Uit het Buitenland
De politieke toestand in Spanje.
Examenvrees?
Thijs Ijs en het geheim van den hollen boom
WOENSDAG 10 JUNI 1936
Het Italiaansche kabinet gewijzigd. Graaf Ciano wordt
minister van buitenlandsche zaken. Suvich zal een
„hoogen vertrouwenspost" krijgen.
Italië.
Ciano wordt minister van
buitenlandsche zaken.
Graaf Ciano.
Het persbureau Stefani meldt:
Op voorstel van den chef der regeering
heeft de koning graaf Galeazzo Ciano, thans
minister van pers en propaganda, benoemd
tot minister van buitenlandsche zaken. Dino
Alfieri, thans onderstaatssecretaris van pers
en propaganda is tot minister van pers en
propaganda benoemd, Ferruccio Lantini,
thans onderstaatssecretaris voor.de corpora
ties, is tot minister voor de corporaties be
noemd, en Alessandro Lessona, thans onder
staatssecretaris van koloniën, tot minister
van koloniën. De onderstaatssecretaris van
buitenlandsche zaken, Suvich, is afgetreden,
en de Duee heeft hem in een eigenhandig ge
schreven brief meegedeeld, hem op een hoo
gen vertrouwenspost te zullen benoemen. De
ambassadeur te Warschau Bastianini is tot
onderstaatssecretaris van buitenlandsche za
ken benoemd.
België.
Van Zeeland optimistisch.
De kabinetsformateur Van Zeeland heeft
gisteravond in een radiorede een oproep ge
richt tot het Belgische volk. De taak welke
de regeering wacht, aldus de heer Van Zee-,
land is overweldigend, van haar succes zal
voor langen tijd het lot des lands afhangen.
Ik heb mijn dag besteed aan de bestudee
ring der vele aspecten .van den toestand met
vooraanstaande personen en de indruk, die
zich daaruit heeft losgemaakt is bemoedi
gend. De onrust, welke de internationale
toestand vertoont is niet verminderd, inte
gendeel: Ik verzoek u dus mij te helpen en
de moeilijkheden van mijn taak te begrij
pen; bij de beoordeeling van het uit te wer
ken program. Indien wij allen willen zullen
wij slagen.
Na zijn besprekingen van Dinsdag zei Van
Zeeland nog
Er heeft een volledige ge dachten wisseling
plaats gehad over de groote lijnen van een
program, hetwelk de basis zou kunnen zijn
van een regeering van nationale unie.
De indruk is gunstig.
Tot dusverre zijn geen onoverkomelijke
moeilijkheden aan het licht gekomen. De
weg ligt open voor een gunstige oplossing.
Van Zeeland zou vanmorgen door den ko
ning worden ontvangen om verslag uit te
brengen over den toestand.
Engeland.
Verhoogd invoerrecht op thee
goedgekeurd.
Het Lagerhuis heeft met 241 tegen 120
stemmen het verhoogde invoerrecht op thee
goedgekeurd. Een tijdens de behandeling in
de commissie ingediend amendement, om het
invoerrecht op thee, afkomstog uit het rijk,
te verlagen van 4 tot 3 3/4 pence, werd latei-
ingetrokken daar de regeering zich er tegen
had verklaard.
Amerika.
Landon zoo goed als zeker
Republikeinsch candidaat.
Men acht het vrijwel zeker, dat Landon
door de Republikeinsche conventie bij de
eerste stemming gekozen wordt als candidaat
voor het presidentschap der Vereenigde Sta
ten, aldus meldt Reuter uit Cleveland. Zijn
aanhangers verklaren verzekerd te zijn van
530 stemmen en zijn tegenstanders spreken
dit niet tegen. De absolute meerderheid is,
naar men thans meldt, 502
Frankrijk.
voorziet in de uitbreiding van dezen
maatregel op de huisbedienden en het per
soneel in den landbouw. Het derde ontwerp
behandelt de voorwaarden voor toepassing
van collectieve arbeidsovereenkomsten.
Naast deze wetsvoorstellen heeft de regee
ring twee andere ingediend ten aanzien van
de oudstrijders en de regeeringsambtenaren
en beambten. De kabinetsraad zal Donderdag
bijeenkomen ter bestudeering van ontwerpen
inzake het oeconomische leven en den strijd
tegen de werkloosheid. (Reuter).
Het instortingsongeluk bij
Boekarest.
Het Suez-kanaal als O.W.-er.
Op 8 Juni heeft te Londen de plechtige over
dracht plaats gehad van het rapport der direc
teuren van den Raad van Beheer van het
Suez-kanaal. In het rapport wordt uitvoerig
uiteengezet, in welke verhouding de maat
schappij staat tot de Egyptische regeering.
Bovendien wordt in het rapport medegedeeld
welke inkomsten de maatschappij in het af-
geloopen jaar genoten heeft.
De ontvangsten zijn thans van dien aard,
dat de maatschappij er wellicht binnen niet
al te langen tijd toe zal overgaan om de tarie
ven te verlagen. Van 1 Juli af wordt het tarief
van 7 shilling 6 pence verlaagd tot 5 shilling
per ton. De directie deelt verder mede, dat het
verkeer langs Kaap de Goede Hoop in den
laatsten tijd belangrijk is gestegen. Ook om
deze reden heeft men de tarieven verlaagd
teneinde het verkeer naar Iridië weer geheel
langs het Suez-kanaal te doen plaats hebben.
In het afgeloopen jaar is het totale verkeer
met 3.3 procent gestegen, hetgeen tegenover
het vorig jaar een vermeerdering van 1.060.000
ton beteekent. Deze toename is echter niet zoo-
Aantal slachtoffers hooger dan
officieel opgegeven?
Ook de vice-burgemeester van Boekarest
gearresteerd.
Volgens de officieele berichten zi.in bij
de instortingsramp te Cotroceni in Roeme
nië drie personen gedood, en 653 gewond,
waarvan er 373 in de ziekenhuizen moesten
worden opgenomen. Van 17 gewonden is
volgens deze opgaven de toestand ernstig,
De correspondent van de „Intransigeant"
te Boekarest, die zich op de tribune bevond,
tijdens de parade schat het aantal toeschou
wers. dat op de tribune had plaats gehomen
echter op 5000. terwijl op sleöhts 1200 per
sonen was gerekend.
Volgens dezen correspondent telde men in
de vroege ochtenduren 750 gewonden, waar
van 420 in ernstigen toestand zouden ver-
keeren. De correspondent beweert, dat er ir
werkelijkheid 52 dooden zijn te betreuren.
In den loop van Maandag heeft het O.M.
het noodig geacht ook den vice-burgemees
ter van BoeKarest, Basilescoe. en den eersten
stadsarchitect in hechtenis te doen nemen
Na urenlange besprekineen werd het bevel
van arrestatie des avonds bevestigd. De
verdachten probeerden de schuld op den
burgemeester te schuiven, die naar hun zeg
gen'een te korten termijn voor het oprich
ten der tribune had gelaten.
Verdachte brand.
Inmiddels is naar Reuter meldt gister
middag een brand uitgebroken op de andere
tribunes van het paradeveld, welke door de
zelfde aannemers zijn gebouwd. De brand
weer wist het vuur echter tijdig te blusschen.
Men vermoedt, dat de verdachten dezen
brand hebben laten aansteken om de bewij
zen van hun nalatigheid door de vlammen te
laten verteren Officieele bijzonderheden
over het aantal dooden en den toestand der
slachtoffers zijn verder niet xpeer gepubli
ceerd.
SENATOR ANCONA OVERLEDEN.
Senator Ugo Ancona, een van Italië's beste
economisten, is op 69-jarigen leeftijd te Mi
laan gestorven.
GERUCHT OMTRENT HUWELIJK VAN
KONING EDWARD TEGENGESPROKEN.
De Sunday Express-correspondent 'te Ko
penhagen meldt aan zijn blad door prins
Harald van Denemarken, den broeder van
den koning, gemachtigd te zijn categorisch
de geruchten tegen te spréken, welke thans
over de geheele wereld verspreid worden, dat
koning Edward zich binnenkort zou verlo
ven met de 21-jarige prinses Alexandrine
Louise, de jongste dochter van prins Harald.
Deze geheele geschiedenis is volkomen uit
de lucht gegrepen, prins Harald voegde hier
aan toe. dat van een verloving van zijn doch
ter geen sprake is en dat ook in zijn fami
lie voor het oogenblik geen verlovingen of
huwelijken te verwachten zijn.
Onrust in Abessynië.
Britsche consulaten in het Westen voorloopig
gesloten.
Lord Cranbourne heeft Dinsdagmiddag in
het Lagerhuis meegedeeld, dat uit Westelijk
Abessynië ontvangen berichten vermelden, dat
er een groote agitatie heerscht onder de Galla
Amhari's in Abessynië.
Het is overal onveilig en met het oog op de
mogelijkheid van ongeregeldheden in dit deel
des lands zijn de twee Britsche consulaten
voorloopig gesloten, omdat het onmogelijk zou
zijn in te staan voor de veiligheid van het
personeel.
Geen sprake van, indien Gij slechts
Mijnhardt's Zenuwtabletten gebruikt.
Buisje 75 ct. Bij Apoth. en. Dr'ogisten.
(Adv. Ingez. Med.)
zeer toe te schrijven aan de gunstige ontwikke
ling van het handelsverkeer, doch moet als
resultaat van den oorlog tusschen Italië en
Abessynië beschouwd worden. Het goederen
vervoer vertoont zelfs een sterke daling, n.l.
28.500.000 ton, waardoor de laagste cijfers se
dert de laatste tien jaar bereikt werden. Deze
daling is hoofdzakelijk toe te schrijven aan
het feit dat Rusland zijn schepen niet meer
naar het Verre Oosten zendt en omgekeerd,
terwijl er bovendien minder olie verscheept
wordt dan vroeger. Het exploitatie-overschot
over 1935 bedroeg 585.622.082 francs, tegen
over 546.748.293 francs in 1934, Een bedrag
van 35 millioen goudfrancs werd overgebracht
naar de buitengewone reserve (het vorig jaar
bedroeg deze som 25 millioen) terwijl 2.253.182
francs op de nieuwe rekening werd over
geboekt. Uitgekeerd werd éen bedrag van
552.878.873 francs tegenover 522.183.915 francs
het vorig jaar. De aandeelhouders krijgen hier
van 392.544.000 francs tegenover 370.752.000 in
het vorig jaar. terwijl de Egyptische regeering
een bedrag van 82.931.830 francs werd toe
bedeeld. (In 1934 kreeg Egypte 78.327.887 frcs.:
Uit de statistieken blijkt dat het goederenver
voer van Engeland gedaald is. doch dat de
inkomsten van de maatschappij gestegen zijn
tengevolge van den oorlog tusschen Italië en
Abessynië. Italië heeft den oorlog met Abessy
nië gewonnen en het zal thans de vraag zijn
of de inkomsten van de maatschappij c
dezelfde hoogte zullen gehandhaafd blijven.
(K. W. P.)
Hoe de strijd tusschen rechts
en links zich ontwikkelde.
Een „nieuwe structuur" in wording.
Door Dr. CREC0RI0 MARAN0N
Dr. Gregorio Maranoh, een autoriteit
op medisch gebied en zeer bekend in we
tenschappelijke kringen, is een merk
waardige figuur in het moderne Spanje.
Hij heeft een belangrijke rol gespeeld
bij den troonsafstand van Alphons XIII
en de proclamatie van de republiek. In
den loop der laatste jaren zijn hem vele
hooge openbare waardigheden aangebo
den. doch steeds heeft hij geweigerd deze
te aanvaarden, omdat hij niet actief aan
den strijd der partijen wenschte deel te
nemen. Men beschouwt hem als een ge
matigde figuur in de Spaansche politiek.
Het commentaar der buitenlandsche bladen
op de jongste gebeurtenissen in Spanje heeft
bij de Spanjaarden een ware ontsteltenis te
weeggebracht. Zonder te spreken over de
propaganda, die sommige schrijvers voor hun
eigen ideeën in dit commentaar leggen
een wettige propaganda en overeenkomstig
de gangbare politieke moraal is het duide
lijk, en dit is het juist wat wij betreuren, dat
er veel ernst aan hun catastrofale inzichten
ten grondslag ligt. De schrijvers gelooven ge
heel te goeder trouw, dat de politieke twisten,
die zich in de laatste maanden hebben voor
gedaan, de beteekenis hebben, die zij zouden
krijgen in Frankrijk, in Duitschland, in Enge
land en in ieder ander land met. een psycholo
gie verschillend van de onze. Zoo is het niet
gesteld. Wij doktoren weten, dat het een of
andere symptoom bij den eenen menseh, be
schikkend over een bepaald temperament,
ernstige gevolgen kan teweegbrengen, terwijl
het bij den ander, die wat oppervlakkiger
reageert, slechts een onbeteekenende stoornis
veroorzaakt. Precies zoo is het bij de volke
ren. En de buitenlandsche kranten en perio
dieken zouden, behalve de foto van de bran
dende kerk de kerk is het eeuwige slacht
offer van alle politieke onlusten in Spanje,
wellicht wegens een ouden Moorschen of
Joodschen achtergrond andere foto's kun
nen publiceeren, waarop men de menschen
normaal met hun werk of vermaken bezig
ziet. Op het oogenblik is de bevolking absoluut
rustig en de vreemdeling, die in Spanje komt
met de bedoeling buiten de schilderachtigheid
van het land het tooneel van een revolutie in
oogenschouw te., nemen, bemerkt overal vol
komen kalmte om zich heen en lacht bij de
gedachte aan het afscheid van zijn vrienden,
die vreesden hem op het Gare d'Orsay te Pa
rijs voor het laatst gezien te hebben.
Wat ik hier zeg is niet bedoeld ten voordee-
le van het toerisme, want ik geloof, dat het
toerisme als de cocaïne der volkeren be
schouwd kan worden een aangenaam, doch
sterk demoraliseerend medicijn en op den
langen duur noodlottig voor de gezondheid.
Mijn bedoeling is diegenen voor te lichten, die
de waarheid over Spanje wenschen te weten
tegenover de informaties van correspondee-
rende toeristen, anecdotische fotografieën
films.
Men heeft mij gezegd, en dit staat ook vast,
dat aan die ongelukkige meening over Spanj
veel Spanjaarden het hunne hebben bijge
dragen: diegenen namelijk, die vrijwillig hun
vaderland verlaten hebben en de grenssteden
bevolken. Uitgezonderd enkele gevallen, d!
ik respecteeren kan, spreek ik hier liever niet
over, want het zijn mijn broeders en ik zou
over hen moeten oordeelen met een gestreng
heid, die mij zwaar zou vallen. De psychologi
sche ondergrond is duidelijk: deze menschen
zijn gevlucht, zij zijn bang en pogen dien
angst te rechtvaardigen door, zonder er zich
misschien rekenschap van te geven, de trage
die te scheppen, die de oorzaak van hun vlucht
zou zijn geweest.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC
Voorstellen der Communisten.
Na afloop van de bijeenkomst der Commu
nistische Kamerfractie werd een communi-
qué gepubliceerd, waarin wordt medegedeeld
dat de fractie bij het bureau der Kamer wets
ontwerpen heeft ingediend ter zake van de
instelling van een fiscale identiteitskaart: een
heffing op de groote fortuinen, toepassing van
de wet op de strijdhonden, herziening van de
pachtovereenkomsten, verleening van een
crediet van een milliard voor sport, nationaal
werkloozenfonds, voorstellen betreffende de
40 uren week en de uitvoering van groote
werken.
Regeering dient vijf wets
voorstellen in.
De regeering heeft bij het bureau der Ka
mer vijf wetsontwerpen ingediend, welke zeer
spoedig in behandeling zullen worden ge
nomen.
Het eerste stelt een 40-urige werkweek in
met handhaving van de geldende weekloonen;
een tweede ontwerp betreft de instelling van
een jaarlijksche vacantie van 14 werkdagen
in industrie en handel met behoud van loon
Eindelijk vermindert de hond zijn vaart. Ook Thijs doet het nu
wat kalmer aan. Hij ontdekt nog niets bijzonders om zich heen.
Maar wat doet de hond daar plotseling? Regelrecht loopt het dier
op een grooten boom aan en begint daar hartstochtelijk tegenop te
springen. Dan gaat hij den stam onstuimig likken. Een tijdlang duurt
dat vreemde schouwspel voort. Thijs begrijpt er niets van. Wat wil
de hond nu in vredesnaam met die rare vertooning zeggen? Het lijkt
een onoplosbaar raadsel!
Gebeurt er dus niets in Spanje? Het tegen
overgestelde is juist het geval. Er gebeuren
tal van ernstige en belangrijke dingen;
belangrijkste gebeurtenissen zelfs sinds den
Onafhankelijkheidsoorlog en de burgeroorlo
gen, die het land sinds een eeuw gekend heeft.
Dingen, die voor velen zeker onaangenaam,
lastig en dikwijls tragisch zijn. Maar dingen
ook, die onder hun onsamenhangend uiterlijk
een diepen ernst verbergen en het bestaan
aantoonen van een nationale vitaliteit,
vruchtbaar werk moet leveren, zij het ten kos
te van. de smart van een groot aantal men
schen, inbegrepen diegenen, die de bedoelde
regels hebben geschreven.
Tot kort voor den Europeeschen oorlog was
Spanje het paradijs van den toerist. Het land
met de geweldige geschiedenis, tallooze monu
menten, zijn prachtige zon, natuurlijke hof
felijkheid der bevolking, zijn Andalusische
dansen, schilderachtige optochten, stierenge
vechten, zijn goedkoop en vroolijk leven, zijn
primitieve wegen en hotels, die. zij het op dis
crete wijze, de avonturen van Théophile Gau-
tier in herinnering brachten. Maar zooals dik
wijls het geval is, was dit aangename tafereel,
dat tot onderwerp van zoovele duizenden reis
verhalen en propagandabrochures gediend
heeft, niets anders dan een masker, dat een
van smart vertrokken gelaat moest verbergen.
In vele door lachende zonnestralen overgoten
streken, waar de toerist doortrok, was het le
ven hard en droevig. De grond werd onvol
doende bewerkt, de industrie verkeerde in kri
tieke omstandigheden, de algemeene ontwik
keling was middelmatig, wetenschappelijk le
ven bestond bijna niet en het Spaansche
volk was dusdanig verzwakt, dat een voor
aanstaand conservatief politicus deze dikwijls
herhaalde woorden uitsprak, de laatste uiting
van het pessimisme der toenmalige regenten,
waaronder overigens vele begaafde figun
waren :„Dit'volk heeft geen polsslag meer'
Als de berusting overheerscht, bestaan
geen politieke vraagstukken meer. En er be
stond in Spanje geen sociale politiek. De po
litiek was een politiek van partijen, die nau
welijks van elkaar te onderscheiden waren.
Wanneer wij thans aan Canovas denken
aan Sagasta, aan Canalejas of aan Maura,
kost het ons moeite ons voor te stellen,
deze respectievelijk de leiders van links
rechts \9aren. In werkelijkheid zouden
wanneer men zekere verschillen uitschakelt,
zonder veel moeite van plaats kunnen verwis
selen.
Tal van lieden denken met weemoed aan
deze gelukkige tijden terug en vragen zich af,
waarom zekere ongeduldige revolutionairen
misdaad hebben begaan hen te willen ver
vangen door de beroering van het oogenblik,
Maar de menschen bepalen de evolutie
volkeren nu eenmaal niet; hoogstens kunnen
zij haar in bepaalde banen leiden. Canovas,
die aan de kennis van den historicus de auto
riteit van den staatsman paarde, zeide, dat
mensch in het gunstigste geval den loop der
gebeurtenissen in lichte mate kon verhaasten
of vertragen. Spanje heeft tengevolge van
diepe, universeele oorzaken zijn moeras ver
laten en is in een stadium van vernieuwing
getreden, dat voorloopig voortduurt. Het be
wijs, dat men in dit wonder niet het werk van
enkele partij menschen maar van een natio
nale impuls moet zien, schuilt in de volgende
feiten: de beide mannen, die van het begin
der eeuw af de noodzakelijkheid van een re
volutie verkondigen, opdat Spanje zijn histo-
dat
zij
rische koers zou kunnen vervolgen, zijn twee
uitersten in de politiek en hun verschillende
doelstellingen omvatten alle gevoelens van het
Spaansche volk: Pablo Iglesias, de eerste en
vereerde leider van het socialisme en de eerste
organisator van de arbeidersbeweging en An
tonio Maura, leider der conservatieve partij,
kampioen van de revolutie „van bovenaf", die
in zich de traditioneele gevoelens van het
Spaansche volk en de meest radicale inzich
ten omtrent staatspolitiek vereenigde en om
verscheidene redenen als de voorlooper van
het fascisme kan worden beschouwd. Hetzij
van bovenaf of van onderop, beiden wensch-
ten de revolutie tegen diegenen, die zich op
hun gemak voelden in een Spanje „zonder
polsslag". En tenslotte bleek de Spaansche
koning zelf, scherp waarnemer als hij was,
zoozeer overtuigd van de noodzakelijkheid
eener vernieuwing in de structuur van den
staat en de nutteloosheid van de politieke
werktuigen tegenover de sociale evolutie van
de wereld, die tot het Spaansche leven begon
door te dringen, dat hij besloot een revolu
tionaire daad te volvoeren namelijk die,
welke een monarch volvoeren kan: de uit
schakeling van zijn normale regeering en
haar vervanging door een dictatuur, die de
belofte deed den staat op moderne grondslagen
te hervormen.
Men heeft den koning in 1923 verweteiv en
men verwijt het hem nog steeds, dat hij den
militairen staatsgreep heeft georganiseerd.
Zij, die hem verdedigden hielden vol, dat hij
tegen zijn wil voor de overmacht heeft moeten
wijken. Zijn constitutioneele nauwgezetheden,
die ons destijds met bewondering vervuld heb
ben, verliezen haar waarde, wanneer men ze
in geschiedkundig verband beziet: en het is
thans duidelijk, dat wat morgen ten gunste
van Alphons XIII zal pleiten juist aanvanke
lijk als zijn grootste fout beschouwd is: het
feit, dat hij den staatsgreep gewild heeft in de
vaste overtuiging en velen zijn mèt mij
die meening toegedaan dat het politieke
regime van Spanje volkomen hervormd moest
worden. In werkelijkheid ligt de oorzaak van
zijn val niet in zijn ontrouw aan de grondwet
een zonde, die geen enkel hedendaagsch
staatsman hem zal verwijten hij viel, om
dat hij, na de revolutie min of meer voorbe
reid en min of meer gelukkig te zijn begonnen,
met de regeeringen, die de dictatuur opvolg
den en de republiek voorafgingen, naar een
nutteloos verleden terugkeerde.
De Republiek, waarvan velen geloofden of
voorgaven te gelooven dat zij ontstaan was uit
de grillen van enkelen, was dus een nieuwe
étappe, noodzakelijk geworden door de om
standigheden en de onvermijdelijke revolutie,
die in aantocht was.
Zooals de dictatuur een poging vertegen
woordigde van de revolutie „van bovenaf",
zoo vertegenwoordigde de republiek een
revolutie „van onderop". De dictatuur onder
ging een vei-andering door haar militair ka
rakter exx vele andere dingen, die tot gevolg
hadden, dat zij als een van haar heftigste be
strijders Antonio Maura zelf tegenover zich
kreeg. De aard van de i-epubliek werd veran
derd, doordat zij en ongetwijfeld was dat
een verdienste tijdens de verkiezingen van
14 April 1931 een ander deel der burgerij bleek
te omvatten, tengevolge waarvax^ zij zich de
vijandigheid van de uiterst linksche partijen
op den hals haalde. Maar die veranderingen
in de authentieke beteekenis der twee bewegin
gen, waardoor beider strijdbaarheid verdween,
hebben de noodzakelijke liquidatie van al het
onbruikbare materiaal in 't Spaansche leven en
het scheppen van nieuwe politieke instrumen
ten vertraagd. De revolutie heeft, resumeerend,
een chronisch karakter aangenomen, dat wel
licht het beste past bij de eigen psychologie
van ons volk.
Die -branden, die bloedige gebeurtenissen,
die van tijd tot tijd in de kolommen der dag
bladen verschijnen, zijn niet andei's dan epi
sodes van een langzame en diepe hervorming.
Een hervorming, die ernstige vergissingen met
zich .meebrengt, welke zooals altijd ten nauw
ste vei-band houden met het ras. De linkschen
van de Republiek, die mogelijk meer „Jaco-
bijnsch" dan sociaal georiënteerd waren, zijn
in hun eeuwige fout vervallen: zwakheid bij
de handhaving van het gezag, waarvan zij het
privilegie door hun onvooi-zichtig optreden
aan de rechtschen hebben overgelaten. Wat de
rechtschen beti'eft, deze hebben, toen zij de
macht in de republiek in handen hadden ge
kregen, op hun beurt de groote vergissing be
gaan de politiek van rechts te verwarren met
het „fetischisme" van het verleden en de vrees,
bestaande belangen te kwetsen.
Deze fout der rechtsche republikeinen, die
leidde tot hun onverwachte nederlaag in Fe
bruari j.l., is dezelfde geweest als die der re
geeringen volgende op de dictatuur zij heb
ben verzuimd, zij het op hun eigen en radi
cale manier, den onverbiddelijken weg van
het revolutionaire proces te vervolgen.
De oude rechter en linker partijen hebben
sinds 1925 opgehouden te bestaan. Maar de
linkschen wisten zich onder begunstiging van
de ai'beidersbeweging te vestigen tot een ster
ke, moderne macht; de rechtschen totnutoe
niet. Zij zijn enkele mannen uitgezonderd
nog steeds de rechtschen van voor de
dictatuur. Dat gemis aan moderne oriëntatie
is het wat hen voor den druk van links mach
teloos maakt. En daarom zijn zij bij de ver
kiezingen overwonnen. En hun vrees ver
tegenwoordigd in de emigranten, die in Frank
rijk, Portugal en Afrika de waarheid over het
land vervormen verschaft aan hun vijan-
den de meest doelmatige samenwerking. Maar
zeker is, dat zij hun nieuwe richting zullen
vinden. De vervolging zal hen daarbij helpen;
en ook de dwaling van die anti-nationale
mentaliteit, die uiterst links in zijn propa
ganda heeft gelegd, daarbij iets kwetsend bij
het meerendeel van het Spaansche volk, dat
gevoeliger is dan de schoonste politieke
hartstochten.
In ieder geval zijn de verschillen tusschen
beide groepen niets abnormaals en zij zullen
met den tijd zeer zeker verminderen. Daarom
zijn velen evenals ik van oordeel, dat wij, on
getwijfeld ten koste van eenige maanden van
heftige wrijving tusschen de nieuwe politieke
machten, er in zullen slagen het land een
nieuwe structuur te geven, zonder het ont
stellend eenzijdig stadium van andere Euro-
peesche landen, zwart of rood, door te maken.
Dat is de koers van Manuel Azana, wiens zin
voor historie en kwaliteiten als staatsman ons
een waarborg zijn. Als dit plan mislukt is de
zaak duidelijk: in Spanje zal alles, wat geen
Marxist is, „rechts" zijn.
Maar hoe zal deze „modei'ne structuur" er
uit zien? Hierop is gemakkelijk te antwoorden.
Ik geloof niet aan dien „chaos", aan dien
„terugkeer naar de duisternis der Middel
eeuwen", waarvan de tegenwoordige Jeremia's
ons vertellen, de afstammelingen van de Jere
mia's van alle tijden. Er bestaat persoonlijke
„chaos", persoonlijke „duisternis", maar de
volkeren zullen altijd opmarcheei'en naar een
betere toekomst die begrijpelijkerwijs niet kan
samenvallen met de ideeën en belangen van
ieder afzondei'lijk. Van nu af tot over enkele
jaren zal zich een ovei'eenkomst volti'ekken
tusschen de extreme machten, die elkaar
thans in de wereld bestrijden; men moet wel
blind zijn om daaroan te kunnen twijfelen.
Zoolang er menschen zijn zullen zij elkaar
bestrijden en tenslotte de hand reiken. Dit is
het wat in Spanje gaat gebeuren en wellicht
veel spoediger dan elders.
(Nadruk verboden).
