ARBEIDSTOESTANDEN IN ONZEN OOST.
Liefde de Sterkste
ÜMUIDER COURANT
MAANDAG 12 DECEMBER 1932
De malaise in handel en cultures.
Afwenteling van het werkloozen-
vraagstuk op het moederland.
Hebben de blijvers ongelijk?
Wanneer wij de passagierslijsten van onze
mailschepen in de dagbladen bezien, dan
slaat ons de schrik vaak om het hart bij de
gedachte aan het waarschijnlijk zeer groote
percentage ontslagenen, welke zich onder de
thuisvaren-den bevinden. En ook voor hen, die
met een verheugd gemoed, na het weder vol
brachte aantal Indische dienstjaren, naar
het vaderland terugkeeren, bestaat veelal de
mogelijkheid, dat ze tijdens hun welverdiend
verlof hier het bericht zullen krijgen, dat op
hun terugkomst in Indië geen prijs meer
wordt gesteld; een meer en meer gebruike
lijke term ter inleiding van een „door den
noodzaak" gedrongen ontslag, al dan niet
voorafgegaan door een wachtgeldtermijn, om
den aspirant ontslagene in de gelegenheid
te stellen, elders een betrekking te zoeken.
Over het algemeen loopen de Gouverne
mentsambtenaren niet zulk een groote kans,
om hun betrekking te verliezen, als de par
ticuliere werknemers, want de staatsmachine
moet nu .eenmaal blijven draaien en al wordt
ër dan wel flink geknabbeld aan de salaris
sen, het aantal ontslagen onder de ambte
naren in vasten dienst valt over het alge
meen erg mee. Vadertje Staat laat zijn kin
deren niet zoo heel gauw in den steek en wie
op wachtgeld wordt gezet, behoeft zich nog
.niet al te ongerust te maken.
Erger is het gesteld met de werknemers in
handel en cultures. Hier is geen Vadertje,
die zjin armen beschermend over de hoof
den zijner kinderen uitstrekt en hen, ondanks
het gebrek aan werk, toch blijft onderhou
den, zij het dan ook op bescheiden wijze. Een
handelsondernemingen en een cultuurmaat
schappij zijn geen philantropische instel
lingen en waar niet verdiend wordt, worden
de werknemers aan den dijk gezet, zonder
vorm van proces en liefst met de minst mo
gelijke kosten van de zijde der werkgevers.
Wie geen behoorlijk contract heeft, waarin
hem vrije overtocht voor hem en zijn gezin
wordt gewaarborgd bij een eventueel eervol
ontslag, ziet zich thans plotseling midden in
het land, dat het zijne niet is, losgelaten
met de armoede in het verschiet. Wie wèl in
het bezit is van zulk een waardevol dïenst-
document, heeft een kans, dat de bepalingen
bij gebrek aan middelen niet door den werk
nemer kunnen worden nagekomen (pluk
maar eens veeren van een kikvorsch!) en
hetzelfde lot valt ook hem ten deel. Geluk
kig hebben onze groote maatschappijen wel
zooveel gevoel voor sociale zorg, dat de over-
tochtskosten worden vergoed. Gelukkig maar
voor Indië, dat hierdoor met minder
werkloozen blijft zitten; ongelukkig voor Ne
derland, dat al deze menschen zonder middel
van bestaan te onderhouden krijgt.
En dan zijn er nog heel wat. die op Gou-
vernementskosten naar Nederland worden
opgezonden, hoewel deze nobele handelwijze
uit een bezuinigingsoogpunt thans steeds
minder wordt gevolgd. Er wordt in onzen
Oost inderdaad krachtig gewerkt, om „zich
aan de abnormale toestanden aan te passen".
Men hoort zelfs van verschillende zijden be
weren, dat Indië thans Nederland in dezen
veel vooruit is en we hier voor veel moeilijker
vraagstukken zitten met betrekking tot de
algemeene malaise en de werkloosheid. Ja, ja,
als we onze werkloozen hier ook het land
konden doen verlaten, zouden we ons hier
ook „in sneller tempo kunnen aanpassen".
De Indische concerns maken zich wei op een
zeer goedkoope manier van de zaak af. De
Directies in het moederland ontslaan hun
personeel, betalen een jaarlijkschë bijdrage
aan het Nationaal Crisiscomité en wachten
verder rustig betere tijden af. Het is inder
daad ook een opvatting
Ondertusschen geeft Indië tën aanzien van
de daar gebleven werkloozen een beeld te
zien, zooals in de geschiedenis nog nimmer is
vertoond. Nog slechts luttele jaren geleden
was het een groote Inzonderheid, wanneer
men een Hollander zag bedelen; wie zich het
land nog herinnert van een tiental, of zelfs
een vijftal jaren geleden, kent alleen de In-
landsche' orang minta-minta, meestal een
blinde, die op het voorerf gehurkt op den
traditioneelen zeurigen toon om een aalmoes
kwam vragen, specifiek stemmingsbeeld van
den Zondagmorgen, blijkbaar de meest ge
schikte tijd voor dit bedrijf.
Maar wanneer een I-Iollander een aalmoes
was komen vragen langs de huizen, zou men
hier al zeer verwonderd van hebben opgeke
ken. Buitendien zou de Hollandsche gemeen
schap zooiets niet hebben geduld en zou men
spoedig een werkkring voor zoo iemand heb
ben gevonden.
In dezen tijd echter wordt dit standpunt
vaarwel gezegd en trekt men een onverschil
lig gezicht, wanneer de bedienden op het
achtererf met elkaar zitten te gnuiven, als
ze een „toean Blanda" met een koffertje
koopwaar langs de huizen zien gaan, die een
laatste poging aanwendt, op een eerlijke ma
nier met zijn „handeltje" een paar luttele
centen voor vrouw en kinderen te verdienen.
En als men dan nog van zoo'n armen stakker
hoort, hoe hij dikwijls wordt behandeld door
menschen, die „vanwege de malaise" niets
van hem koopen, maar 's avonds met een
vroolijk gezicht met vrouw en kroost gaan
dansen in de soos, danja, lezer, dan be
merkt men pas, hoezeer het moreel van ons
Europeanen in de tropen in de laatste jaren
is veranderd, hoe weinig er is overgebleven
van de vroeger zoo hoog geroemde behulp
zaamheid en vrijgevigheid, hoe ook de Indi
sche Hollander door de tijdsomstandigheden
is verhard en zonder blikken of blozen zijn
rasgenooten naar de kampong drijft of laat
verhongeren.
Gelukkig zijn er nog wel vereenigingen en
instellingen, welke zooveel als mogelijk is in
het belang der tallooze werkloozen werken,
terwijl ook sommige cultuurmaatschappijen
trachten, zooveel mogelijk voor haar perso
neel te doen, b.v. door hen, zij het dan ook
zonder salaris, in het genot van vrije woning
op de ondernemingen te laten verblijven,
doch al deze hulp blijft natuurlijk absoluut
ontoereikend.
Vele ontslagenen trekken uit eigen bewe
ging en met opoffering van hun laatste
spaarduitjes derde klasse naar Holland, doch
ook velen blijven in Indië hangen en trach
ten op alle mogelijke manieren het daar uit
te houden in de hoop op betere tijden.
Het wil mij voorkomen, dat de laatsten het
verstandigst handelen, want wanneer een
maal deze crisis vooiAiij zal wezen, en de op
leving weer begint, zullen zij, die achter
bleven het eerst in de gelegenheid zijn, om
weer een betrekking te bemachtigen; voor
hen behoeven de maatschappijen geen hooge
overtochtskosten te betalen, zij vormen dus
de goedkoope werkkrachten, waaraan het
eerst behoefte zal zijn. Dat hun moed en vol-
hardign spoedig beloond mogen worden!
J. W.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
(Zie ook elders in dit nummer.).
KERSTMIS EN DE OORLOG.
GETUIGENISSAMENKOMST VAN
KERK EN VREDE.
Vrijdagavond heeft de vereenigïng „Kerk
en Vrede" te 'sGravenhage in den Dierentuin
een openbare getuigenissamenkomst gehou-
den voor het Westen des lands.
Dr. A. K. Kuiper, doopsgezind emeritus pre
dikant hield de openingsrede over „Kerstmis
en Oorlog". Hij legde den nadruk op de te
genstelling, die hierin ligt, en vroeg of wij
nog wel Kerstmis mogen vieren wanneer wij
in dit opzicht onze levenshouding niet .ver
anderen.
Prof. dr. G. van Riel (oud-katholiek)
sprak over ,,Wat verwachten wij van Genève",
Hij zei, dat de moreele ontwapening met ma
terieels ontwapening gepaard moet gaan.
anders wordt zij frase, volksmisleiding. Volks
misleiding is het ook, als men onder de leuze
God, Nederland en Oranje de jonge menschen
infecteert met den geest van nationalen
hoogmoed.
Genève staat nog op het oude standpunt
van het oorlogsgeweld, het handhaaft den
oorlog als ultima ratio" onder de camou
flage en fictie van den „verdedigingsoorlog"!
Wanneer deze conferentie in haar houding
volhardt, dan zullen de volken zelf moeten
opstaan en zich scharen achter h.et ultimatum
van de jonge kruisvaarders des vred-es in April
van di't jaar, die tot Henderson zeiden: „Wij
hebben besloten de ontwapening zelf tot stand
te brengen. Wij weigeren om mede te doen
aan een nieuwen oorlog, waarvan de jeugd het
slachtoffer zal zijn."
Dr. J. A. Riemens (Nederd. Hervormd) sprak
over „Evangelie en Oorlog". Hij zei', dat slechts
dan een Christen een compromis met de zon
dige toestanden kan sluiten, wanneer er een
gerechtigheidskern in schuilt, bijvoorbeeld po
litiemaatregelen en wapenen uit noodweer.
Dr. J. J. Buskes (Gereformeerden in Hersteld
Verband) sprak over „In dienst van Christus"
en zei, dat in onzen tijd de belijdenis der
Christenen beteekent het weigeren van den
dienst aan Mars. Ni'emand kan twee Heeren
dienen. Geen korrel wierook mag op het altaar
van Mars geofferd worden.
Prof. dr. G.J. Heering (Remonstrant), voor
zitter- der vereeniging, sprak over „De Kerk,
-die Kerstmis viert". Hij noemde de kerk het
beste wat wij hebben, maar er is cri'tiek op
noodig. De kerk leeft uit de traditie; dat is
haar kracht en haar gevaar. Bovendien is zij
in klimmende mate geworden de vazal van
den modernen staat, die zi'ch als een aardsche
almacht heeft gevestigd, met alle middelen
zich handhaaft en door het telkens opgezweep
te nationalisme gedragen wordt.
De „goden dezer eeuw" heerschen in de kerk
en dwingen haar 0111 ook het ergste te sanc-
tionneeren: den oorlog en zijn voorbereiding
Mag de kerk, dïe dit systeem sanctionneert.
Kerstmis vieren? Naar spr.'s overtuiging neen!
Men wil ons binden aan de slavernij van
het militaire systeem, doch wij laten ons niét
binden; wij zijn geen slaven meer! Christus
heeft ons vrijgemaakt!
ONGELUKKIGE LANDING VAN
EEN BALLON.
Passagiers uit de mand
geworpen.
EEN HUNNER ERNSTIG GEWOND.
Zondagmiddag omstreeks twaalf uur is
nabij Kwintsheul in de gemeente Wateringen
bij Den Haag een Duitsche ballon gedaald,
waarbij een der inzittenden, doordat hij uit
de mand viel, ernstig werd gewond.
De ballon, gemerkt „Sport Düsseldorf", was
Zondagochtend vroeg te Düsseldorf opgeste
gen. Aan boord bevonden zich vier personen,
onder wie de 28-jarige O. Gannitz en Dr. K.
Münch. Met den Oostenwind maakte de bal
lon, die reeds met dezelfde passagiers voor
de tiende maal een vlucht ondernam, een
vlotte reis. Boven het West-land zag men
de Noordzee en daar men vreesde bij den
Oostenwind (boven zee térecht te komen, werd
besloten te landen.
Het anker werd uitgeworpen en nadat dit
korten tijd over den grond had gesleept bleef
het plotseling haken in een sloot. De mand
van de ballon stootte even daarna tegen den
bodem, waardoor de heer O. Gannitz er uit
NA HET AUTOBUSONGELUK OP DEN MUIDERSTRAATWEG. Op de Noor-
deL'begraafplaats te Amsterdam heeft Vrijdag de begrafenis plaats gehad van den 20-jarigen
A. v. d. Kolk, een der slachtoffers van het autobusongeluk op den Muiderstraatweg, -- De
droeve stoet op weg naar de begraafplaats.
viel en ernstig gewond bleef liggen. Bij een
volgende botsing met den grond, die echter
veel minder hevig was, gingen de drie andere
inzittenden uit de mand, waarbij Dr. Münch
een lichte verwonding opliep.
Het bleek, dat men was neergekomen di
rect achter de boerderij van den landbouwer
J. Hanemeier, gelegen in den polder aan den
Bovendijk bij Kwintsheul.
Er was op het oogenblik van de landing
niemand ter plaatse, doch spoedig verscheen
een automobilist, die hulp ging halen, en
eenige boeren. Korten tijd later verschenen
de politie en dokter Hoogwater uit Waterin
gen. Laatstgenoemde heeft den ernstig ge
wonden passagier Gannitz voorloopig ver
bonden, waarop hij per auto naar het R.K.
Ziekenhuis St.. Johann-us de Deo aan het
Westeinde te Den Haag werd overgebracht.
De drie andere inzittenden bleven voorloopig
op de boerderij van den heer Hanemeier en
gingen in den loop van den middag, nadat zij
de ballon geborgen gehadden, per autobus
eveneens naar Den Haag.
Zondagavond was de toestand van het
slachtoffer hoogst érnstig.
EEN JOEGO-SLAVISCH SCHIP
AAN DEN KETTING.
Bemanning van alles
verstoken.
HUN REGEERING DOET NIETS, DE BONDEN
HELPEN.
In de Rotterdamsche haven ligt sinds een
drietal weken het Joegoslavische stoomschip
„Gjuro Milosevic", eigenaar Luka Milosévic te
Kotor (Dalmatië), wegens onbetaalde reke
ningen aan een kolenleverancier, aan de ket
ting. Dit moge onaangenaam zijn voor den
eigenaar, het is aanmerkelijk onaangenamer
voor de uit 30 man bestaande bemanning, die
niet alleen sinds Juli geen loon meer heeft
ontvangen, maar wat haar voeding betreft,
afhankelijk is van de vraag of de leverancier
nog voldoende vertrouwen heeft in de blijk
baar failliete firma of in de Joegoslavische
regeering, om nog langer voedingsmiddelen
op crediet te leveren.
Het schip is bezocht door afgevaardigden
van de I.T.F. en de A.I.O.M. (Internationale
van Scheepsofficieren), alsmede van de Ver
eeniging van Scheepswerktuigkundigen, de
Vereeniging v-a-n Nederlandsche Gezagvoer
ders eii den Cêntralen Bond van Transport
arbeiders, tot welke organisaties de officie
ren en manschappen van de „Gjuro Milosé
vic" zich om bijstand hadden gewend. Bij het
door deze afgevaardigden ingestelde onder
zoek bleek hun, dat zoowel officieren als
manschappen absoluut zonder eenige midde
len zijn, zelfs het geld voor zeep om zichzelf
en hun kleeren te wasschen of voor het schrij
ven van een brief naar huis is niet aanwezig.
Het Joegoslavïsch gezantschap wacht blijk
baar op instructies, die niet schijnen te
komen.
De afgevaardigden der beide internationale
organisaties, zoowel als die der drie Neder
landsche organisaties, besloten de beman
ning den gevraagden bijstand te verleenen
en zoo noodig krachtige maatregelen te
nemen om de rechten van officieren en man
schappen te besehermen.
EEN ISLAMITISCHE BEGRAAFPLAATS
IN DEN HAAG.
Men deelt het Haagsch Corr. Bur. mede,
dat B. en W. van 's-Graven-hage bij missive
van 9 Dec. gunstig hebbe-n beschikt op het
door het bestuur der Perkoempoelau-Islam
gedane verzoek om een eigen Islamitische be
graafplaats te mogen hebben.
Naar wij vernemen zal hiervoor een ge
deelte van de Algemeene Begraafplaats wor
den ingericht.
LOOS ALARM
Te Rotterdam is Zaterdagavond het pu
bliek opgeschrikt doordat de alarmsir-ene
van een bank, daar aangebracht voor geval
va-n overval, begon te gillen. Een groote me
nigte stroomde samen, maar spoedig bleek,
dat van onraad geen sprake was. De sirene
was 's morgens gerepareerd, maar blijkbaar
niet goed, zoodat er contact ontstaan was.
Het alarminstrument was spoedig' stop gezet
en de rust keerde op straat weer.
VIERJARIG KINDJE OVERREDEN.
Zaterdagmiddag is te Wassenaar een doo-
delijk ongeluk gebeurd, waarvan het 4-ja-ris
zoontje van de familie Terpstra het slacht
offer is geworden.
Het kindje, dat op straat speelde, werd
overreden door een vrachtauto van de Zwit-
sersche wasscherij. Een wiel ging het kindje,
dat op slag dood w-as, over het hoofdje. Het
lijkje is door de politie in beslag genomen.
Naar de schuldvraag wordt een onderzoek
ingesteld.
LANGS DE STRAAT.
Acrobatiek.
Er liepen gestadig vele haastige menschen
voorbij den man, die zdoh bij dUn -hoek dei-
straat als Js werelds beroemdste acrobaat
aanprees, maar er bleven in zijn onmiddel
lijke nabijheid ook wel eenige goe-d-geloovi-
gen stilstaan en lokte zoo nog" anderen tot
kijken.
Wat zij zagen was een uitzonderlijk lange
en buitengewoon magere man, in wiens ge
zicht de oogen nog meer opvielen, dan de
puntig-gedraaide snor.
Natuurlijk trok het groezelig geel tapijt,
dat op de steenen was gespreid en waarop
een gore pet lag, ook de aandacht, maar
van die oogen kwammen haast niet meer
los, als men er eenmaal in gekeken had.
Die oogen drukten het tegendeel uit, van wat
een acrobaat te verwachten gaf, want er lag
bovenop en dieper weg een ontzettends angst
in. Het was niet de gewone angst v-an een
straatartist voor de politie, het was anders,
het was meer, maar wie kon weten, wat het
was? Trouwens, als men gezien had dien
angst in die oogen, dan lette men ook orp
het lichtelijk beven van zijn handen en dan
vroeg men zich af, wat te duiden had een
zóó onzekere houding.
Het belette evenwel den artist niet met
't aanprijzen van zijn kundigheden waarvoor
hij nooit gehoorde, uiterst technische termen
vond, door te gaan en lokte nog meerderen
naar hem toe.
Hij sprak nu rap en hij herhaalde in-
tusschen zijn voorwaarde, ndiets te vertoonen
nog niet één hoogstandje, voor-dat een gul
den bij elkaar was.
De eerste cent -werd geworpen jn de pet en
nu scheen het geluk voor den mageren acro
baat te komen. 1-Iet bleef vreemd, dat ook dit
den angst in.zijn oogen niet minderde, doch
eer deed toenemen. Het geluk gang er met
kracht tegen dn, wamt de offers groeiden aan
tot ruim zeventig' centen en het zag ei- naar
uit, dat de magere straks een uitstekend
maal v-oor zijn verdiende gulden zou kun
nen koopen. Als hij dat geregeld -de'sd en de
angst zijn voedsel naet bleef verteren, zou
hij zeker minder mager worden, anaar het
was d-ie angst, welke hem dwars zat en nu
toch ook ntet zonder reden.
De opbrengst was 78 1/2 cent, toen om den
hoek, zeer dicht nabij, een kleine agent ver
scheen en het was uit met het geluk van
den acrobaat. Hij deed het eenige, wait hij
nog doen kon; snel het tapijt en de pet weg
grissen en 'malden dat hij wegkwam.
Toen zocht hij een.ander gedeelte van de
stad op en spreidde zijn tapijt en legde zijn
pet. En hij sprak, weer rap-, met wéér dien
angst in zijn oogen, over zich zelf en zijn
groote kunde, tot dat die kleine agent het
geluk kwam verstoren, bij een opbrengst van
89 1/2 cent. Met nog niet heelemaal 90 centen
het tapijt en zijn pet en met zij-n verschrik
kelijke angst ging hij er nog' juist bijtijds
van door, want er waren nog meerdere stads
gedeelten. Maar des avonds was hij moe,
dood-op, niet van het werken, want hij had
niet éénmaal daartoe de kans gekregen,
doch dooi- het gestadig heen en weer trekken
En hij zocht een café'tje op, waar hij habitué
scheen te zijn, want de waard zei dadelijk:
Vandaag bent u de eerste. Uw kameraad
is er nog niet.
Hij knikte,, te moe om véél te zeggen.
Zal wel komen, zei hij. Mankeert nooit.
Hebt u gelijk in
De acrobaat draaide zij-n hoofd nog niet
om, toen vijf minuten later zijn kameraad
inderdaad bimneptrad en -hem luidruchtig
begroette. Hij het hem praten, praten, zoo-als
hij dat kon, druk, luidruchtig met veel ge
baren. Maar ineens keek bij op, de lange
acrobaat, en de woorden, wellke zijn kleinen
kameraad nog voor de tong lagen, rolden
terug. Er was even zoo'n stilte, dis de kelen
dichtkneep en t-oen pas begon de lange te
spreken, langzaam en zwaar, met daarachter
een messcherpe dreiging.
Acht dagen duurt dat nou al, acht
dagenIk zal niet zeggen, dat het jouw
schuld is, wanit ik wist ook niets beters te
verzinnen en het leek ook wel aardig, dat ik
voor acrobaat zou spelen en jij voor agent.
Aan zoo'n pakkie was ankommen an, zei je
en dab heb je bewezen, acht dagen lang, als
je met je uniform kwam aangewandeld, tot
dat je hefc 's avonds uittrok, omdat we het
dan niet meer noodig haddenMaar net
zoo gemakkelijk als je an zoo'n pakkie komt,
leer je geen acrobatiek en daar krijg ik de
zenuwen nog vanIn het begin kwam je
bij een kwartje, hoogstens dertig centen op
brengsten vanmiddag bleef je al weg tot
89 1/2 cent2?e hadden me lam geslagen
als ik dear gulden had gehaald en ik had daar
gestaan als piasIk hoorde vanmiddag
nog 'n kerel als een boom zeggen, dat.je 't
an me kop kon zien, dat ik angst had voor
de komst van een agent! Ze hadden het
moe-ten wete-n, hoe ik zweette, omdat jij als
agent bijna te laat kwamEn daarom draaien
we het nou een week om; jij acrobaat en ik
agentAn 't nieuwe pakkie is anteomen
an.
TON RUYGROK.
FEUILLETON.
Naar het Engelsch van
Mrs, PATRICK MACGILL.
(Nadruk Verboden).
36)
„Bier heb je een versnaperingetje tusschen
de maaltijden; jullie moet wel rammelen v-an
den honger, zoo altijd in de buitenlucht",
babbelde Li-zzie -opgewekt en Jack, die wist dat
zij een. deel van haal karig zakgeld voor hem
had besteed, voelde een -geldstuk in zijn zak
en wilde wel dat hij het haar zou durven
aanbieden.
„Dank je wel; j.e bent een goed kind, Lizzie.
Wat kom jij vanmiddag hier in de buurt doen
Kom je eens rondkijken?" vroeg Jack, toen
Li-zzie nog bleef staan.
„Ja", zei het meisje.
Ze sprak achteloos en Jack had er ge,en
idee v-an bo-e ze na-ar dien middag had ver
langd, hoe ze de dag-en had geteld, de uren
en zelfs de minuten, totdat zij 'eindelijk eens
vrij zou zijn en een middag met hem door
brengen.
Ze w-as oen levendig persoontje en sprak
honderd uit, terwijl Jack -meer dan eens har-
terlijk lachen moest over h-aiar origineele
opmebking-en over de dingen,, di,e rondom (hen
ge-beurden.
Af en toe moest hij een vrachtje rijden,
maar dan vermaakte Lizzie zich intusschen
wel met de andere chauffeurs en trippelde
naar hem toe, zoodr-a hij weer verscheen.
Zij -ging ergens in de buurt een k-opj.e thee
drinken, maar kwam later weer terug en
langzamerhand kreeg Jack genoeg van haa-r
gebabbeld temeer- waar hij een zijner collega's
'had hooren fluisteren, dat hij nooit had ge
weten dat Jack een meisje had.
Het werd avond en Lizzie begon moe te
wordien... het w-as bijna half tien en zij be
gon er o'ver te denken een eind aan haar
uitstapje te maken en naar huis te gaan.
Ze stond oip leienigen afs-tand van de taxi
toen zij zag dat een -groote, vreemd uitziende
man op die taxi toekwam. Hij had een groeten
baard, was in avoiidcostuum en droeg een
-hoogen hoed, witten shawl en lichten over
jas.
Zijn stem klonk heesch en hij sprak -de
woorden slecht uit, maar Lizzie's scherpe
oor en hoorde-n alles wat h ij aelde.
„Ik wil gebracht worden naar den weg
van West-Heath in Hampstead, zei hij lang
zaam tot Jack.
„Het spijt mij, mijnheer, maar dat is te
ver-.ik zou zoo laat geen vrachtje terug
kunnen krijgen", antwoordde J-adk -beleefd.
.Natuurlijk niet. Waarom k-an die vent
geen bus nemen, die vlak bij is en er hem
veel vlugger naar toe brengt", mompeld'
Lizzie aan den anderen kant van de taxi.
Zij kende Hampstead Heath heel goed; me-
niigen vrijen dag had zij e-r met haar kame
raadjes doorgebracht.
De vreemdeling scheen een oo-genbli-k na te
denken en zei toen: „Als ik den ritprijs terug
ook betaal, wil je er me dan heenbrengen?"
„O, natuurlijk, als 1 dat wilt dio-eni Stap u
maar in", en opgewekt opende Jack het por
tier van de auto, knikte vriendelijk tot af
scheid naar Lizzie, zette zijn motor aan en
reed weg.
Lizzie keek de taxi na op zijn weg dooi
Piccadilly Circus in de richting van Regent
streelt en kreeg plotseling een idee, dat haar
zeker door Jack's bijzonderen beschermengel
w-as ingegeven.
„Als ik nu de bus neem ben ik er eerder
dan hij en dan neemt hij me misschien wel
mee terug als hij toch geen vrachtje heeft.
Dat zou een reuzen pret zijn", en Lizzie was
zoo verrukt -van het denkbeeld met Jack in
den maneschijn naai: huis te rijden dat zij
-bij het oversteken van den weg bijna over
reden werd.
Zij kwam voor Jack in Hampstead aan,
zooalis zij wel geweiten had. Op haar gemak
wandelde zij den heuvelweg -naar bove-n en
kwam aan liet einddoel van Jack's tocht:
West Heath Road.
Het was een weg, dis overd-ag meestal
voor wagens met paarden gebruikt werd en
midden over den heuvel voerde. He-t was
zelfs overdag een eenzame plek, maar des
avonds 'kwam er bijna n-ooit iemand, hetgeen
te wijten was aan de onheilspellende stilte,
die er -heerschite.
„Er is geen huis hier te bekennen, wat zou
die oude gek hier te doen hebben; het lijkt
wel een kerkhof hier", zei Lizzie bij zich,zelf.
„Jack moet een panne géh-ad hebben
mompelde zij, toen zij door de avondstilte
de kl-ok half elf boorde slaan.
Het maakte haar zenuwachtig in die een
zame stilte te wandelen; zij was ju-iat v-an
plan naar huis te gaan, toen het ronken
van een .motor haar aandacht trok.
„Gelukkig dat ik maar even -gewacht heb",
dacht zij.
Plotseling werd heit geluid van den m-o-tor
overstemd door dat van brekend glas en
daarna volgde een doodelijk-e stilte.
Een inwendige stem zei Lizzie langs het
zandpad te rennen, zoo vlug als haar -kleine
voeten haar dragen konden. Zij zag de taxi
midden op den weg staan en Jack sitapte
juist af. toen zij hem zag.
Met haar ellebogen in haar zijde rende zij
nog harder en bereikte juist de plaat-s, waa-r
Max Reiss schijnbaar bewustel-oos op den
grond lag, terwijl Jack, die het li-chaam van
zijn passagier met moeite uit den- wagen had
getrokken, zieJh over hean heenboog om zijn
boord en das los te maken.
Een O-ogenblik stond zij stil om op adem
te, komen, maar in het volgende moment
kwamen er geen woorden, doch slechts een
waarschuwende gil over haar lippen.
I11 het heldere licht der lantaarn zag zij
iets flikkeren, zij zag dat er een voorwerp
opgeheven werd, dat in het volgende oogen
blik i-n Jack's hart gestoken zou worden.
Niemand anders dan een meisje uit het
volk, een kind dat van -haar jeugd af aan
gewend was geweest voor zichzelf te zorgen
en zichzelf, indien noodig, te verdedigen, zou
zoo vlug en handelend hebben kunnen op
treden als Lizzie het deed. In een ondeel
baar oongeniblik rukte zij de sierspeld uit haar
h-o-ed en naar voren springend stootte zij
dde met alle macht in het witte gezicht var
den schijnbaar zieken man.
Een rauwe kreet, als van een gemarteld
dier kwam uit dis keel van Max Reiss toen
d-e speld zijn rechter oog doorboordehet ge
zicht werd hem volkomen benomen en late-r
zeiden de doktoren, dat heit (een wonder
was, dat de speld zijn hersens niet geraakt
en hem opslag gedo-od had!
De gefingeerde flauwte was werkelijkheid
geworden. Max Reiss lag daar als een lijk;
een dunne bloedstraal stroomde uit het ge
wonde oog en Lizzie stond er bij met de speld
in haar hand, zonder- de mimsite wroeging.
„I'k hoop, dat ik dien ouden boosdoenier
gedood he-b! Wat beteekende dat alles Jack?"
vroeg zij nieuwsgierig, want zij wist dat be
halve in een roman en op de film men maar
niet voor de grap een aanslag pleegt op het
leven van een armen taxichauffeur.
„Wat hij van Plan was weet ik niet Lizzie,
maar wie het is weet ik drommels goed",
zei Jack grimmig, terwijl hij Max Reiss den
valsehen baard van zijn gezicht afrukte.
Het was hem juist gelukt liet bewustelo-oze
Lichaam weer in de taxi te hijschen, toen
het geluid van - een auto, die in vliegende
vaart kwam aanrijden, zijn -hart met schrik
vervulde.
Er was geen tijd om zijn motor aan te
zetten en zijn wagen rechts op den weg te
plaatsen.
„Zij zullen regelrecht op ons inrijden!
Schreeuw Lizzie, schreeuw zoo hard je kan!"
riep Jack en hij liet zijn geroep naast dat
v-an Lizzie weerklinken met het gevolg dat
de nad-erendc wagen juist op enkele meters
afstand stilhield.
„Wel drommelslieve deugd, w-at be
te e-kend dat allemaal? Jackson en jij Pilkins
en Watson! Wat doen jullie allemaal hier?
riep Jack, toen bij een voor een de bedienden
van zijn vader herkende.
(Slot volgt);
