VGDR. VELSEN-YMUIDEN
BEVERWUK EN OMSTREKEN
L
De Wording van het
Nootdzeekanaal»
De Noordzeesluizen.
HET NIEUWE DAGBLAD
ABONNEMENTEN: per week 10 cents, per maand
40 cents, per kwartaal f 1.20, losse nummers 3 cents.
ADVERTENTIEN: 1—5 regels ƒ0.75. Elke regel meer
15 cent. Bij abonnement belangrijke korting. Luidsprekers
Adv. van Vraag en Aanbod 13 regels 25 cent, elke regel
ineer 10 cent. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
Ie JAARGANG No. 29
DIRECTIE P. W. PEEREBOOM ROBERT PEEREBOOM
Kantoor: KENNEMERLAAN 42, Telefoon 521.
AGENTSCHAPPEN
ÏJmaiden: H. BLOK, Jac. v. Heemskerkstraat 87;
IJmuiden-OostM. N. DE WOLFF, Alb. Cuypstraat 16 eri
K. WESSELIUS, Lceuweriklaan 6;
Velsen-NoordJ. J. WESSELIUS, Mclklaan 62;
Beverwijk: KASPERS, Groenelaan llw.
VRIJDAG 4 DECEMBER 1931
UIT IJMUIDEN'S VERLEDEN.
IJMUIDEN
De Noordzeesluizen bij de opening op 1 November 1876.
In liét plan der concessie waren aan de
•Noordzee twee scheepvaartsluizen en een uit
wateringskanaal opgenomen, waarvan de af
metingen gelijk zouden zijn aan die, welke de
Raad van den Waterstaat in zijn plan van
1859 had voorgesteld. Bij de wijziging der
concessie in 1868 werden deze afmetingen,
voor zoover de groote sluis betreft, eenigszins
veranderd en werd de slagdrempeldiepte met
0,25 M. vermeerderd en op 7.75 N.A.P. ge
bracht, de schutlengte daarentegen met 20
M. verminderd en op 120 M. bepaald.
De afmetingen der sluizen, zooals zij ten
slotte tot stand kwamen, zijn als volgt: De
schutkolk der groote sluis kan door een paar
middenvlpeddeuren in twee kolken, respec
tievelijk lang 69.50 M. en 49.50 M. verdeeld
worden.
Het terrein ter plaatse van de sluizen had
een hoogte van ongeveer 9 M. -F N.A.P., de
bodem bestond uit duinzand. In dezen bodem
oordeelde men een betonfundeering van 3 M.
dikte, in den droge tusschen damwanden ge
stampt, voldoende.
Bij de contractswijziging van 1368 was
met den aannemer overeengekomen, dat de
sluizen in 1876 gereed zouden zijn. Daar ech
ter na de afsluiting van het IJ ten Oosten
van Amsterdam de uitwateringsluis en het
stoomgemaal te Schellingwoude ontoereikend
zouden zijn om den waterstand op het IJ te
beheerschen, werd een veel spoediger vol
tooiing der Noordzeesluizen noodig geoor
deeld eh werd daarom aan den aannemer een
premie van 100.000 toegezegd, indien deze
sluizen in 1872 gereed zouden zijn.
In het voorjaar van 1871 was de ontgraving
van den sluisput, waarvan de bodem 9 a 10
en op sommige plaatsen 11 M. N.A.P. kwam
te liggen, gereed. Hiervoor was een grond
verzet noodig van 300.000 M3. De put werd
afgemeten op het in aanleg zijnde buitenka
naal, waaruit het water door den duiker,
welke in den dam aan de zijde der Noordzee
was aangebracht, afvloeide.
Het beton voor de fundeering der groote
schutsluis bestond uit 11/2 deel portland-
cement, 31/2 deel schep zand en 5 deelen
grint; voor de fundeering der kleine sluis en
der uitwateringsluis was de samenstelling 1
deel portland-cement,4 deelen scherp zand en
5 deelen grint. In de onderste laag werden
voornamelijk bij de groote schutsluis in het
geheel ruim fiOO voor de havenhoofden be
stemde betonblokken verwerkt, waar tusschen
de minstens 15 c.M. wijde voegen met sterke
beton werden gevuld-
De muren werden opgetrokken van hard-
grauw met een bekleeding van vlakke klin
kers, de slagdrempels, jokdrempels, slagstijlen
en de kraken van hardsteen; langs de zuidzijde
van de kleine sluis werd in plaats van een
kolkmuur een basaltglooiïng aangebracht.
De vloeddeuren zijn van ijzer vervaardigd,
de ebdeuren van gecreosoteerd Amerikaansch
grenenhout.
Nadat de ontgraving van den put was ge
schied, zijn de sluizen in ongeveer een jaar
tijds gereed gemaakt; in, het najaar van
1872 konden zij voor liet spuien en voor het
doorlaten van baggermateriaal worden open
gesteld. Aan den aannemer is voor den bouw
der Noordzeesluizen met sluiswachterswonin
gen 1.370.000 uitbetaald, in welk bedrag de
premie van 100.000 voor vervroegde opleve
ring is begrepen. Tot de openstelling van het
kanaal in 1876 is aan exploitatiekosten en
voor het uitvoeren van éenig extra werk nog
160.000 uitgegeven, zoodat de Noordzeeslui
zen tot het tijdstip, waarop zij voor de gewo
ne vaart werden opengesteld, 1.530.000 heb
ben gekost.
Werken ten* voorziening in het
landverkeer.
Daar het Noordzeekanaal voor het grootste
gedeelte in het IJ en het Wijkermeer of door
de weinig bewoonde duinstreek werd aange
legd, is slechts één belangrijke verbinding
voor het gewone verkeer doorsneden, n.l. de
Rijksstraatweg van Haarlem naar Alkmaar,
nabij de kom der gemeente Velsen.
Op dit punt werd een draaibrug over het
kanaal gebouwd.
Voorts is nog op een tweede punt een over
gang voor het gewone verkeer gemaakt, n.l.
beoosten zij kan aal C. op welk punt een kabel-
pontveer over het kanaal is aangelegd, waar
door een verbinding werd verkregen van
Haarlem over Spaarndam met Assendelft en
de Zaanstreek. Verder werd een vaste brug
over zijkanaal B. een draaibrug over zijkanaal
C en een pontveer over zijkanaal F. gemaakt,
waardoor een doorgaande verbinding langs
de Zuidzijde van het Noordzeekanaal tot
stand is gekomen.
De draaibrug te VéJsen, die den 20en Maart
1872 voor het publiek verkeer werd openge
steld, was een gelijkarmige draaibrug, die een
hoek van 71 graden met de kanaalas maakte
en waarvan een der openingen in die as was
gelegen; een derde opening was door een vas
te brug overspannen. De doorvaartopenïng in
de as van het kanaal had een wijdte van 19.50
M. tusschen de remmingwerken gemeten. De
draaipijler en de steunpijler zijn in den droge
gebouwd en samengesteld uit metselwerk,
gefundeerd op tusschen damwanden ge
stampt beton, waarvan de onderkant op 9 M.
N.A.P. was gelegen.
De gemetselde landhoofden kwamen op be
ton te rusten, waarvan de onderkant op 1 M.
N.A.P. werd aangelegd. Het bovendek der
brug verkreeg een breedte •wan 4.20 M.
De totale kosten van deze in het belang
van het landverkeer gemaakte werken heb
ben met inbegrip van de op verschillende
plaatsen gemaakte verhardingen op de kruin
der kanaaldijken en van een straatweg van
Velsen naar IJmuiden 715.000 bedragen.
Daaronder is ongeveer 100.000 begrepen
voor de draaibrug te Velsen zonder de rem-
mingwerken.
SCHEEPVAARTNIEUWS.
Het Fransch s.s. „La Rochefoucauld" is
Woensdagavond na lossing har er lading-
ijzererts aan het Hoogovenbedrïjf, te IJmui
den, in ballast naar Rotterdam vertrok
ken.
Het Duitsche s.s. Trier" van de N.D.L. is
Woensdagavond met stukgoederen van China
en Japan te IJmuiden aangekomen en opge
varen naar Amsterdam.
Het Amerikaansch tankschip „Trimountain"
is Donderdagmiddag met een volle lading olie
van Smith's Bluff -voor Amsterdam aange
komen en passeerde de sluizen te IJmuiden
met een diepgang van 80 dM.
Het Spaansche s.s. „TJrko Mendi" is Donder
dagmorgen na lossing har er lading ijzererts
aan het Hoogovenbedrij f te IJmuiden, in bal
last naai' Barry Dock vertrokken".
Het Duitsche vracht- en pasasgiersachip
„Wandai" is Donderdagmiddag met passagiers
■en stukgoederen van West Afrika voor Am
sterdam aangekomen en passeerde de sluizen
te IJmuiden met een diepgang van 65 dM.
HET SPAANSCHE S.S. URKO MENDI LOOPT
TEGEN DE NOORDPIER.
Het Spaansche s.s. „TJrko Mendi" hetwelk
een lading ijzererts aan het Hoogovenbedrij f
te IJmuiden heeft gelost, raakte Donderdag
morgen bij het uitgaan, als een gevolg van
den harden Zuid Westen wind, de Noord-
pier en werd door de sleepfoooten van de firma
Wijsmuller die reeds waren losgeworpen, vlot.
gebracht en naar de Hoogcventtiaven terug
gesleept. De juiste schade is nog niet be
kend,
SCHEEPVAARTBERICHTEN.
Binnengekomen schepen:
3 December:
Ned., SE. Philipsland, Sealiam.
EngeischQueenswort-h, Sunderland.
Zweedsch, Grangesberg, Eiribden..
Amerikaansch, Trimountain, New-Orleans.
Engeisch, Stanislas, Leith.
Engelsche, Mavis, Londen.
Duitseh, Wad-ai, West-Afrika.
Nedi., Boekelo, Londen.
Duitsche motor, Palatia, Guatemala.
Fransch, Borée, Caen.
Engelscli, Blyth, Goole,
De Noprdzeesluizen de» bouw (1811),
Vertrokken schepen.
3 December:
Engeisch Moorwooth, Huil.
Spaansch Urkol Mendi Cardiff.
Terug uit zee, Urkol Mendi, Hoogovens.
Zweedsch, Torshuid, Gdynia.
Duitseh, Trier, Hamburg.
Ned. Schie, Abo.
Engeisch, Queensworth, Sunderland, Ned.
Fauna, Rotterdam.
RADIO-STORING.
Men schrijft ons:
Met de radio-distributie was het Woensdag
avond en Donderdagmorgen weer mis. Met
de meettoestellen werd door den heer Huis
man geconstateerd dat een outsider zijn toe
stel zelf aangesloten moet hebben. Dit moer
niet met de noodige vakkennis geschied zijn,
waardoor de goheele Pres. Steijnstraat zonder
muziek over Hilversum kwam te zitten. Laten
de -mensehen toch oppassen voor dergelijke
experimenten. Niet alleen dat zij anderen
een hoop last bezorgen doch voor zich zelf
brengt dit veel narigheid met zidh mede.
De meettoestellen toch wijzen onherroepe
lijk iedere storing aan, zelfs in welke straat
de fout zit. Dan is het maar een klein kunstje
het huis er tusschen uit te vinden, waar men
ondeugend is geweest. Ook verdient het noig
te vermelden aan welk gevaar de eleetriolen
zich bloot,stelt. Woensdagavond is men nog
op het dak geweest om de storing te zoeken.
Men moest dit echter staken omdat reeds drie
maal iemand een val deed.
WAAROM GEEN PUFVERBOD.
ST. NICOLAAS IN DE GEMEENTE-BEWAARSCHOOL.
DE BROCHURE OVER UITDUNNING VAN
DE JONGE SCHOL.
In aansluiting op hetgeen wij in ons blad
van Woensdag en Donderdag ontleenden aan
de brochure van de belanghebbenden bij de
schar- en scholvisscherij willen wij thans het
antwoord, gegeven in de brochure op de
vraag: „is uitdunning van de jonge schol
wel schadelijk? in het kort vermelden. Het
antwoord luidt als volgt:
„Wanneer de visscherijdeskundigen cijfers
vermelden, die de hoeveelheden ondermaat-
sche schol begrooten die door de trawlvis
scherij worden vernietigd om een klein deel
als marktwaardige schol aan den afslag te
brengen, dan komt men ontegenzeggelijk
onder den indruk van deze cijfers, die in geen
vergelijking komen met hetgeen als puf
wordt aangevoerd.
In zijn rapport deelt Dr. Tesch mede, dat
in 1924 door de trawlvisscherij uit de Noord
zee in Nederlandsche havens ruim 44 mil-
lioen kleine schol is aangevoerd, waarnaast
door de pufvisscherij 14 millioen stuks wer
den vernietigd en dat uit de voorraad, waar
door het verlies van 44 millioen marktwaar
dige visch moet worden aangevuld'. Het
merkwaardigste is nu, dat bij deze mede-
deeling in een noot onder aan de blad-zijde
wordt vermeld, dat reeds in 1912 Dr. Heincks
op grond van een uitgebreid onderzoek
heeft kunnen aantoonen, dat de geheele
toenmalige trawlvisscherij jaarlijks ruim 200
millioen schollen uit de Noordzee aan
bracht en daarbij naar een betrouwbare
schatting' nog 300 millioen stu'ks als niet
marktwaardig weder over boord' werd gezet
en nutteloos werd vernietigd. Wanneer een
deskundige dit vraagstuk slechts van uit een
zoo enge gezichtshoek vermag te bekijken,
hoe zal-daii-de ambtenaar, en de leek dit
Links van St. Nikolaas de kleine vader en moeder en rechts:
knecht uit de kinderoperette.
St. Nicolaas en zijn
Het was den kleinen in de gemeente-be
waarschool aan de Pres. Krugerstraat Donder
dagmorgen zeer goed aan te zien dat hun
hartjes sneller klopten dan gewoonlijk. Toen
wij de school binnen kwamen stonden de klei
nen in de heerlijk verwarmde gang opgesteld
en zongen onder leiding der onderwijzeressen
verschillende St. Nicolaasversjes. Wat werd er
ernstig gezongen en hoe trachtten de kinde
ren door heel netjes stil te blijven staan reeds
de gunst van den Sint te verkrijgen.
De verschillende moeders der kleinen had
den zich reeds in het speellokaal verzameld,
toen de kleinen onder leiding van het hoofd
der school, mej. Vijlbrief, zingend binnen
kwamen.
En daar op eensde bel. St. Nikolaas was
aan de school gearriveerd. Nu werden toch ver
schillende kleinen een beetje witjes om den
neus. Wat een spanning, totdat eindelijk St.
Nikolaas met zijn zwarten knecht statig bin
nen stapte en op den voor hem bestemden ze
tel plaats nam. Nadat de kleinen hem uit volle
borst een welkomstlied hadden toegezongen,
weiden verschillende kinderen bij hem geroe
pen om een kleine terechtwijzing, welke op
waardige wijze werd gegeven, in ontvangst te
nemen.
Hierna werd onder leiding van mej. Vijlbrief
een kleine kinder-operette, ja, wij mogen dit
gerust zoo noemen, opgevoerd.. Wat mej. Vijl
brief bereikt heeft, grenst aan het wonder
baarlijke. 1-Iet spel van den kleinen vader en
moeder en den kleinen St. Nikolaas met zijn
zwarten knecht was in één woord „af".
Ten slotte werd door de aanwezigen een
rondgang gemaakt door de verschillende
schoollokalen, waar een kermesse d'été was
georganiseerd. Zelfs een melksalon ontbrak
niet.
De kleinen hebben hier naar hartelust kun
nen genieten en het mag gezegd worden, dat
mej. Vijlbrief met hare onderwijzeressen den
kinderen een morgen bezorgd heeft, die zij
niet spoedig zullen vergeten.
vraagstuk in haar volle breedte kunnen over- 1
zien? In een belangrijk artikel van II. M. Kyle
en E. Ehrenbaum, verscheen in „der Fischer-
bote" van Januari 1930, worden omtrent de
vraag of ten aanzien van de scholvisscherij
thans van overbevissching sprake kan zijn,
belangrijke mededeelingen gedaan. Reeds
sedert 1902 zijn er onderzoekers geweest die
tegen een overbevisscherij der schol, welke
zij meenden te constateeren, hebben gewaar
schuwd en telkens is na dien bewezen, dat
dit vraagstuk door tal van factoren er zeker
niet alleen door de visscherij wordt be-
heerscht. De groei van de schol in het Katte
gat is sneller dan in de Noordzee, omdat
daar de visscherij nog veel intensiever wordt
uitgeoefend. Vóór 1909 werd in het zuidelijk
deel der Beltzee niest op schol gevischt, om
dat men meende dat die te klein en waarde
loos was. Daarna zijn de Denen met de
scholvisscherij begonnen en het was verba
zingwekkend om te zien hoe de groei dienten
gevolge van 8 tot 9 c.M. jaarlijks verbeterde.
Het is zeer waarschijnlijk dat in de Noord
zee nog veel te veel kleine schol voorhanden
is in verhouding tot de aanwezige voedings-
mogelijtóheid. De periode van niet-visschen
gedui'ende des oorlogsjaren heeft op de
scholstand niet g-unstig gewerkt. Men kan
van meening verschillen of het nuttiger is
een groote schol van 5 K.G. te vangen of 10
kleine ieder van 1/2 K.G. De ervaring heeft
echter geleerd, dat de visscherij het moet
hebben van de middel en kleine schol.
Een bevestiging van deze beschouwing ge
ven de enorme hoeveelheden schar en schol,
die thans op onze kust aanwezig zijn, spe
ciaal jn de omgeving van den Helder. Uit het
voorgaande zal duidelijk zijn geworden, dat
een pufverbod geenszins voor het doel waar
voor het zou worden uitgevaardigd, nuttig
zou zijn, omdat het kwaad bij de viseh-
methode moet worden gezocht en anderzijds
een dergelijk verbod voor de seholstand eer
der ongunstig dan nuttig zou werken, afge
zien nog van het feit, dat de scholstand van
alle vischsoorten, die regelmatig worden ge
vangen, het minst bescherming behoeft. Na
gegaan moet thans nog welke uitwerking een
dergelijk verbod op verschillende volksgroe
pen zou hebben.
Een pufverbod zal voor belangrijke bevol
kingsgroepen groote schade aanrichten, zon
der nut te brengen, vervolgt de brochure.
Het zijn de kleine kustvisschers, de een
den en pluimveehouders en de visch meel fa
brikanten, die bij een pufverbod zeer ern
stig worden gedupeerd. Zij, die belang mee-
nen te hebben bij een pufverbod:, zooals ze-
kerereederijen te IJmuiden, tellen dit nadeel
licht. De kustvisschers zeggen zij, kunnen
hun bedrijf doen aanpassen, daar het pulver
bod geleidelijk zal worden- ingevoerd en hun
verlies zal ruim worden gecompenseerd_ door
de te verwachten betere visch, die in de
toekomst gevangen zal worden.
De vischmeelfabrikanten zullen, gelijk in
het buitenland, zich moeten leeren behelpen
met vischafval en goedkoope markbvisch,
terwijl de eenden en de pluimveehouders ook
al is het dan wat kostbaarder, zich eveneens
van de goedkoope markbvisch moeten bedie
nen, terwijl voor hen toch nog de mosselen
als aanvullend voer beschikbaar blijven. Het
is begrijpelijk, dat men uit reederskringen
gemakkelijk over de bezwaren die men- der
den berokkent, heenstapt, doch daarmede
komt men in de werkelijkheid geen stap ver
der en verandert men niets aan het feit, dat
de bestaansmogelijkheid voor velen wordt
vernietigd. De brochure besluit met een be
schouwing, gewijd aan. de kustvisschers, de
eendenh ouders en de vischmeelindustrie,
welke wij in ons volgend nummer zullen be
handelen.
OPGELEGD WEGENS SLECHTE
BESOMMINGEN.
De stoomtrawlers „Petten" Um, 49 en
„Schoorl" IJm. 39 van d e visscherij-maat
schappij „Petten" worden, door de sleohte
besommingen welke zij maakten, opgelegd.
Zij besomden gezamenlijk f 3600, hetgeen
een zeer .pover resultaat is aangezien deze
trawlers tot de groote schelvischbooten be
boeren. Ook de „Liesbeth Betty" Um. 183 werd
opgelegd, terwijl de „Rijnmond" IJm. 137 weer
in de vaart gebracht werd.
BENOEMING DIRIGENT.
Tot directeur van de gemengde zangvereni
ging „IJmuiden's a capella koor" is benoemd
de heer P. Grin, die voorhee'n te Sint Maar
tensbrug in dezelfde functie bij verschillende
koren werkzaam was. De heer Grin is tevens
benoemd tot directeur van de gem. zangver-
eeniging „Polyhymnia", de Chr. Gem. Zang
vereniging „Excelsior" en het mannenkoor
„de Kennemer Zangers" te Umuiden.
BESOMMINGEN.
Manden Trawlers
100 Johanna Marie 1400.
90 Zeeleeuw f 1800.
Logger: K.W. 24 f 290.
Verschc haring LT 740 f 819, LT 238 876,
LT 120 f 484, LH 133 1000, LT 183 190, LT
76 444.
MARKTPRIJZEN.
Tarbot per K.G. 0.950.80.
Tongen per K.G. 1.451.
Groote schol per 50 K.G. 22.50.
Middelsehol per 50 K.G. 26.50.
Zetschol per 50 K.G. 29.
Kleine schol per 50 K.G. 228.
Vleet per stuk 2.50.
Middelschelvisch per 50 K.G. 25.50.
Kleine middelschelvisch per 50 K.G. f 13
8.50.
Kleine schelvisch per 50 K.G. 95.50.
Gullen per 50 K.G. f 14—3.05.
Wijting per 50 K.G. 2.80—1.30.
Versche haring per mand 4.10—1.75.
BEVERWIJK
BEVERWIJK.
R.K. RETRAITECLUB
De onlangs opgerichte R.K. Retraiteclub,
onder, afdeeling van den Ned. R.K. Volks
bond, hield in het G. S. A.-gebouw een leden
vergadering, waarin de statuten en het huis
houdelijk reglement behoudens enkele klei
ne wijzigingen overeenkomstig het concept
van het centraal bestuur werden vastgesteld.
Besloten werd de vereeniging den naam te
geven van R.K. Retraiteelub „Pater Pro".
Na eenige besprekingen werd vervolgens
besloten om het denkbeeld tot het organisee-
ren van z.g.n. open retraites voor de vrouwen
der R.K. Volksbonders over te dragen aan de
afdeeling yan den R.K. Vrouwenbond.
