Uit het Buitenland
Thijs IJs in het betooverde woud
Is een restauratie der Habsburgers mogelijk?
GEHEEL GEBIT
f 35.
België.
Italië's erfvijandschap tegen het
keizerrijk Oostenrijk.
DONDERDAG 16 JUEI 19,
Polen.
Generaal Rydz Smigly eerste
verdediger van het vaderland
Eaagelsmd.
Een pleidooi voor toenadering
tot Duitschland.
°p een bijeenkomst van de Engelsch
Duitsehe vereeniging te Londen is o.a. het
woord gevoerd door Lord Lothian, die een
warm pleidooi hield voor toenadering tot
Duitschland.
Londen blijft uitstel der
Locarnoconferentie verlangen.
Monarchisten verlaten het
parlement.
Oostenrijk.
Incident tusschen Starhemberg
en Baar-Barenfels.
TANDHEELKUNDIGE
INRICHTING
VOOR DEN MIDDENSTAND
Rijksstraatweg 25, Haarlem-N
Dpitsdhlairadl.
Wordt Von Papen gezant te
Londen?
Degrelle beschuldigd van
diefstal van geheime
documenten.
Fransche sleepboot met Neder-
landsche bemanning vergaan.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLING
Door GRAAF SFORZA.
Onweer brengt verfrissching in
de Ver. Staten.
Accoord op de zee-engtenconferentie. Plenaire zitting
aanvaardt het geamendeerde Engelsche voorstel inzake
sluiting der zee-engten in oorlogstijd. De opheffing der
sancties. Italiaansche pers betuigt haar erkentelijkheid
tegenover de niet-sanctielanden.
De conferentie te Montreux.
De zee-engtenconferentie is Woensdag
morgen in plenaire zitting bijeengekomen
en heeft de bestudeering van het ont-
werp-conventie in deze lezing voortge
zet.
In den loop van den middag is men
practisch tot overeenstemming geko
men.
Op voorstel van Paul Boncour heeft
de plenaire avondzitting zonder debat
het amendement op artikel 16 van het
Engelsche tegenvoorstel aangenomen,
dat voorziet in een volledige sluiting van
de zee-engten in tijden van oorlog, wan
neer Turkije neutraal is, dit in overeen
stemming met de Russische eischen.
De eenige uitzonderingen die opgeno-
mpn zijn, worden gevormd door de uit
voering van een besluit van den Volken
bondsraad tegen den aanvaller of van
een regionaal accoord, dat mede door
Turkije zou zijn onderteekend.
Men verwacht, volgens Reuter, dat de nieuwe
overeenkomst tegen het einde van deze week
of in het begin der volgende week zal wor
den onderteekend.
De nieuwe tekst handhaaft van het Engel
sche ontwerp van artikel 16 slechts de eerste
alinea, welke luidt als volgt: „Wanneer in
geval van oorlog Turkije neutraal is, genieten
de oorlogsschepen en hulpschepen volledige
vrijheid van doorvaart en verkeer door de
zee-engten onder dezelfde voorwaarden, welke
in de artikelen 9 tot 15 (regeling voor vredes
tijd) zijn vastgesteld".
Hieraan wordt evenwel op voorstel van
Rusland het volgende toegevoegd: „De door
vaart door de zee-engten is echter verboden
aan de oorlogsschepen en hulpschepen van
iederen oorlogvoerenden staat, behoudens in
de gevallen van art. 23 (Volkenbondsverplich-
tingen) en van de door Turkije binnen het
kader van het Volkenbondshandvest afgeslo
ten pacten en accoorden.
De afgevaardigden van Roemenië, Joego
slavië en Japan hebben verklaard het ont
werpverdrag aan hun resp. regeeringen te
zullen voorleggen en de.aanneming ervan te
zullen aanbevelen. De afgevaardigde van Bul
garije nam een gereserveerde houding aan.
Uit gezaghebbende bron te Tokio verluidt,
dat Japan zich niet zal aansluiten bij een
overeenkomst betrekkende de Dardanellen,
wanneer het te Montreux niet dezelfde rechten
krijgt als de Zwarte Zee-mogendheden ten
aanzien van het gebruik der zee-engten.
ITALIë.
Afgezien van het hijschen der vlaggen is
ln Italië de intrekking der sancties gisteren
niet mei, speciale betoogingen begroet.
Wel is tevens een einde gekomen aan eenige
bijzondere maatregelen, die in het najaar
zijn getroffen om op verschillende producten
te besparen. De winkels kunnen weer tot 8
uur open blijven, terwijl ook op Dinsdag en
Woensdag het gebruik van vleesch weer ge
oorloofd is.
In politieke Italiaansche kringen verklaart
men „dat Italië, nadat de sancties eenmaal
zullen zijn ingetrokken hoewel het dankbaar
heid koestert jegens de niet-sanctielanden,
geen wrok zal blijven koesteren jegens de
landen, die de Geneefsche politiek hebben
gevolgd. De vrees voor represailles die in som
mige kleine landen tot uiting is gekomen, is
dan ook geheel ongegrond".
De Italiaansche pers maakt zich tot tolk
van de erkentelijkheid van het Italiaansche
volk jegens de landen, die niet aan de sancties
hebben deelgenomen. Onze erkentelijkheid,
schrijft de „Messagero", werd verworven door
Albanië, Oostenrijk en Hongarije.
Ook dient men zich die landen te herin
neren, die zoo schrijft het blad hoewel
lid van den Volkenbond, zich met tegenzin
in de toepassing der sancties, zij het met
eenige reserves geschikt hebben en jegens
Italië een correcte houding hebben aange
nomen. Tenslotte de vier groote mogendheden
buiten den Volkenbond: de Vereenigde Staten
Brazilië, Duitschland en Japan, die tijdens de
periode der sancties met Italië dezelfde
vriendschaps- en handelsbetrekkingen zijn
blijven onderhouden.
De bladen verklaren eenstemmig, dat Italië
nooit de bewijzen van sympathie en vriend
schap zal vergeten, die aan den dag gelegd
zijn tijdens de „barbaarsch economische be
legering".
Van bevoegde zijde wordt het bericht over
een a.s. terugtrekken van een deel der Ita
liaansche troepen uit Libye bevestigd. Het
terugtrekken van troependeelen zal geleide
lijk parallel met het terugtrekken van Brit-
sche vlooteenheden uit de Middellandsche Zee
geschieden.
Minister -president Skladkowski heeft een
schrijven gericht tot alle ministers en woiwo-
des, waarin hij verklaart, dat generaal Rydz
Smigly door maarschalk Pilsoedski is aange
wezen als „eerste verdediger van het vader
land" en tot eerste medewerker van den pre
sident van de republiek. Hij moet dus worden
beschouwd als in rang onmiddellijk volgend
op den president. Alle functionnarissen, hier
bij inbegrepen de minister-president, zijn hem
'-derhalve gehoorzaamheid en eerbied ver
schuldigd.
De eerste stap hiertoe moest volgens spr.
uitgaan van Engeland. Eens voor altijd dien
de een einde gemaakt te worden aan den
geest van Versailles, en Duitschland moest
als een rechtsgelijk land uitgenoodigd wor
den om aan de besprekingen der internatio
nale problemen deel te nemen.
Wat de koloniale kwestie betreft geloofde
Lord Lothian niet, dat deze alleen door de
teruggave der vroegere Duitsehe koloniën
aan Duitschland kon worden opgelost. Alle
koloniale mogendheden moesten bereid zijn
hun bijdrage tot een gebiedsoverdracht te
leveren.
Reuter meldt uit Londen:
Vernomen wordt dat het kabinet beraad
slaagd beeft over de problemen betreffende
de conferentie van Locarnostaten te Brussel.
De bijeenkomst heeft naar gemeld wordt be
vestigd, dat de leden van het kabinet in hun
geheel gunstig staan tégenover uitstel van de
conferentie tot lateren datum.
Intusschen heeft het kabinet nog geen be
slissing genomen, omdat het het resultaat
wenscht af te wachten van de gisteren te Pa
rijs gevoerde besprekingen tusschen Clerk, den
gezant, en Blum en Delbos. Men gelooft dat
zoowel Groot-Brittannië als Frankrijk vast
houden aan hun onderscheidene standpunten.
Frankrijk wil nog steeds een conferentie van
drie de volgende week, terwijl Groot-Brit-
tannië blijft staan op uitstel van de conferen
tie te Brussel, om later, zoo dit mogelijk blijkt,
een conferentie van vijf te organiseeren.
Men blijft er te Londen op rekenen, dat het
kabinet vandaag een definitieve beslissing
neemt ten gunste van uitstel.
De monarchistische afgevaardigde graaf
Vallellano heeft naar Reuter meldt gisteren
in de permanente parlementaire commissie
een nota voorgelezen, waarin de monarchisti
sche afgevaardigden van het nationale blok
op grond van de jongste gebeurtenissen ver
klaren, zich definitief uit het parlement terug
te trekken. „De moord op Calvo Sotelo", zoo
wordt in de nota gezegd, „is een staatsvergrijp
en de afgevaardigden van het nationale blok
kunnen ook maar geen minuut langer de re
latie met de moreel medeplichtigen voort
zetten".
Opnieuw verscheidene dooden
tijdens straatgevechten.
In een voorstad van Madrid is gisteren een
bouwvakarbeider, die op weg was naar zijn
werk, door anarcho-syndicalistische stakers
door verscheidene pistoolschoten gedood. Ook
te Se villa zijn tijdens een anti-fascistische
vergadering twee dooden gevallen. Naar pas
thans bekend is geworden, zijn bij de schiet
partij na de teraardebestelling van Calvo So
telo drie fascisten gedood en 6 deels zwaar ge
wond. Uit de provincie komen weer berichten
binnen omtrent uitgebreide arrestaties van
aanhangers der Spaansche fascistische bewe
ging en andere rechtsehë organisaties.
Alarmtoestand met 30 dagen verlengd.
De permanente deputatie der Cortes, heeft
besloten den alarmtoestand nog eens met 30
dagen te verlengen.
Honderdvijftig arrestaties.
De directeur der veiligheidspolitie heeft de
journalisten .ontvangen en medegedeeld, dat
in verband met de incidenten, die na de be
grafenis van den monarchistenleider Calvo
Sotelo hebben plaatgehad 150 personen ge
arresteerd zijn.
Starhemberg heeft de districtsleiders van
den Heimatschutz voor een conferentie te
Weenen bijeengeroepen. In politieke kringen
hecht men nogal belang aan deze bijeenkomst
die gisteren begonnen is en o.a. zal worden
bijgewoond door de Heimwehr-ministers in
het kabinet-Schuschnigg en den voorzitter
van den bondsdag, graaf Hoyos. Tijdens de
conferentie zal de houding van den Heimat
schutz ten opzichte van het Duitsch-Oosten-
rijksche accoord worden bepaald.
Aan de bijeenkomst is nog een incident
Tegenover het oude Raadhuis
Minimum tarief
mei inbegrip van trekken
met garantie
Spreekuren alle werkdagen van 94
uur. Avondspreekuren Maandags,
Dinsdags. Donderdags van 79 uur
(Adv. Ingez. Medj
voorafgegaan. Nadat namelijk vice-kanselier
B'aar-Barenfels in een interview verklaard
had, dat de Heimatschutz het accoord zonder
voorbehoud goedkeurde, heeft Starhemberg er
thans in een perscommuniqué aan herinnerd,
dat alleen hij bevoegd is om uit naam van
den Heimatschutz te spreken, en dat de ver
klaringen van Baar-Barenfels slechts hem
persoonlijk binden. Men hoopt, dat het inci
dent op de conferentie zal worden geregeld.
Gisteren is nog geen beslissing genomen in
zake het Duitsch-Oostenrijksche accoord.
De Duitsehe gezant te Weenen, Von Papen,
is naar Berlijn vertrokken ter bespreking van
bijzonderheden, welke samenhangen met de
kort geleden gesloten overeenkomst tusschen
Duitschland en Oostenrijk.
Te Berlijn zoowel als te Weenen loopen
hardnekkige geruchten, dat Von Papen
Duitsch ambassadeur te Londen zal worden,
als opvolger van Von Haesch.
Tijdens de jongste interpellatie in het par
lement door de Rexistische partij over de po-
litiek-financieele schandalen is gezinspeeld
op zekere vertrouwelijke documenten, die in
de Rexistische bladen zijn gepubliceerd. De
minister van justitie heeft thans verklaard,
dat deze documenten of afschriften ervan, op
het ministerie zijn ontvreemd en hij heeft den
procureur-generaal opgedragen, een onder
zoek in te stellen. Degrelle, de leider der
Rexisten, die Woensdag aan een verhoor is
onderworpen, ontkende, dat deze documenten
waren gestolen. Hij beriep zich op zijn be
roepsgeheim als journalist en weigerde mede
te deelen, hoe deze documenten in zijn bezit
waren gekomen. (Reuter).
Alle opvarenden door een Engelsche stoomboot
gered.
De Fransche sleepboot „Taureau",
toebehoorende aan de Mij. „Ossude"
te Toulon, is, op weg van Amsterdam
naar Leixoes in Portugal nabij Dart,-
month, niet ver van Plymouth, op de
rotsen geloopen en vergaan. De uit
zeven koppen bestaande Nederland-
sche bemanning is door een stoom
schip uit Brixham opgepikt en in deze
plaats aan wal gezet.
De sleepboot was bij Verschure en Co. te
Amsterdam in reparatie geweest en had op 4
Juli des morgens te IJmuiden zee gekozen.
Daarna heeft men nog Rotterdam aangedaan.
Volgens een nader telegram verklaarde de
kapitein, de heer Leydekker, die aan het roer
stond, dat de „taureau" in den nacht op
Woensdag omstreeks kwart voor een op een
blinde klip liep en spoedig zonk. De beman
ning ging in de reddingboot.
„Ik sloeg over boord, maar kon mij vast
grijpen aan de boeg. Toen kwam onze redding
boot, die mij oppikte. Met een sterke seinlamp
zonden wij S.O.S.-teekens uit, maar kregen
geen antwoord. Na twee uren te hebben rond
gedobberd werden wij gered door een stoom
boot uit Brixham. De stoker (Cornelisse uit
Rotterdam) kreeg ernstige brandwonden en
moest in het ziekenhuis van Brixham worden
opgenomen"
ln snelle vaart schiet Thijs in het bootje door de duisternis heen.
Thijs kan geen hand voor oogen zien, zoo donker is het overal om
hem heen. Wel is hij bang, dat hij plotseling tegen de rotsen zal
worden geslagen, maar gelukkig gaat alles voorloopig goed. Eindelijk
dringt er een beetje licht tot hem door. Hij schijnt werkelijk het einde
van de nauwe gang te naderen. Zal hij zonder ongelukken de uit
gang van de grot bereiken? Steeds lichter wordt het nu en Thijs kan
na eenigen tijd al het gat zien, dat hem weer naar buiten zal voeren.
Daar is hij er al vlak bij
In dit artikel behandelt de schrijver
een vraagstuk, dat de laatste jaren in
Centraal Europa sterk op den voorgrond
is getreden: de mogelijkheid van een
terugkeer der Habsburgsche dynastie in
Oostenrijk. Hierbij geeft hij a.m. een uit-
eenzetting van de houding, die Italië
sedert honderd jaar ten opzichte van
het Oostenrijksche keizerschap heeft in
genomen.
Men houde er rekening mede, dat het
artikel van Graaf Sforza geschreven
werd voor de publicatie van het dezer
dagen tot stand gekomen Duitsch-
Oostenrijksche accoord.
Zij, die de voornaamste verantwoordelijk
heid dragen voor de beproevingen, de teleur
stellingen en de smarten, die over het Ita
liaansche volk kwamen, dat zijn die, thans
vergeten, zoogenaamde literatoren en wau
welende politici, die vlak na een oorlog
welke den Italianen zeshonderdduizend
dooden kostte van Versailles tot op de
pleinen van Rome begonnen te schreeuwen:
„Italië is verraden! Wij hebben den oorlog
gewonnen, maar den vrede verloren-"
Verstoken van iedere scheppende verbeel
ding, zooals de chauvinisten van alle landen,
bleven zij zich met niets anders bezig houden
dan de ernstige dwalingen, die de geallieer
den ten opzichte van Italië hadden begaan:
de Fransche bezetting van Fiume (wat zou
men er in Frankrijk van gezegd hebben, als
er een betwist gebied was geweest aan de
Noordzee en Italië zich gehaast had er troepen
naar toe te zenden?); het aanbod van Smyr
na tegenover Griekenland in strijd met de
tegenover Italië genomen verplichtingen (en
het doet er weinig toe, dat dit tenslotte een
voordeel voor Italië en een bron van leed voor
het arme Grieksche volk blijkt te zijn); geen
koloniale mandaten voor Italië, dat dienten
gevolge al sedert jaren, vooral in Erythrea,
een zeer duidelijke actie voertMen kan
de lijst, zoo men wil, nog langer maken.
Maar dit essentieele feit stond vast: on
danks de incidenten, ondanks de geallieer
den, had Italië alleen, zonder de groote mo
gendheden, zijn belangrijkste oogmerk be
reikt: de vernietiging van het keizerrijk
Oostenrijk, zijn vijand sedert honderd jaar.
En dat, terwijl Frankrijk naast zich een
nog meer vereenigd Duitschland dan voor
den oorlog zag ontstaan; Engeland zijn over
wicht ter zee en de vroegere voordeeien van
zijn isolatie definitief verloor; de Vereenigde
Staten zich in den Pacific steeds meer door
het Japansche imperialisme bedreigd zagen.
Alleen Italië had dus den oorlog gewonnen,
het weeklagen van zijn nationalisten ten
spijt.
Dathet vraagstuk van de Habsburgsche
monarchie de Europeesche regeeringen van
tijd tot tijd bezig houdt behoeft niemand te
verwonderen. In Frankrijk is de Derde Re
publiek al bijna driekwart eeuw oud en er
zijn nog steeds Royalisten. Men moet er zich
dus niet over Verbazen, wanneer er nog over
de Habsburgers gesproken wordt, die gedu
rende bijna zeven eeuwen in Duitschland ge
regeerd hebben en uit Weenen pas sedert
achttien jaar vertrokken zijn. Vooral daar
men zelfs den naam Republiek vervangen
heeft en Oostenrijk sinds 1934 slechts een
„federale staat" is precies zooals Hongarije
een „koninkrijk" is zonder koning.
Men kan desnoods ook begrijpen, dat een
aanzienlijk deel van de openbare meening
in Frankrijk van oordeel blijft, dat een res
tauratie van het keizerschap te Weenen een
hinderpaal vormt voor den Anschluss en voor
een nog verontrustender zaak, de „Drang
nach Osten", de Germaansche opmarsch naar
het Oosten. Men begrijpt dit, wanneer men
weet, hoe vasthoudend een bepaald deel der
Fransche bevolking is in zijn opvatting ten
aanzien van de buitenlandsche politiek. Ge
loofde men in den loop van de achttiende
eeuw niet in de voordeeien van een verbond
met Weenen; heeft Napoleon III niet tot
het laatste oogenblik gehoopt, dat het Oosten
rijksche keizerrijk zich aan zijn zijde zou
scharen in zijn strijd tegen Pruisen?
De Oostenrijksch-Hongaarsche diplomatie
maakte tot aan den vooravond van den wereld
oorlog handig gebruik van die verouderde
illusies; geheel Europa wist, dat Weenen en
Boedapest in de Triple Alliantie geworden
waren tot de wegbereiders voor de Germaan
sche opmarsch naar het Oosten; maar in
Parijs wilde men het niet erkennen.
En tot op den huidigen dag vindt men
het maar al te onaangenaam te moeten con-
stateeren, dat het sinds 1934 te Weenen ge
vormde bewind nauwelijks op een kwart van
de sympathie der bevolking kan rekenen
het overige driekwart is socialist gebleven
of nazi geworden. Wie zijn in Oostenrijk aan
hangers van de Oostenrijksche gedachte",
die door kanselier Schusschnigg verdedigd
wordt? Wie, buiten Oostenrijk, hierin geloof)
of voorgeeft te gelooven, bewijst alleen, dat
hij slechts in den geest der Italiaansche en
Fransche politiek kan denken. De Oosten
rijksche gedachte is één met de imperiale ge
dachte, waarin Oostenrijk het centrum was
van twaalf verschillende onderworpen vol
keren, Tsjechen en Italianen, Joego-Slaven
en RoemenenOostenrijkers, werkelijke
Oostenrijkers zijn er nimmer geweest, behalve
dan de diplomaten, de ambtenaren en de of
ficieren, voor wie de vaderlandslievendheid
begon en eindigde met den Keizer. Wat was
de eenige gedachte van het nationale volks
lied? „Gott erhalte unsern Kaiser" (God
bescherme onzen Keizer)geen enkel woord
over een land, dat niet bestond. Zelfs nu
en thans wellicht meer nog dan vroeger
krijgt men van een burger uit Graz of Kla-
genfurt, als men naar zijn nationaliteit vraagt
te hooren: „Ik ben Stiermarker", of „Ik ben
Karinthiër" of „Ik ben Duitscher"; die drie
antwoorden zijn allen juist Nooit zult ge ten
antwoord krijgen: ,,Ik benn Oostenrijker".
Niet, omdat de gevraagde dat weigert, maar
omdat de idee niet bij hem opkomt. Ook de
oude aristocratie heeft, voorzoover zij nog
meegeteld kan worden, niet weinig van haar
vroegere loyaliteit verloren. Oostenrijksche
kennissen hebben mij verteld, dat de jeug
dige prins Starhemberg eens onder vrienden
opmerkte: „Tenslotte was mijn familie reeds
in de tiende eeuw meester van Stiermarken,
terwijl men pas in de dertiende eeuw over de
Habsburgers hoort spreken". Grootspraak
waarschijnlijk, maar iets, dat mij herinnert
aan het antwoord, dat Franz Joseph gaf aan
een Zwitserschen aristocraat, die den keizer
wilde laten voelen, dat de Habsburgers als
schildknapen bij zijn voorouders gediend had
den: „Zeker, maar mijn familie heeft een
betere carrière gemaakt".
Het imperiale Oostenrijk ging in 1918 ten
onder. Toen de laatste Oostenrijksche legers
verslagen door de Italianen, in hun land te
rugkeerden, vonden zij daar niet meer de twee
tot één vereenigde landen, maar vijf of zes
aparte deelen. De „fout, begaan door de ver
deeling van Oostenrijk-Hongarije" dit ter
karakteriseering van de teleurstelling der
oude reactionaire diplomatie herinnert aan
het paard van Roland, dat alle goede kwali
teiten bezat, doch.dood was. Ondanks alle
fouten en zwakheéten vértegenwoordigen de
nationale staten, die het oude Habsburgsche
mengelmoes zijn opgevolgd, tenminste iets
levends; met tijd en vrijheid kunnen zij het
ideaal bereiken, dat Mazzini zich een eeuw
geleden voor die volkeren droomde en tot
gezonde en stevige elementen worden van de
Europeesche reconstructie, die de oude feo
dale dynastie met zooveel wantrouwen ver
vult.
Het feit, dat men geloofde ernstige aanwij
zingen te hebben, dat de restauratie van het
Huis Habsburg op directen of indirecten steun
van Rome kon rekenen zij het voor een
oogenblik zal eenmaal worden aange
haald als een der typische bewijzen voor de
geestelijke verwarring van het na-oorlogsche
Europa. Want een dergelijke houding zou
maar één beteekenis kunnen hebben: de ver
loochening van een honderdjarige politiek dei-
vrije Italianen, m.a.w. de vernietiging van het
eenige reusachtige resultaat, dat Italië heeft
verkregen door het offer van zeshonderddui
zend zijner zonen op de slagvelden van
Carso en de Alpen.
De activiteit van Italië is in het na-oorlog-
sche Europa heel wat scherper afgebakend
dan vroeger. Zij, die er zich toe bepalen de
argumenten ten gunste der autoritaire regee
ringen op te sporen, kennen de verdienste
hiervan in hun naïveteit aan de dictatuur
toe. De oorzaak ligt heel wat dieper. Italië is
op het oogenblik tweemaal zooveel waard als
voor den oorlog, heel eenvoudig omdat het
hem bedreigende Oostenrijk-Hongarije ver
dwenen is. En het Italië van heden zou po
litiek en economisch niet tweemaal maar
tienmaal sterker zijn wanneer het- de poli
tiek van vruchtbare samenwerking met de
staten, die na Oostenrijk-Hongarije kwamen,
had voortgezet de politiek, die ik, geheel in
de gedachte van Cavour en Mazzini, had in
gewijd.
De diplomatieke leiders van de Katholieke
kerk schijnen in. de religie weinig meer in-
spiratie te vinden dan hun wereldlijke bond-
genooten, als zij, te goeder trouw, de. actie
begunstigen van de Kroatische geestelijkheid
tegen den staat Joego-Slavië en van een deel
der Tsjecho-Slowaaksche geestelijkheid tegen
Praag. Het is zeker niet vreemd, dat het Va-
ticaan de verdwijning betreurd heeft van den
eenigen grooten staat, waar de uiterlijke vor
men van den Katholieken godsdienst alles
scheen te overtreffen, waar, op den dag van
den Heiligen Sacrementsdag, de Keizer-Ko-
r.ing gedurende uren, blootshoofds, het Heili
ge Sacrament volgde in de processie, die
door de straten van Weenen trok. Maar zij,
die het Habsburgsche Weenen goed kenden,
wisten alles af van de vernederingen, waar
aan bisschoppen, apostolische gedelegeerden,
en missionarissen dikwijls onderworpen wa
ren, wanneer men hen in de geheime omge
ving der ministerieele kabinetten en ambas
sades bruutweg tot „instrumentum regni" ver
laagde en hen verhinderde de religie volgens
hun eerlijke overtuiging te dienen. Een groot
Paus, Benedictus XV, voelde dat zeer goed,
toen hij er zich in zijn beroemde vredesnota
van 1917 voor hoedde een geste uitsluitend ten
gunste van den ongelukkigen keizer Karei te
maken, zooals velen gehoopt hadden.
De Katholieke kerk moest in den loop van
de 18de eeuw langen tijd den tol betalen voor
de fout, zich in Frankrijk en Italië te laten
vereenzelvigen met het voorgewende autori
taire regime, dat de geschiedenis veroordeeld
had: de Oostenrijksche overheersching in
Italië, het Royalisme in Frankrijk. De verkla
ring. die men gaf voor de vermindering van
den moreelen invloed van de kerk. was al te
simpel: „Het werk der secten". Het moedige
streven naar herstel, daarna door de verschil
lende Pausen ondernomen, was noodig, om
aan te toonen, dat zij zelf de ware oorzaak
van den achteruitgang was geweest.
Bij het beschouwen van den gevaarlijken
v/eg, welke ten opzichte van het Oostenrijk
sche vraagstuk bewandeld wordt door de re
geeringen en instellingen, die niet in staat zijn
te begrijpen, dat de ware autoriteit de
fundamenteele basis van den staat slechts
kan bestaan in een atmosfeer van moreelen
vooruitgang is men geneigd aan te nemen,
dat het ergste kwaad van het na-oorlogsche
Europa geheel en al in dit feit vervat is: in
een nieuwe wereld geplaatst, heeft men
het noodig geacht het denken en handelen
met de oude ideeën, hartstochten en achter
docht van verscheidene eeuwen voort te zet
ten.
(Nadruk verboden.)
Doodenlijst inmiddels tot 2400 gestegen.
Zware onweders hebben eenige verfrissching
gebracht in de door de hitte geteisterde stre
ken der Ver. Staten.
Het aantal dooden is inmiddels echter geste
gen tot 2400. Berichten uit Chicago melden,
dat de regen te laat is gekomen om de tarwe
oogst nog te redden, maar dat een deel van
de maisoogst nog terecht kan komen.
SOLDAAT UIT EEN VLIEGTUIG GEVALLEN.
Nabij Wilna is een soldaat tijdens een
vlucht uit een militair vliegtuig gevallen. De
val was zoo hevig, dat zijn lichaam een halven
meter in den grond drong,
