UIT HET BUITENLAND.
het belangrijkste nieuws.
Wanhoopspsychose van een worstelend volk
umuider courant
tweede
DINSDAG
BLAD.
4 october 1932
pe economische
wereldconferentie
fa Januari te
Londen bijeen?
Japan zal het rapport Lytton afwijzen. Regeering
acht niettemin onderhandelingen over Mandsjoerije
op de basis van dit rapport mogelijk. China niet
gerust gesteld volgens den premier. MacNeill,
gouverneur-generaal van Ierland, afgetreden.
maanden geleden er over beklaagd dat twee
Iersche ministers bij een avondfee'st op het
Fransohe consulaat te Dublin het gebouw os
tentatief verlieten, toen hij, Mac Neill, aan
kwam.
Deze en dergelijke voorvallen hebben aan
leiding gegeven tot een uitvoerige correspon
dentie tusschen den gouverneur en De Valera
Indertijd heeft Mac Neill tegen den uitdruk-
kelijken wensch van De Valera in de corres
pondentie gepubliceerd.
Lord Lytton,
Naar van welingeüdchte zijdie wordt ver
nomen, zal de Japansche regeering bij de
ju November a.s. te houden bespreking van
den volkenbondsraad over het rapport der
Commissie-Lytton, de in dit rapport gedane
voorstellen als onaanvaardbaar afwijzen. Zij
is slechts bereid de hoofdstukken I en n van
het rapport te aanvaarden waarin de in
Mandsjoerije heerschende anarchistische toe
standen, waarop Japan zelf herhaaldelijk
heeft gewezen, in details geschetst worden.
Zij zal echter in vollen omvang haar huidig
standpunt ten aanzien van de nieuwe
Mandsjoerijsche republiek Mandsjoekwo,
handhaven, en de opvatting verdedigen, dat
zij aan de tot standkoming van dezen staat
geen deel heeft gehad. De in hoofdstuk IX
gestelde voorwaarden voor de oplossing van
de Mandsjoerijsche 'kwestie en de pxactisohe
voorstellen, worden eveneens door de Japan
sche regeering afgewezen. Zij beroept zich
daarbij op punt TO van de in hoofdstuk IX
gestelde voorwaarden. Volgens welk punlt de
beslissende voorwaarde voor een bevredigende
regeling een sterke centrale regbering in
China is. Volgens Japansche opvatting be
staat op het oogemblik zulk een regeering
in China niet.
Niettemin is men in Japansche kringen
van meening, dat op de basis van het
Lytton-rapport onderhandelingen over de re
geling der Mandsjoerijsche kwestie mogelijk
rijn. aangezien in het rapport zelf met
nadruk wordt gewezen op de beteekends van
het document, ook an geval dat Mandsjoekwo
door Japan wordit erkend.
De Chineesche premier Wangstnwet heeft
verklaard dat het rapport der eommissie-
Lytton de Chineesche openbare meening niet
gerust kan stellen. De Chineesche regeering
heeft nog niet de hoop opgegeven, dat de
Volkenbond ten gunste van de Chineesche
belangen zal interveniëeren .Zij moet thans
vaststellen dat de politieke toestand in het
Verre Oosten zich in de afgeloopen drie da
gen ten ongunste van Japan heeft gewijzigd
De opstanden in Mandsjoerije bewijzen dat de
wil van het Chineesche Volk zich te be
vrijden niet gebroken is. Op deze wijze, aldus
Wangsinwei, zou de kwestie sneller kunnen
worden opgelost dan door bemiddeling van
den Volkenbond.
In een brief aan den president van de
Chineesche Republiek verklaart generaal Ma
dat hij zich verbonden acht», met de Chi
neesche Centrale regeering en dat hij steeds
zal strijden voor de bevrijding van Mandsjoe
rije.
De door den Volkenbondsraad samenge^
stelde commissie van Advies voor de bijeen
roeping van de Economische Wereldconfe
rentie is Maandag onder voorzitterschap van
den Britschen minister van Buitenlandsche
Zaken, Sir John Simon, bijeengekomen. Tot
de commissie behooren vertegenwoordigers
van België, Duitschland, Frankrijk, Italië,
Japan, Noorwegen en de Vereenigde Staten.
Na onderhandelingen, welke eenige uren
duurden besloot de commissie de Economi
sche Wereldconferentie tegen begin Januari
a.s. te Londen bijeen te roepen. Overeenge
komen werd, dat tijdens de buitengewone
Assemblee in November de raadscommissie
opnieuw zal bijeenkomen, ten einde den defi
nitieven datum vast te stellen.
De commissie van deskundigen is per 31
October te Genève bijeengekomen. Zij zal het
geheele program van de a.s. economische
wereldconferentie opstellen en voorts alle
zakelijke voorbereidingen treffen.
Zij heeft besloten behalve de reeds tot de
economische wereldconferentie uitgenoodig-
de staten-leden van den Volkenbond en de
Vereenigde Staten de volgende landen uit te
uoodigen zich te doen vertegenwoordigen:
Afghanistan, Brazilië, Costa Rica, Dantzig,
Egypte, Ecuador, Herschas, IJsland en Sovjet
Rusland.
De gouverneur-generaal van Ierland, James
MacNeill, is weg eh s meeningsverschillen met
fon Ierschen premier, De Valera, afgetreden.
Mac Neill heeft een bezoek gebracht aan
&n Engelschen koning.
Officieel wordt medegedeeld dat de koning
overeenkomstig het verzoek van De Valera de
ontslagaanvrage van Mac Neill heeft aan
vaard.
De werkzaamheden van den gouverneur-
generaal zullen, naar voorts wordt medege
deeld, worden overgenomen door een uit drie
rechters bestaande commissie en wel tot een
«eventueelen" opvolge'r zal zijn gevonden.
Naar uit Dublin wordt gemeld, zou het per
soneel in dienst van den gouverneur-generaal
reeds zijn ontslagen.
De bladen wijzen op den wensch van Dc
Valera de functie van gouverneur-generaal
'fot zijn eigen ambt te vereenigen.
Zooals bekend heeft Mac Neill" zich eenige
Genève
minister-president en minister voor den
landbouw geworden in de nieuwe Catalaan-
sche regeering.
Mexico.
President Rodriguez dreigt met
sluiting der Katholieke kerken.
President Rodriguez heeft, volgens Reuter
medegedeeld; dat als de Roomsch Katholieke
Kerk volhardt bij haar houding, zooals die
tot uiting komit in de encycliek van 30 Sep
tember, geen enkele Roomsch-Katholieke
kerk meer voor godsdienstige doeleinden
zal mogen worden gebruikt. De encycliek
vergeleek de behandeling der Roomsch-
Katholieken in Mexico met die in Rusland
en protesteerde tegen het verbod van gods
dienstonderwijs op de school, terwijl er bij de
geloovigen op werd aangedrongen een katho
lieke actie te organiseer en en te ontwikke
len.
Inzake de verklaring van president Rodri
guez naar aanleiding van de jongste pause
lijke encycliek, wordit nog nader verno
men, dat hij van plan is de katholieke kerken
te gaan gebruiken voor verkoopplaatsen der
werkliiedencoöperaties.
China.
Duitsche contingenteeringsmaatregelen.
Irak tot den Volkenbond
toegetreden.
De plenaire Volkenbondsvergadering heeft
met algemeene stemmen het Koninkrijk Irak
als permanent lid tot den Volkenbond toege
laten. Hiermede houdt voor de eerste maal
sedert het bestaan van den Volkenbond het
bestaan van een mandaatgebied op. Echter
doen in sommige kringen geruchten de
ronde, dat ook na de opneming in den Volken
bond en het verdwijnen van het Engelsche
mandaat, Irak nog niet als volledig onafhan
kelijk kan worden beschouwd.
De officieele zitting waarin de toetreding
van Irak geschiedde, is draadloos naar Bag
dad uitgezonden.
De plenaire zitting van de Volkenbonds-
Assemblée besloot tevens bij geheime hoof
delijke stemming met 41 tegen 6 stemmen en
vier onthoudingen, dat Polen het recht zal
hebben om zich wederom herkiesbaar te stel
len voor den Volkenbondsraad.
Nog geen opvolger Van
Drummond benoemd.
In een streng geheime zitting heeft de
Volkenbondsraad Maandag beraadslaagd over
de benoeming van een nieuwen Volkenbonds-
commissiaris voor Dantzig en betreffende
den datum van benoeming van een nieuwen
secretaris-generaal van den Volkenbond.
Beide kwesties werd tot later orde uitge
steld.
Hevige gevechten om
T sitsikar.
De Chineesche vrijscharen in Noord-
Mandsjoerije hebben onder leiding van gene
raal Li Hai Tsjang een aanval op Tsitsikar
gedaan. De Chineezen zijn teruggeslagen.
Volgens mededeelingen uit Japansche bron
zouden zij 300 dooden op het slagveld hebben
achtergelaten. Een aanval van generaal Lis
op Angantsji is eveneens mislukt.
Ook in Zuid-Mandsjoerïje, in de omgeving
van de Chineesche grens, worden thans he
vige gevechten geleverd tusschen Chineezen
en troepen van de Mandsjoerijsche regeering.
Japansche troepen hebben ingegrepen, ten
einde de vijandelijkheden te doen staken.
Het schijnt dat de Japanners een neutrale
zone willen voorstellen.
Von Neurath weigert voor
Rijksdagcommissie te
verschijnen.
Frick, de voorzitter van de commissie voor
buitenlandsche zaken heeft de commissie 11
October bijeengeroepen. Op een schriftelijke
vraag aan minister Von Neurath of de regee
ring, wegens den moeilijken politieken toe
stand, met de commissie in verbinding wil
treden, heeft de minister geantwoord dat hij
het nut van een dergelijke bespreking niet
wilde ontkennen, maar desniettemin niet kon
komen zoolang de algemeene vraag van de
deelneming der regeering aan de beraadsla
gingen der commissies niet nader is geregeld.
Aanzienlijk verlies voor Hitier
bij gemeenteraadsverkiezing.
In het Oost-Pruisische stadje Stallupönnen
hadden herverkiezingen plaats voor den ge
meenteraad. De uitslag geeft een eigenaardig
beeld vergeleken met de resultaten der jong
ste Rijksdagverkiezingen. De nationaal-socia-
listen behaalden 1262 stemmen tegen 2199 bij
de jongste rijksdagverkiezingen Voor de an
dere partijen waren deze cijfers: Economische
lijst (Duitseh-nationalen, Volkspartij en Econ.
partij) 653 (382), sociaal-democraten 200 (482)
en communisten 620 (503).
Stalin's beleid door de
Executieve goedgekeurd.
Stalin.
De plenaire vergadering van de Centrale
Executieve der Communistische partij der
Sovjet Unie heeft kennis genomen van de
rapporten betreffende den binnen- en bui-
tenlandschen politieken toestand, welke wer
den uitgebracht door Stalin, en het vertrou
wen in Stalin uitgesproken.
De Centrale Executieve zal over zekere
voorgenomen mutaties bij den diplomatieken
dienst beraadslagen. Daartoe behoort een wij
ziging op de ambassade te Londen, zoomede
in de leiding van de GePeoe
Spanje.
Macia premier van de
Catalaansche regeering.
Naar Reuter uit Barcelona meldt is kolonel
Macia, de bekende Catalaansche leider,
BESLAGLEGGING BIJ CIRCUS
HAGENBECK.
Het kabinet-Von Papen heeft andermaal
gesproken en uit zijn midden in het bijzon
der de Duitsche rijksminister van Landbouw,
Freiherr Von Braun. Men heeft ten onzent
wel eens beweerd, dat een regiem-Hitier voor
land- en tuinbouw in ons land funest zoude
zijn. Hoe dan ook. 't Regiem-Von Papen is in
dit opzicht moeilijk als milder aan te duiden.
De thans voorgestelde contingenteeringen
zijn in hun waren omvang nog absoluut niet
te overzien, ook al omdat op dit oogenblik de
percentages nog onbekend zijn. Maar wel is
over de vermoedelijke gevolgen iets te zeggen
en over de beweegredenen van Duitsche zijde.
Het programmaVon Braun, hetwelk deze
bewindsman te München ontwikkelde, gaat
van de gedachte uit, dat de Duitsche land
bouw in de verdrukking Is geraakt door de
onjuiste bevordering van de export-industrie.
De heer Von Braun verweet dit aan vorige
regeeringen. Maar aangezien de waarde van
den Duitschen industrieelen export is terug-
geloopen van 14 1/2 milliard R.M. in 1929 tot
61/2 milliard R.M. in 1932, beteekent deze
export tochC.) niet veel meer en is het
wenschelijk nu de landbouw eens te steunen!!
Men kan het nauwelijks ernstig nemen; toch
zal het noodig zijn, want de getroffen maat
regelen zullen het ons leeren. Deze loopen
over tal van artikelen, zooals: kool, tomaten,
fruitsoorten, reuzel, vet, slachtkoeien,
erwten, boter, enz. Het ligt In de bedoeling
de contingenteering voorloopig vast te stellen
tot 31 December 1932. Iedere Duitsche firma
die het recht wil hebben tot invoer, zal zich
daarvo:or tot het desbetreffende „Haptzull-
amt" moeten wenden. De handel mag zijn
artikelen betrekken, vanwaar hij wil. Tot
welke conclusies de leidende kringen in
Duitschland, ten aanzien van deze materie
komen, blijkt uith et volgende zeer verkorte
communiqué: Duitschland is zeer zeker in
staat zijn bevolking met zelf-geproduceerd
vleesch te voorzien, mits de veehouderij ren
dabel is; de Duitsche boter- en kaasmarkt
moeten behoed worden voor „afbraak" de
consumenten voor de prijsfluctuaties op de
HET BEDRIJF NIET MEER TE REDDEN?
ROME, 3 October (V.D.) Uit Cassania (op
Sicilië) wordt gemeld, dat in het .circus
Hagen-beek beslag is gelegd op 24 beren, vier
leeuwen, drie tijgers en vier olifanten. Een
en ander ten gevolge van de in de laatste
maanden tot een groot bedrag opgeloopen
schulden. Met deze beslaglegging, die is
aangevraagd door een employé van het circus
die belangrijke vorderingen op de directie
had, verdwijnt de laatste mogelijkheid het
bedrijf gaande te houden. De vereeniging
tot bescherming van dieren ter plaatse heeft
zich met de voedering van de dieren voor
loopig belast.
AUTOBUS DOOR EEN TREIN
GEGREPEN.
VIJF DOODEN 17 GEWONDEN.
BOEKAREST, 3 October (Reuter) Op een
onbewaakte overweg is een autobus met ar
beiders door een trein gegrepen. Vijf hunner
werden op slag gedood en zeventien zwaar
gewond.
GROOTE BRAND OP SCHEEPS
WERF BIJ TOULON.
SCHADE VAN VELE MILLIOENEN FRANCS
PARIJS, 3 Oct. (VJ3.) Gisteravond laat
is op de scheepswerf van de Société des For
ges et. Cantières te Seyne-sur-Mer. in de on
middellijke nabijheid van de Middellandsche
zeehaven Toulon, een reusachtige brand
uitgebroken, die zich met groote snelheid
uitbreidde.
Op de werf liggen verschillende groote
schepen in aanbouw en hoewel de brandweer
op volle sterkte uitrukte, bleek het haar al
spoedig dat zij 't vuur niet meester zou kun
nen worden; aan de prefectuur van Toulon
werd om versterking gevraagd. Terstónd
rukte pen groote brandweermacht uit Toulon
naar Seyne-sur-Mer uit.
Vanmorgen vroeg was men den brand nog
niet geheel meester doch verdere uitbreiding
naar de nabij gelegen werf was voorkomen.
Gevaar voor de nog niet door het vuur aan
getaste schepen bestond toen niet meer. Ech
ter is ook het marine-reservedepot bijna
geheel vermeld. De aangerichte schade wordt
geschat op verscheidene millioenen francs.
DRIE SCHEPEN IN DE
BOTNISCHE GOLF VERGAAN.
BEMANNING DER GEORGIOS MET MOEITE
GERED
Van de drie in de Botnische Golf gestrande
stoomschepen, waarvan het Finsche s.s. „El
sie" naar gemeld reeds gezonken was, i;
thans ook het Zweedsche schip „Start" ge
zonken. Men verkeerde in groote bezorgdheid
omtrent het lot van de dertig schipbreuke
lingen van het Grieksche stoomschip „Geor-
gios", maar tegen den middag is het evenwel
gelukt met een reddingboot het wrak te na
deren en met groote moeite 16 leden van de
bemanning te redden. Veertien personen be
vinden zich nog aan boord van het schip, dat
bijna doormidden is gebroken.
Volgens een nader V. D.-bericht is ook het
GTieksche stoomschip „Georgios" Maandag
middag gezonken. Op het laatste oogenblik is
het nog gelukt de veertien leden der beman
ning die zich nog aan boord bevonden te red
den. De schipbreukelingen moesten in zee
springen, daar de reddingsboot het wrak niet
kon naderen. Enkele oogenblikken nadat de
laatste matroos was opgepikt, is het schip
gezonken. 1
KASLOOPER OVERVALLEN.
Königsberg, 3 October (Wolff-bureau)
Vier gemaskerde roovers hebben een kas-
looper overvallen en van 12.500 M. beroofd.
Zonder herkend te zijn wisten de bandieten
1 te vluchten.
wereldmarkt; de Duitsche tuinbouw kan aan
de binnenlandsche cosumptie vrijwel geheel
voldoen. Wel zeer bijzonder moet de contin-
genteerïng van bananen de aandacht trekken
een maatregel getroffen om het Duitsche
fruit beter afzetgebied te verzekeren.
„De landbouw heeft het bewijs geleverd,
dat hij, beschermd tegen buitenlandsche
overstrooming, de levensmiddelenvoorziening
van het Duitsche volk uit eigen bodem kan
dekken", aldus Minister Braun. Maar het
gevolg dezer contingenteeringspcvlltiek kan
niet anders beteekenen, dan een stijging der
prijzen. En dat voor een volk, hetwelk, zooals
van dezelfde zijde werd opgemerkt, in koop
kracht sterk is achteruit gegaan. De verma-
ladijde contingenteeringspolitïek grijpt hoe
langer hoe verder om zich heen. Is zij in ons
land feitelijk niet als een fiasco te beschou
wen? En is dat op zichzelf maar niet ge
lukkig? Het is waarschijnlijk de eenige
methode om er zoo meteen van verlost te
worden. De Duitsche agrariërs hebben blijk
baar alle „azen en poppen" in handen. Van
industrïeele zijde ziet men in Duitschland
den ernst van den toestand wel in. Men be
grijpt zeer goed. dat dit overdreven agrarisch
protectionisme ten slotte nooit tot vrucht
bare blijvende resultaten kan leiden. Een
ommezwaai heeft zich feitelijk voltrokken.
Nog betrekkelijk kort geleden luidde het
devies; exporteeren, opdat wij aan onze gel
delijke verplichtingen kunnen voldoen.
Thans heet het: van den uitvoer kunnen wij
toch ten slotte niet bestaan; leve de autai'kie!
Ziet daar de wanhoopspsychose van een
spartelend volk; dat daartoe ten slotte Is
gekomen, omdat het Europeesche onverstand
nog niet heeft willen wijken voor het nuch-
teren genezingsmiddel: opening" der grenzen,
algeheele afbraak der tolmuren.
MOLLERUS.
De Bakermat van den Vrede.
Als het aan ons lag"
nietwaar?
Nog een verstoorde illusie.
Natuurlijk kent u onzen vaderlandschen
eerenaam. Er zijn al zooveel hoera-speeches
op gehouden, op „Nederland, bakermat van
den vrede"
Roerend. En de brave burger pleegt daar
^.oedig in te gelooven. Thuis zegt hij: „Als
dat dit-en-datsche buitenland er maar niet
was. W ij zijn voor den vrede. Wij bevorde
ren 'm, op alle manieren. Weliswaar zijn
40 pCt. van ons te lui om een handtee-
kening voor internationale ontwapening te
plaatsen, als er hun vier weken lang dage
lijks om gevraagd wordt, maar de overige
60 pCt. doen het dan toch maar. Onze inter
nationale roem als Bakermat van den Vrede
doet de rest wel. Wie ter wereld zou er aan
kunnen twijfelen dat wij als één man voor
den vrede zijn?"
Nu, dat zal ik u zeggen. Bijvoorbeeld de
Zuid-Amerikaansche volken, aan wie wij wa
pens en munitie leveren terwijl er een alge
meene oorlog dreigt, en die oorlog zelfs al
hier en daar aan den gang is. Bovendien
verklaart de voorzitter van onzen minister
raad, dat deze levering onmiddellijk drei
gend oorlogsgevaar niet noodzakelijk behoeft
te vermeerderen. Zij kan dat gevaar even
goed doen afnemen. Een aardige verklaring,
nietwaar? Zij is slechts in lijnrechte tegen
spraak met het doel van de Ontwapenings
conferentie en de overwegingen die tot die
conferentie leidden. Zij logenstraft de erken
ning van ik-weet-niet-hoeveel vertegenwoor-
digërs van andere landen in Genève o.a.
Frankrijk. Italië, Duitschland, Amerika
enfin, gaat u maar door dat bewapening,
speciaal de wedstrijd daarin, tot oorlog moet
leiden. Wij helpen mee in den bewapenings
wedstrijd tusschen de Amerikaansehe repu
blieken.
Dat had u nooit gedacht?
Dat zeggen ze natuurlijk maar?
Het zal wel niet waar zijn?
Was er maar reden tot twijfel! Helaas rest
geen hoop meer daarop. Leest u maar eens
even aandachtig het volgende:
Op de schriftelijke vragen, van het
Tweede Kamerlid Albarda:
1) Is het der regeering bekend, dat in
den laatsten tijd getracht wordt hier te
lande bestellingen te plaatsen van wa
pens en munitie, bestemd voor Zuid-
Amerikaansche staten?
2) Is de regeering niet van meening,
dat door de leveranties van wapens en
munitie aan Zuid-Amerikaansche staten
het oorlogsgevaar vermeerderd kan wor
den, dat Zuid-Amerika onmiddellijk be
dreigt?
3) Heeft de regeering vergunning ver
leend of is zjj voornemens vergunning te
verleenen aan Nederlandsche onderne
mingen, inzonderheid aan een fabriek te
Dordrecht, voor het leveren van munitie
aan Zuid-Amerikaansche staten?
4) Weet de regeering, dat de regeerinj
van Frankrijk aan de Fransche wapen
en munitie-industrie vergunning heeft
onthouden voor de uitvoering van bestel
lingen voor Brazilië en is zij niet van
gevoelen, dat daarin voor haar een reden
te meer moet worden gezien om den uit
voer van wapens en munitie uit Neder-
landsch. rechtstreeks of indirect voor
Brazilië bestemd, niet toe te staan?
heeft de minister van binnenlandsche
zaken, voorzitter van den raad van mi
nisters. geantwoord:
1. De eerste vraag wordt, voor zoover
zij betrekking heeft op munitie, beves
tigend beantwoord, met dien verstande,
dat bestellingen, als daar bedoeld, niet
slechts den laatsten tijd, maar ook eer
der wel plaats hadden.
2. Levering van wapenen en munitie
aan Zuid-Amerikaansche Staten behoeft
onmiddellijk dreigend oorlogsgevaar niet
noodzakelijk te vermeerderen. Zij kan
dat gevaar evengoed doen afnemen.
3. De regeering heeft in eenige geval
len vergunning verleend voor het leveren
van munitie aan Zuid-Amerikaansche
Staten. Zij laat zich bij de beslissing om
trent aanvragen om vergunning in het
algemeen leiden door de bepalingen van
de nog niet in werking getreden Con
ventie van 17 Juni 1925 nopens het toe
zicht op den internationalen handel in
wapenen (Stbl. 1928, no. 292).
4. Voor zoover der regeering bekend
heeft de Fransche regeering vergunning
voor de uitvoering door particulieren
voor bestellingen van wapenen of muni
tie voor Brazilië, niet onthouden.
Wat het antv/oord op vraag 4 betreft ves
tig ik er uw aandacht op, dat de Nederland
sche regeering niet ontkent dat de Fransche
regeering den uitvoer van wapens en munitie
naar Zuid-Amerika verboden zou hebben. Zij
weet het niet zeker. Als zij even naar Parijs
getelefoneerd had, zou onze gezant ernaar
hebben kunnen informeeren en denzelfden
dag het antwoord hebben kunnen geven.
Jammer dat we dat nou niet weten. Want
een beetje interessant zou het toch wel zijn.
als meneer Albarda inderdaad juist is inge
licht en dat laakbare Frankrijk weigert toe
stemming te geven voor uitvoer van wapens
en munitie naar de ruziemakende Zuid-
Amerikanen, terwijl de Bakermat van den
Vrede daar geen bezwaar in ziet.
Overigens verandert het aan de feiten,
voorzoover zij ons betreffen, niets. En die
feiten zijn allergezelligst. Wat hebben onze
vredelievende bakermat-genooten in Dor
drecht geleverd? Alleen maar kanonnen en
granaten, of zijn we al verder gemoderni
seerd in onze export van deze nobele nijver
heid? Leveren we misschien ook al prima
gif gasjes en onbluschbare brandbommetjes?
Het zal blijkbaar niet aan ons liggen als
het gebeurt.
En er zullen landgenooten zijn die het
nog toejuichen ook. „Als we er geld aan ver
dienen kunnen, dat die Zuid-Amerikanen
mekaar in het haar vliegen, moeten we het
vooral niet laten", zullen ze zeggen. „En als
de Franschen zoo stom zijn geweest dat te
weigeren, bewijst dat weer eens dat ze geen
zakenbegrip hebben".
Ik zou hiertegen slechts zachtzinnig wil
len opmerken, dat het een tikje kortzichtig
is. Als straks in Genève de een of andere
Zuid-Amerikaansche gedelegeerde izoo'n
halve Mesties of Indiaan, of Creool of du
bieuze Spanjaard) spottend zit te lachen als
namens ons een vurig betoog voor de toe
nadering tusschen Frankrijk en Duitschland
wordt gehouden, en iemand zich namens ons
op de borst slaat en op ontroerden toon de
Bakennat van den Vrede oproeptdan
heeft die gedelegeerde gelijk. Want op het
zelfde oogenblik worden wellicht zijn land
genooten, daar ver weg als het maar ver
weg is hindert het immer óns niet uiteen
gereten door Nederlandsche granaten uit
Nederlandsche kanonnen. Misschien staat er
als handelsmerk wel een bakermat op, met
een duifje erboven
Hoe weldadig zal onze invloed te Genève
op deze wijze beïnvloed worden! Toen wij
verleden jaar het petitionnement naar Ge
nève brachten verzekerden verscheidene har
telijke lieden mij, dat wij er uitgelachen
zouden worden. Het tegendeel was het geval,
en zij sloegen lichtelijk een figuur.
Op het moment zou ik niet graag met
zoo'n missie naar Genève gaan. Ze zouden
er nu zeker luid lachen.
Mocht de bewapeningswedloop tenslotte
toch voortgaan, met als onvermijdelijk resul
taat onze eigen vernietiging en die van vele
andere volken in een nieuwe massa-slachting,
dan zal het droevige restantje overlevenden
nog wel eens met een hoonlach als het
nog lachen kan terugdenken aan deze
daad van vooruitziend beleid van een volk,
dat meende vredelievender te zijn dan an
dere, en snoevend sprak van „bakennat van
den vrede".
Terwijl het, terwille van een armzalig
geldwinstje voor een paar fabrikanten, zijn
toekomst hielp vernietigen. Op grond na
tuurlijk van „gezond zakenbeleid", met nega
tie van den prachtigen invloed dien het had
kunnen uitoefenen en het schitterende voor
beeld dat het had kunnen geven.
Het is niet prettig, je over je eigen land
te moeten schamen.
R. P.
VISSCHERIJSTAKING OOK IN BREMER-
HAFEN EN WESERMÜNDE.
BREMEN, 3 October (VD.) De staking
in de Duitsche zeevisscherij heeft een aan
zienlijke verscherping ondergaan doordat de
stakende bemanningen der trawlers thans
het grootste deel der arbeidsters en arbei
ders in de visscherijbedrijven te Wesermiin-
de en Bremerhaf en hebben weten te bewegen,
tot een sympathiestaking. De stakingsleiding
tracht ook de overige visscherij- arbeiders in
de staking te betrekken.
De bemiddelingsraad zal heden bijeenko
men om over een mogelijke oplossing van
het conflict te beraadslagen. De staking komt
al op een zeer ongelegen moment aangezien
de haringvangst nog niet beëindigd is.
