HET NIEUWE AVONDBLAD
If. Deden
1
Burenharmonie.
r
2le JAARGANG NO. 160
DINSDAG 12 MEI 1936
IJMUIDEP COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maand
40 cents plus 2y2 cents incasso, per kwartaal 1 20
plus 5 cents incasso, losse nummers 3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmuiden. Telef. 5301
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen-
Uitgave Lourens Coster, Maatschappij voor Courantuitgaven en Algemeene Drukkerij N.V.
Directie: P. W. PEEREBOOM en ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN: 15 regels ƒ0.75. Elke regel meer
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëNOPGEGEVEN VOOR DIT BLAD, WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KEN NEMER
Alle abonnes van dit blad zijn, zoodra zij 14 dagen als zoodanig in de registers
zijn ingeschreven en verder op voorwaarden, die van tijd tot tijd gepubli
ceerd en ten kantore van dit blad gratis verkrijgbaar zijn, kosteloos ver
zekerd tegen de gevolgen van ongevallen voor de navolgende bedragen
ƒ2000 - bij algeheele invaliditeit: 600.- bij overlijden; 400.- bij verlies van
een hand. voet of oog: ƒ250.- bij verlies van een duim; ƒ150.- bij verlies van
een wijsvinger; 50.- bij verlies van een anderen vinger; 30.- bij breuk van
boven- en/of onderarm; ƒ30.- bij breuk van boven- en/of onderbeen. Ten
gevolge van spoor- tram- of autobusongeval: ƒ5000.- bij overlijden van man
en vrouw beiden: ƒ3000.- bij overlijden van den man alleen; ƒ2000.- bij
overlijden van de vrouw alleen. Opvarenden van visschers-, marine-vaar
tuigen enz ƒ400.- bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaart.
tot een maximum van 2000.-, indien hetzelfde ongeval den dood van vijf
of meer abonnés mocht tengevolge hebben.
Alleen de abonné(e) zelf is verzekerd, behoudens het vermelde omtrent
spoor-, tram- of autobusongevallen. Polis is niet noodig. Uitkeeringen
krachtens deze verzekering worden gewaarborgd door de Nieuwe H.A.V.-
Bank te Schiedam.
Verwarring.
Er heerscht verwarring in de wereld ten
gevolge van de Italiaansche overwinning op
Abessynië. De sanctie-politiek, zich beper
kend tot economische en financieel© maat
delen, is mislukt. Vrijwel algemeen was
verwacht dat de moderne Europeesche oor
logstechniek teveel bezwaren zou ontmoeten
to het uitgestrekte, moeilijk toegankelijke en
dunbevolkte Abessynië, dat bovendien geen
bevolkingscentra van eenige beteekenis be
zit, Maar het vernietigende effect van vlieg
tuigen en gifgassen is onderschat. Te weinig
rekening blijkt te zijn gehouden met de al
gemeene ontzetting die het bezigen van dit
modernste moordtuig teweeg zou brengen.
Het- is duidelijk dat het Abessynische verzet
In een paniek verworden en daardoor voor
al gebroken is. Dit feit houdt alweer een
waarschuwing in voor West-Europa, veel
kwetsbaarder voor luchtaanvallen dan eenig
ander deel der wereld, en oneindig meer dan
het Abessynische rijk. Hier rijst meteen de
vraag hoeveel West-Europeanen die waar
schuwing gevoeld zullen hebben. Laat men
zich geen illusies maken omtrent het ant
woord.
De afgevaardigden van Zweden, Noorwe
gen, Denemarken, Finland, Nederland, Zwit
serland en Spanje hebben te Genève verga
derd en unaniem hun gehechtheid aan het
werk van den Volkenbond betuigd. Dit is,
te midden van de heerschende verwarring
een verstandig en rustig besluit. Alle erger
nis en verontwaardiging en alle milde advie
zen om „er maar uit te loopen". gevolg van
teleurstelling over mislukte Volkenbondspo
gingen, zijn onbekookt en nutteloos. Ik heb
het al eerder geschreven en herhaal het met
overtuiging: dergelijke uitingen hebben niet
de minste waarde, als men niet iets beters
voor den Volkenbond in de plaats kan stel
len.
Zij zijn alleen afbrekend, en er wordt waar
achtig al genoeg afgebroken. De toestand van
dit jonge instituut, opgericht na vele eeuwen
van internationale anarchie als een eerste po
ging tot het scheppen van een wereldvrede, is
volstrekt niet onbegrijpelijk voor wie even
rustig willen nadenken. Gedurende vijftien
jaren is het niet meer dan een permanente
bemiddelingsinstantie geweest, en heeft als
wodanig vele malen nuttig werk gedaan. Daar
na is het eigenlijk voor het eerst leidend op
getreden in de regeling van het Saar-plebis-
clet, en binnen een jaar volgde zijn eerste
poging tot actieve interventie door de econo
mische sancties tegen Italië.
Die actieve interventie is mislukt, doordat
de modernste wapenen er te snel en te vernie
tigend voor waren. Dan moet men nu dus gaan
beproeven de pogingen tot schepping van een
wereldorde te versterken en te verbeteren.
Maar men moet niet zeggen: geef ze maar op.
Na tientallen eeuwen van anarchie en zeven
tien jaar pogen tot schepping van een orde
lijker, beter wereld zou dat toch inderdaad wel
een zeer armoedige capitulatie zijn, en het
nageslacht zou de huidige generatie met recht
veroordeelen wegens haar futloosheid. Iemand
schrijft mij: „Met dezen Volkenbond is niets
te bereiken". Het klinkt zeer afdoende, maar
het blijft bij de klanke Het eenvoudige ant
woord is alweer: „Met welken Volkenbond is
dan meer te bereiken?" Men dient te roeien
met de riemen die men heeft. Er zijn geen
andere.
Dat de zeven kleine staten te Genève be
sloten hebben dat zij geen voortzetting van
de sancties wenschen als die alleen zou
moeten dienen ter bescherming van de Fran-
sche en Engelsche belangen in Afrika is een
zeer verstandig besluit. Het werpt meteen een
schel licht op den werkelijken toestand. Alle
landen zijn in de eerste plaats erop uit hun
eigen belangen te beschermen.
Alleen als deze strooken met een gemeen
schappelijk belang is men bereid, dat ge
meenschappelijk belang te dienen. Anders
niet. Er zijn twee overheerschende gemeen
schappelijke belangen voor West-Europa: ten
eerste het bezweren van het gevaar van zelf
vernietiging in een nieuwen Europeeschen
oorlog, ten tweede de bedreiging van zijn
Aziatisch koloniaal bezit door Japan.
Die twee gevaren houden de kans op on
derlinge toenadering in zich. Zij zijn van
oneindig grooter beteekenis dan het eeuwige
gedaas over de vraag of nu Frankrijk „gelijk
heeft", en morgen Duitschland, en overmor
gen Engeland, enzoovoorts. Met dat diploma
tieke spelletje wordt alleen maar de aandacht
van de hoofdzaken afgewend.
De hoofdzaken zijn ook voor ons. dat bij een
Europeeschen oorlog de kleine landen in de
hotsing tusschen de groote vernietigd zouden
worden, waarna de groote elkaar om zeep
zouden brengen, en dat een verdeeld Europa
op den duur zijn koloniaal bezit aan Japan's
rÜzende macht zal moeten verliezen. Dat is
goen idealiseeren over den .ereldvrede, maar
Koude, nuchtere werkelijkheid. En daarom
®oeten wij doorgaan met en in den Volken
bond, die de eenige kans op redding biedt,
andere is er'niet, R. P.
IJMUIDEN
Garnalenvisscherij vernietigt
kleine kustvisch.
Interessant rapport van liet Zeeweten-
schappelijk Instituut van Oostende.
Het Zeewetenschappelijk Instituut van
Oostende heeft onder leiding van den heer
G. Giison een stelselmatig onderzoek inge
steld naar den omvang van de vernietiging
door de garnaalvisscherij van de kleine visch,
die de zee langs de Belgische kust bevolkt.
Dezer dagen is in een rapport het resultaat
van dit onderzoek gepubliceerd.
Blijkens dit rapport heeft het onderzoek, dat
methodisch geschiedde, zich uitgestrekt over
een tijdperk van 16 maanden. Het bevestigt de
reeds eerder opgedane ervaringen, dat de gar
naalvisscherij met het sleepnet de kleine visch,
die zich langs de kust ophoudt op een onrust
barende wijze uitmoordt.
Het Zeewetenschappelijk Instituut heeft, ter
uitvoering van een verkregen opdracht van
Mei 1932. tot. Augustus 1933 met uitzondering
van de sprot- en haringmaanden, de 39 vang
sten onderzocht, die in dit tijdperk gedaan
werden door den motorkotter O 1. Al het ge
vangene werd zorgvuldig gesorteerd, getold en
gewogen en men is tot de ontdekking gekomen,
dat in genoemd tijdperk door dezen kotter
142.475 stuks pufvisch van verkoopbare soor
ten en 21578 stuks pufvisch van onverkoop
bare soorten aan wal gebracht werden. Voor
de geheele vloot Oostendsche garnaalvisschers,
bestaande uit 98 booten beteekent dit een hoe
veelheid van ruim 87 millioen vernietigde
vischjes van verkoopbare en ruim 15.150.000
vernietigde vischjes van onverkoopbare soor
ten. Hierbij is niet inbegrepen de garnaal
visscherij van de andere Belgische havens als
Nieuwpoort, Blankenberghe en Zeebrugge.
Houdt men ook hiermede rekening dan moe
ten de in het rapport genoemde cijfers verdub
beld worden. Was deze visch tot ontwikkeling
gekomen, dan zou men een hoeveelheid vol
wassen visch krijgen voldoende voor bevoor
rading van de markt van Oostende gedurende
vier jaar.
De heer Gilson heeft zich in het bij zon dei-
bezig gehouden met het tellen van de belang
rijkste soorten verkoopbare visch, n.l. tong,
bot, schar, schol en wijting en kwam tot de
conclusie dat van deze soorten in het tijdvak
van 16 maanden 121.946 exemplaren werden
vernietigd.
Om aan dit euvel te ontkomen noemt het
rapport twee middelen; le. verdubbeling van
de wijdte der mazen, dus een maaswijdte van
21 c.M. in plaats van 10.5 c.M., de maaswijdte
van de thans algemeen gebruikte netten. Bij
gebruik van netten met een maaswijdte van
21 c.M. zouden vermoedelijk van de 121.946
exemplaren van bovengenoemde soorten on
geveer 80.000 exemplaren door de mazen ont
snapt zijn.
Alvorens echter tot het definitief vaststellen
van een minimum-maaswijdte over te gaan,
zouden echter nieuwe proeven in volle zee ge
nomen moeten worden. Voorloopig zou men
dus over moeten gaan tot het vaststellen van
minimum-maten voor de verkoopbare visch.
WIT-GELE KRUIS
Op Zondag 17 Mei a.s. zal de jaarlijksche
speldjesdag worden gehouden ten bate van
het Wit-Gele Kruis. Het bestuur doet een
beroep op de jonge meisjes die zich met den
verkoop willen belasten. Men kan zich opge
ven bij de volgende adressen: IJmuiden:
Mevr. v. Hoogen, Snelliusstraat 75, IJmuiden
(Oost): Mej. de Rooy. Groeneweg 15, Drie
huis: Mevr. v. Neste, Zeeweg 407; Santpoort:
mej. Hubers, Hoofdstraat 156; Santpoort Sta
tion: Mevr. Veldhoven, Bloemendaalsche-
straatweg 19.
„DE DOORSLAG".
De Tooneelver. T.A.V.I.D.O. geeft Donderdag
14 Mei a.s. een tooneeluitvoering met mede
werking van den H. O. Kunstkring onder lei
ding van den heer L. v. d. Hoeff.
T.A.V.I.D.O. zal ten tooneele brengen „De
Doorslag" van Joop Smit en Henk Bakker.
Medewerkenden zijn de dames J. Boeree
Karreman, R. Vogel en E. de Vos en de heeren
W. Gregouir, H. G. Gerssen, F. Zwart, H. v. d
See en J. P. Hagen.
De uitvoering vindt plaats in de Bioscoop
De Pont.
NAGEKOMEN BESOMMINGEN VAN
GISTEREN.
Loggers: KW 89 f 270, KW 75 f 240, KW 175
f 260, KW 169 f 270. KW 166 f 220, KW 52
f 230, KW 104 f 310. KW 33 f 390, KW 42
f 270, KW 95 f 330, KW 46 f 230, KW 178
f 320, KW 32 f 230, KW 18 f 140.
EEN GOEDE BEKENDE!
Men schrijft ons:
Donderdag 14 Mei a.s. zal het weer de jaar
lijksche „Boschviooltjesdag" zijn. Die „Bosch
viooltjes" woi'den verkocht geheel ten bate
van de uitzending van het zwakke kind in
de gemeente Velsen.
De beide plaatselijke afdeelingen van het
„Centraal Genootschap v. kinderherstellings-
en vacantiekolonies" en de „Centrale Com
missie v. uitzending van Nederl. kinderen naar
buiten" doen dit bloempje verkoopen. Met
nadruk zij er op gewezen, dat geen enkele
politieke richting bij dit werk naar voren
treedt: het geschiedt sinds jaren door en
voor allen.
Bleeke, teere snoetjes
Werden frisch en rond
Doordat men ze tijdig
Bosch en hei in zond.
Koopt een „Boschviooltje".
Helpt het zwakke kind!
Weet, dat gij na jaren
Nog de vruchten vindt.
KLEE&M&KEv IJ
TELEFOON 5401
IJMUIDEN - KENNEMERLAAN 71
(Adv. Ingez. Med.)
Visscherijnieuws in een
notedop.
Naar de Westkust. De Alma IJM. 44 die
eenigen tijd voor reparatie is opgelegd geweest
is naar de Westkust vertrokken ter hake-
visscherij
Haringloggers varen uit. Gisteren was het
de dag, waarop de eerste haringschepen ter
visscherij mochten vertrekken. Van onze
haven uit zijn 16 Katwijksche loggers, w.o. één
stoomlogger, naar zee gegaan. De eerste ver
trokken reeds te drie uur in den nacht.
Naar Nooncegen. De Balder, die zooals wij
hebben gemeld, naar Noorwegen werd ver
kocht, is naar zijn nieuwe vaderland vertrok
ken.
Gestrande logger in het dok. De KW 135, die
j.l. Zaterdag nabij de Noorderpier strandde,
doch later vlot kwam is voor bodemonderzoek
in het dok geplaatst.
Vischomzet in Oostende. De vischomzet te
Oostende gedurende de maand April bedroe;..
6.892.449 fr. tegen 6.897.992 fr. in dezelfde
maand van het vorig jaar. Aangevoerd werd
door stoom va ar tuigen 1.702.464 fr. (v.j. 1.745.673
fr.door motorvaartuigen 5.173.026 fr. (v. j.
5.129.721 fr.), door andere vaartuigen 20.580
fr. (v.j. 13.723 fr.) door Engelsche 1922 fr. (v.j
2449 fr.) en door Hollandsche nihil (v.j. 88S
fr.) De aanvoer naar gewicht bedroeg 2.032.734
K.G. (v.j. 1.840.889 K.G.)
De totale opbrengst gedurende de eerste vier
maanden van 1936 bedroeg 26.845.567 fr. (ca
f 1.340.000' tegen 21.713.927 fr. 'ca. f 1.085.000)
in hetzelfde tijdvak van verleden jaar. Voor
den Rijksvischafslag alhier waren deze cijfers
resp. f 1.961.561 en f 2.044 522.
Gestrand.
Naar uit Dover wordt gemeld is er tijdens
mist bij Copt Point, gelegen ten Oosten van de
haven van Folkestone, een vaartuig gestrand,
dat het type is van de Nederlandsche motor
schepen. De naam en de nationaliteit zijn
echter nog niet bekend geworden.
Groote diepgang.
Het van Ned. Indië aangekomen Nederland
sche motorschip Poelau Roebiah passeerde
naar Amsterdam met een diepgang van acht
Meter.
VIJFJARIG BESTAAN ST. JOSEPH-
GEZELLEN.
Zondag vierde de St. Josephgezellenvereeni-
ging IJmuiden-Oost haar 5-jarig bestaan. Na
een H. Mis, opgedragen door den vice-praeses,
pater Theodorus, werd een gemeenschappelijk
ontbijt genoten in het Patronaatsgebouw. Des
middags was er receptie, waarop besturen van
verschillende R.K. organisaties kwamen geluk-
wenschen. Daarna werd de voetbalwedstrijd
O.I.V.Concordia bijgewoond, waarbij eerst
genoemde club door de St. Josephgezellen met
bloemen gehuldigd werd.
Des avonds had in het Patronaatsgebouw
een feestelijke bijeenkomst plaats, welke door
pater Theodorus werd geopend die den oprich
ter, pater Gratianus, dankbaar herdacht.
Het zangkoor der Zustervereeniging uit Be
verwijk zong een aantal liederen, Mej. Jeanne
Rubeling en de heer Kruyver uit Haarlem
declameerden, de Graalwacht gaf reidansen
ten beste. De onder-afdeeilng „Pater Serva
tius" voerde het leekenspel „De boer en z'n
knecht" op.
Het strijkorkest „Utile Dulci zorgde den ge-
heelen avond voor muziek.
VERGADERING VAKGROEP BINNENVAART.
In het gebouw der IJmuider Federatie vindt
Woensdagavond 8 uur een vergadering plaats
van de vakgroep Binnenvaart der IJmuider
Federatie. De agenda vermeldt o.a. verkiezing
van een nieuw vakgroepbestuur.
Hein Schilperoort haalt
IJmuiden leeg.
WANDGEDIERTE.
ABSOLUTE VERDELGING onder geheim-
houding en schriftelijke garantie.
iiuvezUtty&tetdtcMtotuify Radicaal
GEN. CRONJéSTRAAT 135 TELEF. 11657.
(Adv. Ingez. Med.)
Enorme belangstelling voor den drijvenden
Diogenes.
Tegen half zeven gisteravond, even voordat
de heer Schilperoort zijn demonstratie met
zijn zeilton en zijn waterfiets begon, waren
alle rangen, d.w.z. die beneden aan den kanaal
kant, die op het steile talud en die op den
Kanaaldijk dicht bezet, zoodat de drijvende
Diogenes over belangstelling niet te klagen
had. De heer Schilperoort had een mooi „ter
rein" voor zijn demonstraties uitgekozen, waar
ze door de honderden toeschouwers gemak
kelijk gevolgd konden worden.
Precies half zeven stak de heer Schilperoort
in zijn ton van wal. Een vreemd gezicht was
dat, den man daar te zien ronddrijven in een
vaartuig, dat eigenlijk heelemaal geen vaartuig
was, want daaraan zoekt men altijd nog een
voor- en achtersteven. De ton van den heer
Schilperoort heeft alleen maar een voor- en
achterkant. Aan voor- en achterzijde zit een
mastje, waartusschen eenige draden bengelen
van de radio. Fantasie natuurlijk. De ton is niet
veel grooter dan een harington. De koene zee-
en kanaalvaarder peddelde tot groot vermaak
van het publiek vroolijk over het water. Nu
eens liet hij de ton steigeren, dan weer ging hij
geheel op zij liggen en moest hij zijn peddle
gebruiken om weer overeind te komen.
Zinken of verdrinken? Daar past de heer
Schilperoort wel voor op. Want de ton is her
metisch afgesloten met een gummiband, die
knelt om het luik en deze gummiband is als 't
ware de zoom van een waterdicht pak. waarin
het bovenlichaam van den heer Schilperoort
is gestoken.
Een roeper heeft hij bij de hand om aan de
menigte op den wal nog wat van zijn ton-rei-
zen te vertellen. Voorts vertelde hij, dat hij
niet alleen in binnenwater, maar ook op zee
wilde demonstreeren.
„Als het geachte publiek het wil, zal ik
morgen buiten gaan varen" riep de heer
Schilperoort. Waarom ook niet? Maar of daar
zooveel toeschouwers zullen komen als hier
betwijfelen we.
1 Na de ton kwam de waterfiets waarmede de
heer S. van Calais naar Dover tufte. Dat ging
wat sneller, maar het was toch niet zoo inte
ressant als in die duikelende en slingerende
ton.
De roeper kwam weer voor den mond.
Ja geachte dames en heeren. Hierop ben
ik nou in dertien uur van Calais naar Dover
gefietst. En toen ik in Dover aankwam, weet
je wat die Engelschen met me deeën? Ze stop
ten me in de bajes omdat ik een ongewenschte
vreemdeling was zonder middelen van bestaan.
Ik had natuurlijk geen geld meegenomen, want
dat was veel te gevaarlijk. Stel je voor als ik
eens vijf pond meegenomen had en ik was ver
ongelukt
Wie had dat nu van die sportieve Engel
schen verwacht, dat ze iemand na zulk een
tocht zouden „oppikken".
Hoe de heer S. zijn vrijheid herkregen heeft,
heeft hij niet verteld.
Reeds begon de avond te vallen en steeds
fietste de heer S. over het kanaal. En onderwijl
verkocht zijn zoon (zijn broer was verhinderd)
fotokaarten, z'n vader in de ton en z'n vader
op de fiets.
Het was een welgeslaagde demonstratie.
CHR. KANTOOR- EN HANDELSBEDIENDEN.
De afdeeling IJmuiden van den Bond van
Chr. Kantoor- en Handelsbedienden in Neder
land houdt a.s. Donderdagavond haar jaarver
gadering in een der zalen van het Koning
Willemshuis.
De jaarverslagen van secretaris en pen
ningmeester zullen worden uitgebracht en ver
der zal er een afgevaardigde naar het a.s
congres benoemd worden.
LOOP DER BEVOLKING IN APRIL.
Gedurende de maand April vermeerderde de
bevolking dezer gemeente door vestiging met
134 m. en 140 vr., totaal 274 en door geboorten
met 36 m. en 30 vr. totaal 66. De bruto-vermeer
dering was dus 340 n.l. 170 m. en 170 vr.
De bevolking verminderde door vertrek met
109 m. en 110 vr., totaal 219 en door overlijden
met 16 m. en 12 vr. totaal 28. De totale vermin
dering bedroeg derhalve 125 m. en 122 vr.
totaal 247.
De zuivere vermeerdering over de maand
April was dus 93. De totale bevolking op 1 Mei
1936 bedroeg derhalve 45387.
(De Hoofdcommissaris van politie
te Rotterdam doet nogmaals een
beroep op de bevolking, om elkan
der niet met radio- of gr ammo-
foonmuziek te hinderen.)
Wat voor Rotterdam kan gelden,
Past voor elders evenzoo.
Geef uw buur geen grond tot schelden
Op zijns buurmans radio.
Mijd de kans, op dissonanten,
Elke wanklank in den toon
Met uw naaste straatverwanten,
Door uw spel per grammafoon.
Er zijn nu weer open ruiten
En de toon in uw gezin,
Treedt wat lichter weer naar buiten,
Toom uw toon daarom wat in.
't Is nu eenmaal zoo met menschen,
D' een waardeert de jazzmuziek,
Die veel anderen verwenschen
In hun liefde voor klassiek.
D' een bemint de melodieën
Van een vlotte danskapel,
D' ander vraagt om symphonieën,
Of om statig orgelspel.
En er is een klasse buren,
Wie dit alles niet bekoort,
Die nog liever trappenschuren,
Dan welk soort muziek ook hoort.
Niemand zal u 't recht ontzeggen
Op uw draadloos klankmenu,
Als g' een plaatje op wilt leggen,
Doe het, niets belet het u;
Maar bespaar het aan een ander
Pleeg geen klankentyrannie,
Leef als buren met elkander
In een stille harmonie.
P. GASUS.
VOOR DEN-
-POLITIERECHTER
De Roemeensche kroonprins moet behalve studeeren, vele andere zaken
practisch beoefenen. Hier is hij aan het ploegen.
Hazardspel in de rechtzaal.
Op de tafel vóór den politierechter plaatste
de deurwaarder een voorwerp, dat in vorm en
grootte leek op een schoorsteenklok, hooger
dan breed. De wijzerplaat om zoo te zeggen,
want er waren geen wijzers op, was bedekt met
een aantal spijkertjes en onder in den hoek
waren drie vakjes, genummerd 1, 2 en 3.
Voorts straalden van uit dien hoek over de
heele plaat gekleurde lijnen, alsof de drie vak
jes een ondergaande zon verbeeldden; die lij
nen waren, zoover we konden oordeelen, slechts
versiering. Boven aan een der zijden van het
kastje was een sleuf en daarbij een soort dop,
die men in kon drukken. Stak men een cent
in de gleuf en drukte men daarna op den dop,
dan scharrelde die cent over de wijzerplaat
om in een der drie vakjes te belanden, of liet,
en in het laatste geval kwam hij in een bak.
Waarvoor diende nu dat toestel? In de eer
ste plaats om goklustigen centen afhandig te
maken, want philantropie lag er niet aan ten
grondslag. Het spreekt, dat het aantal perso
nen, dat centen in de gleuf zou stoppen, al
leen om te zien of ze in een der vakjes terecht
zouden komen, de kosten van het instrument
niet zou goedmaken, daarom was er een sti
mulans en wel deze: kwam de cent in vakje 1,
dan kreeg de insteker een cigaar van 5 cent:
kwam hij in hokje 2, dan een van 10 en voor
't geval hij in hokje 3 belandde een van 15.
Men begrijpt, dat de kastjes in sigarenwin
kels werden geplaatst en bestemd waren voor
rook- en goklustigen.
De officier van justitie had er echter ha
zardspel in gezien en den plaatser der kastjes
gedagvaard voor gelegenheid geven voor ha
zardspel.
Nu kregen we weer dezelfde strijdvraag, wel
ke bij al die gokinstrumenten wordt opgewor
pen: was het kansspel of behendigheidsspel?
Zooals altijd beweerde de exploitant ook nu,
dat een vaardige hand de centen in de vakjes
1, 2 en 3 kon brengen.
„Toon je kunsten", zei de politierechter en
achtereenvolgens kwamen de exploitant, de
winkelier, bij wien het ding was aangetroffen
en een persoon, die wel in dien winkel was
geweest, voor de tafel, staken centen 'm de
gleuf en drukten op den knop, terwijl de poli
tierechter den wensch naar een sigaar van
een dubbeltje had te kennen gegeven.
Geen sigaar van een dubbeltje werd be
machtigd; één wist door 20 centen in de gleuf
te stoppen, drie keer in vakje 1 te komen, zoo
dat, als 't echt was geweest 't was nu maar
spelen, want de politierechter houdt er geen
speelzaal op na de man voor zijn 20 centen
drie sigaren van 5 cent had gehad. Ook de po
litierechter probeerde tevergeefs een sigaar
van een dubbeltje te winnen.
Alzoo werd vastgesteld, dat het met. het be
hendigheidsspel maar larie was en het kastje
met de ondergaande zon, symbool van ver
dwijnenden rijkdom, een echt gokkastje was.
Omdat het echter een tamelijk onschuldige
liefhebberij was. legde de politierechter slechts
10 boete op, conform den eisch.
De exploitant beloofde de kastjes, zoo er nog
hier of daar stonden, te zullen weghalen.
Dienstweigeraar
Een 19-jarig jongmensch uit Velsen had zich
niet voor den dienstplicht doen inschrijven,
omdat hij, zei hij, er een afkeer van had an
dere menschen, die hem nooit wat in den weg
gelegd hadden, dood te schieten.
„Dat is een principe", zei de politierechter,
„maar daar gaat het hier niet om.. We leven in
een staatsverband en zijn als zoodanig ver
plicht, ons aan de wetten van den staat te
onderwerpen, ook al zouden we het met die
wetten niet eens zijn. Wat dien dienstplicht
betreft, in de wet is al met principieel anti-
militairisme rekening gehouden en aan u ?ou
ander werk opgedragen kunnen worden. Doch
de aangifte voor den dienst is verplicht en het
opzettelijk niet doen is strafbaar."
De officier vond de overtreding met het oog
op een algemeene preventie te ernstig voor
geldboete en requireerde twee weken ge
vangenisstraf: de politierechter gaf één week.
