VGDR VELSEN-YMUIDEN BEVEBWJK EN OMSTREKEN HIER SCHEVENINCEN-RADIO. I I HET NIEUWE DAGBLAD ABONNEMENTEN: per weefc 10 eetrts, per maand 40 cents, per kwartaal f 1.20, losse nummers 3 cents. ADVERTENTIEN: 1—5 regels ƒ0.75. Elke regel meer 15 cent Bij abonnement belangrijke korting. Luidsprekers Adv. van Vraag en Aanbod 13 regels 25 cent elke regel meer 10 cent. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. Ie JAARGANG No. 41 DIRECTIE P. W. PEEREBOOM ROBERT PEEREBOOM KantoorKENNEMERLAAN 42, Telefoon 521. AGENTSCHAPPEN: IJmuidenH. BLOK, Jac. v. Heemskerkstraat 87 IJmuiden-Oost: M. N. DE WOLFF, Alb. Cuypstraat 16 en K. WESSELIUS, Lccuwèriklaan 6; Velsen-NoordJ. J. WESSELIUS, Melklaan 62; Beverwijk: P. KASPERS, Grocnelaan 11 w. VRIJDAG 18 DECEMBER 1931 IJMUIDEN. i r i - A 1 .Js 4 -7 De marconisten van „P. C. H." in liet telegraafkantoor aan hun toestellen. Golflengte boven de 600 M.) Bovenstaande lettercombinatie. P.C.H. is (5e roepnaam, van het Nederlandsche küst- station Selieveningen-Radio. Deze letter groep, veelal niet in dezen vorm gebruikt dóch geseind als P-CH -) gevolgd door de letter „K" is de melding die etteli,|ke honderden keer en per dag wordt herhaald en op alle wereldzeeën wordt ge hoord. De melding, dat het Nederlandsche kust station bereid is met schepen in verbinding te treden, bereid is een schakel te vormen in clen keten die den reiziger op de woelige zee verbindt met verwanten, die in het vaderland achtergebleven zijn. En van dien schakel van de plaats welke het Nederland sche kuststation inneemt in het draadloos verkeer met schepen op zee, willen we u hier onder het een en ander vertellen. Dat dit plaats vindt in ons blad onder de rubriek „IJmuiden" moge allereerst even iworden verklaard. De naam „Scheveningen Radio" leidt uw gedachten naar de plaats, waarhet Haag- sche „Stille strand" begint en waar de beide groote masten van ongeveer honderd Meter hoogte het oog treffen. Op deze plaats, eer tijds inderdaad „stil" en in de eenzaamheid verloren doch nu reeds door een gansche woonwijk ingebouwd, bevindt zich het zend station. Hier staan de zenders dag en nacht gereed, om uit het ontvangstation te IJmui den bediend, hun vèrdragende aethergolven bij de duizenden anderen te voegen, die in velerlei talen en op honderden verschillende afsetmmingen tezamen de triomf verkondi gen van 's menschen vernuft. Het. is hier, dat in het Morse-alphabet, in ■"de taal van de puntjes en de strepen, de groeten worden overgebracht van moeder naar zoon, waar „ongezien bij dagen en nachten", korte, zakelijke berichten, doch ook uitingen van smart, van hoop, van ver langen naar een spoedig weerzien hun aetherloop beginnen. Maar de plaats waar naar het antwoord wordt geluisterd, waar de hand zich be vindt die de morsesleutel bedient waaraan de zender als een volgzame dienaar gehoor zaamt, is niet te Scheveningen, doch in IJmuiden. ïn eenige vertrekken van het Postkantoor 3n de Kanaalstraat bevinden zich de ont vangtoestellen benevens de morsesleutel's. die door ondergrondsche kabeldraden recht streeks op de zenders in Scheveningen zijn aangesloten. In de onmiddellijke omgeving van het Postkantoor, doch ook meer verwijderd, op het sluiseiland en in de duinen bij de Zuid- pier zijn de voelhorens, de ontvang-anten- nes opgesteld. De vorderingen der techniek, de veranderingen in den aard der gemeen schap tusschen schepen op zee en vasteland stations waren oorzaak, dat zend- en ont vangstation moeilijk in één gebouw konden blijven, ondergebracht. Hierop diep in te gaan ligt buiten het bestek van dit artikel. Genoeg zli op te mérken dat het „P.C.H." P.C.H. K" nu al meer dan vijf jaren uit het Postkantoor te IJmuiden geseind wordt. Reeds in de beginjaren volgde de admini stratie der Posterijen en Telegrafie met aan dacht de ontdekking van Marconi's uitvin ding en als één der eerste kuststations in Europa werd Scheveningen-Haven op 19 December 1904 onder de bekwame leiding van wijlen den heer Nierstrasz voor het openbaar verkeer opengesteld. Het aantal met een radio-installatie uitgeruste koop vaardijschepen was bij de in dienststelling van Scheveningen-Haven (sinds de in wer- kingtreding van het Radio-verdrag van Washington op 1 Januari 1929 Schevenlngen- Radio genoemd1) nog zeer gering. Het eerste Nederlandsche Kooovaardu- sehip. dat van eeii zend- en ontvanginstal- latie werd voorzien was onze goede oude Noordam zaliger nagedachtenis van de HoJ1*ud-Amerikalï1n. Dit schit) vertrek, met een Marcom-ïnstai- latie uitgerust 30 Juli 1904 uit Rotterdam. Werd aanvankelijk in scheepvaartkringen en meer in het bijzonder bij de zeevarenden zelf het nut van dé radio in twijfel getrok ken' of zelfs ontkend, lang zamerhand werd ook hiér weer bewaarheid, dat het betere ten slotte het goed verdringt. En toen bij iöiverse scheepsrampen (o.a. bij de nog in het geheugen liggende ramp van de „Tita nic") het nut der radio voor hét groote publiek begon te spreken, werd het aantal schepen met een zend- en ontvanginstal- latie uitgerust, steeds grooter. En tegen woordig kunnen wij ons niet indenken, dat een schip (behalve de kleine) zee kiest zon der dat zijn „Radio" in orde is. Was dus in de beginjaren het verkeer 2eer beperkt, allengs werd het drukker in den aether; vóór en na richtten de meeste zee varende naties hunne kuststations op en al spoedig was het noodig bepalingen te tref fen. Na veel strijd tusschen de belangheb bende maatschappijen onderling en de re geeringen van verschillende landen, werd bepaald, dat, vooral ter wille van de veilig heid up zee, geen enkel speciaal systeem de voorkeur zou krijgen maar dat zoowel in het verkeer van kuststation met scheeps- station, .als wel in dat van de scheepssta- tïons onderling, geen gemeenschap zou mogen worden geweigerd op gi-ond van het gebruikte systeem. Zooals hierboven reeds aangegeven, breidde het verkeer zich zeer snel uit. Vooral in de laatste jaren, na den triomftocht der „korte golven" spreekt dit wel zeer sterk. Ge gevens van vroeger jaren staan ons niet ten dienste; het zij dus genoeg de verkeerscijfers over de laatste jaren te geven. Gewisseld werden over Scheveningen-Radio 1925 18775 radiotelegrammen: 1926 31616 (vooral beinvloed door de kolenstaking in Engeland): in 1927 29720; in 1928 36139; in 1929 47841; en in 1930 50098 radiotele grammen. Al moet dan voor 1931 gevreesd worden, dat het verkeers eenigszins door den druk der tijden zal zijn achteruit geloopen, wij zullen hopen, dat de verkeerscurve maar weer spoedig haar stijgenden lijn moge her vatten. CONCERT HARMONIE-ORKEST „CONCORDIA". Het Harmonieorkest „Concordia", diri gent de heer Sam Vlessing, concerteerde gis terenavond in de kleine zaal van Thalia. Medewerking verleende het duettistenpaar Orvan- De zaal was vol. Dat vinden we in de allereerste plaats al een gelukkig ver schijnsel, want het grootste gedeelte der harmonie, fanfare en syniphoniegezelschap- pen concerteeren de laatste jaren zoo goed als voor leege zalen. Is het dan ook te ver wonderen, dat de animo onder een zekere categorie dilettant-musici dalende is? Er zijn ook zoovele andere liefhebberijen, als dancings, bioscoop en vooral niet te verge ten de radio.. Hét natuurlijke gevolg is, dat de vêréenigingen niet alleen in ledental, maar ook in kwaliteit achteruitgaan. Het re- petitiebezoek vermindert, en er wordt in het geheel niet of onvoldoende gestudeerd. Doch gelukkig zijn er ook nog dilettanten, die niet alleen voor hun plezier muziek maken, doch voor wie het musiceeren een genot wordt. We weten het: elke vereeniging be zit ze helaas in klein aantal en dat is de kern, die de vereeniging coüte que coüte in stand weet te houden. Vooral het pad van Concordia heeft de laatste jaren niet over rozen geloopen. Hoor den we verleden jaar niet, dat het met deze gereputeerde vereeniging op een eind zou loopen? maar neen! De kern. hield stand niet in het minst de energieke en sympa thieke dirigent Sam Vlessing, die er het n.oodïge wel toe zal bijgedragen hebben, dat we gisterenavond weer een flink orkest van ongeveer 30 menschen op het podium konden begroeten en met een klein, aan trekkelijk, doch met zorg samengesteld pro gramma bewijzen wilde, dat het nog tot de eerste klasse orkesten gerekend kan worden En dat bewijs is dien avond beslist ge leverd. Er is over 't algemeen uitstekend gewerkt. Het klankgehalte viel wat tegen, doch de stemming was buitengewoon goed- En dat is tóch zeker een voornaam onder deel. Een bewijs, dat er den laatsten tijd flink is gestudeerd. Dat men zoo doorga. De heer Vlessing is een te goed musicus om niet te begrijpen, dat er nog veel te kortkomingen zijn. Nu echter het goede pad weer gevonden is, zal hij wel zorgen, mits de leden hem hun vollen steun blijven geven, dat alles weer in het reine komt. Het corps zette den avond in met een niarsch „Mooi Nederland" gecomponeerd door den dirigent. Deze mooie marsch waarin ons volkslied verwerkt is werd gloedvol gespeeld. In het trio klonken de clarmet-variatiës wat hard. De ouverture „Die beide Blinden" van Mé- hul is lang geen gemakkelijk werk. De be geleidende figuren waren somwijlen slap en ongelijk. De stemming was ideaal en de nuanceering goed verzorgd. Overigens een goede vertolking. Het Faust-ballet van Gounod leent zich uitstekend voor harmonie-orkest. Het is een werk, waarin de clarinetten het leeuwen aandeel te verwerken hebben en het zij di rect gezegd, ze kweten zich behoorlijk van hun taak, al kon de klank ons niet geheel en al bevredigen. Het klonk soms geforceerd en de pianissimi werden niet voldoende in acht genomen. De baritonist gaf frappante staaltjes van zijn kunnen. Over het geheel een lofwaar dige prestatie. Als noviteit kregen we te hooren een „Pastorale Suite" in ouden stijl van Philip Vlessing. We mogen den jongen talentvollen com ponist onze gelukwenschen niet onthouden voor deze fijne compositie. Het levert tech nisch weinig moeilijkheden op, doch om het fijn te spelen, is het noodig dat er ernstige studie van gemaakt wordt. Onverdienstelijk werd het door Concordia niet, vertolkt, doch dynamisch was het niet voldoende verzorgd We hopen dat het nog niet van de lessenaar zal verdwijnen en hooren het dan gaarne nog eens op het volgende concert. I-Iarmonle orkesten schaf U dit werk aan, liet zal u voldoening schenken. Tot- slot werd ten gehoore gebracht „Pot pourri 1931". gearrangeerd door den com ponist Sam Vlessing. De schlagers van den laatsten tijd waren er in opgenomen. Men moet bewondering hebben voor de manier, waarop de heer Vlessing ze weet te illus- treeren. Hoe geestig had hij in de koekoek- wals clarinet-variaties aangewend. Het. ge heel had een uitbundig succes, en aan een toegift was niet te ontkomen. Het was een succesvolle avond voor Con cordia en haar dirigent. H. CHINEESCHE AVOND MET LICHTBEELDEN. Donderdagavond hield de heer C. Pd-lger vo-or de Maatschappij tót Nut van 't AItg-e- ■meen een causerie over China en die bevol king aldaar, in het gebouw voor Christelijke Belangen alhier. De heer Piiger heelt zeven jaar in China gereisd. China, aldus spr., is liet land van de oude gebruiken en de ceremoniën. Hoewel China vroeger een keizerrijk was, as in 1912 't Zuidelijke 'deel van liet onmetelijke igïoote land eien republiek geworden, met een be schaafd Anierik-aansch Chinees als president Door de verschillende politieke sitroomingeii heeft men drie soorten regeeringen gekregen n.-l. de regeeringen te Peking, Nanking en Kanton. Hiervan is de Kan ton -re-geering de uiterst linksehe. Door deze stroomingen en de in menging van Japan wordt China de laatste jaren door oorlogen en onlusten geteisterd1. Daarbij komt een grooite haat tusschen de N o ord - Chinee zen en Zuid-Ciliineezen. Tus schen die twee soorten menschen is een groot verschil, zoowel uiterlijk als innerlijk. Om hun land tegen de invallen, der Mon golen te behoed-en, hebben de Chineezen langs de Noordgrens van hun land een muur ge bouwd. De Chinees is zeer handig en -tracht uit alles persoonlijk voordeel te halen. Bij alles spreekt allereerst zijn eigen belang. Dit komt eigenlijk doordat er veel 'te veel menschen zijn dn verhouding van de voedselvoorziening De -arbeidskrachten zijn dan ook zoo goed als niets waard.. Wanneer de oogst mislukt, volgt er onmiddellijk hongersnood ,en sterven er duizenden menschen. Onderling hulpbe toon bestaat bij de Chineezen niet. Ieder moet maar voor zich aan geld en eten zien te komeii. Lukt dit niet, dan is. een jammer lijke dood het einde. Daardoor tracht de Chinees op allerlei slhifcsehe marnieren aan geld -te koanen. In China 'heerscht nog het kaste-stekel. De. verschillende kasten zijn zeer streng -ge scheiden. De laagste is die der koelies. De hoogste, die der mandarijnen. Deze kaste is nog verdeeld in 12 graden. Hoe meer zoons e,en gez-in telt, hoe grooter de vreugde van den vader is. Wanneer een zoon trouwt, komt de jonge vrouw in het ouderlijke huis van haar man wonen. Zij heeft daar dan een verschrikke lijk leven. Zij moet het ruwste werk doen en haar schoonmoeder is gewoon een helleveeg voor haar. Wanneer haar dan een zoon ge boren wordt .wordt 'het leven wat ibeter. Is het oudste kind een meisje, den wordt hei leven haar ondragelijk gemaakt. Alle zoons blijven met hun vrouwen en kinderen in liet huis van hun vader wonen, Zij vormen 'dan een clan. Zoo'n clan be staat dikwijls uit zestig tot tachtig perso nen. T-ot een eerste v-ereischte in het dage- lijksch leven behoort het in 'acht nemen van de velschillende 'beleefdheden. Deze zijn zeer ingewikkeld. Het huwelijk is meestentijds een handek- zaak, do-or d-e vaders .beklonken. Meestal heb ben bruid en bruidegom elkander te voren nooit gezien. Vooral voor het meisje is het huwelijk een. groot ongeluk. De plechtigheid gaat met zeer veel ceremoniën gepaard. Hier bij behoort ook een groot diner, waraan dik wijls zestig -tot zeventig gasten deelnemen. Iedere gast moeit echter in de kosten bij dragen. Ook bij een begrafenis ziet mien steeds een grooten stoet. Het vervoer is.in China nog zeer primitief Er bestaan -maar een paar spoorlijnen. Ver der wordt men per draagstoel vervoerd, of per sam ban, dit is een klein schuitje. Hoewel er een kaste van geleerd-en bestaat in China, zijn er toch zeer veel an-alphabeten Dit -komt ten eerste door den zwaren strijd om net bestaan en ten tweede doordat het lezen en schrijven der Chineesche taal zeer moeilijk is. Een kind heeft op school vier ja-ar -noodig om te loeren spreken op den j-uisten toon. Een zeer oud gebruik, dat nog lang niet is uitgeroeid., is het opbinden der voeten. Dit begint op zes-jarigen leeftijd 'bij meisjes uit de gegoeden stand. Dit is zeer pijnlijk. Een lantaarnplaatje liet zien hoe de voeten ver vormd worden. Zij worden niet langer dan acht centimeter ongeveer. De Chineesche vrouw kan da-n oo-k bijna niet loopen. De heer Pilg-er besprak daarna ©en Cthi- neesoli menu. Ook -liet hij Chineesche muziek en zang dioor middel van gramofoo-nplaten hooren. Na -de pauze droeg -de heer Piiger in Chi- ne-esch costuum eenigeliederen voor, ge volgd door een één-acter, die zeer den lach lust verwekte. Daarna dankte ds. Mi-latz den spreker voor den zeer interess-anten avond. STICHTING VAN EEN ZIEKENHUIS? VELSEN BURGERLIJKE STAND PLANNEN DER NEUTRALE Z1EKENHUIS- VEREENIGING. In een bestuursvergadering der Neutrale Ziekenhuisvereeniging is nog eens van ge dachten gewisseld over de stichting van een ziekenhuis. Sommige leden meenden, dat de tijden nu te slecht zijn, om daaraan te den ken, anderen meenden, dat men nu eindelijk eens tot een resultaat moest komen. De secretaris, de heer G. Voet, deelde mede, hoe hij thans in tal van plaatsen van ons land spreekt over de ziekenhuiskwestie en hoe de Vereeniging Protestanfcsche Ziekenzorg in Zeeuwsch-Vlaanderen, waarvoor hij onlangs drie avonden achtereen sprak, twee zieken huizen wil oprichten, één in liet Westelijk en één in het Oostelijk deel. Hij meende, dat er in onze gemeente nog steeds plaats was voor een protestantsch ziekenhuis, gezien de velen, die in het Roode Kruisziekenhuis te Beverwijk en te Haarlem verpleegd worden. Het resultaat der bespreking was, dat aan den secretaris werd opgedragen in de vol gende vergadering met een omlijnd plan te komen. Verder drongen andere bestuursleden er op aan, dat ook de kwestie van de naams verandering der vereeniging spoedig tot op lossing wordt gebracht. IJMUIDEN ALS LOSPLAATS. Het Duitsche motorpassagiersschip „Orino co" van de Hamburg Amerika Lijn, is Don derdagmiddag van West-Indië te IJmuiden aangekomen en heeft ligplaats genomen aan de toeristensteiger in de buitenhaven, ten einde aldaar eenige passagiers te ontschepen en een partijtje stukgoederen te lossen. Het schip heeft Donderdagavond de reis naar Hamburg voortgezet, ERNSTIG ONGELUK. Donderdagmiddag kwart over één wilde de bestuurder van een ddsse-lwagen, genaamd De Wit, met zijn met een paard bespannen wagen uit de Gerard Doustraat de Ruys- daelstraat inrijden. Plotseling sloeg het paard op hol, waardoor de- Wit van zijn wagen viel. Hij kwam met het hoofd onder de wielen. Zwaar gewond aan oog en neus werd hij nadat hij door een geneesheer voor- loopi-g ter plaatse behandeld- was, naar het S t. - An to nius -ziekenhuis vervoerd Bij informatie aldaar deelde men ons mee dat hij een lichte hersenschudding benevens eenige sn-ijwonden in zijn gezicht had beko men id-och het naar omstandigheden redelijk wel maakt. Getrouwd. Jhr. Johan Hugo Loudon en Marie Cornelia Baronesse van Tuyll van Se- rooskerken. Bevallen: N. v. RiessenWijker, z.; P. E, van Tiggelen—Zwaan, d.; M. A. Tervoort— Smolenaars, z.; W. PrinsseVerdikt, z.; M. J. H. Burgersde Loor, z.; P. G. Haasveld Deosburg, d. Overleden: Agatha M. M. Peters, echtgen. van M. C. Maarschalk, 65 j.; Anna Harms, wed. v. L. S. H. van den Akker, 71 j.; Elisa beth Hoekstra, 1 jaar PRIJSDANSEN. In hotel de Prins zal Zaterdag en Zondag a.s. gedanst kunnen worden op prijzen. Er; zijn daarvoor verschillende Kerstgeschenken beschikbaar gesteld. Een uitstek-end jazz-or- kest zal zich gedurende beide dagen doen hooren. Voor het beoord-eelen der dansen wordt een jury benoemd. DRANKWET. B. en W. brengen ter kennis, dat is ingeko men een verzoekschrift van Baltus Noord man, van- beroep los arbeider, wonende te Beverwijk, om vergunning voor den verkoop van sterken drank in het klein voor gebruik ter plaatse van verkoop in de navolgende lo- caliteit: gelagkamer van het perceel, plaatse lijk gemerkt no. Ill en gelegen aan den Wij- kerstraatweg te Velsen, Binnen twee weken kan een ieder tegen het verleenen van idez-e vergunning schrifte lijke bezwaren bij B. en W. inbrengen. BEVERWIJK DE REDUCTIE DER LAND HUREN. DE HUURDERS NIET BEVREDIGD Aan de huurders der gemeentelanderijen werd door den.Raad een reductie op de land- huren verleen. Over de uitvoering van dit raadsbesluit blijkt een drietal huurders niet tevreden te zijn. Zij hebben thans een adres aan. den gemeenteraad gericht, waarin zij verzoeken hen de verleende reductie van 40 pet. in eens te doen uitbetalen, of bij be taling der pacht de toegestane reductie te verrekenen. Door het Plaatselijk Arbeidssecretariaat is een schrijven aan B. en W. gericht, waarin het mededeelt, dat in verband met de om standigheden waarin de momenteel van steunuitlceeringen levende huisgezinnen ver- keeren en het feit dat op de komende feest dagen de ellende en kommer nog in erger mate gevoeld zullen worden, aan B. en W. verzocht wordt eenige verlichting te brengen doof aan steuntrekkende werlcloozen voor de Kerstdagen een dubbele uïtkeering te ver strekken. UIT IJMUIDEN'S VERLEDEN. De Prins Maurits" die in een cycloon verging. De schepen van den vroegeren Kon. West- Indischen Maildienst behoorden tot de trou we klanten die op vaste tijden vertrokken en aankwamen. De reederij onderhield een dienst o-p Paramaribo en van daar op New- Yor-k. Het waren kleine schepen, van ruim 2000 ton en -allen, heetten ze naar de Prinsen uit het hu-is van Oranje-Nassau, dus de Prins Willem I tot en met V, de Prins Maurits, Prins Frederik Hendrik en de Prins der Ne derlanden. De Oranje-Nassau, die nu nog in de vaart is, was het eerste veel grootere schip met een inhoud, bijikans tweemaal zoo- gr-cot. Dan kwamen de Jan van Nassau, de Lodewijk van Nassau er bij, maar dat waren eigenlijk vrachtschepen. De Prins-booten waren de mail- en passa giersschepen en zeer velen zijn daarmede naar onze West gevaren. Ze waren maar heel eenvoudig en hadden geen promenade dekken. Toen de Prins Willem I in 1910 in de Golf van Biscaye met alle opvarenden is vergaan (men heeft nooit nadere berichten over die ramp vernomen), is men na eenige jaren met 't opruimen dezer oude scheepjes begonnen. De Prins Willem III en Prins Wil len?. IV werden in 1913 verkocht, de Prins Willem I inj 1920 naar Bombay. De Prins Maurits is op 5 April 1915 nabij Kaap H-atterus aan de Amerikaansche kust met alle opvarenden en passagiers vergaan. De reederij was dus wel ongelukkig met deze schepen. De Lodewijk van Nassau is in April 1916 bij het Galloper lichtschip op een mijn geloopen en gezonken, waarbij 5 opvarenden het leven verloren. Enkele Prinsbooten, zijn nog lang m de vaart gebleven. De Px-ins der Nederlanden werd in 1928 voor sloop verkocht en de laat ste was de Prins Fi'ederik Hendrik, die in 1930 naar Algiers werd verkocht. De Kon. West-Indische Maildienst is nu al lange jaren overgenomen door de Ned. Stoomboot Mij., die behalve -den dienst op Paramaribo een passagiersdienst onderhoud op Curagao en Midden-Amerika, met prach tige schepen als de Simon Bolivar, Colombia, Venezuela ene. Op Paramaribo varen nu mooie schepen als de Cottica, Stuyvesant en van Rensselaer. Maar ook nog enkele kleine schepen als de Nicherie en Commewijn-e. Wij geven hierbij een foto van de Prins .Maurits, het schip, dat in 19-15 in een cycloon zoo jammerlijk ten onder ging.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1931 | | pagina 1