Revolutie in Spaansch Marokko.
Thijs IJs in het betooverde woud
GEHEEL GEBIT
PROGRAMMA
fiï X "A N DA G 2 0 JU ET 1936
Opstandelingen naar Spanje overgestoken.
TANDHEELKUNDIGE
INRICHTING
VOOR DEN MIDDENSTAND
Rijksstraatweg 25, Haarlem-N
Ministercrisis in Spanje
geheimzinnig verloopen.
Verwarde toestand in het
geheele land.
Regeering beperkt de
vrijheid aanzienlijk.
Eeöelaradl.
Koloniale concessies aan
Duitschland?
Engeland streeft naar
Europeesche regeling.
China.
Het Zuiden buigt voor
Nanking.
Weer een Japanner vermoord
in China.
Nieuwe zee-engtenconventie
aangenomen.
La Argentina overleden.
Fransche onderzeeboot
beschiet de Rivièrakust.
Mac Mahon Vrijdag voor den
politierechter.
ONZE DACEUJKSCHE KINDERVERTELUNC
BUITENLAND
Tegenover het oude Raadhuis
Minimum tarief
met inbegrip van trekken f
met garantie.
Spreekuren alle werkdagen van 94
uur. Avondspreekuren Maandags,
Dinsdags. Donderdags van 7—9 uur
Minister Quiroga heeft Madrid verlaten.
PARIJS, 20 Juli (Reuter A.N.P.) De cor
respondent van „Le Figaro" in Spanje heeft
van de Fransche grens getelefoneerd: „De
ministercrisis is gistermorgen plotseling en
op geheimzinnige wijze uitgebroken. Men be
weert dat minister-president Casares Qui
roga, op wien de opstandelingen sedert den
dood van den monarchistischen leider Calvo
Sotelo bijzonder gebeten waren, gezwicht is
voor den druk, die zijn vrienden op hem heb
ben uitgeoefend, en met een minister van bin-
nenlandsche zaken en een der leiders van de
veiligheidspolitie Madrid verlaten heeft, om
zich naar de Fransche grens te begeven.
den een prooi der vlammen Daar de politie niet
over geschikt materiaal bechikte, trachtte de
onderzeeboot „Atalante het brandende vaar
tuig d'e zee op te sleepen. Door den stroom en
den wind raakte het jacht weer los en dreef
naar den oever terug.
Nu trachtten de kanoniers van de
„Atalante" het vaartuig met granaten
tot zinken te brengen. Ongeveer vijf
tien schoten werden gelost, maar
slechts drie bereikten hun doel. De
overige schoten kwamen op den oever
terecht.
Er ontstond een paniek en de menschel»
vluchtten de kelders in. Een tweede schot ver
nielde de electrische geleiding. Een derde
sloeg in voor het terras van het Palace Hotel.
Andere vielen op den spoorweg, maar ontplof
ten niet.
Wonder boven wonder werd niemand ge
deerd. De materieele schade wordt geraamd op
500.000 francs.
Sinds den nacht van Vrijdag op Za
terdag heerscht in Spaansch Marokko
een revolutionnaire beweging.
Uit latere berichten blijkt dat hier
sprake is van een militairen putsch
in de geheele Spaansche zóne.
Uit Rabat wordt gemeld, dat de militaire
opstand, die is uitgebroken in de garnizoens
van Melilla, Larache en Elksar sinds eenige
dagen schijnt te zijn voorbereid en dat men
plotseling tot uitvoering daarvan zou hebben
besloten wegens den moord op den monarchis
tischen leider Calvo Sotelo. De troepen van
het vreemdelingenlegioen zouden aan het
hoofd der beweging staan en er zouden zich
botsingen hebben voorgedaan met de regee-
ringstroepen o.a. te Melilla, waar de staat van
beleg is afgekondigd.
Daar de verbindingen met Marokko verbro
ken zijn, kan men heel moeilijk volledige be
richten verkrijgen. Volgens een bericht uit
Melilla hebben drie oorlogschepen, die tegen
de opstandelingen uitgezonden waren, met de
zen gemeene zaak gemaakt. Een vierde schip
is voor Larache verschenen. De opvarenden
hebben onderhandelingen aangeknoopt met de
troepen, die zich van de macht hebben meester
gemaakt.
Barrio, de premier van eenige uren.
Generaal Franco die de leiding van den op
stand heeft zou steun hebben gekregen van
verscheidene generaals op het schiereiland en
met name van den commandant van de twee
de divisie te Sevilla.
Te Ceuta bezetten de rebelleerende troepen
de voornaamste strategische punten van de
Spaansche zóne alsmede de wegen en de spoor
lijn.
De speciale correspondent van Havas te
Tanger schat het aantal revolutionairen, deel
uitmakende van het gewone leger en van het
vreemdelingenlegioen op 18.500. Tanger is vol
komen van het overige Marokko geïsoleerd.
Zaterdagavond trachtten revolutionairen het
Spaansche postkantoor te Tanger stormender
hand te nemen. Zij werden echter afgesla
gen. Het juiste aantal slachtoffers, dat zeer
aanzienlijk schijnt te zijn, is niet bekend.
Verschillende plaatsen
gebombardeerd.
Verscheidene correspondenten van Fran
sche bladen in Marokko verzekeren, dat es
kaders regeeringsvliegtuigen Zaterdag Ceuta,
Melilla, Larache en Tetouan hebben gebombar
deerd. Van het vliegveld te Larache werd met
machinegeweren op de vliegtuigen geschoten.
Ook in het moederland heerscht on
rust. In verschillende plaatsen zijn mi
litaire opstanden uitgebroken.
In Carthagena en El Ferrol zijn de militai
ren aan het muiten geslagen. In Barcelona
hebben botsingen plaats gehad.
De regeering heeft Zaterdag medegedeeld,
dat het op het geheele schiereiland rustig is,
dank zij de maatregelen der regeering. De uit
gebreide beweging, die tegen de republikein-
sche instellingen ontketend was, is op het
schiereiland van steun ontbloot en telt alleen
aanhangers onder een klein gedeelte van het
Spaansche leger in Marokko, zoo luidde de
regeeringsverklaring.
De verklaring van den leider der revolutie
generaal Franco, luidt daarentegen:
Door het radiostation te Sevilla werd een
van Franco ontvangen telegram bekend ge
maakt, waarin gezegd werd:
Terwijl ik het bevel over het zege
vierende vaderlandsche leger te Te
touan op mij neem, zend ik aan alle
loyale garnizoenen in Marokko en
Spanje mijn geestdriftigen groet.
Spanje is gered. De provinciën An-
dalusie, Valencia, Valladolid, Burgos,
Arragon, de Canarische eilanden en de
Balearen hebben zich in geestdrift
met ons vereenigd. Slechts Madrid
maakt een uitzondering. Wij mar-
cheeren op, want het vaderland eischt
het".
Generaal Franco zou een plechtigen in
tocht te Ceuta houden. Hij heeft de bevol
king opgeroepen, hem een enthousiaste ont
vangst te bereiden.
Wisseling van kabinetten.
Gistermiddag is de Spaansche re
geering afgetreden, doch de voorzitter
van de Cortes, Martinez Barrio, heeft
onmiddellijk een nieuw kabinet ge
vormd, dat eenige uren later door een
ministerie-Giral werd vervangen,
hetgeen volgens de regeeringsverkla
ring, „een duidelijk naar voren bren
gen van den strijd tegen het fascis
me" beteekende.
In den loop van den middag werd per
radio bekend gemaakt dat de onderwerping
der rebellen voortschrijdt. ,.De opstandelin
gen te Malaga en Barcelona hebben zich aan
de wettige autoriteiten overgegeven. Te San
Sebastian, waar opstandelingen zich meester
van de stad hebben trachten te maken, is
de normale toestand hersteld. Geruchten, dat
troepen uit Segovia en Locrono naar Madrid
oprukken, zijn absoluut onjuist. De soldaten
der opstandige troepen hebben, zoodra zij
kennis kregen van de door den president
der republiek onderteekende decreten hun
chefs verlaten en zich bij de wettige over
heid aangemeld, teneinde de wapenen op te
nemen voor de republiek. In Barcelona ise de
rust volledig hersteld. Te Melilla zijn de op
standelingen volkomen op de vlucht. Een
groot aantal hunner wijken naar Fransch
gebied uit, waar zij onder bewaking worden
gesteld. Het volk moet rustig en op zijn hoede
blijven. De regeering onderdrukt geleidelijk
de haarden van opstand. Over enkele uren
zal het herstel der wettige toestanden een feit
zijn geworden"
Opstandelingen in Spanje
geland.
Een aantal troepen uit Marokko is
te Cadiz gedebarkeerd en begaf zich
naar Sevilla. Zij waren voornemens
zich aan te sluiten bij de troepen van
het garnizoen Sevilla alvorens naar
de hoofdstad op te trekken.
Uit Gibraltar wordt gemeld dat een
kanonneerboot der opstandelingen
tusschen het strand van Algeciras en
Le Linea dwars voor anker is gaan
liggen. Met een eerste salvo van vijf
kanonschoten werd de regeeringstroe-
pen duidelijk gemaakt, dat zij zich
moesten overgeven aan de Marokaan-
sche troepen. Bij het tiende schot wer
den op alle kazernes en openbare ge
bouwen van Algeciras witte vlaggen
geheschen. In de geheele streek ten
Noorden van Gibraltar heeft men
zich aan de rebellen overgegeven.
Tal van Amerikanen en Engelschen zijn
te Gibraltar uit Spanje aangekomen. Hun
auto's droegen vele sporen van kogels. De
Britsche autoriteiten stonden de Britsche
onderdanen niet toe uit Gibraltar te ver
trekken. Op het oogenblik bevinden zich
honderden uitgeweken Spanjaarden in Gi
braltar benevens een aantal Engelsche ge
zinnen, die gewoonlijk op Spaansch gebied
verblijf houden.
Officieel wordt te Gibraltar meegedeeld, dat
de torpedojagers Whitehall en Wild Swan
opdracht hebben gekregen, te Gibraltar te
blijven ter bescherming van de Engelsche be
langen.
Uit gezaghebbende bron wordt vernomen:
dat te Malaga onlusten zijn uitgebroken.
Verscheidene huizen zouden in brand gesto
ken zijn. Meer dan 2000 personen zijn naar
Gibraltar gevlucht.
Hevige burgeroorlog in
Zuid-Spanje.
Hedenmorgen wordt uit Gibraltar
gemeld, dat de Marokkaansche troe
pen van het vreemdelingenlegioen
thans de overhand hebben in alle na
bij Gibraltar gelegen Spaansche ste
den, waar de kanonnen vuren op de
nog hardnekkig verzet biedende com
munisten en syndicalisten. Te Gi
braltar kan men de schoten duidelijk
hooren
Er zijn talrijke dooden gevallen en honder
den personen zijn gewond. Bijna 3000 perso
nen, velen in lompen gehuld, zijn naar Gibral
tar gevlucht.
Talrijke inwoners van La Linea zijn met
ernstige verwondingen in het ziekenhuis te
Gibraltar opgenomen. Onder de slachtoffers
van den opstand bevindt zich een Britsch on
derdaan.
Damtzïg.
De regeering van Danzig heeft op grond van
de machtigingswet van 1933 een aantal maat
regelen getroffen tot handhaving van open
bare orde en veiligheid.
De nieuwe maatregelen omvatten o.a. het
volgende:
Vereenigingen zullen ook dan ontbonden
kunnen worden, wanneer de leden met mede
weten van het bestuur berichten verspreiden,
die de staatsbelangen schaden. Deze bepaling
heeft niet slechts betrekking op de publicatie
van dergelijke berichten, maar ook op het
doorgeven hiervan aan politieke instanties.
Maatregelen van de politie zijn
voortaan niet meer ondergeschikt aan
onderzoek door de justitie. Dit heeft
betrekking op politiebepalingen inzake
het recht op vergaderen en vereenigen,
het persrecht, het bezit van wapenen
en de „Schutzhaft".
De maximum-duur van de „Schutzhaft"
wordt verlengd van drie weken tot drie
maanden.
De regeering van Danzig heeft tenslotte een
verbod uitgevaardigd op het Joodsche ritueele
slachten.
Groote beroering te Genève.
De berichten uit Danzig, volgens welke de
Grondwet feitelijk is opgeheven, hebben te
Genève groote beroering gewekt.
Zoodra een rapport van den hoogen com
missaris van den Volkenbond zal zijn binnen
gekomen, zal de secretaris-generaal van den
Volkenbond zich in verbinding stellen met den
voorzitter van den Volkenbondsraad Eden, die
omtrent de te nemen maatregelen overleg zal
plegen met de commissie, bestaande uit de drie
vertegenwoordigers resp. van Frankrijk, Enge
land en Portugal, die in de jongste raadszitting
de taak is opgedragen de ontwikkeling van
den toestand te volgen en eventueel den Raad
te doen bijeenroepen. (A.NJ?.)
(Adv. Ingez. Med.)
Volgens inlichtingen uit parlemen
taire kringen zou de regeering niet on
genegen zijn zekere koloniale conces-
cies aan Duitschland te doen, maar
niet voordat dit land een nauwkeurige
en definitieve Europeesche regeling
heeft onderteekend.
Over den aard der concessies is niets bekend,
maar men veronderstelt dat het de koloniën
aan de golf van Guinea (Afrika) betreft. Hier
over zal echter niets onthuld worden, alvorens
ernstig uitzicht op een Europeesche regeling,
Duitschland inbegrepen, bestaat.
In een te Bidfort-on-Avon gehouden rede
verklaarde de minister van buitenlandsche
zaken, Eden, dat het doel der Britsche politiek
is, te komen tot een Europeesche regeling.
Niemand moet denken, aldus Eden, dat, om
dat wij vurig den vrede wenschen, dit feit de
gelegenheid zal bieden om ons ertoe te bren
gen, directe en vitale Britsche belangen prijs
te geven. Meermalen is duidelijk uiteengezet,
dat Groot-Brittannië in sommige deelen van
Europa speciale beiangen heeft, op het punt
waarvan het zich heeft verplicht, bepaalde
garanties te handhaven.
Baldwin spreekt te Cardiff.
In een te Cardiff gehouden rede, zeide mi-
nister-president Baldwin o.a.: Wij zijn een
volk, dat niet gemakkelijk te begrijpen is, doch
een volk, dat den vrede bemint, wil en zoekt
en dat niet gemakkelijk geprovoceerd wordt,
doch wij zouden tot den laatsten man vechten,
indien eenig volk ter wereld onze vrijheden
met voeten zou willen treden.
Generaal Tsjen Tsji Tang, de lei
der der opstandige troepen is op een
kanonneerboot naar Hongkong ge
vlucht.
Troepen en vliegtuigen van Kanton deser-
teeren in grooten getale..
Uit Sjanghai wordt gemeld, dat te Kanton
de rust is weergekeerd. Een poging van de in
de nabijheid staande Kwangsi-divisies, om de
stad te bezetten, is door den Kwantoeng-troe-
pen verijdeld.
Volgens een officieel bericht is de
Nanking-regeering voornemens, in
Kwangtoeng onverwijld financieele
hervormingen tot stand te brengen.
Het bankbiljetten-stelsel der centrale
bank van China zou dan ook voor
Kanton gelden.
SJANGHAI, 20 Juli (Reuter-A.N.P.) Naar
uit Tsingtao wordt gemeld, vreest men io
Noord-China ernstige politieke verwikke
lingen, aangezien te Fanfgtze in Sjantoeng
opnieuw een Japanner door een onbekend ge
bleven dader is doodgeschoten. De Japansche
consulaire politie heeft zich vanuit Tsingtao
in allerijl naar de plaats van het misdrijf be
geven.
Turkije krijgt toestemming tot
hermilitarisatie
De Zee-engten-conferentie te Montreux,
heeft den definitieven tekst van de nieuwe
conventie inzake de zee-engten aangeno
men.
De conferentie heeft eveneens haar goed
keuring gehecht aan den tekst van een spe
ciaal protocol, krachtens hetwelk Turkije van
Maandag af de bevoegdheid heeft, de zee
engten te hermilitariseeren.
Italië heeft verklaard, dat het in deze kwes
tie zijn volledige vrijheid van handelen be
houdt.
Een der beroemdste danseressen van
onze eeuw.
De beroemde Spaansche danseres „La
Argentina", is Zaterdagavond aan een
hartverlamming te Bayonne in Zuid-
Frankrijk overleden.
Met La Argentina verdwijnt een der be
roemdste, zoo niet de beroemdste danseres van
onze eeuw. Zij was geboren te Buenos Aires uit
een Castiliaanschen vader en een Andalusische
moeder. Haar ware naam was Antonia Mercé.
Haar kunst, die als een d'oor het ballet ver
edelde volksdans beschouwd kan worden om
vat zoowel de „danses nobles" als de zigeu
nerdansen. Zij was de lieveling van het publiek
en meermalen ook is zij in Nederland voor
altijd uitverkochte schouwburgen met groot
succes opgetreden. Nog in het afgeloopen
winterseizoen is La Argentina in onze stad
opgetreden en door velen bewonderd.
Ontstellende gebeurtenis te Saint Tropez.
Uit Parijs. In de badplaats Saint Tropez
heeft zich een ontstellende gebeurtenis af
gespeeld.
Een in de haven liggend jacht was in brand
geraakt en ook de omliggende zeilbooten wer-
Strengere maatregelen tot bescherming van
den Koning?
Ruim 100 getuigen van den aanslag op Ko
ning Edward hebben gevolg gegeven aan den
oproep der autoriteiten van Scotland Yard
met het oog op het feit, dat de verdachte Mac
Mahon Vrijdag a.s. voor den politierechter
zal verschijnen. Hij bevindt zich thans in het
ziekenhuis van Brixton-gevangenis en is in
observatie.
Scotland Yard onderzoekt thans de kwestie
van 's Konings bescherming bij toekomstige
openbare plechtigheden. Men verklaart, dat
hoewel de aanslag een zuiver zelfstandig ge
val is en niets met oproerige beweging te
maken heeft, waarschijnlijk toch maatre
gelen getroffen zullen worden, om de be
scherming van den koning te versterken.
ZEILJACHT DOOR KRUISER AANGEVAREN
Mislukte week-end-tocht.
Zaterdagmiddag is op den Amstel onder de
gemeente Ouderkerk het zeiljachtje „Rio" van
den heer van Weeren uit Amsterdam, die op
weg was naar Uithoorn, waar hij het week
end wilde doorbrengen door den motorkruiser
ser van den heer Roos uit Amsterdam aange
varen. Met een geweldigen slag stootten de
schepen op elkaar met het gevolg dat de „Rio"
kapseisde en de bemanning, de heer Van Wee-
ren en diens echtgenoote, te water raakte. Zij
konden zfch evenwel zwemmende nog redden.
De kruiser had geen noemenswaardige schade
opgeloopen en kon de reis weer voortzetten.
Het zeilscheepje werd zwaar gehavend op
den wal getrokken.
De bestuurder van de motorboot zou niet
voldoende acht hebben gegeven op de zeil
boot en niet, zooals wettelijk voorgeschreven
is, uitgeweken zijn voor een laveerend zeil
schip.
DINSDAG 21 JULI 193G.
HILVERSUM I, 1875 M.
AVRO-uitzcnding. 6.307.00 R.V.U.
8.00 Gram. platen; 10.00 Morgenwijding.
Gram. platen. 10.30 De Octophonikers. 11.00
Huish. wenken. 11.30 Vervolg concert. 12.20 Or
gelspel. 1.00 Gram. platen. 1,15 Omroeporkest.
In de pauze: Declamatie. 3,15 Gram. pl., 4.05
Piano-recital. 4.30 Radio-kinderkoorzang. 5.00
Kinderhalfuur. 5.30 Het AVRO-Aeolian-orkest
6.30 Vliegles. 7.00 Dansmuziek. 7.45 Per fiets
door Nederland. 8.00 Berichten A.N.P. Mede-
deelingen. 8.15 Gevar. programma m.m.v. or
kest en solisten. 10.30 Gram. pl., 11.00 Berich
ten A.N.P.. 11,1012.00 Dansmuziek.
HILVERSUM II, 301 M.
KRO-uitzending. 4.005.10 HIRO.
8.00—9.15 ep 10.00 Gram. pl., 11,30—12.00
Godsd. halfuur. 12,15 Gram. pl. 2.00 Vrouwen
uur. 4.00 KRO-orkest. 4.00 HIRO. 5.10 KRO-
orkest. 5.45 Felicitatie-bezoek. 6.00 KRO-Me-
lodisten. 7.00 Berichten. 7.15 Causerie over
luchtbescherming. 7.35 Sporthalfuur. 8.00 Be
richten A.N.P. Mededeelingen 3.10 Gram. pla
ten. 10.Sted. orkest, Maastricht. 10.30 Be
richten A.N.P. 10.35 .Gram. pl. 10.40 Sted. or
kest Maastricht. 11.1512.00 Gram. pl.
DROITWICH, 1500 M.
11,20 Orgelspel. 11.50 Gram. platen, 12,35
BBC-Northern-orkest en soliste. 1,50 Het
Frank Walkeroctet, 2,35 Gram. pl. 3.20 Jack
Wilson's kwintet. 4.05 Gram. platen. 4.50 Het
Hungaria Zigeuner-orkest. 5.35 John Reyn-
der's orkest. 6.2Ó Berichten. 6.50 Orgelspel. 7.30
Voordracht. 7.45 Revueprogramma. 8.20
Bruckner-concert. 10.05 Berichten. 10.35 Les
lie Bridgewater's kwintet met soliste. 11,35—
12,20 Dansmuziek.
RADIO-PARIS, 1648 M.
7,20 8.20 Gram. platen. 11,20 Orkestcon
cert. 2,50 Gram. platen. 5.50 Orkestconcert. 9.05
Radiotooneel met muziek. 11.0512,35 Dans
muziek en populair concert.
KEULEN, 456 M.
6.20 Populair concert. 8.20 Blaasconcert.
9.20 Gram. platen, 10.20 Ferdy Kauffmann's
orkest. 11,20 Kamermuziek, 12,20 Hans Bund's
orkest en solisten. 2,20 Gevar. concert. 3.20
Kamermuziek. 4.20 Gram. pl., 5.20 Populair
concert en dansmuziek. 6.50 Piano-recital. 7.20
Blaasconcert. 8.301,15 Zie Deutschlandsen-
der.
BRUSSEL, 322 M.
9.20 Gram. platen. 11.35 Salon-orkest. 12,20
Dansmuziek. 1.30 Omroeporkest. 2.20 Max
Alexy's orwest, 3.50 P. Godwin's orkest 4.50
Zang. 5.20 Omroeporkest. 6.20 Gram. platen.
7.20 Zang. 8.20 Hoorspel. 9.20 Symphoniecon-
cert. 11.00 Gram. platen; 11,2012,20 DansJ
muziek.
BRUSSEL, 484 M.
9.20 Gram. platen; 10.20 Salon-orkest. 11.20
Gram. platen; 12,20 Omroeporkest; 1,30 Om-
roepdansorkest. 2.20 Gram. platen. 4.20 Orgel
concert 3.50 Gram. platen 4.35 Salonorkest.
5.20 Dansmuziek. 6.20 Sonateconcert. 7.20
Gram. platen. 8.20 Radio-tooneel. 9.20 Sym-
phonieconcert. 11.00 Gram. platen. 11.2012,20
Dansmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
8.30 Het Omroep-amusementsorkest met
solisten. 9.20 Het groote Omroeporkest. 10.20
Berichten. 10.35 Olympisch nieuws. 10.501,15
Dansmuziek en populair concert.
Thijs kijkt verbaasd naar dat zonderlinge tooneeltje en het duurt
nog even voor hij alles duidelijk kan verstaan.
„Och, help me alsjeblieft, brave beer," zegt het bloempje. „Ik zit
hier tusschen de rotsen in en kan hier onmogelijk behoorlijk leven.
Ik ben hier als zaadje neergevallen en opgegroeid, maar ik blijf hier
tusschen het gesteente maar een armzalig plantje. Doe me een
plezier en zet me op een andere plaats neer." Als Thijs wat van zijn
verbazing bekomen is, loopt hij op het bloempje toe, graaft het voor
zichtig uit en plant het over naar een vruchtbaarder plekje. Daarna
begint plotseling het vogeltje te spreken.
