HET NIEUWE AVONDBLAD
DE VISCHOMZET IN OCTOBER.
VOORTDURENDE DALING VAN DE INKOMENS.
21 e JAARGANG No. 3
DINSDAG 5 NOVEMBER '35
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand
40 cents plus 2y2 cents incasso, per kwartaal ƒ1.20
plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden, Telef. 5301
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen.
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN15 regels 0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN, OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KENNEMER COURANT.
Alle abonnés van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers
zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubli
ceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos ver
zekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen
ƒ2000.- bij algeheele invaliditeit; 600.- bij overlijden; ƒ400.- bij verlies van
een hand, voet of oog; ƒ250.- bij verlies van een duim; 150.- bij verlies van
een wijsvinger; 50.- bij verlies van een anderen vinger; ƒ30.- bij breuk van
boven- en/of onderarm; ƒ30.- bij breuk van boven- en/of onderbeen. Ten
gevolge van spoor-, tram- of autobusongeval; ƒ5000.- bij overlijden van man
en vrouw beiden; ƒ3000.- bij overlijden van den man alleen; ƒ2000.- bij
overlijden van de vrouw alleen. Opvarenden van visschers-, marine-vaar-
tuigen enz. 400.- bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart,
tot een maximum van ƒ2000.-, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf
of meer abonnés mocht tengevolge hebben.
Alleen de abonné(e) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent
spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen.
krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H.A.V.-
Bank te Schiedam-
Sportieve Sancties
Italië beraamt contra-maatregelen tegen
de tientallen mogendheden, die besloten
hebben economische sancties op dit land te
gaan toepassen als het niet uitscheidt met
vechten in Abessynië. Tot dusver waren die
contra-maatregelen van overeenkomistigen
aard, maar nu meldt de Italiaansche corres
pondent van het dagblad „Paris Soir" dat er
ook „sportieve sancties" op til zijn. Verbre
king' der sportieve betrekkingen met Enge-
- land, Frankrijk, België, Australië, Zuid-Afrika
en Nieuw-Zeeland zou in de eerste plaats op
het programma staan, maar Nederland zou
ook aan de beurt komen. De wielrenners,
boksers en voetballers komen daarbij het
eerst in aanmerking.
Terecht vraagt de Telegraaf, wat er op
deze wijze van de Italiaansche deelneming
aan de Olympische Spelen te Berlijn moet
komen.
Ja. De dwaasheid der tijden kent geen
grenzen. Eerst heeft men den internationalen
'handel kapot gemaakt en daardoor alle na
ties verarmd, terwille van het zotte begrip
„autarkie", en nu zou Italië, dat onder zijn
Caesar de Tweede den terugtocht in de his
torie al vechtende volvoert, andere zorgvul-
dig-opgebouwde internationale betrekkingen
willen gaan vernietigen.
Als dit bericht juist blijkt te zijn zal het
de Volkenbonds-naties weinig of geen mate
rieel nadeel bezorgen. Het zal een aantal pro-
fessionals-op-sportgebied, in de eerste plaats
de Italiaansche professionals, in hun porte
monnaie treffen. Maar er zijn andere dan
materiëele nadeelen, en ze tellen veelal hoo-
,ger. Het is volmaakt onnoodig op deze wijze
kunstmatigen haat te kweeken. Alleen wat de
boksers betreft is het wellicht een practische
voorzichtigheidsmaatregel. Althans voor wed
strijden in Italië.
Maar het voetbal-publiek zit daar in gewone
tijden toch al achter ijzergaas, de tennissers
en hockeyers, de schermers en de ping-pon-
gers kunnen sport wel van politek onder
scheiden en de wielrenners moeten het m. i.
zelf maar weten. Italiaansche sportbezoeken
in het buitenland leveren natuurlijkgeen
enkel gevaar op. Was dat zoo, dan zou dat hu
allang gebleken moeten zijn.
Als men zulke „onsportieve sportieve sanc
ties" in Rome wil gaan toepassen, vraag ik
mij af of het er 'bij blijven zal. De oorlog
1914—1918 heeft geleend, dat ten aanzien van
rancune-maatregelen (een zachte term voor
het kunstmatig kweeken van haat) het gek
ste nog niet gek genoeg is. Op de gebieden
van kunsten en wetenschappen is er natuur
lijk nog veel meer doms te presteeren, Moet
ik herinneren aan het verbod van „vijandige
muziek", „vijandig tooneel", „vijandige ro
mans", „vijandige wetenschappelijke lectuur"
en al die droevige dwaasheden meer?
Brengt de mensch zijn korten levenstijd
op aarde door om aldus het beste, dat hem ge
geven is, te vertrappen, en te beleedigen? Dat
vroegen de menschen, die nog tot zuiver den
ken in staat waren, zich in 1914—1918 al af.
De Engelsche kinderen leerden toen op school
geen Duitsch meerdat vak was geschrapt.
Er zijn nu tienduizenden Engelschen die er
het nadeel van ondervinden. In andere landen
vindt men overeenkomstige naweeën van over
eenkomstige maatregelen.
Moet, voor de tweede maal in één menschen-
leeftijd het spijt mij van harte dat de mijne
ook tot deze generatie behoort een derge
lijke reeks domme baldadigheden op groote
schaal zich gaan ontwikkelen?
Mogen wij er nog voor bewaard blijven!
R. P.
IJMUIDEN.
herdenkingsavond van de russische
revolutie.
De afdeeling IJmuiden der C. P. H. belegt
a.s. Donderdagavond in het voormalig kerk
gebouw aan de Willebrordstraat een herden
kingsavond van de Russische revolutie. Als
sprekers zullen optreden de heeren L. See-
gers van Amsterdam en S. Warmenhoven,
lid van den gemeenteraad alhier.
dankuur voor gewas en visscherij.
Het jaarlij ksch dankuur voor gewas en
Visscherij zal a.s. Woensdag in de Gerefor
meerde kerken gehouden worden. Voorgan
gers zijn in IJmuiden-West Ds. G. E. Wes-
bonk en in IJmuiden-Oost Ds. E. J. van Teij-
lingen
nagekomen besommingen.
van gisteren.
Versche haring: IJM. 490 f 930, SOH. 210
f 1150, SCH. 84 f 800, SCH. 53 f 1210, SCH. 342
f 1020, SCH. 20 f 400, KW. 110 f 970, KW. 167
f 1060, KW. 33 f 1080, KW. 43 f 460, KW. 161
f 190 KW. 3 f 700.
Trawlloggers: KW. 51 f 770, KW. 114 f 400,
KW. 124 f 340, KW. 153 f 410, KW. 44 f 420,
KW. 173 f 430, KW. 52 f 330. KW. 28 f 290.
f 75.000.— minder dan in October 1934.
Opbrengst aangevoerde haring grooter
dan verleden jaar.
Was de omzet in de maand September van
dien aard, dat een deel van den achterstand
bij verleden jaar kon worden ingehaald, de
verbetering zette zich in de maand October
niet voort; integendeel, er was een achterstand
van ca. f 75000, vergeleken bij dezelfde maand
van het vorig jaar, waardoor de voorsprong
van f 50.000, die September had, weer' geheel
teniet ging. De omzet in October j.l. bedroeg
f 690.745 tegen f 765.437 in October 1934.
De omzet in de eerste tien maanden van dit
jaar bedroeg f 4.824.007 tegen f 5.350.152 in
October 1934. Er is dus thans nog een achter
stand van ruim f 526.000, zoodat het als vast
staand kan worden aangenomen, dat de totale
omzet in het jaar 1935 minstens een half mil-
lioen minder zal zijn dan in 1934.
Er kwamen in October binnen;
Van de trawl- en zeevischzegenvisscherij190
(218) stoom- en motortrawlers met f 418.220
(f 528.284), 161 (101) motorloggers met f 83.617
(f 67.920), 628 (413) motor-kunstvisschersvaar-
tuigen met f 47.251 (f 39.809), 28 (18) open
booten met f 176 (f 312) en 7 (15) Deensche
motorkotters met f 8293 (f 13.181).
Van de drijfnetvisscherij kwamen binnen:
128 (195) motorloggers met f 99.091 (f 82.995)
en 17 (36) Engelsche stoomdrifters met f 15.245
(f 16.652).
Van de beugvisscherij kwam binnen 1 IJs-
landsche stoombeuger met f 3765.
De opbrengst der consignatiezendingen be
droeg f 5088 (f 7.553).
De uitkomsten van de maand October zijn
min of meer verrassend, vooral wat betreft
die van de haringschepen. De gemiddelde reis-
besommingen dezer schepen waren dit jaar
beduidend hooger dan in October 1934, het
geen in één oogopslag reeds te zien is: 128
motorloggers besomden in 1935 ruim f 16.000
meer dan 195 motorloggers in 1934. De gemid
delde reisopbrengst was f 775 in October 1935
tegen slechts f 425 in dezelfde maand van
1934. Er werden dan ook zeer goede reizen ge
maakt en als men nu weet, dat onze haring
schepen in den regel visschen op een afstand
van 30 tot 90 mijl van de haven en de haring-
visscherij een massa-visscherij is, mag men
aannemen, dat de reeders alle reden tot tevre
denheid hebben en is er reden om zich er over
te verwonderen, dat nog niet meer schepen
op de versche haring uitgaan. Het feit, dat
zich onder de in de statistiek genoemde log
gers wellicht enkele schepen van de zout-
visscherij bevinden, doet aan de waarde van
deze beschouwing weinig af, want van grooten
invloed op de cijfers is dit niet. De totale op
brengst der in de maand October aangevoerde
haring bedroeg dus ruim f 114.000 tegen
f 99.650 in dezelfde maand van het vorig jaar,
een verschijnsel, dat des te meer bevreemdt,
omdat er dit jaar een veel kleinere verzending
naar Duitschland plaats vond dan verleden
jaar, toen de uitvoer naar Duitschland veel
vroeger begon.
En hoe staat het met het hoofdbedrijf, de
trawlvisscherij
Wat de stoom- en motortrawlers betreft-,
deze leverden een mindere opbrengst van maar
even f 110.000; ook de gemiddelde reisbesom-
ming was lager, n.l. f 2200 tegen f 2425 in Oc
tober 1934. Er waren dus niet alleen minder
booten in de vaart, maar ook de besommingen
waren lagen Wellicht waren de reizen iets
korter.
Ook de motorloggers moesten een veer
laten; tegen een gemiddelde besomming van
ca. f 670 in October 1934 staat een gemiddel
de van f 520 in de vorige maand. Maar de to
tale opbrengst was altijd nog f 25.000 hooger
dan verleden jaar en dat speelt vooral bij de
loggers, waar de onkosten betrekkelijk gering
zijn (zeer lage loonen) een groote rol.
Hoe te verklaren, dat ondanks dat de uit
komsten der trawlers zooveel ongunstiger zijn
dan verleden jaar en ook dan de laatste maan
den, voorafgegaan aan de verslagmaand, de
handel voortdurend reden heeft om te klagen
over dure visch?
Dit vindt ongetwijfeld hoofdzakelijk zijn
oorzaak in de slechte reizen der kustbooten
als gevolg van het stormachtige weer. Hoe vaak
gebeurde het niet. dat de kustbooten zich te
vreden moesten stellen met een vangst van 40
a 50 manden visch. Dat gaf dure prijzen en
toch lage besommingen. En ook voor de groote
booten waren de uitkomsten lang niet meer
wat ze in September waren.
Ten slotte nog eenige cijfers, betrekking
hebbende op den aanvoer in de eerste tien
maanden
In dit tijdvak kwamen binnen 1423 (1488)
Nederlandsche stoom- en motortrawlers met
f 2.993.264 (f 3.303.805), 12 (22) Duitsche met
f 39287 (f 55.045), 2125 (1814) motorloggers
met f 1.065.790 (f 1.109.820), 3585 (3668) motor-
kustvisschersvaartuigen met f 268.076
(f 302.615), 141 (229) Deensche motorkotters
met f 84.791 (f 130.569), 12 (12) Belgische met
f 6549 (f 3817).
Van de drijfnetvisscherij 98 (22) stoomlog-
gers met f 64.230 (f 31.876), 176. (216) motor
loggers met f 150.018 (f 109,809) en 24 (75)
Engelsche stoomdrifters met f 22.302 (f 59.231).
Ondanks dat de haringaanvoer van de drif
ters dus f 37000 bij dien van verleden jaar ten-
achter stond, was de totale opbrengst van de
aangevoerde haring dit jaar ca. f 35000 hoo
ger, door den grooteren aanvoer met Neder
landsche schepen. De totale aanvoer beliep na
melijk ca. f 236.000 tegen f 201.000 in de eerste
tien maanden van 1934.
(Tusschen de haakjes zijn geplaatst de cij
fers van de overeenkomstige periode in 1934).
concert voor vereeniging „papyrus"
Het syniphonie-orkest „Euphonia" directeur
de heer M. Adams te IJmuiden, geeft op
Maandag 11 November in „Concordia" een
concert voor de vereeniging „Papyrus".
sursum corda.
De Gereformeerde Zangvereeniging „Sur-
sum Corda" te IJmuiden-Oost geeft haar
eerste uitvoering op 27 November in de turn
zaal der P. Vermeulenschool.
Medewerking verleenen mej. N. Swaan,
sopraan en Ooncinere onder leiding van den
heer D. Klut.
oefening van de burgerwacht.
In het park Velserbeek is gisteravond een
kleine revolutie uitgebroken, waarvan nocn-
than,s de inwoners van het rustige dorp niets
hebben bemerkt. In den donkeren herfst
avond vond een aanval plaats tot aller ge
ruststelling willen we direct maar vermelden,
dat het slechts gold een oefening van de Bur
gerwacht op een denkbeeldige stelling in
het park, bezet door de burgerwacht, dooi'
revolutionnnairen, die door de duisternis be
gunstigd al sluipende de bezetting waren ge
naderd.
De bezetting, de legale manschappen dus,
stonden onder commando van den len luite
nant G. A. Hermse, bijgestaan door de le
luitenants A; ten Broeke en P. J. M. Gulikers
en den 2en luit. J. Combé. De aanvallers
stonden onder leiding van den len luit. van
Rije, bijgestaan door den len luit. van Wel en
den wachtmeester H. Verwey.
De oefening is, naar wij vernamen, goed
geslaagd. Slechts een 7-tal der aanvallers
slaagde er in, de stelling te naderen.
De jury bestond uit de heeren B. F. Kipp,
commandant van de Burgerwacht en de le
luitenants C. Luchsinger en W. Maris.
Voordat de oefening een aanvang nam,
heeft burgemeester Kwint de manschappen
geïnspecteerd
nutsspaarbank.
Gedurende de maand October 1935 werd
ingelegd
a. Hoofdkantoor Julianakade f 15.040,12
b. Bijkantoor Willebrordstraat f 10.782,
c. Bijkantoor Santpoort f 472,23
d. Bijkantoor Velsen-Noord f 3.577,32
Totaal f 29.871,1
en terugbetaald:
a. Hoofdkantoor Julianakade f 25.005,01
b. Bijkantoor Willebrordstraat f 12.150.
c. Bijkantoor Santpoort f 380,49
d. Bijkantoor Velsen-Noord f 6.503,74
Totaal f 44.039,90
Meer terugbetaald dan ingelegd f 14.168,24
Het tegoed der spaarders bedroeg
op 1 October 1935 f 1.123.387,49
Het tegoed der spaarders bedraagt
op 1 November 1935 f 1.109.219,25
Uitgegeven werden 20 nieuwe spaarbank
boekjes en ingetrokken 10 spaarbankboekjes.
Het nummer van het laatst uitgegeven boekje
was 3532.
beroepen ongegrond verklaard.
Bij K. B. zijn ongegrond verklaard de beroe
pen, ingesteld door:
a. de N.V. Autobus Exploitatie Stormvogels,
te IJmuiden, tegen de beschikking van Ged.
Staten van Noord Holland van 30 Mei 1934,
voor zoover daarbij is afgewezen haar verzoek
om vergunning tot het in werking brengen van
een autobusdienst tusschen Haarlem en
Zandvoort, gedurende de maanden April tot en
met October en
b. de N.V. Autobus Ondierneming van Geelen
en van den Berkhof, te Heiloo, met de N.V.
Autobus Exploitatie Stormvogels, te IJmuiden,
de N.V. Autobus Exploitatie Stormvogels voor
noemd en de N.V. Ned. Brockway-Bus Maat
schappij, te Heemstede, tegen de beschikking
van Ged. Staten van Noord Holland van 29
Augustus 1934, voorzoover daarbij aan de N.V.
Noord-Zuid-Hollandsche Tramweg Mij., te
Haarlem, vergunning is verleend tot het in
werking brengen van autobusdiensten tus
schen Overveen en Bloemendaal en tusschen
Haarlem en Zandvoort.
Beschikkende op het beroep, ingesteld
door de directie der Ned. Spoorwegen tegen de
beschikking van Ged. Staten van Noord Hol
land van 6 Februari 1935, waarbij aan de N.V.
Maatschappij „Alkmaar Packet" te Alkmaar,
vergunning is verleend tot het ih werking
brengen van autobusdiensten tusschen Sant
poort en het pont veer Hembrug en tusschen
Wormerveer en Castricum aan Zee (geduren
de die periode van het jaar, waarin genoemde
onderneming haar bootd-ienst Alkmaar
ZaanstreekAmsterdam uitoefent), heeft de
Kroon, met vernietiging van het bestreden be
sluit van Ged. Staten de gevraagde vergun
ningen alsnog geweigerd.
velser ilb.s.-vereeniging.
De Velser H.B.S.-Vereenigmg houdt a.s. Za
terdagavond haar tweeden avond in het
seizoen. Als spreker zal optreden de heer H. J.
Calkoen, leeraar aan de school met als onder
werp „Moderne landschap-schildering". De
lezing, die plaats vind in het gymnastiek
lokaal, wordt verduidelijkt met lichtbeelden.
Groote teruggang van het aantal aangeslagenen.
b. en W. bieden aan den Raad aan een overzicht van het getal en het zuiver
inkomen der belastingplichtigen in de Rijksinkomstenbelasting over de belasting
jaren 1931/1932, 1932/1933, 1933/1934 en 1934/1935.
Zuiver inkomen
Belastingjaar 1931-1932
Belastingjaar 1932-1933
Belastingjaar 1933-1934
Belastingjaar 1934-1935
Zuiver
Getal aan
Zuiver
Getal aan
Zuiver
Getal aan
Zuiver
Getal aan
geslagenen
inkomen
geslagenen
inkomen
geslagenen
inkomen
geslagenen
inkomen
800 tot 1.000
936
819.657
1026
890.769
862
753.648
855
748.116
1.000 1.200
933
991.755
1088
1.151.144
913
972.746
976
1.042.788
1.200 1.400
1382
1.764.134
1337
1.702.565
1136
1.452.399
1170
1.497.366
1.400 1.600
1708
2.539.392
1538
2.287.024
1369
2.035.002
1342
1.997.172
1.600 1.800
1653
2.776.448
1488
2.500.531
1127
1.895.324
970
1.633.801
1.800 2.000
1383
2.592.236
1122
2.103.826
809
1.513.016
672
1.255.141
2.000 3.000
2580
6.037.561
2118
4.959.339
1670
3.926.964
1501
3.525.779
3.000 3.500
415
1.315.008
376
1.193.641
319
1.011.352
326
1.039.280
3.500 4.000
178
1.022.848
238
879.619
202
745.689
191
708.309
4.000 4.500
175
731.717
160
673.756
130
541.304
129
547.624
4.500 5.000
109
511.723
107
501.747
90
421.674
68
320.876
5.000 6.000
133
710.198
119
639.927
92
494.343
80
434.974
6.000 7.000
62
394.426
49
319.589
47
287.382
40
259.232
7.000 8.000
60
440.250
25
184.974
29
214.658
30
225.734
8.000 9.000
22
185.038
31
263.111
17
144.306
20
169.055
9.000 10.000
24
228.159
15
142.639
10
93.613
13
122.889
10.000 en hooger
97
2.461.077
80
1.615.562
55
1.015.399
49
1.036.123
Totaal
11950
25.521.627
10917
22.009.773
8877
17.518.819
8432
16.564.259
Dat de crisis zwaar op onze gemeente drukt
en er van een algemeene verarming gespro
ken kan worden, blijkt duidelijk uit den door
Burgemeester en Wethouders opgemaakten
staat van het aantal aangeslagenen en het
zuiver inkomen der belastingplichtigen over
de belastingjaren 1931/'32, 1932/'33. 1933./'34
1934/'35, welken wij hierbij afdrukken
Veel commentaar is hierbij overbodig. De
cijfers spreken voor zichzelf.
Daar is in de eerste plaats het aantal aan
geslagenen. Ondanks een vrij aanzienlijke
toeneming van het zielental, daalde het van
11950 in het belastingjaar 1931-1932 op 8432
of met 3518, d. i. met ca. 30 In denzelfden
tijd daalde het totaal van de zuiver inkomens
der aangeslagenen van f 25.521.627 op
f 16.564.259, d. i. met ƒ8.957.368 of met 36
Bepalen we ons in onze vergelijking bij de
laatste twee jaren ,dan zien we, dat het aan
tal aangeslagenen in het laatste belastingjaar
in bijna alle groepen lager is dan'het jaar
daarvoor. Alleen in de hoogste groepen, n.l.
van ƒ800- tot ƒ1600.-, is er weinig verschil.
Maar in de groepen boven 1600.- ils er bijna
zonder uitzondering een daling te consta-
teeren.
Uit de cijfers blijkt duidelijk, dat er een
benedenwaartsche opschuiving heeft plaats
gevonden, die zich doorzet tot de laagste
groepen. Het steeds dalende aantal aan
geslagenen houdt in, dat gedurende de laatste
jaren telkenjare weer een aantal aangeslage
nen uit de laagste groepen onbelalasthaar is
geworden
Voor Haarlem's Politierechter.
De valsche gulden
Wanneer iemand uw woning binnensluipt
en uw horloge steelt of uw portemonnaie, die
op de keukentafel was blijven liggen, gaat u
dan op uw beurt stiekum bij uw buurman in
huis om diens horloge of portemonnaie te ste
len? Neen, dat doet u niet en u denkt er zell's
niet aan u op die wijze voor het geleden ver
lies schadeloos te stellen, doch accepteert dat
verlies, al is het met wrok tegen den insluiper.
Maar als u dat niet doet, waarom komt dan
bij u een verlangen op om den valschen gulen,
dien men u in de handen gestopt heeft, een
winkelier in de handen te moffelen?
Ge wilt dat verlies van dien gulden niet
graag lijden, maar uw horloge zijt ge evenmin
graag kwijt; dat mag geen reden zijn om het
verlies op een ander af te wentelen. Neen,
groenteman, ge had, toen ge uw ontvangst
natelde en zag, dat er bij de gave Hollandsche
guldens een voorwerp was, dat nooit 's Rijks
Munt had gezien en zekere allures aannam
of dit wel het geval was, ge had toen met het
stuk naar de politie moeten gaan en een gul
den op uw onkostenrekening moeten bijschrij
ven.
De groenteman heeft dit niet gedaan, maar
toch ook het falsificaat niet bij een van zijn
klanten ondergebracht. Hij koos een midden
weg door het voorwerp aan te bieden aan een
persoon, die er geen been in zag het vobr een
echten gulden uit te geven. Tenminste, dat
had deze gezegd: „O. geef hem mij maar, ik
zal hem wel uitgeven, voor mij een klein
kunstje".
Nu was dit toch een beetje grootspraak,
want toen hij den zoogenaamden gulden be
keek, die blauw was, vettig aanvoelcfe en een
klank had als lood, waarvan hij trouwens in
hoofdzaak gemaakt was, toen vond hij toch
eenig risico aan de uitgifte verbonden. Hij
vond er wat op. Toen hij ergens zat te henge
len, een bezigheid, waarbij men tijd heeft voor
overpeinzingen, verzon hij een list. Er passeer
de een twaalfjarige jongen en die bleef staan
kijken, of het wonder zou geschieden, dat de
dobber naar beneden zou gaan en de henge
laar gaf den valschen gulden aan den jongen
met verzoek een paar doosjes sigaretten voor
hem te halen. Jongens zijn bereidwillig al
licht schoot er voor hem ook een sigaret over
maar waar de hangelaar niet op gerekend
had was, dat de twaalfjarige jongen al ver
stand van gave guldens had. De jeugd is
nogal bij tegenwoordig.
Op weg naar den winkel kreeg de jongen
argwaan en voordat hij de sigaretten kocht,
vroeg hij den winkelier naar diens meening
over de echtheid van den gulden.
Zoo raakte de hengelaar er bij en raakte
ook de groenteman er bijzij moesten voor uit
gifte van valsch geld terecht staan. De henge
laar was schuldiger dan de groenteman, want
die was zelf beet genomen en daarom zal nog
eens worden nagegaan, wat de reclasseering
zegt. In verband hiermee werd ook de zaak
van den hengelaar uitgesteld.
Zij was het hoofd kwijt.
„Ik ben bepaald waanzinnig geweest, Edel
achtbare", zei de juffrouw, die zich voor dief
stal had te verantwoorden. Nu willen we ter
zijde laten, of in het algemeen bij menschen
die stelen een geestelijk defect aanwezig is,
maar uit wat de juffrouw na den diefstal ge
daan had, bleek toch niet dat haar geestver
mogens verstoord waren.
Ze was een paar maatjes jenever gaan ha
len, neen, niet voor haar zelf, maar voor haar
mans broer, die, als hij op visite komt, ter
verhooging van de gezelligheid op een bor
reltje trakteert, en toen de juffrouw, die haar
het gevraagde zou leveren, zich even had om
gewend, had de bezoekster gauw. een flesch
advocaat en een flesch met wat anders in
haar tasch gestopt.
Toen was ze dus waanzinnig, maar ze was
toch heel bedaard, want ze liep rustig den
winkel uit en naar huis, ontdeed de flesschen
van de papieren, waarin ze gewikkeld waren
en zette ze op zolder; de jenever bracht ze
aan de mannen.
Toen, zoo zeide ze, werd haar geest weer
helder en vroeg ze zichzelf herhaaldelijk af:
„Wat heb ik gedaan?" Dat was een overbodige
vraag, want aan de flesschen zag ze, wat ze
gedaan had, maar dat zijn zoo van die théa
trale ontboezemingen.
Toch was haar geest nog niet zoo helder,
dat ze de flesschen terug ging brengen, wat
jammer was, want dan had zc waarschijn
lijk niet voor len politierechte: moeter ver-
schijnen.
Deze wou, al stond zijn geloof aan de ver
stoorde geestvermogens niet al te vast, het nog
eens met een voorwaardelijke straf probeèren;
misschien houdt dat de geest wat frisch. Een
maand voorwaardelijk dus met 3 jaar proef
tijd.
