De groente- en fruitmark!
te Amsterdam.
Veertig jaar aan de Marnixstraat.
Rubriek voor Vragen.
Thans naar terreinen in West.
Het ls half vijf in den morgen. Amsterdam
Slaapt. In bleekgele, trillende strepen weer
kaatst het vochtige asfalt de lichten der elec-
trische lantaarns. De stad is uitgestorven, er
rijden geen auto's geen trams. Een nacht
waker, wiens stok regelmatig de straat aftikt,
neemt mij goed in zich op; hij zou wel eens in
mijn tasch willen kijken, die een suspecte
ouit vertoont veroorzaakt door een on
schuldig pak brood.
Bij het Leidsche boschje is een rood licht,
dat brandt bij den grond en automobilisten
moet waarschuwen voor een opgebroken weg
dek, het eenige dat leeft. Dan dringt het
tjoeke-tjoek van een motor tot mij door; een
schuit met groenten glijdt onder de brug aan
de Nassaukade weg. Tegelijk zie ik een
enorme vrachtauto met groenten, hoog opge
stapeld over het Leidschplein rijden.
Ons doel is hetzelfde: de groente- en fruit
markt aan de Marnixstraat.
Daar is op dit vroege uur vaji slapen geen
sprake meer.
Over een lengte van een kilometer, van
Pa ss eer dergracht tot Rozengracht, is de Mar
nixstraat gebarricadeerd door alle soorten
vehikels en steeds komen er meer bij. Vracht
auto's tractors, handkarren, paard- en wa
gens staan dwars over de tramlijnen heen,
het water ligt vol schuiten. Honderden han
den tillen de bakken en manden met groen
ten en fruit van de voertuigen, voor de pak
huizen van de grossiers worden de uitstallin
gen gemaakt.
Lampen, bengelend aan karren, verlichten
de paard-en, die na hun langen rit met hun
kop in een smakelijken hap groentenafval
duiken. De stemming op de markt is opgewekt
men neemt de verkeersstagnaties zonder on
geduld op en ondanks het drukke werk is er
nog tijd voor een grapje. Men hoort er vele
soorten „plattelandsch spreken, want het zijn
meest echter buitenmenschen, die met hun
waar naar de markt komen: Haarlemmer
meer, de Streek, Broek op Langendijk, de
Beemster en de Worm-er, de omtrek van Lei
den, blijken de groenten-oorden te zijn, het
frudt k-omt hoofdzakelijk uit het Westland, de
Betuwe, Zeeland en Limburg.
Niet alleen vóór maar ook tusschen en
achter de Marnixstraat ligt het marktterrein
dat met zijn haventjes en schiereilanden
een typisch geheel vormt. De voorzijde van
de Marnixstraat met de grachten er bij trekt
alle drukte naar zich toe, de loodsen op de
schiereilandjes liggen verlaten. Maar op één
plek is het ook achter de Marnixstraat vol le
ven en vertier, bij het gebouw van de Am-
sterdamsche V-eiling van Land en Tuinbouw
producten, waar alles in gereedheid wordt
gebracht voor de groentenveiling, die om half
zes gaat beginnen.
Het is voor iemand, die er vreemd inkomt,
niet zoo -gemakkelijk, uit deze markt wijs te
worden. Hoe zit de handel hier in elkaar, wie
verkoopen en wie koopen er? Kan een ^huis
vrouw, die een pondje -pruimen noodig heeft,
maar zoo naar een kar gaan en het koopen?
Dit laatste worde hier zoo goed als niet ge
daan. Koopers zijn niet de consumenten, maar
alleen de winkeliers en de venters, en als
deze omstreeks acht uur voorzien zijn, komt
een groep menschen aan de beurt, van wie u
misschien nog nooit hebt gehoord.
Het zijn de „piekaniers", een soort gelegen-
heidsventers, die zich van de overgeschoten
artikelen tegen lage prijzen meester maken;
zij hebben geen vaste wijk en geen vast ar
tikel, zij „pikken mee" wat ze krijgen kunnen.
En de verkoopen? Op vier manieren worden
groenten en fruit op de markt gebracht. Daar
zijn in de eerste plaats de telers zelf, meest
uit de naaste omgeving der stad, die worden
verdeeld in natte en droge tuinders, al naar
ze hun producten in schuiten en vletten of
per voertuig naar de markt transporteeren.
Dan is er een categorie „aanvoerders", die
voor producenten van elders de waren aan
voeren; een derde groep vormen de hande
laren, die op andere veilingen producten
koopen en deze hier weer van de hand doen.
En tenslotte is er de verkoop door middel van
de veiling.
Zoo'n veiling lijkt eerst een erg ingewikkeld
bedrijf. Ik zie de koopers zitten in oploopende
banken; op lorries worden de groenten voor
gereden, een man roept met luide en voor
mij onverstaanbare stem iets af, naast hem
zitten twee anderen in razend tempo te
schrijven, een vierde neemt telkens wat
groenten van de lorrie en houdt met uitnoo-
digend gebaar een smakelijk bloemkooltje,
een bos wortelen, den koopers voor. D-e
meeste aandacht is voor een groote klok met
langzaam ronddraaienden wijzer, de veiling-
klok.
De directeur van de Amsterdamsche Veiling,
de heer H. J. Houtkooper, verklaart mij de
werking van de klok. De man, die den wijzer
in beweging brengt, is de veilingmeester, hij
roept den inzender de kwaliteit en de hoe
veelheid af van de monsters te veilen groen
ten.
Naast den veilingmeester zit de man, die
nummer en prijs op bonnen noteert, zijn
buurman rekent het te betalen bedrag uit.
Straks, als het fruit wordt geveild, komt er
nog een mannetje bij; hij berekent de omzet
belasting.
Het is merkwaardig, het tempo te volgen,
waarin dit alles zich afspeelt. De administra
tie van de veiling, waar alles contant wordt
verkocht wat op de markt niet het ge
val is zit perfect in elkaar; de kooper kan
straks meteen zijn waar meekrijgen, de reke
ning ligt voor hem klaar; den inzender wordt
nog denzelfden dag de ingevulde lijst met
opgaaf van den prijs der voor hem ver
kochte waren per post toegezonden.
De directeur van de veiling, die mij ver
telt, dat de omzet ongeveer 11/2 millioen gul
den per jaar bedraagt en dat het gebouw van
de gemeente wordt gepacht, brengt mij in
kennis met bekende personen in deze om
geving. Het gesprek komt op de nieuwe
marktterreinen in West, waarheen half Octo
ber ook de veiling wordt verplaatst. Deze ver
andering wordt algemeen als een groote ver
betering beschouwd: het opslaan van groen
ten en fruit gaat in het tegenwoordige ge
bouw nog wel, al_ is de ruimte niet groot,
maar voor de aardappels is in 't geheel geen
plaats; zij liggen op schuiten aan de
Nassaukade. En dan: er zijn in de nieuwe
marktlokaliteiten twee veilingklokken, zoodat
de groenten- en fruitveiling gelijktijdig
kunnen plaats hebben. Hoe bezwaarlijk het
acUiteï êtear taie» nas öetfê gïsftstes
blijkt dezen morgen duidelijk: de aanvoer
van fruit is zóó groot dat tenslotte de groente
er voor moet wijken; terwijl steeds weer
nieuwe lorries met 't prachtigste fruit voor de
klok worden gereden zoo slecht als dezen
zomer de groententeelt is, zoo rijk en over
vloedig zijn de vruchten geoogstverzamelt
ergens in een hoek van het gebouw een der
veilingmeesters de groentenkoopers om zich
heen: het laatste gedeelte van de aangevoer
de groenten wordt mondeling geveild.
Als te ruim half negen de veiling van
groenten, aardappelen en fruit is afgeloopen,
leidt mijn pad naar huis niet over rozen,
maar over glibberige koolbladen, rotte prui
men en gekneusde tomaten; de Marnixstraat
ligt er mee bezaaid. Straatvegers zwaaien
fanatiek hun bezems, luid bellend banen de
tramwagens van lijn 7 en lijn 10 die tot
half negen een andere route hebben gevolgd
zich een weg door de verkeersobstakels, die
haastig worden verwijderd; met het straat-
vuil zijn zij de laatste overblijfselen van een
tooneel vol activiteit, dat zich lederen mor
gen in de vroegte eenige uren lang afspeelt,
terwijl de verdere stad nog in diepe rust is.
Het vervolg krijgt men op andere plaatsen
in de stad. De winkeliers voeren bestellingen
uit of ontvangen hun klanten in den winkel,
de venters trekken met hun waar langs de
huizen. Op de drukke markten aan de ten
Katestraat en de Albert Cuypstraat om er
enkele te noemen komen de huisvrouwen
haar karabiezen vullen met groenten en fruit.
Op het Waterlooplein bij de Mozes en Aaron-
kerk is het een bijzonder levendige handel;
men koopt er de meloen in „brokken" voor
een paar centen aan de karren en peuzelt zijn
part ter plaatse met smaak op.
Met de bloemenveiling, die dagelijks van
half twaalf tot drie uur in het veilinggebouw
aan de Marnixstraat wordt gehouden, is het
ongeveer hetzelfde; ook de bloemen, die daar
worden gekocht, vinden we op tallooze plein
en straathoeken op karren en in kunstige stel
lages terug, het stadsbeeld opfleurend.
Een bloemenveiling is minder aantrekke
lijk dan ik het mij had voorgesteld; het nuch
tere afroepen, 5 cent 2 maal voor no. 15, wat
dus beteekent dat kooper no. 15 twee bosjes
bloemen van 5 cent heeft gekocht, en dat zoo
eenige uren door, is niet bepaald bevorderlijk
voor het scheppen van een poëtische sfeer. Al
evenmin als het werk van den man, die de
bloemen aan de koopers vertoont en die juist
als hij een op het oog schitterende bouquet
zinnia's, anjers of gladioles omhoog houdt, er
verpletterend eerlijk bijvoegt: „bruine smet
ten", „niet heelemaal zuiver", „iets gele je". De
poëzie vind ik tenslotte terug in de bloemen
namen op de lijsten van de inzenders: als ik
die niet had gezien, zou ik niet hebben ge
weten, dat er b.v. een „Goldene Sonne" en een
„Roem van Aalsmeer'' waren geveild!
Op 15 October gaat dit alles hier weg. Het
was de le April 1895, dat de groente- en fruit
markt aas Marnixstraat ïn gëbrüik wëra
genomen, nadat de groentemarkt eenige
eeuwen op de Prinsengracht was gevestigd ge
weest, terwijl de fruitmarkt op den Singel tus
schen Raam- en Heisteeg was gehouden. Het
bezwaar van een markt in een straat achtte
het toenmalige college van B. en W. van Am
sterdam niet naar een rapport van de com
missie tot onderzoek van den toestand van
het marktwezen, ingesteld in 1913, memo
reert „omdat de drukte alleen in den vroe
gen morgen plaats heeft, de straat veel bree
der is dan de Prinsengracht en de bebouwing
geschiedt ten gerieve van direct bij de markt
betrokkenen, die dus geen bezwaar tegen de
drukte zullen maken."
Toch was in 1885 door den toenmallgen di
recteur van het Abattoir, die een buitenland-
sche reis had gemaakt, waarbij hij o.a. de op
dracht had vervuld „de groentemarkten goed
op te nemen" al een rapport uitgebracht, dat
de inrichting van een overdekte markthal, een
goed, ruim, behoorlijk verlicht en geventileerd
gebouw bepleitte, „waarin de waren behoor
lijk tentoongesteld kunnen worden en zoowel
verkoopers als koopers tegen de wisselvallig
heden van het weder beschermd zijn en waar
in bovendien de niet verkochte waren zonder
gevaar voor achteruitgang in waarde tijdelijk
moeten kunnen worden opgeborgen". Ook
achtte deze functionaris „van overwegend be
lang, dat de hal per spoor en zoo mogelijk
ook te water kan worden bereikt."
Het is wel merkwaardig, dat het vijftig jaar
heeft geduurd eer nu met de ingebruikne
ming van de nieuwe markthal in vervulling
gaat, wat in dit rapport reeds werd bepleit!
L. N.
Paniek door vlammen uit den
uitlaat.
Drie arbeiders springen uit een autobus.
SASSENHEIM, 12 September ('V. D.) Gis
teravond omstreeks half elf passeerden twee
autobussen, waarin arbeiders zaten, die van
Leiderdorp, waar zij dagelijks werken naar
hun woonplaats Volendam teruggingen. De
tweede bus, toegerust met een Dieselmotor en
waarin 30 passagiers zaten, gaf door den uit
laat vonken te zien, hetgeen in den donkeren
avond nogal gevaarlijk leek. Toen enkele ar
beiders dit zagen, werd plotseling in de bus
„brand" geroepen. Drie arbeiders maakten
in hun angst de deur open en sprongen uit
de bus, die met volle vaart reed. De eerste
persoon sloeg op den grond, waar hij bewuste
loos bleef liggen. Een tweede kwam met het
hoofd op de steenen terecht, terwijl de derde
puq[ ■jju'Ea uaqossniUT soq op rupjoop 'ropxaq.tv
geminderd, met de schrik vrij kwam.
Twee doctoren uit Sassenheim benevens de
politie waren spoedig ter plaatse. De twee ge
wonde arbeiders werden naar het Sta Bernar-
dus ziekenhuis te Sassenheim vervoerd. De
arbeider J. K. uit Volendam is hedenmorgen
aan zijn verwondingen overleden.
De autobus is later met den verbonden pas
sagier H. K. naar huis vertrokken.
Profesten tegen de ënquefe In
de Wapenindustrie.
Regeeringen richten zich tot
Washington
„Voortzetting zonder aanzien des
persoons".
NEW WESTMINSTER 'Brltsch Columbia)
12 September (Reuter) Een honderdtal ge
detineerden van de federale gevangenis zijn
in hun cellen opgesloten, nadat zij verklaar
den in staking te gaan; zij eischen loon en
erkenning van de comités van gedetineerden
met het recht om vergaderingen te houden en
hun belangen met de autoriteiten te bespre
ken.
De wakers verklaren, dat de staking wel
luidruchtig, doch niet gewelddadig is.
Patiënten te Den Bommel
maken het beter.
Levensgevaar bij allen geweken.
DEN BOMMEL, 12 September (V. D.) Hoe
wel alle patiënten lijdende aan vergiftigings-
versohijnselen na het eten van ondeugdelijk
gebak mog bedlegerig zijn, is hun toestand
toch vooruitgaande. Ook bij de twee personen
wier toestand ernstige reden tot bezorgdheid
gaf, kan thans het elvensgevaar als geweken
worden beschouwd.
Verscheidene niet bij name genoemde
regeeringen, waaronder waarschijnlijk de
Britsche, hebben naar V.D. uit Washington
verneemt, in verband met de verhooren
van de senaatscommissie van onderzoek
naar de gebruiken in de wapenindustrie
bij het staatsdepartement geprotesteerd,
De minister van buitenlandsche zaken Huil
heeft met eenige leden der enquete-commissie
geconfereerd.
Na afloop van deze conferentie verklaarde
de voorzitter der enquete-commissie Nye, dat
de commissie niet noodzakelijkerwijze de
meeningen, die door de getuigen tot uiting
worden gebracht, tot de hare maakte, en dat
het verhoor daarom, zonder zich te storen aan
namen of persoonlijkheden, zou worden voort
gezet.
Dinsdag worden getuigen gehoord over de
verkooppolitiek der vliegtuigfirma's.
Levering van vliegtuigen syno
niem met.steekpenningen!
WASHINGTON, 11 September (V.D.) De
senaatscommissie van onderzoek naar de ge
bruiken in de wapenindustrie heeft vandaag
haar werkzaamheden voortgezet. Brieven van
agenten der Curtlss Wright Export Corpora
tion toonden aan, dat de levering van vlieg
tuigen in Zuid-Amerika ten nauv/ste samen
hangt met het begrip steekpenning. De con
troleur generaal van Bolivia zou als „stille
partner" zijn opgetreden van den agent der
vliegtuigenfabriek. Een Boliviaan was agent
voor de maatschappij en een ambtenaar van
het ministerie van Buitenlandsche Zaken
evenzeer. De Mexicaansche agent meldde in
Juli 1933 dat brigade-generaal Azcarta, de
toenmalige chef van den staf van den presi
dent, in aanmerking wenschte te komen als
tusschenpersoon, doch er de voorkeur aan gaf
door bemiddeling van derden op ie treden.
Reuter meldt over deze zitting:
De president van de Curtiss Wright Export
Company legde getuigenis af waaruit bleek,
dat een hooggeplaatst Boliviaansch regeerings-
ambtenaar, Lopez, werd gebruikt als stille
vennoot door een Amerikaansche vliegtuigver
koopmaatschappij bij den handel met Bolivia.
Britsche en Ncderiandsche firma's hadden
dezen Lopez ook commissie aangeboden om
hem te bewegen, de Amerikaansche firma
op te geven, maar Lopez liet deze niet in den
steek.
Steeds bleek hierbij, dat onder allerlei vorm
omkooperij aan de orde van den dag was. Bo
vendien bleek dat de Mexicaansche president
Rodrigues zich den vliegtuigaankoop voor den
staat persoonlijk voorbehield en dat Noord-
Amerikaansche firma's in Mexico, Bolivia en
Chili gebruik maakten van de diensten van
invloedrijke regeeringsambtenaren.
DUIDELIJK GESTELDE VRAGEN
van alle Abonné's van dit blad worden door
een specialen Redacteur en zijn talrijke
medeioerkers zoo mogelijk en ten spoedigste
beantwoord.
De vragen moeten worden geadresseerd
aan het bureau van ons blad, met duidelijke
vermelding van naam en woonplaats.
De namen der vragers blijven redactie
geheim.
Vragen, waaraan naam en adres ontbreken,
worden terzijde gelegd.
De antwoorden worden GEHEEL KOSTE
LOOS thuis bezorgd.
RECEPTEN
VRAAG: Hoe verwijdert men donkere verf-
vlekken uit licht beige schoenen? Benzine helpt
niet.
ANTWOORD: Is het olieverf of anilineverf?
Zijn de schoenen van zijde of van leer? Dit zijn
alle verschillende behandelingen.
VRAAG: Hoe reinigt men een witte kinderwa-
genvacht?
ANTWOORD: Met een sterk zeepsopje de
haarzijde goed wasschen en daarna met warm
water terdege spoelen. Is de vleeschzijde ook nat
geworden, wrijf deze dan stevig in met een op
lossing van 1 eetlepel zout en 1 eetlepel aluin
in 1 liter warm water. Laat buiten in wind of
tocht drogen.
VRAAG: Hoe maakt men zoetzuur van prui
men?
ANTWOORD: Benoodigd: 150 kwetsen, 30
kruidnagelen, 1 flesch inmaakazijn; 20 gram
foelie, 1 K.G suiker en 10 gr. pijpkaneel.
Wasch de kwetsen en prik met een zilveren
vork of beenen priem kleine gaatjes in de schil.
Kook terwijl de azijn met de suiker en de krui
den (deze laatste vrij los in een lapje neteldoek)
tot de suiker geheel is opgelost. Laat bekoelen
en giet de vloeistof dan op de kwetsen. Laat een
week staan en schud af en toe eens om. Kook
daarna voorzichtig de kwetsen in de azijn op, tot
zij hun rimpels verloren hebben, maar zorg voor
al dat zij niet barsten. Gebruik daarom een pan
met grooten bodem en doe daarin de azijn met
telkens slechts één laag kwetsen, zoodat ze ge
makkelijk zijn te overzien. Neem elke kwets, die
glad geworden is, dadelijk uit het vocht en doe
in goed schoongemaakte flesschen of potten.
Bedek ze met het vocht en sluit goed van de
lucht af.
VRAAG: Hoe bakt men wafelen?
ANTWOORD: Benoodigd: 1 pond bloem. 1 1/2
ons boter, 1 1/2 ons suiker. 2 eieren en wat water
en melk. Maak hiervan eerst een stevig deeg. zon
der klontjes. Roer er dan nog zooveel water en
melk door. tot gij een vloeibaar deeg hebt. Maak
het verwarmde wafelijzer schoon met een stuk
grauw papier en wat zout en besmeer den eer
sten keer met wat boter. Doe dan wat beslag in
het ijzer en bak ze op matig warm vuur of gas
vlam aan beide kanten lichtbruin en gaar. Laat
uit het ijzer bekoelen.
VRAAG: Hoe verwijdert men vetvlekken uit
een rood zijden japon?
ANTWOORD: Doop een dotje watten in wasch-
benzine; druk het een beetje uit en wrijf daar
mee zacht over de vlek. Bestrooi de vochtige plek
dampt is. Laat drogen. Als de plek goed droog ls,
afborstelen. Deze behanding buiten in de scha
duw en vooral geen vuur of licht in de nabij
heid!
VRAAG: 1. Hoe moet men een wollen jumper
(Greta Garbo) wasschen en drogen?
2. Hoe wascht men wollen dekens?
3. Een Leerdamsche siervaas is door het water
van binnen aangselagen. wat met warm water,
soda oi vim niet weggaat. Weet u een middel?
4. In een donkerroode wollige japon is een
vetvlek. Hoe is die te verwijderen?
ANTWOORD: 1. In een lauwwarm, neutraal
zeepsopje goed wasschen. Tweemaal in schoon,
warm water naspoelen en daarna nog eenmaal
in koud water, waarin een weinig mierenzuur
is gedaan.
2. In Marseillaansche zeep. Tweemaal flink
spoelen in warm water en eenmaal in koud i
ter.
3. Vul de vaas met lauw water en voeg daarbij
een theekopje opgeloste overmangaanzure kali.
Laat een uur staan. Giet dan leeg en vul de vaas
met lauw water, tot de bruine kleur van de over
mangaanzure kali geheel is weggetrokken. Met
water naspoelen.
4. Doop een dotje watten In waschbenzine en
druk het wat uit. Wrijf dan luchtig over de vlek.
Bedek de vochtige plek met magnesia, vóór de
benzine vervliegt. Laat drogen en schuier dan na.
VRAAG: Hoe verwijdert men een vlek van
zoete Voorburg uit een wollen stoffen japon?
ANTWOORD: Met lauw water afborstelen. Met
een "achte zeemleeren lap droog kloppen, De
vochtige plek met magnesia bedekken. Laten
drogen. Als het goed droog is, afschuieren.
BELASTING ZAKEN
VRAAG: 1. Hoeveel belasting is een gehuwd
persoon met 3 minderjarige kinderen, to Bloe-
mendaal als forens woonachtig, verschuldigd van
een inkomen van 4000?
2. Hoeveel te Haarlem woonachtig als' forens?
3. Hoeveel te Amsterdam woonachtig?
ANTWOORD: 1. Rijks inkomstenbelasting
89.32. Gem. fondsbelasting 104.40,
2. Resp 89.32 en 157.50.
8. Resp. 89.32 en 172.50. Vermoedelijk.
Het forens zijn maakt voor de belasting geen ver
schil meer.
VRAAG: 1. Hoeveel pers. bel. moet ik voor
1934 betalen voor een auto van 50.a 60.
waarde, uitsluitend voor werkzaamheden?
2. Ik had deze auto voor genoemde waarde
aangegeven, maar bij verkoop heeft zij slechts
35.opgebracht. Maakt dit nog verschil voor
de belasting?
ANTWOORD: 1. 6.—
2. Neen. de belasting blijft hetzelfde tot bene
den 100.waarde.
VRAAG: Is het voldoende de kwitantie te be
waren van het laatste belastingjaar, ten einde
gevrijwaard te zijn- voor de kans om per abuis
nog eens voor een reeds vroeger betaalden be-
lastingpost te worden aangemaand?
ANTWOORD: Wonschelijk ls het de kwitanties
voor betaalde belastingen 5 Jaar te bewaren, om
dat de mogelijkheid bestaat, dat men bij het te
niet gaan der kohieren bvb. ten gevolge van
brand of andere rampen, zou kunnen worden
opgeroepen om aan te toonen In hoever men aan
zijn verplichtingen heeft voldaan.
VRAAG: 1. Hoeveel bedraagt de belasting van
een inkomen van j 2000 yopg een gehuwd per-
2. Hoeveel opcenten worden hierop geheven,
resp. door Haarlem, Heemstede, Bloemeridaal,
den Haag en Voorburg?
3. Hoeveel bedraagt de pers. "bel. bij een huur
waarde van 4S0 te Haarlem?
ANTWOORD: 1. Rijks ink. bel. 27.72 (hoofd
som en 40 opc.). Gem. fondsbel. 56.70 (idem
110 opc.).
2. Op de Gem. fondsbel. resp. 110, 55, 45 en
95: (Voorburg or.s niet bekend).
Op de Rijks ink. bel. bedragen de opcenten in
Noordholland 40 en Zuid Holland 33.
3. Aangenomen dat de verkoopwaarde van het
meubilair op 500.wordt geschat is de aan
slag 60.84.
RECHTZAKEN
VRAAG: 1. Ik werk op een atelier; verdien
per uur, maar word per week betaald. Wij heb
ben pas twee weken vacantie gehad, waarvan
een voor eigen rekening en een uitbetaald gekre
gen. Nadat wij weer gewerkt hebben, geeft de
juffrouw ons weer een week vrij, omdat zij uit
moet. Hebben wij nu recht op uitbetaling?
2. Indien men per weck verdient, maakt dat
nog verschil?
ANTWOORD: 1. Ja,
2. De termijn, verstrijkend tusschen twee op
eenvolgende betalingen van het loon is alleen
van belang.
PLANTEN.
VRAAG: Ik heb sedert een jaar of drie in
mijn tuin, ongeveer 3 M. van elkaar een Claps
favorite en een Williams staan. De eerste is
prachtig en draagt mooie gezonde vruchten, maar
de tweede groeit niet; heeft mooi gebloeid, maar
heeft slechts een paar armzalige vruchten, ter
wijl de bladeren opgeschrorfipeld en met zwarte
stippen overdekt zijn (zie bijgaande bladeren)
Wat is hieraan te doen?
2. Toen mijn perzik met vrucht stond, zaten
de bladeren vol gele cn zwarte luizen. Welke be
spuiting kan daartegen worden aangewend, zon
der dat de vrucht er schade van ondervindt?
3. Uit pitten, die met omwaschwatea- in den
tuin terecht zijn gekomen, zijn appel- en peren-
boornen en een druif opgegroeid. Kan hier wat
goeds van komen?
ANTWOORD: 1. De bladeren zijn sterk aange
tast door de schurftzlekte, Bc-spuiten met Boullli
Bordelaise vóór de bladeren in het voorjaar vol
wassen zijn: daarna zoodra de vruchten gezet zijn
en ongeveer vier weken daarna nog eens.
2. Droge perioden en oostenwind bevorderen
sterke voortplanting der luizen. Bespuiten met
tabaksaftreksel is het goedkoopste middel en bij
eenige herhaling ook afdoende.
8. De zaailingen zijn bijna altijd van zeer
slechte kwaliteit. Men noemt ze dan ook wild-
lingen. Deze worden afgeënt met de soort welke
men wenscht.
VRAAG: Hoe bereidt men een lijmband voor
een pereboom?
ANTWOORD: Zij zijn in den handel verkrijg
baar. Het gaat Juist om de soort lijm: ook ia ste
vig papier noodzakelijk Als gij ze zelf wl!t maken,
doet gij het beste aan den drogist op te geven,
voor welk doel de lijm gebruikt moet worden.
DIVERSEN.
VRAAGWelke beteekenis heeft de letter X
op nummerborden van auto's?
ANTWOORD: De letter X wordt gebruikt voor
wagens van Indische verlpfgaggerg, &UtQ
wsaeiiweal, - --
Gedetineerden stellen ëiscKeri.
O.m. loon en recht tot vergaderen en
overleg.
De buit in de lucht.
En de inbrekers aan den haal!
STOCKHOLM, 12 September (V. D.) De In
woners van het stadje Kaevlinge (Scania)
werden des nachts plotseling wakker ge
schrikt door een geweldige explosie. Men ont
dekte, dat het kantoor van een plaatselijke
landbouwmaatschappij vernield was en de
brandkast in stukken gesprongen. Waar
schijnlijk hadden dieven de deur van de
brandkast willen openen door middel van dy
namiet en er een te groote hoeveelheid voor
gebruikt.
Stukken papier, rekeningen en verbogen
munten, die over den heelen grond verspreid
lagen, waren een bewijs van de kracht van
de explosie en toonden aan, dat de mannen,
die bijtijds gevlucht waren, geen buit hadden
kunnen meenemen.
Aardappelensteun-1933
niet uitbetaald.
nog
Landbouwers komen er door in moeilijkheden.
De heer Vervoorn heeft aan den Minister
van Economische Zaken de volgende vragen
gesteld.
Is het den Minister bekend, dat een groot
aantal landbouwers, die in 1933 en in 1934
aardappelen van den oogst 1933 hebben ver
kocht, nog niet hebben ontvangen het bedrag,
hetwelk btf den verkoop op de koopsom werd
ingehouden, ingevolge de daarvoor gegeven
voorschriften?
Weet de Minister, dat tengevolge der niet
tijdige uitbetaling van deze bedragen, een
groot aantal landbouwers in financieele moei
lijkheden komen en althans daardoor groote
schade lijden? i
Wil de Minister bevorderen, dat de uitbe
talingen, waar deze nog niet hebben plaats
gehad, zoo spoedig mogelijk zullen geschie
den ingevolge de door Zijn Excellentie daar
voor gegeven voorschriften?
De brand op de
Castle".
,Morro
Arrestaties van leden der bemanning.
NEW-YORK, 12 September (V. D.) Een
radio-telegrafist van de „Morro Castle" en
verschillende andere leden der bemanning
zijn op bevel van de rechterlijke overheid
gearresteerd, teneinde hun verschijnen bij
de behandeling van de zaak voor de federale
rechtbank veilig te stellen.
„Alle passagiers hadden gered
kunnen worden".
NEW YORK, 12 September (Reuter). De
eerste machinist van de „Morro Castle" ver
klaarde voor de Commissie van onderzoek,
dat alle passagiers gered hadden kunnen
worden.
Het ongeluk heeft aan 135 personen het
leven gekost. De tweede radiotelegrafist is
gearresteerd. Het schynt dat hij de S. O. S.
seinen te laat heeft uitgezonden.
Zijn verklaring wijkt af van die van zijn
chef, den eersten telegrafist.
Amerikaansche textielstaking
duurt voort.
Gevecht op een kerkhof te Central Falls.
WASHINGTON, 12 September (Reuter) De
leider van de textiel-staking, Gorman, ver
klaarde, dat de staking zal worden voortgezet.
Het voorstel tot arbitrage is weer ingetrok
ken, nu het niet op den vasfcgestelden tijd
is aangenomen.
NEW-YORK, 12 September. De ernstige
botsingen tusschen ongeveer vierduizend sta
kende textiel-arbeiders en tweehonderdvijftig
man de nationale garde in Saylesville in
Rhode Island hebben den geheelen nacht op
Woensdag voortgeduurd.
Tot heftige gevechten ls het ook gekomen
in Central Falls in denzelfden staat, waar
de stakers zich op een kerkhof hadden ver
schanst waar zij dekking vonden achter de
grafsteenen, vanwaar zij de oprukkende sol
daten der nationale garde ontvingen met een
hevig bombardement van steenen. Tenslotte
slaagde men er in de stakers van het kerk
hof te verwijderen, doch de strijd werd met
onverminderde verbittering voortgezet in de
met traasgas gevulde straten. De stad ligt vol
komen in het duister, daar de stakers alle
straatlantarens hebben vernield. Het aantal
gewonden is zoo groot, dat een speciaal ver-
bandstation moest worden ingericht.
Volksraad verwerpt de
nieuwe loonbelasting.
Met groote meerderheid.
BATAVIA, 12 Sept. (Aneta), Bij de stem
ming in den Volksraad is het ontwerp voor dë
loonbelasting met 26 stemmen tegen en 12
stemmen voor verworpen.
Ook de betreffende begrootrngspost tot een
bedrag van f 5.000.000 is daardoor geacht met
dezelfde stemverhouding te zijn verwprpen.
Het voorstel van de Regeering om de crisis
heffing samen te smelten met de inkomsten
belasting, is met 41 stemmen tegen en 1 stem -j
voor verworpen.
De eenige voorstemmer was de vopr&tten
5Wtea&3». v„
