HET NIEUWE AVONDBLAD
IfteuidetCmitahi
Slechts êeti duUeUje
BERICHT
De wetenschap en het haringonderzoek
H (*iSt Vf#
Uitgaven moeten nog verder verlaagd.
19e JAARGANG No. 269
DINSDAG 18 SEPTEMBER 1934
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand
40 cents plus cents incasso, per kwartaal f 1.20
plus 5 cents incasso, lossenummers3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Tel. 5301
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIEN16 regels f 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeeüngen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT.
Alle abonnéa van dit blad zijn*, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers
*ijn Ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubliceerd
en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos verzekerd tegen
de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen:
t 2000bij algeheele invaliditeit; 600.— bij overlijden; 400.— bij verlies van
een hand, voet of oog; 250.bij verlies van een duim; 150.— bij verlies van
een wijsvinger; 100.bij breuk van boven- en/of onderarm; f 100.— bij breaü
van boven- en/of onderbeen; 50.bij verlies van een anderen vinger. Tenge
volge van spoor-, tram- of autobusongeval; 5000.— bij overlijden van man en
vrouw beiden; 3000.bij overlijden van den man alleen; 2000.— bij over
lijden van de vtouw alleen Opvarenden van visschers-, marine-vaartuigen
enz. 400.— bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart, tot een
maximum van 200Q—indien hetzelfde ongeval den dood van vijf ol meet
abonnés mocht tengevolge hebben.
Alleen de abonné(e) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent spoor-,
tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Ultkeeringen krachtens
deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H-A.V.-Bank U
Schiedam.
IJMUIDEN.
Van waar ze komen en waarheen
ze trekken.
Drijfnet- en trawlharing op de
Fladen gronden.
Waar de haring vandaan komt en waarheen
zij trekt, ziedaar een vraagstuk dat zij die
haring visschen al jaren geleden beantwoord
wilden zien, lezen we in The Fishing News.
Eenig licht is op het mysterie van den ha
ring geworpen door Ds. H. Wood van de vis-
scherij-inspectie te Aberdeen.
Uit een lezing, door IDr. Wood voor de Zoö
logische afdeeling van de British Association
te Aberdeen gehouden blijkt dat de overvloed
van haring in de wateren langs de Oostkust
van Schotland het gevolg is van den trek van
scholen van Noordelijke en Zuidelijke gedeel
ten van de Noordzee.
De haring bestaat uit 'ten minste twee ras
sen, waarvan het eene ras in 'het voorjaar,
het andere in het najaar paait.
In de gebieden benoorden 57.30 N.B., waar
de meeste haring wordt gevangen, werd slechts
weinig haring gevangen jonger dan 2 jaar; de
jonge, onrijpe haring houdt zich gewoonlijk
In betrekkelijk ondiepe wateren op. Van de
in de herfst paaiende haring, die het hoofd
bestanddeel vormt van de zomervisscherij
worden de jongere geslachten gevonden in
baaien en riviermonden van de Oostkust en
in de ondiepere gedeelten van de Midden-
Noordzee. In hun derde levensjaar trékken zij
Noordwaarts, steeds de streken van middel
matige diepte -houdend, naar de gebieden,
waar de drijf netvisscherij wordt uitgeoefend
en waar het kuitschieten plaats vindt.
Atlantische haring.
Haringen in hun derde levensjaar, die'ge
vonden werden in de diepere deelen van de
Noordzee komen van het Noorden en zijn
bijna uitsluitend van een in het voorjaar
kuitschietend ras, waarvan de paaigronden
liggen in het Noorden en Noordwesten langs
den rug van den Atliantisehen Oceaan. Onder
deze haringen vindt men dikwijls een groot
aanital haringen in hun vierde jaar, eveneens
voorjaarsharing, die la-ter de maatjesharing
leveren.
De andere scholen, die bij deze haring wor
den aangetroffen bestaan uit voorjaars- en
najaarsharing, hoofdzakelijk echter uit laatst
genoemde. Deze verschijnt het eerst overvloe
dig in de vangsten van April en Mei in de
Noord-Oostelijke wateren van de Noordzee
buiten het normale vanggebied van de dirif-
tervloot.
In het voorjaar en vroeg in den zomer komt
de trok van deze haringscholen overeen met
den loop van de Oceaanstroomingen en aldus
komen zij het eerst in de Shetlandsche wate
ren in de maanden Mei en Juni, waarna zij bij
het naderen van den paaitijd de drijfnet
vischgronden langs de Noord-Oostkust van
het vasteland van Schotland bereiken.
Er vindt dus gedurende de meest inten
sieve voedingsperiode van April tot midden
Juli een ontmoeting plaats van haringscho
len. samengesteld uit verschillende rassen.
Midden Juli valt deze gemengde bevolking
weer uiteen; scholen rijpe haring bewegen
zich in Zuidelijke richting naar de ondiepe
banken en kuststroken om kuit te schieten,
terwijl bijna tegelijkertijd een concentratie
plaats vindt op de Fladengronden, waar
echter geen paaiing plaats vindt en waar al
leen met het trawlmet met kaïns op succes
gevischt kan worden.
Dat in deze gebieden na midden Juli met
drijfnetten niet gevischt kan worden, komt
voornamelijk door de temperatuur-gesteld-
heid. Op de drijfnetgronden is de tempera
tuur van 't water na midden-zomer van den
bodem tot het oppervlak vrijwel gelijk, nl. 10
a 11 gr. Celsius. Op den Fladengrond echter
vindt men deze temperatuur niet verder dan
tot een diepte van ongeveer 25 vaam. Direct
onder deze waterlaag gaat de temperatuur
plotseling over tot een wintertemperatuur van
circa 7 gr. Celsius welke temperatuur zich
voortzet tot den bodem op ongeveer 70 a 80
vaam.
De trawlers visschen in de diepe koude bo
demlaag en de scherpen overgang naar de
warmere laag op een diepte van 25 vaam
vormt als t ware een scheidsmuur welke de
beweging van de haring beperkt en de viscb
houdt buiten het bereik van de drijfnetten.
Gedurende zekeren tijd dus is de haringbe
volking van de Noordzee in twee „volksstam
men" gesplitst, die voor de rest van hun vis-
schenbestaan onder geheel verschillende om
standigheden leven.
Men heeft, ontdekt, dat in sommige jaren
een aanzienlijke hoeveelheid haring na het
seizoen, wanneer de visch veel voedsel tot
zich neemt, verhuist van het gebied der drijf
netvisscherij naar dat der trawlvisscherij. De
scholen, die op deze wijze op de Fladen-gron
den naar beneden verhuizen komen niet eer
der weer in het drijfnet-gebied terug dan na
dat zij in het volgende voorjaar in de Noorde
lijke wateren teruggekomen zijn.
Fladen-haring.
De op de Fladen-gronden gevangen harin
gen loopen wat hun rijpheid betreft, zeer uit
een. Een groot aantal, dat weinig, teekenen
van ontwikkeling vertoont, behoort tot een
'in het voorjaar paaiend ras, nauw verwant
aan de voorjaarsharing uit de Shetlandsche
wateren. Het grootste deel echter vertoont
verschillende graden van rijpheid tot de soort
die op de markt als „volle" geclassificeerd
wordt. Van haring, die men in dezen toestand
vond terwijl de paaitijd op de drijfnetgron-
den reeds in vollen gang was. Augustus
September) dacht men oorspronkelijk, dat het
voorjaarsharing was, waarvan de ontwikke
ling tegengehouden was gedurende hun ver
blijf in de koude laag van de Fladen-grond en.
De onderzoekingen van het haringras hebbe-
echter uitgewezen, dat dit vermoeden onjuist
is.
Voorjaarsharing heeft in de Schotsche wa
teren in den regel een grooter aantal wervel-
dan najaarsharing. De rijpende haring met
den trawl gevangen op Fladen-gronden heeft
minder wervels en bezit nog eenige andere
kenmerken, eigen aan de in het najaar paaien
de haring. En aan de hand van deze feiten
kan met zekerheid worden vastgesteld, dat de
paaitijd van deze groep valt van begin Octo
ber tot einde December.
Het bepalen van den juisten paaitijd en de
paaiplaats van haring is een wetenschappe
lijk werk van groot belang, daar de haring-
visseherij in het Noordelijk dieel der Noordzee
samenvalt met deze periode.
HET WITTE KRUIS.
Gisteravond heeft in het gebouw van het
Witte Kruis, Kennemerlaan, een vergadering
van genoemde vereeniging plaats gehad.
De vergadering werd geleid door den voor
zitter den heer H. Unger.
Na voorlezing der notulen werd de beschrij
vingsbrief voor de te Amsterdam te houden
algemeene vergadering voorgelezen, die ech
ter geen stof tot bespreking opleverde. Voorts
werd op voorstel van het bestuur besloten,
voor de leden die tot dusver nog f 1.50 en f 1.75
contributie betalen deze te verhoogen op f 2.
Aan de beurt van aftreden waren de be
stuursleden Mevr. Suwerink en de heeren pas
toor L. Rinkel en J. Verschoor die allen bij
acclamatie herkozen werden.
Waar verder niets meer aan de orde was,
sloot hierna de voorzitter de vergadering.
NAGEKOMEN BESOMMINGEN VAN
GISTEREN.
Dirkje RO 53 f 4570.
Loggers: KW 175 f 400, KW 163 f 260, KW
178 f 370, KW 91 f 340, KW 154 f 540. KW 28
f 330, KW 104 f 460, KW 44 f 710, KW 23 f 620.
GEEN COLPORTAGE OP DE JULIANABRUG.
Burgemeester en Wethouders van Velsen
hebben, gelet op artikel 139a der Algemeene
Politieverordening, verboden het te koop, om
niet of in welken vorm ook aanbieden of ver
spreiden van drukwerken, plaatwerken of ge
schriften van welken aard ook, op alle dagen
van 5 uur tot 24 uur op de Julianabrug, met
inbegrip van de vleugels van die brug.
Overtreding van het verbod wordt gestraft
met boete van ten hoogste drie honderd gul
den of hechtenis van ten hoogste twee
maanden.
DE WERKLOOSHEID
of U betaalt te veel als U
GEEN abonné bent op de
wanter bestaat geen
beter of goedkooper blad.
De Dmuider Courant is het
aangewezen dagblad voor
Velsen/Umuiden, Driehuis en
Santpoort.
per week, met hooge gratis
Ongevallen-verzekering!
SPELLING MARCHANT.
Naar we vernemen, hebben B'. en W. aan alle
hoofden van inrichtingen van gemeentelijk
openbaar onderwijs te kennen gegeven, dat
in den vervolge de spelling Marchant zal moe
ten worden gebruikt.
DR. H. FABER VOOR DE V. P. R. O.
Vrijdag 21 September a.s. des avonds 9 uur
zal Dr. H. Faber, predikant bij de Vereeniging
van Vrijzinnig Hervormden voor de Vrijz. Pro-
testantsche Radio Omroep spreken over het
Internationale Verbond voor Vrijzinnig Chris
tendom en zijn toekomst.
LEZINGEN VER. VAN VRIJZ. HERVORMDEN
De Ver. van Vrijzinnig Hervormden organi
seert dit jaar een drietal lezingen in het ver-
eenigingsgebouw Groeneweg. Als sprekers
zullen optreden op Vrijdag 28 September Mr.
Roel Houwink te Zeist, onderwerp: „Heeft de
mensch recht op geluk?", op Vrijdag 26 Octo
ber Ds. G. J. Sirks, Remonstrantsch predikant
Amsterdam, onderwerp: „De zin van het lij
den" en op Vrij'dag 23 November Ds. J. Mispel
blom Beyer, Boskoop, onderwerp: „Wat boven
geluk en leed uitgaat."
SANTPOORT
SPEELTUIN-VEREENIGING.
Het bestuur van de speeltuin-vereeniging
„Spaarnberg" organiseert op 26 September in
den tuin der vereeniging een tuinfeest. Ver
schillende attracties, als de oud-Hollandsche
Poppenkast en een goochelaar, zullen de kin-
TROONREDE.
Geen belastingverhooging.
Crisisregelingen tot strikt
noodzakelijke beperkt.
Industrialisatie van Indië zal
worden bevorderd.
De drang naar herbewapening en onze
defensie.
beurs als werkzoekende ingeschreven:
340 bouwvakarbeiders, 315 metaalbewerkers,
33 houtbewerkers, 40 kantoorbedienden, 15
huisbedienden, 347 arbeiders in het visscherij-
bedrijf (13 koks, 68 machinisten, 77 stokers,
84 visschers en 105 havenarbeiders), 534 losse
en fabrieksarbeiders, 245 diverse beroepen en
beneden.den leeftijd van 18 jaar: 4 bouwvak
arbeiders, 20 metaalbewerkers, 1 houtbewer
ker, 17 kantoorbedienden, 6 huisbedienden, 1
visscher, 33 losse en fabrieksarbeiders en 7 in
overige beroepen.
Het totaal aantal ingeschreven werkzoeken
den bedroeg derhalve 1958.
deren bezig houden.
Zij, die zich met ingang van 1 Oct.
per kwartaal abonneeren, ontvan
gen de in September nog te ver
schijnen nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE
September 1934.
H.M. de Koningin heeft heden de Vereenig-
de Vergadering van de Eerste- en Tweede
Kamer der Staten-Generaal met de volgende
rede geopend:
Leden der Staten-Generaal,
In deze tijden van zwa-ro beproeving, zoo
zoo voor het Vaderland als voor Mijn Huis,
Mij wederom in Uw midden bevindend, is het
Mii eene behoefte allereerst uiting te geven
aan Mijn warmen dank voor de treffende be
wijzen van genegenheid en verknochtheid, die
Ik gedurende de laatste maanden uit alle
•kringen van ons Volk heb miogen ontvangen.
Meer dan een jaar geleden ondervinden»
ook wij de gevolgen van de geestelijke en eco
nomische ontreddering, waaronder de geheele
wereld heeft te lijden.
De toestand van het bedrijfsleven zoo
hier te lande als lin Nederlandsch-ïndië is
zeer zorgwekkend. Alle bedrijfstakken onder
gaan den druk der tijden; vele er van zijn
zelfs zeer zwaar getroffen. De verhoudingen
in de landen waarmee wij economical het
nauwst verbonden zijn doen voorts de vrees
opkomen, dat nog zwaardere druk te ver
wachten is.
Voortbrenging, handel en verkeer zoeken
tastend den weg in dé wanorde van de tal
rijke en vaak meest onverwachte verschuivin
gen op economisch gebied.
Onder deze snel wisselen dé omstandigheden
moet in het Regeeringsbeléid kracht gepaard
gaan met behoedzaamheid en voorzichtige
aanpassing.
Onveranderd handhaaft de Regeering .hare
overtuiging, dat moet worden gezorgd voor
gezonde publieke financiën. Daar verhooging
van de reeds zoo zwaar drukkende belastingen
zonder gevaar voor ineenstorting niet moge
lijk wordt geacht, zullen de uitgaven, ten
einde binnen de grenzen der bechikbare mid
delen te .blijven, nog verder verlaagd moeiten
worden. Voorstellen om daartoe te geraken
zijn in bewerking.
Nu in het afgeloopen jaar het resultaat van
onze politiek inzake de handelsverdragen niet
geheel bevredigend is geweest en de vooruit
zichten dienaangaande eer slechter dan beter
zijn, zal met handhaving zooveel mogelijk
van onzen export tseeds grootere aandacht
moeten worden geschonken aan behoud en
verruiming van den afzet in het binnenland.
De aan het bedrijfsleven opgelegde en wel
licht nog op te leggen crisisregelingen zullen
tot het strikt noodzakelijke worden beperkt
en niet langer dan onvermijdelijk noodig wor
den gehandhaafd. Op verlaging van heffin
gen, uit deze regelingen voortgekomen, blijft
de aandacht der Regeering onophoudelijk ge
vestigd.
Voor Nederlandsch-Inddë zal bij voortduring
worden gestreefd naar bevordering van den
uitvoer en naar aanpassing van de productie
bij de mogelijkheden van afzet. Ook de in
dustrialisatie van dit deel van het Rijk zal.
waar mogelijk, geleidelijk worden bevorderd.
Op den overweg bij Schoorldam heelt Zaterdagavond een ernstig auto-ongeluk plaats gehad, waarbij drie
c^tonen «ra bet leven »jn gekomen. V Be Mts werd aeheeJ verbrijzeld
Het is verheugend, dat in het afgesloten zit
tingsjaar verschillnde maatregelen getroffen
konden worden, die Nederland in nauwere
economische aanraking brachtqn met Neder-
landsch-Indië en Suriname; in die richting
zal worden voortgegaan.
Voor Curacao, waar de financieele en econo
mische toestand de tijdsomstandigheden in
aanmerking genomen vrij gunstig kan wor
den genoemd, bleek de mogelijkheid van
soortgelijke maatregelen nog niet aanwezig
te zijn.
Met groote bezorgdheid voor de toekomst
der menschheid moet worden vastgesteld, dat
bijna allerwegen de drang naar sterke bewa
pening herleefd is. De Regeering zal doen wat
binnen haar vermogen ligt om mede te wer
ken aan de beteugeling van dat treven. Zij is
echter tevens verplicht met dit verschijnsel
rekening te houden bij de uitvoering van hare
aanvankelijke voornemens met betrekking tot
de nationale verdediging.
De talrijke en zware tegenslagen op econo
misch gebied, gepaard aan verschillende ge
beurtenissen op ander terrein, roepen licht
geestelijke verwarring te voorschijn. Des te
meer is het noodzakelijk, dat de Regeering
zoo hier te lande als in de overezeesche ge
westen ernstig aandacht blijve schenken
aan handhaving van de zedelijke volkskracht
en aan versterking van de eendracht des
volks, opdat het vastberaden stand houde te
midden der beproevingen.
Wie zich toeleggen op het zaaien van wan
trouwen en verdenking, wie het gezag der
Overheid ondergraven, zijn werkzaam tot ver
derf van het land en zullen met beslistheid
worden wederstaan.
Veel zal in het komende zittingjaar wederom
van Uwe werkkracht worden gevorderd. In de
onwrikbare overtuiging, dat het geloof in Gods
Almacht ons Volk den noodigen levensmoed
geven kan en met de bede, dat het Hem be
hagen moge Zijn zegen te schenken op Uwen
in eendrachtige toewijding aan het Vaderland
te volbrengen arbeid, verklaar Ik de gewone
zitting der Staten-Generaal geopend.
Een zomer-idylle op het
Kennemerplein.
De fontein spuit.
Het is Zondag en 16 September.
Niets bijzonders, zoudt u zeggen
Inderdaad, niets bijzonders.
Nog één week en de zomer neemt officieel
afscheid, om plaats te maken voor de herfst.
Ook dat gebeurt elk jaar. Dat is nu eenmaal
de loop der dingen. Na cle lente komt de zomer,
na den zomer de herfst en dan wordt het winter.
Zoo is de eeuwigdurende wisseling van het
leven en den dood, van zaaien, kiemen, rijpen
en oogsten.
Maar het is nog altijd Zondag en 16 Sep
tember.
Wat zien we veelal in andere jaren op dezen
vergevorderden zomerdag? Regen, wind, afge
wisseld door een enkelen dag met wat zon, met
een gejaag van wolken, die fel plekken tegen
het azuur van den hemel.
In 1934 lijkt de zomer niet van ons te willen
scheiden. September wei^d de eerste zomer
maand, September bracht meer zomersche da
gen dan Juli en Augustus tezamen. September
laat ons puffen van de hitte, en dat op den
drempel van het koude jaargetijde.
Zondagmorgen op het Kennemerplein.
Het plantsoen is een en al bloemenweelde.
Alles wat bloemen voortbrengt bloeit en zelfs
de meest prozaïsch aangelegde voorbijganger
blijft even stilstaan om het kleurenspel van
Flora's kinderen te bewonderen.
Maar dit kleurenspel is het niet in de eerste
plaats, dat de aandacht van den voorbijganger
trekt. Er klatert wat, er is gedruisch van val
lend water.
De fontein spuit. Lustig springt het heldere
water omhoog. Het klettert neer op den vier
kanten bak, dartelt lustig over den rand en
huppelt langs de uitspringende steenen. eerst
in den grooten bak aan den voet van het
„monument" en dan in den vijver, het domein
der goudvisschen, die vroolijk rondzwemmen
in het koele water.
De fontein spuit. Een weelde, die we den ge-
heelen zomer nog niet hebben mogen smaken,
een verkwisting in een tijd, waarin het ge
meentebestuur van elk extra uitgegeven dub
beltje tegenover den rijksaccountant rekening
en verantwoording moet afleggen.
De fontein spuit, want het is zomer. De fon
kelende droppels stuiven als een regen van
diamanten over het tegelpad van het plant
soen. Een paar vermetele jongens laten zich de
haren nat regenen.
De fontein spuit, spuit maar door. Het water
springt omhoog en huppelt omlaag als een
klaterende waterval. De waterplanten strekken
hun stengels en richten hun bladen op, ver
jongd als ze zijn door het frissche water.
De fontein spuit en de dubbeltjes komen in
de rekening van de gemeente. De rijksaccoun
tant
Maar wat kan ons den rijksaccountant
schelen
Laat spuiten dat water, laat open de kraan.
Want zoolang de fontein spuit is het zomer.
S. B.