HET NIEUWE AVONDBLAD Nuttige instelling sluit haar poorten. Amerikaansche Sport. 21e JAARGANG No. 2 MAANDAG 4 NOVEMBER'35 IJMUIDEQ COURANT ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand 40 cents plus 2y2 cents incasso, per kwartaal ƒ1.20 plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents. Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Telef. 5301 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V. Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM ADVERTENTIëN15 regels 0.75. Elke regel meer 15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs. ALLE AD VERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT. Alle abonnés van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubli ceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos ver zekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen ƒ2000.- bij algeheele invaliditeit; 600.- bij overlijden; ƒ400.- bij verlies van een hand, voet of oog; 250.- bij verlies van een duim; 150.- bij verlies van een wijsvinger; 50.- bij verlies van een anderen vinger; 30.- bij breuk van boven- en/of onderarm; ƒ30-.- bij breuk van boven- en/of onderbeen. Ten gevolge van spoor-, tram- of autobusongeval; ƒ5000.- bij overlijden van man en vrouw beiden; ƒ3000.- bij overlijden van den man alleen; ƒ2000.- bij overlijden van de vrouw alleen. Opvarenden van visschers-, marine-vaar- tuigen enz. ƒ400.- bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart, tot een maximum van 2000.-, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés mocht tengevolge hebben. Alleen de abonné(e) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H.A.V.- Bank te Schiedam. VELSEN. Na 166 jaren van zegenrijken arbeid is het diaconiehuis der Ned. Hervormde gemeente gesloten. In het jaar 1767 werd door schout en sche penen vergunning verleend „voor het nieuw te bouwen diakonie- en weeshuijs door timmer mansbaas Gaijkema en over de Beeck (de En- gelmundersbeèck. Red.) te slaan en te metse len een steenen wuift." Voorts werd toestemming verleend tot het plaatsen van' rasters en „daarinne een hek of poort te doen, waardoor turf en hout en an- /dere noodigheden tot in 't zelve huijs zullen 'kunnen gebracht." In het jaar 1769 werd het gebouw in gebruik genomen. En in 1935 besloot het bestuur der Ned. Her vormde Kerk te Velsen, de inrichting in ver hand met de exploitatiekosten, die voor de 'kerkelijke schatkist te bezwaarlijk werden, te sluiten. Tusschen deze beide jaartallen ligt een tijd vak van 166 jaren, waarin het diaconiehuis deNed. Hervormde Gemeente een toevluchts oord is geweest voor honderden „verarmde lidmaten of derzelve kinderen, wanneer de fimgeerende Kerkeraad immer bij meerder heid van stemmen oordeelt, dezelve beter in .'t huijs aan daarbuijten te kunnen onderhou den", zooals in art. 8' van „het huijs" luidde. De laatste 25 jaren werd het huis alleen bewoond door ouden van dagen en werden ■geen weeskinderen meer opgenomen. In de jaren daarvoor, toen er ouden van dagen en weeskinderen werden opgenomen, waren in den regel gemiddeld twintig bejaarde men- schen en weeskinderen aanwezig. Na de ophef fing van de inrichting als weeshuis was het aantal bewoners veel geringer. Bij de sluiting woonden er nog slechts vijf ouden van dagen In het tehuis. Toen in-1767 tot den bouw van het tehuis besloten werd, was Ds, van der Sluis voor zitter van den Kerkeraad. Deze heeft ee- rende 39 jaren n.l. van 6 Augustus 1730 tot 18 September 1769 de gemeente gediend. Als schout fungeerde de heer Jacobus van Kalber, scheepenen waren de heeren Hermanns Ba- kels, Jan Crouwel, Cornelus Dashorst en Lu- bertus Grotekamp. De naam Gaijkema die het huis bouwde leeft in Velsen nog voort. Zijn timmerzaak was gevestigd in het perceel, waar thans de heer H. C. van Heijst zijn zaak heeft; op zijn bord kan men lezenvoorheen Gaijkema". De eigenlijke stichtingsdatum van de in stelling is niet bekend, maar uit de in het ar chief aanwezige stukken blijkt duidelijk, dat er ook reeds vóór 1767 een diaconiehuis was en wel uit een bekendmaking van schout en schepenen uit den jare 1752: „Schout en scheepenen verzoeken opsporing van de da der of daders, die boven in den schoorsteen in den nacht van 4 op 5 November 1752 van het huijs van de diakonie alhier niet alleen te steken een partij stroo alwaar boven op stonden twee verbeelde menschenhoofden, omhangen met een doorenkroon maar daar enboven om daarbij te komen hadden gehaalt en gebruykt eene ladder uyt de oude kerk. De ze bekendmaking is na voorgaande klockge- klep van den regbhuyse gepubliceert en ver volgens daaraan geafficeert." Dat is dus geen gewone kwajongensstreek geweest, eerder zal het beschouwd moeten worden als een uiting van ontevredenheid, want die twee „verbeelde menschenhoofden omhangen met een doorenkroon" zullen wel als een symbool bedoeld zijn, een symbool dat voor de toenmalige diaconie niet bepaald vleiend' is. Of schout en scheepenen er in zijn geslaagd, de daders op te sporen vermeldt de geschiedenis niet. Omtrent het bestuur van het huis zegt het reglement van 1793 o.a. het volgende: „Leden van den Kerkeraad en de predi kant zijn van regtswege regenten en de in wonende zusteren regentessen." De kerfstokken ter tafel. Regenten en Regentessen kwamen eenmaal per maand in vergadering bijeen. De oudste der diakenen bracht verslag uit over de afge- loopen maand en vervolgens werden de kerf stokken ter tafel gebracht om deze met het huishoudboek van den huisvader te vergelij ken. Het was n.l. voorschrift, dat wanneer brood was gekocht, op den kerfstok voor ieder brood een kerf te maken. Hadden ze dus in een maand veel op hun kerfstok, dan was dat een dure maand voor de diaconie. Geen nieuws onder de zon. Voor het leveren van de voor het huis be- noodigde levensmiddelen was een bepaling gemaakt, die ons leert, dat we ons, Nederlan ders van de crisisjaren niet behoeven te ver beelden, dat we met ons devies: „Knopt Ne- derlandseh fabrikaat" iets nieuws hebben uit gevonden. Want alles wat aan het huis ge leverd werd moest zijn „van inlandsch fabri kaat". De geschiedenis herhaalt zich ook nog op een ander terrein. Want het voorstel van den Kerkeraad van 1935, de inrichting op te hef- ten, werd ook al eens eerder gedaan, n.l. in j. 1800, toen de Kerkeraad voorstelde „om van- we ge de slegte geldlijke omstandigheden het I huijs te sluyten." Dit is toen echter niet ge- i schied. Vermoedelijk heeft men toen nog kans 1 gezien, de financieele moeilijkheden te boven te komen. Hiervan is thans geen sprake, want het huis is al opgeheven. Zooals wij in ons blad van j.l. Zaterdag reeds hebben medegedeeld, zijn de vijf verpleegden ondergebracht in een door den tegenwoordigeh huisvader in de villa, bewoond door wijlen burgemeester Ram- bonnet gestichte particuliere inrichting. Of de oudjes zich in deze modernere omge ving zoo goed thuis zullen voelen als in het oude huis? Ze zullen het er ongetwijfeld even goed hebben, maar zeer zeker hadden ze liever hunne laatste levensjaren gesleten in 't rustige oude huis. Gelukkig blijven ze dicht bij hun landgoed, hun Velserbeek, dat voor hen onmisbaar is geworden. Maar Velsen is een inrichting kwijt, wier geschiedenis zoo nauw met die van het oude dorpje verbonden is.Dé deuren blijven ge sloten en in de regentessenkamer zal niet lan ger het wel en wee der verpleegden besproken worden. TERAARDEBESTELLING C. F. RAADMAN. Onder veel belangstelling is op de begraaf plaats De Biezen, te Santpoort, de teraarde bestelling geschied van het stoffelijk over schot van den heer C. F. Raadman oud hoofdopzichter-chef de bureau van den Pro vincialen Waterstaat in Overijsel, overleden alhier. Aanwezig waren de heeren P. Wolffensper- ger, hoofdingenieur van den Provincialen Waterstaat in Overijssel, J. Swart, chef de bureau, opvolger van den overledene; Ir. J. A. Verhoef, directeur van het bedrijf Openbare Werken der gemeente Velsen; J. P. Koöpen, hoofdopzichter, J. G. Koning, hoofdopzichter van het Bouw- en Woningtoezicht, E. W. de Boer, hoofdcommies ter gemeente-secretarie, G. van Karsbergen, hoofdboekhouder bij het gasbedrijf, K. Hollander, keurmeester bij den vleeschkeuringsdienst, allen alhier. Gesproken heeft de hoofdingenieur P. Wolffensperger, die zeide dat de overledene den Provincialen Waterstaat van Overijssel lange jaren trouw en eerlijk had gediend. In 1882 was hij in dienst gekomen en na als op zichter en hoofdopzichter vele jaren ge werkt te hebben, werd hij chef de bureau. Allen, die met hem gewerkt hebben, bewaren dankbaar dé herinnering aan zijn prettige kameraadschap. Daarna sprak een neef. De oudste zoon dankte voor de belangstel ling. DE SCHEEPVAART VOOR ONZE HAVENS IN DE MAAND OCTOBER. In de maand October zijn voor het Hoog- ovenbedrijf aangekomen 22 zeeschepen, waar van 6 met erts, 2 met steenkolen en 4 met zwavelzuur. Er vertrokken 9 schepen met een lading ijzer, waarvan 5 voor Zweden, 3 voor Noorwegen en 1 voor Noord-Amerika. Verleden jaar kwamen in October 24 schepen voor de Hoogovens aan, n.l. 12 met erts én 3 met kolen en vertrokken 9 schepen met ijzer. Dit jaar vertrok in October nog een schip met creosoot naar Portugal. Voor de papierfabriek kwamen in October aan 4 stoomschepen, waarvan 2 met hout en 2 met cellulose, tegen verleden jaar 1- schip met hout en 1 met cellulose. Verder kwamen voor IJmuiden nog aan 12 zeeschepen, waarvan 3 met ijs, 1 met visch, 1 met stukgoed, 1 om te bunkeren, 2 als bij legger en 1 om passagiers in te nemen. Ver leden jaar bedroeg het aantal schepen in October 12. In totaal kwamen dus in October voor de havens in onze gemeente aan 38 zeeschepen, tegen verleden jaar 41. dus thans drie minder. (Volgens een rapport van den bond van Amerikaansche voetbal trainers. zijn in de eerste zes weken van het rugbyvoetbal- seizoen in Amerika 18 spelers ten gevolge van het ruioe spel gedood.) Achttien sterke jonge levens Zijn in d' eersten bloei bekort, Afgesneden en vernietigd Door wat men daar ziet als sport. Op de machtige tribunes Zit de massa saamgepakt, Op het speelveld in het midden Wordt een speler neergesmakt. Even wordt er onderbroken, Even maar want het moet snel, Er wordt gauw iets weggedragen En men gaat weer door met 't spel. Tierend, krijschend, zit de massa, Rillend in het rauw gedoe. Ergens achter de coulissen Dekt men iets met lakens toe. Een paar dagen later is er Ergens een begrafenis, Een week later merkt de massa, Dat de ploeg gewijzigd is. Achttien dooden in zes weken, Drie per week een bagatel, Voetbal wordt hier ook beoefend, Maar dat is een ander spel. Als wij lezen van d' arena In den Oud Romeinschen tijd, Met de gladiatórspelen Als een doodelijken strijd; Denken wij: zooiets kan heden, Toch goddank niet meer bestaan, Maar in één land, zou ik zeggen, Is men er niet ver vandaan. P. GASUS. Vergadering der N. S. B. Critiek op het beleid van den Kringleider. In het gebouw voor Christelijke Belangen vond Zaterdagavond een „Kameraadschaps- avond" plaats, waar de heer K. Tusenius sprak over: „De kansen van het Nationaal So cialisme in Nederland De vergadering was ondanks dat het be zoek door den kringleider den heer P. Kok verboden was, bezocht door een 80-tal leden der N. S. B. zoowel uit IJmuiden ais uit de omgeving. Ook waren aanwezig de heer J. Prins, groepleider en de secretaris van den kring IJmuiden, dë heer T. de Jong, die de namen der aanwezigen alsmede het gespro kene noteerden. De voorzitter der vergadering, de heer Jongsma heette de aanwezigen welkom, waar na de heer P. Bosman een uiteenzetting gaf van de redenen van het conflict. Deze verga dering, aldus de heer Bosman, is niet door den heer Tusenius uitgeschreven, maar door enkelen uit de beweging, die zich niet langer konden vereenigen met het standpunt van den kringleider en anderen om den heer Tu senius dood te zwijgen en hem, die zooveel voor de beweging heeft gedaan het spreken te beletten. Verder besprak de heer Bosman de schorsing van de bezoekers der vorige verga dering en uitte hij een woord van protest te gen het optreden van allerlei afgoden in de IJmuidensche beweging. Hierna vérkreeg de heer Tusenius, die met luid applaus werd begroet, het woord. Spr, wees allereerst op zijn groote liefde voor de N. S. B„ die hij vergeleek met de liefde van een moeder voor haar kind. Het groote gevaar in de 'N. S. B. aldus spreker schuilt in het groote aantal hooge en lage functionarissen, die dikwijls verkeerd han delen en eerder de beweging schaden dan baar dieper en vaster te maken in het on wrikbaar geloof in het komende fascisme. Het hem opgelegde spreekverbod is door Mussert niet erkend, maar wordt stelselmatig door den heer Kok en anderen bewerkstelligd. Een en ander had tot gevolg, dat eenige der trouwste leden der N.S.B. hier ter plaatse bij hem wa ren gekomen om te trachten, hieraan een eind te maken en hem de plaats te hergeven, die hij overeenkomstig zijn werk in het belang der N. S. B. verricht, toekomt. Spreker zette daarna de beteekenis van het nationaal socialisme uiteen. Liefde en ge rechtigheid moeten het leven beheerschen. Niet het plan van den arbeid, noch het be roep van professor Diepenhorst op mannen uit het grijs verleden, maar de persoonlijke overtuiging, om dag aan dag door woord en daad in het maatschappelijk leven de leer van het fascisme uit te dragen, dat is het wat uitkomst kan brengen. Na een korte pauze werd allereerst besloten een telegram van trouw en aanhankelijkheid te zenden aan den heer Mussert. In het tweede gedeelte van zijn lezing me moreerde de heer Tusenius de woorden door Ds. J. van Dorp, Ned. Hervormd predikant te Londen in een radiorede gesproken. ITit een briefwisseling werden verschillende op de vergadering naar voren gebrachte fei ten aangetoond. Na afloop van de rede stelde de heer Bax voor, een commissie te benoemen om de zaken te onderzoeken. Dit voorstel werd echter ver worpen. Men zal kalm doorgaan en af wachten. Tenslotte sprak nog de gewestelijke com missaris zijn leedwezen uit over de gerezen moeilijkheden. UITSLAG AANBESTEDING. Ten gemeentehuize vond de aanbesteding plaats van het leveren van leermiddelen en liandwerkbenoodigdheden. Ingeschreven werd voor de leermiddelen door drie boekhandelaars hier ter plaatse ni. de heeren C. J. Snooy voor f 1468,99. Van Blaaderen, voorheen Roelse voor f 1448,36, C. van Dorp, voor f 1395,78. Voor de handwerkbenoodigdhedeii werd ingeschreven door mej. van Reeuwïjk voor f 344.74, fa. Glas voor f 293.96, H. Veuger voor f 289.771/2- Opening „eigen gebouw'' der A. J. C. Burgemeester en burge meestersvrouw. Groote belangstelling. Het oude Diaconiehuis te Velsen. Inzet; de regentenkamer. Zondagmiddag vond de opening plaats van het „eigen gebouw", staande op het gemeen te-terrein achter den Velserduinweg. Er was veel belangstelling, daar de plechtigheid werd bijgewoond door vertegenwoordigers van alle instanties der moderne arbeidersbeweging. Het gemeentebestuur was vertegenwoordigd door den wethouder van Sociale Aangelegen heden den heer W. F. Visser. De heer F. Barmes lid van het hoofdbestuur der A. J. C. sprak de openingsrede uit. Spreker wees op de moeilijkheden waar mede men bij de stichting van het gebouw te kampen heeft gehad in verband met de financiën. De afdeeling had meermalen ge poogd de medewerking van het hoofdbestuur te verkrijgen, maar doordat er nog geen vol doende geld was, moest het hoofdbestuur zijn medewerking onthouden, totdat eenige maan den geleden ook de financieele zijde in orde was. Spreker prees de activiteit van de af deeling. Zij heeft volgehouden; al was de be- nooaigde som niet geheel bijeen, heeft men dank zij een renteloos voorschot van de Cen trale Arbeidersverzekerings en Depositobank het plan kunnen uitvoeren. Spreker hoopte, dat de leden der A. J. C., nu men een eigen gebouw heeft, ook de inwendige organi satie uit zullen bouwen en dankte het ge meentebestuur voor zijn medewerking. De heer W. F. Visser voerde daarna het woord namens het gemeentebestuur. Hij achtte het voor zichzelf een eer, de eerste te mogen zijn, die voor het contact tusschen dit 'bestuur en de moderne arbeidersbeweging is aangewezen. Tal van aanwezigen voerden nog het woord. Zoo sprak de heer L. van Hameien namens de federatie Velsen der S.D.A.P., de heer E. Luikman namens den IJmuider Bestuurders- bond. de heer J. v. d. Veer, namens de IJmui der Federatie, mevrouw Barbiers-Seelemeijer namens de Soc. Democratische Vrouwenclub, H. Henink namens de afdeeling IJmuiden der S. D. A. P. H. Mol namens de afdeeling Vel- sen-Noord. Willy Otto, namens de N.A.S.B., Cor van Wijngaarden, namens de A. J. C, Be verwijk, Chr. Nierop namens Palvu, H. P. Brits, namens het Instituut voor Arbeiders- ontwikkeuing, E. Sanders, namens de afdee ling van den Algem. Bond van Handels- en Kantoorbedienden. De voorzitter de heer Dienaar bracht dank aan den architect den heer Bartels, die be langeloos de teekeningen maakte en aan den bouwer den heer J. Westerhuis voor de keu rige wijze waarop het het gebouw heeft afge leverd. Het van hout opgetrokken gebouw bevat een groote zaal, in lichte kleuren geschil derd, voorts een bestuurskamer, een keuken, een gaderobe 'enz. De verlichting geschiedt met behulp van een achttal wand-petroleum lampen. De uitvoering is eenvoudig maar smaakvol. Tal van geschenken in envelop of „in na- t-ura" werden aangeboden en ook de bloemen ontbraken niet. Aan het slot werd de Internationale gezon gen. De eerste foto van burgemeester Kwint na zijn huwelijk met mej. Wiersum, thans me vrouw Kwint. Heden hervat Mr. Kwint zijn werkzaam heden ten geineentehuize na zijn huwelijks reis. Op dezen dag verleenen wij gaarne een plaatsje aan de foto, als een herinnering aan den dag waarop onze burgemeester den ge- wichtigen stap zijns levens deed. Welkom in ons midden! IJMUIDEN. Reizen voortgezet. Het als bijlegger binnengeloopen Neder- landsche motorschip Continent en het van Deventer komend, door storm opgehouden, Nederlandsch motorschip Mudo hebben nadat het weder was opgeklaard de reis naar de bestemmingshaven Duinkerken en Mistley voortgezet. Opgelegde schepen. Op den eersten dag van deze maand waren in de haven van Amsterdam acht schepen op gelegd tegen zestien schepen op denzelfden da tum van het vorig jaar. Men moet hierbij in oogenschouw nemen, dat eenige opgelegde schepen sedert laatstgenoemden datum naar het buitenland verkocht of gesloopt zijn. Te Rotterdam waren acht schepen opge legd, van welke vier onder Nederlandsche en vier onder buitenlandsche vlag. Invoer zwavelzuur. Het Nederlandsche motorschip Ransdorp is hier aangekomen van Hoboken met een lading zwavelzuur, welke in de Hoogovenhaven ge lost wordt. Soheepvaartbeweging. In de afgeloopen week kwamen hier binnen 54 stoomschepen en 17 motorschepen, tezamen 71 schepen tegen 58 schepen in de week tevo ren. Naar zee vertrokken 47 stoomschepen en 17 motorschepen, tezamen 64 schepen tegen 62 schepen in de voorafgaande week. Uit en naar zee passeerden in de laatste week 135 schepen of 15 schepen meer dan in de voorlaatste week Ertsaanvoer. Het. Deensche stoomschip Alssund is hier van Bilbao aangekomen met een lading erts voor de Hoogovens. Kotter vermist. Het is vrij zeker, dat de in Frederikshavn thuisbehoorende Deensche motorkotter Han- signe met zijn 'vier opvarenden tijdens den jongsten storm is verongelukt. Door een Britsch visschersvaartuig is een reddingboei en een scheepboot van dezen kotter in de Noordzee opgevischt. Aanvoer cellulose. De Zweedsohe stoomschepen Lydia en Ve- nersborg zijn. resp. van Ornskoldsvik en van Söderhamn komend, bij de papierfabriek te Velsen aangekomen met cellulose. Deklading verloren. Het van Kemi naar Westzaam bestemde Nederlandsc-he stoomschip Rossum en het van Archangel naar Zaandam bestemde Russische stoomschip Molotov hebben door den storm een deel van de deklading gezaagd hout ver loren. H. IJ. S. M. koopt Haarlemmermeerspoorlijnen. In de te Utrecht gehouden buitengewone algemeene vergadering van aandeelhouders der N.V. Hollandsche IJzeren Spoorweg- Maatschappij werd de Directie dezer Maat schappij gemachtigd tot aankoop met ingang van 1 Januari 1936 van de spoorwegen Am sterdam (Haarlemmermeer) -Aalsmeer-Uit- hoorn en Nieuwersluis-^foofddó-ri-'T- -m> alsmede tot het sluiten van een over eenkomst met den Staat der Neder landen betreffende de exploitatie van ge noemde spoorwegen De koopsom bedraagt f 950.000. De transac tie gaat in 1 Jan. 193c

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1935 | | pagina 1