MT
BIJ 'T LARENSCHE CEVAL ZIJN
FOUTEN GEMAAKT.
STA TEN-GENERAAL
Minister van Schaik bespreekt de zaak.
Oud-gepensionneerde
militairen.
TWEEDE KAMER
Weinige sociale wenschen kunnen
ingewilligd.
irrof. Dr. J K.
Stótenwkér
de Bruine (C.H.)
's-GRAVENHAGE, 6 December. Minister
Slotemaker de Bruïne verloochent zijn ver
leden niet. Hem hoorende. spreken beluistert
men zoo nu en dan een tooii, die de herinne
ring aan den kanselredenaar oproept, hem
bezig ziende de Kamer voor te lichten, kan
men den professor, den docent aanschouwen.
Het is, als wil hij, met den wijsvinger de luis
teraars vermanend, hun duidelijk maken, wat
zij tot dusverre nog niet lieelemaal schenen
te begrijpen.
Van zijn beantwoor
ding der vele sprekers,
die aan het algemeen
debat over dit begro
tingshoofdstuk hadden
deelgenomen, bleef wel
bovenal de indruk han-
f' .gen, dat Minister Steen-
,Jfc berghe als de personi-
van crisis te
beschouwen is. Ik kan
KaWal MMijmÈ me aangenamer rol
voorstellen. Het was
echter schering en in
slag, dat de leider van
Sociale Zaken met een
b§i-oep op de crisis en op de zienswijze van
zijn ambtgenoot van Economische Zaken ge
opperde wenschen als momenteel nipt voor
verwezenlijking vatbaar ter zijde schoof. Dit
gold b.v. in het algemeen voor verdere invoe
ring der arbeidswet, -al is er dan voor de
chauffeurs een wettelijke regeling van een
arbeidstijd in voorbereiding. Maar in de bin
nenscheepvaart hoeft men hierop niet be
paald te hopen, terwijl voor hotel- restaurant-
en cafépersoenel iets dergelijks thans dient
uit te blijven. Nul op het rekest kregen voorts
de ijveraars voor spoedige invoering der nieuwe
stuwadoorswet, voor verbod van vrouwen- en
kinderarbeid in het landbouwbedrijf, voor in
voering eener 40vurige werkweek.
In Genève verwachtte men er al niet veel
van en nu mocht de Minister bereid zijn nog
eens te laten onderzoeken of 't in bepaalde
bedrijven kan, erg optimistisch klonk zijn be
toog ten dezen niet. Ditzelfde kan gezegd van
zijn zienswijze omtrent vervanging van vrou
welijke door mannelijke arbeidskrachten.
Dat stopzetting der mechanisatie zich zou
wreken, was de Minister met Ir. v. d. Waerden
volkomen eens; hij "noemde dit zelfs een eco
nomische ketting. Medewerking der vakorga
nisaties bij toepassing der bedrijfsradenwet
ander .veel besproken punt mocht Excel
lentie gewenscht,'vinden, de hierbij toe te be
deeiep taak .behoorde beperkt te blijven tot
het sociale géfoied en Zien niet o'v'èr 'ëcbhb-
misch terrein uitstrekken. Als nog vermeld is,
dat Minister Slotemakerde Bruine alweer
met een bferoep op collega Steenberghe mo
menteel niet tot invoering van bindend ver
klaring der- collectieve arbeidsovereenkomst
zal overgaan en hij de internationale arbeids
organisaties tegen haar critici op het
Binnenhof in bescherming nam, moet ik nog
even iets aanstippen van het langdurige, doch
vrijwel niets belangrijks opgeleverd hebbende
debat over de afdeelinj „Arbeidersverzeke
ring". Dr. Vos (lib.) pleitte weer eens voor uni
ficatie en vereenvoudiging onzer sociale
wetgeving, o.m. ook omdat het bedrijfsleven
te zwaar onder de sociale lasten gebukt gaat.
De heer Kupers (s.d.) kwam, wat ook verschil
lende andere sprekers deden, op voor bijzon
dere tegemoetkoming aan personen boven de
65 jaar, die van ouderdomsrente verstoken
zijn, wat hij vooral noodig vond in verband
met den aandrang oudere door jongere arbei
ders te vervangen. De heer Kersten (St. Ger,)
hield als steeds zijn philippica tegen den ver-
zekeringsdwang waarop dé heer Snoeck Hen-
kemans (c. h.) aantoonde dat reeds in het
oude Egypte tijdens de 7 vette jaren
verzekering als een geoorloofd instituut voor
kwam. Waarna de heer Drop (s. d.) vooral
tegen de heeren Snoeck Henkemans (c. h.)
die o.a. gewaarschuwd had tegen de suggestie
de uitvoering der ongevallenverzekering over
te brengen -naar.de bedrijfsvereenigingen
en Dr. Vos den. strijd aanbond, wat even later
de heer Smeenk (a. r.) tegen den heer Kersten
deed.
De Minister meende, dat de heer Snoeck
Henkemans ten onrechte in de ervaring met
de toepassing der Ziektewet een bezwaar had
gezien tegen inschakeling der bedrijf svereeni
gingen bij de ongevallen-verzekering. Wat Dr.
Vos' pleidooi voor unificatie aangaat, deze af
gevaardigde had wel te bedenken dat het goed
kan zijn het heele verzekeringgebouw in het
oog te houden, maar dat het nuttig kan we
zen de dingen stuk voor stuk af te doen.
Avondvergadering. Justitie.
Uitvoerig hield Minister v. Schaik zich bezig
met de verdediging van zijn beleid, speciaal
ook wat aangaat de bescherming van de open
bare orde en veiligheid. Generale preventie is
thans meer dan ooit noodig; in het buiten
land heeft men leergeld betaald met niet tij
dig en afdoende genoeg orde-verstoring te
bestrijden. Voor vrijwillige castratie kan de
Minister niet voelen, evenmin als voor weder
invoering van de doodstraf nu of voor invoe
ring van lijfstraffen, speciaal voor jeugdige
delinquenten.
Ook de wijze waarop hij optreedt tegenover
de hier te lande in overvloedige getale ver
toevende vreemdelingen meende de Minis
ter met een beroep op de bijzondere omstan
digheden te kunnen goed praten. Rustig en
oprecht de daarbij begane fouten betreuren
de, besprak Mr. v. Schaik nog eens 't Laren-
sche geval. Zijn toezegging dat in den ver
volge uitzetting van vreemdelingen om poli
tieke redenen niet zal gebeuren alvorens eerst
zijn Departement er in gekend is, maakte een
gunstigen indruk.
EERSTE KAMER.
Behalve een aantal wetsontwerpen, die zelfs
zonder één woord van discussie onder den
voorzittershamer doorgingen, werden ook de
voorstellen ten bate van de oud-gepension
neerde militairen en van de tegen besmetting-
door het onderwijzend personeel te bescher
men scholieren z.h.st. aangenomen. Bij elk
hiervan had echter wel een, zij het ook korte
discussie plaats.
Dat slechts f 40.000 meer per jaar voor de
oud-gepensionineerde militairen beschikbaar
werden gesteld, die er, èn op zichzelf, en ver
geleken met de onder de latere pensioenwet-
geving vallende collega's, treurig aan toe zijn,
betreurde niet alleen Mevr. PothuisSmit
(s.d.), maar ook Mr. Smeenge (lib.), Prof. de
Savornin Lohman (c.h.), Prof. v. Embden (v.d.)
en.... de Minister van Defensie. Gaarne had
deze laatste een grooter bedrag voor bedoelde
groep aangewend. Maar ook hier geldt het:
geen geld, geen Zwitsers. En zoo hij al eens,
wat hij niet waarschijnlijk acht, een meeval
lertje mocht hebben wat de geraamde uit
gaven zijner begrooting betreft, dan kon hij
Mr. Smeenge niet beloven, dergelijke extra-tjes
dan voor de oud-gepensionneerden te zullen
gebruiken, want versterking der weermacht
gaat in dat geval toch nog altijd voor. Ik heb
zoo'n idee, dat door deze mededeeling de
„wrevel" van Mevr. PothuisSmit er niet
bepaald minder op zal zijn geworden!
Deze zelfde afgevaardigde was ook niet
bijster goed te spreken over de regeling t.o.v.
het besmettingsgevaar van schoolkinderen
door leerkrachten. Keuring der leerlingen
achtte zij noodig, kortom het voorstel vond zij
onvoldoende. Mr. Heerkens Thijssen (R.K.) liet
een heel wat tevredener geluid hooren en
prees o.m. de voortvarendheid door de Regee
ring aan den dag gelegd, nu de inspecties al
bezig zijn. voorbereidende stappen te laten
ondernemen, wat het keuren van het onder
wijspersoneel betreft.
E. v. R.
Geen Nederlandsche troepen
naar het Saargebied.
Naar aanleiding van een Reuterbericht aan
gaande eventueele deelneming van Nederland
sche troepen aan een internationale gewapen
de macht in het Saargebied, vernemen wij,
dat de Nederlandsche regeering een verzoek
van dezen aard tot dusverre niet heeft ont
vangen, zoodat elke mededeeling over een door
Nederland in te nemen standpunt voorba
rig is.
Voorstellingen van „Het
Schouwspel" gaan door.
Voor zoover ze gecontracteerd waren.
In een Donderdagmiddag gehouden bij een-
eenkomst van de directie der tooneelgezel-
schappen. het „Nieuw Sehouwtooneel(Ko
van Dijk en Frits Bouwmeester), „De Ver-
eenigde Schouwspelers" (Pierre Mols) en het
„Groot Nederlandsch Tooneel" (Hans van
Meerten) met een der belangrijkste plaatse
lijke vertegenwoordigers van den Kunstkring
„Het Schouwspel" is, in verband met het
faillissement van de N.V. Intern. Theater
bureau „Holland" besloten, de in verschillende
plaatsen bestaande „Kunstkringen Het
Schouwspel" te handhaven en alle aanvan
kelijk gecontracteerde voorstellingen zoo veel
mogelijk door te laten gaan.
Dit besluit is genomen zoowel in 't belang van
de leden-contribuanten, de zaalhouders, als
in het belang van de tooneelgezelschappen
zelve.
De hierboven genoemde directies hebben
zich bereid verklaard, hun volle medewerking
te verleenen om dit doel te bereiken..
Onverwijld zullen de hiertoe noodige maat
regelen worden genomen.
Nieuwe fase in den autobus-
strijd.
Hooge Raad vernietigt vonnis
van kantonrechter.
Rechtbank moet over inbeslagneming
beslissen.
Gebrandschilderd raam voor
de Fordfabriek.
VRIJDAG 7 DECEMBER 1934
Onthulling door den Commissaris der
Koningin.
De Haagsche kantonrechter heeft onlangs
de inbeslaggeneming" van enkele autobussen
van Haagsche ondernemingen, die passagiers
vervoerden, onrechtmatig geacht en opheffing
van het beslag bevolen;
Het O. M. ging van deze uitspraak in beroep
bij den Hoogen Raad, welke Donderdag uit
spraak heeft gedaan. De Hooge Raad besliste,
dat de Haagsche kantonrechter bij zijn be- t
slissing aan artikel 354 van het Wetboek van tengevolge waarvan de derde machinist en een
.Een korte plechtigheid heeft hedenmorgen
plaats gehad in de Fordfabriek bij de Hem-
brug, waar de Commissaris der Koningin in
de Provincie Noord-Holland, Jhr. Mr. Dr.
Röell een gebrandschilderd raam heeft ont
huld, een geschenk van de gezamenlijke
Nederlandsche Ford Dealers aan den heer
G. J. J. Both, directeur der N.V. Nederland
sche Ford Automobiel Fabriek, als blijvende
herinnering aan de vestiging der fabriek in
Nederland.
Te ongeveer half twaalf had zich in de
showroom van de fabriek, waar het raam, dat
in de hall van het kantoorgebouw een plaats
krijgt, tijdelijk was op gesteld, een talrijk ge
zelschap verzameld, w.o. een door de dealers
afgevaardigde commissie. Jhr. Röell, die per
auto uit Haarlem arriveerde, werd door den
heer Both hartelijk begroet, waarna de plech
tigheid een aanvang nam.
Nadat de heer Both de aanwezigen had wel
kom geheeten, waarbij hij zich speciaal richtte
tot den Comm. der Koningin, voerde de heer
Theo Knegtel, ooficial Ford dealer te Tilburg,
het woord.
Dit raam is bedoeld als een symbool van de
samenhang en samenwerking, die er bestaat
tusschen de fabriek, die het Ford product
vervaardigt en haar dealers, die het voorrecht
hebben het te verkoopen.
Wij hebben Jhr. Mr. Dr. Röell, Commissaris
der Koningin in de Provincie Noord-Holland,
bereid gevonden dit gebrandschilderde raam
namens ons aan te bieden. Spr. zeide den
Commissaris hiervoor eerbiedig dank en ver
zocht den heer Röell thans het gedenkraam
te willen onthullen.
Jhr. Röell verrichtte daarop de symbolische
handeling, door het doek waarmede het ge
denkraam was bedekt, weg te nemen.
Ten slotte hield de heer Both een redevoe
ring, waarin hij zijn oprechtendank uitsprak,
voor het geoffreerde cadeau.
Het gedenkraam is ohtworpen door den
heer Nauta en door dezen vervaardigd. Het
geeft een symbolische voorstelling Van het
verband tusschen de fabriek, de dealers en de
koopers.
Ketel van Engelsch schip
gesprongen.
Machinist en stoker gedood.
LONDEN, 6 December. (V.D.) Gisteren
heeft aan boord van het 10902 ton metende
Engelsche stomschip „City of Paris" in de
machinekamer een ontploffing plaats gehad,
Strafvordering een te beperkte strekking heeft
toegekend.
De Hooge Raad heeft de beschikking van
den kantonrechter vernietigd en de zaak ver
wezen naar de rechtbank te Den Haag om op
het bezwaarschrift dér autobusondernemingen
tegen de inbeslagnemingen opnieuw te be
slissen.
Indische stoker werden gedood. Een tweede
Indiër werd zwaar gewond. Het ongeluk werd
veroorzaakt doordat het ventiel van een ketel
sprong en de machinekamer zich in enkele
©ogenblikken met stoom vulde. Het schip, dat
van Indië kwam, bevond zich in het Kanaal
op weg naar Antwerpen, Waar het lading
moest lossen.
Verdragsschending met
medeweten der mogendheden?
Duitsckland zou munitie uitvoeren om
zijn schulden te kunnen betalen
Reuter meldt uit Washington;
Tijdens de gisteren gehouden zitting van de
Amerikaansche Senaatscommissie, die een on
derzoek instelt naar de gedragingen der bewa
peningsindustrie, verwekte, naar Reuter
meldt, de vice-president van het comité, sena
tor Vandenberg, groot opzien door het voorle
zen van een brief, dien de vice-president Si
mons van de bekende wapenfirma Dupont in
1925 heeft geschreven.
In dezen brief zegt Simons, dat een ambte
naar van het ministerie van Buitenlandsche
Zaken, Dulles geheeten, hem verklaard heeft,
dat Duitschland, met medeweten en goedvin
den van de vroegere geallieerden, in strijd
met de bepalingen van het verdrag van Ver
sailles, kruit en munitie heeft uitgevoerd.
Volgens de mededeeling van Dulles, hebben
de geallieerden toestemming voor deze expor
ten verleend, daar Duitschland op deze wijze
gelden in zijn bezit zou kunnen krijgen en
hierdoor beter aan zijn herstel verplichtingen
zou kunnen voldoen.
Gedurende het verdere verloop van de zit
ting verklaarde Vandenberg, dat de commis
sie van onderzoek in het bezit is van omvang
rijk materiaal, waaruit blijkt, dat Duitschland
en Oostenrijk bezig zijn zich opnieuw te bewa
penen.
Er is zelfs tusschen verschillende wapen
firma's een wedloop ontstaan om het mono
polie van de wapenlevering aan deze landen.
Deze firma's hopen door het verkrijgen van
een dergelijk monopolie ongehoorde winsten
te maken.
De industrieel Dupont sprak de verklarin
gen van senator Vandenberg tegen.
Vervolgens beschuldigde Vandenberg ook de
Britsche maatschappij Nobels Explosives Ltd.
er van, dat zij de oogen voor Duitschlands her
bewapening sluit. In de correspondentie, wel
ke deze onderneming met Dupont heeft, gewis
seld, wordt gezegd, dat zij pressie had kunnen
oefenen op de Britsche regeering, om aan de
schending van het verdrag van Versailles,
waaraan de Duitsche fabrikanten zich in 1926
schuldig maakten, een einde te maken. Zij
liet dit evenwel na, zulks in verband met de
relaties, welke zij met Duitschland onderhield.
Hoover en de wapenfabrikanten.
In een rapport van majoor Aiken Simons
van de Dupont company worden belangwek
kende mededeelingen gedaan over de confe
rentie, die president Hoover indertijd heeft
bijeengeroepen ter bespreking van de balan-
gen der wapenfabrikanten.
Deze bijeenkomst, aldus meldt Reuter uit
Washington, werd bijgewoond door vertegen
woordigers van de wapenindustrie en van het
Amerikaansche ministerie van Buitenlandsche
Zaken, alsmede door de Amerikaansche gede
legeerden voor de internationale conferentie
in zake den wapenhandel, welke in Genève
werd gehouden. Als voorzitter fungeerde pre
sident Hoover, die het initiatief voor de be
sprekingen had genomen. Hij zeide, volgens
het rapport, dat de gedelegeerden der Ver-
eenigde Staten reserves zouden maken, ten
aanzien van het voorgestelde ontwerp-conven
tie voor de controle op de verscheping van-
wapens door middel van uitvoervergunningen,
waardoor deze conventie onschadelijk zou
worden voor de Amerikaansche belangen. Voor
de belangen van de Dupont company en haar
cliënten zou behoorlijk gewaakt worden.
Bij het getuigenverhoor door de Senaats
commissie werd verder medegedeeld, dat Hoo
ver de conferentie op aandringen van het
ministerie van Buitenlandsche Zaken had
bijeengeroepen ter bespreking van de „econo
mische fazen" van de Geneefsche conferentie.
Hij had namelijk vernomen, dat de wapen
industrie eenige bepalingen, die aldaar be
sproken zouden worden te drastisch en on
uitvoerbaar vond. Later werden op voorstel
van Hoover de opvattingen der wapenfabri
kanten ter kennis van de Amerikaansche ge
delegeerden gebracht, voordat zij naar Ge
nève vertrokken. De vertegenwoordigers van
Dupont en van andere fabrikanten verklaar
den, dat het eenige doel van de bespreking
was onnoodige beperkingen van den verkoop
van sportwapens - te voorkomen.
Weer acht doodvonnissen
voltrokken.
In Rusland.
MOSKOU, 6 December (V. D.) In verband
met het besluit van het" presidium van het
centraal comité der Sovjet-Unie, dat tegen
over personen, die zich aan terroristische da
den tegen de Sovjet-Unie hebben schuldig ge
maakt geen mildheid mag worden toegepast,
zijn in den afgeloopen nacht te Alma Ata en
Samarkand acht doodvonnissen voltrokken,
die op 21 November door het gerechtshof zijn
uitgesproken.
Paniek tijdens filmvoorstelling
Een schuur met voorraden stroo
als „bioscoop"
50 personen gewond.
PARIJS, 6 December. Gisteravond is
tijdens een filmvertooning door een rond.
trekkende bioscoop de film in brand gevlogen,
waardoor onder de toeschouwers, die -bijeen
waren in een gehuurde groote schuur, in een
voorstad van Perpignan een paniek uitbrak.
De rondtrekkende bioscoopondernemer had
een groote schuur gehuurd om daar zijn voor
stelling te geven. Het projectie-apparaat was
bij den uitgang van de schuur opgesteld, ter
wijl aan den tegenovergestelden wand het
projectiescherm was aangebracht. Eenige hon
derden personen woonden de voorstelling bij.
Plotseling vloog een film in brand en het
vuur tastte onmiddellijk de voorraad stroo aan
die in een deel van de schuur nog lag opge
slagen. Van de aanwezigen maakte zich een
paniek meester en zij trachtten door den eeni-
gen uitgang die de schuur had naar buiten
te komen, waartoe zij echter letterlijk door het
vuur moesten springen om de deur te berei
ken.
Ongeveer 50 personen, grootendeels vrouwen
en kinderen, liepen brandwonden op, waar
van de meesten zeer ernstig. Nadat hun in een
café in de nabijheid de eerste hulp was ver
leend, zijn de gewonden naar het ziekenhuis
te Perpignan overgebracht.
