HET NIEUWE AVONDBLAD Haaienvangst in Australië. Aan het haas. JAARGANG NO. 283 DINSDAG 3 OCTOBER 1933 IJMUIDER COURANT ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand 40 cents plus 2y2 cents incasso, per kwartaal 1.20 plus 5 cents incasso, losse nummers3 cents. Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden - Telef. 521 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V, Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM AD VERTENTIEN1—5 regels f 0.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten- ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT. Alle abonnês van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig ln de registers zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubliceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn kosteloos verzekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen: 2000.— bij algeheele invaliditeit; 600— bij overlijden; 400— bij verlies van een hand, voet of oog; 250.bij verlies van een duim; 150— bij verlies van een wijsvinger; 100.bij breuk van boven- en/of onderarm; 100— bij breuk van boven- en/of onderbeen; 50.bij verlies van een anderen vinger. Tenge volge van spoor-, tram- of autobusongeval; 5000— bij overlijden van man en vrouw beiden; 3000bij overlijden van den man alleen; 2000— bij over lijden van de vrouw alleen Opvarenden van visschers-, marine-vaartuigen enz. 400.bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart, tot een maximum van 2000.indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés mocht tengevolge hebben. Alleen de abonne(e> zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H.A.V.-Bank te Schiedam. Stroomlijn. De Engelschen gaan prat op een kampioen- Kilometervreter geheeten G. E. T. Eyston. Hij is specialiteit in het vreten in heel kleine ren- wagentjes, in Engeland aangeduid als „baby cars", die niet minder hard gaan dan groote renwagens maar nog veel gevaarlijker zijn, omdat ze door hun korte wielbasis en licht géwicht zooveel kans loopen, uit de baan te vliegen. Compensatie wordt eenigermate ge leverd door George Eyston zelf, die zwaar is. Ziehier de omstandigheden. Stel u nu het Engelsche volk voor trotsch als het pleegt te zijn op alle heldendaden van ware. welbewuste Britten, Arisch of niet- Arisch, dat zich via veel kranten-hoera's reeds verheugt op een nieuw wereldrecord, dat de specialist in 120 mijl-per-uur-babies" zoo wordt hij aangeduid zal behalen. Hij heeft een nieuwe „Magie Midget" laten bouwen en aangekondigd dat hij er een gemiddelde snel heid van 200 K.M. per uur mee zal bereiken. Men wacht vol spanning. De baby-car wordt afgeleverd op de Brooklands-baan. George Eyston staat gereed voor den eersten proefrit. De overige kilometervreters en verdere ex perts verzamelen zich om 't duivelsch-snelle dingske heen, bewonderen het, verlustigen zich in zijn edele en zuivere stroomlijn, die het volgens de nieuwste berekeningen een snelheids-voordeel van tien mijl per uur op zijn onmiddellijken voorganger moet geven. George Eyston stapt in en gaatneen, hij gaat niet zitten. Het stroomlijn wezen blijkt zich een stap te ver ontwikkeld te heb ben. Of, als u wilt: George is het nieuwste we reldrecord ontgroeid. Hij kan er niet in. Hoe hij ook wringt, en zucht, en steunt, wellicht vloekt, niets baat. De nationale kampioen is te dik voor den na- tionaien wereldrecord-wagen! Men baalt een duimstok en meet. Het scheelt volle vijf cen timeter! George vaart uit tegen den con structeur. De constructeur zegt, dat hij al leen de stroomlijn van George's wagen te verzorgen heeft, niet die van George, en dat eerste perfect is. Gevolgtrekkingen laai, ij aan de aanwezigen over. Men haalt .'aarop George's huisdokter, die als verant woordelijk voor George's stroomlijn wordt beschouwd en terecht. De huisdokter past en meet ook, en weet geen raad, behalve amputatie. Er is nimmer een tijd geweest waarin men zooveel over had voor wereldrecords als thans, maar er zijn toch ook op dit gebied grenzen. George wil er i aan. „Maak die kar dan wat breeder", i de dokter, die een hopelooze leek is op het gebied van alle andere dan menschelïjke stroomlijnen. De experts kijken hem vol min achting aan. Dat is ondenkbaar en onuit voerbaar. Als de carrosserie van de super- speed-baby veranderd wordt gaan die tien mijl extra er weer af en wordt het wereld record niet verbeterd. George blijkt, welbe schouwd en uitgedrukt in het beste automo biel-jargon van onzen tijd, zestien K.M. per uur te dik! Hij is zeggen de Engelsche bladen, die diep medelijden met hem hebben thans een ontroostbaar man. De Magic Midget is naar de Monthléry-baan gezonden, zonder hem. Hij heeft een zekeren meneer Denly gehuurd, die 5 c.M. dunner is dan hij zelf, en die zal het nu probeeren. Maar wie is nou meneer Denly? Zoo dreigt Engelands „nationale eer" in super-baby-magic-midgets-cars ten onder te gaan aan George's droef gebrek aan stroom lijn. Men hoopt nog dat hij misschien, met veel vasten, in de toekomst Maar de dokter schudt het hoofd. Hij kan er geen zestien K.M. per uur af krijgen. R. P. IJMUIDEN LOMA-MOTORCURSUS. De automobiel- en motorcursus van de Ned. Ver. „Veiligheid bij Snelverkeer" (L.O. M.A.), afd. onderwijs, zal beginnen op Vrij dag 6 October des avonds om 8 uur in het gebouw Pr. Hendrikstraat 117, IJmuiden. Ge zien het succes dat de afd. onderwijs van LOMA reeds mocht behalen, zal ook de aan gekondigde cursus, welke wederom onder leiding van den heer M. J. H. Looman staat, den deelnemers velerlei theoretische en prac- tische kennis geven en succesvol zijn. Een goedgeleide cursus zal ongetwijfeld indirect aan de veiligheid van den weg ten goede komen. Men verzuime dezen cursus dus niet! NIEUW REDDINGSAPPARAAT. De oud-torpedist van de Kon. Ned. Marine, de heer A. Stam te Bergen, heeft een red dingsapparaat voor de bemanningen van on derzeebooten uitgedacht, dat door den ma chineconstructeur W. F. E. Heimann zoo danig is geconstrueerd, dat het practisch bruikbaar geworden is. Thans is van den Nederlandschen Octrooi- raad octrooi verkregen, terwijl voor verschil lende landen octrooi is aangevraagd. Het apparaat, dat hoofdzakelijk is uitgedacht om te voorkomen, dat de bemanningen van ge zonken onderzeebooten den verstikkingsdood sterven, kan ook op oorlogsschepen en mail en vraohtbooten worden aangebracht en is zoo geconstrueerd, dat het verdrinken van de bemanning, zelfs bij den hevigsten storm uitgesloten geacht mag worden. Ook bij het in brand geraken van schepen kan het als reddingsmiddel uitstekend worden gebruikt. Inwendig biedt het toestel, dat ca. 5000 K.G. weegt, ruimte voor 12 personen, die daarin plaats kunnen nemen. Wanneer de bemanning in een dergelijk toestel heeft plaats genomen (er kunnen meerdere per sonen in sta^-r) kan man door een lichte handbeweging een ontladingsinrichting van samengeperste lucht, die een spanning heeft van 52 atmosfeer, in werking stellen, waar door het reddingstoestel, dat in het schip is ingebouwd, los komt en met een snelheid van 40 M. in de twee minuten, in verticale richting stijgt totdat het aan de oppervlak te blijft drijven. Boven op het toestel brandt een lamp waarmede met morseteekens S.O.S. teekens kunnen worden gegeven. Het ligt in het voornemen van de uit vinders om het apparaat aan den Neder- landschen staat aan te bieden. NUTSSPAARBANK. Gedurende de maand September 1933 werd ingelegd: a. Kantoor Julianakade f 37.572,58. b. Kantoor Willebrordstraat f 14.443,03. c. Kantoor Santpoort f 592,80. Totaal f 52.608,41. en terugbetaald: a. Kantoor Julianakade f 24.680,53. b. Kantoor Willebrordstraat f 7.134,95. c. Kantoor Santpoort f 227,60 Totaal f 32.043,08. Meer ingelegd dan terugbetaald f 20.565,33. Het saldo tegoed op 1 September 1933 be droeg f 929.154,19. Het saldo tegoed op 1 October 1933 be draagt f 949.719,52. Uitgegeven werden 30 nieuwe Spaarbank boekjes en ingetrokken 10 Spaarbankboek jes. Het laatst uitgegeven boekje droeg het nummer 2912. WASCH- EN STRIJKINRICHTING „ELISABETH". De heer K. Labree heeft Zaterdag zijn nieuwe zaak in perceel Zeeweg 161 geopend. Er waren veel bloemen gezonden, die de strijkkamer een feestelijk aanzien .gaven. De inrichting is naar de eisehen des tij ds ingericht. Men kan er vinden een Ameri- kaansche glansmachine, een invocht- en boorden-rondmachine en meer van derge lijke instrumenten, noodig om een dergelijke inrichting up to date te doen zijn. Men ziet dus. dat de heer Labree de zaken goed heeft aangepakt en dat verwacht kan worden, dat de goederen die aan zijn zorgen worden toevertrouwd, een sieraad voor de linnenkast zullen zijn. NAGEKOMEN BESOMMINGEN VAN GISTEREN. Stoomtrawlers: Aneta IJm. 82 660 manden f 2780 Ancor IJm. 135, 85 manden f 1500 Loggers: KW 89 f 580; KW 175 f 400; KW 162 f 450: KW 60 f 40: KW 144 f 450: KW 91 f 170; KW 112 f 440; KW 28 f 290; KW 178 f 450; KW 108 f 360; KW 154 f 240: KW 114 f 500: KW 51 f 500; KW 69 f 460; KW 65 f 560: KW 35 f 720; KW 42 f 560; KW 36 f 440; KW 43 f 560; KW 167 f 540; KW 95 f 490; KW 158 f 650. TE WATERLATING M.S. „AAGTEKERK". A.s. Zaterdag zal van de werf van de N.V. Nederl. Scheepsbouw Mij. te Amsterdam de te waterlating plaats vinden van het voor re kening van de N.V. Vereenigde Nederl. Scheep vaart-maatschappij te 's-Gravenhage gebouw de m.s. „Aagtekerk". De hoofdafmetingen van het vaartuig dat is ingericht als passagiers- en vrachtschip bedragen 493' (o.a. X 60' X 40' 10". Port Stephens, de haaien-haven. Ook in Nederl.-lndië zal men het probeeren. Een onzer medewerkers had voor eenige dagen een onderhoud met Mr. D. H. Alfred Jeffery, sa-les-mamager van de Australian- Commonwealth .Sharkfishing Cy. Ltd,, een Australische maatschappij, welke zich uit sluitend bezig houdt met de haaienvangst-, het verwerken der cadavers en het exportee ren van de daarvan verkregen producten, zooals traan, leer, vleesch, etc. Op zijn verzoek deelde Mr. Jeffery onzen medewerker eenige interessante bijzonder heden mede over deze vischvangst in die ver af gelegen zeeën, welke wij onzen lezers niet willen onthouden. Voornamelijk ook, omdat een dergelijke intensieve en speciale jacht op haaien bij onze visschers nog geen ingang gevonden heeft. En vermoedelijk ook wel de moeite niet zal loonen, doordat de hier ter plaatse aangevoerde exemplaren waarschijn lijk in het algemeen niet die kwaliteit en kwantiteit aan producten zullen opleveren, als die exemplaren, welke aldaar gevangen en aangevoerd worden. De visscherij wordt voornamelijk beoefend langs het Groote Barrière Rif, de ongeveer 1200 mijlen lange ko-raalstruetuur vóór de Australische kust, en waarvoor te Pont Ste phens eenige jaren 'terug Mr. Jeffery's maat schappij speciaal voor dit bovengenoemde doel werd opgericht. ZooaLs de sales-manager vertelde, begint voor de haaienvisschers de dag reeds zeer vroeg: lang voor zonsopgang, om half drie reeds, varen de zwaar gebouwdie, circa 30 voet lange motorbooten uit om in de kalmte vóór zonsopgang de visch'gronden te kunnen bereiken. Daar duiden twee boeien de ligging aan van-het net, dat ongeveer 1000 voet lang is. Het staat vertivaal in het water en wordt niet strak gespannen, zoodat het, wanneer haaien er tegenaan zwemmen, zeer veel mee geeft. De grondpees is met lood bezwaard, de bovenkant daarentegen van glazen bollen van ongeveer 12 c.M. diameter voorzien, die liet net in verticalen stand houden. De hoog te van deze netten is gewoonlijk 20 voet en zij kunnen gebruikt worden in water tot 20 vadem diepte, hoewel zij in ondieper water natuurlijk veel effectiever zijn. Zooals reeds gezegd, ligt het net los, met veel speling en wanneer nu een haai erin zwemt, wat doorgaans met groote snelheid geschiedt, dringt zijn snuit door de mazen, die 12, 16 of 20 c.M. in het vierkant zijn en juist door zijn snelheid en zijn gewicht spant zich het net als een strop strak om den snuit. Verschrikt wil hij zich dan loswerken, maar door het hevige spartelen.' geraakt hij nu ook met de vinnen en met den staart en zelfs soms, zooals de z.g. grijze non, met de tanden in de mazen van het net. Eiken morgen nu wordt de vangst binnen gehaald daartoe wordt de boei aan een der De eerste foto's van de aardbeving in de Abruzzen (Midden-Italië). In totaal werden bij deze ramp 20 personen gedood en 300 gewond. De bovenstaande afbeeldingen zijn in San Martino genomem. KEES PRUIS IN THALLA. Liefhebbers van „kleinkunst" kunnen he denavond in Thalia terecht. Want daar kan men niemand minder vinden dan Kees Pruis, de man van de „klein kunst". Kees Pruis is in IJmuiden te goed bekend dan dat het noodig zou zijn iets van hem en z'n liedjes en z'n praatjes te vertellen. Hij is ook nu weer vergezeld van Stella Seemer en de bekende zangers Max van der Waag en Piet Hesse, zoodat de vele bezoekers, die hedenavond on getwijfeld in Thalia te vinden zullen zijn, zich niet zullen vervelen. Integendeel. uiteinden binnenboord van de motorboot ge haald en het net opgetrokken. Van het eene tot het andere einde af wordt dit nu opge haald en na inspectie wederom te water ge laten, totdat het andere eind bereikt is. Wordt nu een haai in het net aangetroffen, dan haalt men het net eerst zoover op, dat het dier met zijn kop boven water komt; daarna steekt men een groote haak, waaraan een lijn bevestigd is, in de kaak en het dier wordt afgemaakt. Meestal geschiedt dit laat ste door slagen op den kop of ook wel door een schot met een revolver. Dan wordt de haai met een lier aan boord geheschen en in het ruim gestuwd. Op deze wijze worden door booten alle netten nageizen en de buit binnengehaald; de vangst is natuurlijk afwisselend, soms wordt een totaal gewicht van 15 ton met een enkel net in één week gevangen, doch het komt ook voor, dat de vangsten zoo gering zijn, dat de netten worden binnengehaald om ergens anders weer uitgezet te worden, waarbij men zorg draagt ze dan zoodanig te plaatsen, dat zij loodrecht staan op de ver moedelijke richting, waarin men verwacht, dat de haaien naar de kust zullen zwemmen. Laat in den ochtend als alle netten zijn nagezien, fceeaen de booten terug. Langszijde van de aanlegplaats worden d ehaaien nu met een strop om den staart met behulp van de lier aan wal geheschen, waar de verwer king onmiddellijk begint. Eerst worden de vinnen dicht langs het lichaam afgesneden en in de zon gedroogd of ook wel in droogmachines gebracht, waar door zij ongeveer 60 pet. aan gewicht verlie zen. Eén ton gewicht aan gevangen haaien levert slechts 20 Engelsche ponden gedroogde vinnen op. Na deze behandeling wordt van het kadaver de huid verwijderd; men hakt daartoe den staart af en snijdt het vel langs den rug open en rondom het lichaam vlak achter de kieuwen. Na diverse speciale behandelingen is het vel afgestroopt, schoon gekrabd, gewasschen en daarna geweekt in de pekel. Daarna is het gereed voor de verscheping naar de looiers. Het vleesch wordt op maat gesneden, geweekt in pekel en daarna in droogmachines ge droogd. Intusschen wordt ook de lever benut. Evenals bij alle visschen is de lever van den haai in verhouding tot het geheele lichaam bijzonder groot. Deze lever is rijk aan traan, welke na geextraheerd te zijn, ook gebruikt kan worden. Van de verschillende soorten, welke op de Australische kust gevangen worden, kernen de Porfc-Jackson haaien het veelvuldigst voor, doch deze zijn te klein om verwerkt te wor den en worden daarom maar wederom in zee geworpen. Daarnaast kennen we nog den walvischhaai, welke maximaal 650 pond weegt, de grijze non, 370 pond, den tijger- haai, welke zelfs de 1000 pond haalt, en dien witten haai, wiens gewicht ongeveer 700 pond bedragen kan. De verschillende van den haai afkomstige producten worden over de geheele wereld ge- -• 't erd; de gedroogde vinnen worden uitgevoerd naar het Verre Oosten, waar zij zeer gezocht zijn voor soep en gelatine. Het gedroogde vleesch vindt zijn weg naar Ma- lakka en Afrika, waar een constante vraag is naar dit product. Het beste vleesch krijgt men van den walvischhaai, dat in gedroog- den toestand goudgeel is. De traan v-rdt ge bruikt voor de leerbereiding, voor het harden van staal en in de zeepfabricage. In:li°n uit absoluut versche levers verkregen, iis zij ook een aanwinst voor medicinale doeleinden. Zij bevat namelijk veel vitaminen A en D aan welke gewone levertraan haar groote waarde als medicijn ontleent. De traan zal dus, evenals het haaisnleer waarnaar thans veel vraag is en dat zich prachtig laat bewerken, niet afhankelijk zijn van slechts eenige afzetgebieden, doch practisch overal in de wereld kunnen wc: '.?n gebruikt. Menmoet in Australië nog veel ervarin; opdoen en studie maken van de beweging der haaien; de vangsten zijn nog zeer onregel matig, doordat men nog niet volledig bekend is met den jaarlijkschen trek (zoo deze be staat) en met de verandering van „jacht- grond" dezer dieren. Gedurende den zo-mei en den herfst trekt een enorme massa haaien, die in scholen schijnen te leven Noordwaarts achter de scholen Australische zalm en zee- barbeel aan en zeer waarschijnlijk zullen zij in een ander seizoen weder met andere scho len „slachtoffers" terugkeeren. Ook in Ne- derlandsch Indië b.v, heeft men opgemerkt, dat de haaien plotseling uit zekere wateren verdwijnen en men staat dian voor het feit, dat men in het geheel niet weet waarheen zij getrokken zijn en in welke richting men hen zou kunnen opsporen. Ook in Nederlandsch-Oost-Indië is men op het oogenblik bezig op grooter schaal dan vroeger de vangst op haaien ter hand te nemen, waartoe Mr. Jeffery in verband met eventueel te verkrijgen concessies op zijn te rugreis via Engeland naar Australië een'- n tijd hier te lande vertoeft. Haasje met je lange ooren, Zet ze nu goed open, vrind, In 't seizoen, dat is veranderd, Woedt een kwade hazenwind. Houd je ver van 't jachtig leven Van den nieuwen naj aarstij d, Kies, zoolang 't je is gegeven, 't Hazenpad der veiligheid. Blijf niet haasje-over spelen, Tot het „hagelen" mocht gaan. Want dan is, voor jou tenminste, 't Haasje-over spel gedaan. Kijk, je moet het goed begrijpen; Als het menschdom van je houdt, Dan beduidt dat enkel liefde Voor een stukje hazenbout. Onze smaak voor hazen-lever Is misschien wel mooi in schijn, Maar voor goed begrip kon 't beter Trek in hazen-dooier zijn. Wees een haas en zie 't te blijven, Zoolang je 't nog blijven kunt, Zelfs in 't laatste hazenslaapje Wordt je nog geen rust gegund. Berg je in je eigen hol-land, Mijd den mensch en 't hondebeest, Dat je niet op 't onverwachtste 't Haasje bent en bent geweest. VELSEN KEURING DIENSTPLICHTIGEN. In November en December a.s. zal de her- keuringsraad in eenige gemeenten zitting houden Wie een keuring kunnen ondergaan. De gelegenheid om in die zitting een ge neeskundig onderzoek te ondergaan, kan door den voorzitter worden gegeven aan inge schrevenen voor den dienstplicht die nog niet bij de land- of de zeemacht zijn ingelijfd, of die wel reeds daarbij zijn ingelijfd, maar nog niet als dienstplichtige in werkelijken dienst zijn geweest. Behoudens bijzondere machtiging van den Minister van Defensie worden tot het onder zoek niet toegelaten personen: a. die bestemd zijn tot buitengewoon dienst plichtige of als zoodanig zijn ingelijfd; b. die dit jaar tijdelijk ongeschikt voor den dienst werden verklaard: c. die als vrijwilliger behooreri tot de land macht uitgezonderd den vrij willigen land storm tot de zeemacht of tot de overzee- sche weermacht. De aandacht wordt er op gevestigd, dat personen, die tot den vrijwiMigen landstorm behooren, in het algemeen tot de keuring kunnen worden toegelaten, zonder bijzondere machtiging van den minister. Het aanvragen van keuring. Om deze keuring te ondergaan, behoort een aanvraag te worden ingediend, in welke aan vraag aannemelijk wordt gemaakt: dat de persoon wien het geldt na de uit spraak van den keuringsraad vermoedelijk ongeschikt voor den dienst is geworden (dit geldt voor hen, die dit jaar door een der keu ringsraden geschikt werden verklaard); of dat hij vermoedelijk ongeschikt voor den dienst is (dit geldt voor hen, omtrent wie dit jaar geen der keuringsraden uitspraak deed). De aanvraag moet vooi;ts vermelden den geslachtsnaam, de voornamen (voluit) en het nauwkeurig adres van den belanghebbende, datum en jaar van geboorte, de gemeente en lichting, voor welke hij voor den dienstplicht is ingeschreven, verder voor zoover hem bekend het korps, korpsonderdeel of dienst vak, waaraan hij is toegewezen of waartoe hij behoort, en het tijdvak of den datum, voor zijn inlijving of zijn opkomst in werkeliiken dienst vastgesteld, en tenslotte: of hij dit jaar voor een der keuringsraden is versche nen, en. zoo ja, hoe de uitspraak van den raad luidde. Wenscht iemand, die behoort tót de hier vóór onder a. b of c bedoelde personen, keu ring aan te vragen, dan is' het wenschelijk tevens in de aanvraag te vermelden, welk bij zonder belang voor hem in het ondergaan van de keuring gelegen zou zijn. De aanvraag behoeft niet gezegeld te zij'n, doch moet zoo spoedig mogelijk gefrankeerd worden toegezonden aan het volgende adres: Aan den Voorzitter van den Herkeuringsraad, gebouw van het Departement van Defensie, Plein 4, 's-Gravenhage.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1933 | | pagina 1