MUZIKANTENLEVEN.
IJMUIDEN
PALVU. ARB. TOONEELVER.
OPVOERING VAN „UITKOMST".
Het in studie nemen van het zoo ontroeren
de werk van Herman Heijermans „Uitkomst'
een leven en een droom in 2 afdeelingen. was
voor de Arbeiders Tooneel vereeniging „Palvu'
en haar hard werkenden regisseur, den heer H.
van Dokkum, in zekeren zin een krachtproef
Vergis ik me niet, dan is Palvu eerst de
tweede dilettantentooneelvereeniging in eten
lande, welke dit droomspel, dat toch ook
weer zoo nauw met de rauwe werkelijkheid
verbonden is, heeft uitgevoerd, Dat dilettanten
altijd eenigszins huiverig zijn aan de studie
ervan te beginnen vindt zijn oorzaak in de
uiterst hooge eischen, die èn aan spelers èn
aan toeschouwers gesteld worden.
Dat de heer van D Vm het nochtans aan
durfde zijn ensemble en zijn publiek er mede
in kennis te brengen getuigt er van „"dat hij
beide elementen kent. Dank zij de liefde voor
het tooneel in dezen kring, gepaard gaande
met een uitstekende discipline werd hier (en
ik mag dit wel verklappen) een der hartewen-
schen van den regisseur vervuld; Heijermans'
spel van droom en leven met Palvu uit te
voeren
Ik sprak hierboven van discipline. Dat dit
geen holklinkend woord bij deze vereeniging
is moge blijken uit het volgende. Welke dilet
tant vereeniging ter plaatse vangt met haai
voorstellingen zoo stipt op tijd aan? En is het
publiek, dat de zaal totaal vulde, om kwait
voor acht gezeten? In verband met de strek
king van dit bijzondere tooneelwerk wer
deze avond niet gevolgd door een bal, iets
wat voor vele gezelschappen een noodzakelijk
heid schijnt te zijn om publiek te trekken. De
belangstelling was er hier niet minder om'
Voor den aanvang gaf de regisseur in korte
trekken een uiteenzetting van de handeling
en de bedoeling van den auteur.
In het gezin van den kruier B'anes, levend in
een kelderwoning te A'dam. heerscht de
grootste armoede. Hun zoontje Jan, een levens
lustige jongen, krijgt een ongeluk, als hij voor
een ander kind een vlieger uit een boom haalt.
Hij breekt de ruggegraat. Thans ziet het ge
zin geen uitkomst meer. Jantje droomt op
zijn sterfbed, dat hij de sterren van den he
mel plukt, teneinde voor deze voor zijn kin
derziel onbereikbare diamanten de zoo nood
zakelijke levensbehoeften voor zijn ouders te
koopen.
In het tweede bedrijf, Jantjes droom, schil
dert Heijermans op meesterlijke wijze hoe bij
den kleinen lijder re^ds leeft het verschil tus-
schen de liefde der hem omringenden en van
hen, die als de personificatie van maatschap
pelijke hebzucht aangegeven worden. Tijdens
dezen droom sterft hij: voor hem is „uit
komst" gekomen!
Dat van zulk een veeleischend tooneelwerk
een vlekkelooze uitvoering gegeven zou wor
den, zal niemand verlangd hebben. Ik wil niet
verhelen, dat ik sceptisch gestemd Thalia be
trad. Wat Palvu liet zien. had echter dusda
nige kwaliteiten, dat ik niet anders kan dan
dit hardwerkend clubje met zijn leider hulde
te brengen voor de meer dan buitengewone
wiize, waarop zoowel het eerste bedrijf (het
leven) als het tweede (de droom) gespeeld
werd.
Van de 17 medespelenden wil ik slechts de
voornaamsten noemen, zonder aan de kwali
teiten der overigen af te doen.
Jantje eerst nog wat onwennig, wist in zijn
creatie een treffende climax te scheppen,
waardoor de sterfscène tot het beste werd,
wat hij dien avond bracht. Zeer mooi volge
houden was de rol der Zwaan, de satyrieke en
toch ook weer zoo subtiele droomfiguur.
Prachtig van conflict waren de scènes tus-
schen de dochter Sien en haar moeder. Bei
den gaven fel, levend spel te zien. De sympa
thieke Jacobrol was in vertrouwde handen.
Om hen allen groepeerde zich het gegeven
van dezen wonderlijken droom.
Thijs, de kruier was de zorgelijke figuur,
zooals we hem ons dachten, terwijl als de
waschbaas en de bakker twee geroutineerde
Palvu-krachten raak spel gaven.
De dialogen tusschen de Zwaan en Jan ver
oorzaakten door hun lengte wel eens een tem
poverslapping, iets wat gezien de weinige
actie in „Uitkomst" bijna niet uitblijven kaji.
De regie was uiterst verzorgd en had voor
vele netelige vraagstukken een keurige oplos
sing gevonden.
Palvu heeft met deze uitvoering bewezen
er te kunnen zijn.
W.
INVOER VAN VISCH UIT SCANDINAVIë
DOOR BELGIë STOPGEZET.
Een week geleden deelden wij mede, van
particuliere zijde uit Brussel vernomen te
hebben dat de invoer van visch uit Dene
marken, Zweden en Noorwegen was stopge
zet wegens overschrijding van het contin
gent.
Uit een bericht in Het Visscherijblad blijkt
thans, dat onze mededeeling juist is geweest.
Inderdaad is de invoer uit genoemde landen
voor onbepaalden tijd verboden.
VEREENIGING „BELLAMY".
In het Koning Willemshuis heeft gister
avond een vergadering plaats gehad van de
Intern. Vereen. „Bellamy" waarin als spre
ker optrad Dr. H. de Jonge. Ned. Herv. predi
kant te Bergen op Zoom. De vergadering, die
goed bezocht was, stond onder leiding van
den voorzitter der I.V.B.-groep IJmuiden-
Santpoort, den heer P. Koomen.
Ds de Jonge besprak eerst in het kort der.
droefdonkeren tijd waarin de menschheid
zich bevindt. Naar aanleiding hiervan stelde
spreker de vraag of men met een dergelijken
toestand nog langer vrede kan hebben of dat
door eendrachtige samenwerking hierin geen
verandering is te brengen. Aan de hand van
de gedachte Bellamy, neergelegd in het boek
,JIet jaar 2000" en den Bijbel is spreker er
van overtuigd dat het stelsel waaronder de
menschheid thans nog leeft, wellicht zelfs
binnen afzienbaren tijd, een einde zal nemen.
Hij wekte zijn toehoorders op. zich voor
dezen tijd voor te bereiden en mede te wer
ken dat die tijd verhaast mag worden. Met
eenige voorbeelden illustreerde spreker, hoe
hij voor zich dien nieuwen tijd indacht. Aan
het einde der vergadering bestond gelegen
heid. schriftelijk vragen in te dienen. Een
achttal vragen die ingekomen waren werd
door den spreker beantwoord, waarna hij de
aanwezigen opwekte, zich aan te sluiten bij de
I. V. B.
HET MEIFEEST VAN S.D.A.P. EN IJ.B.B.
Men schrijft ons:
Evenals andere jaren bestaat er weer groote
belangstelling voor het Meifeest. Het aanta]
deelnemers aan het kinderfeest belooft dat
van de voorgaande jaren te overtreffen. De
kinderen verzamelen zich des morgens om
ongeveer negen uur op het Velserduinplein,
waarvan ze in optocht, voorafgegaan door de
müziêÈvêrêénlging „Voorwaarts" naar Bet
feestterrein, nabij de halte Zeeweg marchee-
ren. Men hoopt daar den dag tot ongeveer 4
uur op prettige wijze door te brengen. De
commissie heeft dit jaar voor de kinderen
iets. dat tot heden toe nog niet op het kinder-
Meifeest is geweest. Men heeft het ons wel
verteld, maar wij mogen het geheimpje niet
verklappen.
Het is de bedoeling der besturen, dat de
ouderen zich op het Velserduinplein bij de
kinderen aansluiten. Ook voor hen is een
volledig dagprogramma samengesteld. De
avondvergadering wordt voorafgegaan dooi-
een optocht. De opstelling hiervan heeft
plaats des avonds half zeven op het Tiberius-
plein, voor de R.H.B.S. Op de muziek van
..Voorwaarts" wordt door verschillende stra
ten gemarcheerd naar Thalia, waar een zeer
verzorgd programma wordt uitgevoerd.
WERKLOOZENVOORSTELLING.
Hedenavond geeft de Arbeiders Tooneel
vereeniging PALVU een herhaling van haar
voorstelling van gisterenavond, doch thans
uitsluitend voor werklooze belangstellenden.
PALVU voert op „Uitkomst", spel van leven
en droom in 2 bedTijven door Herman Heijer
mans.
BEVERWIJK
CONCERT „ZANGLUST".
Het Mannenkoor „Zanglust" dirigent de
heer H. van Dijk, zal Zondagavond in het
St. Fidelis-patronaat te IJmuiden-Oost een
concert geven in samenwerking met het
Symphonie-orkest „Euphonie", dirigent Ma-
rinus Adam. Koor en orkest zullen o.m. ge
zamenlijk de bekende Strauss-wals „An der
schonen blauen Donau" ten gehoore bren
gen.
OPBRENGST EMMABLOEM.
De alhier gehouden Emmabloemcollecte
heeft een bedrag van f 357.57 opgebracht.
Vorig jaar werd de som van f 416.29 inge
zameld, zoodat de opbrengst iets is gedaald
Niettemin was het Witte Kruis-bestuur over
den gang van zaken niet ontevreden, vooral
niet, omdat de slechte tijdsomstandigheden
een liar tig woordje meespraken.
OPENBARE TELEFOONCEL.
De door den dienst der P. P. T. tegenover
Hoter „Ter Burg" op het Stationsplein ge
plaatste openbare telefooncel za.1 a.s. Don
derdag in bedrijf worden gesteld.
ZILVEREN JUBILEUM.
Op Dinsdag 1 Mei zal de heer L. J. van
den Arend vijf en twintig jaren in dienst
zijn als huisknecht bij Jhr. G. S. Boreel op
„Westerhout".
MAATSCHAPPELIJK HULPBETOON.
Het bestuur van de Instelling Maatschap
pelijk Hulpbetoon verzoekt ons mede te
deelen, dat aanvragen om ondersteuning,
welke des Zaterdags na 12 uur binnenkomen
niet meer in de vergadering van Maandag
avond in behandeling kunnen worden geno
men. Deze te laat ingediende aanvragen
zullen een week moeten blijven wachten. Be
langhebbend dienen er duh rekening mede
te houden, dat de aanvragen om onder
steuning voor des Zatedrags 12 uur ten raad-
huize zijn ingeleverd.
VERGADERING BELLAMY-BEWEGING.
Donderdagavond zal in de bovenzaal van
Hotel Oud Meerestein een openbare verga
dering worden gehouden, georganiseerd door
de groep Beverwijk van de Internationale
vereeniging „Bellamy".
Sprekers zijn de heeren ds. H. de Jonge
uit Bergen op Zoom, over het onderwerp:
.Gelijkheid voor allen" en de heer C. Oder-
kerk uit Velsen over: .„Arbeid en Loon".
PROVINCIALE STATEN
Gistermorgen half elf kwamen de Provin
ciale Staten van Noord-Holland voor een
buitengewone zitting bijeen
Installatie nieuw lid.
De heer Klaas de Vries (VD.) die in de
vacature-Dr. Abrahams tot lid van de Pro
vinciale Staten benoemd is verklaard, legt
de bij de wet vereischte beloften af.
De Voorzitter wenscht hem met zijn
benoeming geluk.
De eindstemming over het voorstel tot het
aanbrengen van enkele wijzigingen ln het
bij besluit der Staten van 23 Mei 1933 vast
gestelde Wegenreglement Noord-Holland,
wordt aangehouden tot de volgende gewone
zitting in verband met een pas afgekomen
Kon. besluit, houdende wijziging van het
Motor- en Rijwielreglement.
Aan de orde wordt gesteld het voorstel
inzake de financiering van het Provinciaal
Wegenfonds.
De heer De Jong Schouwenburg
onderstreept de in de vorige zitting door den
Commissaris der Koningin gesproken vrien
delijke woorden aan het adres van den heer
Kooiman, die in dezen tijd als lid van Ged.
Staten zijn zwanenzang zingt. Spreker heeft
elf jaar lang met den heer Kooiman in de
wegencommissie gezeten. Tot zijn genoegen
kan hij mededeelen, dat de besprekingen
altijd van een aangenamen aard zijn geweest
Weliswaar moest hij vaak met den heer
Kooiman den degen kruisen, maar het debat
was altijd zakelijk en hoffelijk (Applaus).
Komende op dit agendapunt constateert
spreker met genoegen, dat op den gewonen
dienst van het Wegenfonds een batig saldo
van f 1.103.866 is overgebleven. Spreker op
pert eenige bedenkingen. Hij zou voor de
uitvoering van het Wegenplan liever niet
willen leenen, maar elk jaar een bijdrage
uit de gewone middelen beschikbaar willen
stellen, zoo noodig ten koste van een kleine
belastingverhooging.
De heer Pothuis (S.DA.P.) bepleit
voortzetting van den wegenaanleg in de
provincie, in het belang ook van de be
strijding der werkloosheid. Wat de finan
cing betreft is hij het grootendeels met
den heer De Jong Schouwenburg eens. Wel
spreker van meening, dat Ged. Staten niet
te angstvallig moeten zijn, om te leenen,
want een en ander mag niet gaan ten
koste van loonsverlaging of belastingver
hooging.
De heer Kooiman (Ged. Staten dankt
allereerst den heer De Jong Schouwenburg
voor zijn vriendelijke woorden en de Staten
voor hun bijval. Spreker dankt den heer De
Jong Schouwenburg voor den grooten steun
dien hij steeds verleende en herinnert er
aan, dat hij veel arbeid in de commissies
heeft verricht en dat hij bijna altijd als
rapporteur is opgetreden. Spreker verdedigt
daarna; uitvoerig dê voordracht van Ged.
Staten.
Hij zegt, dat de Staten zich tot niets bin
den. Het ligt in het voornemen van Ged. Sta
ten om elk jaar onder het oog te zien, of een
bijdrage uit de gewone middelen voor de fi
nanciering van h,et Wegenfonds noodig of ge-
wenscht zal zijn,' want de mogelijkheid is niet
uitgesloten da ter nog meevallers komen. Ex-
zal in een zoo snel mogelijk tempo met het
werk worden voortgegaan. Ged. Staten zullen
met de wenken van de heem De Jong, Schou
wenburg en Pothuis rekening houden.
De voordracht van Ged. Staten wordt zon
der hoofdelijke stemming goedgekeurd.
De heer Asscher (V. B.) bespreekt het
voorstel in zake den aanleg van het kanaal
Hoorn—Medemblik. Hij komt er tegen op, dat
Ged. tSaten den financieeien steun van het
Rijk heeft afgewezen. Dit noemt hij onverant-
wooi-delijk.
oefent critiek op de Kamer van Koophandel
De heer F. van de Walle (S.D.A.P.)
en Fabrieken voor West-Friesland te Hoorn,
die aan de Staten geschreven heeft, dat een
besliissing nu nog niet genomen moet worden.
Wanneer"echter tot den aanleg van het ka
naal besloten wordt, dan zou deze Kamer er
de vooi-waarde aan verbonden willen zien,
dat dit slechts zal geschieden, wanneer de
kosten daarvan op rekening zullen worden
gebracht van het ci-ediet voor werkverrui
ming. Spreker is van meening, dat de Kamers
van Koophandel zich. niet moeten bemoeien
met zaken, die hun niet aangaan, doch adeen
met handelsaangelegenheden. Het mag waar
zijn. zegt spreker, dat de aanleg van dit ka
naal vandaag niet noodig is, maar er zullen
toch wel betere tijden komen. Hij bepleit aan
neming van het vooi'stel van Ged. Staten.
De heeren Seegers (comm.) en Pot
huis (S.D.A.P.) bestrijden de woorden van
den heer Asscher. De heer Asscher (aldus de
heer Pothuis) is een goed mensch, maar als
politiek mensch kijkt hij altijd „scheef", voor
al wanneer het de belangen van de arbeiders
bevolking raakt.
De heer Kooiman (Ged. Staten) verde
digt de voordracht. Hij heeft er met leedwe
zen kennis van genomen, dat de heer Asscher
zich onwelwillend heeft uitgelaten over ge
dragingen van Ged. Staten bij het indienen
van deze voordracht. De heer Asscher heeft
volgens spreker hiermee het bewijs gegeven,
dat hij niet weet wat er in de laatste twee ja
ren gebeurd is- Spreker acht het veel beter, de
arbeiders aan het graven van dit kanaal te
zetten, dan ze op straat te laten rondslenteren
en ze steun te geven. Dit kanaal zal hoogst
nuttig zijn. Het zal een zegen voor de provin
cie blijken te zijn.
De heer Asscher komt op tegen de be
wering van den heer Pothuis, als zou hij altijd
opponeeren, wannaeer het de belangen van de
arbeidersbevolking beti-eft. „Wij werkgevers",
aldus spreker tot den heer Pothuis, „onder
zoeken eerst altijd of iets kan. Dat doen u en
de uwen niet!"
De voordracht van Ged. Staten wordt zon
der hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Goedgekeurd wordt ook het voorstel van
Ged. Staten inzake het beheer van de provin
ciale duinterreinen ten dienste der waterwin
ning.
De overige agendapunten worden eveneens
zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Benoeming lid van
Ged. Staten.
Aan de orde komt de benoeming van een
lid van Ged. Staten in de vacature-D. Kooi
man.
De heer G u p i n (V. B.) vraagt of de heer
Kooiman nu in deze vergadering officieel wil
mededeelen, dat hij bedankt als lid van Ged.
Staten. Want volgens spreker is er op dit
oogenblik nog geen vacature. Dit kan latei-
aanleiding tot moeilijkheden geven.
De Voorzitter leest art. 47 van de Pro
vinciale Wet voor om aan te toonen, dat deze
stemming wel mag plaats hebben.
De heer Polak (S.D.A.P.) acht de verkla
ring van den heer Boissevain niet zonder be-
teekenis. Wanneer in deze vergadering een
verkiezing plaats zou hebben, dan zou het
college gedurende een zekeren tijd uit zeven
personen bestaan.
De heer Ketelaar (V.D.) deelt mede,
dat de heer Slingenberg de vergadering ver
laten heeft. De Provinciale Wet zegt. dat een
lid, dat tot lid van Ged. Staten gekozen is.
binnen acht dagen kennis moet geven, of hij
de benoeming al dan niet aanneemt. De heer
Slingenberg lean dus (aldus spreker), met in
achtnming van dezen termijn, met een ge
rust hart in het college zitting nemen.
De heer Rodrigues de Miranda:
,Maar waar staat in de Provinciale Wet, dat
de here Slingenberg gekozen zal worden?"
(Gelach).
De heer Ketelaar: „Nu ja, zegt dan
maar X.!" (Gelach).
De heer B o i s s e v a i n (V. B.) meent dat
de moeilijkheid opgelost wordt, als de heer
Kooiman in deze vergadering meedeelt, dat
hij met ingang van vandaag ontslag neemt
als lid van Ged. Staten.
De heer Kooiman (Ged. Staten) voelt de
bezwaren aan, die nu gerezen zijn.
Hij acht het echter ongewenscht dat het
college van Ged. Staten, ook al was het maar
voor eenige dagen, onvolledig zou zijn. Wan
neer men echter moeilijkheden vreest, dan wil
hij wel aan het verzoek voldoen, om nü af te
treden. Spreker wil echter thans gaarne mede
deelen, waarom hij eerst tegen 30 April ont
slag had willen nemen, namelijk omdat hij
gaarne nog eenige dagen in functie had willen
blijven, om nog uitvoering te kunnen geven
aan de besluiten, die in deze zitting genomen
zijn, Er zit aan deze uitvoering heel wat vast,
vooral wat het kanalen-plan HoornMedem
blik betreft. Het mag echter blijkbaar zoo niet
zijn. Daarom deelt hij nu aan den Voorzitter
mede, dat hij met ingang van Dinsdag 24
April 1934, des namiddags één uur, als lid van
Ged. Staten van Noord-Holland aftreedt. Spre
ker overhandigt hiervan een schriftelijke be
vestiging.
De heer Polak (SD.AP.) vraagt nog het
woord.
De Voorzitter: „Bent u nu nog niet te
vreden?"
De heer Polak: „Neen, meneer de Presi
dent, nog niet heelemaal. Ik vraag me af, of
de verkiezing van een lid van Ged. Staten wel
mag plaats hebben in dezelfde vergadering,
waarin een ontslagaanvraag wordt ingediend.
Het reglement van orde spreekt hier niet van."
(Geroep: „Nou, nou!" en „Laten we nou
gaan stemmen!")
De heer G u p i n verklaart, dat hij zijn be
zwaren alleen geopperd heeft om eventueele
latere moeilijkheden te voorkomen.
De voorzitter zegt, dat het toch bekend
genoeg is gemaakt, dat de heer Kooiman af
treedt. Het was een mededeeling bij de inge
komen stukken en de verkiezing staat op de
puntenlijst vermeldt. Spreker meent, dat nu
de heer Kooiman thans officieel in deze ver
gadering ontslag genomen heeft, alle moei
lijkheden opgeheven zijn.
Thans wordt tot stemming overgegaan.
Uitgebracht worden 55 stemmen op Mr.
Slingenberg, 1 op den heer Seegers (comm.),
5 blanco en 1 ongeldig.
Mr. M. Slingenberg is tot lid van Ged. Staten
gekozen.
De Voorzitter zegt, dat hiervan aan den
heer Slingenberg mededeeling aal worden
gedaan.
De zitting wordt te half twee gesloten.
Mijn mislukt debuut. Kermis in Zaandam.
Bohème. American. Dirk de kellner.
JoHan, Pierre, staat er my niet één zoo dul
delijk en ongerept voor den geest als on?!
pretentielooze Dirk.
Dirk was het ideale type van den artisten-
kellner vlug van begrip, rustig, accuraat ee~
duldig, tactvol en begenadigd met een' L'
merkelijk fijn begrip voor ons aller eigenaar!
digheden. En aangezien we er in dien tijd
zoowat niets anders op na hielden dan juist
„eigenaardigheden", moest hij minstens zoo-
veel kunnen onthouden en op het. eerste ge!
zicht begrijpen als een psycho-analitious"
Dirk een bestelling opgeven was eigenlijk
overbodig. Hij keek je aan en wist wat le
noodig had.
Dirk!
Ss-ss. ik kom bij u. meneer.
Dirk opende, interpuncteerde of besloot
vrijwel elke mededeeling door een tweemaal
herhaald snel en vertrouwelijk gesis achter
den rug van zijn hand. Goed beschouwd kan
Dirk geen normale kellner geweest zijn, want
als hij zei: Ik kom bij u, dan kwam hij 00k
inderdaad.
Andere kellners doen dat nooit. Hebt u
óók opgemerkt, dat een echte kellner, zoodra
hij door middel van die stereotype uitdrukking
zijn spoedige komst aan uw tafeltje heeft
toegezegd altijd zoo hard en zoo ver moge
lijk wegrent?
Dirkjaik weet het nieteen
koffie maar.
Nee meneer, vanavond niet.
Hé? En waarom niet?
Omdat U buikpijn heeft.
Hoe weet je dat?
U kijkt zoo moe en u zit voorover. Een
brandewijntje met nootmuskaat zal u op
knappen, ss-ss.
E enhalf uur later was de buikpijn weg.
Brave Dirk.
's Avonds ging je dus naar American en
het Honk, maar alvorens daar iets van te
vertellen, ben ik den lezer het relaas van
mijn debuut als professional schuldig.
Na mijn eindexamen vond ik, dat ik zoo
gauw mogelijk carrière moest maken, Dus
liet ik mij inschrijven bij den Bond en kwa
men daar zoo nu en dan informeeren of er
iets te doenr was. Op een goeien middag liep
ik in de>~ val.
Laat es kijkeja, als u vrij bent ken
u van avond spele op de „kerremes" in Zaan
dam.
Zoo, hm, wat is het?
—Dansmuziek in café „Populair".
Alleen?
Nee, met een viool en een fagot.
De combinatie beloofde niet veel schoons.
Is dat alles?
Nou ja, ook nog een paar artiesten be
geleiden, u weet wel, een nummer, het ge
wone werk.
Ik wist niets want ik had het nog nooit
gedaan. Die dansmuziek zou wel gaan; dank
zij het Honk kende ik vrijwel alle tango's,
steps en fox-trots van die dagen uit het
hoofd, maar dat „nummer"
Een vage knagende onrust bekroop me, maar
met het gedegageerde air van den routine
muzikant die zijn heele leven niets anders
doet dan het begeleiden van „nummers", ac
cepteerde ik.
De mooie zomeravond en het fijne boot
tochtje naar Zaandam hadden me mijn zelf
vertrouwen terugbezorgd toen ik om half
acht het café binnenstapte. Een lange, lage
open pijpenla, met achterin een podium en
een oude piano.
De muziek zou om 8 uur beginnen, maar
het was er al aardig vol feestvaneers, die
zich in afwachting van de komst voorloopig
achter een biertje zaten te vervelen.
Bent u den pianist? La-we dan effe dat
nummer repeteeren.
Het „nummer" was een duo en heette
„Teun en Sien" op klompen, in Volendam-
merpakjes en zoo. Teun was snip verkouden
en in een vreeselijk humeur. Hij duwde me
nijdig een gescheurd gevlekt, volstrekt on
leesbaar manuscript onder mijn neus.
Vooruit, we motte opschiete. Kijk, je
begint hier, bij de dubbele streep, de eerste
reprise maken^ we niet, de tweede en derde
wel, de laatste niet. En den tweeden keer
begin je heelemaal van Voren, behalve die
drie eerste maten natuurlijk. Dan speel je de
vamp net zoolang tot ik met het couplet in
val, want daar maakt ik een gijntje, en dan
spring je hier over naar de laatste bladzij,
refrein, en dan sla je gauw terug, want ik ga
ineens door, hier, bij die vetvlek ja. en dan
neem je het derde couplet en zonder reprise,
dan wacht je weer op mijn gijntje en dan
gaan we van hier, nee wacht effe, hier
vandaan recht door naar het slot, met re
prise en heel vlug, en met die drie maten er-
tusschen. Gesnapt? En als me partner invalt
gaat 't net andersom, dat wil zeggen je begint
bij het laatste couplet en de rest gewoon
zonder reprises, behalve de eerste en dan van
hier direct op het slot. Doodeenvoudig. Daar
gaat-ie.
Het was zoo eenvoudig dat ik na 10 maten
al geen heg of steg meer wist. Teun werd
woest. c
Nee stommeling, daar mot je niet be
ginnen en die reprise maken we ook niet. Al
lemachtig, Professor Beethoven, dat zal me
een mooie avond worre met die gooser! Voor
uit, over!
Het duizelde me, muziek zag ik al lang
niet meer, wel als maar heel veel zwart en
sterretjes. Maar ik spéélde door, net zoo lang
tot ik merkte dat zoowel Teun als Sien ston
den te vloeken in plaats van te zingen. Teun
was nu bepaald gevaarlijk geworden. Toen
hield ik ook maar op en het werd doodstil
achter me, angstig stil. Ik voelde het onaf
wendbaar onheil al in mijn rug schroeien.
Daar kwamen harde voetstappen door de
zaal en de stem van den patroon priemde in
de stilte:
Dat kennne we niet accepteere! Ik heb
den Bond om een pianist gevraagd en niet
om een idioot. Hier hei-je zeve stuivers voor
de boot en nou d'r uit. Ze zelle d'r wel van
hoore op den Bond.
Daar ging ik, met mijn einddiploma Con
servatorium. Afgekeurd en eruitgezet door
Teun plus kastelein. En ik moest nog spits
roeden loopen ook, de heele lange zaal tus
schen de rijen tafeltjes met lachende kin
kels door. Aan den uitgang kon ik nog net
hoor en hoe een inderhaast gehaalde juf
frouw begon te timmeren. Die vond het wel
doodeenvoudig.
Onderweg terug stelde ik vast, dat er voor
het vak blijkbaar nog wat anders noodig is
dan een einddiploma. Pas jaren later heb
ik dit penibele avontuur aan mijn vrienden
durven vertellen, jaren later, toen ook voor
mij het begeleiden van nummers dagwerk ge
worden was.
Maar zoover zijn we nog niet. Eerst American.
In diè dagén van mijn debuut kwam de voor
hoede van Amsterdams bohème 's avonds
bijeen in American. Leidsche Plein. Men vond
daar steevast en altijd aan dezelfde stam
tafel tj es. letterkundigen, dichters, musici,
schilders, beeldhouwers, verder een schedel
meter een paar amateur-psychologen, een
artistieke chemicus en eenige „uitvreters" die
ook aan kunst en filosofie deden, of heetten
te doen.
De uitvreters dronken kopjes koffie, die
ze iemand anders lieten betalen en leenden
„even een gulden" dien ze nooit teruggaven.
Als u overigens precies wilt weten wat een
uitvreter is, lees dan het prachtige verhaal
van Nescio. Bohème zonder uitvreters is on
denkbaar.
In American werd en wordt misschien
nog? de grondslag gelegd voor de kunst
der toekomst.
Daar en nergens anders maakten we pre
cies uit hoe het moest en vooral hoe het niet
moest. Dirk was onze kellner. Het is hier de
plaats om een paar regels te wijden aan de
nagedachtenis van Dirk.
Tientallen kellners heb ik gekend, dikwijls
van zeer nabij. Jarenlang waren het kellners
van allerlei soort, rang en stand waarmee ik
dagelijks en nachtelijks omging. Mijn zon
derling bestaan van zwervend muzikant
bracht dat mee. Zoo heb ik ze door en door
leeren kennen in al hun geledingen en nuan
ces, van den suffen bordenspoeler uit het
volkseethuis tot den brillanten chef de récep-
tion in Savoy.
\fan den zwarten smerigen kombuisjongen
op een Afrikaanschen kustvaarder tot den
vlotten, zelfverzekerden steward aan boord
van een Imperial Airways-machine. Van den
schelen bonkigen uitsmijter voor een duistere
boevenkroeg in Tanger, tot den zeven talen
sprekenden heer die schatten verdient als
portier van een luxe-palace in Deauville.
Welnu, van al die kellners met hun ver
schillende maskers en nooit varieerende con-
fectle-namen: Jean. Henri. Jules, wov.Hvib-
Een half uur later was de buikpijn weg.
half drie American binnenstrompelen, voet
je voor voetje en heel voorzichtig, wantt er
was den vorigen nacht een zware fuif ge
weest in het Honk. Met bonzend hoofd, een
flauwt je nabij, liet ik me op een stoel zak
ken. De groote zaal was gelukkig leeg. Ergens
heel in de wazige verte, bij het buffet, stond
Dirk. Ik probeerde in zijn richting te kijken,
alleen maar kijken. Maar als je een kater
hebt. kun je je hoofd niet naar rechts of
links draaien, zonder dat de cosmos daarop
reageert door een kanonschot in'je gemartel
de schedel af te vuren en n' halven slag om
zijn as te wentelen. Dus gaf ik het op en
bleef maar doodstil zitten in de hoop dat....
En zoo waar: Ss-ss klonk het bemoedigend
aan mijn suizend oor en zonder er verder een
syllabe over vuil te maken, zette Dirk voor
me neer2 zure haringen en een flesch
sodawater. Mijn redding. Wat een genie!
Behalve onze kellner. vriend en dokter,
was Dirk ook onze bankier. We poften niet
alleen eindeloos bij hem. hij leende ons zelf
geld als het noodig was, en het was altijd
noodig. Vrij hooge bedragen vaak.
Jaren later in Marokko, heben eens geld ge
leend van een Anrabier. een keurige vent. vol
strekt geen woekeraar, maar hij vroeg 25%
rente. Dirk vroeg niets en wachtte met enge
lengeduld tot hij het terugkreeg. Ofschoon
het voor hem, gezien de omstandigheid, dat
hij met louter vage, uit den aard der zaak
financieel hoogst onbetrouwbare artistieke-
lingen te maken had, een riskante liefheb
berij geweest moest zijn, geloof ik toch niet,
dat iemand er ooit misbruik van gemaakt
heeft.
Melkboerenhondehaar had hij, lachende
oogen en een scheeven neus boven zijn hou
ten vierkante kinnebak met stoppeltjes. Toen
we eens vol Weltschmerz zaten te grübeln
achter ons kleintje koffie, irriteerde me
plotseling zijn gezapige grijns en vroeg ik
hem:
Zeg Dirk, heb jij nou nooit de pin?
Hier niet meneer, hier kan dat niet ziet
u, maar thuisis het niet zoo lollig.
Thuis, wie denkt er eigenlijk ooit aan een
kellner thuis?
Zoo, herrie met je vrouw of zoo?
Mijn vrouw is vorige maand aan de
griep weggegaan meneer, en mijn kleine jon
gen ook.
En nou ben ik thuis alleen ss-ss. Een uit
smijter had u gezegd meneer, ham of ros?
Neem me niet kwalijk Dirk
Maar hij was al weer weg. Voor het eerst
van ons leven beseften wij, dat ook een kell
ner iemand kan zijn die ergens woont, thuis
komt, zijn jasje uittrekt en aan een tafel
gaat zitten. Alleen.
Zoo erg lang zou Dirk trouwens niet al
leen blijven. Een tijd later misten we hem
een paar dagen; een van de andere kellners
bediende aan ons tafeltje.
Waar zit Dirk toch? Vacantie genomen
soms?
Ja, Dirk had vacantie genomen. En het
gaskraantje opengezet.
MUSICUS,
MOORD TE WASPIK.
WAALWIJK, 24 April. Hedenmorgen
ontdekte men in het Zuider Afwaterings
kanaal te Waspik het lijk van den 70-jarigen
ongehuwden J. Kools uit Waspik. Het lijk
had een diepe snijwonde aan den hals. Op
eenige meters afstand van het water vond
men bloedsporen en voetstappen, zoodat men
overtuigd is. dat hier een moord gepleegd
is en na den moord het lijk in het water is
geworpen.
Omtrent den dader of eventueel daders is
nog niets bekend. De politie heeft de zaak
in handen.
BURGERLIJKE STAND.
HAARLEM, 24 April.
Bevallen 20 April: C. Baars—Van Staveren,
d.; G. A. van LieropJanssen, z.E. Molenaar
—Wensing, z.; M. C. Buitenhof—de Ruijter, z.;
E. S. DikBos, z.; M. T. van Tilburgvan Erp,
z.; 21 April: J. M. van Belkumvan Loon, z.;
H. C. van Eijk--van Schooten, z.; C. van Meer-
veld—Verspoor, d.; 22 April: M. Klaver-
Schaap, z.; E. ten BoschBerkhout, d.; A. J.
PothuizenKieft, d.; B. DriessenKooij, z.;
P. J. M. LampDriessen, z.23 April: H. v. d.
VeldenWessing, d.
Overleden 21 April: A. C. van Wieringen. 65
j„ Zijl weg; J. A. Seijbel. 72 j„ M. van Heems
kerkstraat; C. SurendonkSchagen, 67 j„ Rol
landstraat; G. J. Kroese, 61 j., Dreef; J„ 3 j..
d. v. J. T. Bruijn, Emostraat; 22 April: A. W.
P. Buijs, 11 j., Barendsestraat; 23 April: C.
Braaij, 70 j., Spaarndammerdijk.
