorens
hebben, tezamen met de daarin aangebrach
te verlichting, de woningen voor het perso
neel en bijkomende werken, waaronder in
1875 geplaatste tijdelijke lichten 273.000
gekost.
De totale kosten van den aanleg der
Noordzeehaven hebben met inbegrip van
verlichting 16.890.000 bedragen,
IJMUIDEN
STEUN GEVRAAGD.
De secretaris van de vereeniging voor
school- en werktuinen en boomplant schrijft
ons het volgende:
Het seizoen-is reeds eenige weken ten ein
de, het werk in de school en werktuinen is
afgeloopen. Wederom is het een succes ge
weest, met een schitterend slot voor de kin
deren althans.
Begunstigd door de natuur, werd er ge
poot, gezaaid, gewied, en ook duchtig ge
oogst. Boonen, sla, wortelen, raapstelen, dop
erwtjes, radijs, Chineesche kool, herfstrapen,
spinazie en bloemen, zijn met manden vol
naar huis mee genomen. Op het laatst zelfs
door een 12-tal kinderen ook nog mooie prij
zen als teekendoozen, schooltasschen, boe
ken, enz.
Nu hebben de kinderen rust. In Maart be
ginnen we weer.
De animo is geweldig. Telkens en telkens
moesten nog tot op 't laatst toe kinderen
teleurgesteld worden.
Het bestuur denkt er dan ook over het aan
tal tuinen uit te breiden. Zal de vereeniging
echter in staat zijn het volgend jaar de lief
hebbers tevreden te stellen? Er moet op de
uitgeputte tuinen flink gespit en gemest
worden. Tal van moeilijkheden en dan
vooral natuurlijke financiëele stormen op
de jonge vereeniging toe; tal van moeilijk
heden heeft ze het hoofd kunnen bieden,
doch zal alles nu weer zoo kunnen gaan als
in het afgeloopen jaar? Verplaatsing van
een schuur en dringende afrasteringen heb
ben schatten geld gekost.
Herhaaldelijk verschenen in de plaatse
lijke pers artikelen over de vereeniging,
waarvan het slot immer en altijd moest zijn:
Helpt ons.
En heel sporadisch, zegge 3 keer, mochten
we naar aanleiding van zoo'n artikel iemand
als lid inschrijven,
Eén dezer aanmeldingen ging vergezeld
van het volgende (verkort) schrijven:
„Hetgeen ik gelezen heb in de courant
van de school- en werktuinen en vooral dat
de kas den bodem laat zien, heeft mij steeds
stof tot denken gegeven over de vraag, hoe
het verholpen kan worden, dat zich zoo wei
nig leden opgeven. Nu geef ik me op als lid,
maar daar het hier uit een arme beurs gaat,
zal dat niet veel helpen. Zouden er ook leden
te krijgen zijn tegen betaling van 5 ct per
week, als f 1 per jaar in eens te veel is. Als
U leden hebt van 5 ct. per week, dan wil
ik het belangeloos voor uw vereeniging in
nen, want als het mis ging met de schooi
en werktuinen, zou ik het erg jammer vin
den. Graag zie ik uw vereeniging bloeien!"
Het schrijven was van 'n moeder die haar
dubbeltje ook telkens eenige malen moet
omkeeren voor het uit te geven, doch de
drang tot daden werd haar te sterk, ze kon
niet nalaten het werk onzer vereeniging te
steunen en te prijzen.
Wie wil dit plan steunen? Is voorts f 1 te
veel? Welnu per week willen we gaarne een
klein bedrag bij U komen innen. Er zijn wel
licht meer vaders of moeders, die het voor
beeld van die moeder willen volgen.
Mag ik uw adres? Het adres der vereeni
ging is:
Hagelingerweg 25 a, Santpoort.
Mag de vereeniging bij U haar schoen
zetten?
Vol verwachting klopt ons hart!
.Noor der havenhoofd met „Titan" (UW.
SCHEEPVAARTNIEUWS.
Het Deensch stoomschip „Brattingsborg"
is Zondagmorgen met een volle lading pa-
piertiout voor de papierfabriek, te Velsem
aangekomen.
Het Finsche stoomschip „Anversoise" is
Zondagmorgen met een volle lading graan
van Buenos Aires te IJmuiden aangekomen
en opgevaren naar Amsterdam.
Het Nederl. motorvrachtschip „Poclau
Roebiah" van de S.M.N. is Zaterdagavond
met een lading stukgoederen van Amsterdam
naar Ned. O.-Indië vertrokken Genoemd mo
torschip heeft te Buitenhuizen een partij
ontplofbare stoffen ingeladen en passeerde
de sluizen te IJmuiden met een diepgang van
63 dM.
Het Duitsche stoomschip „Tenerife" van
de Hamburg Süd Amerikanische Dampf-
schiffahrts Ges. M. B. I-I. is Maandagmor
gen van Hamburg te IJmuiden aangekomen
en zal in de buitenhaven een partijtje stuk
goederen bijladen. Dit stoomschip vaart in de
gecombineerde dienst op Brazilië.
Het Fransche stoomschip „Thisbe" is
Maandagavond met een volle lading ruwijzer
van het Hoogovenbedrijf te IJmuiden naar
Newport Mon vertrokken.
Het Noorsehe stoomschip „Tolosa" ligt
momenteel te Bilbao in lading en zal waar
schijnlijk binnen enkele dagen met een lading-
ijzererts voor het Hoogovenbedrijf te IJmui
den vandaar vertrekken.
N.A.S.-LEIDER TE ENSCHEDE
GEARRESTEERD.
Bij de staking te Enschede is een N.A.S.-
bestuurder uit IJmuiden gearresteerd, die in
een lantaarnpaal was geklommen om te be-
toogen. Hij is later op vrije voeten gesteld.
„KUNST NA ARBEID".
Uitslag verloting.
Prijzen
le Prijs
2e Prijs
3e Prijs
4e Prijs
5e Prijs
6e Prijs
7e Prijs
8e Prijs
9e Prijs
10e Prijs
11e Prijs
12e Prijs
13e Prijs
No.
292.
1581.
668.
1380.
1882.
Benaming
Damesrijwiel
Heerenrijwiel
Keukenstel
Kapstok
Haardstel
Divan wandkleed 1458.
Divankussen 415.
Waterstel 1487.
Etui tafelmesjes 1110.
Drijfbak m. bloem 1707.
Wandbord 56.
Baby in lijst 1609.
Voetbankje 1549.
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
Binnengekomen schepen:
30 November:
Ned., Maasstroom, Leeds.
Ned., Triton, Belfast.
Duitsch, Rhein, Hamburg.
Duitsch, Tenerigge, Hamburg.
Ned. Nieuwendam, Harburg.
Duitsch, Selma, Abo.
Zweedsch, Prim ila, Kemi.
Spaansch, Urko-Mendi, Ahneiria.
Ned. Orpheus, Kopenhagen.
Vertrokken schepen:
30 November:
Duitsch (politiekruiser), Travenlob, Noord
zee.
Ned. (oorlogsschip) v. Meerlandt, Noord
zee.
Duitsch, Stuttenhuk, Tamburg.
Duitsch, Tenerigge, Antwerpen.
Fransch, Thisbe, Newportman.
Engelseh, Otterhound, Londen.
Sloak,, Tamislav, New-Castle.
Ned., Willy, Rotterdam.
Ned., Serooskerk, Rotterdam.
Lett., Merisar, Rotterdam.
Eng., Nephrite, Hamburg.
DE BEWONERS VAN DEN SEINPOST
WEG ZONDER LICHT.
Voor de tweede maal binnen korten tijd
zijn de bewoners van den wederom van elec-
trisch licht verstoken geweest.
Zondagavond j.l. ging om ongeveer 10 uur
plotseling het electrische licht uit op de
semaphore, den vuurtoren en den binnen-
toren. Zooals wij reeds bij de vorige storing
mededeelde konden ook nu weer de beide
torens door middel van een eigen electrische
centrale van licht voorzien worden.
De bewoners der Omliggende huizen moes
ten zich echter met petroleumlampen
behelpen, zoover deze tenminste aan
wezig waren, anders met een kaars.
Bij nadere informatie deelde men ons
mede dat de storing Maandagavond weer
opgeheven was.
DE PUFVISSCHERIJ.
.EEN PLEIDOOI VOOR MAATREGELEN.
Men schrijft ons:
Het is zeker van veel belang, in welken zin
de Tweede Kamer straks beslissen zal inzake
het verzoek tot een verbod van de puf-
visscherij. Van de regeering is niets te ver
wachten, immers acht zij geen maatregelen
noodig tegen een te intensieve bevissching
der Noordzee. En ook de inspecteurs der
visscherijen zijn tegen een verbod. Het is. als
of men met blindheid geslagen is, want een
zware handicap voor IJmuiden is, dat de
trawlers tegenwoordig zoo ver moeten stoo-
men, om goede vischgronden te vinden. De
Noordzee is uitgevischt. En de Denen en
Noren vinden de vischgronden vlak voor hun
gebied en hebben daarom op ons land een
grooten voorsprong.
Als men visschers dan ook hoort sprekem
zijp ze zeer pessimistisch gestemd. Nog voor
eenige dagen hoorden wij een gesprek van
vissscherlieden, waarin zij tot de conclusie
kwamen, dat de visscherij van IJmuiden ten
ondergang is gedoemd, als er geen verbete
ring komt.
Misschien zitten teveel geleerden over deze
zaak te studeeren en adviezen te geven. Wij
lazen pas nog, dat er geleerden zijn, die spre
ken van het te weinig dunnen van schol.
Alsof de IJmuider trawlers enkel schol van
gen en het daarvan -moeten hebben. Men
weet. dat de kwestie veel meer de schelvisch
geldt. Een feit is, dat voorname belangheb
benden als de reeders voor een pufverbod
zijn, vooral zij, die het moeten hebben van
de Noordzeevisscherij.
Dezer dagen lazen wij ook nog, dat de
vischmeelfabrikanten en coöperatieve visch-
inkoopvereenigingen een lageren prijs willen
bedingen voor de puf. Men vraagt zich af, of
de visschers de kleine visch straks haast
voor niets zullen geven. Maar dan zal er vooi'
hen nauwelijks meer dan droog brood te ver
dienen zijn.
VEEL AANVOER.
Het was Maandagmorgen weer zeer druk
aan den Rijksvischafslag. Bij de 24 stoom
trawlers waren nog 30 drifters aan de markt.
Echter gaan van dé V.E.M. weer 4 stoom
trawlers opleggen: van de Maatschappij „Ri
viermonden" wordt de „Maasmond" opgelegd
en van de V.E.M. de „Delftland", Van de
visscherij-maatschappij „de Riviermonden"
liggen nu alle schepen op.
C. J. M. V.
De avond, welke ten behoeve van op te
richten plaatselijk steuncomité te Velsen
door de C.J.M.V, in het gebouw van Christe
lijke belangen gegeven werd, met de opvoe
ring van „de Lijdensweg", heeft netto onge
veer f 70 opgebracht, welk bedrag aan het
comité afgedragen zal worden.
De C.J.M.V. heeft hier zeer zeker een
sympathieke daad mede. gedaan.
WINKELWEEK IJMUIDEN-OOST
Men schrijft ons:
Het is reeds eenige malen gebeurd, dat het
publiek (onwetend) bonnen van de Winkel
week IJmuiden-Oost welke alle genummerd
zijn, deponeerde in de bussen welke bestemd
zijn voor de verloting der Winkelweek van
Groot IJmuiden, zoodat ze dan waardeloos
worden.
De bonnen van IJmuiden-Oost moeten
door de bezitters zorgvuldig bewaard blijven
tot na St, Nicolaas.
Na St. Nicolaas komen de'toekenningslijs-
ten bij alle deelnemers voor de ramen te
hangen.
Indien één of meer uwer nummers op deze
lijst voorkomt, kunt U het daarachter ver
melde souvenir tegen afgifte van den be
trokken bon afhalen bij den op de lijst aan
gegeven winkelier.
Bewaart dus uw bonnen zorgvuldig!
OUDERAVOND OPENBAAR BEWAAR-
SCHOOLONDERWIJS.
Te ongeveer half negen opende mej. Vijl-
brief als hoofd der openbare bewaarschool
aan de Krugerstraat den flink bezochten ou
deravond.
Pianospel en zang door de onderwijzeres
sen volgden nu. Mej. Vijlbrief deelde mede,
dat de speeltuinvereeniging „Centrum" één
der lokalen heeft gekregen om de kinderen
der leden van Centrum gedurende den win
ter aangenaam en leerzaam bezig te houden.
Spr. wekte de aanwezigen op lid te worden
van deze speeltuinvereeniging om de kinde
ren die niet meer op de bewaarschool komen,
van de straat te houden en hun tevens meer
ontwikkeling te geven.
Hierna las mej. Vijlbrief voor „Klaas" van
W. G. v. d. Hulst.
Na het zingen van het Bondslied door de
onderv. 'J .eressen kwam het St. Nicolaasfeest
ter sprake, waarbij mej, Vij"u-ief vertelde dat
de laagste klassen Vrijdagmorgen en de hoog
ste 2 klassen Donderdagmorgen zullen kun
nen feestvieren, op beide dagen te beginnen
om 10 uur. De hoogste ?-Jassen zullen een op-
voerir" geven, ook voor de lraf .te klassen.
Er werd voor het feest een collecte gehou
den, die f 11.48 opbracht. Het winterfeest zal
gehouden worden op 21 en 22 December a.s.
Er zal een Kerstboom zijn en lichtbeelden
zullen worden vertoond.
Tot slot van den avond nog pianospel en
zang.
BESOMMINGEN.
Manden:
Trawler:
180
H. C. 40
2600.—
700
Gerardina Johanna
5000.—
1015
Caroline
5800.—
475
Christine
4000.—
200
Cremer
1400.—
265
Frisia
2900.—
125
Venikke
1400.—
95
Zeemeeuw
1900.—
MARKTPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f 1.10—f 0.95.
Griet per 50 K.G. f 2.38—f 0.18.
Tongen per K.G. f 1.85f 1.15.
Middelschol per 50 K.G. f 31.
Zetschol per 50 K.G. f 33.
Kleine schol per 50 K.G, f 31f 11.
Schar per 50 K.G. f 15—f 4.60.
Tongschar per 50 K.G. f 41f 30.
Rog per 20 stuks f 28.
Vleet per stuk f 4.10f 1.15.
Pieterman en poon per 50 K.G. f 10f 2.20.
Groote schelvisch per 50 K.G. f 41f 33.
Middelschelvisch per 50 K.G f 30f 21.
KI. middelschelvisch p. 50 K.G. f 17.50-f 11.
Kleine schelvisch per 50 K.G. f 12f 5.50.
Kabeljauw per 125 K.G. f 59f 38.
Gullen per 50 K.G. f 13.50f 1.45.
Leng per stuk f 1.25f 1.
Heilbot per K.G. f 1.35.
Wijting per 50 K.G. f 6.50f 3.
Koolvisch per stuk f 1.10f 0,25.
Makreel per 50 K.G. f 18f 9.
Versche haring per mand f 3.40f 1.65.
VELSEN
DE BEHANDELING DER GEMEENTE-
BEGROOTING.
Naar wij vernemen, ligt het in het voor
nemen van B. en W. de behandeling der ge-
meentebegrooting te doen aanvangen op
Dinsdag 15 December. De begrooting zal ach
ter elkaar afgehandeld worden, zoodat de
raad zoo noodig ook op 16 en 17 December zal
vergaderen
FED. VELSEN DER S.D.A.P.
In een vergadering der Fed, Velsen der
S.D.A.P. werd medegedeeld, dat besloten is
op 12 December een openbare vergadering te
houden in de beide zalen van Thalia, waar
aan tevens een demonstratie verbonden zal
worden. Als sprekers zullen die avond op
treden de heeren Van Dugteren en Van der
Wal.
SANTPOORT
Het metselwerk van 23 woningen aan den
Brederodeweg is opgedragen aan de firma
J. van Tiggelen, alhier.
Iedere pagina van dit blad is
interessant
En zoo blijft het!