Waar de Stoekholmsehe
BEVERWIJK
ftladecrie ut-ïé-mtauccuds ap üüaUslücUn cpn»tdda^.
Vossebesse» tegen scheurbuik
Toen het Norma-café, waar deze foto genomen is, gebouwd werd protesteerde de
directeur van de nabijgelegen middelbare school, daar hij een slechten invloed
van het café en zijn bezoekers op de leerlingen vreesde. Tegenwoordig komen er
tusschen den middag haast meer scholieren dan volwassenen hun warme lunch
gebruiken en directeur noch ouders hebben reden tot ontevredenheid.
(Van onzen correspondent).
STOOKÜÏDLM, 1 Augustus.
Ben werklooze jongen loopt langs Skepps-
bron, langs ©lussen, langs Kornhamnstorg. Hij
zuigt op een Bridge, die hij van een lotgenoot
gekregen heeft, kauwt nog op het lange pa
pieren mondstuk als 't laatste brokje gloeien
de tabak weggeblazen is door den wind, die
van over het water aangestreken komt naai
de drukke leaden van Gamla Staden. Hij loopt
langs de stapels vrachtgoed bij de kuststoomers
hij loopt langs de witte kottertjes van Lysekil
en Marstrand, waar vaten gezouten haring
op het dek staan en huisvaders onderhandelen
met pruimende visschers, hij blijft staan op
den hoek van een der donkere steegjes, die
als koele kloven tusschen de hooge huizen van
dit oude stadsdeel liggen. Een enkele maal
vraagt hij een voorbijganger beleefd en on
opvallend om geld voor een kop koffie, Men-
schen gaan langs hem heen, zien hem niet,
luisteren niet. Maar dan komt er een haven
arbeider in blauwen overall, die wel werk
heeft, komt er een moederlijk-medelijdende
ziel van een marktvrouw, de jongen krijgt een
paar tien-örings og een vijf-en-twintig öre-
stuk, licht zijn pet en loopt in Funekens
grand Norma binnen, waar hij in overleg met
de dienster uitrekent hoeveel sneden grof
tarwebrood plus een kop koffie en een fooi
zijn kas hem veroorlooft. Dan neemt hij een
krant, leest de advertenties door, de sensatie
verhalen, de politieke berichten en het sport
nieuws, belt op naar een kennis, slurpt aan
de koffie, kijkt eens naar buiten door de
groote ramen, die een meer dan eens ge-
teekend brok van 't bonte leven op de bloe
menmarkt van Kornhemnstorg met daarach
ter de kaden en 't glinsterend vlak van het
Malarmeer en de hoogten van Södermalm, om
lijsten. Daar midden voor de raamvlakken
hangen kleine scheepjes met bolle zeilen,
achter in 't café spreiden scheepslantaarns
zwak licht over de tafels met de vroolijke
kleedjes en glanzen oude koperen gebakvor-
men boven het buffet en om den open haard.
Er hangen schilderijen langs de wanden van
een jongen modernen kunstenaar, er zijn een
paar goede etsen van Stoekholmsehe kaden
en op een kastje ligt een flesch met een
trotsch fregat op schuimende stopverfgolven.
Het lage plafond van ruwe planken is bé-
schilderd met etiketten van bierfleschjes uit
den tijd van vóór de fusie der groote brouwe
rijen en oude voerlui en havenarbeiders heb
ben een beetje medelijden met zichzelf, wan
neer ze denken aan het verschil tusschen de
pilsner Klass II, die nu voor hen staat, en
het schuimende bier van vroeger, waaraan die
etiketten de herinnering bewaren. Kantoorbe
dienden komen om te lunchen, een winkel
juffrouw bestelt koffie, brood, een krant en
sigaretten, een zeeman met blauwe ankers op
de handen monstert met kennersblik de oude
scheepjes en de flesch met het fregat, onder
gaat de gezellige kajuit-sfeer van dit volks
café-restaurant, dat evenals Den Gyllene
waardige .«eetgelegenheden van Stockholm in
Freden en Branda Homten bij de beziens
waardige eetgelegenheden van Stockholm in
den Baedeker hoorde te staan.
En wanneer deze reisgids aller reisgidsen
zich nog eens even zeer voor sociale instel
lingen als voor musea, kerken, uitzichtpunten
en hotels gaat interesseeren, zal hij in zijn aan
Zweden of Stockholm gewijde deeltjes Norma
zeker gaan vermelden en den toerist den weg
wijzen naar enkele dezer cafés, die door hun
van goeden smaak en stijl gevoel getuigende
interieurs belangwekkend zijn, of naar an
dere, die door hun moderne technische in
richting aan den spits staan van wat de laat
ste jaren in ons werelddeel op het gebied
van cafés en restaurants tot stand is ge
bracht.
Met een van de heeren van het hoofdkantoor
hebben wij dezer dagen de ronde gedaan om
de Norma's voor én achter het buffet te
leeren kennen En zoo van Oost naar West, van
Zuid naar Noord door de stad kruisend met
een snelle auto, dan hier, dan daar stoppend
waar in vuurroode of knalgele licht'bak-letters
Norma tegen een gevel- geschreven stond,
merkte je al spoedig hoe systematisch de cafés
van deze onderneming over de stad verspreid
zijn. Men heeft er in de groote straten van de
belangrijke buurten, maar men heeft er ook
op plaatsen aan den buitenkant, bij de havens,
in industriewijken. Daar was er een in de na
bijheid van de steenkolenhavens, eenvoudig
en keurig ingericht met veel ruimte tusschen
de tafels, makkelijk te reinigen vloeren en uit
stekende ventilatie, omdat kolensjouwers nu
eenmaal vuile schoenen plegen te hebben en
hun kleeren soms vrij onaangename luchtjes
verspreiden. Een andere, nauwelijks een jaar
geleden gereed gekomen, maakt deel uit van de
markthallen voor groenten, fruit en bloemen
en is daarom zóó ingericht, dat ook in de spits
uren ieder zeer snel bediend kan worden. We
zagen een der oudste Norma's, waar men een
gezellige sfeer had weten te scheppen door
het overigens aan strenge hygiënische eischen
voldoende café in te richten als een lande-lij
ken herberg met ronde tafels, tinnen borden
op de lambrizeering, een oude staande Mora-
klok bij het raam en antiquiteiten en voort
brengselen van hemslöjd als versiering van de
houten wanden. Maar daartegenover stond
weer een Norma, de modernste van het der
tigtal, waar trouw de nieuwste beginselen van
zakelijkheid waren toegepast, waar men met
uitzondering van wandschilderingen geen
andere versiering had dan een klok en strakke
lichtbakken, waar karmijnrood leer de lange
banen dekte, plafond en wanden kanariegeel
waren en veel blank metaal glom.
En verder gingen we van Norma naar Nor-
ma, liepen we eetzalen, keukens, provisieruim
ten door. Hier wekte een te'lefooninstallatie
voor de bestellingen tusschen buffet en keuken
de belangstelling, daar was er een genoeglijke
open haard, waarin op wintersche Zaterdag
avonden een blokkenvuur knettert, elders
werden ingeiiieuse machinerieën getoond,
automatische kurkentrekkers of branders van
gastoestellem, die alleen branden zoolang er
een pan op staat, waardoor men de gasreke-
ning met 55 procent zag dalen, electrische.
warmtekasten", waarin het eten niet dood-
gekookt wordt of speciale koelkasten voor de
tallooze hors d'oeuvre-schoteltjes, die de be
faamde „smorgasbord" van vroeger jaren
trachten te vervangen. En tenslotte kwamen
we dan ook in de centrale keuken, waar spe
ciale gerechten voor lijders aan ingewands
ziekten en vegetarische schotels klaar gemaakt
worden en waar tot voor kort een van de
vrouwelijke assistenten van het bi-o-chemische
instituut van den Nobelprijswinnaar prof. Von
Euler den scepter, in casu den potlepel,
zwaaide.
Want dit is het merkwaardige van Norma,
dat de h-eele zaak opgezet is „ten dienste van
het algemeen", dat het zoo'n beetje een in
stelling van liefdadigheid is, waar men er in
de eerste plaats rekening mee houdt, wat het
beste voor de klanten is en pas in de tweede
plaats denkt aan het commercieele belang
van de onderneming. Kaféaktiebolaget Nor-
ma is een jaar of tien geleden opgericht door
eenige vermogende hoofdstedelingen, die ver
betering wilden brengen in de eetgelegenhe
den voor de arbeiders, de kantoorbedienden,
het winkelpersoneel, voor menschen, die ge
dwongen zijn buitenshuis te eten en die niet
al teveel besteden kunnen voor ontbijt, warme
lunch en middageten. Het Zweedsche eten is
een heel kapittel op zichzelf, dat moeilijk in
enkele regels te behandelen is, en daarom kan
hier alleen vermeld worden, dat uit sleur, ge
makzucht of heilige traditie het voedsel van
een groot deel van het Zweedsche volk en
tevens het eten, dat men in de meeste restau
rants krijgt, practisch vitamine-vrij is, dat
menschen, die geregeld op restaurant-eten zijn
aangewezen meestal na eenige jaren maag
kwalen krijgen en dat scheurbuik in Norrland
nog meer zou voorkomen dan thans reeds het
geval is, wanneer men daar „lingon", geen
vossebessen had, die rauw te eonserveeren zijn
en 's winters als eenige „groente" veel ge
geten worden.
Norma heeft nu getracht de voedingswaarde
van het restaurant-eten te vergrooten, door
in samenwerking met menschen der weten
schap nieuwe bereidingswijzen uit te den
ken en toe te passen, door de verschillende
menu's zoodanig samen te stellen, dat de op
het gebied van het eten zeer conservatieve
klanten niet lastig worden en toch voldoende
vitaminen naar binnen krijgen, bij voorbeeld
door aan elk portie v-leesch wat vossebessen
toe te voegen, vleeschgerechten met groenten-
soep te combineeren of aardappels in den schil
in stoom te koken, terwijl voorts rauw-gecon-
serveerde sinaasappellimonade een zeer gelief
de nieuwigheid bij Norma blijkt te zijn. Maar
dan tevens heeft men de prijzen zoo laag ge
steld als mogelijk was bij het gebruik van
uitstekende grondstoffen, zoodat een behoor
lijk Zweedsch middagmaal van drie gerechten
slechts kr. 1.25 kost en een maal van twee
gerechten zonder keuze kr. 0.80 of onderschei
denlijk 48 en 31 cent.
Eiken dag worden er in de Norma-cafés
ongeveer 10.0-00 koppen koffie geserveerd en
daarnaar berekent men het aantal dagelijk-
sche bezoekers op ruim 20.000. De omzet per
jaar beloopt ver over de vijf millioen kronen,
maar het aandeelenkapitaal is slechts 450.000
kronen.
Volgens de statuten, die alleen met goed
keuring van de gemeentelijke overheid ge
wijzigd mogen worden, kan geen hooger divi
dend uitgekeerd worden dan 7 procent. Mocht
er meer winst gemaakt worden, dan besteedt
men het overschot aan uitbreiding of verbete
ring van de cafés en als er dan nog wat
overschiet komt dit toe aan instellingen ten
algemeene nutte. Zoo is voor het verstrekken
van eten aan werkloozen in 1932 en 1933
40.000 kronen aan het armbestuur geschonken,
en kregen in samenwerking met een vereeni-
ging van liefdadigheid in 1933 el'ken dag 1300
werkloozen een stevig middagmaal en boven
dien worden nog duizenden bons voor eten
tegen gereduce-er-den prijs verkocht aan per
sonen en instellingen die werkloozen en bede
laars geen geld willen geven.
Norma doet ongetwijfeld een belangrijk
sociaal werk. Norma heeft volks-caf-és-restau-
rants geschapen, die gezellig en hygiënisch zijn
en te-vens den schoonheidszijl van de bezoe
kers ontwikkelen terwijl zij er voedzaam eten
naar binnen werken. Norma is een uitkomst
voor arbeiders, die tusschen den middag niet
naar huis kunnen, voor schoolkinderen, die
er tusschen de scliool-uren 'speciaal kinder
eten krijgen, voor jongè menschen, die met
een beetje geld moeten zien rond te komen.
En de dertig Norma's mogen dan slechts een
klein percentage uitmaken van de 943 cafés
en restaurants van het 525000 inwoners tellen
de Stockholm, zoo goed als de reclame en
de spijskaarten van Norma nagevolgd zijn
door concurrenten, zoo heeft Norma ook in
andere, belangrijker opzichten grooten invloed
uitgeoefend op deze zaken, daar deze zich zoo
langzamerhand meer en meer genoodzaakt
zien om zich aan te passen. G. B.
De Sigarenindustrie i
Beverwijk.
Weinig werkloosheid.
Omzet in stijgende lijn.
Een prettig geluid hoorden we Woensdag
middag bij een onderhoud met den heer W.
Maters, lid der directie van de N.V. Sigaren
fabriek v.h. Gebr. Majoor te Beverwijk.
,In onze industrie heerscht gelukkig weinig
werkloosheid", aldus de heer Maters. „Wij
werken onder denzelfden norm als het vorig
jaar en de omzet beweegt zich zelfs in een
stijgende lijn. In onze fabriek vinden nog
steeds bijna 250 menschen een bestaan. In Be
verwijk zijn nog een paar kleinere fabrieken,
waar ook nog een aantal sigarenmakers werk
vinden. Toch ondervindt natuurlijk ook onze
industrie de nadeelen van dezen malaisetijd
en wel door de verhoogde accijnsbelasting".
„Hoe ziet u de toekomst voor deze industrie
in?"
„Vrij goed. Toch zou de toekomst veel gun
stiger zijn, als het Nederlandsche publiek de
sigarenindustrie wat meer wilde steunen. Om
het maar ronduit te zeggen: het Nederland-
sche publiek moet meer sigaren en minder
sigaretten rooken. Men zal daardoor voorko
men dat de werkloosheid in de sigarenindus
trie minder wordt, want het is bekend, dat bij
deze industrie nog maar weinig met de ma
chine gemaakt wordt. In ons land zijn in deze
industrie ruim tienduizend menschen werk
zaam, ongeacht de reizigers en het kantoor
personeel. Het zal dus vermoedelijk 14.000
personen zijn. Bovendien komt de benoocligde
tabak voor tweederde gedeelte uit Neder
landsch-Indië, namelijk uit Java en Sumatra.
Welk een verschil met de sigaretten! De daar
voor benoodigde tabak komt ongeveer voor
honderd procent uit het buitenland, meestal
uit Macedonië, en dan worden de sigaretten
vervaardigd op buitenlandsche machines.
Handenarbeid komt In die industrie haast
niet voor; een betrekkelijk klein aantal ar
beiders verdient er dus zijn brood in. Wie dus
weinig sigaren en veel sigaretten rookt, be
voordeelt het buitenlandsch kapitaal en be
nadeelt eigen landgenooten. De sigarenfabrie
ken in ons land werken bijna alle uitsluitend
met Hollandseh kapitaal".
„Naar welke sigaren is tegenwoordig de
meeste vraag?"
„Naar die van zes .cent. De omzet van siga
ren van acht en tien cent en duurder is ook
nog wel beduidend, maar de grootste vraag
is toch naar sigaren van zes cent en ook naar
cigarillos van drie-cent. En die zijn ook heel
goed. We hooren wel eens rookers zeggen, dat
de kwaliteit van de sigaren, die ze altijd ge
wend zijn te rooken, hun niet meer bevalt;
dat die minder wordt. Maar ja, dat wordt toch
niet alleen bij de sigaren geconstateerd. 1-Ioe
dikwijls doet zich dat bijvoorbeeld ook niet
bij de aardappelen voor. Hoe vaak gebeurt het
niet, dat de smaak van aardappelen van pre
cies dezelfde soort den eenen tijd beter is, dan
den anderen. Moeder Natuur levert nu een
maal niet altijd hetzelfde. De smaak kan gra
dueel vier procent verschillen. Daarom ge
beurt dit ook wel eens met sigaren. Tabak is
ook een natuurproduct, dat aan smaakverschil
onderhevig is. Maar dat herstelt zich later
wel vanzelf weer."
De heer Maters sprak tenslotte nog eens
den wensch uit, dat de Nederlandsche mannen
de voorkeur aan de Nederlandsche sigaren
zullen blyven geven tot bevordering van deze
zoo bij uitstek nationale industrie.
DE FILMS VAN DEZE WEEK.
Kennemer-Theater.
In het Kennemer-Theater draait deze week
de film „Aloha", een steiik emotioneel drama
uit de tropen, met de bekende Amerikaan-
sche acteurs Eaquel Torres, Ben Lyon en
Thelma Todd in de hoofdrollen. Het betreft
hier een liefdesgeschiedenis. Ilanu, een schoo-
ne halfbloed, moet volgens de oeroude ge
woonten van haar voorvaderen een levens
gezel kiezen. Ka'nea hoopt hiervoor in aan
merking te komen, maar zooals het meer in
het leven gaat, gebeurt het ook hier: Ilanu
bemint Jimmy Bradford, hoewel deze nog
nooit een woord van liefde tot haar gespro
ken heeft. Haar grootvader ergert zich aan
haar weigering en voorspelt haar een vreese-
lijk lot: zij zou slechts vrede vinden in de
armen van de vuurgodin Pele, maar Ilanu
maakt zich daar niets ongerust over. Zij
vlucht naar Jimmy in het kamp der blanken.
Deze vindt haar hartverscheurend schreien
de aan het strand en de lezers begrijpen
reeds, dat hij de bekoring, die van Ilanu uit
gaat, niet weerstaan kan. Hij belooft haar
altijd te zullen liefhebben. De oude heer
Bradford wil van een echtverbintenis echter
niets weten en wijst beiden de deur. Zij le
ven nu zeer sober verder. Als Bradford Sr.
sterft, laat hij Jimmy bij zich komen. Deze
brengt zijn vader in den waan, dat hij Ilanu
naar haar eiland teruggezondem heeft en be
looft hem, zijn zaken weer te uilen behar
tigen en den naam Bradford hoog te houden.
Hij verhuist dan met zijn vrouw naar het
oude huis. Zijn zuster Winnie, die al van het
begin af een antipathie tegen Ilanu heeft
gekoesterd, probeert nu Jimmy tegen zijn
vrouw op te stoken. Met veel leelijike intriges
weet zij dat gedaan te krijgen. Als Ilanu zich
in staat van dronkenschap schandelijk ge
draagt, raakt Jimmy buiten zichzelf van
woede en beschuldigt haar, niet geschikt te
zijn om hun kind op te voeden. De veel ge
plaagde moeder komt dan tot de overtuiging,
dat haar dood de eenige manier is om haar
liefde voor man en kind te bewijzen. Hiertoe
beklimt zij den vulkaan om zich in den vuur
gloed van den krater te storten. Intusschen
komt Jimmy tot de wetenschap, dat zijn
vrouw het slachtoffer is geworden van Win
nie's wraakzucht. Hij komt nog juist op tijd
om haar te redden en weer een nieuw leven
te beginnen.
De handeling van dit pakkende drama
speelt zich gedeeltelijk af in New-York en
gedeeltelijk op een Zuidzee-eiland, waarop
men mooie natuurtafereelen te zien krijgt.
Vooral d-e slotscène in den krater is het meest
krasse staaltje, dat ooit in Amerika op de
film gebracht werd.
Het tweede hoofdnummer heet „Chocola
de Baby", een dolle soldatenklucht, waarin
de Hollandsche filmster Ery B-os de hoofdrol
vervult.
De electriciteitstarieven.
Verlaging- voorgesteld.
Een der oudste Norma-café's te Stockholm is ingericht in oud-Zweedschen stijl
stijl met planken wanden, een tiktakkende Mora-klok en een merklap in een
lijstje.
Gedeputeerde Staten hebben B. en W. doen
weten, dat de provincie als tijdelijken maat
regel. den toeslag op den prijs der maximale
belasting, thans bedragende 50%, zal ver
lagen tot 25%, mits overeenkomstig aanwij
zing van den Minister van Waterstaat, ten
genoegen van Gedeputeerde Staten zoodanige
maatregelen worden getroffen, dat de toege
stane prijsvermindering ten volle ten goede
komt aan de plaatselijke afnemers van elec-
trischen stroom.
De hieruit voortvloeiende mindere lasten
bedragen voor deze gemeente f 6894 per jaar.
In verband hiermede hebben B. en W. den
Directeur der Lichtbedrijven opdracht ver
strekt om een verlaging der tarieven voor te
bereiden, waarmede globaal het genoemde
bedrag gemoeid zol zijn.
Genoemde Directeur heeft in een aan B. en
W. uitgebracht rapport geadviseerd om de
tarieven te herzien.
Met de geadviseerde tariefsherziening is
een bedrag gemoeid van f 7380.42. terwijl
zooals gezegd beschikbaar is f 6894, zoo
dat nog een bedrag van f 486.42 uit de ge
meentekas moet worden bijgepast.
De Commissie voor de Bedrijven, wier ad
vies B. en W. hierover hebben ingewonnen,
heeft bericht, dat zij zich met het voorge
stelde kan vereenigen.
Ook bij B. en W. bestaat tegen de geadvi
seerde tariefsverlaging geen bezwaar, zij stel
len den Raad voor in dien zin een besluit te
nemen.
SUBSIDIE AAN DE BLOEMENTENTOON
STELLING.
Door het bestuur der Algemeene vereeniging
voor bloembollencultuur te Haarlem is 'ver
zocht ten behoeve van de in een gedeelte van
het wandelbosch Groenendaal te Heemstede te
houden bloemententoonstelling van 15 Maart
19 Mei 1935 een subsidie te willen verleenen
van f 50 voor het uitloven van eereprijzen en
medailles.
Daar van deze tentoonstelling groote ver
wachtingen worden gekoesterd als een middel
tot herstel en vergrooting van het afzetge
bied van bloembollen en een en ander vooi"
deze gemeente ook van groot belang is, stel
len B. en W. den Raad voor het genoemde be
drag toe te staan.
BENOEMINGEN.
Voordracht voor de benoeming van perso
neel aan de gemeentelijke huishoud- en in
dustrieschool.
Met ingang van 1 September 1934 in vasten
dienst tot: Leerares in costuum-, linnennaaien
en knippen.- N. H. Smit, sedert 1 September
1932 in tijdelijken dienst aan de school werk
zaam.
Met ingang van 1 September 1934 in tijde
lijken dienst voor ten hoogste 6 maanden tot:
Leerares in koken, warenkennis en voedings
leer; C. Kaaskooper, sedert 1 Maart 1933 als
zoodanig tijdelijk aan de school verbonden.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen heeft zijn goedkeuring aan de
voorgestelde benoemingen gehecht.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
Bilderdijk N.-Orleans naar Rotterdam via
Londen 14 (9,57 v.m.) 625 mijl W. van Valen-
tia.
Breedijk 13 van Rotterdam te Philadel
phia.
Drechtdijk Rotterdam n. Vancouver 14 v.
Londen.
Statendam 14 v. New-York n. Rotterdam-
HALCYON LIJN.
Vredenburg, 14 van Emden te Lulea.
Stad Dordrecht 14 van Bagnoli n. Melilla.
Stad Zwolle 14 van Kalmar n. Riga.
Rozenburg 14 van Lissaibon n. Setubal.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
Maaskerk (thuisreis) 14 v. Las Palmas via
Havre
HOLLANDBRITSCH-INÖIë LIJN.
Streefkerk (thuisreis) 14 van Colombo.
JAVA—CHINA—JAPAN LIJN.
Tjikandi Macassar n. Japan 13 van Ba-
j&via.
Tjinegara, Sjanghai n. Java 14 v. Macas
sar.
JAVA—MAURITIUS—AFRIKA LIJN.
Barentsz 13 van Zanzibar n. Batavia.
Roggeveen 14 van Pt. Natal n. East-Lon
don.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
Alkmaar, Chili n. Amsterdam 13 te Valpa
raiso.
Amazone 14 van Kopenhagen naar Gdynia
Ariadne 15 v. Oporto te Amsterdam.
Bennekom Chili naar Rotterdam 14 (12,6
n.m.) 45 mijl N. v. Land's End.
Bacchus 16 (7 n.m.) van Valencia te Am
sterdam verwacht
Costa Rica 14 v. Drontheim n. Merok.
Deucalion 14 van Oran n. Barcelona.
Satumuis Varna n. Amsterdam, pass. 14
(11.45 n.m.) Lydd.
Triton 14 van Piraeus te Panormo.
Venus 12 van Curasao n. Belize.
Flora 13 van Maracaibo te New-York.
KON. HODL. LLOYD.
Orania (thlisreis) 14 (7 n.m.) van Lissa
bon 18 verwacht.
Zeelandia (uitreis) 15 (1 v.m.) van Fun-
chal.
Montferland (thuisreis) 14 Aug. van
Bahia.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
Dempo (thuisreis) p. 14 (7 v.m.) Perim.,
Baloeran (uitreis) p. 15 (1 v.m.) Suez.
Kota Gede (thuisreis) 14 van Belawan.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
Alwaki (thuisreis) 14 van Victoria (Bra).
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN.
Manoeran 13 van Calcutta te Tacoma.
Silverwillow Calcutta n. Vancouver 13 van
Manilla.
Silverelm N.-Orleans n. Calcutta 14 te
Kaapstad.
Silverbelle 12 van Vancouver te Portland
(O).
STOOMVAART MIJ. NEDERJLAND.
Marnlx van St.-Aldegonde (thuisreis) 15
te Genua.
Poelau Bras (uitreis) 14 v. Sabang.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
Calchas, Japan n. Rotterdam 15 van Sin
gapore.
City of Winnipeg, Dairen n. Rotterdam ver
trok 18 van Havre via Londen.
Neleus, Batavia n. Amsterdam, 15 van
Port Said.
Pyrrhus, Batavia n. Liverpool 14 van Port
Said.
Perseus, Japan n. Rotterdam p. 15 Gibral
tar.
AANGEKOMEN
14 Augustus:
Euterpe s.s. Bordeaux
Calypso s.s. Patras
Altona s.s. Ned. Indië
Josef Bergendorff m.s. Karlstad
Elise Schulte s.s. Narvik
Wolsum s.s. Archangel
15 Augustus:
Ariadne s.s. Oporto
Hans m.s. Skelleftea
Kalmarsund X ss. Norresundet
Irtysch s.s. Leningrad.
Ask s.s. Hudikvall
Njassa s.s. Antwerpen
Gapern s.s. Karlstad
(Broughty s.s. Kircaldy
VERTROKKEN.
14 Augustus:
Drittura m.s. Londen
iHardenberg s.s. Archangel
Hercules s.s. Antwerpen
Lillie Matthiessen s.s. Antwerpen
Iris s.s. Blyth
Elpenor s.s. Hamburg
Schieland s.s. New Castle
Bodegraven s.s. Curasao
Meliskerk s.s. Hamburg
Vliestroom s.s. Hull
Merel s.s. Londen
Rijnstroom s.s. Leith
Ford Fisher s.s. Pemyn
Geen sloopwaarde.
Het aan het Zuid-Afrikaansch Gouverne
ment toehehoorend stoomschip Nautilus zou
worden opgeruimd doch men kon er zelfs
geen sloopwaarde aan toekennen. Daarom
heeft men het schip maar afgetakeld en in
zee tot zinken gebracht.
Toenemend passagiersverkeer.
In het eerste halfjaar van 1934 is het pas
sagiersverkeer over den Noord-Atlantischen
Oceaan met 5000 passagiers toegenomen, wat
op een vermeerdering van 7 pet tegenover
het vorig jaar neerkomt.
Ertsaanvoer.
(Het Zweedsche stoomschip Hebe is van
Otterbacken aangekomen met een lading erts
voor de Hoogovens.
Voor legger verkocht.
Het tankstoomschip Athelcrest van de
United Molasses Campany, dat reeds sedert
1931 heeft opgelegen, is aan een combinatie
te Vlissingen verkocht. Het schip is naar
laatstgenoemde haven gesleept en zal daar
dienst doen voor legger waaruit de schepen
kunnen bunkeren.
Reserve-Lichtschip uitgelegd.
Het Terscheilinger Lichtschip zal tijdelijk
door het reserve-lichtschip vervangen wor
den. Nadere bijzonderheden worden vermeld,
in de Berichten aan Zeevarenden.