HET NIEUWE AVONDBLAD
OORLOCSPROPHYLAXIS.
Bridge-succes.
19e JAARGANG No. 187
DONDERDAG 14 JUNI 1934
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand
40 cents plus 2*4 cents incasso, per kwartaal f 1.20
plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden - Telef. 521
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIEN1—5 regels f 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen. dubbele prijs
ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER. COURANT
Alle abonnés van dit blad zijn. zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers
zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepuoliceera
en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn kosteloos verzekerd teger.
de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen:
2000.bij algeheele invaliditeit; 600bij overlijden; 400.— bij verlies van
een hand, voet of oog; 250.— bij verlies van een duim; 150.— bij verlies van
een wijsvinger; f 100.— bij breuk van boven- en/of onderarm; j 100.— bij break
van boven- en/of onderbeen; 50.— bij verlies van een anderen vinger. Tenge
volge van spoor-, tram- of autobusongeval; 5000.bij overlijden van man en
vrouw beiden; 3000.— bij overlijden van den man alleen; 2000.— bij over
lijden van. de vrouw alleen Opvarenden van visschefs-., marine-vaartuigen
enz. f 400.— bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart, tot een
maximum van t 2000—, indien netzelfde ongeval den dood van vijf of meer
abonnés mocht tengevolge hebben.
Alleen de abonné'.e» zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent spoor-,
tram- of autobusongevallen. Polis Is niet noodlg. Uitkeeringen krachtens
deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H.A. V-Bank te
Schiedam.
IJMUIDEN
EN
NOG EENS: DE KWALITEIT
ONZER ZEEVISCH.
HET GEBRUIK VAN GEBRUIKT IJS.
In ons blad van j.l, Dinsdag wezen wij on
der het hoofd: „Nog eens: de kwaliteit onzer
zeeviseh" op het gebruik van gebruikte kistjes
voor het verzenden van gestoomde (of ge
rookte) makreel. Wij achtten dit niet in het
belang van de bevordering van de kwaliteit
van dit artikel.
Van bevriende zijde maakt men ons op
merkzaam op een soortgelijken misstand in
den vischhandel, speciaal bij de straatventers,
n.l. op het gebruik van gebruikt ijs. Inder
daad, dit geschiedt tegenwoordig maar al te
dikwijls Persoonlijk hebben wij waargenomen
dat in het pakhuis van een vischhandelaar
een groote hoeveelheid ijs opeengehoopt lag,
dat niet rechtstreeks uit den ijsmolen kwam,
maar waaraan duidelijk te zien was, dat het
reeds met visch in aanraking was geweest-.
Men had er eenvoudig eehiige emmers water
overheen gegooid', het misschien wel schoon
gespoeld in een mand.
En de vischven-ters? Hoe dikwijls koopen
déze een mand ijs? Zeker niet al te vaak. Zij
scharrelen hier of daar een schepje ijs op,
liefst natuurlijk ongebruikt, maar als dit er
niet is dan weten ze nog wel aan wat gebruikt
ijs te komen. En dat gaat dan op de visch. We
zullen niet beweren dat visch, verpakt in ge
bruikt ijs, spoediger bederft dan wanneer er
versch ijs op is. Dat zou proefondervindelijk
moeten worden aangetoond. Daar echter ook
bij in ijs verpakte visch baoteriëele besmet
ting optreedt, ligt het voor de hand, dat deze
besmetting bij visch, verpakt in gebruikt ijs,
sneller doorwoekert dan in volkomen steriel
ijs. Maar in elk geval zal de visch, opgeborgen
onder een laag onzuiver ijs, sneller haar le
vende kleur verliezen dan wanneer zuiver ijs
is gebruikt, wat natuurlijk niet bevorderlijk
is aan de verkoopbaarheid.
Wanneer men het gebruik van zeeviseh wil
bevorderen, dient ook alles gedaan te worden
wat gedaan kan worden in het belang van
de kwaliteit, dient alles nagelaten, wat niet
in het belang van de kwaliteit is. Want men
vergete niet dat het gaat om het voortbestaan
van IJmuiden.
En daarom hebben wij gemeend, op de
fouten te moeten wijzen, fouten die alle met
wat goeden wil uit den weg geruimd kunnen
worden.
DE WET OP ONGEOORLOOFDE
TRAWLVISSCHERIJ IN
SCHOTLAND.
ZWARE STRAFFEN OP OVERTREDINGEN.
Op 17 Mei j.l. is in Schotland in werking
getreden de verordening op ongeoorloofde
trawlvisscherij (Illegal Trawling Act of 1934)
Velen in IJmuiden zullen ongetwijfeld gaarne
iets naders omtrent deze verordening, die
niet dan na veel tegenstaand is aangenomen,
vernemen.
De act is te beschouwen als een amende
ment op de visscherij wet -met de bedoeling,
het in het leven roeipen van verordeningen op
de boom- en Ottertrawlivisscherij mogelijk te
maken, alsmede het opleggen van straffen in
Schotland voor andere overtredingen in ver
band met de zeevisseherij.
De voornaamste strekking der verorder
hing is:
verzwaring der straffen van schippers, die
betrapt worden op ongeoorloofd visschen;
beboeting de readers;
beperking van verbeurdverklaring van visch
tuig in gevallen waarbij reeders betrokken
zijn en waarbij thans de vischlijnen huiten de
verbeurdverklaring vallen
verzwaring, der straffen voor handelingen,
strijdig met de bepalingen inzake de r-egis-
terletters en -nummers van de zeevisschers-
vaartuigen;
verzwaring der straffen voor verzet jegens
en weigering op te volgen de bevelen van den
zeevisseherij -officier-, den inspecteur of eenig
anderen officier van de haringvisscherij
-aan boord houden van vischtuig wanneer
een trawler zich bevindt in een verboden zone.
Straffen.
Iedere persoon, die zich schuldig -maakt aan
ongeoorloofd trawlvissch-en zal bij eerste over
treding worden gestraft met een boete van
ten hoogste honderd pond of met gevangenis
straf van ten hoogste drie maanden; bij
tweede overtreding wordt de straf verdubbeld,
bij derde en verdere overtredingen is de straf
gelijk aan die der eerste en tweede overtre
ding samen.
Elke visscherij-inspecteur, haringvisscherij -
inspecteur of andere ambtenaar, belast -met
de uitvoering der Sch-otsche wetten op de vis
scherij, heeft het recht elk vischnet en visch
tuig (uitgezonderd de vischlijnen), d-ie ge
bruikt zijn bij het uitoefenen der ongeoorloof
de visscherij, in beslag te nemen.
Wanneer eenig vaartuig is gebruikt voor het
uitoefenen van ongeoorloofde visscherij, en de
schipper van zulk een vaartuig heeft zich
binnen de twee jaren, voorafgaande aan den
dag der overtreding -schuldig gemaakt aan
ongeoorloofde visscherij of meer dam éénmaal
gedurende de laatste vijf jaren, dan is ook de
reeder strafbaar en wacht hem bij eerste over
treding- een boete van ten hoogste 150 pond,
bij een tweede overtreding een boete van ten
hoogste 250 pond en bij derde of volgende
overtreding .van 500 pond.
DE VISCHUITVOER VAN DENE
MARKEN NAAR ENGELAND.
DENEMARKEN VERBIEDT DEN UITVOER
VAN GOEDKOOPE VISCH.
Naar de h-eer E. L. Sal-omonsen van de fa, E.
L. Salomon-sen en Co. Ltd., Londen aan The
Fishing News heeft medegedeeld, is na een
bespreking, die heeft plaats gehad tuss-chen
den heer Salomonsen en den Deenschen vis
scherij-minister door de Deensche legeering
besloten, den uitvoer van Denemarken naar
Engeland te verbiedenvan zeewolf, zeehond,
bot. koolvisch, makreel; wijting', haring, to
nijn en nog eenig-e andere goedkoops soorten,
zulks teneinde overschrijding van het door En
geland aan Denemarken toegestane contin
gent te voorkomen. Van rog en v-leet mogen
all-een de vleugels worden uitgevoerd. Verder
mag niet worden uitgevoerd kabeljauw kleiner
dan 50 c.M., schelvisch kleiner dan 36 c.M. en
schar en schol, kleiner dan 27 1/2 c.M. Verbo
den is de uitvoer van ongestripte visch, met
uitzondering van levende schol.. Kabeljauw
van meer dan 65 c.M,, gemeten van de eerste
rugvin tot het eind van de staart mag alleen
gekopt worden uitgevoerd.
De uitvoer mag alleen geschieden in nieu
we kisten. Dit laatste geldt niet voor paling.
IJMUIDER REDDINGSBRIGADE
Na afloop van den cursus in E. H. B. O., wel
ke werd geleid door Dr. J. Mac Daniel te Drie
huis, vond in School H. het examen plaats.
De candidaten werden geëxamineerd door
Dr. van Veen, hiertoe aangewezèn door den
Kon. Ned. Bond van' Reddingswezen ,,Het
Oranje Kruis".
Van de 20 candidaten slaagden er 13.
TUINFEEST I.V.H.
Zooals wij reeds hebben gemeld wordt
Zaterdag 16 Juni a.s. een groot tuinfeest
georganiseerd in den tuin van In Veilige Ha
ven. - -
Aan het tuinfeest gaat een optocht vooraf,
waaraan een wedstrijd is verbonden in ver
sierde hoepels, autopeds, rijwielen en pop
penwagens.
In' den tuin komt Oom Piet met zijn pop
penkast en zijn verdere andere attracties.
CONGRES O.K. VROUWENVEREENIGINGEN
In het Badpaviljoen List aan het strand
vond gisteren li-et jaarcongres plaats van de
O. K. Vrouwenvereenigingen in Nederland.
NAAR HET CONCOURS.
Het gemengd dubbel kwartet „Onder Ons"
directeur de heer. S. Wiersma, heeft in ver
band met het succes op het concours te Huis
ter Heide besloten in te schrijven voor het
coucou-rs, dat in September a.s. te Zeist zal
gehouden worden en dat georganiseerd wordt
doof den Chr. Bond van Zang- en Oratorium-
vereenigingen, afdeeling Utrecht.
Onder Ons zal in de eerste afdeeling uit
komen.
CHR. ORANJEVEREENIGING IJMUIDEN-
OOST.
De Chr. Oranj evereen iging IJmuiden-Oost
heeft besloten op den vooravond van den
verjaardag van de Koningin een wijdings
bijeenkomst te houden, welke zal gehouden
worden inde Gereformeerde Kerk aan den
Velseiduinweg. Het woord zal worden ge
voerd' -door Ds. Voorsteeg. Hervormd predi
kant te Den Haag eii voorzitter van den Bond
van Oranjeverenigingen die zal spreken over
„Oranje in de donkere dagen van Nederland"
In beginsel werd teven-s besloten, op Ko
ninginnedag des morgens een kinderfeest te
hoü-den met de leerlingen van de Emma-
school, de Julianaschool en de P. Ve-rm'eu-
lenschool en' 's. middags een volksfeest met
wedstrijden voor volwassenen.
Voor het middagfeest is een commissie ge
vormd, bestaande uit de lieeren R. de Boer,
Luyt, Allhk, Walthuis en Früdiger.
Alvorens tot definitieve plannen over te
gaan zal' de commissie zich met dén" bur
gemeester in verbinding stellen.
(Een Nederlandsch bridgeteam
heeft in een groot internationaal
tournooi te Weenen den tweeden
prijs behaald met minieusen ach
terstand op de winnaars Hon
garije.)
Bravo, beste brave, bridgers,
Gij mist net de. zege wel,
Maar hebt recht op onze hulde.
Voor uw waarlijk kranig spel.
Hoeveel listen, hoeveel lagen
Hebt gij niet tentoongespreid,
Hoeveel maal niet overwonnen
In de bridge-scherpzinnigheid.
Hoeveel keer niet vreemdelingen
Met succes de kaart gelegd,
't Was een mooi visitekaartje,
Dat gij aanboodt, 't mag gezegd.
Voor u, naar ge hebt bewezen,
Is er haast geen bridgeprobleem,
Ge zijt prachtig op de hoogte
Van 't moderne kaartsysteem.
't Was voor u een week-van bieden
En dat hebt ge fraai gedaan,
't Is voor ons een dag van loven,
Daar ontkomt ge dus niet aan.
Nederland is, geografisch.
Dan misschien niet uitgebreid,
Op de bridgekaart van de wereld
Is 't een groote mogendheid.
NIEUW HOSANNA VOOR DE N.C.R.V.
De Chr. Gem. Zangvereeniging „Nieuw .Ho
sanna" onder leiding van den heer S. Wiers
ma, zal Donderdagavond 12 Juli a.s. tussGh-en
9.30 en 10.30 optreden voor den N.C.R.V.-
microfoon.
Hiermede zal een lang gekoesterde wensch
in vervulling gaan. Welk een goede naam
Nieuw-Hosanna in N.C.R.V.-kringen geniet,
moge blijken uit het feit, dat het koor vrij
gesteld is van het streng critisch onder
zoek, waaraan alle vereènigingen sinds korten
tij,d.door de. N.C.R.V. worden onderworpen.
De stijgende lijn, waarlangs Nieuw-Hosan
na zich de laatste 'jaren voortbeweegt heeft
haar een reputatie geschonken, die het
koor t-hans voor luisterend Nederland op te
houden heeft.
Dat haar optreden succes moge hebben!
VELSEN
DE RIJKSPOSTSPAARBANK IN
MEI.
TEGOED WEDEROM BELANGRIJK
GEDAALD.
Ook in de maand Mei heeft aan de ver
schillende postkantoren in -deze gemeente het
totaal der bij de Rijkspostspaarbank gedane
terugbetalingen dat der ingelegde gelden over
schreden, zij het niet, evenals de vorige maand
aan alle kantoren. Alléén Santpoort-Dorp
vormt een gunstige uitzondering; aan dit kan
toor werd circa f 1600 meer ingelegd dan te
rugbetaald. De andere kantoren leverden een
aanzienlijken achteruitgang op, waarvan het
hoofdkantoor in de Kanaalstraat het leeuwen
aandeel n.l. bijna f 20.000 opleverde. Kenmer
kend voor den economischen toestand van
IJmuiden is dat ook bij de Nutsspaarban-k aan
de beide kantoren in IJmuiden in d-e maand
Mei een achteruitgang viel te constateeren
n.l. van bijna f 20.000. Het tegoed der spaar
ders bij de Rijkspostspaarbank en bij de Nuts-
spaarbank in IJmuiden en IJmuiden-Oost
verminderde met ongeveer f 45.000, terwijl het
totaal der opgevraagde bedragen ruim
f 146.000 bedroeg-. Is er iets dat -duidelijker de
verarming onzer plaats demonstreert dan
deze cijfers?
Er werd gedurende de maand Mei ingelegd
DE BRAND IN HANKAU. De Chineesche havenstad Hankau is door een
zwaren brand geteisterd, waardoor 165 huizen werden verwoest en meer dan
20 personen om het leven kwamen.
Oorlog en Darwinisme.
Steeds weer leest en hoort men dat de oor
log een natuurlijk uitvloeisel is van de wet van
Darwin; dat er steeds oorlog is geweest en
steeds oorlog zal zijn.
Dit is de simplistische redeneering, het ge
makkelijk zegje, waarmee zoovelen, ook ver
antwoordelijke staatslieden en militairen zich
van het probleem en de verantwoordelijkheid
afmaken.
Deze opvatting omtrent den oorlog is een
bedenkelijk erfstuk uit de vorige eeuw. Prof.
Nicolai heeft dit indertijd in zijn belangrijk
werk „Die Biologie des Krieges" duidelijk in 't
licht gesteld.
Toen Darwin zijn leer van de „struggle for
life" en de „survival of the fittest" verkondigd
had werd deze leer veelal verkeerd begrepen en
derhalve verkeerd en overhaast toegepast op
allerlei gebieden die door de wetenschap wer
den bestreden.
Wat beteekent „Survival of the fittest?"
Overleven van de meest geschikten; d.i. van
die soorten en individuen die het meest ge
schikt zijn zich aan te passen aan nieuwe of
moeilijke levensomstandigheden, welke het
voortbestaan bedreigen. Deze geschiktheid nu
hangt niet in de eerste plaats en nog minder
in alle gevallen af van de kracht en de ge-
vechtswaarde van soort of individu.
Zeker zijn er diersoorten, b.v. vele roofdie
ren, voor welke de gevechtswaarde een be
slissende factor is in den strijd om het bestaan,
maar dit geldt toch niet voor alle soorten. Zoo
zullen b.v. in moeilijke omstandigheden de gi
raffen met de langste halzen, de egels met de
sterkste stekels, de konijnen met de meest be
sehermende kleur, de hazen met de sterkste
pooten en de schildpadden met de dikste schil
den de beste voortbestaanskansen hebben. In
moeilijke omstandigheden zijn het eigenschap
pen, die veelal met de gevechtswaarde niets
te doen hebben, welke voor de soorten hun
mate van geschiktheid voor den strijd om het
bestaan bepalen.
Waar het vooral op aan komt is dat die soor
ten en die individuen die voldoende aanpas
singsvermogen hebben aan veranderde en ge
vaarlijke omstandigheden, den strijd om 't be
staan met het meeste succes kunnen voeren.
Wanneer men uitgaat van Darwins leer dan
zou ook het lot van de mensehheid bepaald
wordèn door haar mate van aanpassingsver
mogen welke niet afhangt van haar mate van
strijdbaarheid en militaire kracht, doch veel
eer van geheel andere factoren zooals het so
ciale instinct, de collectieve zucht tot zelfbe
houd en het werkelijkheidsbesef.
In den oorlog spelen oude oerinstincten een
geduchte, hoewel veelal verborgen rol. Daar is
en terugbetaald: aan het postkantoor IJmui
den:
Ingelegd f 31095.53
Terugbetaald 50595.37
Minder ingelegd dan terugbetaald f 19499.84
aan het hulppostkantoor IJmuiden-Oost:
Ingelegd f 18759.77
Terugbetaald 26527.10
Minder ingelegd dan terugbetaald f 7767.33
aan het bulppostkantoor Velsen:
Ingelegd f 16614! 31
Terugbetaald 2,3505.71
Minder ingelegd dan terugbetaald f 6891.40
aan het hulppostkantoor V-elsen-Noord:
ingelegd f 6445.76
Terugbetaald 13795.60
Minder ingelegd dan terugbetaald f 7349.84
aan het hulppöstkantoor Santpoort-Station
Ingelegd f 6954.90
Terugbetaald 7774.26
Minder ingelegd dan terugbetaald f 819.36
aan het hulppostkantoor Santpoort-Dorp
Ingelegd f 138'97.47
Terugbetaald 12299.
Meer ingelegd dan terugbetaald f 1598.47
In totaal werd dus aan de verschillende
kantoren ingelegd f 93767.74 en terugbetaald
f 134.497,04 zoodat het totaal der terugbeta
lingen dat der „beleggingen'.' met ruim f 40000
overschreed.
GESLAAGD.
Geslaagd voor het candidaatsexamen voor
Mijningenieur: J. W. Fennell, alhier.
HET NIEUWE PROGRAMMA IN „DE PONT"
Het succes met „de Jantjes" is bij de eerste
vertooning zoo groot geweest, dat de directie
van de bioscoop „De Pont" gemeend heeft
voor hen, die nog niet in de gelegenheid zijn
geweest, deze Nederlandsche film te zien, of
voor hen, die de film nog eens zouden willen
zien, „de Jantjes" voor de tweede maal op het
programma te plaatsen. Ongetwijfeld zal ook
nu de belangstelling groot worden.
In het bij-programma dat zooals we dat in
,,-de Pont" gewend zijn, goed verzorgd is, kan
men ook den befaamden komiek Szöke Sza-
kall bewonderen.
Motorscliade.
Het Italiaansche motorschip „Teresa
Odero" is gisteravond wegens motorschade
buitengaats voor anker gegaan, doch later met
behulp van de sleepbooten Nestor en Stentor
binnengekomen, waarna het de reis naar Am
sterdam met twee sleepbooten der firma
Goedkoop voortzette.
allereerst het strijdinstinct, dat de menseh in
zich heeft als erfdeel van zijn wilde voorouders
die met holenbeer en mammouth vochten.
Prof. Nicolai merkt op hoe deze oude instinc
ten, evenals alles wat oud is, omdat ze oud zijn,
de bijzondere sympathie genieten ook nog van
den modernen menseh en door hem als onont
koombaar en in wezen nuttig worden be
schouwd. Maar daar tegenover stelt hij het feit
dat een instinct schadelijk kan worden voor
zijn bezitter, wanneer het zich niet kan aan
passen aan en vervormen naar veranderde om
standigheden.
Immers, een instinct is blind en voert tot
automatische en domme handelingen wanneer
het niet door andere instincten of door de rede
wordt gecorrigeerd en geremd. Zoo vindt de
vlinder, die instinctief het licht zoekt, den dood
tegen het gloeiende lampeglas.
Het menschdom, dat door zijn agressieve in
stincten en verouderde ideologieën naar den
oorlog gedreven wordt, heeft nog weinig besef
van de totaal veranderde condities van den
krijg. Het strijdinstinct, dat zich in natuurtoe
stand kon botvieren met nagels, knotsen of
speren, bedient zich in den modernen oorlog
van electrici'teit, motoren en gassen en zal
blijken een doodelijk bezit te worden voor het
menschdom, wanneer dit zich niet voldoende
blijkt te kunnen aanpassen aan de nieuwe door
de techniek geschapen omstandigheden en
niet genoeg werkelijkheidszin blijkt te bezit
ten om het groote gevaar te beseffen.
Dit gevaar ligt in het feit dat agressieve öf
strijdzuchtige oerinstincten en nu de ideolo
gieën zich bedienen van voortbrengselen van
het meest gescherpte vernuft.
Het is derhalve noodzakelijk,, dat men gaat
beseffen dat de oude oorlogsideologieën, de
oude leuzen van eer en heldendom niet meer
passen bij de moderne oorlogvoering, dat
2féifs de oude oerinstincten onbevredigd zul-,
len blijven, wanneer men door den onzicht-
baren vijand met gas wordt verstikt of in een
temperatuur van 3000 graden gecremeerd
wordt, of wanneer men dit anderen aandoet
(Wells, Shape of things to come).
Men moet de verouderde en daarom scha
delijke ideeën overboord werpen en de reali
teit niet slechts met het verstand gaan besef
fen maar ook met het gevoel gaan verwer
ken. Dit is niet aangenaam, maar een gebie
dende eisch voor het collectieve zelfbehoud.
Als sprekend voorbeeld van absurde oor
logsideologie noem ik de uitspraak dat de
oorlog voor den man is, wat het moederschap
is voor den vrouw.
Ongetwijfeld schuilt in deze leuze een
groote demagogische kracht zoowel tegen
over de mannelijke als de vrouwelijke jeugd
en is zij geschikt een oorlogsbudget te doen
aannemen en de zakken der wapenindustriec
len te vullen. Zij wordt dan ook met eenige
variatie bij verschillende groote volken ver
kondigd.
Kolonel René Quinton zegt iets dergelijks
in zijn boek „Maximes sur la guerre", 'n boek
dat klaarblijkelijk het product is van een
man die lijdt aan moreele krankzinnigheid.
Ook von Papen en nog onlangs Mussolini
hebben dit giftige woord uitgesproken. Toege
past op den modernen oorlog zou het betee-
keneh dat het mannelijker is aandeel te heb
ben in een technische en chemische uitmoor
ding dan om dien waanz-in te bestrijden en
zijn krachten in te spannen om vrouwen,
kinderen en grijsaards daar voor te behoe
den.
Een belangrijke vraag is, wat ouder is, het
agressieve of het sociale instinct. Dr. v. d. Bij
en andere anthropologen hebben door uit
voerige onderzoekingen aangetoond dat het
gemeenschapsinstinct van den primitieven
menseh minstens zoo oud is als het strijdin
stinct. Bij vele primitieve stammen en volken
vonden zij een sterk gemeensehapsinstinct en
een afkeer van onderllngen strijd.
Er is dus reden de schadelijke voorstelling
te laten varen dat de menseh van oorsprong
een roofdierachtig wezen is zooals Sprengler
zonder bewijs verkondigt en men mag. in
aanmerking nemend het sterke primitieve
sociale instinct van het menschdom, vertrou
wen in een uiteindelijke overwinning van dit
vreedzame instinct.
Verder moest men op grond van boven
staande feten eindelijk eens breken met de
verkeerde opvatting, dat de oorlog een on
vermijdelijk uitvloeisel zou zijn van de leer
van Darwin; in tegendeel, het ligt voor de
hand om de overtuiging te aanvaarden, dat
volgens Darwins leer van het voortbestaan
der meest geschikten de a fschaffing van
den oorlog een logische en noodzakelijke
maatregel is van aanpassing aan de veran
derde omstandigheden, geschapen door de
moderne techniek.
Wie pas de redevoeringen gelezen heeft,
gehouden in het Engelsche Lagerhuis, waar
o.a. Winstin Churchill en Baldwin de drei
gende gevaren schel belichtten en de onmo
gelijkheid betoogden om een wereldstad
eenigszins afdoende te beschermen tegen
moderne luchtaanvallen, zal inzien hoe scha
delijk het agressieve instinct, zich bedienend
van de moderne techniek, zal worden voor
het menschdom, wanneer niet aanpassings
vermogen en gemeenschapsinstinct de over
winning behalen en voeren tot afschaffing
van den oorlog.
Hij zal beseffen hoe veel overeenstemming
er is tussehen een menschdom zich stortend
in een modernen oorlog en een vlinder die
door een instinct misleid, zijn vleugels ver
brandt aan het gloeiende lampeglas.
Dr. J. ROORDA.
