DE BILT
UW blad J
Sint Nicolaas-week.
Nieuwe uitgaven.
is het blad,
waarin de
plaatselijke
beiangen jj|g
zoowel wat
nieuws als
wat adver-
tenties be-
treft
HET OVERTUIGENDST
en
HET ZORGVULDIGST
verdedigd
worden.
Abonneert
U op de
GOEDKOOPSTE
Betrouwbaarste
Best verzorgde courant
Abonnementsprijs:
10 CENT PER WEEK
40 CENT PER MAAND
F 1.20 PER KWARTAAL
Hst Nieuwe Dagblad
HET NIEUWE DAGBLAD
BEVERWIJK
MARKTBERICHTEN.
Noteering van Beverwijk van 30 Nov. 1931.
Spinazie per kist 4070 cent.
Andijvie per kist 3075 cent.
Raapstelen .100 bos.ƒ.3.
Radijs 100 bos 3—4.
Koolrapen per zak 1.10.
Wortelen per K.G-. 410 cent.
Bieten per 100 23.
Schorseneeren per bos 812 cent.
Aardappelen klei, per K.G. 5—6 cent.
Id. zand, per K.G. 7 cent.
Spruitjes per K.K. 3—9 cent.
Boerenkool per bak 1030 cent.
Roode kool per 100 48.
Savoije kool per 100 f 810.
Bloemkool per 100 48.
Uien per kilo 56 cent.
Prei, per bos 514 cent.
Sla per kist 2575 cent.
Pieterselie per bos 58 cent.
Selderie per bos 36 cent.
Druiven per kilo 4260 cent.
Lof 14—20 cent.
MANIFEST VAN DE VAKBONDEN
TEGEN DE TEXTIELSTAKING
OPTREDEN DER SYNDICALISTEN ONVER
ANTWOORDELIJK GEACHT.
DE WAARSCHUWING IN DEN WIND
GESLAGEN.
Naar het Volk meldt, is in een conferentie
tusschen 'het bestuur van het N.V.V. en ver
tegenwoordigers van den textielarbeLdersbond
„De Eendracht" besloten Donderdag een
spoedvergadering te beleggen van het N.V.V.
toestuur met die bij het texti-elconiflict .betrok
ken organisatietoesturen, over te treffen
maatregelen tegen de houding van de Twent-
scbe werkgevers.
De plaatselijke 'besturen van „De Een
dracht", „Sint Lamtoertus" en „Unitas" heb
ben een bulletin verspreid waarin met alle
kracht er op wordt aangedrongen aan het
werk te blijven of te gaan en de beslissing
der drie organisaties af te wachten. De ver
wachting wordt uitgesproken dat niet het
parool van de Revolutionnaire Vakbewegings
oppositie en andere onverantwoordelijke ele
menten zal worden opgevolgd.
■iDt bulletin heeft echter geen resultaat
gehad, eerder het tegendeel.
Er werd Maandag reeds gestaakt toij een
dertiental fatordeken, waarvan vijf geheel
stil stonden. Het aantal stakers wordt ge
schat op getallen die v-an 4000 tot 7000
loopen.
Te Borne en Hengelo deden communisten
pogingen om tot staking op te zetten. De
Landelijke Federatie van Textielarbeiders
heeft de leiding van de staking en publiceert
nieuwe opwekkingen om er aan deel te nemen,
terwijl de moderne en confessioneele organi
saties dit onverantwoordelijk en tegen het toe-
lang der arbeiders achten.
DE BOUW VAN DEN DERDEN KRUISER
EN DE DEFENSIEBEGROOTING.
Op de vragen van het tod der Tweede Kamer
dr. Oh. G. Cramer (s.d.) over den bouw van
den derden kruiser heeft de minister van
defensie geantwoord, dat de inschrijving voor
het ontwerp vain den derden kruiser en de
gunning van het ontwerp zijn geschied, even
als de inschrijving voor het geschut van 15
cM. in torens. De inschrijving voor den bouw
van het schip zelf is echter nog niet gehouden
en de minister is bereid met de gunning te
wachten tot na de behandeling van 'de defen-
isetoegrooting in de Tweede Kamer.
STAKING BIJ DE TAPIHTFABRIEKEN TE
MOORDRECHT OPGEHEVEN.
De staking bij de Kon. Vereenigde Tapiiht-
fabrieken te Moordrecht is opgeheven. Een
compromis is bereikt. De staking heeft 4
maanden geduurd en omvatte 20 Oman.
GEVLUCHT VOOR PORTUGEESCHE
BANNELINGEN.
Aneta verneemt uit Timor Dilli dat de be
woners van Poeloe Kambing gevlucht zijn,
omdat de Portugeesche revolutïonnairen daar
zullen worden geïnterneerd.
GROOTE BRAND IN EEN
KAMPONG.
102 HUIZEN AFGEBRAND.
BATAVIA, 29 Nov. (Aneta). Een telegram
van den president van Benkoelen meldt dat
in Kampong Oehoeanan 102 huizen zijn af
gebrand. De schade was geschat op f 35.800.
terwijl de oorzaak van den brand onbekend
is.
WEER EEN OVERVAL OP EEN
VROUW.
MOEDIG VERZET VAN DE AANGEVALLENE
EEN BUIT VAN ƒ25.—.
Te Oudendijk onder de gemeente Woudri-
chem is Maandagmorgen te omstreeks half
tien een overval gepleegd ten huize van den
heer H. Pelikaan, gepensioneerd brugwachter
aldaar, wonende aan de Zandsteeg. Tijdehs
zijn afwezigheid is een onbekende het huis
binnengedrongen en heeft aan mevrouw Ka
merman, die met haar echtgenoot bij de
familie P. inwoont en op dat oogenblik alleen
thuis was, gevraagd, waar het geld opgebor
gen was. Toen zij aan het verzoek niet vol
deed heeft de man haar vastgepakt en het
hoofdhaar van de vrouw afgesneden. Zij
volhardde echter in haar weigering. De man
heeft haar toen bij de keel gegrepen en haar
aldus gedwongen de plaats van het geld aan.
te wijzen. Nadat hij het geldkistje gevonden
had heeft de man nog een kast opengebroken,
doch geen geld meer gevonden. In het kistje
bevond zich slechts een bedrag van 25. De
vrouw wist inmiddels te ontkomen en is naar
haar vader, die op geruimen afstand woont,
geloopen, waarna de politie van het geval in
kennis is gesteld. De man is er vandoor ge
gaan. Tot dusver ontbreekt ieder spoor. De
opperwachtmeester der Marechaussee en de
gemeenteveldwachter leiden., het onderzoek.
DINSDAG 1 DECEMBER 1931
DE INVOER VAN BLOEMEN EN
BOLLEN IN ENGELAND.
DE MINISTER VAN LANDBOUW VOOR
BEPERKING.
GEHEEL WEREN NIET MOGELIJK?
Naar Reuter meldt heeft de heer Gilmour,
de Enge'lsche minister van Landbouw, in het
Lagerhuis mededeelingen gedaan betreffen
de den invoer van bloemen en bollen.
„Vroeger", zoo zeide hij, „betrokken wij
vele fijne bollen uit Nederland. Thans heeft
de Duitsche regeering maatregelen getrof
fen om den invoer van Nederlandsche bloe
men en bollen te beperken. Wij kunnen dus
verwachten, dat de Nederlandsche bollen-
kweekers een ander afzetgebied zullen zoe
ken. Zoo zullen zij ook trachten hun uitvoer
naar Engeland te vergrooten.
„Wij zullen wel niet den invoer geheel kun
nen stopzetten, maar het zal gerechtvaar
digd zijn ook verdere restrictie-maatregelen
te treffen om aldus de Engelsche bollenkwee-
kers van Lincolnshire, de Scilly-eilanden, de
eilanden in het Kanaal en het eiland Man te
beschermen. Deze lieden voeren thans al een
emstigen strijd om het bestaan.
„De nationale regeering' is besloten, zoo
wel met de kleine als met de groote aspecten
van 'fc geheele probleem rekening te houden
en ook de landbouwkundige zijde niet uit het
oog te verliezen".
Aanval op den Tol te Maartensdijk
Met een paard voor de auto.
TOLGAARDER EN ANDERE AUTORITEITEN
ONVERMURWBAAR.
Maandagmiddag is de tol bij Maartensdijk
bestormd. Het Comité van Actie tegen den
tol op den straatweg HilversumUtrecht had
de autobussen doen voorzien van een geel
plakkaat op de achterzijde, waarop stond:
„Volg mij niet. Het kost u veertig cent tolgeld
voor luxe auto's of twee gulden voor vracht
wagens. Rijdt liever over Soestdijk—De Bilt".
Een der bussen werd gevolgd door een groo
te rij auto's. De bestuurders van naar schat
ting ruim honderd wagens werden voor den
tol toegesproken door den heer P. van den
Hoek, die zeide, dat de benzinetoelasting, die
den automobilisten tweehonderd gulden per
jaar kost goed is, maar dan ook vrije wegen
en weg met de tollen.
Mr. Westrik, advocaat te Hilversum en ju
ridisch adviseur van. het comité zei in een
rede, dat de boerenwagen met paard, geit of
bok beter beschermd wordt dan de auto. Hij
deed daarom een paard voor zijn auto span
nen en eisohte nu doorgang tegen betaling
van 7 1/2 cent. De tolgaarder vroeg echter
het autotarief van veertig cent. Mr. Westrik
zette nu uiteen, dat men hier thans te doen
had met een met een paard bespannen voer
tuig. Toen de tolgaarder bleef weigeren, en
den tolboom zelfs met een extra slot verze
kerde, verzocht mr. Westrik den aanwezi
gen gemeenteveldwachter van Maartensdijk
procesverbaal op te maken van deze wei
gering. In plaats van aan dit verzoek gevolg
te geven verwijderde de politieman zich. Een
verzoek aan den burgemeester om ter plaatse
te komen, werd eveneens niet ingewilligd.
Mr. Westrik voorzag zich nu van een aan
tal getuigen, doch aangezien zich inmiddels
een groote volksmenigte verzameld had,
sommeerde de teruggekeerde gemeenteveld
wachter hem, zich uit de menigte te verwij
deren, waarop hij weer plaats in zijn auto
nam.
Inmiddels waren nog tal van voertuigen op
den drukken straatweg aan weerszijden van
den tolboom aangekomen, doch de tol bleef
onherroepelijk gesloten.
De aanwezige sergeant van de militaire po
litie zei daarop tot het publiek dat dit niet
het recht had zich in de reeds genoemde for
matie op te stellen en verzocht het publiek
den hoofdweg te ontruimen, bij weigering
waarvan hij andere maatregelen zou nemen.
Mr. Westrik raadde aan, het verzoek van
den sergeant van de militaire politie in te
willigen en drong er voorts nogmaals op aan,
dat proces-verbaal zou worden opgemaakt.
Nadat vervolgens de weg was vrijgemaakt
vond een onderhoud plaats tusschen Mr.
Westrik en den heer P. v. d. Hoek en den-
burgemeester van Maartensdijk, Jlir. C. v. d.
Voort van Zijp.
Nadat de delegatie was teruggekeerd
deelde Mr. Westrik mede dat de burgemees
ter geweigerd had het proces-verbaal te
doen opmaken.
Derhalve begaf men zich naar Utrecht,
teneinde bij den Officier van Justitie een
klacht in te dienen.
Voorts vernamen wij nog, dat de plakaten
welke op de autobussen van den dienst Hil
versum—Utrecht geplakt waren heden ver
wijderd zullen worden, daar de wethouder
van Maartensdijk, de heer Copijn gedreigd
had de bussen vol tarief te zullen laten be
talen en elke bus steeds te laten controlee
ren, hetgeen voor den ondernemer een zeer
lastig geval zou worden.
CONTINGENT VOOR OSSEN BEREIKT
IN FRANKRIJK.
Volgens mededeeling van den Rijksland-
bouwconsulent te Parijs, dr. A. Sevenster, is
het contingent voor invoer van ossen in
Frankrijk bereikt. Derhalve is de invoer van
ossen in Frankrijk tot 1 Januari verboden.
HET FRISCHE EN KURISCHE HAF DICHT
GEVROREN.
KONINGSBERGEN, 1 Dec. (V. DTen ge
volge van den strengen vorst zijn het Frische
en het Kurische Haf dichtgevroren. De vis-
schers oefenen hun bedrijf op het ijs uit. Ook
verscheidene meren langs de kust zijn dicht
gevroren.
HET PAVILJOEN UIT VINCENNES TOCH
NAAR DIEMEN?
Het Handelsblad verneemt, dat het plan
om de Nederlandsche gebouwen van' de Kolo
niale tentoonstelling te Parijs naar Diemen
to verplaatsen, nog niet van de ibaan is, dia ar
dr. L. J. van der Waals, secretaris van het
uitvoerend comité de terreinen te Diemen
persoonlijk in ©ogenschouw is gaan nemen.
De bezwaren van een combinatie met het
Lunapark zouden ondervangen zijn, dooir het
i- tesrasem daarvan la^eschesden fee ihoiudtesa.
Frankrijk's contingenteering
en onze uitvoer.
BESPREKINGEN TE PARIJS.
Wijze van aanvraag en de verdeeling
besproken.
Fransche tegemoetkomendheid op
detailpunten.
Over de te Parijs gehouden besprekingen
tusschen de delegatie-Nederbragt en de Fran
sche autoriteiten over de contingenteering
van den invoer lezen wij in het Handelsblad
De eerste hoofdvraag die besproken werd,
was het bezwaar, dat van Nederlandsche zij
de gemaakt is tegen de regeling volgens
welke de invoervergunning voor ge'contingen-
teerde producten aangevraagd wordt door
den Fransohen importeur. Gemeend was,
dat deze regeling in strijd kwam met de toe
zegging bij de vorige besprekingen door de
Fransche regeering gedaan, dat Nederland
de vrije beschikking zou hebben over het toe
te kennen contingent, en onzerzijds werd
daarop gevraagd, de door ons uit te geven
uitvoervergunningen hier als documenten te
aanvaarden.
Van de Fransche regeering werd hier te
gen aangevoerd, dat. het niet mogelijk zou
zijn voor de douanebeambten aan de grens
een voldoende overzicht over den stand van
de invoeren te krijgen, indien ze dit halen
moesten uit den overvloed van documenten,
door allerlei verschillende landen uitgege
ven.
Er is thans een regeling ontworpen, die ons
in zooverre voldoening geeft, dat de Fran
sche aanvrager beginnen moet een Neder
landsche uitvoervergunning voor de hoe
veelheid, waarvoor hij den invoer aanvraagt,
over te leggen. i.
Het nadeel is, dat hiermee nogal tijd ver
loren zal gaan, wat vooral moeilijkheden
geeft met snijbloemen, die telefonisch of te
legrafisch besteld plegen te worden. De Fran
sche regeering zeide echter de grootst moge
lijke vlugheid van behandeling der aanvra
gen toe en de betrokken diensten zullen al
hun best doen, nog denzelfden dag op een
aanvraag tot invoer te beschikken. Doordat
de Nederlandsche uitvoervergunning hier in
de eerste plaats geëischt wordt, behoudt onze
regeering de regeling van den uitvoer en de
gelegenheid voor een rechtvaardige verdee
ling tusschen onze exporteurs.
Onze tweede grief goM de onevenredige1
toekenning van contingenten, waardoor in
bepaalde gevallen Nederland ongunstiger be
handeld werd dan andere landen. Dit heeft
zich b.v. voorgedaan t.a.v. de kaas, waarbij
Italië zich vrijwel den geheelen invoer als
contingent zag toegewezen, terwijl de an
dere kaasinvoerende landen veel meer be
perkt worden; voor schapenvleesch, waar de
keuze van de als.basis voor de verdeeling der
contingenten aangenomen periode Polen
■sterk bevoordeelde, enz.
Ten aanzien van de bevoordeeling van de
Italiaansche kaas werd van Fransche zijde
opgemerkt dat men niet anders had kunnen
doen, omdat dit in het Fransch-Italiaansche
handelsverdrag vastgelegd is, terwijl boven
dien de Italiaansche kaas voor de onze geen
concurrent is.
Wat de verdeeling der globale contingenten
tusschen de diverse landen betreft wordt het
Nederlandsche voorstel in overweging geno
men, volgens hetwelk als basis voor de ver-
deeling der contingenten een vaste periode
wordt aangenomen die dezelfde is voor alle
producten, zoodat niet voor het eene dit jaar,
voor het andere dat jaar als grondslag die
nen zou, en die ook. 1931 zou omvatten. Wij
aanvaarden de goede en de kwade kansen
van zulk een regeling, mits die voor alle pro
ducten geldt waarbij het eene het andere
compenseert.
Met de door Frankrijk ingestelde regeling,
volgens welke een algemeen contingent voor
een langere periode vastgesteld, naar mate
van de seizoenen in verschillende maande-
lijksche hoeveelheden wordt ingedeeld, zoo
dat niet elke maand een zelfde vast gedeelte
er va<n zou zijn toegestaan, kan men zich
onzerzijds vereehigen, omdat dit in bepaalde
gevallen (voor steenkolen b.v.) een voordeel
voor ons is.
Verder werd door onze onderhandelaars
nog aangedrongen op verhooging van be
paalde contingenten, zooals die voor scha
penvleesch, voor kaas enz., terwijl voor viseh
een ietwat andere verdeeling van het con
tingent tusschen gewone en fijne zeevisch
bepleit werd.
Ten slotte werd nog gevraagd de verdee
ling van de globale contingenten tusschen de
landen ook over December toe te passen.
In het algemeen constateerden onze onder
handelaars bij hun Fransche collega's de ge
negenheid om zich op detailpunten inschik
kelijk te toonen, maar vast te houden aan de
hoofdlijnen: de beperking der invoeren in
het belang van de eigen productie, die nu
eenmaal door minister Tardieu met groote
kracht en tegen alle invloeden van buiten
het ministerie in, wordt doorgezet.
De verschillende voorstellen zullen thans
door de beide regeeringen overwogen worden.
Daarna komen de gedelegeerden weer bijeen.
MAASTRICHTSCHE GLASINDUSTRIE
ERNSTIG GETROFFEN.
WERKWEEK VAN 3 DAGEN GEVOLG VAN
ENGELSCHE TARIEVEN.
De Maasbode meldt, dat als gevolg van de
invoering der Engelsche tarieven op kera
mische producten de werkweek bij de glas-
en aardewerkfabriek „De Sphinx" ite Maas
tricht tot drie dagen is ingekrompen
Het eenige middel om verdere werkloos
heid tegen te gaan is volgens de directie
contigenteerang van den invoer van sanitaire
artikelen en tegels. De invoerwaarde per
maand van deze artikelen bedroeg tot nu
toe resp. f 100.000 en f 60.000.
DE HAAG KOOPT DE DRIE „VOORDE's"
ONDER RIJSWIJK.
De gemeenteraad van 's Gravenhage heeft
Maandag goedgekeurd het voorstel van B. en
W. om over te gaan tot aankoop van de drie
buitenplaatsen „Overvoorde", „Steenvoorde"
en „De hoonde" onder Rijswijk.
meldt:
Hoogste barometerstand 776,5 m.M. te
We enen.
Laagste barometerstand 749.6 m.M. te
Vestmanöer.
en voorspelt:
zwakken wind uit Zuidelijke richtingen, ne
velig tot zwaar bewolkt, weinig of geen neer
slag, iets zachter in het O.
Uit het buitenland
Ofschoon in Midden- en Zuid-Duitschland
de vorst nog iets toenam, en ook in het Oos
ten van ons land vorst voorkwam, zijn mist
en bewolking in Duitschland toegenomen en
trekt de hooge drukking zich daar verder
terug, terwijl die in het Westen zich over
Frankrijk uitbreidt. Dientengevolge zal de
koude uit Oost-Duitschland zich niet verder
in onze richting uitbreiden. Op den Oceaan
verscheen een nieuwe depressie bij IJsland
en nadert een diepere nieuwe ten Westen
van Ierland. Op de Britsche eilanden duurt
het zachte en vochtige wee'r voort en begint
het in het Westen hard te waaien. In Scan
dinavië nam de vorst af. Alleen in Oost-
Duitschland en Polen is nog helder vries
weer maar met temperaturen boven het
vriespunt op enkele honderden meters bo
ven den grond. De algemeene toestand duidt
op stijging van temperatuur.
Sinterklaas rijdt over 't dak weer,
(Juicht het kind) me't Pieterbaas,
Ook dat krijg ik op mijn dak nog
(Moppert vader) Sinterklaas.
Ja, we zitten in de zorgen,
Niemand die het feit ontkent,
t Is voor goeden Sint en Pieter
Niet het gunstigste moment.
Maar toch willen wij het vieren,
Het traditioneel festijn,
Juist de mensch moet in zijn zorgen
Ook een keertje vroolijk zijn.
Neen, ontzeg u niet dit pretje
Van elk jaar, in uw gezin,
Geef elkander weer cadeautjes,
Want dat houdt den moed er in.
Geef aan hen die 't erg behoeven,
Ook nog een verrassing mee,
Dit is toch de hoogste uiting
Van de Sinterklaas-idee.
En dan is de Sint vóór alles
Niet de groote kindervrind?
Houd hem hoog, de gulle gever,
In de liefde van het kind.
Laat de kinderen genieten,
Zooals ieder vorig jaar,
Laat ze juichen op zijn naamdag,
Ook al zijn de tijden zwaar.
Sinterklaas is weer gekomen,
Hij liet ons niet in den steek,
Het is zalig om te geven,
Kom, dit is cadeautjes-week.
P. GASUS.
BRITSCH NEDERLANDSCHE
TENTOONSTELLING TE
AMSTERDAM.
ENGELAND WIL GOED VOOR DEN DAG
KOMEN.
Naar Reuter uit Londen meldt stelde in
het Lagerhuis de heer Hannon de vraag,
welke maatregelen er waren genomen, om
te zorgen voor een 'behoorlijke vertegenwoor
diging van Britsche fabrikaten op de a.s.
Britsch-Nederlanidsche tentoonstelling ite Am
sterdam. Colville, de secretaris voor den
Overzeesche Handel, antwoordde, dait de or
ganisaties die die Briitsch-Nedeirlandsohe be
langen vertegenwoordigen, de verantwoor
ding dragen voor deze tento'Onsteliliinig. De
Prins van- Wales had er in toegestemd de
beschermheer van de tentoonstelling tie zijn.
Het departement van Overzeeschen Handel
heeft niet slechts alles gedaan om een be
hoorlijke vertegenwoordiging van Britsche
artikelen te verzekeren, doch heeft tevens
ruimte aanvaard voor een informatiebureau.
Vernomen wordt, dat de Federatie van
Britsche industrieelen en die Nationale Unie
van fabrikanten ook vertegenwoordigd zullen
zijn.
DE IERSCHE SWEEPSTAKE.
DE HEER DOWNING WON D 48750!
DUBLIN, 30 November (V. D.) De heer J.
A. Downing, de eigenaar van het paard
Forthdrift dat de Novemberhandicap te Man
chester gewonnen heeft, heeft een bedrag
van 48750.gewonnen op aandeelen die
hij genomen had in vijf tickets van de Ier-
sche sweepstake, waarop dit paard gevallen
was.
Guido Gezelle.
Het is een klein, maar fijn werkje, dat
Henriëtte Roland Holst over den grooten
Vlaamschen dichter geschreven heeft. Zij
geeft behalve zijn levensgeschiedenis een
tweetal hoofdstukken over De priester-dich
ter in de leerschool des levens en Wezen en
Schoonheid van Gezella's poëzie.
Het boekje verscheen, x bij de N-V. Em.
Querido's Uitgeverij te Amsterdam.
Het Wonderboek der Electrïciteit door A.
Vosmaer. Uitg. W. de Haan, Utrecht.
Er is langzamerhand een heele serie won
derboeken verschenen. Het speciale dat thans
voor ons ligt is als idee niet nieuw, maar in
uitvoering wel en, als wij ons niet vergissen,
ook het eerste oorspronkelijke Nederlandsche
werk op dit gebied. Zooals in de voorrede te
recht wordt gezegd is dit geen leerboek, wat
niet wegneemt, dat men er zeer veel uit lee-
ren kan. Een paar honderd keurige afbeel
dingen zijn met zorg gekozen om den tekst te
illustreeren. Een boek dat een populair ant
woord geeft op vele vragen, die hjj leeken
kunnen opkomen,
(VAN 4 WEEK)
(VAN 13 WEKEN)
De mensch en de Techniek.
Verschenen is bij A. W. Sijthoff's Uitgevers-
mij N.V. te Leiden: De Mensch en de Tech
niek, bijdrage tot een levensphilosophie door
Oswald Spengler, vertaald door dr. K. F.
Proost.
Uw Dienaar de Hond.
Rudyard Kipling heeft de verhalen van
Boots, de hond, op schrift gesteld. G. L. Stam
pa leverde er geestige teekeningen bij, Eva
Raedtde Canter bewerkte de geschiedenis
voor Nederland en van Holkema en Waren-
dorf's U.M. te Amsterdam gaf haar uit.
Een alleraardigst werkje.
Rubber, door Mevr. M. II. SzekelyLulofs,
Uitg. Uitg. Mij. „Elsevier", Arasterdam.
Dit boek is een debuut. Zulk een feit is op
zichzelf niets bijzonders, maar in dit geval
vermoeden wij, dat de debutante schrijfster
in de toekomst nog wel meer van zich zal
doen hooren. Rubber noemde zij haar eerste
ling, met den ondertitel: een roman uit Deli.
Reeds uit de eerste bladzijden van dit boek
blijken twee dingen onomstootelijk. Dat me
vrouw Szekely een benijdenswaardig beschrij
vend talent heeft en dat zij de toestanden,
waarover zij schrijft, persoonlijk moet heb
ben meegemaakt. Het boek is op eenvoudige,
onopgesmukte 'wijze geschreven, zonder mooi
doenerij en ook hierin ligt een belofte. Het
beschrijft het leven van de rubberplanters in
Deli in den tijd van snellen bloei dezer cul
tuur, het hoogtepunt met groote winsten en
tantièmes, daarna de ontgoochelende instor
ting. In de personen der planters bewerkt dit
de evolutie van eenvoudigen handenarbeid,
via weelde en verslapping naar bittere des
illusie en nood. Het is als de gang der evolu
tie van een menschenras op zichzelf.
Wij zeiden het reeds dit boek is klaarblijke
lijk een verhaal van het zelfbeleefde en het
blijft dus de vraag of mevrouw Szekely nog
meer pijlen op haar boog heeft. Wij kunnen
het slechts hopen, want als debuut is dit
werk ongetwijfeld de moeite waard. Het boeit
door vlotten verteltrant en zeker ook door het
geven van een diepen, zij het over het alge
meen niet vroolijken kijk, op een deel van het
leven in een land, waaraan wij Nederlanders
ons verwant voelen. Als lectuur zeer aan
bevelen, maar met de waarschuwing voor de
talrijken, die de veelzijdigheid en groote af
standen van ons Indië plegen te onderschat
ten, dat het leven in ons Oostersch bezit
niet overal is, zooals het gebied der rubber
cultuur hier met bekwame pen is geschilderd.
Voor de tweede maal jiiet wijzer.
Een luchtig, amusant niemendalletje is het,
zoo'n boek, waarmee je je behaaglijk in een
hoek van de coupé nestelt en er je treinreis
mee kort. Het is geschreven door E. J. Rath,
vertaald door E. B. uit het Engelsch en ge
publiceerd bij de U. M. Holland te Amster
dam.
BURGERLIJKE STAND
HAARLEM, 30 November.
Bevallen 27 November: M. K. Bonsel
van Looij, z.; 28 November: G. J. BosWit
kamp, z.
Overleden 26 November; C. J. KresVo
gelsang, 54 j., Kamperlaan'; 27 November: H.
BuismanKeverling, 73 j„ Wilhelminapark;
M. J. Blokker, 79 j„ M. v. Heemskerkstraat;
J. Idema, 69 j„ Koolsteeg; 28 November: W.
Heilig, 59 j., Schoterweg; W. Steenheek, 40
L* Kamperlaan.
