BUITENLAND.
Zweedsche premier bij de Kreuger-affaire
betrokken.
het belangrijkste nieuws.
Engeland
China.
RADIO-PROGRAMMA
ONZE DAGELIJKSCHE KINDERVERTELLING.
DE OOLIJKE OESTERS.
ümuider courant
MAANDAG 8 AUGUSTUS 1932
TWEEDE BLAD
Hij treedt a£ als minister-president. Groote
bedragen van Kreuger ontvangen voor po
litieke doeleinden. - Handelde Ekman in
goed vertrouwen De toestand in Duitsch-
land. Nieuwe aanslagen, een Rijksbanier-
leider vermoord. Geen meeningsverschil
tusschen dr. Bracht en Von Gayl.
Ekman.
V. D. meldde Zaterdag uit Stockholm:
In den buitengewonen Kroonraad, waar-
yoor de Koning hedenmorgen van zijn va-
cantieverblijf te Kalmar naar Stockholm is
teruggekeerd, heeft de Zweedsche minister
president Ekman zijn ontslag aangeboden.
De overige ministers van het kabinet blijven
jn functie. Een officieele verklaring omtrent
de overwegingen van den minister-president
Ekman zal gepubliceerd worden.
Waarschijnlijk zal de Koning den minister
yah Buitenlandsche Zaken of den Minister
yan Justitie verzoeken, de functie van mi
nister-president te aanvaarden.
Reuter geeft de volgende bijzonderheden:
Over het aftreden van den premier Ekman
wordt in een officieele verklaring door de
lege erin g het volgende gezegd: De reden voor
het aftreden van den premier Ekman is, dat
hij behalve de som van 50.000 kronen, die hij
in September 1931 van Kreuger ontving, be
gin Februari van dit jaar nog een tweede
maal 50.000 kronen voor de politieke organi
satie van Ivar Kreuger heeft aangenomen.
Dit bedrag is thans aan den curator terugbe
taald. Naar het Zweedsche telegraaf-agent-
schap verneemt, heeft Ekman laatstgenoem
de som uit eigen middelen gerestitueerd. Het
plotseling ontslag van deii premier heeft veel
opzien gebaard.
- Nog denzelfden avond is het communiqué
van den afgetreden minister-president Ek
man verschenen.
Ekman tracht hierin zijn optreden te recht
vaardigen en verklaart o.a. dat hij in het be
gin van dit jaar een schrijven van Ivar
Kreuger uit New-York heeft ontvangen, waar
in deze hem meedeelde, dat Kreuger een
groote leening gekregen had, waardoor alle
moeilijkheden uit den weg geruimd zouden
zijn.
Hij heeft deze verzekeringen geloofd en in
goed vertrouwen de 50.000 kronen voor de
politieke organisatie van de Liberale partij
aangenomen.
Hij heeft dit geld uit zijn eigeh zak terug
moeten betalen.
Naar V. D. tenslotte nog mededeelt heeft
de minister van Financiën Hamrin, de func
tie van Minister-President overgenomen. Hij
behoudt het departement van financiën. De
afdéelingschef van dat departement Torsten
Pettersson doet als minister zonder porte
feuille zijn intrede in het kabinet.
De President van den Pruisischen Landdag.
Kerrl, heeft aan de fracties medegedeeld, dat
de voorgenomen zittingen van 16 en 17 Aug
niet zullen plaats vinden. Dit staat in ver
band met het verzoek van den Nat.-Soc.
fractieleider Kube, om de zittingen uit te
stellen, daar op 16 en 17 Augustus een groote
vergadering van alle afgevaardigden der
Nat.-Soc. Partij in Rijksdag en landenparle-
menten zal plaats hebben. Het besluit van
Kerrl is in overeenstemming met het ge
bruik in den Landdag, die op dergelijke wen-
schen der fracties altijd acht heeft geslagen.
Zaterdagavond is de leider van de afdeeling
Loetz van de Rijksbanier door Nationaal So
cialisten tijdens een woordenwisseling dood
geschoten.
Hij trad met eenige Rijksbanierleden uit
een partijgebouw, toen een aantal S. A.-
mannen op hen toetraden, die een dispuut
begonnen, dat steeds meer dreigde tot hand
tastelijkheden over te gaan.
Een van de Socialisten ging het gebouw
"K'ee'r binnen om de politie telefonisch te waar
schuwen.
Hem werd een kogel nagezonden, welke
echter geen doel raakte, onmiddellijk hierop
viel een tweede schot, waardoor de leider van
de Rijksbanier doodelijk getroffen werd.
De politie heeft een aantal personen gear
resteerd.
Naar de ..Abend" mededeelt, is in den
nacht van Vrijdag op Zaterdag door S.A.-le-
den een veldflesch gevuld met een explosieve
vloeistof door een openstaand venster in het
huis van den Reichsbanner geworpen, dat
gelegen is aan de Rudowerstraat in Berlijn-
Britz. De aanslag werd door de oplettend
heid van de wacht onmiddellijk bemerkt. In
de kamer stond een sofa in vlammen, de
brand kon echter spoedig gsbluscht worden.
Bij informatie bij de politie bleek, dat daar
San een aanslag in Britz niets bekend was
en dat een dergelijk voorval ook niet is aan
gegeven.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat de talrijke springstofaanslagen van de
laatste dagen niet door een nieuwe noodver
ordening bestreken zullen worden. Nieuwe
maatregelen zijn niet mogelijk, daar de
Springstofwet van 1884 reeds de zwaarste
straffen bedreigt, nl. tuchthuisstraf van 5
tot 15 jaar levenslange tuchthuisstraf en de
doodstraf in gevallen, dat dooden te betreu
ren zijn.
Officieel wordt medegedeeld: In verband
met uiteenzettingen in een Berlijnsch och
tendblad. volgens dewelke tusschen den ge
volmachtigde van den rijkscommissaris van
Pruisen en de rijksregeering meeningsver-
schillen over de middelen tot afweer van
rechtsradicale daden van terreur zouden zijn
ontstaan, verklaart dr. Bracht, dat deze me
dedingen uit de lucht zijn gegrepen. Inte
gendeel wordt door dagelijksch contact vol
ledige overeenstemming met den rijksminis
ter van binnenlandsche zaken onderhouden
Ook door voortdurende samenwerking van de
medewerkers van Bracht met die van de
rijksregeering wordt voortdurende overeen
stemming verzekerd. Het tijdstip en de mate
der verdere maatregelen hangen hoofdzake
lijk daarvan af, of de thans intredende kal
meering in den lande duurzaam zal blijken.
Van bijzondere voorkomende maatregelen zal
echter voorloopig niet worden afgezien.
Een aanslag op minister
Thomas?
In verband met 'berichten over plannen om
een aanslag op het leven van den Britschen
minister Thomas te plegen bij de opening
van het Wel land-ka naai heeft de politie
volgens een Reu ter-telegram uit Toronto,
zekeren Dan Malone gearresteerd, die be
schreven wordt als een zeer radicale Sinn-
Feiner. Eveneens zijn versoheiden andere
verdachte personen in hechtenis genomen
en zijn er uitgebreide politie-maatregelen ge
troffen om Thomas te beschermen.
Volgens VD, had de politie reeds eenige
verdenking opgevat ten opzichte van den ge
arresteerden Malone. Zij heeft hem streng
ibewaakt en is er daarbij in geslaagd een
gesprek af te luisteren, waarin hij zijn mis
dadige plannen uiteenzette.
Reeds voor den aanvang van de confe
rentie van Ottawa liepen hardnekkige ge
ruchten over plannen tot een aanslag op de
Engelsche ministers in verband waarmede
honderd rechercheurs waren aangesteld om
Thomas te bewaken. Thans heeft men de
bescherming voor Thomas en Baldwon nog
versterkt.
Tegelijkertijd is een aantal communisten
te Hamilton gearresteerd.
Amerikaansche uitnoodiging
voor de Britsche delegatie te
Ottawa.
In verband met de Amerikaansche ujtnoo-
diging aan de deelnemers der Empireconfe-
rentie meldt de Washingtonsche correspon
dent van de New-York Times, dat de in Otta-
we aanwezige onofficieele Amerikaansche
waarnemers en het Amerikaansche gezant
schap in Canada de particuliere uitnoodi-
ging van Stimson hebben overgebracht.
Reeds eerder was medegedeeld, dat Baldwin
.Neville Chamberlain en Runciman na af
loop van de besprekingen ter conferentie zul.
len onderhandelen te Washington. Hoewel
dit bericht door Washington was gedemen
teerd, hebben de officieele Amerikaansche
kringen volgens de New-York Times nu toch
toegegeven' dat wellicht verschillende niet
officieele besprekingen ter wederzijdsche in
lichtingen zullen worden gehouden.
De „Star" meldt nog, dat Baldwin onmid
dellijk na beëindiging van de conferentie te
Ottawa naar Engeland zal terugkeeren.
België
Mijnconflict nog niet teneinde
Het- buitengewone nationale mijnwerkers
congres heeft, naar Reuter uit Brussel meldt
na langdurig beraadslaagd te hebben over de
voorstellen van den minister van Arbeid, be
sloten, de oorspronkelijk gestelde doeleinden
waarvoor de mijnwerkers in staking zijn ge
gaan, te handhaven. Gezien echter het feit,
dat de maatregelen, welke de regeering wil
invoeren, geen onmiddellijke uitwerking
kunnen hebben, verklai-en de mijnwerkers
zich bereid, een eventueele nieuwe overeen
komst op 1 September a.s. te laten ingaan
Met op twee na algemeene stemmen werd
besloten, dat met ingang van heden Maanda;
in alle kolenbekkens zal worden gestaakt.
Amerika
Het gouverneurschap voor den
staat New-York.
De vice-gouverneur van den staat New
York, Lehman, heeft naar Reuter verneemt
zich candïdaat gesteld voor het gouverneur
schap van den staat, als opvolger van Roo
sevelt, die, zooals men weet, democratisch
candidaat is voor het presidentschap. De
candidatuur van Lehman wordt gesteund
door Roosevelt en door oud-gouverneur Al
Smith, de beide voornaamste figuren in de
democratische partij, en zijn candidaatstel-
ling door deze partij is dan ook vrijwel zeker.
Zuid» Amerika.
Verwoede gevechten in den
Gran Chaco.
Langs de oevers van de Pilco Mayor rivier
in het gebied van Gran Chaco, tusschen de
forten Esperanza en Brugues wordt een ver
woed gevecht geleverd tusschen de Para-
ueesche en de Boliviaansche troepen.
De Bolivianen rukken vooruit onder de
kreet: ,,Naar Asuncion".
De president van Bolivia verklaarde in het
parlement, dat hij niet begreep, waarom de
neutrale staten zich met -de verhouding tus
schenBolivia en Paraguay bemoeiden, aan
gezien noch hun rechten worden aangetast,
noch hun toekomst in gevaar wordt ge
bracht.
TEGEN HET PROTECTIONNISME
EEN CONFERENTIE VOOR INTER
NATIONALEN RUILHANDEL.
Geen landing van Japansche
troepen in Shanghai.
Van officieele Japansche zijde wordt ver
klaard dat de geruchten over een op handen
zijnde landing van Japansche troepen in
janghai bezijden de waarheid zijn. De Ja
pansche marinewaoht in Sjapei is voorloo
pig voldoende voor de bescherming der Ja
pansche belangen. Een nieuwe landing van
Japansche troepen zal slechts dan overwo
gen worden wanneer de Chineesche regeering
de rust en orde in Sjanghai niet meer kan
handhaven.
De minister-president niet
afgetreden.
Uit Tokio was een uit Sjanghai afkomstig
bericht verspreid, volgens hetwelk de Chinee
sche minister-president Wang Sin Wei was
afgetreden in verband met de slappe hou
ding van Tsjang Tsoe Liang tegenover de
Japanners.
Van officieele Chineesche zijde wordt dit
bericht gedementeerd. Wang Sin Wei is Za
terdag van Nanking in Sjanghai aangeko
men. Hij heeft den president der nationale
regeering Ling Sen er telegrafisch van in
kennis gesteld dat hij niet uit zijn functies
treedt. Daarentegen heeft hij een in scher
pen toon gestelde oproep gericht aan gene
raal Tsjang Hsoe Liang.
Gewelddaden tegen Japanners
en Koreanen.
Het Telegraafagentschap Sjimboen Rengo
deelt mede, dat in Tientsin door Chineezen
daden van terreur zijn gepleegd jegens Ja
panners en Koreanen. Volgens een mededee-
ling van het Japansche consulaat-generaal
zouden verscheidene Japanners en Koreanen
gedood of gewond zijn. Naar verder gemeld
wordt heeft de Japansche regeering den op
perbevelhebber der Japansche strijdkrach
ten bevel gegeven zoo noodig troepen ter
bescherming der Japansche belangen der
waarts te dirigeeren.
Ds permanente commisise van het na
tionaal economisch comité heeft zich, vol
gens een Reuter-telegram uit Parijs, na ver
scheidene zittingen uitgesproken voor den
terugkeer tot het normale proces van den
internationalen ruilhandel, hetgeen behelst
de prijsgeving van alle gesloten economie.
Zij stelt te dien einde de bijeenroeping voor
van een internationale conferentie, die in
staat zou stellen de ratificatie en alge
meene toepassing van de conventies te be
spoedigen, de prijsgeving van de verschil
lende vormen van indirect protectionisme
uit te lokksn en van de ontwikkeling van
overeenkomsten tusschen de producenten te
begunstigen.
GROOTE VERDUISTERING BIJ EEN
PARIJSCHE BANKINSTELLING.
PARIJS, 6 Aug. (Reuter). De justitie
arresteerde een zekeren Georges Fernique,
employés bij den financielen inlichtingen
dienst van een groote Parijsche bankinstel
ling, onder beschuldiging van misbruik van
vertrouwen. Hij zou een bedrag van 15 mil-
lioen francs hebben verduisterd.
UITBREIDING DER OVER
STROOMINGEN
120 DOODEN IN MANDSJOERIJE.
PEKING, 7 Augustus (V.D.) De over
stroomingen in Noord-Mandsjoerije hebben
een greoten omvang aangenomen. Versche:
dene Chin?esche dorpen bij Tsitsihar zijn
verwoest. Meer dan veertig dorpen staan on
der water. Tot nu toe werden 120 dooden
geborgen.
MOTORSCHIP VERGAAN.
22 DOODEN?
VIGO, 7Augustus (Reuter) Een visscher-
schuit heeft twee opvarenden van het motor
schip „Azana". dat door onbekenden oor
zaak tijdens het sardines-visschen is ver
gaan, opgepikt.
22 opvarenden worden vermist.
„GETUIGEN VAN DEN
MENSCHELIJKEN WAANZIN"
ONTHULLING VAN HET OORLOGSMONU
MENT BIJ VERDUN.
DRIE STRANDINGEN IN HET
KANAAL.
ALLE PASSAGIERS IN VEILIGHEID.
LONDEN. 6 Augustus (V.D.) .Tengevolge
van den dichten mist zijn drie Engelsen?
pleziervaartuigen op verschillende plaatsen in
Het Kanaal gestrand.
De „Sanct Patrick", die met 314 passagiers
een pleziervaart van Weymouth naar de
Kanaal-eilanden maakte, liep bij Jersey op
een rots en kreeg een groot lek nabij den
voorsteven. Met behulp van reddingbooten en
van eenige in de nabijheid zijnde schepen
konden alle passagiers van boord worden
gehaald.
Het pleziervaartuig „City of Rochester",
dat 500 passagiers aan boord had, strandde
op ruim drie mijl afstand van Clacton.
Ook hier was terstond hulp tér plaatse.
Tenslotte geraakte de postboot „Scillionian"
bij het naderen van de Scilly-eilanden met
200 passagiers aan den grond. De passagiers
werden met motorbooten van 'boord gehaald,
terwijl het schip zeif met den vloed weer vlot
kwam.
VIER DOODEN BIJ EEN VERKEERS-
ONGELUK.
BRUSSEL, 6 Augustus (Reuter). Te
Assche is een motorrijwiel waarop drie per
sonen waren gezeten met een auto in bot
sing gekomen. De drie motorrijders werden
gedood, terwijl de bestuurder van den auto
eveneens aan de bekomen verwondingen is
bezweken.
ORKAAN TEISTERT BULGARIJE.
DRIE DORPEN VERWOEST.
PARIJS. 7 Augustus (Reuterï Hedenmid
dag heeft de president van de Fransche
republiek het monument voor de gesneuvel
den te Douaumont bij Verdun onthuld.
Maarschalk Bérain verklaarde in een rede,
dat zoolang de gerechtigheid niet triom
feert en Fransche rechten niet worden er
kend, het land verplicht is te waken voor
zijn veiligheid.
President Lebrun begroette in zijn rede
dat er getuigen van den menschelijken waan
zin zijn blijven bestaan, aangezien zij
Frankrijk aansporen te denken en het terug
laten schrikken voor die katastrofen, die
slechts ellende en puinhoopen achter laten:
VLAAMSCH KUNSTWERK TE GENUA
ONTVREEMD.
ROME, 7 Augustus (Reuter). Volgens
de ..Popoio di Roma" wordt door de gerechte
lijke autoriteiten t? Genua een schilderij
van de Vlaamsche School gezocht, dat be
schouwd wordt als een van de meesterwerken
van Rogier van der Weyden. H?t schilderij
dat op een waarde van ruim f 125.000 wordt
geschat, was 'ten toon gesteld op ver:chei-
dene exposities van gewijde kunst.
HEVIGE MIJNGASONTPLOFFING
IN JAPAN.
REEDS 36 LIJKEN GEBORGEN.
TOKIO. 6 Aug. (Reuter). In het Noorden
van Japan heeft een hevige mijngasontplof-
fing plaats gehad. Tijdens het ongeluk be
vonden zich 59 mijnwerkers in de schacht.
Men vreest, dat zij allen het leven verloren
hebben.
Nader meldt V.D.:
Slechts twee arbeiders wisten zich bij de
ontploffing in de Sorachikolenmijn nabij
Hokkaido te redden. Van de slachtoffers zijn
reeds 36 lijken geborgen. De mogelijkheid
dat de overigen nog in leven zijn, wordt uit
gesloten geacht.
TEGEN DEN GEEST VAN OUCHY?
Volgens het Handelsblad zou het contin
gent kolen, dat wij naar België mogen expor
teeren van 100.000 ton op 50.000 worden te-
uggebracht. Een daad, die geheel zou in-
druischen tegen den geest van het verdrag
van Ouchy!
SOFIA, 6 Augustus. Een orkaan heeft
drie dorpen in het district GormaOreho-
vitza verwoest. Zeven personen zijn verdron
ken. Aan den oogst is groote schade aange
richt. (Reuter).
CONFLICT IN DE ZWEEDSCHE CELLU
LOSE-INDUSTRIE BIJGELEGD.
STOCKHOLM, 6 Aug. (V.D.) Het groote
conflict in de Zweedsche cellulose-industrie,
waardoor sedert April j.l. 14000 arbeiders in
staking waren of waren uitgesloten, is gis
teren bijgelegd, door het tot stand komen
van een nieuw collectief contract, waarbij
de accoordloonen voor bepaalde categorieën
arbeiders met zeven procent worden ver
minderd.
DINSDAG 9 AUGUSTUS.
HILVERSUM 1875 M.
AVRO. Gramofoonmuziek. 9.00 AVRO-klein
orkest o.l.v. Nico Treep. 10.00 Morgenwijding.
10.15 Gramofoonmuziek. 10.30 Mevr. A.
Roersch Semeyns draagt voor: Een wande
ling, van Top Naeff. 11.00 Orgelconcert door
Jan Nieland, Jacques van Kinsbergen, viool.
12.00 AVRO-kamer-orkest o.l.v. Gerard Hem
mes. Tusschenspel van Gramofoonmuziek.
2.00 Rustpoos voor het verzorgen van den
zender. 2.15 Solistenconcert door Ré Koster,
sopraan. Harry van Oss, bariton en Felix de
Nobel, piano. 2.30 Aansluiting met Grand
Hotel Central, Den Haag, concert door Willy
Honsbeek en zijn orkest. 4.30 Kinderuur door
Antoinette van Dijk, 5.30 Omroeporkest o.l.v.
Nico Treep. 7.30 Prof. J. J. van Loghem: Tro
pische Hygiëne". 8.00 Gramofoonmuziek. 8.15
Aansluiting met het Theater Carré te Am
sterdam. Uitzending van Vagebond-Koning.
10.00 Persberichten van het Persbureau Vaz
Dias. 10-30 Gramofoonmuziek. Het AVRO-
Caberet „De Ebonieten Schijf". 11.00 Aanslui
ting met het Palais de Dnse te Scheveningen.
Dansmuziek door Ambrose's Blue Lyres.
HUIZEN 296 M.
KRO. 8.00 Gezongen H. Mis in de openlucht
in het Nationaal Padvinderskamp te Den
Haag. 10.00 Gramofoonplaten. 11.30 Gods
dienstig halfuurtje door Pastoor L. H. Per-
quin O. P.: 12.00 Politieberichten. 12.15 KRO.
Trio7 o.l.v. Piet Lustenhouwer. 1.45 Gramo
foonmuziek. 2.00 Vrouwenuurtje. 3.00 Gramo
foonmuziek. 2.00 Vrouwenuurtje. 3.00 Gra
mofoonplaten. 3.30 Verzorging van den zen
der. 4.00 KRO. kwartet. 5.00 Gramofoonmu
ziek. 5.15 Causerie over de Missietentoonstel
ling te Sittard. 5.30 KRO kunstensemble o.l.v.
Piet Lystenhouwer. 7.10 Ir. G. M. J. A. Kou-
wenlréven; De koeling in het huishouden,
7.30 Politieberichten. 7.45 Verbondskwartier-
tje. 8.00 KRO orkest o.l.v.. Johan Gerritsen.
8 30 Historisch hoorspel. 9.30 Nieuwsberich
ten van het Persbureau Vaz Dias. 9.45 KRO
orkest o.l.v. Johan Gerritsen. 10.10 pianosoli.
11.00 Gramofoonmuziek.
P.RUSSEL 509 M.
5.20 Concert door het Omroeporkest o.l.v.
Jean Kumps. 8.20 Concert o.l.v. Karei Wal
pot. 9.20 Concert uit Casino te Knick.
KALrvnisOBG 1153 M.
3.50 Radio Harmonie ensemble o.l.v. Johan
nes Andersen. 10.50 Gramofoonmuziek. 11.05
Dansmuziek.
BERLIJN. 419 M.
6.30 Populaire en Dansmuziek. 8.50 Oude Ber-
lijnsche dansen.
HAMBURG 372 M.
1.35 Gramofoonmuziek 9.20 Concert door het
Symphonie orkest. 10.40 Concert door het
Noragorkest o.l.v. Horst Platen.
KöNIGSWUSTERHAUSEN 1635 M.
12.20 Populair concert. 1.50 Concert door het
orkest van den westduitschen omroep o.l.v.
Kühn. 850 Concert
DAVENTRY 1554 M.
12.20 Orgelconcert, 1.20 Concert. 740 Concert.
8.20 Promenade concert 11.10 B.B.C. dans-
orkest.
PARIJS RODIO 1725 M.
12.20 Gramofoonmuziek. 7.20 idem. 8.20 La
vie de Boheme, opera van Puccini.
MILAAN 331 M.
7.50 Gramofoonmuziek. 8.50 Tela di ragno,
operette in drie actes.
WEEN EN 517 M.
10.05 Dansmuziek door de Frank Fox Jazz-
kapel.
WARSCHAU 1411 M.
5.20 Populair concert. 6.40 Dansmuziek. 10.20
Dansmuziek.
BEROMUNSTER 460 M.
8.20 Concert door het Omroeporkest o.l.v. Er-
win Gilbert.
„Ze leven nu weer onder zee, zooals echte
oesters altijd doen," vertelt Marinus. En daarop
antwoordt Pietje Puk: „O, maar denk je niet dat
wij, mijn zus en ik, ze dan niet eens'een enkel
keer zouden kunnen gaan opzoeken? Wij hebben
heelemaal niet behoorlijk afscheid van elkaar ge
nomen en daar kan ik 's nachts niet van slapen."
Marinus vindt den wensch van de twee Pukken
nog zoo kwaad niet, maar ik weet niet, of hij inge
willigd kan worden, hoor, zegt hij. Ik zal mijn best
doen. En hij stapt met hen in een roeibootje. Waar
dat heen gaat?
We zullen het jullie vertellen. Dat gaat naar een
plekje in zee, dat juist boven het paleis van den
ouden waterman gelegen is. Daar aangekomen,
telegrafeert Marinus met dien grooten toov'enaar
en vraagt of Grietje en Pietje Puk, eens een kijkj'e
onder zee mogen nemen, zooals ze zoo dolgraag
willen doen.
