DE BILT
De Vliegtuigen van de K.L.M.
VERWACHT WORDENDE SCHEPEN:
Schip
verm.
aankomst
Laatste bericht
Alkmaar
Altona
Arendskerk
Ardanbhan
Ajax (Ned.)
Algenib
Aludra
Ashlea
Attikos
Baarn
Boschfontein
Bodegraven
Britsum
Bennekom
Berenice
Balduin
Caribia
Calypso
Cottica
Charterhurst
Cora
Donau
Deucalion (Ned.)
Daphne
Eemla'nd
Everolanda
Pulda
Gaasterkerk
Gryfevale
Ganymedes
Gaasterland
Hercules (Ned.)..
Hermes (Ned.)
Hebe (Ned.)
Heemskerk
Iciar
Inhambane
Isar
Juno (Ned.)
Johan de Witt
Jagersfontein
Klipfontein
Kingsbury
Melampus
Mapia
Menes
Merula
Malvina
Myrmidon
Michalis
Medon
Mamura
Midsland
Montferland
Megara
Maasland
Me rope
Nijkerk
Okeania
Prometheus
Poelau Tello
Phoenicia
Polydorus
Pollux
Reggestroom
Stentor
Saarbrücken
Seapool
Salland
Sveti Vlaho
Simaloer
Stella (Ned.)
Saleier
Svenor
Tawali
Tiberius (Ned.)
Theseus (Ned.)
Towneley
Uckermark
Venezuela
Wolsum
Winterswijk
Wolfram
Zonnewijk
Chill
Ned. Indië
Japan
Rosarlo
Danzig
Santa Fé
Rotterdam
West Afrika
Huelva
Chili
Zuid Afrika
Chili
La Plata
Chili
West Indië
Rouaan
West Indië
Middell. Zee
West Indië
Cardiff
Cuxhaven
lapan
Hamburg
Caen (v. IJm.)
Buenos Aires
Santa Fé
lapan
lapan
La Plafa
Midd. Lue
Buenos Aires
Bourgas
Bourgas
West Indië
Bcira
Bona (v. IJm. i
Buenos Aires
Japan
Alexandrië
Batavia
Zuid-Afrika
Z. Afrika
Salonika
Ned. Indië
Batavia
Ned. Indië
Curacao
Curacao
Batavia
Buenos Aires
Batavia
Curacao
New Castle
Buenos Aires
Curacao
Hamburg
Danzig
Zuid-Afrika
Buenos Aires
Batavia
Batavia.
Mexico
Hamburg
Curasao
West Afrika
Batavia
Oost-Azië
Oiamante
Buenos Aires
Buenos Aires
Ned. Indië
Alexandrië
Tjilatjap
Curacao
Ned. Indië
Midd. Zee
Stettin
New Castle (v. IJm.)
Ned. Indië
West Indië
Santa Fé
Servola
Hamburg
Rosario
19 Febr.
21 Febr.
23 Febr.
19 Febr.
11 Maart
24 Febr.
10 Maart
27 Febr.
heden
10 Maart
19 Febr.
17 Maart
23 Febr.
13 Maart
20 Maart
20 Febr.
5 Maart
28 Febr.
20 Febr.
26 Febr.
13 Maart
19 Febr.
21 Febr.
7 Maart
20 Febr.
25 Maart
4 Maart
9 Maart
26 Febr.
20 Maart
15 Maart
19 Febr.
28 Febr.
27 Febr.
20 Febr.
27 Febr.
23 Febr.
7 Maart
9 Maart
5 Maart
23 Febr.
3 Maart
24 Febr.
19 Febr.
20 Febr.
24 Maart
19 Febr.
2 Maart
20 Febr.
20 Febr.
18 Febr.
5 Febr.
6 Febr.
10 Febr.
16 Febr.
6 Febr.
18 Febr.
16 Febr.
12 Febr.
te Rotterdam,
te Barcelona,
van Colombo,
van St. Vincent,
vertrokken,
vertrokken,
te Hamburg,
van Hamburg
vertrokken.
12 Febr. van Curacao.
14 Febr. te Hamburg
14 Febr. van Callao.
27 Jan. te Rosario.
15 Febr. te Valparaiso.
11 Febr. te San Juan.
13 Febr. vertrokken.
13 Febr. van Barbados.
17 Febr. te Catania.
12 Febr. van Paramaribo,
in lading.
16 Febr. vertrokken.
14 Febr. van Penang.
in lading.
18 Febr. vertrokken.
14 Febr. vertrokken
15 Febr. van Las Palmas.
15 Febr. van Singapore.
17 Febr. te Singapore.
8 Febr. vertrokken
17 Febr. te Constantza.
in lading.
14 Febr. van Gibraltar.
14 Febr. van Izmir.
9 Febr. van Pto Barrios.
18 Febr. vertrokken.
7 Febr. van Venetië.
6 Febr. vertrokken.
17 Febr. te Dairen.
15 Febr. van Patras.
16 Febr. van Gibraltar.
15 Febr. te Kaapstad.
17 Febr. te Marseille.
14 Febr. vertrokken.
17 Febr. van Pt. Said.
15 Febr. van Marseille,
pass. 15 Febr. Perim.
30 Jan. vertrokken.
3 Febr. vertrokken,
in lading.
3 Febr. vertrokken.
16 Febr. vertrokken,
in lading.
18 Febr. verrtokken,
in lading.
8 Febr. vertrokken,
in lading.
in lading.
16 Febr. van Beira.
13 Febr. vertrokken.
15 Febr. van Penang.
14 Febr. van Belawan.
16 Febr. van Pto Barrios.
16 Febr. vertrokken.
8 Febr. vertrokken.
10 Febr. van Takoradi.
13 Febr. Gibraltar gepass.
12 Febr. van Port Said.
20 Jan. vertrokken.
16 Febr. van Bahia.
6 Febr. vertrokken,
pass. 15 Febr. Perim.
16 Febr. van Malta,
in lading.
2 Febr. vertrokken.
17 Febr. van Pt. Said.
13 Febr. van Palermo.
16 Febr. vertrokken.
18 Febr. vertrokken.
15 Febr. van Padang.
17 Febr. van Plymouth.
12 Febr. van F. Noronha.
16 Febr. te Sfase.
vertrekt 19 Febr.
17 Febr. van Ouessant.
Hoogovens
VISSCHERIJ EN SCHEEPVAART
TE IJMUIDEN AANGEKOMEN SCHEPEN.
Britsch s.s. Greathope Salta Caballo
IJMUIDEN
AANGEKOMEN
18 Februari:
Odysseus s.s. Kopenhagen
Grunda m.s. Fowey
Vliestroom s.s. Huil
Bowling s.s. Leith
Orpheus s.s. Hamburg
Wea m.s. Londen
Amazone s.s. West Indië
Burgundia s.s. Gothenburg
Brunla s.s. Oslo
Greathope s.s. Salta Caballo
Uuras s.s. Huelva
Lingestroom s.s. Bristol
Else Hugo XV s.s. Gdynia
Wm. Wüberforce m.s. West Afrika
Botilla Russ s.s. Hamburg
VERTROKKEN
18 Februari:
Robur VI s.s. Gdynia
Joma m.s. Ipswich
Eridano s.s. Rotterdam
Rotterdam m.s. Canstantza
Biele s.s. Brussel
Regent s.s. Rotterdam
Een slecht teeken.
Hoe moeilijk het op het oogenblik voor vele
reeders is aan hunne verplichtingen te vol
doen blijkt wel uit de officieele kennisgeving
der direotie van den Kon. Hollandschen Lloyd,
dat de huidige omstandigheden haar beletten
tot nader order te uitlotingen op de uitstaan
de obligatieleening te doen plaats vinden.
Gevaarlijk gestrand.
De Britsche stoomtrawler Lincolnshire is in
gevaarlijke positie bij Reykjavik (IJsland) ge
strand. De kans om het schip weer vlot te
brengen wordt door assuradeuren zeer gering
geacht zoodat het schip reeds met 75 pet.
aan de herverzekeringsmarkt staat.
Opgelegd.
Zaterdag waren te Rotterdam 27 schepen
opgelegd, van welke zes onder buitenlandsche
vlag.
INBRAAK.
In den afgeloopen naoht is ingebroken in
hot kantoor van de machinefabriek .De Nij-
ïÊilieid, aan dè JVliddenliavenstraat alhier.
Een loketdeurtje is opengebroken, terwijl
getracht is twee brandkasten te forceeren.
Er wordt niets vermist.
VERWACHTE VISCHAANVOER.
Thuisstoomende voor de Woensdagmarkt:
Christine IJm. 2, vangst: 25 manden schel -
visch, 35 manden braadschelvisch, 35 man
den radio, 90 manden koolvisch, 30 manden
gul, 15 manden wijting, 15 manden varia.
Totaal 245 manden, benevens 400 stijve ka
beljauwen.
Klazina Luther, IJm. 59, vangst: 15 man
den schelvisch, 40 manden braadschelvisch,
130 manden gul en koolvisch, 20 manden
wijting, 40 manden varia, 15 manden radio,
10 manden haring, 20 manden hake, totaal
290 manden en 390 stijve kabeljauwen.
Caroline IJm. 26. vangst: 30 manden schel
visch, 90 manden braadschelvisch, 380 man
den koolvisch en leng 65 manden wijting, 15
manden haring, 100 manden varia, 70 man
den hake. Totaal 750 manden en 350 stijve
kabeljauwen.
BESOMMINGEN.
Trawlers:
Antje R. O. 15. 750 manden f 1630.
Utrecht IJm. 73, 750 manden f 4090.
Condor IJm. 72 75 manden f 1700.
Gloria IJm. 37, 65 manden f 640.
(afgebroken reis)
Azimuth IJm. 195 200 manden f 1800.
De Hoop IJm. 46 350 manden f 2340.
Isabel IJm. 14, 80 manden f 1830.
Eemmond IJm. 76 (niet gelost).
Stoombeuger: VI 197 f 1160
Loggers: KW 101 f 990; KW 67 f 500.
Kotter: E 541 f 69.
MARKTPRIJZEN
van Dinsdag 19 Februari.
Tarbot per KG. f 1.25—f 1
Griet per 50 K.G. f 26—f 13
Tongen per K.G. f 1.15f 0.65
Groote schol per 50 K.G. f 9—f 7.70
Middelschol per 50 K.G. f 13—f 11.50
Zetschol per 50 K.G. f 21—f 16
Kleine schol per 50 K.G. f 17—f 8.50
Bot per 50 K.G. f 7—f 6.50
Schar per 50 K.G. f 11—f 7
Rog per 20 stuks f 11f 8
Vleet per stuk f 3.50f 1.03
Kleine poon per 50 K.G f 13.50f 10.50
Groote schelvisch per 50 K.G. f 24
Middelschelvisch per 50 K.G. f 24f 21.50
Kleine middelschelvisch per 50 K.G. f 22
f 19.—
Kleine schelvisch per 50 K.G. f 19—f 12
Kabeljauw per 125 K.G. f 38—f 16
Groote gullen per 50 K.G. I- 3 i
DINSDAG 19 FEBRUARI 1935
meldt:
Hoogste barometerstand 770.5 m.M. te
Muenchen.
Laagste barometerstand 730.0 m.M. te
Ona in Noorwegen.
en voorspelt:
Matigen tot krachtigen later tijdelijk af-
nemenden Zuidelijken tot Westelijken wind.
Betrokken tot zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaringen. Waarschijnlijk regenbuien. Wei
nig verandering in temperatuur.
Thermometer
Hoogste gisteren
Laagste heden nacht
Hoogste heden
44 F.
40 F.
44 F.
OPGAAF MAGAZIJN 'T BRILLENHUIS
Kanaalstraat 83, Tel. 5460. IJmuiden
Waarom is men in dezen tijd buiten,
landsche toestellen gaan koopen, terwijl
de Nederlandsche industrie uitstekend is?
Eenige vragen naar aanleiding van de
Memorie van Antwoord op de begrooting
van Waterstaat.
Kleine gullen per 50 K.G. f 11f 7
Wijting per 50 K G. f 10—f 3.40
Makreel per 50 K.G. f 12
Heilbot per K.G. f 1.10—f 0.64
Leng per stuk f 1.20f 0.65
Koolvisch per stuk f 0.46f 0.06
Versche haring per kist f 3.80f 3.60
Groote hake per 125 K.G. f 68
Middel hake per 125 K.G f 79
Kleinmiddelhake per 50 K.G. f 36f 29
Kleine hake per 50 K.G. f 25—f 13
RADION-RECLAME
Succesvolle voorstelling in Thalia.
Gisteravond heeft in Thalia de eerste Ra
dion-reclame-avond plaats gehad, die ge
volgd wordt door iederen dag tweemaal een
voorstelling, tot en met Zaterdagavond. Deze
reclame-voorstelling, gegeven door de Sun
light Zeepfabrieken te Vlaardingen is een
groot succes geweest. De zaal van Thalia was
tot op alle plaatsen bezet en de aanwezigen
hebben zich terdege geamuseerd. De voorstel
lingen dragen het karakter van een variété,
en zij die er in mee werken hebben alle eer
van hun werk. Het geheel is een propagan-
dat voor de Radionhetgeen echter niet
wordt gezocht in een droge opsomming van
de hieraan verbonden voordeelen, doch op
smakelijke wijze wordt aangeboden. Voor de
pauze werden een paar aardige komische
films vertoond. De heer Williams wist als uit
stekend goochelaar en buikspreker het pu
bliek goed te vermaken en mevrouw Van
Randwijk, die den avond als conférenciere
leidde, deed dit op een dusdanige wijze, dat zij
er spoedig in slaagde, een variété-sfeer te
scheppen
Na de pauze kwam iets voor de dames: een
demonstratie met Radion. Nadat eerst me
vrouw Van Randwijk op een gezellig onder
houdende wijze verteld had hoe men Radion
op de juiste manier moet gebruiken, liet ze
zien, waartoe dit waschmiddel in staat is. Het
leek een toovermiddel: zoo vuil, zoo schoon.
Het was terecht, zoo zij zich uitdrukte, „was-
schen met een autovaart". Deze demonstratie
boeide de aanwezige huismoeders buitenge
woon, vooral ook door de aardige wijze, waar
op mevrouw Van Randwijk een en ander de
monstreerde en uitlegde.
Het was een aardige avond en de vele be
zoeksters zullen wel voldaan hun echtgenoo-
ten, voor zoover ze die niet hadden meegeno
men, weer hebben opgezocht.
Tot slot werd een gratis verloting van
fraaie prijzen gehouden en kreeg ieder nog
een aandenken mee naar huis, en dit alles,
zonder dat men een portemonnaie noodig had.
Reclame is maar alles.
RADIOVERBINDING VAN SCHEPEN.
De navolgende schepen zijn Dinsdag 19 Fe
bruari 1935 radiotelegrafisch te bereiken via
het kuststation Scheveningen Radio.
Alcyone, Alchiba, Alwaki, Chr. Huygens,
Costa Rica, Cottica, Crijnssen, Indrapoera,
Johan de Witt, Kota Baroe, Kota Gede, Poe
lau Bras, Poelau Laut, Poelau Tello, Sibajak.
VELSEN
Het bezoek van Minister
De Wilde.
Kan van groot belang zijn voor Velsen.
Zooals wij gisteren reeds meldden, heeft
Mr. J. A. De Wilde, Minister van Binnenland-
sche Zaken, Zaterdag een bezoek aan onze
;emeente gebracht.
Wij vernemen hieromtrent nader, dat de
Minister op het Gemeentehuis door den heer
J. C. Dunnebier. loco-burgemeester, werd ont
vangen. Per auto maakte de minister, verge
zeld van het dagelijksch bestuur der gemeente,
een tocht door de gemeente. Verschillende
werken werden bezichtigd, 's Ministers be
langstelling ging vooral uit naar den woning
bouw in Velsen-Noord en Santpoort. Maar ook
de opgelegde trawlers in de haringhaven
werden niet vergeten. Verder werden de ge
meenteparken bezocht en werd de groote
nieuwe wagenloods op het terrein van den
Reinigingsdienst bezichtigd.
Ongetwijfeld kan dit ministerieel bezoek
van groot belang zijn voor de gemeente. Niets
toch kan een beteren indruk vestigen dan
eigen waraneming. En voorts zijn wen er van
overtuigd, dat het gemeentebestuur niet zal
hebben nagelaten, aan de hand van hetgeen
den minister getoond werd, te wijzen op de
vele moeilijkheden, warmede de gemeente te
kampen heeft. De tallooze trawlers, opge
Iegd in de haringhaven, zullen den minister
wel den indruk hebben gegeven, dat het noodig
is, dat de regeering de gemeente Velsen moet
helpen.
De heer P. J. M. Verschure.
Treedt af als Statenlid.
Naar wij vernemen zullen de heeren P. J.
M. Verschure en Dr. N. J. van Spanje bij de
aanstaande Statenverkiezingen niet meer
■voorkomen op de candidatenlijst van de
R.-K. Staatspartij voor Prov. Staten van
Noord-Holland.
De heer Verschure zal dus ook na de ver
kiezingen niet meer deel uitmaken van het
College van .Ged, Staten.
(Van onzen Haagschen correspondent.)
Er is sinds eemgen tijd in ons land iets aan
de hand met de aanschaffing van vliegtui
gen, dat eigenlijk wel heel vreemd aandoet.
Ik bedoel het feit, dat een door den staat ge
subsidieerde onderneming als de K. L. M., on
danks de tot dusverre uitstekende ervaringen
met Nederlandsche machines opgedaan, be
stellingen in het buitenland is gaan doen. Dat
begon al met den tenslotte zoo ongelukkig
omgekomen Uiver, een Douglas-vliegtuig, en
dat is nu voortgezet met de aanschaffing van
een veertiental andere Douglas-machines.
In een tijd, waarin men dubbel en dwars
blij moest wezen als men bij goed Neder-
landsch fabrikaat terecht kan gaat het bui
tenland strijken met leveranties aan onze
nationale luchtvaartonderneming, die zich fi
ll antieel door het Rijk gesteund ziet. Daar zit
iets kroms in. Dat heeft men blijkbaar ook
wel degelijk in ons Parlement gevoeld, met
name in de Eerste Kamer. Want het V. V.
over de begrooting van Waterstaat vermeldt,
dat verscheidene leden het betreurden, dat 14
Douglas-machines in Amerika zijn besteld.
Zij (die verscheidene leden) waren van
meening dat men hier te lande zeker over
voldoend bekwame vliegtuigbouwers beschikt
en dat de Nederlandsche industrie dergelijke
groote orders zeer wel kan gebruiken. Deze
Teden, zoo leest men verder, hadden niet den
indruk, dat de K. L. M. in alle opzichten heeft
getracht de order voor Nederland te behouden
en achtten den gang van zaken te meer onbe
vredigend, daar deze maatschappij door den
Staat wordt gesubsidieerd.
Zaterdag jl. is de Memorie van Antwoord op
dat V. V. verschenen. En nu kan men daaruit
vernemen, dat, toen het zich liet aanzien, dat
de K. L. M. niet tijdig de beschikking zou kun
nen verkrijgen over een voldoend aantal
vliegtuigen van de door de N.V. Nederland
sche vliegtuigenfabriek ontwikkelde typen
F 22 en F 36, zij ministerieele goedkeuring
heeft verworven op het onvermijdelijk geble
ken besluit om in hare onmiddellijke behoefte
te voorzien door aanschaffing van Douglas
D C. 2 vliegtuigen. Zij (de K.L.M.) heeft er,
audus de steller der M. v. A., steeds naar ge
streefd de Nederlandsche industrie te bevor
deren en het lag dan ook aanvankelijk in de
bedoeling de benoodigde Douglas D. C 2 vlieg
tuigen door de N.V. Nederl. Vliegtuigenfa-
briek hier te lande in licentie te laten ver
vaardigen. Maar aangezien nader bleek, dat
dan de eerste vliegtuigen in het gunstigste
geval eerst tegen het einde van dit jaar zou
den kunnen worden geleverd, hoewel de K.L.M.
deze reeds binnenkort noodig heeft om de
diensten, welke met het aanstaande zomer
seizoen eenige uitbreiding moeten ondergaan.,
naar behooren te kunnen uitvoeren, moest zij
besluiten tot bestelling in Noord-Amerika, zij
het dat deze bestelling wegens de door Fokker
verworven rechten over de N. V. Neder
landsche Vliegtuigenfabriek liep.
„Hierdoor is intusschen zoo heet het
dan de Fokkerfabriek in staat haar eigen
typen verder te ontwikkelen en binnenkort
is dan ook de bestelling van een tweede F
vliegtuig bij de fabriek te verwachten".
Dat doet zoo op het eerste gezicht nog een
beetje aan als pleister op de wonde. Niet
waar, het is tenminste een troost en tevens
een aangename gedachte te weten, dat dank
zij dezen vorm van leverantie de Fokkerfa
briek straks toch beter in staat zal zijn haar
eigen typen verder te ontwikkelen. Wie zich
echter door dit fraaie zinnetje niet in slaap
laat wiegen, moet wel tot de ontdekking ko
men, dat 't slechts de waarde heeft van een...
dooddoener. Want de Douglasmachines ge
lijk deze thans besteld zijn, hebben niet de
minste overeenkomst met het bedoelde Fok
kertype en zoo is er in de praktijk g^en
kwestie van, dat zij door wat zij als vergelij
kend materiaal aan nieuwer en meer inzicht
zouden kunnen opleveren, tot de verdere
ontwikkeling der Fokkermachines zouden
kunnen bijdragen.
Maar zelfs wanneer een dergelijke, op zijn
zachtst uitgedrukt niet zeer waardevolle zin
snede niet in de M. v. A. ware opgenomen, be
vat het aan dezen zin voorafgaande al meer
dan genoeg, dat aanleiding tot een zeer kri
tische beschouwing geeft.
Bij het afdeelingsonderzoek is de zaak al
gemeen principieel gesteld met de opmerking
dat men hier te lande over voldoende be
kwame vliegtuigbouwers beschikt om een der
gelijke groote order, die de Nederlandsche
industrie zeer wel kan gebruiken, aan haar
te gunnen.
De Minister is zoo verstandig hierop eigen
lijk niet in te gaan. Hij beroept er zich op,
dat de K. L. M. niet tijdig de beschikking zou
kunnen verkrijgen over een voldoend getal
vliegtuigen van het type F 22 en F 36 en ver
zekert voorts, dat de K. L. M. er steeds naar
gestreefd heeft de Nederlandsche industrie te
bevorderen.
Het spijt mij, doch ik kan de neiging niet
onderdrukken hier de vraag te stellen of de
Minister zich wel eens vergewist heeft, of de
K. L. M. niet reeds in den aanvang van 1934
een aanbod heeft gekregen voor een vliegtuig
volgens Nederlandsch ontwerp, in Nederland
gebouwd, minstens gelijkwaardig aan de
eigenschappen van den vervolgens uit Amerika
betrokken (later Uiver gedoopte) Douglas,
nog sneller dan deze en bovendien nog enkele
tienduizenden guldens goedkooper dan dat
Amerikaansche toestel? Zoo ja,, dan zou het
ook bijzonder belangwekkend zijn eens te ver
nemen om welke gegronde redenen, dus re
denen dit niet slechts met eventueele plan
nen tot deelneming aan den Melboume-race
moesten samenhangen doch met de normale
verkeersbehoeften der K. L. M., op het Neder
landsche aanbod niet is ingegaan.
En al even interessant ware het, wanneer
de Regeering zich eens in staat zou kunnen
stellen na te gaan, of het nu werkelijk tot de
onmogelijkheden behoorde tijdig een voldoend
aantal goede en snelle aan de behoeften der
K. L. M. geheel en al beantwoordende in Ne
derland ontworpen en in Nederland gemaakte
vliegtuigen te betrekken. Zelfs wanneer de
Fokker-fabrieken om redenen, die ik momen
teel niet vermag te bevroeden, niet tijdig ge
noeg voor een dergelijke levering zorg had
den kunnen dragen, behoefde men toch nog
niet onmiddellijk zijn toevlucht tot het bui
tenland te nemen. Vergis ik mij niet dan be
staat er zeker nog wel een andere betrouwbare
vliegtuigenfabriek hier te lande!
yandaar dus, dat er op grond van wat ik
zooeven vragenderwijze meende te
aanroeren, waarlijk wel aanleiding 0m
nog eens precies na te gaan hoe de vork^*
den steel zit. Dit geldt in de eerste plaats
den Minister, wien men misschien niet ai
inlinV,ti«fTAr, .TAi.pfvnlrf KnAW Qlft
inlichtingen verstrekt heeft, noodi»
geval goed te kunnen beoordeelen, en
om het
in niet mindere mate voor de EersteKaw'
leden welke terecht bevreemding kenba
hebben gemaakt, dat geen Nederlandsch do?
buitenlandsch fabrikaat onze nationale lucht
vloot moest komen „versterken".
Er is, wellicht mede in verband met h<>«
droeve ongeluk den Uiver overkomen, hier en
daar eenige twijfel gerezen omtrent de deu?
delijkheid van wat men thans uit het laM
van Uncle Sam heeft betrokken. Op het eerste
gezicht ziet, wat de M. v. A. hieromtrent me
dedeelt, er geruststellend uit.
„Van de Douglas-vliegtuigen is in Noord- en
Zuid-Amerika sedert enkele jaren een »root
aantal in geregeld gebruik, zonder dat ziCh
een enkel ongeval heeft voorgedaan."
Dat klinkt prachtig en s c h ij n t voldoende
om allen minder gunstigen gevoelens omtrent
de aan de K.L.M. gedane Douglas-leveranties
den kop in te drukken.
Doch het is niet voldoende. Met de Douglas
van het type, dat men hier heeft aangeschaït
(en daarop komt het toch aan, daarover al
leen hebben wij het) is voor het eerst proef,
gevlogen tusschen October en December 1933
Nadat dit type toen in Januari 1934 in pro-'
ductie is genomen, ondernam op 19 Februari
1934 het allereerste exemplaar dezer produc
tie-machine de groote Oost-Westvlucht en
vervolgens kwamen dan eindelijk op 10
Maart 1934, m.a.w. nog geen jaar
geleden, de eerste 8 machines in geregeld
gebruik. En dat heet dan in de M. v. A,
dat er al „sedert enkele jaren een groot aan
tal in gebruik is". Dat zulk een opmerking in
een M. v. A. terecht kon komen, is helaas
weer een bewijs te meer voor de stelling, dat
't pad van Ministers ook niet uitsluitend over
rozen loopt en de raadslieden der 'Kroon ten
gevolge van hun verschafte niet nauwkeurige
inlichtingen soms iets kunnen neerschrijven
dat zij zelf daar is m.i. geen twijfel aan -1
nooit op papier gezet of onderteekend zouden
hebben als zij hadden kunnen vermoeden, hoe
onvoldoende zij tenslotte waren ingelicht!
Tot besluit bevat de Memorie van Antwoord
nog de mededeeling, dat de Directeur van den
Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart en een
inspecteur bij den Luchtvaartdienst een stu
diereis naar Amerika gemaakt hebben tot
nader onderzoek van de qualiteiten van type
vliegtuigen, thans aan de K.L.M. geleverd,
waarbij hun gebleken is, dat het aldaar
goed voldoet.
Op het zooeven gespatieerde woordje komt
het aan. Het is best* mogelijk, dat men in
Amerika met het oog op de wijze waarop daar
gevlogen wordt, zeer tevreden is en kan zijn
met de bedoelde Douglasmachines.
Doch dat heeft voor onze luchtvaart pas
volledige beteekenis, indien de omstandighe
den en voorwaarden waaronder deze het
luchtverkeer verzorgt, gelijk zijn aan die in
Amerika. In dit verband zijn dus zeker eenige
vragen op haar plaats. Zoo b.v. of de vlieg
velden in Amerika niet als regel over een
gladde, betonbaan beschikken wat dus bij
vertrek en aankomst dit belangrijk verschil
met Europa en elders uitmaakt, dat buiten
Amerika de machines heel wat op den grond
hebben af te hobbelen hetgeen dus van de
machines op den duur veel meer eischt -
terwijl zijn daar ginds een gladden rit vol
brengen zonder eenig stooten. Ten tweede: is
het op vele Amerikaansche lijnen niet zoo,
dat bijkans op elke 50 mijl een landingssta
tion is, waarvan terstond bij eenigermate
slecht weer gebruik wordt gemaakt, zoodat dan
de „kisten" in de lucht veel minder lijden, dan
b.v. de K. L. M. het geval is, aangezien deze
ook onder slechte weersomstandigheden -
speciaal denk ik hier ook nog aan de Indië-
vluchten doorzet. Onze Fokkers kunnen daar
best tegen, zijn nl. zoo deugdelijk, dat in dit
doorzetten geen enkel bezwaar gelegen is,
Doch hoe is het met de bewuste Douglasvlieg-
tuigen gesteld? Ten derde: wordt niet in Ame
rika zoodra er eenige sterke remous is nauw
lettend het daar geldend voorschrift opge
volgd, dat men het aantal vlieg-K. M.'s per
uur terstond moet doen afnemen, wat ook al
weer tengevolge heeft, dat het toestel meer
wordt ontzien? Ten vierde: vliegt in Amerika
een machine per jaar niet zooveel K.M., dan
dikwerf op vluchten op geruimen afstand zon
der onderbreking, zooals bij ons het geval is.
Het Eerste Kamerlid, dat ook aan deze pun
ten nog eens speciale aandacht zou wijden,
zou allicht bij de behandeling der afdeeling
Luchtvaart van de Waterstaatbegrooting een
nieuw licht kunnen werpen op de in vele op
zichten zóó uiteenloopende vlieg-toestanden
en verhoudingen in Amerika en in Eu">Pa'
daaronder begrepen de van Europa uit bedien
de overzeesche lijnen, dat het duidelijk zou
worden, dat men bij het maken van vergelij
kingen wel heel voorzichtig dient te zijn-
dit nu wel gezegd kan worden van de betrei-
fende passage uit de M. v. A. is misschien wel
voor eenigen twijfel vatbaar!
Doch genoeg over dit document en over nes
verleden. Met betrekking tot de toekomst van
er hier nog een woordje in het midden te
brengen.
Nederland kan, zoo meende ik, prat gaan op
zijn knappe ingenieurs, zijn knappe technici
en op de uitstekende en degelijke 0Ple!dl°f
die zij in Delft, aan de Middelbare Technische
Scholen enz. genieten. Nederland bezit eenige
goede vliegtuigfabrieken. Is het in het licni
hiervan nu waarlijk te veel gevergd, gez'e"
ook hoezeer juist het Hollandsch fabrikaat
van Fokker, tot dusverre prachtig voldaan
heeft, te verlangen, dat de staat of een Qw*
den staat gesubsidieerde onderneming voor
taan zijn vliegtuigen zal laten maken in Ne
derland op een Nederlandsche fabriek en naai
een Nederlandsch ontwerp? Bouwen op mu-
tenlandsche licenties is waarlijk niet
Integendeel, onze vliegtuig-ontwerpers Kun
nen met eere hun licenties aan den vreemo
verkoopen. Dat men zoo nu en dan eena...
buitenlandsch merk koopt om als vergem-
kingsmateriaal dienst te doen en zooaoew
aan de eigen ontwerpen nog hier "aart
beteringen te kunnen aanbrengen, is naiau
lijk best. Maar overigens mag zeker, waar m
hier dubbel en dwars in staat is de now
vliegtuigen zelf te ontwerpen èn te douwu»
de eisch gesteld, dat niet noodeloos onze n
delsbalans door bestellingen in den vree®
(of door het aanmaken van machines op D
tenlandsche licenties) wordt benadeeld
men voor onze nationale luchtvaart, nation
vliegtuigen betrekt,
