Bijdrage.
HET HULDTOONEEL IN KENNEMERLAND.
De schat in 't oude Holland
IjMUIDER COURANT. ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1933
TWEEDE BLAD.
BEVERWIJK
de sterke man.
Vrijdagmiddag gaf de Amerikaansche
rowboy Mr. Haehek, die deze dagen in het
WB Sound Theater in de Peperstraat op
treedt. in de Breestraat een staaltje van zijn
capaciteiten als krachtmensch. Na eerst van
af het station zijn entree in Beverwijk te
hebben gemaakt, welke kennismaking zooals
het een ras-echte cowboy betaamt te paard
geschiedde, liet hij zich met touwen aan
twee sneltaxi's verbinden. Mr. Haehek zou
deze auto's door zijn kracht beletten weg te
riiden. Het experiment slaagde wel niet ten
volle, 'maar het zeer talrijk publiek kreeg
toch'wel den indruk, dat Mr. Haehek een
respectabel aantal P.K.'s in zijn armen ver
borgen hield.
Doordat de eene auto harder aantrok, dan
de andere werd de verdeeling der krachten
ongelijk. Het gevolg was, dat de sterke man
dus werd meegetrokken, maar hij trok op
zijn beurt de snorrende auto, die in de eerste
versnelling poogde weg te rijden, in achter-
waartsche richting.
Het publiek bleek deze krachtprestatie op
hoogen prijs te stellen.
In de avondvoorstelling van het W. B.
Theater heeft Mr. Haehek Vrijdagavond'een
groot succes geoogst.
de harddraverij op de film.
De bezoekers van het Luxor-Theater zijn
nog eens in de gelegenheid de harddraverij,
welke op 14 September werd gehouden, mee
te maken.
Op het witte doek worden de spannendste
ritten van de snelle harddravers nogmaals
weergegeven. De aardige opnamen langs de
baan geven nog duidelijker dan in werke
lijkheid een overzicht van de enorme menigte
toeschouwers, die de Breestraat bevolkte,
Natuurlijk mochten ook de ijverige bestuurs
leden niet op de film ontbreken.
De struisvogelrennen brengen de lach
spieren in beweging. Het filmpje draait in
iedere voorstelling van het Luxor Theater.
esperanto-nieuws.
Het bestuur van de plaatselijke Esperanto-
club verzoekt ons opname van het volgende:
Feiten die spreken.
De deelnemers aan het A.V.O. (Arbeid voor
onvolwaardigen) congres bezochten een aan
tal „liefdesgestichten" in Brabant. Van het
vele werk, dat daar wordt gedaan voor de
z.g. onvolwaardigen, doofstommen, blinden,
enz. en vooral ook over de wijze van onder
wijs lezen we treffende dingen in de bladen.
Hetgeen bijv. in het blindeninstituut te Grave
werd aanschouwd, grenst aan het ongeloof
lijke.
;Des te meer verheugen wij ons. dat een der
leiders, pater Joseph, vertellende van de
geweldige weetlust der blinden, mededeelde,
dat niet alleen moderne talen en latijn, maar
ook Esperanto wordt onderwezen. Vooral van
fsperanto houden ze veel, zei hij, en tal van
m'pleegden zijn daardoor in staat te corres-
«mdeeren met blinden in andere landen.
Het congres der Internationale Liga van
Vrijmetselaren, dat begin Sept. in Den Haag
bijeenkwam, heeft in een sectie-bijeenkomst
ook het Esperanto behandeld, als een, onder
werp, waaraan de vrijmetselarij zich ver
want weet, lezen we in de Haagsche Crt.
In Het Volk verscheen een reisbeschrijving
van Paul Kiès. In verband met het feit, dat
medereizigers van hem elkaar niet konden
verstaan en daarom niet begrijpen, waarbij
hij bun dan te hulp kon komen, zegt hij:
„Wij hebben den naam erg knap in talen
te zijn en ik liet me die kwaliteit dus ook
maar toekennen. In het land der blinden is
éénoog koning
Wat zou het gemakkelijk zijn en de inter
nationale banden versterkend, als over de
geheele wereld naast de eigen taal Esperanto
op school werd onderwezen, Juist wij sociaal
democraten moesten dat arbeiders-, dat
massa-belang beter behartigen!"
Intusschen zullen wij hopen, dat' Paul
Kiès zijn invloed wat meer voor het Esperanto
zal doen gelden, daar waar dat massabe-
lang inderdaad slecht behartigd wordt, n.l.
in de arbeidersbeweging, want uitdrukkingen
als „moesten" en „zouden" hebben heel wei
nig waarde!
In de „Fabrieksarbeider" lezen we:
„De grootste hindernis om tot een inter
nationale verstandhouding te komen, was wel
het verschil in taal. De taalverschillen ver
oorzaakten voorheen en veroorzaken ook
thans nog vaak, dat het noodige inzicht in de
gewoonte van de vakbeweging in de ver
schillende landen ontbreekt. Een eenheids
taal, ter bevordering der internationale ver
standhouding onder de arbeiders zooals
bijvoorbeeld het Esperanto zou in de be
staande behoefte kunnen voorzien. Het is
dan ook vooral de jongeren in de.vakbeweging
aan te bevelen, dat zij zich in die wereldtaal
bekwamen, terwijl de studie daartoe boven
dien hun algemeene ontwikkeling ten goéde
komt".
In „Onze Gids" lezen we:
„Ook een handicap is de vorming en de
samenkomsten van het bestuur uit diverse
landen, met verschillende talen en vaak verre
afstanden, waardoor veel aan het initiatief
jaren bewezen, dat er niet meer naar een
gelaten".
Wij voegen hieraan toe: „Wat een omhaal
van woorden voor zulk een simpele zaak".
De Esperantisten hebben toch reeds al sinds
jarenb ewezen, dat er niet meer naar een
oplossing gezocht behoeft te worden!
KENNEMER OUDHEIDKAMER.
De Kennemer Oudheidkamer ontving het
navolgende ten geschenke:
Van den heer J. A. W. Ccchius eenige onder
Beverwijk opgegraven voorwerpen t.w. een
Mariabeeldje, een klein kruikje en een pop
van kalk, voorts van den zelfden schenker 3
prentbriefkaarten van Beverwijk van Anno
1890 en later; van den he.er Th. M. Bliksla
ger, twee eigendomsbewijzen van huizen aan
den Patersweg van Anno 1768 en 1796; van
den heer W. W. v. d. Wagt, een onder Bever
wijk opgegraven antiek tinnen melkkanne
tje met tuit; van den heer l. de Ruiter, een
Nederlandsche Muzenalmanak uit de vorige
eeuw; van den heer Kappers, 20 bladen met
reproducties van oude schilderijen.
het gezelschap mie en ko.
Het tooneelgezelschap van Mie en Ko, dat
ook in onze plaats vele bewonderaars telt zal
van af Vrijdag 29 September in het W. B.
Soudn Theater in de Peperstraat optreden
met de revueschets „Dat moet je zien".
cursus voor bakkers.
Maandagavond zal een vakcursus worden
geopend voor bakkersgezellen en zonen van
bakkers, die door bekwame leeraren in de ge
heimen van het vak zullen worden ingewijd.
Het onderwijs voor de broodbakkerij wordt
gegeven in bakkerij „De Hoop" Zeeweg, IJmui
den-Oost, voor de afdeeling banketbakkerij
in de bakkerij van den heer H. de Graauw
aan de Breestraat, alhier.
''Het honiggewin op de Veluwe
is beneden normaal gebleven,
door onderbevolking van vele
korven en door schade van den
heidekever
Als ik zoo'n bericht moet lezen,
Hindert en bedroeft dat mij,
Want als honig valt te winnen.
Is de bije bij erbij.
En de grootste bijverdienste
Is de nijverheid, nietwaar,
Maar hij kreeg bijkans geen bijkans
Op de Veluwe dit jaar.
D' allerbeste bijbedoeling
Maakte het tekort niet goed,
In bevolking van de korven,
Waar 't .gewin van komen moet.
En 't hielp niet, dat elk bewoner
Extra bijwerk op zich nam,
Bijaldien bij al dien last nog
Ook de heidekever kwam.
Ondanks alle harde werken
Werd het slechts een schrale buit,
Ach, wij hebben leeren wennen
Aan zoo'n crisis bijgeluid.
In ons land van melk en honig,
Reputatie van weleer,
Is de honig tegenwoordig
Niet zoo overvloedig meer.
P. GASUS.
Een historisch plekje.
Het „Huldtooneel"een historische plaats aan den rijksweg naar Alkmaar.
ENTHOUSIASME OVER ROOSEVELT'S HER
STELPROGRAM. 250.000 vertegenwoordigers
uit alle beroepen defileerden door de straten
van Neio York van 's middags tot middernacht
om van hun sympathie voor de herstelplannen
te getuigen.
De rijke historie van de landstreek Kenne^
merland, dat in lang vervlogen tijden een af
zonderlijk land- en graafschap was, vindt men
nog in onze dagen in verscheidene monumen
ten belichaamd. De ruïne van Brederode bij
Santpoort, het slot „Assumburg" en de huize
„Marquette" bij Heemskerk vormen nog heden
ten dage de stille getuigen aan de roemruchte
tijden van weleer, toen de fiere, adellijke ge
slachten elkander in middeleeuwsche pracht
en praal naar de kroon staken.
In de omgeving van Beverwijk en Heemskerk
zijn vele aanzienlijke families woonachtig ge
weest op buitenplaatsen, die ware lusthoven
vormden. De meeste daarvan zijn verdwenen.
Hoogstens resteeren van de in vroeger eeuwen
zoo hechte bouwwerken nog slechts enkele
armzalige overblijfselen. Overigens herinne
ren nog straatnamen of de namen van hof
steden aan historische vermaardheden als
„Oud-Meerenstein", „Adrichem", „Poelen-
burch", „Oud-Haarlem" enz.
Een monument, dat nog altijd de belang
rijkheid van het gewest in vroeger eeuwen
voor het nageslacht demonstreert, is het zoo
genaamde „Huldtooneel", gelegen aan den
Rijksstraatweg naar Alkmaar en behoorend tot
het grondgebied der gemeente Heemskerk.
Links van den straatweg trekt een met laag
hout omzoomd grasland de aandacht. Aan de
Westelijke, zijde daarvan verrijst een heuvel,
waarop te midden van hoog-opgaand hout
gewas een eenvoudig gedenkteeken is ge
plaatst. Deze plaats moet vele malen getuige
zijn geweest 'van een schitterend schouwspel,
want hier werden de graven van Holland als
Heeren van Kennemerland door de edelen en
landlieden gehuldigd. Deze huldiging ge
schiedde met veel luister „onder den blooten
Hemel in een statelijke bijeenkomst der Ede
len en gemeente". Reeds eeuwen geleden
stond deze plek als heilig bekend, en om die
reden werd zij voor het huldebetoon aan de gra
ven uitverkoren. Zoo werd in het jaar 1415 Jan
van Brabant, de tweede echtgenoot van
Jacoba van Beieren, op deze plaats als Heer
van Kennemerland plechtig erkend.
De heuvel was bekend als „Seipelenberg".
Johannes a Leidis schreef in zijn „Annales
Egmundani (1361) „dat drie monniken op last
van het klooster te Egmond naar Seipelen
berg zijn getogen naar hertog Albert, die
daar toen aangekomen was om door de Ken-
nemers te worden gehuldigd".
De bekende historicus en kerkleeraar Junius
Ampzing schreef van het Huldtooneel:
„Ook ist de pijne waerd dien heuvel
na te draven,
En die verheve plaats, alwaer weleer
de Graven
Tot Heren zijn gehuld, tot Heren
zijn gesteld
Van 't Kennemerland's gebied,
van 't Kennemerland's geweld.
De Graven moesten ook op dezen
heuvel sweren,
Den Bisschop van het Sticht van Uittrecht
niet te deren.
In zijn gerechtigheid den Bisschop
niet te schaen,
En 't geestelijk recht in alles voor te staen;"
Op 5 November 1863 werd een aanvang ge
maakt met de plaatsing van een eenvoudig
gedenkteeken, dat de toenmalige eigenaar van
het Huldtooneel, Jhr. D. F. Gevers van Ende
geest, liet oprichten. Het driezijdig gedenk
teeken draagt de volgende opschriften: „De
Graven van Holland werden hier, naar over
levering, als heeren van Kennemerland ge
huldigd", en: „Door Gevers van Endegeest en
zijne vrouw. M. J. Deutz van Assendelft, opge
richt MDCCCLXIII". Het derde opschrift be
vat de volgende waarschuwing: „Wandelaar,
wil dit gedenkteeken eerbiedigen". Een op
schrift, dat wel wat overbodig mag heeten.
want het is voor. wandelaars wel heel moeilijk
om deze historische plaats te naderen. Zij is
als particulier bezit van den weg afgesloten.
De gedenksteen verkeert overigens in een
ernstige staat van verval. Groote stukken
steen zijn er uit gevallen en over de geheele
lengte vertoont het monument groote scheu
ren. Overigens heeft de steun op zichzelf
geen andere historische beteekenis, dan dat
hij herinnert aan de familie, die eigenaresse
van het Huldtooneel was.
De plaats is toch nog wel van zooveel his
torische beteekenis, dat zij bij de jongste weg-
verbreedingen gespaard is. Teneinde te voor
komen, dat een breede strook van het Huld
tooneel zou moeten worden afgenomen, werd
de verbreeding van. den weg aan de overzijde
geprojecteerd, zoodat dit plekje dat een her
innering aan Kennemerland's grijs verleden
is, gespaard is gebleven.
VERGADERING VAN „HET WITTE KRUIS".
Vrijdagavond vergaderde in een der kamers
van het badhuis aan de Meerstraat de afdee
ling Beverwijk en Omstreken van de Noord-
hollandsche Vereeniging „Het Witte Kruis".
Na opening door den voorzitter den heer C.
Dingier en vaststelling der notulen deelde de
voorzitter mede, dat van de gemeentebesturen
van Beverwijk en Wijk aan Zee en Duin be
richt was ingekomen ,dat in verband met de
moeilijke tijdsomstandigheden geen finan-
cieele medewerking kan worden verleend aan
de uitvoering der plannen tot het bouwen van
een nieuw badhuis, hoewel de gemeente
besturen deze plannen natuurlijk toejuichen.
Het bestuur heeft echter gemeend, ondanks
deze teleurstelling, de bouwplannen voor de
stichting van een Witte Kfuisgebouw niet te
moeten opgeven. De bouwcommissie heeft in
middels aan den architect verzocht een op
gave te doen voor het bouwen op bescheidener
schaal, namelijk van een badhuis met een
lokaliteit voor de berging van verplegings-
artikelen en een ruime wachtkamer, die tevens
voor andere doeleinden gebruikt zou kunnen
worden.
Ook met het bestuur van-de plaatselijke af
deeling van het Ned. Roode Kruis werd over
leg gepleegd, waarbij o.m. de mogelijkheid on
der het oog is gezien, om in de eerste plaats
het consultatiebureau voor de t.b.c.-bestrij-
ding in het Roode Kruis Ziekenhuis gevestigd
te laten en door aanbouw van het ziekenhuis
een lokaal beschikbaar te krijgen, waarin het
consultatiebureau voor zuigelingen kan wor
den ondergebracht. Het bestuur zal intusschen
niet stil zitten en voortdurend aandacht aan
de bouwplannen schenken.
Bij de bestuursverkiezing werden de dames
Eerhart en Pieters en de heer A. Visser als.
bestuursleden herkozen. Na behandeling van
den beschrijvingsbrief voor de op 3 Oct. te
Amsterdam te houden algemeene vergadering,
der Provinciale Vereeniging werden tot afge
vaardigden naar deze bijeenkomst benoemd
Mevr. Brat en Zr. Korver.
Vervolgens wer-den de begrootingen behan
deld voor het jaar 1934. Het samenstellen der
begrootingen was deze maal al bijzonder moei
lijk, omdat nog geen zekerheid bestaat hoe
het met de Gemeentelijke en met de Rijks
subsidies zal afloopen. Zoo werd de begrooting
dus wel in heel sterke mate een „slag in de
lucht" en wijzigingen zijn daarin met vrij
groote zekerheid te verwachten. De begrooting
van de afdeeling sloot in ontvangsten en uit
gaven op een bedrag van f 8287.57. De contri
butie werd geraamd op f 2200.
In de commissie tot het nazien der reke
ningen over 1933 werden benoemd Mevr.
Bakker—Diferee en de heeren Reynders en
v. d. Oord.
Bij de rondvraag uitte de heer J. Visser zijn
teleurstelling over het feit, dat de bouwplan
nen voor een nieuw badhuis geen doorgang
kunnen hebben. Misschien is het niet onmoge
lijk, dat van gemeentewege toch nog eenige
financieele medewerking kan worden ver
wacht, wanneer op bescheidener schaal ge
bouwd wordt.
De voorzitter antwoordde, dat in het bestuur
nog niet is overlegd, op welke andere wijze
de geldmiddelen voor den noodzakelijken
nieuwbouw moeten worden gevonden. Spr.
hoopt omtrent een en ander in de voorjaars-
vergadering nog nadere mededeelingen te
kunnen doen.
1 De vergadering werd hierna gesloten.
vergadering van voetballers.
De .voetbalvereeniging „Beverwijk" hield
in haar clublokaal, café „De Vriendschap"
een zeer goed bezochte ledenvergadering. Hoe
wel de voorzitter de heer C. Tromp, hieruit
een groote belangstelling voor de vereeniging
mocht afleiden, moest hij toch zijn bevreem
ding uiten over de vele afschrijvingen voor
de eerste competitiewedstrijden der lagere
elftallen, waardoor de taak der elftalcommis
sie wel zeer werd bemoeilijkt.
Uitvoerige besprekingen werden gewijd
aan het clubblad, dat in den laatsten tijd
niet geheel en al naar wcnscht gaat. Ge
tracht zal worden hierin verbetering te
brengen.
Het bedanken van den heer Van Dessel
maakte een bestuursverkiezing noodzakelijk.
In de vacature werd voorzien door de ver
kiezing van den heer Brandjes. Het bestuur
zal de functies onderling verdoelen.
Nadat de rondvraag was gehouden, sloot
de voorzitter onder dankbetuiging voor de
vruchtbare besprekingen de vergadering.
van nuttige struisvogelpolitiek.
In het weekblad „Paard en
Paardenwereld" troffen wij on
derstaand versje aan over den
harddraverij dag van 14 Sept. jl.
„Struisvogelren en draverijen",
Zoo luidde 't lokkend muurbiljet,
Dat Beverwijk en zijn omgeving
In lichtelaaie heeft gezet.
Struisvogelrennen, een attractie
Die velen tegenviel misschien,
Maar 't trok een vloedgolf bezoekers
In Beverwijk nog nooit gezaen.
Maar niet slechts daar, ik zag ook elders
Nog voor de helft niet dat publiek,
Ik breng heer Praeses Blom m'n hulde
Voor zulk een ..Struische" politiek!
De vogels zelf? Ach lieve hemel,
Ze loopen ongetwijfeld hard.
Maar kruipen als je denkt hoe „Sister",
Hoe „Lady" of „Miss Zelda" start.
Zoo maakte Blom en z'n getrouwen
(Behalve 't batig slot-record!)
Bij duizenden een pracht-reclame
Voor onze mooie draversport.
Wat vocht de vinnige ..Queen Ethel",
Wat vloog de reus „Petition",
Wat gaf het velen satisfactie
Dat eind'lijk „Uniform" daar won!
Het was een dag voor „onze" paarden,
Zij gingen strijken met den buit,
Maar wanhoopt niet, o snelle imports,
Een winnaar toch gaat achteruit.
In ieder opzicht een recorddag
Een kortebaan-feest luisterrijk,
Ja zelfs Zaandam zal moeten zeggen:
„Mijn evenknie in Beverwijk".
WIJK AAN ZEE
bouwen.
Door Burgemeester en Wethouders zijn de
navolgende vergunningen tot bouwen ver
leend
aan Gebroeders P. J. en S. P. Schellevis, te
Wijk aan Zee en Duin, tot het. bouwen van
12 woonhuizen aan den Gröeneweg;
aan G. J. Henneman. te 'Wijk aan Zee en
Duin. tot het bouwen van een schuur, aan
den Zeeweg.
besmettelijke ziekten.
In de afgeloopen week is aangifte gedaan
van het voorkomen van een geval van de be
smettelijke roodvonk.
mond- en klauwzeer.
In de afgeloopen week zijn wederom 6 ge
vallen van de besmettelijke veeziekte mond
en klauwzeer aangegeven.
AGENDA.
voor beverwijk
ZATERDAG 23 SEPTEMBER
Luxor Theater: „Leve de vrijheid" en „Ma
donna, wo bist du?" 8 uur.
W. B.> Sound Theater: „De Hel op aarde".
Op' het 'töoneel Mr. Haehek. 8 uur.
ZONDAG 24 SEPTEMBER
Luxor Theater: „Madonna, wo bist du?"
2.30 uur.
„Leve de Vrijheid" 5 uur.
„Leve de Vrijheid" en „Madonna, wo bist
du?" 8 uur.
W. B. Sound Theater: „Wild West". Op het
to one el Mr. Haehek. 2.30 uur.
„De Hel op Aarde", op het tooneel Mr. Hae
hek. 8 uur.
agenda te haarlem
ZATERDAG 23 SEPTEMBER
Schouwburg Jansweg: „Joop ter Heul" door
het ensemble Julia de Gruyter. 8.15 uur.
Gebouw Protestantenbond: Valerius' ,.Ge-
denckklanck", zang en lichtb., door P. de No
bel, voor de Volksuniversiteit. 8 uur.
Palace: Anny Ondra als de Regimentsdoch
ter. Op het tooneel: 4 Anteleks, antipode act.
2.30, 7 en 9.15 uur.
Rembrandt Theater: „Nu komt 't er op aan"
De wereldberoemde Jazzband „Weïntraubs
Syneopaters" komt op het tooneel. 2.30, 7
en 9.15 uur.
Luxor Sound Theater: „Backstreet", de
vrouw in de schaduw. 2.30, 7 en 9.15 uur.
ZONDAG 24 SEPTEMBER
Bioscoopvoorstellingen 's middags en des
avonds.
MAANDAG 25 SEPTEMBER
Schouwburg Jansweg: „De man die niet
„neen" kon zeggen" door Het Nieuwe Too
neel. 8.15 uur.
Bioscoopvoorstellingen
FEUILLETON
(Een geval uit de practijk van
Wil j. Sanders, detective).
door udo van ewoud.
23)
(Nadruk verboden.
Nieuwenhuis was direct een en al aan
dacht. Opwindende gebeurtenissen? Wat heb
ben jullie dan allemaal beleefd? Vertel me
dat eens gauw alsjeblieft..En in één adem
voortgaande: „Menschen, menschen, wat een
reis naar dat oord hier. Bijna 24 uur aan één
stuk in den treingelukkig, dat ik aan het
station die limousine nog op den kop kon
tikkenhij moest extra voor mij uit het
museum worden gehaald, waar hij bij de
prae-historische vervoermiddelen was opge
borgenMaar hoe is 't nou? Hebben jul
lie den man al, die er in geslaagd is vier vol
wassen menschen naar het andere eind van
de wereld te brengen
Sanders onderbrak zijn woordenstroom.
..Mijn heeren, het lijkt me minder ge-
wenscht, dat vyij hier a"' - .openbare straat
dit babbeltje voortzetter Ik zou de heeren
willen verzoeken één voor één en zoo moge
lijk onbemerkt naar mijn kamer te gaan
nr. 12, meneer Nieuwenhuis. Wat u persoon
lijk betreft: laat u de hotelgasten voorloopig
niet zien, dat u bij ons behoort. Ik hoop u
straks op mijn kamer de reden van dit ver
zoek duidelijk te maken. Laat u zich nu eerst
door iemand van 't personeel uw kamer wij
zen en vervoegt u zich daarna bij ons op
nummer 12".
Ook Nieuwenhuis, hoewel eerst kort in ons
gezelschap en dus niet gewend aan de onver
biddelijke wijze, waarop Sanders in gevallen
als deze de leiding placht te nemen, onder
wierp zich onmiddellijk aan den detective.
Zonder*verder nog een woord te zeggen, be
gaf hij zich naar binnen, waar een kellner
zich over hem ontfermde om hem naar zijn
kamer te brengen. Vijf minuten later verliet
Sanders het terras van het hotel om via het
marktplein en het steegje de poort in den
tuin te bereiken en weer vijf minuten latei-
liep van Dobben naar boven met de doelbe
wuste stap van den hotelgast, die haastig op
zijn kamer iets gaat halen. Tenslotte volgde
ik.
Het hotel bood voor hen, die prijs stellen op
comfort, weinig aantrekkelijks. De eenvou
dige slaapkamers lagen aan weerszijden van
een breeden gang op de eerste verdieping. Zij
waren zeer bescheiden ingericht: een ledi
kant, een waschtafel, een divan, een groote
ronde tafel, en een paar stoelen maakten vrij
wel het geheele meubilair uit, maar alles zag
er zeer helder uit en meer konden wij in dit
kleine provincieplaatsje met slechts weinig
vreemdelingenverkeer bezwaarlijk verlangen.
Toen ik de bovenste trede van de trap be
reikt had, hoorde ik stemmen en even later
zag ik, dat een kellner met een presenteer
blad, waarop een kannetje koffie, melk en
suiker, voor de deur van een der kamers het
woord voerde met iemand, die zich daarbin
nen bevond. Ik bleef staan en luisterde scherp
toe.
„Hier is uw koffie, professor", hoorde ik
hem zeggen en eenige seconden later werd de
deur geopend en overhandigde de kellner den
bewoner van de kamer het blaadje, waarna
de deur weer gesloten werd.
Sanders had gelijk gehad; de professor was
dus weer op zijn kamer en naar het scheen,
was hij niet van plan deze voorloopig te ver
laten. Ware dat wel het geval, dan zou hij
zeker geen koffie hebben laten aanrukken.
Met iets van voldoening constateerde ik, dat
mijn speurdersneigingen zich meer en meer
ontwikkelden. Het feit, dat ik uit dit simpele
voorval onmiddellijk een conclusie trok, vorm
de, zoo meende ik, daarvoor een afdoend be
wijs. Sanders mocht dan aan mijn capaci
teiten als medewerker niet veel waarde hech
ten, in ieder geval had hij een dankbare leer
ling aan mij, die er steeds op uit was zich
verder in het speurdersvak te bekwamen.
Ik had intusschen mijn eigen slaapsalet
bereikten na mij even verfrischt te hebben,
begaf ik mij naar de kamer van Sanders,
waar ik de anderen reeds aantrof.
De detective nam, als president van deze
kleine vergadering, plaats aan de zich ook in
dit vertrek bevindende ronde tafel, welke hij
bij de divan had geschoven, zoodat dit meu
belstuk in het tekort aan stoelen kon voor
zien. Daar deze divanplaats nog onbezet was,
legde ik daar beslag op en onmiddellijk daar
na nam Sanders op fluisterenden toon het
v/oord.
In korte trekken bracht hij allereerst Nieu
wenhuis van den stand van zaken op de
hoogte, verhaalde hem van den mislukten
aanslag in het bosch bij Wannsee en den
daarop gevolgden „gasaanval" in den D-
trein om te besluiten met een korte beschrij
ving van den persoon van den Noorschen
professor, tegen wien zulke ernstige verden
kingen gerezen waren.
Zijn woorden maakten zichtbaar indruk op
Nieuwenhuis, die nu alle luchthartigheid,
welke hij bij zijn aankomst tentoon spreidde,
had afgelegd en met het noodige ontzag en
klimmende verbazing naar de woorden van
den detective luisterde.
Deze laatste gaf eindelijk nog een kort
resumé van hetgeen er dezen dag gebeurd
was, waarbij ik scherp oplette, of hij nog
iets nieuws vertelde over de achtervolging
van den professor door Elburg, maar daarin
werd ik teleurgesteld.
Toen hij eindelijk was uitgesproken, wist
Nieuwenhuis slechts met één woord aan zijn
verbazing lucht te geven: „Zeldbaam!" Een
kwalificatie, welke van Dobben als zijn trou
we en eensgezinde compagnon meende te
moeten onderstreepen met het woord „Inder
daad" en daarop zwegen wij alle drie gedu
rende eenige seconden. Nauwelijks echter had
Nieuwenhuis zijn eerste indrukken verwerkt,
of hij werd wat spraakzamer en informeerde
naar verschillende details, welke Sanders bij
zijn overzicht van de belangrijke feiten zou
hebben kunnen vergeten.. Deze begreep wel,
dat al die vragen vroeg of laat toch zouden
worden gesteld: Nieuwenhuis' nieuwsgierig
heid was wellicht niet grooter, maar toch ook
niet geringer dan die van andere stervelin
gen en waar van nu af aan zijn medewerking
vereischt werd, was het zelfs noodzakelijk,
dat hij een juist inzicht kreeg van den stand
van zaken. Sanders beantwoordde de tot hem
gerichte vragen dan ook op de hem eigen
korte duidelijke wijze om eindelijk, toen de
tot dusver zakelijke bijeenkomst dreigde te
verloopen in een genoeglijk, maar onvrucht
baar babbeltje, waarin de drie leeken hun,
niet altijd van veel schranderheid getuigen
de veronderstellingen tegen elkaar uitwissel
den, in te grijpen en ons er aan te herinneren,
dat wij bijeen gekomen waren met het doel
te overleggen, wat ons verder te doen stond.
„In de eerste plaats", zoo zei hij, „ben ik
den heer Nieuwenhuis nog een verklaring
schuldig in verband met mijn verzoek voor*
