HET NIEUWE AVONDBLAD V" Terug van den stembusstrijd rondom de Saar. 20e JAARGANG No. 63 DONDERDAG 17 JAN. 1935 IJMUIDER COURANT ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand 40 cents plus 2cents Incasso, per kwartaal 1.20 plus 5 cents Incasso, losse nummers 3 cents. Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Tel. 5301 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V. Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBCOM ADVERTENT1EN1—5 regels '0.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel meer 10 ct. Ingezonden mededeellngen dubbele prijs. ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT. Alle abonnés van dit blad zijn. zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubliceerd en ten kantore van dït blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos verzekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen: 2033.bij algeheele invaliditeit; 600.— bij overlijden; 400.— bij verlies van een hand, voet of oog; f 250.bij verlies van een duim; 150.— bij verlies van een wijsvinger; 100.bij breuk van boven- en/of onderarm; 100.— bij breuk van boven- en/of onderbeen; 50.bij verlies van een anderen vinger. Tenge volge van spoor-, tram- of autobusongeval; 5000.— bij overlijden van man en vrouw belden; 3000.bij overlijden van den man alleen; 2000.— bij over lijden van de vrouw alleen Opvarenden van visschers-, marine-vaartuigen enz. f 400.bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart, tot een maximum van 2000.indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of men abonnés mocht tengevolge hebben. Alleen de abonné(e) zelf is verzekerd, behoudens het. vermelde omtrent spoor-, tram- of autobusongevallen. Polls is niet r/oodlg. Ultkeeringen krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe HA.V.-Bank U Schiedam. VELSEN. Burgemeester Rambonnet's ervaringen in Saarbruecken. Slechte organisatie en slechte huisvesting. Maar een gedwee kiezerskorps. Het had weinig gescheeld of Burgemeester Rambonnet was niet naar de Saar geweest want hij gevoelde zich al eenige dagen niet geheel in orde, zoodat het zeer dubieus was of hij gaan zou of niet. Per saldo zal onze burgervader wel gedacht hebben: zooiets komt nooit weer voor. In elk geval, ook hij was in den trein, die de Neder- landsche stembusvoorzitters voerde naar liet land, dat 15 jaar geleden in Versaillles van het vaderland werd afgerukt en dat thans m de gelegenheid werd gesteld, zelf over zijn lot te beslissen, wat in Versailles anderen hadden Gisteravond heeft burgemeester Rambonnet ons het een en ander verteld van zijn erva ringen in het land van de hoogovens, dat ge durende eenige weken in het middelpunt van de belangstelling van de geheele wereld heeft gestaan. De burgemeester zag er nog zeer vermoeid uit en naar hij ons vertelde, was het inderdaad een dubbeltje op z'h kant. of hij gaan zou of niet. Maar hij is dan toch gegaan en hieraan is het te danken, dat we iets naders kunnen vertellen over het Saar- plebisciet. Het is lang geen pleizierreisje, geen vacanue- uitstapje, integendeel en dit wel voorname lijk door de slechte organisatie. Maar laat ons het woord geven aan onzen burgemeester. De regeling van de reis van Amsterdam naar de' Saar was uitstekend. De reis verliep vlot, maar in Trois Vierges kreeg men pech. Een warmlooper in den wagen met de stembiljetten! Men weet, dat met den trein, die de Neder- landsche voorzitters naar Saarbrücken bracht, ook de in Haarlem gedrukte stembiljetten werden vervoerd. Van te voren was dit aan niemand bekend. De stembiljetten bevonden zich in den bagagewagen en deze bagagewagen kreeg bij Trois Vierges een warmlooper. Geluk kig voor de internationale rust, liep het in letterlijken zin met een sisser af; de wagon met de kostbare lading werd uit den trein gerangeerd en toen achter aangehaakt. Niet over Thionville, maar over Metz werd de reis voortgezet en met ca. een uur vertraging be reikte men het eindpunt. Het eerste wat men zag waren onze mariniers. Op het perron te Saarbrücken kregen de Nederlanders al een voorproefje van de ge brekkige organisatie. Er stonden menschen met borden en hier klopte al het een en ander niet. Er was ook niemand, om bij de bagage te helpen en men werd van het kastje naar den muur gezonden. Het duurde een geheelen tijd voordat ieder wist waar hij zou logeeren. maar ten slotte kwam het toch in orde. Hotel „Excelsior", Saarbrücken Dit was het tehuis van onzen burgemeester. Maar in Hotel „Excelsior" heerschten de Engelsche officieren en men had hier voor de Nederlandsche burgemeesters enz. weinig belangstelling. Burgemeester Rambonnet kreeg een 1-persoons kamer en moest die dee- len met een collega. Gelukkig waren er twee bedden. Men moest zich natuurlijk erg behel pen. De behandeling was meer dan slecht, men werd eenvoudig genegeerd. Als men wat besteld had moest men zoowat een uur wach ten voordat het kwam. Er waren natuurlijk verzachtende omstandigheden, doordat het er overvol was, maar het was te erg. Anderen hadden het beter getroffen. Een burgemeester was bijv. ingekwartierd bij een industrieel. Deze collega kreeg een zitkamer, een slaapkamer en een badkamer en had te vens de beschikking over een auto! Bij het vertrek werd hij met champagne befuifd. Een ander trof het slechter, nog slechter dan burgemeester Rambonnet. Deze kwam terecht op een koud zolderkamertje bij een werkloozen arbeider een stembureau voor het Saar-plebisciet op te treden. Burgemeester Rambonnet vernam la ter, dat een plaatsje in Luxemburg van 700 inwoners 40 voorzitters had geleverd. Een der voorzitters kende geen Duitseh. Deze werd niet toegelaten. En op den eersten avond waren vele voor zitters uit Luxemburg en Zwitserland be schonken! Ook in den Wartburg was het een janboel. De aanwezigen werden door den voorzitter van een podium af toegesproken. Allerlei or aers werden de zaal ingeslingerd, orders waar van velen niets begrepen Er werd hier aan de voorzitters medegedeeld in welk stembu reau men zitting moest nemen. Burgemeeste: Rambonnet vernam wel, in welke straat hij moest wezen, maar niet in welk gebouw. En zoo verging het velen. Een groote janboel. Het uitdeelen der vergoedingen ontaardde in een groote janboel. Dit gebeurde na de bij eenkomst in den Wartburg. In de zaal zou de uitbetaling geschieden. Ook dit was bitter slecht georganiseerd. Door het optreden der Luxemburgers en Zwitsers ontaardde deze aangelegenheid in een „bende" en men heeft haast moeten vechten om zijn geld te krijgen. „Het was tuig", zeide de heer Rambonnet, zon der een woord Fransch. De uitbetaling was veel te ingewikkeld in elkaar gezet, maar ook het optreden der vreemdelingen was oorzaak van de wanorde. Zaterdag ging men uit, om zijn stembureau te verkennen. Gemakkelijk en aangenaam was dit niet. Men had een onvolledig adres en het was zeer slecht weer. Maar iedereen heeft ten slotte wel gevonden waar hij wezen moest. Op den tweeden dag moesten allen 's mor gens op den Wartburg verschijnen. Dit is een zeer groot gebouw, een soort verenigings gebouw van het Protestantsche deel van Saarbriicken's bevolking. De naam zegt het reeds. Hier kwamen alle voorzitters, ca. 1000 personen bijeen. En hier had men gelegenheid zijn collega's uit de andere landen eens op te nemen. Die kennismaking viel niet mee en burge meester Rambonnet kreeg den indruk, dat ons land heb meest consciëntieus in de keuze, der functionarissen was geweest. Men weet, dat zelfs burgemeesters van groote gemeenten waren uitgezonden Berggidsen uit Zwitserland Onder de Zwitsers bevonden zichberg gidsen, heel beste kerels, maar niet de meest en leden van het Rooae Kruis aanwezig. Al len, die geholpen moesten worden, hadden een doktersattest. Opvallend was het groote aantal oorlogsinvaliden. Plet percentage vrouwen was zeer groot, meende onze burgemeester. Te 8 uur werd de bus gesloten. Er waren in het bureau van burgemeester Rambonnet 6l)3 stemmen uitgebracht. Toen was de zaak spoe dig bekeken. Alles klopte en daardoor was 8.2o uur de zaak klaar om afgehaald te worden. Het Kreisbüro werd gewaarschuwd, maar eerst 10.20 uur kwam de Kreisinspektor met een Engelsch officier en soldaten. De deur werd afgezet en twee leden van het stembureau droegen de bus naar de auto. De soldaten waren daarvoor te fijn gebouwd. En zoo werd de Saar Duitseh. Dinsdagmor gen nadat de uitslag bekend was geworden was het een mooi moment. Vlaggen huis aan huis, verbonden met slingers van dennen groen, portretten en bustes van Hitier en de étalages, veel politie, maar alles bleef rustig en gemoedelijk. En des middags stoomde de trein met de Nederlandsche stembureau-voorzitters door het versierde Saargebied weer terug. Dit zijn de ervaringen van een der voorzit ters, onze burgemeester, die een moeilijke taak te verrichten had, die blij was dat het achter den rug was, maar die ook blij was, dat hij dit heeft mogen meemaken. De groote dag De groote dag, de dag der stemming. Zon dagmorgen kwart voor zeven moesten allen op hun post zijn in het Ludwig Gymnasium, Ho- henzollernstrasse. En allen waren er, echter niet de Kreisinspektor. Die verscheen eerst tegen half acht. Hij bracht alle stembiljetten en kiezerslijsten voor zijn Kreis mede. In een linnen zak waren voor elk bureau afzonderlijk de ingrediënten ingepakt en men moest nu zelf maar zien, hoe men ze naar zijn stem bureau kreeg. En hiervoor was maar één mid del: zelf doen. Zoo kon men op dien barren wintermorgen, haast vóór dag en dauw dooi de besneeuwde straten van Saarbrücken tien tallen vreemdelingen zien „wandelen", allen beladen met een grooten zak met stembiljet ten. Kwart voor acht was burgemeester Ram bonnet op zijn post; daar waren ook de „Wahl- prufer", vier man, twee Duitsche Fronters en twee Eenheidsfronters, resp. een Bankproku- rist, een koopman en twee jonge arbeiders, vo gels van velerlei pluimage dus. maar die, on danks hun uiteenloopende politieke gevoelens, het heel goed met elkaar konden vinden. Status quo? Te half negen was alles klaar en het spel kon beginnen. Er stonden op dat tijdstip reeds eenige honderden kiezers te wachten en tot half drie bleef het kiezersvolk zich voor het lokaal verdringen. Het ging langzaam. De stemming was ook al erg ingewikkeldde voorzitter nam de oproepingskaart in ont vangst en stempelde die ai', daarna werd de pas, die iedere kiezer in zijn bezit had, ln ontvangst genomen en afgestempeld. De kie zer kreeg daarna een stembiljet, waarna de voorzitter hem een stemhokje aanwees. Na te hebben gestemd overhandigde de kiezer zijn stembiljet in een envelop aan den voorzitter en kreeg hij zijn pas terug. Maar dan moest nog eens, wat reeds bij het begin was ge schied, naam en nummer worden afgelezen, opdat de tweede kiezerslijst geparafeerd kon worden ten bewijze, dat de kiezer gestemd had. Burgemeester Rambonnet meende, dat het uitbrengen van een stem driemaal zooveel tijd in beslag nam dan bij een verkiezing in ons land. Opvallend was de houding der kiezers. Men wachtte geduldig, sommigen durfden haast geen mond open te doen, men was haast schuw, apathisch. Een Franschman, dien de heer Rambonnet later ontmoette, noemde de stemming „une démonstration de passivité" Eerst tegen den avond werd het wat gemoede lijker. Natuurlijk had ook het „Maul halten' veel invloed op de houding der kiezers. Eerst na 5 uur werd het met den toeloop wat minder. Er was gezegd, dat men in het gebouw zou kunnen eten, maar ook dit klopte niet. Er was niets, maar de concierge zorgde er ten slotte voor, dat men wat te eten kreeg. Er zou een plaatsvervanger komen, maar ook die kwam niet. Het was den voorzitters verboden, de bus uit het oog te verliezen. Als de voorzitter zich eens verwijderde liet hij een brandweerman, die politiedienst verrichtte bij de bus toezicht houden, 's Middags werd een half uur gepau zeerd. en de kiezers wachtten geduldig. Wel een paar honderd wachtten rustig af tot ook zij aan de beurt kwamen. Van alles kwam er stemmen: stokoude men schen, zieken, die op brancards werden bin- nengedragen, zelfs iemand met een longont- gangewezen personen om als voorzitter van* steking. Doorloopend waren er verpleegsters IJMUIDEN ZEEVOGELS—V. V. IJ. Wie zal de bovenste plaats bezetten? Dit is een vraag, die niet zoo gemakkelijk te beant woorden is, daar het nog lang niet zeker is, dat Zeevogels evenals bij de eerste ontmoe ting zal zegevieren. Daar V. V. IJ. er zeker alles op zal zetten, om revanche te nemen voor de op eigen terrein geleden nederlaag, kan er zonder twijfel Zaterdag een vinnige strijd ver wacht worden. De stand der beide clubs op de ranglijst is op het oogenblik:_ r gesp gew.gel.verl.pnt. v.-t. V. V. IJ. 8 6 1 1 13 42—12 Zeevogels 8 6 1 1 13 32—12 De wedstrijd begint half drie en wordt speeld op het terrein van den N. A. S. B. aan den Hagelingerweg te Driehuis, ca. 2 min. van het station Driehuis-Westerveld. De leiding berust bij den heer de Klerk. Ongetwijfeld zullen vele IJmuddenaren dezen interessanten wedstrijd komen bijwonen. an an heden af zullen onze lezers en lezeressen voortaan Donderdag, Zaterdag en De avonturen van Professor Nimbus Dinsdag kunnen kennis nemen van de avonturen van Pro fessor Nimbus. Het leven van den Hooggeleerde is rijk aan wederwaardigheden, verrassin gen en bijzondere gebeurtenis sen. Ons blad Laat ze U op pagina twee in telkens vijf beelden zien, U daar mede ongetwijfeld vele aange name oogenblikken bezorgend. Vergadering Nat.-Soc. Beweging. Rede Ds. G. vap Hmyl. Voor een geheel uitverkochte Thaliazaal sprak ds. G. van Duijl voor de Nat. So"c. Be weging. Viool- en pianomuziek onder aanvoering van den heer P. Visser, luisterde de pauzes op. Toen de kringleider, de heer P. C. Kok, de bijeenkomst opende had men op het podium eveneens stoelen bij moeten platasen. Ds. G. van Duijl, met applaus ontvangen, had zich tot onderwerp gekozen: „NBR., de brug naar de toekomst!". Rede ds. van Duijl. Allereerst behandelde spr. de Saar-stemming aangevende, dat deze een slechte dag was voor het Marxisme. Immers niets ter wereld kan een vólk berooven van zijn nationaal ge voel. De realiteit toetste spr. aan de artikelen, die in „Het Volk" verschenen waren aan de maanden, die de stemming voorafgingen. De NB.B. heeft zich over den uitslag van het plebisciet niet verbaasd. Immers de Nat.- Soc. gedachte is geen theorie, het is een ge voel voor gezonde rechtvaardigheid en reali teit: het was een volk, dat naar zijn vaderland terug wilde. Spr. wenschte op 'dezen avond niet in de eerste plaats de nat. soc.-idee te behandelen, doch zou meer acute vraagstukken onder de loupe nemen. Het socialisme heeft internationaal niets te verwachten en kan niets meer bereiken. Slechts het nationaal voelend socialisme kan uit de impasse der huidige toestanden redding- brengen. Zelfs het bezit van geld kan een partij, die geen idealen meer heeft, niet meer van den ondergang redden, zeide spr. in verband met zijn betoog over de Marxistische partijen. Het conflict! „Er is in IJmuiden de sombere dreiging van een conflict", roept ds. Van Duijl uit. „Ik spreek thans namens de N.S.B. en zal mijn woorden tot op de m.M. afsnijden en afwegen. Ik zal u tevens niet pogen te paaien met beloften, maar u eerlijk onze meening zeg gen". In de huidige constellatie is klassenstrijd de oorzaak van conflicten als deze. Ik ben niet dankbaar voor zulk een wrijving en betreur het als nat.-socialist ten zeerste. Dit is een smaad voor de natie, -welke niet kan zorgen voor haar kinderen die een schamel stuk brood op de zee verdienen, roept spr. uit. (applaus). Daarom: kom bij ons en doe mee. Alleen de N.S.B. kan hier uitkomst brengen! In de nat.-soc. staat is het anders. Als er nu eens een nat.-soc. staat was, vraagt de redenaar, hoe zou het dan zijn? Dan zou IJmuiden nog iets meer zijn dan IJmuiden. Nu hangt IJmuiden in de lucht en staat de natie niet achter haar. Maar in een nat.-soc gemeenschap zal de natie achter u staan. In den N.S.B.-staat zijn geen partijbelangen, daar staat de N.S.B. gereed om te helpen wanneer er nood of ellende is! Daar is geen conflict mogelijk! Daar zou zulk een conflict behan deld worden voor het hooge gerechtshof van den arbeid. En zou men onderzoeken, of een loonsverlaging gemotiveerd zou zijn. Dit zal er voor waken, dat de arbeider niet te kort gedaan zal worden. En thans? Daarom gaat onze strijd niet tegen personen, doch tegen systemen. Spr. haaflde ex. min. Verschuur's uitlating over „stervend IJmuiden" aan. „Welnu, hier hebt ge een symptoom hoe men over uw woonplaats ter allerhoogste plaatse denkt! De leider der natie zou, na behandeling van het conflict voor het arbeidsgerecht, de uit eindelijke beslissing over het advies van dit gerecht hebben. En aan zou ongetwijfeld de uitspraak zijn, dat deze loonsverlaging te niet gedaan zou moeten worden. Een nat.-soc. regeering zou in een 1/2 uur tijd een oplossing kunnen vin den waar thans uren, ja dagen over geconfe reerd wordt. Het conflict is oplosbaar. Dit conflict ise oplosbaar in een nat.-soc. volksgemeenschap, doch onoplosbaar in een staat als den huidige. En juist het tragische is, dat het oplosbaar is. Spr. hekelde de maat regelen die de lasten van het trawlbedrijf verzwaren. Een annuleering er van zou een loonsverlaging compenseeren. Doch het is een kloppen op doovemans deur. De oorzaak ligt niet in IJmuiden doch in den Haag! Er is dus een hefboom, die omgegooid kan wor den; vóór of tegen IJmuiden! Ds. Van Duijl memoreerde de tongenrege ling, de Pentarieven, etc. Als al die beletse len weggenomen waren zou de sociale een heid en arbeid in IJmuiden verzekerd zijn. De natie heeft echter de IJmuider arbeiders losgelaten. Zij dreigen te verdrinken en zul len dan het eenige middel trachten aan te wenden; staking. De vakorganisaties. Er zijn echter ook nog de vakorganisaties! roept spr. onder hilariteit uit. Deze zullen binnenkort echter slechts historische waarden krijgen (gelach). De „bestuurderen" dezer organisaties heb ben over de hoofden der arbeiders heen een loonsverlaging geaccepteerd. Wanneer de conjunctuur omhoog gaat, eten die heeren niet uit de hand, doch thans, nu de beweging in eens gaat schrompelen, trachten deze bon zen nog de korst van den laatsten drogen boterham van den armen arbeider af te scheuren, (applaus) Laat het N.V.V. liever iets van haar kapi taal van 30 millioen gulden afstaan aan den armen arbeider, want het is het geld van dezen man dat in de kelders van het N.V.V. ligt- (Juist). Het is echter voor de heeren bonzen en niet voor hem, die dit geld zuurverdiend bij eengebracht heeft, (applaus). Denkt gij, dat het diefstal zou wezen wan neer de N.S.B. dit in haar staat zou 'annex- eeren? vraagt ds. van Duijl (bravo's, neen). Duidelijk blijkt, dat de organisaties de be langen dezer arbeiders in den Haag niet meer bepleiten kunnen! Zij zijn thans machteloos. Daarom is dit het mooie in het nat.soc.: dat zij recht doet aan arbeider zoowel als reeder. De controle bij het gebouw Wartburg te Saarbruecken, waar de telling der stemmen plaats had, was buitengewoon streng. Zij. die er toegang hadden, moesten, drie controleposten passeeren. De reeders. Spr. verhaalde van zijn gesprekken met de aan handen en voeten gebonden reeders. Zie de Duitsche vloot, die vaart voor 100 pet.! Staat zulk een land aan den rand van den economischen ondergang? vraagt de redenaar. In de harten der reeders is in dezen tijd een bittere en wrangen strijd gevoerd. Het is vlijmend onrecht van de natie die dit conflict geschapen heeft. Onrecht, omdat deze mannen, reeder zoowel als arbeider, bij elkaar behooren! Het is uit dit gekrenkt rechtsge voel, dat de N.S.B. geboren is, de N.S.B., die de brug naar een betere toekomst slaat. In dien nieuwen staat staan wij als broe ders, schouder aan schouderl (applaus). De demo-liberale staat. De staat van vandaag is niet de staat, die onze natie georganiseerd in zijn corporaties, zijn zal. Thans laat deze staat reeders en ar beiders aan hun lot over: het zuivere beeld van den demo-liberalen staat. Nu het echter mis gaat, ziet men de staat in zijn ware gedaante: geen samenleven, doch samen doodgaan! (applaus). De moderne vakorganisaties kunnen in dit conflict niets meer uitrichten. Het zijn spo ken geworden, van de eene zijde een marxis tisch- aan de andere zijde een liberalistisch spook. De brug naar de toekomst. Helpt ons mee bouwen aan de brug, die leidt van den oever des verderfs naar den oever van vruchtbaarheid, roept spr. met klem uit! Gij zijt vrij om te kiezen, gij zijt werke lijk vrij in uw gaan en staan. Doch wanneer het u „meenes" is mee te helpen aan een betere samenleving, wordt dan lid der N.S.B. (bijval). Spr. citeerde tot slot van zijn peroratie het gedicht: De Hollandsche Natie van Hel- mers. Zijn rede oogstte luiden bijval en houzee- geroep. In de pauze werd voor het verkiezings- en strijdfonds gecollecteerd. Hierna beantwoordde spr. de binnengeko men vragen o.a.: Hoe staat de N.S.B. tegen over daadwerkelijke steun aan de slachtoffers van een eventueele loonsverlaging, ook als het een tegenstander betreft? De N.S.B.zei spr. staat zeker sympathiek ten opzichte van zulk een daad. Zij kan echter aan zulk een steun niet beginnen, zij heeft de middelen daartoe niet en zou met zulk een systeem haar eigen levenskracht afsnijden. Het doopen in den naam van Hitler, in plaats van de gebruikelijke formula, zooals in Duitschland zou geschieden, noemt spr. duim- zuigerij. Evenals het grafschrift: Gestorben im Name ihres Herm und Führers Ad. Hitier. Dit is Tribune.geschrijf. Ook wees spr. met klem van de hand, als zou hij de woorden van Paulus op Mussert toegepast hebben: Wij zien Mussert, als degene uit wien, etc. Dit kan spr. nooit gezegd hebben, dan zou hij krank zinnig geweest moeten zijn. Met het parool: de Stem der Tijden is de Stem van God, is de Stem van Hem, die ook ide nat.-soc. gedachte leidt, besloot ds. Van Duijl zijn betoog. Onder het zingen van het eerste couplet van het Wilhelmus ging de bijeenkomst uit een.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1935 | | pagina 1