Componist en componist-dirigent
Bijna zesduizend menschen
gered.
Tuinbouwsteun wordt
verhoogd.
STA TEN-GENERAAL
TWEEDE KAMER
Rede van Mr. Aalberse, waar muziek in zat.
Nieuwe clearingwet z.h.st.
aangenomen.
Algemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting voortgezet.
Het eerste uur van den middag ging heen
met behandeling der nieuwe clearingwet. Hier
bij werd onzen ministerieelen baby, Mr. Steen-
berghe, van meer dan een kant een staats-
rechtelijk standje toegediend, omdat hij aan
vankelijk had voorgesteld der Regeering de
bevoegdheid toe te kennen, door middel van
algemeenen bestuursmaatregel, wettelijke
voorschriften buiten werking te stellen. Over
deze staatsrechtelijke „doodzonde" (Mr. Gose-
■ling's woord.) kreeg hij het noodige te hooren.
Niettemin bekende hij
ondanks het feit, dat
zijn zooeven genoemde
R.K. vriend hem had
toegevoegd, dat hij berouw
over dit vergrijp aan den
dag moest leggen, zich
nog altijd de blanke on
schuld zelf te voelen. In-
tussehen, de zondaar was
toch gezwicht en nu de
betreffende bepaling niet
meer in het ontwerp voor
kwam, ging het er zonder
hoofdelijke stemmin
Mr. Aalberse. door.
Waarop het algemeen debat weer kon voort
gaan. Welk een totaal andere regie echter dan
die van gisteren. Thans immers kwam het
hoofdnummer pas aan het slot van den mid
dag aan de orde. Niettemin vond het een aan
dachtig luisterend gehoor. In het nummer door
Mr. Aalberse (R.K.) ten beste gegeven, zat
bepaald muziek. Met zeer veel takt gaf de
leider der R.K. fractie uiting aan veel, dat in
zijn partij met betrekking tot het financieel-
economisch beleid der Regeering leeft. De
Kamer was dan ook een en al oor, terwijl deze
afgevaardigde sprak.
Zelf vergeleek hij zijn eigen werk en dat
van den Premier bij een compositie. In menig
opzicht bestond er volgens hem tussehen bei
der „opus" overeenstemming; al mocht dan
de Minister-President hier en daar geneigd
zijn een mol te zetten, waar hij, de R.K. lei
der, een kruis prefereerde! Het voornaamste
verschil was hem echter gelegen in de tempi,
door de twee componisten aangegeven. Want
die van Mr. Aalberse hadden bijkans alle een
vlugger, levendiger karakter. Onderscheid,
door onzen dirigent Dr. Colijn bij interruptie
terecht toegeschreven aan de omstandigheid,
dat hij tot taak had zelf de uitvoering zijner
compositie te leiden, in tegenstelling met com-
ponist-Aalberse! Deze laatste verklaarde nog
het begrijpelijk, te vinden,, dat bij het,slot-
accoord „Seit umschlungen Millionen", de
Premier, oud-Minister van Financiën,, eer
dacht aan de uit te geven milloenen, die hem
omringen, de oud-Minister van Arbeid (de
spreker) daarentegen aan de millioenen, die
direct belanghebbenden zijn bij een zoo goed
mogelijke regeling der werkloosheids-kwesties.
Nauwkeurige beluistering, der rede van den
R.K. fractie-voorzitter leidde tot de conclusie,
dat bij zijn bespreking van het crïsis-beleid
der Regeering voor hem en zijn vrienden, met
betrekking tot de verder tegenover het Kabinet
aan te nemen houding, van het allergrootste
belang zal zijn het antwoord, dat zij straks
zullen krijgen, op wat zij speciaal t.a.v. dit
punt hebben gevraagd en verlangd.
Voor het grootste deel bleek Mr. Aalberse de
wenschen van het R.K. Werkliedenverbond te
onderschrijven. Zoo valt te vermelden, dat hij
o.m. op meer voortvarendheid bij de uitvoe
ring van het 60 millioen-plan aandrong
(wenSch door bijkans alle sprekers geuit), ter
wijl hij met bijzondere warmte voor een aan
tal desiderata betreffende den werkloozen-
steun opkwam. In belastingverhooging om
meer steun te kunnen betalen zag hij geen heil.
Goed zoo, knikte de Premier. Maar wel be
pleitte hij eenige verlichtende maatregelen,
waaronder hij extra-hulp gedurende dezen
winter voor kleeding, schoeisel en dekking
aanbeval. Met de meeste klem dringt de ge-
heele R.K. fractie hierop speciaal aan; vooral
op dit punt verwacht zij van de Regeering een
gunstig antwoord."
Na deze woorden van den leider der grootste
fractie, die voorts nog met schrijnende voor
beelden uit de praktijk de noodzakelijkheid
eener soepeler regeling met betrekking tot bij
komenden particulieren steun aantoonde, weet
de Premier tenminste hoe hij de R.K. fractie
te vriend zal kunnen houden!
aldus de welgemeende raad, dien Mr. Aal
berse den Premier bovenal gaf.
J. Schouten (A.E.)
„Wij verlangen niets onredelijks", doch wat
wij in gematigden vorm, maar tevens met
grooten aandrang en ernst vragen, is zeer wel
uitvoerbaar, terwijl inwilliging daarvan in het
waarachtig belang van ons volk is. Hoe wij ons
verder tegenover dit kabinet zullen gedragen
zal afhangen van het antwoord, dat wij krij
gen". Aldus het rustig, tevens echter toch ook
eenige waarschuwing inhoudende slotwoord
van Mr. Aalberse, die overigens niet naliet de
Regeering in allerlei opzichten tegen. z.i. on
gerechtvaardigde verwijten in bescherming te
nemen. Zoo bestreed -hij b.v, dat -de overheid
afdoende in het werkloosheidsprobleem kan
voorzien, noemde hij -de voorstelling van za
ken als kon de Regeering in dezen heel wat
meer doen „gruwelijk sociaal-misdadig" en
wees hij er op, dat geen bewind, hoe bekwaam
ook, tenslotte kan tooveren.
Uit Mr. Aalberse's belangwekkend betoog,
dat voor de verdere politieke situatie onge
twijfeld van belang kan zijn, zij nog aange
stipt, dat deze spreker tegen te vergaande bu
reaucratische centralisatie-neigingen (ten
koste van -de autonomie van lagere organen)
waarschuwde, en dat hij verder breedvoerig
de aanpassingspolitiek van het kabinet be
sprak. Mr. Aalberse scheen op devaluatie niet
bijster gesteld te zijn, zag er met anderen een
onbillijke bevoordeeling aan de eene, bena
deeling van de andere groep in. Maar, zoo ging
hij voort, dergelijke eenzijdigheid is ten deele
ook eisen aan de tegenwoordige aanpassings
politiek en dus moest de Regeering ook het
noodige gaan -doen om -de vaste lasten te ver
lagen. In tegenstelling met Mr. de Geer. ver
kiest deze afgevaardigde een dergelijk beleid
boven devaluatie. Niet te lang aarzelen, dient
z.i. hier, en tevens in andere opzichten, zooals
b.v. ordening van het bedrijfsleven de leuze
te zijn. Wees vooral niet te voorzichtig, be
paal u niet al te veel tot afwachten, en bega
niet de fout van u door -uw verantwoordelijk
heidsgevoel tenslotte te laten- neerdrukken:
Na alleen te hebben vermeld, dat -de revo
lutionaire socialist met groote welsprekendheid
fulmineerde tegen het Regeeringsbeleid en
verklaarde niet-, gelijk anderen, ooit door de
waan bevangen geweest te zijn, dat de heer
Colijn „dje oude en sterke toovenaar van den
stam der Bataven" de crisis tot een oplossing
zou brengen, dien ik nog even het belang
rijkste uit de redevoeringen van Dr. Bierema
en den heer Schouten te vermelden
De liberaal en de an-
.ti-revolutionnair waren
het roerend eens wat
.hun sombere visie op
den financieelen toe
stand aangaat en ble
ken geen van beiden
op de herclassificatie-
plannen gesteld te zijn,
Dat was trouwens nie
mand, zoodat er wel
niets van zal komen.
Een tegenstelling tus-
.schen dit tweetal open
baarde zich t.'a.v. de
vraag of eventueel met
.behulp van een wette-
lijken maatregel nadere bezuiniging op de
uitgaven voor het bijzonder onderwijs be
reikt moet worden. Ja zei Dr. Bierema, neen
zoo riep de heer Schouten, met een stentor
stem uit, dienende om kracht bij te zetten
aan zijn dreigement, dat het kabinet, zoo het
dezen weg" mocht inslaan/de anti-revolution-
nairen tegen zich zou krijgen.
Dr. Bierema ziet met nieuwsgierigheid uit
naar de bezuinigingen, die het aangekondigde
groote saneerings-ontwerp zal moeten bren
gen en drong ten dezen op spoed aan, wat na
hem ook de a-r. woordvoerder deed. Een af
schaffing wegens ons stemmen tegen Rus-
land's toetreding, instemming met wat de Re
geering op Defensie-gebied voorstaat, pleidooi
voor sneller aanpassen bij de gewijzigde struc
tuur, hierop kwam voorts in hoofdzaak de
rede van den liberalen spreker neer.
Van den heer Schouten, wiens stem klinkt
als een klok, kregen we een geluidsfilm te ge
nieten, waarin vooral de sociaal-democraten
het moesten ontgelden op grond hunner fi-
nancieel-e denkbeelden. En daarnaast ging
deze afgevaardigde speciaal te keer tegen de
voorstanders van devaluatie. „Er zijn al ge
noeg dansende valuta's", zoo riep hij -uit om
vervolgêns een zeer sterk, aan vele argumen
ten rijk pleidooi-.tegen devaluatie te houden.
Telkenmale hief" hij..als droeg hij v. Deyssel's
,ik houd van het proza" voor, de woorden aan
.ik ben tegen devaluatie" en dan kwamen zijn
diverse bezwaren los. Met beschaamde kaken
woonde het bonte trio v. d. Wey-de (R.-K.),
Kupers (s.-d.). Brautigam (&.-d.), die als de
valuatie-kampioenen arm in arm door 't leven
gaan, maar overigens juist tegen elkaar in
werken (aldus de heer Schouten) de opvoering
van deze, zeker hun niet prettig aandoende,
geluidsfilm bij!
E. v. R.
Rumoerige diamant,
handelaren.
Bestuur van de „Beurs voor den Diamant
handel" afgetreden.
In een door een vierhonderd tal leden be
zochte buitengewone algemeene vergadering
van de „Beurs voor den Diamanthandel" te
Amsterdam, welke aangevraagd was door ruim
50 leden, stelde de eerste onderteekenaar,
de heer S. H. Okker Sr. een motie van wan
trouwen voor tegen het beleid van het be
stuur.
Na een zeer rumoerig en heftig debat,
bleek, dat de motie niet ondersteund werd,
zoodat de voorzitter, de heer A. de Paauw,
constateerdee dat de motie was verworpen.
Het bestuur verlangde nu een votum van ver
trouwen van de leden.
Het tumult was toen echter zoo groot, dat
men niet tot een stemming kon komen.
Het bestuur diende daarop collectief zijn
ontslag in.
De verkiezing van een nieuw bestuur zal ten
spoedigste worden gehouden.
De N. Z. H. Reddingsmaatschappij
jubileert
Honderdtien jaar aan onze kusten
gewaakt.
Autobussen in beslag genomen
Van een wilden dienst tussehen
de hoofdstad en Rotterdam.
Zij worden niet weer vrijgegeven.
Donderdag hebben ambtenaren van den
dienst „Toezicht op de Spoorwegen" in sa
menwerking met de Rotterdamsche politie, op
de grens van Rotterdam enkele autobussen
aangehouden, die op weg waren naar Am
sterdam.
Het betreft hier een actie tegen exploitan
ten van busdiensten tussehen Rotterdam en de
hoofdstad, waarvoor deze exploitanten geen
vergunning hebben. Reeds vroeger is tegen
deze busdiensten opgetreden. In een nieuwen
vorm werden zij echter toch weer voortgezet.
Er werden n.l. vereenigingen opgericht en de
leden van die vereenigingen, die 10 of 25 cent
contributie moesten betalen, konden voor
prijzen van circa 50 cent een rit Rotterdam-
Amsterdam of terug maken.
Tegen vereenigingen, die hun leden met een
bus een reis laten maken, kan natuurlijk niet
worden opgetreden. Anders wordt de zaak
wanneer de vereenigingen dit regelmatig gaan
doen, waardoor zij dus exploitanten van ge
regelde buslijnen worden, wat zonder vergun
ning niet geoorloofd is.
De autoriteiten hebben het optreden van de
vereenigingen gerulmen tijd gadegeslagen en
Donderdag meenden zij over voldoende ma
teriaal te kunnen beschikken, voor het in
stellen van een nieuwe actie en weiden de
eerste bussen van deze z.g. vereenigingen aan
gehouden. De reizigers moesten de bussen
verlaten; -de bussen werden in beslag genomen
De inbeslagneming is thans geschied op
grond van de wet op strafvordering, volgens
welke voorwerpen met behulp waarvan over
tredingen worden gepleegd in beslag kunnen
worden genomen en vernietigd. De onderne
mers zullen thans een uitspraak van den
rechter moeten afwachten of zij hun bussen
nog terug zullen krijgen.
Toen in 1824 de najaarsstormen de Noord
zee geeselden en een schip op de verraderlijke
Nederlandsche kust werd geworpen, waagden
tien dappere zeelui hun leven om met een
wankele sloep de bemanning van het gestran
de vaartuig te bergen. Zij keerden niet terug
uit den strijd met de elementen.
Deze tragische gebeurtenis zou den stoot
geven tot de oprichting van een maatschap
pij -die tot op den dag van heden haar zegen
rijk werk heeft verricht.
Op 11 November werd te Amsterdam de
Noord- en Zuid-Hollandsche Reddingsmaat
schappij opgericht, die een dezer dagen dus
haar 110-jarig bestaan herdenkt.
De Maatschappij beheert het gebied van de
monden van de Eems tot Loosduinen bezuiden
Scheveningen en heeft zich sinds 1910 ook de
kust van de provincie Friesland aan de Zui
derzee aangetrokken.
(In Rotterdam werd kort na de oprichtin;
van de N.Z.H.R.M. de Zuid-H-ollandsche
Maatschappij tot redding van schipbreuke
lingen opgericht, die met haar vloot de rest
van onze kust bestrijkt).
De maatschappij is aanvankelijk met zeer
eenvoudig materiaal begonnen, de eerste 14
reddingbooten waren -de zoogenaamde Groen-
landsche sloepen, licht en gemakkelijk langs
het strand te vervoeren door paarden. Om de
sloepen onzinkbaar te maken, waren ze voor
zien van een bekleeding van biezen, zoowel
buitenboord, waar deze biezen in zwaar zeil
doek waren genaaid, als binnenboord en on
der de doften.
Onze Noord- en Zuid-Hollandsche Reddings
maatschappij is honderdtien jaar een parti
culiere maatschappij gebleven, en het is haar
volkomen gelukt te beantwoorden aan de
eischen die een zich ontwikkelende techniek
aan het reddingwezen stelde. Geleidelijk
werd het materiaal verbeterd. In 1859 werden
de open booten vervangen door booten, voor
zien van een dek, die met behulp van wa-
terloosfouizen, het overgenomen water vanzelf
konden fpozen. Het jaar 1866 bracht een bij
zonderen voorultgang.Te Nieuwediep een on
zer gevaarlijkste punten op de kust, werd een
zwaardere reddingsboot geplaatst van het
Engelsehe model met een. vermogen, zichzelf
weer op te richten na omslaan. Ook vuurpijl-
installaties werden aangeschaft voor het
overschieten van lijnen. De tegenwoordige
strandreddingboot, een prachtig staaltje van
scheepsbouwkunst, kost thans het niet ge
ringe bedrag van f 4000. Tot 1906 moest het
werk uitsluitend met roeibooten worden ver
richt, Snelheid zoowel als afstand waren dus
bij hooge zeeën en stormen vrij gering, terwijl
bij zwaren storm dikwijls op kalmer weer
moest worden gewacht.
In 1906-, dus 2-8 jaar geleden, ging de Noor-d
en Züid-HoiHandsche Re ddi n-gs ma a tsc ha p pij.
over tot d'e plaatsing van een motor in de red
dingboot. Thans bezit men een 9-tal redding
booten met motoren, waarvan de grootste,
zooals de „Neeltje Jacoba", de „Insulinde",
de „Dorus Rijkers" en de „Brandaris" booten
zijn van ongeveer 50 ton waterverplaatsing
en die tussehen de f 50 a f 60.000 kosten.
Menig zeeman dankt aan deze booten zijn
leven, want men kan met deze booten in
bijna ieder weer naar buiten.
Doch wat zou de Reddingmaatschappij met
goed materiaal beginnen, wanneer Nederland
in zijn kustbewoners geen moedige en onver
saagde mannen had gevonden, die bereid zijn
hun diensten vrijwillig aan te bieden, wan
neer -een schip op onze kusten om hulp
roept?
Wij kunnen in dit kort bestek zelfs de voor
naamste reddingen in de 110 jaar van het be
staan der maatschappij, door haar booten en
hun bemanningen gedaan, niet memoreeren
en moeten volstaan met enkele veelzeggende
cijfers. Sedert de oprichting der N.Z.H.R.M.
werden in totaal 5666 menschen gered. De
laatste tien jaar zijn de reddingbooten 223
maal uitgevaren.
Dat dit prachtig en menschlievend werk,
dat uitsluitend door particuliere bijdragen in
stand moet worden gehouden, veel kost, is
vanzelfsprekend.
Met den heer de Booy, den secretaris der
maatschappij hebben wij onlangs een proef
tocht met de „Neeltje Jacoba",, die te IJmui
den is gestationneerd, gemaakt.
Het ranke, sterke scheepje, een wonder
van techniek en scheepsbouwkunst, sneed
door het woelige Noordzeewater en zelfs in
de branding voelt deze reddingboot zich won
derwel thuis. Schipper Kramer, de comman
dant van de „Neeltje Jacoba", toonde ons vol
trots zijn mooie schip, dat zelfs bij de herig
ste stormen uit kan varen. Mocht het omslaan
dan richt het zich vanzelf weer op. Automa
tisch buiten zich verschillende ventilatoren.
De kleine ruimte is in aile opzichten benut en
met- dit schip, aldus de heer de Booy, maken
we ook naast de uitstekend ingerichte En
gelsche reddingbooten een zeer goed figuur.
Strijdt tegen het lawaai.
Veel lawaai bewijst gebrek aan
beschaving.
Congres te Delft gehouden.
Het Donderdag te Delft gehouden anti-
la,'waai-congres beteekent weer een stap
verder naar een wereld, waarin wat meer
stilte zal heerschen. Het congres stond onder
leiding van den voorzitter der K.N.A.C., mr. J.
Linthorst Homan.
Prof. Dr. A. D .Fokker hield een inleiding
voor de asoecten van het geraasprobleem,
De kwelling onze maatschappij door het ge
raas aangedaan is, zeide spr., het gevolg van
gebrek aan beschaving, aan tekortkoming der
techniek: geluidsmisbruik en geluidshinder.
Waarom dat somtijds zinloos hoorngebruik?
Safety first! Zeer juist. Maar dat beteekent
niet: 'Eerst lawaai en dan vanzelf veiligheid.
Hier is een wijd verspreide sterk gewortelde
misvatting. In Engeland begint men de hoorn
signalen te verbieden, vooreerst 's nachts en
men rijdt er wel bij.
De onvolmaaktheid der techniek maakt, dat
een sleeperskar met een gemiddeld gedruisch
van 75 decibel voorbij komt een tramwagen
met 73 decibel, een motorvrachtwagen even
eens met 73 decibel, een personenauo met 65
decibel. Maar er zijn ook auto's, die niet meer
dan 50 decibel en vrachtauto's die niet meer
dan 55decibel teweegbrengen. Goede en goed
onderhouden machines behoeven niet hinder
lijk te zijn. De luchtvaart en de snelle treinen
zijn echter wederom groote lawaaimakers.
Men moet de tekortkomingen der techniek dus
verbeteren. Er zullen wel wettelijke voor
schriften moeten komen. Maar hoe die te
handhaven, wanneer goede meetmethodes
ontbreken. Er moet een laboratorium zijn om
hier leiding te geven en rechtszekerheid mo
gelijk te maken.
Schadelijke werking van geraas bestaat in
een automatische, zenuw-spierwerking. Een
onverwacht sterk geluid maakt ons aan het
schrikken, De angst-emotie gepaard met een
oogenblik van verstijving van den wil kan een
voetganger slachtoffer doen worden van een
ongeluk, In het British Medical Journal van
6 October j.l. verklaart dr. Mc. Kenzie, dat
hij overtuigd, is, dat het motorsignaal meer
ongelukken gemaakt dan voorkomen heeft.
Het vraagstuk van de stiltebevordering
heeft inderdaad in de verschillende landen
thans de volle belangstelling en het is dan
ook wel waarschijnlijk, dat voor een volgende
bijeenkomst afgevaardigden van veel meer
landen zullen worden uitgenoodigd.
Drie millioen meer beschikbaar.
Toch wordt nog slechts de helft van
den richtprijs betaald.
Uit een ingesteld onderzoek ïs den
minister van economische zaken ge
bleken, dat de economische moeilijk
heden, waarin de tuinbouw op het
oogenblik verkeert, van dien aard zijn,
dat het nog voor 1934 beschikbaar be
drag van f 4 1/2 millioen niet vol
doende zal zijn om in den ergsten
nood te voorzien.
De minister heeft daarom aanlei
ding gevonden den betrokken regee-
rings-commissaris te machtigen den
steun voorloopig met f 3 millioen te
verhoogen. Daarmede ontvangen de
tuinders nog slechts ongeveer de helft
van den richtprijs.
Be maatregelen om tot uitbetaling
van den steun te komen, zijn in een
vergevorderd stadium van voorberei
ding.
Wardenier is overspannen.
In ziekenhuis opgenomen.
Nog op het nippertje gered.
Auto reed door de spoorboomen.
Een trein naar Eindhoven heeft op een
overweg te Helmond een auto uit Mierlo ge
grepen en vernield. Nadat de wagen een twin
tigtal meters was meegesleurd, vloog deze in
brand. De auto kwam uit de richting Hel
mond en was door de boomen, die juist wer-
d engesloten, gereden. De auto werd bestuurd
door een 17-jarigen jongen, die geen rijbewijs
had.
De drie inzittenden konden door snel toe
geschoten personen nog uit den wagen wor
den getrokken, voordat de auto door de loco
motief werd gegrepen. De chauffeur was er
reeds eerder uitgesprongen.
PRINSES JULIANA OP FAMILIEBEZOEK.
Naar aan het Corr. Bur. wordt gemeld, ligt
het in de bedoeling van Prinses Juliana zich
Maandag 12 dezer naar Burg Steinfurt .te be
geven, ten einde aldaar eenige dagen te ver
toeven bij haar familie, den Vorst en,
Vorstin van Bentheim en Steinfurt,
Bestrijding van het lawaai van
politioneel standpunt bezien.
De heer C. Baldcer, commissaris van de Ver
keerspolitie te Amsterdam hield een inleiding
over de bestrijding' van het straatlawaai van
politioneel standpunt bezien.
Meer stilte op den weg beteekent een groo-
tere veiligheid. Cijfers uit het buitenland wij
zen dit uit. Jammer is het dat, terwijl men
overal bezig is het straatgeluid te reduceeren,
de automobielfabrikanten hoorn in den han
del brengen, die van een inderdaad verbazing
wekkende geluidsterkte zijn.
De heer Bakker kwam tot de volgende con
clusies
1. De bevordering van eenheid in het ver
keer moet Rijkszorg zijn en niet worden over
gelaten aan de meer of mindere samenwer
king der gemeenten.
2. Deze rijksbemoeiing met het verkeer
moet zich uitbreiden tot allo weggebruikers,
de voetgangers incluis.
3. De gewijzigde considerans van het ont-
werp-Motor- en Rijwielwet moge hiertoe de
gelegenheid bieden.
4. Zoo dit laatste inderdaad mocht blijken,
dan ware dit oogenblik aan te grijpen om ook
die bepalingen in de Rijkswetgeving op te
nemen die het verkrijgen van die stilte be
vorderen.
5. Het is gewenscht, dat door den Minister
van Waterstaat kan worden bepaald, welke
geluidsignalen wel en welke niet op motorrij
tuigen zullen worden toegelaten.
Hiertoe ware een instantie aan te wijzen
welke den Minister o.m. ook in deze aange
legenheid van advies dient.
Mr. N. R. H. van Essen, juridisch adviseur
van de K.N.A.C. hield een inleiding over de
wettelijke en juridische zijde van het anti-
lawaai-vraagstuk. Hij besprak eenige wette
lijke bepalingen, die tot het geven van sig
nalen dwingen en in dit verband onjuist zijn.
Hij kwam tot de volgende conclusies:
le. Het ware wenschelijk, dat uiteraard de
onzekere en vage aanduiding van het voorge
schreven geluidssignaal uit de wet verdween
en de beoordeeling van de vraag of een be
paalde hoorn al dan niet ongeschikt moet
worden geacht, gedelegeerd wordt aan een
deskundige op het gebied der geluidstechniek.
2e. op uniforme wijze, d.w.z. door den
rijkswetgever, wordt het verkeer in zijn vollen
omvang geregeld, met dien verstande, dat
ieder soort verkeersmiddel, eveneens den
voetganger, wordt voorgeschreven welke baan
behoort te worden gevolgd, en welke de ge
dragslijn zal moeten zijn in het verkeers-
agglomoraat;
3e. artikel 5 van het Motor- en Rijwiel-
reglement worde gewijzigd.
Dr. ir. N. A. Halbertsma heeft gesproken
over verkeerssignalen, die tot vermindering
van het straatlawaai kunnen bijdragen.
Ten slotte heeft prof. dr. C. Zwikker inge
leid het onderwerp: De oorzaken der geluiden
optredende bij automobielen. Spr. onder
scheidt bij de geluiden optredende bij automo
bielen 16 verschillende soorten, aangegeven
door de namen: ratelen, rammelen, signalee-
ren, puffen, fluiten, tikken, pingelen, kloppen,
bonken, gieren, joelen, huilen, knarsen, niezen
en suizen.
Achtereenvolgens behandelt spreker de oor
zaken van de verschillende geluiden.
GRONINGEN, 9 Nov. (V. D.) Naar wiij verne
men is de heer Wardenier uit Wolvega, van
wien de afgeloopen week is gemeld dat hij
een brandstof looze motor zou hebben uitge
vonden, Donderdagavond in overspannen toe
stand in de zenuwaf-deeling van Prof. Van der
Scheer in het Academisch Ziekenhuis in Gro
ningen opgenomen.
Nieuw licht rond Wolvega?,
Wethouder doet eenige
mededeelingen.
Gemeente zou reeds grond voor de fabriek
hebben gekocht.
Onze haringleverantie aan
Rusland.
Weer vragen in het Engelsehe Lagerhuis.
Nadat de vorige week iri het Britsche La
gerhuis het lid Loftus den minister van Han
del Runciman geïnterpelleerd had over de le
vering van haring door Nederland aan Sovjet-
Rusland, heeft thans het lid Sir Murray Sueter
den minister de vraag gesteld, of het hem be
kend is, dat de Russische regeering in Ne
derland 25.000 ton haring heeft gekocht, te
gen gedeeltelijke betaling in zout, en voorts,
-dat deze transactie zou zijn mogelijk gemaakt
door een Nederlandsch-Russisch handelsver-
drag. De minister heeft hierop geantwoord,
dat hij een bericht hierover in de bladen had
gezien, en dat, naar hem was medegedeeld,
de hoeveelheid, waarom het hier gaat, 25.000
vaten en niet tons, bedraagt.
Voor zoover hem bekend was, was er geen i
de handelsverdrag tussehen Nederland
Sovjet-Unie gesloten,
Een vertegenwoordiger van de Meppeler Cou5
rant heeft een onderhoud gehad met een,
wethouder \an Wolvega, den heer Muurling,
natuurlijk over de motor van Wolvega. Het
blad vermeldt er o.m. het volgende van:
„Eén keer per jaar moet men den motor bij
de fabriek laten nazien, of hij geforceerd is.
Nacht en dag werkend kan de motor drie jaar
doorloopen.
Om de drie maanden moet men in zeker re
servoir lucht laten bijvullen van zooveel at-,
mosfeer1. Ten' minste a-lis je een drulk gebruik
van den wagen maakt.
De energie wordt door de fabriek gratis ge
leverd. (De uitvinder zelf deed ook deze me-
dedeeling)
„Hoe loopt de motor?''
Je gaat achter het stuurrad zitten, haalt één.
handle over en de motor trekt direct met volle
kracht op. In den motor bevindt zich een
vlieg wielt je.
Volgens den uitvinder kan men met den
wagen een vaart van 160 K.M. halen. Voor een
leek kan het rijden met den wagen gevaarlijk
zijn. De motor remt wel is waar zichzelf, maar
toch heeft men een reserverem. Als je 60 a 70
K.M. rijdt en je zou de handle overhalen, dan
zou je over den kop vliegen. Er zit 5 atmos
feer druk op de remmen.
J-e kunt den motor vergelijken met een loco
motief. Die wordt door stoom gedreven en
zoo werkt deze motor door luciht. Voor dag en
nacht gebruik, is per jaar voor f 25 aan con-
sistentvet noodig."
„Dat het heele dagelij ksche bestuur het ver
trouwen van den heer Maas deelt moge hier
uit blijken, dat de gemeente reeds beslag heeft
gelegd op twee complexen grond, e-lik groot 60
a 70 H.A. Vermoedelijk zal nu op het terrein,
liggende tussehien spoorlijn en Schipsldot en
gedeeltelijk aan den straatweg Wolvega-Hee-
renveen, de fabriek verrijzen. Dat zal een ge
bouw worden van 300 M. breedte, 280 M. diepte
en 30 M. hoogte. Er kunnen daarin 14.000
arbeiders worden geplaatst.
Reeds was een directeur voor de fabriek be
noemd. Deze is in functie tot en met 1938.
Daarna zal de heer Wardenier, die intussoben
zijn tijd aan studie besteed zal hebben, als di
recteur optreden."
„Sensationeel was de laatste mededeeling
van den wethouder. Hij wees er op, dat de
vlieger Blériot de eerste Kanaalvluciht
op het luohtvaartcongres te Washington heeft
gezegd, dat geregelde Oceaan vluchten thans
nog niet denkbaar zijn. Binnen zeer korten
tijd zou dat anders zijn. In opdracht van zijn
regeering kan Blériot nog geen nadere ver
klaringen geven.
Deze woorden, aldus de heer Muurling, had
den betrekking op de uitvinding door den jon
gen Wardenier gedaan."
Stoomtram en auto brengen
den dood.
Vrouw en jongetje hun slachtoffer.
Donderdagavond tegen 9 uur is een onge
veer 40-jarige vrouw op -het Stationsplein te
Leeuwarden onder de locomotief van een ran-
geerende stoomtram geraakt. Nadat de loco
motief was opgevijzeld en het lichaam was
bevrijd, -bleek het, dat de dood reeds was in
getreden. Per politiebrancard is het lijk naar
het Stadsziekenhuis vervoerd.
De machinist had, voor het, ongeluk gebeur
de, voortdurend signalen gegeven, zoodat men
nog niet verklaren kan, hoe het ongeml zich
heeft toegedragen.
Jongetje stak plotseling
over.
Toen het driejarig zoontje van de familie
van de Bosch te Heerlen plotseling de Wilhel-
mïnastraat aldaar overstak, werd hij door
een passeerende auto overreden. In zorgwek-
kenden toestand werd het knaapje naar het
en de St. Jozef ziekenhuis overgebracht, waar hij
aan de bekomen verwondingen Is overleden,
