HET NIEUWE AVONDBLAD 20e JAARGANG No. 190 DINSDAG 18 JUNI 1935 IJMUIDER COURANT ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand 40 cents plus 2cents incasso, per kwartaal ƒ1.20 plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents. Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Telef. 5301 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V. Directie: P. W. PEEREBOOM er. ROBERT PEEREBOOM ADVERTENTIèN: 1—5 regels ƒ0.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. ALLE ADVERTENTIèN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD. WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT. Alle abonnes van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de r«.g sters zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubli ceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn. kosteloos ver zekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen ƒ2000.- bij algehcele invaliditeit; ƒ600.- bij overlijden* ƒ400.- bij verlies van een hand, voet of oog: 250.- bij verlies van een duim: 150.- bij verlies van een wijsvinger; t 30.- bij breuk van boven- en/of onderarm; 30.— bij breuk van boven- en/of onderbeen; 50.- bij verlies van een anderen vinger. Ten gevolge van spoor-, tram- of autobusongeval; ƒ5000.- bij overlijden van man en vrouw beiden; 3000.- bij overlijden van den man alleen; 2000- bij overlijden van de vrouw alleen. Opvarenden van visschers-, marine-vaar tuigen enz. f 400— bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart. tot een maximum van 2000.-. indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés mocht tengevolge hebben. Alleen de abonnéfe) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe K.A.V.- Bank te Schiedam. Litteratuur. Een dominee van de Schotsche Kerk, de Presbyterian Church, F. E. England, heeft zich boos gemaakt op Groot-Brittannië's roman schrijvende vrouwen. Er zijn er erg veel. maar hij heeft er ..twee of drie voor oogen gehad die roem hadden verworven" en ze vernieti gend beoordeeld. Volgens hem kunnen zij niet spellen, hebben geen flauw idee van het gebruik van leesteekens twee technische I tekortkomingen, die overigens haar begaafd heden als romancière niet aantasten maar bovendien acht hij haar kennis nihil en haar I geest steriel, en zwijgt dan nog maar van ,.de j goedkoop romantische ontboezemingen in I haar boeken, die zij verhalen van haar fan tasie noemen." Dit is dus nogal een pootige critiek, maar dominee England generaliseert leelijk, want er zijn enkele schrijfsters in Engeland te vin den die wel degelijk wat te zeggen hebben en werk van bijzondere waarde hebben gele verd. Als scheppend kunstenaar heeft de Vrouw ten allen tijde veel minder dan de man gepresteerd, maar op litterair gebied is haar werk van veel meer be teekenis dan op dar van de muziek, schilder- en beeldhouwkunst, en wie zou b.v. de zeer groote scheppende gaven van een schrijfster als Selma Lagerlöf willen betwisten? Ook onder de Engelsche ro manschrijfsters zijn er, die de litteratuur heb ben verrijkt met belangrijken arbeid. Daar naast.-of liever gezegd daaronder, staat dan natuurlijk een groote meerderheid die her. goedkoope soort maakwerk produceert dat een ontwikkeld Engelschman met zulke pret tige woorden als ..rubbish", „trash" en derge lijke aanduidt. Deze meerderheid heeft een grooten omzet op de litteraire markt. Volgens onzen Londen- schen correspondent schijnt de bioscoop, die zich ook niet onbetuigd laat in de door den dominee gewraakte romantiek, meer als „apé- ritif" te werken; de romanlitteratuur dezer dames moet dan den eigenlijken honger pas stillen. Het komt mij voor dat dominee England toen hij dc fiolen zijns toorns over de schrij vende dames uitgoot, in philosofie tekort is geschoten. Want hij had moeten bedenken dat niet alleen in Engeland, maar overal in de wereld de meerderheid van het menschdom prutsromannetjes leest. Een kleinere middengroep leest werk van gemiddelde waarde, en slechts een zeer kleine „kopgroep" het allerbeste. Waarna op den langen duur het beste van dit beste wel de kans heeft, algemeene waardeering te vinden. Dat duurt meestal lang, omdat het gemeen lijk naar vorm en inhoud zijn tijd vooruit is, en slechts weinig menschen ertoe in staat zijn. hun tijd vooruit te wezen. Hetzelfde ver schijnsel vindt men op ieder gebied van Kunst, en het baat eigenlijk niets de fabri kanten van goedkoop maakwerk daarover aan te vallen. Het resultaat van zoo'n aanval blijft nihil. Eén ding is overigens zeker; hun werk leeft zeer kort. In dezen tijd van overmatige pro ductie sterft de prulroman gemeenlijk binnen een paar maanden. En de „roem", door de handigste vervaardigers en vervaardigsters van deze producten geoogst, heeft ook niet veel te beteekenen. Het succes is even goed koop als de inhoud van het boek. Als ds. England den litterairen smaak van de meerderheid van het Engelsche publiek betreurt, kan hij niets beter doen dan de volksontwikkeling te helpen bevorderen. Ook een zaak, die zich in ieder land op dezelfde wijze voordoet. Het is een traag en een moei lijk proces maar niettemin heeft het, dank zij velen menschen. die er hun tijd en ar- beidslust aan gegeven hebben, in de laatste veertig jaar groote vorderingen gemaakt. Treurig genoeg is het, dat die vorderingen in de laatste jaren veel ti'ager zijn geworden door deeconomische ellende en de Europee- sche janboel, met het gevolg dat de meeste landen, ook Engeland, een mateloos deel van hun inkomsten wegsmijten aan bewapening inplaats van het aan socialen arbeid en aan ontwikkeling der massa te besteden. Als ds. England in zijn Presbyterian Church en in zijn geschriften eens op dit aambeeld ging hameren zou hij nuttiger werk doen dan met zijn aanval op de dames die „trash' schrijvenen die op zichzelf hoogstens een symptoom van een slechten algemeenen toe stand zijn. Voorzoover zij zich tot romantiek bepalen, al is het dan de goedkoopste soort, is het nog niet zoo heel erg ook, en men kan zich voorstellen dat de menschheid in dezen tijd naar romantiek snakt.... In de gifgassen, de bacillencultures en dfj brandbommen vinden ze die zeker niet. R. P. IJMUIDEN PROTESTVERGADERING A.s. Woensdagavond wordt in Thalia een openbare protestvergadering gehouden te gen het Maatschappij Ziekenfonds „IJmui- dein". Als spi'ekers zullen optreden, de heeren A. J. P. Peduzzi, IJmuiden en F. M. van Vliet te Santpoort. Voor debat zijxx uitgenoodigd dr. Chr. Eg- gink, secretaris-penningmeester der Huisart sen-Commissie te Amsterdam, Dr. F. Bekker, voorzitter van het Ziekenfonds IJmuiden" en de administrateur de heer C. P. J. Maas. POLYHYMNIA NAAR HET CONCOURS Polyhymnia heeft deelgenomen aan het zangconcours uitgeschreven door „De Jood- sche Stem" in den Haag. In de le afdeelirxg gemengde koren, waarin vijf vereenigingen uitkamen, wist, het IJmui- densch koor de tweede plaats te vex-overen, zoodat ook Polyhymnia de eer van IJmuiden heeft hooggehouden. V erkiezings vergadering S. D. A. P. Gisteravoxid heeft in het gebouw ,.de Daad" ivoorh. Flora i een verkiezingsvergadering van de S.D.A P. plaats gehad. Deze vergadering, waarin gesproken werd door de heeren W. F. Visser, J. Stark en J. v. d. Veer, allen candi- daat voor den gemeenteraad en waarbij de tooneelvereeniging P.A.L.V.U. medewerking verleende, werd geopend door den heer H. Hennink. Deze herinnerde er aan, dat in de ruim 100 gemeenten waar de raadsverkiezing heeft plaats gehad een opgaande lijn in de gekozen s.d. raadsleden is waar te nemen. Als eerste spx-eker trad op de heer J. Stark die er op wees, dat er 14 partijen zijn die voor de a.s. verkiezing de aandacht der kiezex*s vragen, spreker herinnerde aan de verkiezing van '31. Toen waren er ook verschillende partijen, die toen later de crisis zich sterker liet gevoelen, een bloc tegen de S.D.A.P. vormden. Spoedig begonnen deze mede te helpen aan de afbraak. Dit zijn de partijen, die in den gemeenteraad mee klagen: wij kunnen niet, de regeering staat het niet toe. Deze burgerlijke partijen vormen echter de regeex*ing. Vervolgens be sprak de heer Stark de aanpassingspolitiek waarin in de gemeente door de regeering is gestuurd. Spreker noemde dit een afbraak- politiek. Het intrekken van subsidie op kleuter onderwijs, drankbestrijding, speeltuinwerk enz. is volgens spreker niet anders dan afbraak, beslist door, wat spx-eker noemde, den „raad van negentien". Spreker becrit-iseerde de inkorting van de subsidie voor zwakzinnigenzorg, het niet meer verschaffen van schoolvoeding en kleedmg. Dit is aan niemand anders te danken dan aan de burgerlijke partijen, aldus spreker. De begx-ooting 1934 werd eveneens door spre ker aangehaald, dit naar aanleiding van de bezuiniging '33 terwijl op de begrooting '34 een post werd geplaatst van f 1500 voor luchtbe scherming. Evenzoo werd vluchtig de begroo ting 1935 aangehaald. Geexi subsidie voor schoolvoeding e.d. maar wel f 1200 voor de burgerwacht. Hierna besprak de heer Stark de verlaging van woninghuren, waarover wel veel geschre ven is. maar die ten slotte niets beteekent. De gasprijs is juist in de crisis hooger geworden. Gaat het over loonen en steunuitkeeringen dan gaat alles snel naar beneden, maar gaat het over woninghuur enz. dan gaat het niet omlaag. Vervolgens besprak de heer Stark het doel der S.D.A.P. bij de a.s. verkiezing. De partij wil meer gemeentelijke zelfstandigheid en opvoering van de welstandspolitiek. Voor militaire doeleinden is er steeds geld genoeg dus er Is geld. Met een opwekking om bij de komende verkiezing de stem op de S.D.A.P. uit te bi'engen, eindigde spreker zijn rede. Als tweede spreker trad op de heer J. v. d. Veer. Deze wilde de gemeentepolitiek niet in onderdeelen behandelen, aangezien dit door den heer Stark was gedaan. Spreker wilde meer den algemeenen toestand bespreken. Hij wees op de groote ellende die er onder de ar beidersbevolking heerscht. Spreker zeide dat het een gx'oote fout vaxx de regeerirxg is ge weest, dat men geen rekexxing heeft gehouden met den voortgang vaxi deze crisis. Hierbij be sprak hij de nalatigheid der x-egeex-ing inzake het instellen van xndustriebanken. Vervolgens nam de heer v. d. Veer de Crisissteunregelin* onder de loupe. Naar aanleiding hiex-van besprak hij de hou ding van het college van B. en W. in vex-band met het aanvragen van rijkssteun voor crisis- uitkeering. De heer v. d. Veer becritiseerde de destijds aangenomen houding van het dagelijksch be stuur onzer gemeente. Ook hierbij ging de raad van 19. volgens spreker, ook niet vrij uit en is deze mede schuldig dat den Haag ons lasten heeft opgelegd waarmee wij nog jaren opgescheept zitten. Spreker noemt dit een politiek van slappe houding. Hierbij besprak de heer v. d. Veer de houding der vex'schillen- de partijexi, exx de gemeentepolitiek, die door deze partijen gevolgd is. De afbi'aakpolitiek behoefde volgens spreker niet zoo strexxg te worden doorgevoerd. Hierbij wees spreker naar Zaandam, waar een sociaal-democraat burge meester is. In Zaandam is,, aldus spx*eker, nog kleuteronderwijs. Hierbij wordt nog steeds schoolvoeding vex-strekt en worden nog sub sidies uitgekeerd, die hier zijn ingetrokken. Met een krachtige opwekking om aan de so ciaal-democraten het vertrouwen te schenken en te stemmen op de candidaten dezer partij bij de komende verkiezing, want deze partij, riep spreker uit, leidt het volk in zijn geheel op naar derx weg van Vrijheid. Arbeid en Brood besloot de heer v. d. Veer. De heer Hennink wekte hierna de aanwezi gen, voor zoover die nog geen lid der partij zijn op om zich aan te sluiten bij de S.D.A P. Na een kort^ pauze kwam P.A.L.V.U. voor het voetlicht, die een fragment uitbeeldde van den strijd der S.D.A.P., als een uitbeelding van de mentaliteit der menschheid, de ellende van het militairisme en oorlog waaraan slechts een einde gemaakt kan worden door den wil des volks. Na dit tusschenspel was de gelegexiheid aaxi dexi heer W. F. Visser oxn het een exx an der over de gemeentepolitiek te zeggen. Deze bespx-ak de lasten, die als gevolg van de crisis op de gemeexite zijn gelegd. Hierbij stond spreker uitvoerig stil bij de regeling van de werkioozenzorg. en bij de voorwaarden, door de regeering hierbij gesteld om rijkssteun voor de werkloozenuitkeering te krijgen. Spreker vestigde de aandacht op het verwijt dat men de Soc. Dem. raadsleden doet, n.l. dat deze zijn tegen verschillende bezuinigingen terwijl er geen weg is om aan de bezuiniging te ont komen. Spreker wees op het feit, dat er wel geld is voor burgerwacht en andex-e militaire zakexx, tex'wijl er geen geld is voor cultureele belangen. Komende tot de a.s. verkiezing, zeide spreker, dat is een strijd tusschen kapitaal en arbeid. Het productie-apparaat, dat zoo ge weldig is, zou in de handen der menschheid een zegen kunnen zijn, is, nu het zich in han den van enkelen bevindt, een vloek geworden Het socialisme wil het productiestelsel aan de gemeenschap, waar dan voor allen zal zijn arbeid en brood. Met een opwekkend slotwoord werd de ver gadering door den heer Hennink gesloten Leeftijd en groei van zeevisch. Belangrijke leeftijdsbepaling van de haring. De ontwikkeling van visch kan niet op dezelfde wijze worden uitgedrukt als die van zoogdieren, schrijft dr. J. Lundbeck, de be kende Duitsche bioloog in The Fishing News. De groei van visch h^udt feitelijk nooit op, al wordt deze naarmate de visch oixder wox*dt, steeds geringer. Bij visch kan de leef tijd ruwweg geschat worden naar de lengte, de gemiddelde lengte van eiken jaargang en de jaarlijksche toeneming in lengte. Dit- alles is echter sleclxts betrekkelijk, zoo dat gegevens daax'omtrent onzuiver zijn. vooral daar de groei van sommige visschen heel verschillend is. ondanks het feit. dat zij onder pi'ecies dezelfde omstandigheden le ven. Terwijl een jonge gx*oep van één of twee jaar kenbaar is aan haar ongeveer gelijken groei, geldt dit niet voor de oudere jaar gangen, die min of meer verschillend in groei zijn. Tientallen jaren zijn voorbijgegaan se dert de eerste pogingen werden gedaan om den leeftijd van visch te bepalen en deze stu dies zijn onmisbaar voor de visscherij-biolo gen van heden. Om den leeftijd vast te stellen maakt men gebruik van de schubben of van de gehoor- steentjes. Men is van meening, dat de „win- texTingen" ontstaan door snellen, langza- men of stilstand van groei, vei \orzaakt wor den deels door den spawntijd. deels door af koeling van het water in den winter. Daar de schubben zich ontwikkelen in verhouding tot den groei, kan men op de schubben nauwe of wijde jaarlijksche groeiringen ontdekken. Men behoeft dus alleen maar deze verschillend „zones" te tellen om den leeftijd van den visch te kunnen vaststellen. Deze jaarringen zijn geheel gelijk aan die van een boomstam. De haring behoort tot die vischscort. waar van de vaststelling van den leeftijd vaxx on schatbare waarde is. De schatting van den leeftijd naar de gx-ootte is bijna niet mogelijk daar de ontwikkeling volgens den leeftijd te groote verschillen in lengte oplevert. Niette min is de leeftijd van de haring vrij gemak kelijk te bepalen. Op de haringschubben zijn de jaarringen vrij gemakkelijk te onderschei den, terwijl bij andere vischsoorten als schel- visch en kabeljauw de langzame gx-oei wordt aangetoond door een bi'eede en minder ge makkelijk te onderscheiden „zone". Het haiingonderzoek stuit echter op moei lijkheden, doordat deze visch in een veel groo- ter aantal soorten is onderverdeeld dan an dere visschen. De verschillende soox-ten. d;s onderscheiden kunnen wox'den door uiteenloo- pende lichamelijke eigenschappen, zooals bij voorbeeld het aantal wervels in de wervelko lom. het aantal vinstralen- enz. Dientenge volge is het om den leeftijd en den gx-oei vast te stellen, noodig de verschillende soorten te onderkennen. De volgende tabel geeft de leng- te in centimeters van den haring aan, naai soort en leeftijd: 1 2 3 4 5 7 8 9 lOj. IJsland 16 22 25 28 31 33 34 35 36 36 Noorwegen 16 23 25 28 29 30 31 32 33 34 Ierland 14 22 26 28 29 30 31 32 32 33 Shetlai-id 14 22 26 27 29 30 31 32 32 33 Noordzee 13 17 22 24 25 26 27 23 29 30 SkageiTak 12 17 21 23 24 26 27 27 28 29 Oostzee 10 16 18 20 22 23 24 25 27 28 Deze maten moeten, zooals reeds is gezegd, worden beschouwd als onzuiver. Zoo kan men er bijv. niet op bouwen dat een Noord- zeehai'ing van 26 c.M. zes jaar oud is. De verschillen in de diverse soorten kunnen duidelijk ondex-scheiden worden. We hebben bijv. de zich snel ontwikkelende Noordharing (IJslandsche en Noorsche), waarmede ook de haringen van de Atlantische kust (Jersche) veel overeenkomst vertoonen. De Noordzee- haring ontwikkelt zich op middelmatige wij ze, terwijl de Oostzeeharing zich buitenge woon langzaam ontwikkelt en bekend is als een bijzondere variëteit onder den naam „Strömiing". Het spreekt vanzelf, dat de ontwikkeling verschillend kan zijn, zelfs wanneer de ai- and tusschen de verschillende gronden slechts gering is, In de Oostzee bijv. is de roei van den haring langzamer, naarmate het zoutgehalte minder is, zoodat een Finsche Strömiing" van 10 jaar slechts 25 c.M. lang is. In het- midden van de Oostzee bevindt zien de z.g. „Reuzenstx-ömling". waarvan de groei ongeveer gelijk is aan die van de Noorsche aring. Van jaar tot jaar kan verandering in den groei plaats vinden en de verdeeling van de haringscholen in leeftijd-groepen ls aan een voortdurende verandering onderhevig. Dit vraagstuk speelt een belangrijke x-ol in de bio logie der visschen, niet alleen bij de haring maar bij alle eetbare visch. Zoo is o.a. geble ken. dat de opbrengst van de visscherij in gi-ooten mate hiervan afhankelijk is. Men kan de verschillende vangsten niet maar zonder meer aan het geluk of het ongeluk van den visscherman toeschrijven. Het geval is, dat het eene jaar het broek rijker, het andere jaar ax-m is. Wanneer bijv. het broed van een bepaald jaar rijk is, zal de visscherij, wanneer dc har in;? van dat jaar zich voldoende ontwik keld heeft, groote hoeveelhedexl van dezen jaargang vangen. De opbx-engst neemt toe en tenslotte zal de vangst in hoofdzaak uit de zen jaargang bestaan. In den beginne is deze haring klein van stuk, die de visscherman ongaarne vangt omdat ze in den regel minder waard is dan de groote. Eenige jaren later echter is de haring van dit rijke broed verder ontwikkeld en vertegen woordigt dan de gemiddelde lengte van de geheele vangst. Onder deze omstandigheden kan een zeer groot deel van de haring tot dezelfde leef tijdsgroep behooren. Het is eveneens mogelijk dat de haring daartoe behoort, wanneer haar lengte verschilt met de gemiddelde lengte. Dit bemoeilijkt cok de mogelijkheid, den leeftijd te bepalen, wanneer men niet bekend is met de samenstelling van de stocks op dat tijdstip. NAAR RUSLAND. Het mailschip der St. Mij. Nedei'land, s.s. Jan Pietex-sz Coen zal van 30 Aug tot 13 Sept. een toeristenreis naar Rusland via Ko penhagen maken. SCHOORSTEENBRAND. Gistermorgen werd de brandweer ge- alax-meerd voor een schoorsteenbrand in dc Prins Hendrikstraat. De bx-andweer was spoedig ter plaatse en reinigde met behulp van een ketting den schoorsteen. AUTOTOCHT VOOR OUDEN VAN DAGEN. Op Donderdag 27 Juni organiseert het Vel- sensche comité „Autotocht voor Ouden van Dagen" het welhaast traditioneel geworden jaarlijkscli uitstapje. Men weet. hoe deze tochten door de gas ten op prijs gesteld worden, zoozeer zelfs, dat het aantal liefhebbers en liefhebsters zoo groot werd, dat het comité maatx-egelen heeft moeten nemen om te voorkomen, dat dit aantal dit jaar nog gx-ooter wordt. Er is met het oog hierop bepaald, dat alleen ouden van dagen boven 65 jaar aan den tocht mo gen deelnemen. Naar wij vernemen, heeft het comité nog geen voldoende auto's ter harer beschikking. Wij voldoen gaarne aan het vex-zoek van het comité er bij autobezitters op aan te drin gen, zich ook dit jaar weer beschikbaar te stellen, opdat niemand afgewezen behoeft te worden. Het doel van den tocht is Zandvoort. Het afgeloopen koorseizoen. Wat nog te veel verwaarloosd wordt. Bij het ernstig spoorwegongeluk dat Zaterdagavond in het Welwyn Garden City station te Hertfordshire in Engeland plaats vond, werden verscheiden personen gedood en velen gewond. De plaats der catastrophe. In ons vorig artikel hebben wc de uitvoe ringen der plaatselijke koren bijna elk afzon derlijk besproken. Over hetgeen in het alge meen gepresteerd werd mogen wc zeker niet onvoldaan gestemd zijn; over het gebodene zelf loopen de meeningen wel eensuitgeen. In onze gemeente viert verdeeldheid nog hoogtij. Als we de lijst bezien van zangkoren dan tellen we: 5 neutrale. 7 Christelijke. 1 oud-Kat.h„ 2 mannenkoren. 1 neutraal kindcr- 4 Chr. en 2 R.K. kinderkoren. Misschien zijn er wel weer eenige bijgekomen, dat is zeer goed mogelijk. Zeker is het. dat er enkele van het tooneel vex-dwenen zijn sinds vorig jaar. Als de leden van die bewuste koren nu maar aansluiting zoeken bij de bestaande vereenl- gingen is er zooveel leed niet geleden. Doch dat is nu nog de vraag! Maar al te veel zijn per sonen en vereenigingen primair en de beoefe ning der zangkunst secundair belang, terwijl het juist andersom behoorde te zijn. Wat minder vereenigingen en wat meer vereeniging! schreven we reeds. Als we ons eens indenken, wat voor schoons er dan gewrocht zou kunnen worden en welke boeiende en waardevolle composities voor onze plaats nog op instudeering en uitvoering lig gen te wachten. Is het laksheid, dat er geen begin van uit voering aan gegeven wordt, om eens den kring loop van het gewoonte-repetolre te verbre ken of is het vrees voor een leege zaal (helaas thans dikwijls voorkomende). Resultaten, ar tistieke zoowel als materieele, zijn nu eenmaal voor het overgx-oote deel afhankelijk van con tact met het publiek. Het beste ensemble kan niet het beste van zichzelf geven voor een slecht bezette zaal. In de leegte springt de vonk niet over. En als de vonk niet overspringt en bij den toeschouwer niets ontvonkt, keert het publiek weer onvoldaan naar huis. Zoo ls er een voortdurende en voor sommige vereeni gingen noodlottige wisselwerking. IJver en toewijding bij de executanten zijn echter niet voldoende om het zoo hoog-noodige contact met het publiek te bevorderen. Daar toe is nog iets meer noodig. De kunst en haar uitingen moeten algemeen menschelijk zijn willen zij de aandacht tx-ekken en belangstel ling wekken. Ze blijve niet in het afschuwe lijke kx-ingetje van afgezaagde x'epertoirenum- mers, hardop droomende concourssuccessen, doorgewinterde en vei'ouderde cantates etc. door draaien. Men geve eens wat anders dan de oude kost. Ligt er niet genoeg braak? Welke aandacht wordt er geschonken aan onze jonge Nederlandsche componisten, die mogelijk eerst wat modern zuilen klinken. Welke plaats wordt er op het x-cpertoire der specifiek-Christelijke koren (er zijn er 7!) ingeruimd voor meesters als Bach e. a.? „Looft den Heer" heeft dan thans besloten zich tot oratoriumvex-eeniging te transformee- ren en als eerste stap de Mattheus Passion in te studeei'en. Alle factox-en om dit experiment gunstig te doen ver loopen. zijn aanwezig: saamhooi-igheidsgevoel, studiezin en bekwaam heid. Moge het dan ook in alle opzichten slagen! Een uur van verademing en verheffing in het rijk der muziek moet het bezoek aan een concert of een uitvoering loonend maken. Juist in deze dagen van snel, filmtisch leven. Maar welk concert kan zulk een wonder baarlijke werking uitoefenen? Men vraagt daarvoor sterke muzikale krachten, i.e. onze vereenigingen, die tegenwoordig met de veran derde interesse van het huidig publiek kunnen concurreex-en en de concertbezoekers vast houden. Over het algemeen hebben in 't bij zonder onze Christelijke koren over leege zalen niet te klagen. Hierin schuilt hun groote kracht. (Ook hun artistiek kunnen schatten we naar waarde!) De gedachte aan het nog beter benutten van deze kracht is de aanleiding geworden tot de vraag of die ensembles hun aandacht niet eens meer zouden wijden aan het luister bij zetten van de Kerstviering. Met Kerstmis woonden we in Velsen's aloude kerk de uitvoe ring bij van het Kerstoratorium van Barth. Deze uitvoering was vanzelfsprekend als eersteling nog niet geheel volmaakt. Ze was echter diep menschelijk en ontroerde door den eerbied waarmede het geheel vertolkt werd. Er was en dit is toch wel waarom het gaat als het mysterie van Kerstmis tot ons komt eerbied, devotie en toewijding. De „tale Ka- naans" wordt immers op zuivere manier ge sproken! De componisten hebben het hunne bijge dragen om meestcrwei'ken te scheppen, hetzij oude of moderne, die den Kersttijd meerderen glans kunnen geven. Laat men de gelegenheid nu eens aangrijpen! Er zit, toegegeven, nog een zekere durf in de opvoering van een dergelijk Kei-stspel of een Kei-storatorium, dat misschien slechts sla gen kan In bepaalde kringen. Echter: er is in onzen tijd behoefte aan geestdrift voor dat wat voor de nietdurvers wellicht een waagstuk is. Welnu, welk Chr. gemengd koor neemt hier toe nu eens het initiatief? Koor zoowel als orkest zijn in onze gemeente zeker te vinden. Wie zal haar bezoekers in den Kersttijd op een uitvoering die ons wat te zeggen heeft vergasten, een uitvoering, welke breekt het banale en wel op een wijze, die aestheiiscA de bewondering wekt? De gi'oote verdeeling, de keuze der werken, het steeds weer opdienen van „oude koek" en het verwaax-loozen van de gelegenheid tijdens de hoogtijdagen van het winterseizoen eens van zich te laten hooren, dat was het waar we toch wel met nadruk de aandacht op wilden vestigen in het slot van ons overzicht van bet afgeloopen seizoen. Door opbouwende critiek hebben wij ook thans getracht, voor onze vereenigingen en haar cultux-eel en artistiek werk een rugge steun te zijn. Ook al zou men dat, indien een critiek eens ietwat onprettig luidde, misschien nu niet zoo onmiddellijk denken!.... W„

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1935 | | pagina 1