De regeering Herriot gevallen.
ZANG EN RECLAME IN LONDEN.
IJ MUIDER COURANT WOENSDAG 14 DECEMBER 1932
TWEEDE BLAD
Op de oorlogsschuldenkwestie. Kamer verwerpt
het voorstel inzake de betaling aan Amerika met 402
tegen 187 stemmen. Washington is tevreden over
het Britsche antwoord. De aftredende Belgische
regeering De Broqueville weigert betaling.
HET BELANGRIJKSTE NIEUWS
FRANKRIJK.
Herriot
Reuter meldt uit Parijs d.d. 14 December:
Het Fransche kabinet Herriot is versla
gen en heeft besloten' af te treden.
Het ontwerp van antwoord der regeering
aan Amerika inzake de betaling der schul
dentermijn werd verworpen met 402 tegen
.187 stemmen.
Herriot wilde betalen, onder zekere voor
waarden. De meerderheid der Kamer blijkt
tegen betaling te zijn.
De Fransche regeering had de Kamer voor
gesteld, de volgende nota aan de Vereenig-
de Staten te richten:
1. De Fransche regeering neemt kennis van
het antwoord -van staatssecretaris Stimson
van 8 December waarin de regeering der
Vereenigde Staten gewaagt van de mogelijk
heid van een onderzoek van alle elemen
ten, die de Fransche eisch en haar behande
ling door Congres en Amerikaansche volk be
treffen.
2. De Fransche regeering verlangt derhalve
de onverwijlde opening van onderhandelin
gen ter correctie van een toestand, die reeds
thans in strijd is met de feitelijke situatie
Deze feitelijke situatie is een gevolg van het
op verlangen van president Hoover verleend
moratorium en van de maatregelen, die uit
het moratorium voortvloeiden.
3. de Fransche regeering zal op 15 Decem
ber 19.261.432.50 dollar, betalen maar ver
langt. dat deze betaling in rekening wordt
gebracht in de toekomstige overeenkomst.
4. De Fransche regeering stelt de regeering
der Vereenigde Staten er van in kennis, dat
Frankrijk, zoolang de door het moratorium
geschapen toestand zal voortduren., niet in
staat zal zijn verder de lasten te dragen
van een regeling, die slechts gerechtvaardigd
zou kunnen worden door de schrapping der
herstelbetalingen, wanneer niet een nieuwe
algemeene regeling der internationale schul
den wordt gevonden.
V.D. meldde gisteravond uit Parijs:
Ofschoon de debatten in de Kamer over
de schuldenkwestie nog niet waren afgeloopen
was de toestand in de late middaguren
zóó, dat de regeering reeds vóór de stem
ming als gevallen werd beschouwd.
De commissies van financiën en van
buitenlandsche zaken hadden den tekst van
de regeeringsnota afgewezen en daarvoor in
de plaats gesteld een tegenvoorstel, dat den
Kamer uitnoodigt, de betaling uit te stellen
tot een internationale conferentie is bijeen
geroepen. Dit voorstel wardt gemotiveerd
met het Hoovermoratorium, het rapport van
de deskundigen te Bazel en het accoord van
Lausanne. Verder werd er op gewezen, dat
de reserves, die de regeering aan de beta
ling had vastgeknoopt, door het afwijzende
Amerikaansche antwoord op de Engelsche
reserves, geen zin meer hebben.
De voorlezing van deze motie werd dooi
de geheele Kamer met uitzondering van
een aantal radicaal-socialisten met grooten
bijval aangehoord.
Toen Herriot daarna zelf het spreekge
stoelte besteeg om mededeelingen te doen
betreffende de agenda, werd ook hij door
alle banken met bijval begroet. De Kamer
wilde daarmede tot uiting brengen, dat zij
zich geenszins keerde tegen Herriot zelf of
tegen de leden der regeering.
De socialisten, besloten, vóór de motie dei-
commissies en daarmede tegen de regeering
te stemmen.
Te zes uur was nog geen beslissing in de
schuldenkwestie gevallen. De laatste beslui
ten der commissies zijn echter ten nadeele
van de regeering. De finaneieele commissie
had de door de regeering voorgestelde nota
met 22 tegen 9 stemmen verworpen. De com
missie voor Buitenlandsche Zaken sprak zich
in principe uit voor de door de soc.-dem.
voorgestelde motie, die strekt tot uitstel van
betaling en derhalve ook tegen het regee-
ringsvoorstel ingaat. Zooals de zaken toen
stonden hing het lot van de regeering van
de Socialisten af.
Medegedeeld wordt, dat de Engelsche ge
zant een nieuwe Engelsche nota inzake de
schulden aan Stimson heeft overhandigd, die
feitelijk een bevestiging' van de vorige nota
is, waarin de betaling der schulden per 15
December wordt aangekondigd.
De in de jongste Britsche nota vervatte
Uiteenzetting betreffende de voorwaarden,
welke Groot-Brittannië verbindt aan de be
taling op 15 December wordt volgens een
Reuterbericht uit Washington in officieele
kringen aldaar bevredigend geacht, zoo werd
vernomen na een korte conferentie van
Stimson met Hoover gistermorgen. Er zal
naar men gelooft vóór 15 December geen
notawisseling meer geschieden.
Na verscheidene conferenties tusschen
Hoover, Stimson en Mills werd in goed inge
lichte kringen de meening geuit, dat de
Amerikaansche en de Britsche regeering
thans een wederzijdsch begrip hebben van
hun onderscheiden posities; men ziet geen
enkele reden waarom de V. S. de betaling op
15 December zouden weigeren.
In de kabinetszitting van Dinsdagavond
heeft de Belgische regeering besloten dop
op 15 December vervallende termijnen van
de Belgische schuld aan Amerika niet te be
talen. De Belgische regeering is daarna afge
treden.
De koning heeft de Broqueville belast met
de vorming van een nieuwe regeering.
Het besluit der regeering, niet te betalen,
is nog denzelfden avond door minister Hïj-
mans aan den Amerikaanschen gezant me
degedeeld.
Ems
Accoord in de katoenindustrie.
Het bestuur van den bond van werkgevers
in de katoenindustrie heeft, naar Reuter uit
Manchester meldt, het accoord geratificeerd,
dat onlangs is gesloten in de gemengde ver
gadering van werkgevers en arbeiders en
waarbij aan eiken wever een grooter aantal
weefgetouwen ter bediening wordt gegeven.
Het accoorcl zal Donderdag worden be
sproken door den weversbond en Zaterdag
aan het bestuur van dezen bond ter ratifi
catie worden voorgelegd.
Perzië betaalt zijn schulden
niet.
De onderstaatssecretaris van Financiën
Hore Belisha, heeft, blijkens een Reuter
bericht, in het Lagerhuis in antwoord op een
vraag medegedeeld, dat de Perzische regee
ring in gebreke is gebleven haar verplich
tingen na te komen, voortvloeiende uit de
door de Britsche regeering gedurende en na
den oorlog verleende leeningen, welke dien
den voor de handhaving van de wet en de
orde.
Het bedrag der desbetreffende schuld werd
op grond van een in 1928 met den Ferzischen
premier gesloten overeenkomst verlaagd tot
1510 millioen pond sterling, doch er zijn
geen betalingen verricht.
Incident met de „Izwestya"
gesloten.
In het Lagerhuis werd weer een vraag ge-
steld betreffende het voor Engeland belee-
digende artikel, dat in de „Izwestya"' was
verschenen. De onderstaatssecretaris van
Buitenlandsche Zaken, Eden, aldus Reuter,
antwoordde, dat de sovjet-gezant den per
manenten onderstaatssecretaris van het mi
nisterie, Vansittart, op 9 dezer heeft mede
gedeeld, dat hij zich in verbinding had ge
steld met den redacteur van het blad. Laatst
genoemde heeft geantwoord, dat hij door een
van zijn correspondenten op een dwaalspoor
was gebracht en erkende, dat zijn bewerin
gen onjuist waren; de redacteur wenschte
zijn leedwezen er over uit te spreken, dat hij
tot de publicatie was overgegaan. Onder die
omstandigheden beschouwt de Engelsche re
geering het incident als gesloten.
Acht honderd Paragueesche
soldaten afgeslacht.
Het Boliviaansche ministerie van oorlog-
deelt mede, dat Boliviaansche troepen in
den sector van de Grari Chaco nabij het fort
Saavedra de lijken van 800 gesneuvelde Pa
ragueesche soldaten hebben gevonden, 600
in loopgraven en kuilen en 200 naast elkaar
op een rij, alsof zij tijdens een marsch of bij
het begin van een aanval waren neerge-
maaid.
Sneltrein uit Zürïch reed door onveilig
staand signaal heen.
Wijziging in de politieke
verhouding.
Een belangrijk feit is in de politieke ont
wikkeling van Zuid-Afrika aangekondigd. De
Labourpartij in Zuid-Afrika zal voortaan sa
menwerken met de Nationalisten, doch voor
aanstaande Labour-leden hebben besloten
zich van president Hertzog af te keeren en
zich aan te sluiten bij de Zuid-Afrikaansche
partij van generaal Smuts. .(Reuter.).
TWEE TREINEN BIJ LüZERN
TEGEN ELKAAR GEBOTST.
Vermoedelijk 13 dooden
LUZERN, 13 Dec. (V.D.) In den Guetsch-
tunnel bij Luzem zijn hedenmiddag twee
treinen op elkaar gebotst. Daar in den tunnel
een volslagen duisternis heerscht, laat zich
de omvang van het ongeluk niet overzien.
Ook de oorzaak is nog niet bekend. Brand
weer en reddingsbrigade dringen in den tun
nel binnen.
Omtrent de treinramp in den Guetsch-tun-
nel wordt nader gemeld, dat de St. Got-
thard-sneltrein 554 in botsing is gekomen
met den sneltrein uit Zurich. Tot dusverre
zijn vier (volgens een ander bericht acht)
dooden geborgen. Zes personen worden nog
vermist, terwijl twaalf zwaar gewond zijn. De
beide machinisten zijn om het leven gekomen
Het reddingswerk in den donkeren, nauwen
tunnel is zeer moeilijk.
De spoorweg van uit het station te Luzern
voert achter de stad langs om zich weinige
kilometers verder te splitsen. Eén tak gaat
dan naar Bellinzona, de andere naar Bazel-
Zurieh. De ramp vindt zijn oorzaak daarin,
dat de sneltrein uit Zurich bij de post Sen-
timatt door een op onveilig staand signaal
is gereden. Gelukkig hadden de beide trei
nen nog niet hun volle vaart. Indien dat het
geval ware geweest, had de ramp ongetwij
feld een nog veel grooter omvang gehad. Het
spoorwegverkeer naar en van het station
Luzern is volkomen gestremd.
Een der passagiers, die bij het ongeluk
een dubbele beenbreuk heeft gekregen, ver
telde, dat hij drie uur lang in een afschuwe
lijke houding onder ruinen op zijn redding
heeft moeten wachten. Ook sommigen der
overige gewonden moesten twee tot drie uur
wachten, tot zij geholpen konden worden.
De reddingsbrigade kon slechts met de groot
ste omzichtigheid te werk gaan, daar de
wagens zoo zeer waren gekraakt, dat zij ieder
oogenblik volkomen uiteen konden vallen. De
duisternis maakte den arbeid nog moeilijker.
LUZERN, 13 Dec. (V.D.) Het aantal dooden
bij het spoorwegongeluk bij Luzern is nog
gestegen. In den loop van den avond zijn
3 zwaar gewonden overleden, zoodat het aan
tal dooden thans 9 bedraagt, Bovendien
worden nog 4 personen vermist, waarvan
men aanneemt, dat zij dood onder de over
blijfselen liggen. Het aantal dooden zou dus
in totaal 13 bedragen.
In de van Luzern naar Bellinzona rijden
den trein bevond zich ook een veetransport.
Het angstig geloei van het vee en de nood
kreten der gewonden waren vreeselijk om
aan te hooren. De niet gedoode dieren kon
den slechts met groote moeite één voor één
uit den tunnel worden gebracht.
Volgens een mededeeling aan de Tel. zou
den bij het ongeluk vermoedelijk geen Ne
derlanders omgekomen zijn.
Nog een treinbotsing.
Op het station Luisenthal zijn Dinsdag
middag twee goederentreinen, die rijden op
het traject Bous-Saarbruecken en Saar-
bruecken-Zerzig, door tot nu toe onbekende
oorzaak op elkaar gebotst. Twaalf wagons
ontspoorden en werden bijna geheel vernield.
De treinleider moest met ernstige verwon
dingen naar het ziekenhuis worden overge
bracht. Het personenvervoer is gedurende
verscheiden uren over één paar rails geleid.
POOLSCHE ONDERSCHEIDING VOOR EEN
NEDERLANDER.
WARSCHAU, 13 December (VD.) De
President van de Poolsche republiek heeft
bij een audiëntie het insigne met groot lint
van de orde „Polonia restituta" uitgereikt
aan den Nederlandschen gevolmachtigden
Minister Engelbrecht als erkenning van diens
verdienste bij het nader tot elkaar brengen
van de Poolsche en Nederlandsche volke
ren.
EEN TREINVEERDIENST OVER DEN
BOSPORUS.
ISTAiNBOEL, 13 Dec. (Reuter). Tusschen
een Britsche groep van financiers en de
Turksehe regeering is nagenoeg overeen
stemming bereikt over den bouw van een
pontveerdienst voor treinen overden Bos
porus, waardoor het Europeesche spoorweg
net met dat van het Nabije Oosten zal wor
den verbonden. De onderhandelingen heb
ben twee maanden in beslag genomen en de
eenige kwestie, die nog moet worden gere
geld, is wie als scheidsrechter zal optreden
bij eventueele geschillen.
AMY MOLLISON HEEFT PECH.
LONDEN, 13 December (V.D.) Uit Docala
heeft Amy Mollison een telegram aan haar
echtgenoot gezonden van den volgenden in
houd: „Weder pech. Kan Woensdag niet
aankomen".
Zij was opgehouden door mist, maar is
thans opgestegen naar Gao, dat duizend mijl
ten N. W. van Docala ligt.
De Compagnie Générale Transaharienne
heeft bericht ontvangen, dat de aviatrice
Amy Mollison gisteren om 17 uur 30 te Gao
is aangekomen.
Heden zet zij haar tocht voort.
CALIFORNIë SCHAFT DE
DRANKWET AF.
TWEEHONDERD DRANKSMOKKELAARS
OP VRIJE VOETEN.
Uit Sacramento in den staat Californië
wordt gemeld, dat heden Woensdag de staats
prohibitiewet voor Californië zal worden in
getrokken. Bij deze gelegenheid zullen de on
geveer 200 dranksmokkelaars, die in de Cali-
fornische gevangenissen zitten, in vrijheid
gesteld worden.
Een nieuwigheid: de zingende sandwichman.
(Van onzen correspondent).
Londen, 12 December.
Het woord sandwichman is van Dickens
afkomstig. Hij sprak alleen van sandwich.
De man is er later aan toegevoegd. Dickens
heeft geen sandwichmannen gekend. Hij zag
een knaap tusschen de twee reclameborden.
En het gezicht was niet zoo dat hij er aan
leiding in vond voor de zooveelste maal te
getuigen van het droefgeestig vermogen van
zijn pen.
Phil May had de humor van gansch Lon
den in zijn teekenpen. Hij was slordig en
drankzuchtig. En hij vergat zijn toezeggin
gen aan uitgevers, die zijn werk niet wilden
missen, De uitgevers van de Graphic plaat
ste een sandwichman voor Phil May's deur;
de borden vroegen den teekenaar zijn belof
ten voor het Kerstnummer niet te vergeten.
Als deze sandwichman zou hebben gezon
gen om te beproeven den teekenaar te doen
ontwaken uit zijn roes of als de knaap tus
schen de borden, dien Dickens zag, het zou
hebben gedaan, dan zou dit geluid niet nood
zakelijkerwijs uit den toon hunner verschij
ning zijn gevallen.
Maar sedert Dickens en sedert Phil May is
het emplooy van sandwichman ten diepste
in verval geraakt. Is het plan om den sand
wichman van onzen tijd tot zingen te bren
gen tevens een poging om hem uit zijn ver
val op te richten?
De nieuwste nieuwigheid van Londen is nl.
de zingende sandwichman. Dit geslacht heeft
altijd als vanzelfsprekend aangenomen dat
zingen en sandwichmannen (om er een werk
woord van te maken) onvereenigbaar zijn.
Het hoofd van den sandwichman van dezen
tijd staat niet naar zingen. De gelaatsuit
drukking,- zichtbaar boven het bord dat ad
verteert, is een trieste ontkenning van lust
tot zingen. Wanneer de sandwichman ooit is
beschreven is hij steeds beschreven als een
persoon die zijn laatste pleizier lang geleden
heeft gehad, die zelfs geen fut meer over
heeft om te zingen om den broode in zijn
schamelsten vorm, dat is op straat. Het em
plooi van sandwichman, zeggen de kenners
van minimum bestaan in Londen, is het laat
ste. Het komt lang na leuren en landloopen.
Voor dit inzicht vindt men bevestiging wan
neer men den sandwichman bestudeert in
The Strand, de straat waar hij het weligst
tiert en dus het best kan worden bestudeerd.
Soms trekken de wandelende reclameborden
er voort met eenen, als de ganzen, maar zon
der haar parmantigheid. Het is een sloome
optocht in een straat vol brutale opzichtig
heid en herrie. De mannen slenteren voort
aan den kant van den rijweg, tegen het ver
keer in, dicht langs den trottoirband. Hun-
stappen zijn loom en slap, als hun oogen, als
hun wangen, borstelig en vaal. Het emplooi
wordt uitgeoefend ambulant of stationnair.
Sandwichmannen staan op den hoek van een
zijstraat waarin zich het restaurantje of de
kapperssalon bevindt, waarnaar hun borden
verwijzen. Altijd zijn de mannen en hun
borden voorbeelden van absurde tegenstel
lingen, als wanneer het bord een voorstelling
geeft van een chic vrouwspersoon met een
champagneglas in een elegante hand en de
fabelachtige beenen op heeterdaad betrapt
in een dollen dans, of wanneer een mode
heer in een colbertje zooals het alleen kan
worden gedrukt den „gent's taylor" om den
hoek aanbeveelt, of wanneer het bord de
beste lunch van de stad belooft in het éta
blissement dat met een vinger wordt aange
wezen (een vorm van adverteeren die den
sandwichman aan de straat vastgenageld
houdt)
De vraag naar sandwichmannen is gering.
De meeste ondernemers schijnen reclame
maken per mensehelijk wrak wat schunnig
te vinden, een schunnigheid die de openbare
meening zou kunnen verbinden aan hun za-
ken. Het aanbod is daarentegen aanzienlijk.
Bij veel alternatief voor den ondernemer en
bij afwezigheid van vakorganisatie zijn dus
alle factoren aanwezig om van den sandwich
man een economisch wat onvoordeelig ge
plaatst werknemer te maken.
Nu zal hij dan gaan zingen. Het kan tot
verheffing van het emplooi leiden. Ook van
den sandwichman zal voortaan meer worden
geëiseht,als de reclame-agent, die de no
viteit heeft uitgedacht, school maakt. Die re
clame-agent is verbonden aan een theater,
waar straks een nieuw zangspel moet begin
nen. Hij heeft het in zijn hoofd gehaald re
clame er voor te maken door middel van een
troep „all singing all showing" sandwich
mannen. De agent heeft straatvogels ge
zocht die tevens zangvogels waren. Hij heeft
zoo heeft hij doen weten voortreffelijke
stemmen ontdekt, die in een radio-micro-
phoon op haar plaats zouden zijn. Dit zegt
niet veel, al zegt het wel wat.
Het stilzwijgen onder (of soms boven) de
borden die alleen met letters schreeuwen zal
dan nu worden opgeheven. Slenterend door
The Strand en Piccadilly zullen de ridders
van de droevigste figuur en van het reclame
bord het thema doen hooren van de muziek
"van de nieuwe show. Dit is een gewaagde
onderneming. Een variatie, beter overdacht,
is index-tijd met succes toegepast. Ze gold een
liefdadigheidsopvoering. Maar de sandwiches
waren in hun innerlijke samenstelling de
lieftallige wichtjes van het koor. De meisjes
dedeix het voor den mop en voor het goede
doel. Wanneer men jong en levenslustig is en
daarenboven de liefdadigheid dient kan men
zulke drieste dingen ondernemen als recla
mezingen tusschen reclameborden. Maai
de echte sandwichman is altijd oud, verval
len en miserabel geweest, reclamemaker voor
dit en voor dat maar in elk geval meteen
voor zijn eigen misère. Het thema van de
nieuwe show zal wel zeer opgewekt moeten
zijn om hem te kunnen bewegen vroolijker
te zingen dan hij loopt en tuurt.
VREESELIJK DRAMA IN DE
PALTS.
ZES KINDEREN DOOR HET IJS GEZAKT EN
VERDRONKEN.
FRANKENTHAL (Palts). 13 Dec. (Wolff).
Hedenmiddag' is in de nabijheid van Rox-
heim een ontzettend ongeluk gebeurd.
Als gevolg van de vorst der laatste dagen
had zich op de rivier waaraan Roxheim is ge
legen, een dunne ijskorst gevormd, waarop
een aantal kinderen aan het spelen was.
Plotseling scheurde het ijsdek, met het ge
volg dat alle kinderen in het water terecht
kwamen en zes hunner op jammerlijke wijze
verdronken. Vijf der slachtoffers waren kin
deren uit één gezin. Een hunner, een meisje
van vijftien jaar, was er in geslaagd den
oever te bereiken. Toen het meisje echter
trachtte de drenkelingen te redden, werd
het door een hunner weer in het water ge
trokken, zoodat het eveneens verdronk.
EEN MISPLAATSTE GRAP
JEGENS HERRIOT.
PARIJS, 13 December (V.D.) Tijdens de
kamerdebatten werd Herriot plotseling aan
de telefoon geroepen, daar Macdonald hem
wilde spreken. Door de telefoon deelde toen
een man hem mede, dat hij de particulier
secretaris was van MacDonald en dat hij den
opdracht had gekregen Herriot mede te
deelen, dat de Britsche regeering haar
voornemen veranderd had en niet betalen
zou.
Als maatregel van voorzichtigheid werd on
middellijk het departement van buitenland
sche zaken in Londen aangevraagd, waarop
bleek, dat iemand, men weet niet wie, een
„grap" had uitgehaald. In verschillende
kringen te dezer stede is men van meening
dat de royalisten hier de hand in hebben.
DRIJVENDE OPIUMKITTEN
VOOR DE FRANSCHE KUST.
MARINEBOOTEN GAAN ER JACHT OP
MAKEN.
PARIJS, 13 Dec. (Reuter.) De Fransche po
litie heeft den havenautoriteiten van Toulon
om krachtige medewerking verzocht ten einde
paal en perk te stellen aan de meer en meer
toenemende gewoonte om op zee gelegenheid
te geven tot opiumschuiven. De politie wil te
dien einde van Toulon uit snelvarende be
wapende motorbooten uitzenden, bemand met
marinesoldaten, die in samenwerking met
de politie des nachts alle verdachte vaartui
gen moeten onderzoeken.
Door kapitaalkrachtige jongelui worden
n.l. den laatsten tijd jachten en schoeners
gehuurd en in opiumkitten veranderd. Over
dag liggen deze uiterlijk onschuldige booten
in de haven, maar tegen den avond trekken
zij zeewaarts, waar de passagiers dan onge
stoord hun opiumgenoegens kunnen bot
vieren.
Tot dusver heeft de politie evenwel op
geen enkel vaartuig iets kunnen ontdekken,
daar de handelaars de opium in gummizak-
ken doen, die ergens aan de kust in het wa
ter worden neergelaten en met een touw on
der water aan onopvallende voorwerpen ver
bonden. Voor oningewijden is het daardoor
bijna onmogelijk de bewaarplaatsen te vin
den. De zakken worden 's nachts aan boord
der opiumbooten gehescheru
MOGELIJKE SAMENSTELLING VAN DE
NIEUWE REGEERING
Naar de „Matin" uit politieke kringen in
Washington verneemt, worden de volgende
namen genoemd als de vermoedelijke mede-
werkers van president Roosevelt: Buitenland
sche zaken: Newton Baker. Binnenlandsche
zaken: George Dean. Financiën: Senator
Glass. Handel: Isidor Strauss. Marine: Harry
Bird. Landbouw: Wood Rinz. Procureur-gene
raal: John Davis.
PRINS HENDRIK.
Prins Hendrik is voornemens op Woens
dag 21 December de uitvoering van het Re
quiem van Brahms bij te wonen, te geven
door de Haagsche Toonkunstafdeeling in
het Gebouw voor K. en W. te 's-Graven-
hage.
ONTSLAG AAN DE HEMBRUG.
Aan de artillerie-inrichtingen aan de Hem-
brug is opnieuw aan 30 arbeiders ontslag
verleend, waaronder er zijn met 15 dienst
jaren, zoo meldt de N.R.Ct.
HET LAND VAN DE OVAMBO'S.
Er zijn in Zuid-Afrika Zuid-West er bij
gerekend nog heel wat onbekende streken.
Daartoe behoort het land der Ovambo's. Het
ligt buiten het terrein waar nog politietoezicht
kan worden gehouden en feitelijk buiten het
bestuurde gedeelte van Zuid-West. De hoofd
plaats heet Oekoeambi, bijna 200 mijl verwij
derd van Tsoemeb, het laatste station van den
spoorweg, die van Swakopmund naar het Noor
den voert. De weg er heen voei-t door dik zand
en water is er niet. Feitelijk is het voor gewone
wagens onbereikbaar.
In dit land der Ovambo's werken reeds
sedert 1870 eenige Finsche zendelingen met
gi'oote toewijding, in 1910 waren er tien, die
daar feitelijk'de eenige blanken zijn; de eeni-
gen ook, die in aanraking komen met de z.g.
beschaafde wereld.
Dan woont in Odonga, naar het Zuiden,
een naturellen-commissaris, die eenig toezicht
houdt en den vrede onder de verschillende
stammen handhaaft. Dat is in den laatsten
tijd niet zeer moeilijk geweest, maar tijdens
den wereldoorlog hebben de Oekoenjama's,
een van de stammen die ongeveer 45.000
zielen telt het den Portugeezen in Angola
erg lastig gemaakt met hun strooptochten.
Toen hun hoofd in een gevecht gedood was,
hebben zij besloten geen nieuwen leider te
kiezen en ze zijn tegenwoordig zeer vreedzaam.
Verder wonen er de Odonga's (45.000) onder
Martin, de Oekoealarti's (6.000) onder Moeala,
de Ongandjera's (6.000) onder Sjeka en de
Oekoeambi's (7.000) onder Ipoemboe. Deze
Ipoemboe was een lastig man, telkens opstan
dig en in onmin met anderen levend. Hij
heeft het eenige jaren geleden te kwaad ge
had met de Odonga's onder Martin en toen het
hoofd gebogen. Daarop heeft hij zijn raads
lieden weggejaagd en zich alleenheerscher
over zijn stam gemaakt en later geweigerd zijn
verplichtingen na te komen.
Toen werd een kleine expeditie onder Sir
Pierre van Rijneveld en kapitein Hahn naar
Ovambo gezonden. Bij zijn hoofdkraal vonden
zij hem niet. Hij was gevlucht. Den voornaam-
sten Ookoeambi's werd bevolen Ipoemboe niet
langer als hun hoofd te erkennen en de wa
pens neer te leggen, waaraan zij gehoorzaam
den.
Na eenige dagen werd Ipoemboe gevangen
genomen en weggevoerd, zoodat de rust in
Ovamboland zonder bloedvergieten is hersteld.
Was het overal maar even gemakkelijk!
