NIJENRODE ZAAK VOOR DE
RECHTBANK.
Spanning duurt voort in Oostenrijk.
Vele honderden dooden.
buitenland.
Soc.-democraten bieden hardnekkigen tegenstand.
Heftige strijd om Florisdorf en Linz.
WEENEN, 13 Februari (V.D.) Het offi
eieele -nieuwsbureau publiceerde Dinsdag
middag om vijf uur een bericht, waarin wordt
verklaard
Te Weenen werd de Schlmgerhof in het 21ste
district opnieuw door de uitvoerende macht
van den bond bezet. In het overige deel van
het district duurt de beschieting door de ar
tillerie nog voort. Pioniers nemen deel aan den
strijd. In het tiende en elfde district hebben
nog kleine botsingen plaats gehad.
Te Linz in Opper Oostenrijk is reeds vol
ledige rust ingetreden. Linz en omstreken zijn
thans weer in het bezit der Executieve. De
leden van den Schutzbund vluchten.
Naar voorts uit Linz wordt gemeld heeft de
directeur voor de veiligheid voor Opper Oos
tenrijk met het oog op het feit, dat bij den
terugtocht der gewapende leden van den
Schutzbund tal van wapenen zijn verborgen,
medegedeeld, dat ieder lid van den voormali-
gen Republikeinschen Schutzbund en van de
sociaal democratische partij, die wapens in
zijn bezit heeft en deze niet inlevert, bij
standrecht zal worden veroordeeld.
Te Steyr (Opper Oostenrijk) zijn gemotori
seerde batterijen opgerukt. De Heimatschutz
bevindt zich daar ter plaatse onder leiding
van Starhemberg. De voorstad Ennsleiten
wordt thans gezuiverd. Te Kapfenberg in
Stiermarken is de gendarmeriepost die sedert
Maandag was omsingeld, door bondsleger en
Heimatschutz ontzet. De sociaal-democraten
waren er hier in geslaagd het gebouw van
Bezirkshauptmannschaft te bestormen en had
den den leider gedwongen hun een schriftelijke
volmacht te verleenen voor het bestuur van de
naburige stad Bruck.
Vuilniswagens als tanks.
WEENEN, 13 Februari (V.D.) Volgens een
officieus bericht zijn tot Dinsdagmiddag bij
het veiligheidscorps 11 dooden en 30 gewon
den te betreuren geweest, bij het bescher
mingscorps 7 dooden en 7 gewonden en bij het
bondsleger 5 gewonden.
Een bekende leider van den Schutzbund, die
op het punt stond door leden van de veilig
heidswacht te worden gearresteerd, schoot een
hunner dood, verwondde een beambte der cri-
mineele politie ernstig en werd vervolgens zelf
doodgeschoten.
De groote auto's welke gebruikt worden voor
het vervoer van vuilnis zijn door leden van
den Schutzbund bewapend met machinegewe
ren. Zij worden in het district Heidling als
tanks gebruikt.
De toestand te Weenen en in de bondslan-
d.en werd om acht uur van offieieele zijde als
volgt geschetst:
Te Weenen is de voorstad Florisdorf in een
omtrek van 12 K.M. vanavond geheel gezui
verd. Daarenboven zijn afzonderlijke commu
nistische. haarden van verzet bezet. Tegen de
in verrén omtrek gelegen communistische
„nesten" zal Woensdagochtend worden opge
treden aangezien men de artillerie welke
thans overal direct wordt gebruikt, in de
nachtelijke uren wegens hst daaraan voor
particuliere personen verbonden gevaar wil
achterwege laten.
In het Weensche district Favorieten zijn
vanavond 4 machinegeweren, 100 geweren,
tal van patronen en stalen helmen door de
politie buitgemaakt.
Overigens is het in de districten Favorieten
en Simmering volkomen rustig. In de bonds-
landen is de regeering te Linz den toestand
meester, doch vanavond zouden in verschil
lende straten vuurgevechten worden geleverd.
Te Steyr is vanavond na langdurige gevechten
de orde hersteld.
Te Kufstein kon een vandaag uitgebroken
opstand direct door de militairen worden on
derdrukt. In de overige deelen van het Oosten-
rijksche gebied is het volkomen rustig.
Uitstekende organisatie der
Schutzbunders.
Volgens een bericht uit Steyr zijn daar de
gevechten in den loop van den avond in hevig
heid afgenomen. De strijd was overdag zeer
ernstig, aangezien de Schutbund den tegen
stand uitstekend had georganiseerd. De bewa
pening van den Schutzbund zou te Steyr bijna
gelijk te stellen zijn geweest met die van be
roepsmilitairen. De manschappen waren uit
gerust met karabijnen, machinale pistolen en
handgranaten en gekleed in goede uniformen.
De sterkte dezer troep wordt op 2000 man ge
schat. De belangrijkste stelling van den
Schutzbund op de z.g. Ennsleiten lag van
middag onder zwaar houwitservuur, waardoor
4 huizen werden vernield. Gesteund door mi-
trailleurvuur zou het bondsleger tegen vier
uur deze stelling hebben bezet, waarbij een
derde deel der Schutzbundafdeelingen zich
zou hebben overgegeven. De rest trok zich
terug. Onder de gearresteerden bevindt zich
de burgemeester, het gemeenteraadslid Sichel-
reder, die het bevel heeft gevoerd. Aangezien
het ziekenhuis in handen is van den Schutz
bund moest in de stad een soort reservehospi
taal worden ingericht. Tot de dooden behoort
een directeur der Steyr-f abrieken, Wille
Herbst, die Maandagmiddag in een auto werd
doodgeschoten, een vrouw die een schot in de
buik opliep, terwijl van regeeringszijde wordt
medegedeeld, dat er bovendien 10 gewonden
zijn.
De Schutzbund zou 200 gewonden hebben,
waarvan 80 zwaargewonden.
Des avonds trokken versterkingen van de
Heimwehr onder leiding van Starhemberg de
onbezette deelen van Steyr binnen.
Heftige strijd om het arbei-
derstehuis te Ottakring.
WEENEN, 13 Februari (V. D.) Te Floris
dorf het aan de overzijde van de Donau ge
logen district waren Dinsdagavond om zeven
uur nog eenige voor het verkeer naar het
Noorden belangrijke punten door de sociaal
democraten bezet, o.m. de gasfabriek van
Leopoldau. Van twee zijden wordt een aanval
gedaan op deze stelling der sociaal-democra
ten. Van officieuse zijde wordt verklaard dat
de beide groote gemeentegebouwen in het
tiende district (in de Quellemstrasse) in han
den der regeermgstroepen zijn.
Sedert zes uur vanavond woedt een nieuwe
strijd om het arbeiderstehuis te Ottakring.
Het verluidt dat de sociaal-democraten die
door onderaardsche. gangen naar belenden
de huizen waren gevlucht, nadat zij vandaar
uit het arbeiderstehuis onder machinege
weer waren genomen de zwakke politiebe-
zetting hebben verdreven en het huis op
nieuw hebben bezet. Politie treedt thans op
nieuw op tegen dit tehuis.
Vrijwilligers opgeroepen.
De staatssecretaris voor legerzaken heeft
een radioredevoering gehouden, waarin hij
alle oud-strijders heeft opgewekt zich als vrij
willigers te melden bij de bevoegde militaire
instanties of bij het vaderlandsche front.
Gearresteerd zijn Breitner, Pefcznek, de
echtgenoot van de z.g. roode prinses, prinses
Windischgraetz, een kleindochter van keizer
Franz Joseph.
De burgemeester van Weenen heeft geen
beroerte gehad, doch een aanval van zwakte.
Seitz bevond zich tot Dinsdagmiddag op het
stadhuis, doch werd vandaar overgebracht
naar de politiegevangenis.
Te Graz zijn 600 personen gearresteerd. Het
aantal dooden te Graz zou 70 bedragen.
Linz blijft onrustig.
Volgens berichten uit Linz zouden de so
ciaal-democraten zich bij de grens van de
stad weer verzamelen. Op verschillende plaat
sen wordt een soort guerrilla gevoerd.
Ook te Voecklabruck is het nog allerminst
rustig. De uitbetaling der steungelden _te
Weenen is tot nader order gestaakt.
Circulaire van majoor Fey.
Vice-kanselier majoor Fey heeft een rond
schrijven gezonden aan alle militaire com-
Majoor Fey.
mandanten en autoriteiten van den veilig
heidsdienst waarin gesommeerd wordt zonder
scrupules iedere poging tot tegenstand met
alle middelen te onderdrukken. De rust moest
volgens Fey in het geheele bondsgebied voor
Dinsdagavond worden hersteld.
Verwoede strijd om Florisdorf.
WEENEN, 13 Februari (V. D.) In Florisdorf
hebben de foondstroepen en de politie ook in
den avond van heden den tegenstand der so
cialisten nog niet kunnen breken in tegen
stelling dus met de offieieele berichten). Het
centrum van het district wordt, rondom het
commissariaat van politie, verdedigd door 700
man bondstroepen en 5 stukken veldgeschut,
die de politie ter zijde staan. Tusschen dezen
kring en het uiterste front der regeerïngs-
troepen loopt een strook, die nog volkomen in
den macht der opstandelingen is. De socialis
ten hebben hier weliswaar geen vaste stellin
gen ingenomen, maar met hun mitrailleurvuur
houden zij de strook, evenals de brug geheel
in hun macht. Uit Neder-Oostenrijk gehaalde
troepenreserves worden gereed gehouden, doch
kunnen niet voor het aanbreken van den dag
in het gevecht geworpen worden, daar zij het
terrein niet kennen. Bij het vallen van het
donker zijn afdeelingen van het bondsleger.
zoowel hier als aan den kant van de stad uit
de opmarsohlinie teruggetrokken'. Dit wordt
gemotiveerd met er op te wijzen, dat de sol
daten gelegenheid moeten hebben om uit te
rusten, teneinde morgen met volle kracht weer
te kunnen aanvallen
De in de verschillende op den Schutzbund
veroverde gebouwen buit gemaakte wapenen
worden onmiddellijk benut voor het bewape
nen van regeerinigscontingenten. Vooral de
machinegeweren, worden oogenblikkelijk in
gebruik genomen.
Geruchten over Wiener-Neustadt.
Naar te Weenen bekend wordt is in het bui
tenland het bericht in omloop gebracht, dat
Wiener-Neustadt in handen der socialisten ge
vallen is en dat van daar uit 10.000 man ge
wapende Sdhutzbundleden op Weenen aan
rukken. Bij navraag in Wiener-Neustadt werd
medegedeeld, dat aldaar volkomen rust
heerscht. Het soc.-dem. Volksheim en het Ar-
beiterheim zijn door de Heimwehr bezet. De
■burgemeester is in beschermingsarrest ge
steld. Er zou geen reden zijn aan te nemen
dat van hier uit gewapende leden van den
Schutzbund oprukken naar Weenen.
Bij de gevechtén in de hoofdstraat te
Floridsdorf zouden 15 personen zijn ge
dood, o.m. de Bezirkshauptmann van Flo
ridsdorf, Friedrich. Te Meidling zijn de
troepen door den Schutzbund met machi
negeweren beschoten. Thans is een krach
tig oplaaien van den strijd merkbaar, het
geen ook merkbaar is aan het toenemend
kanongebulder.
Te Jedlesse zijn politiebeambten gevan
gen genomen en geboeid weggebracht.
Critieke toestand te Woergl.
INNSBRUEOK, 13 Februari (V. D.) In
de industrieplaats Woergl in het dal van
de Inn zou Dinsdag het tehuis der sociaal
democraten worden bezet. De arbeiders ver
zamelden zich en boden tegenstand. De te
Woergl beschikbare machtsmiddelen waren
hiertegen niet opgewassen. Te He-ering, een
mijnwerkersplaats zijn de arbeiders in sta
king gegaan. De stakers zijn gezamenlijk
met de leden van den Republikeinschen
Schutzbund van Haering opgemarcheerd
naar Woergl. De plaats is thans geïsoleerd.
Van Innsbrueck is Heimatwehr en gendar
merie gezonden. De toestand is critiek.
De veiligheidsdirecteur van Opper-Oosten-
rijk heeft in een openbare bekendmaking
door de radio gedreigd ieder lid van den
Schutzbund, dat met wapens wordt aange
troffen zonder strafrechtelijk proces op
staanden voet te doen neerschieten.
Voor Woensdag staan 32 processen voor
het standgerecht op het programma, in
Weenen 8, 24 in Graz. De Weensche geval
len hebben betrekking op een overval op
een kindertehuis, de gevallen van Graz op
moord op een politieagent.
Fey voor de radio.
Voor de radio heeft de leidei van het
veiligheidswezen, vicekanselier Fey heden
avond een toespraak gehouden. Hij ver
klaarde, dat de tegenstand tot op enkele
kleine centra van verzet na gebroken was
Als nieuw feit vermelde Fey, dat te Weenen
in het 21ste district het commissariaat van
politie uit de daartegenover gelegen stede
lijke brandweerpost beschoten was.
Men heeft geconstateerd, dat de stedelijke
brandweer in vele gevallen gemeene zaak
maakt met de socialisten. Zoo zouden in
het Schlinger-gebouwencomplex in het
21ste district, waar bij de verovering 400 le
den van den Schutzbund gearresteerd zijn,
handgranatij gevonden zijn,uit den voorraad
van de gemeentelijke brandweer. Van de
gearresteerde leden van den Schutzbund zal
een groot gedeelte voor het standgerecht
komen. Bijna alle socialistische leiders be
vinden zich in handen der stedelijke over
heid.
Aan het einde van zijn toespraak her
dacht Fey het groote aantal gesneuvelde
leden van de staatsexecutieve. Hij richtte
tot de arbeiders de vermaning tot inkeer en
bezinning te komen.
Het standgerecht.
WEENEN, 13 Februari (V.D.) Het
standgerecht, dat uit drie rechters bestaat
is vandaag voor de eerste maal bijeengeko
men ter berechting van acht gevallen. In
den loop van den avond wordt het vonnis
verwacht.
De Weensche industrieelen
en de staking.
Het verbond van Weensche industrieelen
en de organisatie van ondernemingen in de
graphische vakken hebben besluiten geno
men ter bestrijding van de staking. De leden
zullen de stakende werknemens sommeeren
ter vermijding van wettelijke gevolgen,
Woensdag stipt op tijd aan het werk te ver
schijnen. Het niet-verschijnen aan het werk
zal gelijk staan aan het stopzetten van het
werk volgens het stakingsverbod en kan als
politiek misdrijf ook aan het standengerecht
ter behandeling worden voorgedragen.
Verklaring van minister
Schmitz.
WEENEN, 13 Februari (V.D.) De pasbe
noemde hondse ommissaris te Weenen, mi
nister Schmitz, heeft den buitenlandschen
persvertegenwoordigers heden de volgende
verklaring gegeven:
De bloedige gebeurtenissen te Weenen zijn
geenszins de eenige oorzaak voor het afzet
ten van de soc.-dem Weenschen gemeente
raad en de benoeming van een speeialen
bondscommissaris voor Weenen. De regeering
heeft reeds geruimen tijd dergelijke voor
nemens gehad. De gebeurtenissen van giste
ren zijn slechts de onmiddellijk aanleiding
geweest voor de uitvoering van deze plannen
De staatsvijandige sociaal-democratie heeft
in Weenen een onmogelijk, met de nationale
belangen in strijd zijnd bewind opgericht,
dat thans gebroken moest worden.
Naar verluida moet het totaal aantal
dooden in Oostenrijk zeker niet onder de 500
geschat worden. In het algemeen ziekenhuis
te dezer stede liggen 89 dooden, waronder 27
vrouwen.
De corr. van het Handelsblad spreekt zelfs
van tweeduizend dooden.
BERLIJN, 13 Februari. (V. D.) Over de ge
beurtenissen in Oostenrijk schrijft de An-
grif f
Wat zich gisteren en vandaag in Oostenrijk
heeft afgespeeld is een misdaad en de schuld
voor deze misdaad treft niet de misleiden en
de tot verwarring gebrachte arbeiders, maar
een regeering welke verlaten van alile goede
geesten zes millioen Duitsche memschen in
een algemeenen chaos heeft gestort. In een
jaar is het den heer Dollfuss gelukt zes mil
lioen menschen tegen elkander op te hitsen.
In een jaar was het beste einde van zijn
waarheid: machinegeweren en houwitsers.
De strijd om het marxistische wachtlokaal te
Linz heeft -laten wij dat niet vergeten
meer dooden gekost dan. de geheele nationaal
socialistische revolutie in het Rijk.
Oostenrijksche vluchtelingen
niet in Hongarije toegelaten.
BOEDAPEST, 13 Februari (V. D.) Het Hon-
gaarsche kabinet is tegen Woensdag onver
wacht in een zitting bijeengeroepen. Op de
agenda staan de gebeurtenissen in Oosten
rijk. Vooral zal besproken worden de kwestie
van het onderdak brengen van Oostenrijk
sche vluchtelingen en het tegen houden van
ongewenschte elementen. Politieke personen
die hebben deelgenomen aan den strijd te
gen de Oostenrijksche regeering, zullen, naar
verluidt, niet in Hongarije worden toegelaten.
De Nederlanders ongedeerd.
In verband met de onlusten te Weenen
meldt de Nederlandsche gezant aldaar, dat
blijkens offieieele inlichtingen de Nederlan
ders ongedeerd zijn.
De houding' der Engelsche
Labourpartïj.
LONDEN, 13 Febr. (V. D.) Het optreden der
Oostenrijksceh regeering tegen de sociaal
democraten heeft bij de Labourpartij en het
Engelsche vakvereenigingscongres groote op
winding veroorzaakt. Hedenavond werd me
degedeeld, dat de secretaris generaal van het
vakvereenigingscongres, Citrine, Woensdag
morgen naar Parijs zal vliegen, teneinde het
voorzitterschap op zich te nemen van een
urgente bijeenkomst van het Internationale
Vakvereenigingscongres, dat de gebeurtenis
sen in Oostenrijk bespreken zal.
Eerste dag der verhooren.
„Verhuizers" aan het woord.
BETROKKENE BIJ DE AFFAIRE
STAVISKY GEARRESTEERD.
Uit Parijs: De directeur der Verzekerings
maatschappij „Cohfianee", Guébin, die bij
het Stavisky-schandaal betrokken is, is na
afloop van het verhoor door den rechter
van instructie te Bayonne gearresteerd en
naar de gevangenis overgebracht.
Zij vonden niets verdacht.
Gistermorgen om 10 uur zijn de verhooren
tegen de verdachten uit de Nijenrodezaak be
gonnen. Aan O. wordt oplichting van de ver
zekeringen ten las te gelegd, aan de andere per
sonen medeplichtigheid daaraan en aan één
hunner heling. O. zelf zal nog niet terecht
staan. Hij komt pas op 22 Febr. aan de beurt.
De belangstelling op de publieke tribune is
buitengewoon groot. De pers is in grooten
getale aanwezig .De verdedigers zijn mr. Max
Levenbach, mr. W. Loeb, mr. J. C. Franken-
huis, mr. J. W. Schreuder en mr. B. J. .Stok
vis.
Het O.M. wordt waargenomen door mr. A.
L. L. F. van Dullemen. De rechtbank wordt
gepresideerd door mr. J. G. de Vries, rechters
mr. B. de Gaay Fortman, mr. J. J. ter Ma
ten en mr. M. H. B. Bregstein, bijzittend rech
ter, griffier mr. Spanjaard.
Om 10 uur komt de rechtbank binnen. Ver
volgens wordt dan binnengebracht een 65-ja-
rigei koopman. De officier van Justitie leest
met duidelijke stem de dagvaarding voor,
waarin aan verdachte medeplichtigheid aan
oplichting ten laste wordt gelegd.
In deze dagvaarding is opgenomen een uit
voerige beschrijving van de wijze, waarop de
inbraak in elkaar werd gezet en waarna de
uitkeering van de verzekeringsmaatschappij
volgde. De dagvaarding beslaat 14 foliovellen
zocdat de voorlezing ongeveer 35 minuten in
beslag neemt.
De koopman maakt een kalmen, verzorgden
indruk. Hij hoort de lezing der dagvaarding
met gebogen hoofd aan. De getuigen, inspec
teur van politie Posthuma en de rechercheurs
Looman en De Weillé, die het onderzoek heb
ben geleid, worden vervolgens na elkaar
voorgeroepen en beëedigd.Zij mogen dan weer
gaan zitten. De secretaris-ambtenaar mr
Van Ginkel uit Breukelen komt dan voor. Hij
was op 1 Maart 1932 's morgens om 9 uur op
gebeld door den heer Onnes, die hem vertel
de, dat er in den afgeloopen nacht was inge
broken. Hij verzocht politie-assistentie. Ge
tuige had de boodschap direct doorgegeven
aan den burgemeester van Breukelen, die
zich in de wethoudersvergadering bevond.
Na dit korte inleidende getuigenverhoor
werd de koopman gehoord. Toen verdachte
in Januari 1932 bij O. kwam, had deze hem
zijn kunstschatten getoond. Hij weet echter
niet precies meer, wanneer het eerst over een
gefingeerde inbraak was geproken. „Den
tweeden keer, dat ik hem sprak", zoo vervolgt
verdachte, „kreeg ik een direct voorstel. Hij
had een 50 a 60 miniaturen en eenige schil
derijen. Hij vroeg me toen die miniaturen en
schilderijen zelf weg te halen, 's nachts met
de boot naar Engeland te gaan, om ze dan
over boord te gooien. Het plan was tot in
bijzonderheden besproken, 's Nachts moest
de poet worden weggehaald. Ik kon dan loo-
pende naar Utrecht .gaan, maar ik ging er
niet op in, want ik had in die dagen last van
een blaffende hoest en ik wilde mijn gezond
heid niet in de waagschaal stellen. Maar ik
■heb hem toen gezegd, dat ik mijn best zou
doen om iemand te vinden, die het zaakje
zou willen opknappen."
Er was bij het eerste onderhoud ook over
de belangengemeenschap Onnes-Goudstikker
gesproken. Verdachte had later den ver
dachte W. ontmoet en hem het plan uitge
legd. Deze had er wel ooren haar en had ge
vraagd wanneer hij den kasteelheer kon
spreken. O. wilde dezen man echter niet ont
moeten.
Onnes bleef op zijn stuk staan en hij
vroeg mij de onderhandelingen te voeren,
wat ik helaas gedaan heb, aldus verdachte.
President: „Wat werd er over de belooning
vastgesteld?"
Verdachte: „Aanvankelijk werd er gespro
ken over f 5000, later is het f 8000 geworden,
als ik me niet vergis. Een deel zou direct na
de inbraak worden uitgekeerd (f 1500), en „de
rest na uitkeering der verzekering."
President: „Hoeveel zou u krijgen?"
Verdachte: „Ik niets!"
President: „Wat moest er precies gestolen
worden?"
Verdachte: „Ik sprak niet van stelen. De
ander moest ze eenvoudig weghalen. Hij
kreeg daar opdracht voor."
Uitvoerig vertelt verdachte dan welke mi
niaturen en schilderijen moesten worden
weggehaald.
De andere verdachte was naar Nijenrode
gegaan om het terrein te verkennen. Hij had
O. toen niet gesproken. Deze echter had wel
een schetste eken ingetje voor hem gemaakt.
Verdachte geeft dan een uitvoerig over
zicht van de door hem gegeven aanwijzingen
betreffende het uitsnijden van ruitjes, etc.
President: ..Dus de instructies hebt u nauw
keurig aan dien ande.r overgegeven. Ging
die er onmiddellijk op in?"
Verdachte: „Ja, aanvankelijk stagneerde de
zaak. We schoten niet erg op. De kasteelheer
stelde als uitreste termijn begin Maart. Daar
na behoefde het niet meer."
President: „Wat moest er met de buit ge
beuren?"
Verdachte is in dit opzicht weinig positief.
Hij meent dat de inbrekers later den boel
móchten verkoopen als ze maar minstens zes
maanden wilden wachten en dan zeer voor
zichtig waren bij den verkoop. Verdachte
vertelt dan, hoe hij de eerste uitkeering aan
zijn medewerkers had gedaan. Den dag van
de uitbetaling was de kasteelheer in Amster
dam gekomen. In restaurant Parkzicht heb
ben de heeren elkaar ontmoet. Onder tafel
had de kasteeleigenaar de verdachte een
pakje met bankbiljetten gegeven om door te
geven aan den ander.
„President: „Hoeveel was dat?"
Verdachte: Misschien f 1500, misschien
f 1000. Ik heb het niet geteld, maar zoo door
gegeven."
Verdachte geeft toe, dat alles gebeurd is
om de verzekering te bewegen tot afgifte van
de verzekeringspremie. Hij ontkent echter
met kiem zelf ook maar een cent aan beloo-
ning te hebben ontvangen.
De president doet dan nog eenige vragen
met betrekking tot het gestolene.
Rechter mr, de Gaay Fortman:
„U dacht dat de kasteelheer in goeden doen
was maar wat dacht u wel nadat hij u de
voorstellen had gedaan?"
Verdachte: „Ja, toen dacht ik er wel an
ders over."
Officier. „De uitkeering van het tweede
deel van de belooning, was immers afhan
kelijk van de uitbetaling van de verzeke
ring?"
Verdachte: „Ja het was nogal een eigen-
aai" d5 ?e geschiedenis
De helper wilde binnen zes weken geld zien.
De kasteelheer wilde wachten tot na de uit
keering. Er is wederzijds heel wat over on
derhandeld.
President: „Is alles, wat u hebt verteld, de
waarheid?"
Verdachte: „Mijnheer de president, ik zou
bijna zeggen: Heiaas, ja
President: „Dus het plan is van den kasteel
heer uitgegaan?"
Verdachte: „Ja".
Verdachte zegt ten slotte dat als het plan
was gelukt, hij stilletjes in zijn vuist zou
hebben gelachen. Verd. had de zaak meer
uit een sportief oogpunt bekeken. Met deze
v/at- wonderlijk klinkende verklaring was het
inleidend verhoor van dezen verdachte be
ëindigd.
Op Donderdag a.s. zullen de getuigen in
zijn zaak worden gehoord.
Hierna krijgt Mr. Loeb het woord. Hij ver
zoekt voeging van de zaken. De gesplitste be
handeling komt hem ontoelaatbaar voor,
daar er hier slechts één feit is gepleegd.
De kasteeleigenaar wordt vervolgd als da
der, aldus spreker, de andere verdachten als
medeplichtigen. Deze medeplichtigen be-
hooren samen terecht te staan. De verdedi
gers zijn zeer gehandicapt bij de verdediging.
Subsidiair meent pleiter, dat de Officier niet
ontvankelijk is wanneer de zaken niet wor
den gevoegd. De Officier zegt, dat voeging
hier onmogelijk is. De rechtbank gaat in
raadkamer en komt na enkele ©ogenblikken
weer terug.
Het verzoek tot voeging wordt afgewezen.
De tweede verdachte wordt dan gehoord.
Hij geeft toe, dat hij op de voorstellen van
den eersten verdachte is ingegaan. Het doel
van het weghalen van het goed had verdach
te echter niet geweten.
,rIk las pas in de courant waarom dat weg
halen nodoig was".
Verdachte had naderhand de onderhande
lingen geopend met de anderen.
Eén hunner had echter geen tijd voor der-
geijke zaken. Hij had een kameraad aange
wezen,
We krijgen dan weer een uitvoerig verhaal
over de verschillende instructies, die hij van
den koopman had gekregen. Het schetsteeke-
ningetje had deze verdachte gekregen en
doorgegeven aan den derden verdachte. Daar
na had hij zich met de zaak niet meer be
moeid. Direct na het gebeurde had de eerste
uitbetaling plaats gehad, De eerste verdachte
heeft f 500 gehad, ik heb f 500 gekregen, en
de derde eveneens.
President: „Weet u dat zeker?"
Verdachte: „Ja, er is f 1500 afgegeven".
Op een vraag van den president, hoe ver
dachte dat weet, krabbelt hij terug. Hij weet
zeker dat hij in plaats van f 1500 f 1000 kreeg,
wat hij deelen moest met den derden verd.
Hij concludeerde daaruit, dat de koopman al
f 500 had afgehouden. Later zou er f 12000
worden uitgekeerd. De president brengt ver
volgens de wijze ter sprake, waarop de „in
brekers" in het kasteel zijn binnengedrongen,
waarna het verdeelen van het geld weer op
het tapijt komt.
Verdachte is niet erg zeker in zijn verkla-
ringen.
Het verhoor is hierna ten einde. De zitting
wordt geschorst tot 2 uur.
Na de pauze wordt het verhoor van den
verdachte W. voortgezet.
De president maakt hem er op opmerk
zaam, dat hij voor den rechter-commissaris
heeft verklaard, wel te hebben begrepen dat
het O. te doen was om de verzekerings
penningen, hoewel K. hem dat niet uitdruk
kelijk had medegedeeld.
De verdachte: Toen de rechtercommis
saris mij vroeg, of ik het motief van O be
greep, begreep ik dit inderdaad. Maar dat
was meer dan een jaar na de z.g. inbraak.
Toen ik met K. onderhandelde heb ik echter
niet begrepen wat O's beweegreden was.
Voorloopig wordt het verhoor van den ver
dachte W. geschorst.
De „verhuizers" verhoord.
Hij verlaat de beklaagdenbank om plaats
te maken voor de drie z.g. „verhuizers" ge
naamd M„ van B., en G„ die in opdracht
van B. in den bewusten nacht de schilderijen,
en miniaturen uit het kasteel Nijenrode heb
ben „verhuisd".
Verd. M. vertelt op zekeren dag bezoek te
hebben gekregen van B„ die hem vertelde,
„dat er wat te verdienen was".
De pres.: Zei hij u niet, wat vodt 'n zaak
je het was, waaraan u kon verdienen?
De verd. M.: Neen, dat wist hij toen zelf
niet. Aanvankelijk moest ik er niet veel van
hebben. Maar later wist BI. mij er van te
overtuigen, dat alles in orde was. Hij stelde
mij in staat een gesprek tusschen hem en
W. af te luisteren. Daaruit vernam ik toen
alle bijzonderheden. Ik hoorde, dat het ging
om het kasteel Nijenrode.
De pres.: Werd er ook een tijd vastgesteld
voor de inbraak?
De verd.: Er is alleen gezegd, dat tusschen
twaalf en een uur 's nachts de beste tijd was.
De pres.: Is u ook opgegeven, wat u uit het
kasteel moest meenemen?
De verd.: Ja, een aantal miniaturen, zes
1 schilderijen van klein formaat en het goud
en juweelen uit de vitrines.
De president was er een bepaalde termijn
vastgesteld, waarin de verhuizing moest
plaats vinden?
De verd.: Neen, ik heb het verzoek van Bi.
een tijdlang in beraad gehouden. Maar op
een bepaald moment kreeg ik een brief van
hem, waarin hij mij schreef, dat als het niet
heel gauw gebeurde, het niet meer noodig
was. Toen heb ik pas een besluit genomen.
„Wat zou de belooning zijn", informeert
de president.
M. meent, dat er tien „rooien" zouden ko
men tien briefjes van duizend). Precies wist
verd. het niet, erg definitief is dat cijfer nooit
geweest Het is aldus verd, zeven, twaalf, acht
ien tien duizend geweest, er is steeds over on-
