w
Het Olympisch
Frans Miller,
Olympisch starter.
jZATERDAG 25 JULI 1936
OLYMPISCHE SPELEN.
De Olympische fakkelloop.
GYMNASTIEK.
HONKBAL
WATERPOLO.
L...
De Olympische Spelen; De kansen der Amerikaansche
hardloopers en hun prestaties in 1928 te Amsterdam; Een
overzicht van enkele finales in onze hoofdstad; Kansrijke
deelnemers uit Engeland, Duitschland, Zweden en Neder
land; Portsham heeft de primeur van de kattenrennen; Be
langrijke besluiten op de H. V. B.-jaarvergadering.
Nog slechts enkele dagen en de beste
athleten der wereld zullen zich in het Olym
pisch Stadion te Berlijn onder het commando
van starter Franz Miller scharen, teneinde
te trachten de hoogste eer, een gouden
medaille te veroveren.
Velen zullen geneigd zijn, den Ameri-
kaanschen vertegenwoordigers de beste kansen
op de loopnummers tot en met 1500 Meter
toe te kennen, gedachtig aan de fenomenale
prestaties die zij in eigen land heeten te
hebben volbracht. Afgezien van het feit dat
de Californische atmosfeer veel bevordelijker
is voor het maken van snelle tijden dan de
luchtdruk in onze Europeesche contreien,
dient men de capaciteiten der Yankees niet
al te hoog aan te slaan. Immers in 1928 te
Amsterdam wisten zij slechts één individueel
loopnummer te winnen, n.l. de 400 meter en
dat was aan een fout van den Canadees Ball
te danken. Deze toch had tot op enkele
meters van de finish op de buitenbaan een
behoorlijken voorsprong op den Amerikaan
Barbutti, die de eerste baan had geloot. Ball
beging toen de groote domheid onder het
loopen het hoofd naar links te wenden in
plaats van al zijn aandacht aan den eind
sprint te wijden. Dit werd hem noodlottig,
want Barbutti liet zich in een laatste wan
hoopspoging languit door den draad vallen en
veroverde daarmede de gouden medalle.
Dat was, zooals gezegd, Amerika's eenige
succes, wanneer men de estafettes, die geen
individueele nummers zijn, buiten beschou
wing laat. Op de overige afstanden tot en met
1500 Meter, brachten zij het slechts twee
maal tot de tweede en drie keer tot de derde
plaats.
In verband met de actualiteit en de groote
belangstelling voor deze loopnummers, is het
wel interessant, hier nog eens de beste
prestaties, zooals die acht jaar geleden in
Amsterdam werden verricht, te vermelden.
100 Meter: 1. Williams (Canada) in 10 4/5
sec., 2. London (Engeland); 3. Lammers
(Duitschland)
200 Meter: 1. Williams (Canada) in 214/5
sec.; 2. Rangeley (Engeland); 3. Scholz
(Amerika).
Scholz had na den start de leiding, die door
Körnig (Duitschland) werd overgenomen, ter
wijl Williams na 110 meter nog in vijfde
positie lag. Een geweldige eindspurt bracht
den kleine Canadees een luid toegejuichte
zege, waarmede hij dus zoowel de 100 als 200
meter in de wacht had gesleept, een zeld
zame prestatie, die echter in 1932 te Los
Angeles door Eddie Tolan werd geëvenaard
De Duitscher Körnig, die tot de groote favo
rieten behoorde, vergde in de demi-finale
zooveel van zijn krachten (214/5 sec.), dat
hij in den eindstrijd kansloos geslagen
werd.
400 Meter: 1 Barbutti (Amerika) in 47 4/5
sec.; 2. Ball (Canada); 3. Büchner (Duitsch
land.
De race werd oip een door den regen door
weekte baan geloopen.
800 Meter: 1. Douglas Lowe (Engeland) in
1 min. 514/5 sec. (Olympisch record); 2.
Byhlen (Zweden)3. Engelhard (Duitsch
land).
De fraaiste race van de Spelen te Amster
dam. De Franschman Séra Martin had kort
tevoren te Parijs het wereldrecord op 1 min.
50 3/5 gebracht en algemeen gaf men hem
een prachtige kans op de overwinning. Aan
vankelijk nam de Amerikaan Hahn de leiding
gevolgd door de beide Franschen Keiler en
Martin. Dicht aaneengesloten legde het pele
ton de eerste ronde af, waarna de snelheid
werd opgevoerd. De Canadeesche neger Ed
wards trachtte Lowe in te sluiten, doch hal
verwege de laatste bocht, toen Watson
(Amerika) met Martin aan den kop lag, zette
de Engelschman er een geweldig tempo in
en hij was bij het ingaan van het rechte
eind reeds los van de anderen, die schenen
stil te staan. Slechts de Zweed Byhlen wist
hem eenigermate te volgen, doch Lowe won
met een prachtigen eindspurt en een voor
sprong van 10 Meter in grootschen stijl. De
Duitscher Engelhard was derde, gevolgd door
Edwards, Hahn en Martin, terwijl de beide
Yankees zelfs niet geplaatst werden voor de
punten-telling.
1500 Meter: 1. Larva (Finland) in 3 min.
53 1/5; 2. Ladoumégue (Frankrijk); 3. Purje
(Finland)
De Amerikaan Conger kwam in het stuk
niet voor. De bekende Zwitser Dr. Martin,
die ook thans weer van de partij is, werd
zesde, achter Wichmann (Duitschland) en
Ellis (Engeland).
,110 Meter horden: 1. Atkinson (Zuid-
Afrika) in 14 4/5 sec.; 2. Anderson (Amerika)
3. Collier (Amerika).
Atkinson kwam tusschen de twee laatste
horden plotseling naar voren en wist zijn
voorsprong in de „run-in" nog iets te ver-
grooten. De favoriet Weightman Smith, even
eens uit Zuid-Afrika, die in de demi-finale
het wereldrecord op 14 3/5 sec. had gebracht,
was zoo onfortuinlijk de reeds veel beloopen
binnenbaan te loten, wat een groote handi
cap was en waardoor hij als vijfde eindigde
achter Dye (Amerika) en vóór Galey (Enge
land).
400 Meter horden: 1. Lord Burghley (Enge
land) in 53 2/5 sec.; 2. Cuhel (Amerika); 3.
Taylor (Amerika).
Gewonnen door den favoriet, die van den
aanvang af de leiding had, doch bij de laatste
horde iets verslapte en bijna uit zijn pas ge
raakte. De Italiaan Facelli was vierde.
4 x E00 Meter estafette: 1. Amerika in 41
sec. (wereldrecord geëvenaard)2. Duitsch
land; 3. Engeland.
Een buitengewoon fraaie prestatie op een
met vele plassen overdekte baan. Het over
nemen van de baton was uitstekend. Ook de
Duitschers liepen goed en overtroffen de
verwachtingen.
4 x 400 Meter estafette: 1. Amerika in 3
min. 141/5 sec. (nieuw wereldrecord); 2.
Duitschland; 3. Canada.
Ondanks de doorweekte baan wisten de
Yankees het in 1924 te Parijs gevestigde re
cord (3 min. 16 sec.) met 14/5 sec. te ver
beteren. Engeland verspeelde zijn kans, door
bij de eerste wissel het stokje te laten vallen,
wat bijna een halve baan achterstand op
leverde. Hoewel Douglas Lowe als laatste
man een prachtige race liep en den achter
stand met ruim de helft verkleinde (men
„time-de" hem op 47 1/2 sec.), was Enge-
land's kans natuurlijk verkeken.
Tenslotte willen we, in verband met mej.
Koen's prestatie bij het hoogspringen op de
wedstrijden van „Gita", onlangs te Haarlem
gehouden, de verrichtingen van de drie prijs
winneressen in 1928 te Amsterdam vermei
den.
Hoogspringen dames: 1. Miss Catherwood
(Canada) 1 meter 59 (wereldrecord); 2. Me,
Gisolf (Holland), 1.56 M.; 3. Miss Wiley
(Amerika) 1.56 M.
Mej. Koen sprong onlangs 1.607 M., ter
wijl het Nederlandsch record momenteel op
1.625 M. staat.
In Engeland heeft men voor Berlijn zijn
hoop gevestigd op Sidney Wooderson in de
1500 Meter, Brown op de 400 Meter en Harold
Whitlock voor 't 50 kilometer snelwandelen op
den weg.
Wooderson is inderdaad in buitengewone
conditie, w't hij herhaaldelijk bewees, door
den geduchten Nieuw-Zeelander Jack Love
lock niet minder dan drie maal te verslaan
Het zou ons dan ook geenszins verwonderen
indien de kleine Brit de gouden medaille ver
overde, tenzij een der Finnen nog sneller is
dan hij. Over Brown's kansen op de 400 Meter
kunnen we niet zoo enthousiast zijn. Welis
waar is hij verreweg de sterkste Engelschman
op dit nummer, maar zijn tijden verschillen
tè veel van die der Yankees, om alles op re
kening van het klimaat te schuiven. Eerder
hebben de beide Marathonloopers Robertson
en Harper een kans op de zege op dezen Iang-
sten afstand.
De kansen van den sprinter Sweeney wor
den niet hoog aangeslagen in verband met
de prestaties der Amerikaansche negers Jesse
Owens en Metcalfe. Hetzelfde zou men van
Holland's sterkste troef, Osendarp, kunnen
zeggen, doch men weet nooit, hoe een stuiver
tje kantelen kan. Dit geldt evenzeer voor
onze 4 x 100 Meter estafette-ploeg, en voor
de hoogspringster Mej. Koen. Bovendien heeft
Mej. Doorgeest op de 80 Meter horden lang
geen slechte kans, getuige het feit, dat in de
finales der Duitsche selectie-wedstrijden Frl
Eckert uit Frankfort dezen afstand in 12 1/10
sec aflegde, wat onze landgenoote wel eens
sneller heeft gedaan.
Overigens geven de resultaten der boven
genoemde selectie-wedstrijden geen aanlei
ding, buitengewone successen van de Duit
schers te verwachten, al moet rekening ge
houden worden rret de toen geldende slechte
weers- en baanomstandigheden. Slechts de
hoogspringer Weinkoetz (1.93 M.), de discus
werper en wereldrecordhouder Schroeder (49
Meter), de 800-meter expert Harbig (1 min
54 1/10 sec.) en vooral de 1500 Meter-looper
Schaumburg (3 min. 54 3/5 sec. op een zware
baan) hebben een goede kans om onder de
prijswinnaars te komen.
Op deze wijze zou men nog vele veronder
stellingen kunnen uiten, want de Zweed Ni;
liep de 1500 Meter in 3.52 2/10 en de Ameri
kaan Ben Eastman de 800 Meter in 1 min
49 4/5 sec. Daar moet iedere tegenstander hui
verig van worden.
Alsof de Olympische Spelen ons voor de
eerstvolgende weken nog niet genoeg sport-
emotie bezorgen, heeft men te Portsham in
Engeland gemeend, eveneens een sport-evene
ment van grooten omvang te moeten organi-
seeren. Men weet, dat de paarden- en wind-
hondenrennen bij de Britten groote belang
stelling trekken, niet zoozeer vanwege de
snelheidscapaciteiten der viervoeters dan wel
om het „gokje", dat daaraan verbonden kan
worden.
Een met fijn sportief gevoel gezegende in
woner van Portsham heeft zich thans afge
vraagd: waarom alleen de paarden en hon
den in zulk een bevoorrechte positie geplaatst
worden ende katten niet. Wat Bles en
Bello presteeren, kunnen Moortje en Tippie
toch ook. Is de kat, zoo redeneert de Ports-
hamsche organisator der eerste Katten-Derby
minder snel dan de hond? Integendeel, tien
tegen één, dat Tippie, mits van het belan
van de race overtuigd, een vluggeren start en
een krachtiger eindspurt in de pooten zal
hebben dan Bello of, zoo men een stamboom
wil, Bellando von Schwarzenhügel zu Witzen-
berg. En om een ieder daarvan te kunnen
overtuigen, heeft hij, d.w.z. de organisator, de
inschrijving opengesteld voor driejarige kat
ten in een race over 1000 yards in afgesloten
banen achter een gemotoriseerde muis. Er zijn
reeds verschillende fraaie prijzen uitgeloofd,
o.a. naar men fluistert een wisselbeker door
de plaatselijke kattebak-centrale, waaruit
derhalve overduidelijk blijkt, dat het plan in
goede aarde is gevallen.
Zoo juist is het resultaat van de eerste race
bekend gemaakt. De uitslag schijnt te luiden:
„Poelekie" van de 80-jarige Miss Brown slaat
„Mimi" (onafhankelijk) met snorlengte in 1
min. 10 sec. De winnaar noteerde 100 tegen 8.
In de 37e jaarvergadering van den Haar
lemsehen Voetbal Bond hebben enkele be
langrijke agenda-punten aanleiding tot am
pele bespreking gegeven. In de eerste plaats
het werkloozen-voetbal, dat in korten tijd een
zoo groote vlucht heeft genomen, dat ver
scheidene van de daaraan deelnemende spe
lers deze uitgebreide competitie prefereeren
boven het uitkomen voor hun club in H.V.B.-
verband. Hoewel het Bondsbestuur den werk-
loozen hun door-de-weeksche genoegen na
tuurlijk niet wil ontnemen, heeft het tevens
de plicht, de clubs voor onnoodige verzwak
king te bewaren. Getracht zal thans worden,
den middenweg te bewandelen door het be
noemen van een commissie, die de werkloozen-
matches met inschakeling van de H. V. B.-
vereenigingen organiseert, zoodat de in aan
merking komende leden dier clubs in een
door-de-weeksche competitie worden onderge
bracht, waarbij in bepaalde gevallen combina
ties mogelijk zullen zijn.
De heer Souverein (bestuurslid van Vliegen
de Vogels) had in dit verband reeds een uit
voerig plan opgesteld. Hierin noemt hij als
de geschiktste dagen voor deze wedstrijden
Dinsdag en Woensdag, waarbij die matches
moeten worden gehouden op de terreinen en
met het materiaal van de vereenigingen, die
met een werkloozen-team inschrijven. De op
steller wil, teneinde wedstrijden buiten bonds-
verband te voorkomen, een verbod van- ver
huur of beschikbaar stellen van terreinen en
overige medewerking aan andere dan erken
de elftallen. Deze onderhavige commissie zal
voorts slechts straffen en schorsingen kun
nen uitspreken voor vergrijpen in deze extra
competitie. welke, bizondere gevallen daarge
laten, niet zullen gelden voor de gewone com
petities van den H. V. B.
Een ander belangrijk punt was de voorge
stelde verplichte medische sportkeuring voor
nieuwe spelers; d.w.z. zij, die nog niet in wed
strijden in Bondsverband zijn uitgekomen. Hoe
wel de vergadering unaniem van het nut de
zer, in het Huishoudelijk Reglement op te ne
men bepaling overtuigd was, bleken enkele
clubs bezwaar te hebben tegen de daaraan
verbonden kosten (vijftig cent per onderzoek).
De voorzitter van Bloemendaal, de heer A.
Cassee, zette toen in een welsprekend betoog
de gevaren uiteen, die speciaal den jeugdigen
voetballer bedreigen, wanneer diens lichaam
mogelijke verborgen afwijkingen of gebreken
heeft met al de langdurige schadelijke gevol
gen van dien. In de vereeniging Bloemendaal
is de keuring verplicht en uit de resultaten is
gebleken, dat niet minder dan 20 procent van
de aangemelde adspiranten tijdelijk of voor
goed ongeschikt werden verklaard om de
voetbalsport te beoefenen. Deze bewijzen
droegen er toe bij om tot de verplichte keu
ring voor H.V.B.-nieuwelingen te besluiten.
De periodiek aftredende bestuursleden, de
heeren Ch. Boeree (penningmeester), C. H.
Vrugt (2e voorzitter), A. Heimig en M. Pon
steen (commissarissen) werden bij acclamatie
herkozen.
Met woorden van hulde memoreerde de
heer Cassee dat de heeren v. d. Aart en Scheen
thans 15 jaar als bestuursleden hun krachten
en tijd aan den bond hebben gegeven.
Uit Koziani: Te 21 uur 40 Grieksche tijd
kwam de estafettelooper Donderdag met het
Olympisch vuur op het stadsplein te Koziani
binnen, waar hij door een reusachtige men-
schenmenigte werd ontvangen. Een natio
nale dans waaraan meer dan honderd meis
jes deelnamen, werd opgevoerd.
Daarna ging het weer verder; bij het
plaatsje Elassona wend de Macedonische
grens gepasseerd.
OOK DE AFGHANEN IN BERLIJN.
Uit Berlijn: Na de Turksche en Chineesche
ploeg is ook de derde Aziatische Olympische
ploeg, n.l. die der Afghanen, in Berlijn aan
gekomen. De 24 athleten, waarbij geen enkele
vrouw, werden op het met de zwart-rood-groe-
ne Afghaansche vlag versierde perron verwel
komd. Na het spelen van het volkslied werden
de gasten ontvangen op het stadhuis, waar de
gebruikelijke toespraken volgden. Daarna ver
trokken de athleten naar het Olympische dorp.
JACK BERESFORD ZAL DE BRITSCHE VLAG
DRAGEN.
Uit Londen: Op een bijeenkomst van de
Rritsche Olympische ploeg werd door de lei
ders met algemeene stemmen de bekende
roeier Jack Beresford aangewezen, om tijdens
het défilé de Union -Jack te dragen. Beresford,
wien deze eer te beurt valt, komt in Berlijn
voor de vijfde maal op Olympische Spelen uit.
Bovendien werd besloten, dat de Olympische
ploeg het Bri-tsche saluut met het hoofd naar
rechts gewend zal geven.
WEDSTRIJDEN TURNLUST.
De Beverwijksche Gymn. Ver. hield in het
Gemeentelijk Sportpark onderlinge athle-
tiekwedstrijden voor dames- en heerenleden,
die alle een vijfkamp hadden te verwerken,
bestaande uit 100 M. hardloopen, hoogsprin
gen, vèrspringen, kogelstooten en discus
werpen.
Uit de uitslagen bleek, dat in de 2e klasse
voldoende reserves schuilen voor de le klasse.
Twee clubrecords werden verbeterd, nl. ver
springen (6.05 M.) door-A. Schaap en discus
werpen (31.55 M.) door M. Kluft. De overige
beste prestaties waren bij de dames: 100 M.
hardloopen 14.2 sec., hoogspringen 1.30 M.,
vèrspringen 4.07 M„ kogelstooten 6.81 M.,
discuswerpen 23 10 M. en bij de heeren 100
M. hardloopen 11.4 sec., hoogspringen 1.50 M.
kogelstooten 10.62 M.
De uitslagen, berekend volgens de Finsche
tabellen, luiden:
Dames: Eerste klasse: 1 D. Tabak 896 p., 2
A. v. d. Voort, 3 J. Waterdrinker.
Tweede klasse: 1 T. Schaap 810 p., J. Ta
bak, 3 W. Olthoff-Rosbag.
Heeren: Eerste klasje- 1 J. Tholen 2290 p.,
2 M. Kluft, 3 A. Schaap.
Tweede klasse: 1 K. Leguit 1941 p„ 2 P.
Olthoff, 3 G. Tabak.
PROGRAMMA VOOR ZATERDAG.
Het programma voor Zaterdag vermeldt
o.a. de volgende wedstrijden:
le klasse:
Ajax IQuick I
Blauw Wit I—V.V.G.A. I
2e klasse:
R.C.H. IDe Duvianen I
3e klasse:
Haarlem III—E.D.O. III
E.D.O. VD.E.V. II
De Duvianen IIR.C.H. IV
Van de vier eerste klasse-negentallen, die
Zaterdag in het veld komen, zijn drie nog
ernstig candidaat voor de onderste plaats
De ernstigste is ongetwijfeld Ajax, maar.
Quick verschijnt waarschijnlijk zonder Lam
mens, en dan blijft er feitelijk niet veel over
Waarmee we maar zeggen willen dat Ajax
best kans heeft om te winnen.
V.V.G.A. neemt op het oogenblik nog een
vrij goede plaats in. Er zijn echter een paar
spelers uit de vroegere garde tot Blauw Wit
teruggekeerd. Wij achten ook Blauw Wit
niet kansloos.
R.C.H. I, dat. zoo keurig aan het hoofd
van de ranglijst staat, ontvangt Zaterdag
middag in het Heemsteedsche Sportpark De
Duvianen. Daar de laatsten aangewezen zijn
op het werpen van Van Dijk en deze niet
in een vorm is, die hem veroorlooft een ge
heelen wedstrijd goed te werpen, zullen de
Velsenaren de goede kans van R.C.H. wel
niet in gevaar brengen.
Voor de Haarlemsche derde klasse worden
Zaterdag gespeeld: Haarlem IIIE.D.O. III
om half drie op het gemeente-terrein aan de
Van Nesstraat, E.D.O. V—D.E.V. II om 3 uur
in het Noorder Sportpark en Duvianen II
R.C.H. IV om 3 uur aan den Duin- en Kruid
bergerweg te Driehuis.
Wegens het door A.M.V.J. uitgeschreven
tournooi voor Amsterdamsche derde klasse
negentallen staat de Amsterdamsche derde
klasse geheel stil.
COMPETITIESTANDEN le 2e EN 3e KLASSE
(HAARLEM).
Doordat geen eerste klasse wedstrijden zijn
gespeeld is sedert onze laatste publicatie in
de ranglijst der eerste klasse
geen
verande-
ring gekomen.
De overige zien er thans uit als volgt:
Tweede klasse A:
gesp. gew. gel, verl. pnt.
R.C.H. I
8
7
0
1 14
A.M.V.J. I
8
6
0
2 12
Catchers I
8
5
0
3 10
H.H.C II
8
3
0
5 6
Duvianen I
7
2
0
5 4
Shell
7
0
0
7 0
Tweede klasse B:
gesp.
gew.
gel.
verl. pnt.
Haarlem II
7
6
0
1 12
D.E.V. I
8
6
1
1 13
A.F.C, I
7
5
0
2 10
E.D.O. n
7
3
0
4 6
Z.R.C. I
9
2
1
6 5
V.V.G.A. II
8
0
0
8 0
Derde klasse A
(Haarlem)
gesp. gew. gel.
verl. pnt.
E.D.O. III
7
6
0
1 12
R.C.H. II
7
4
0
3 8
Schoten I
7
4
0
3 8
Haarlem III
8
4
0
4 8
I.V.O.
7
2
0
5 4
Swastika
6
1
0
5 2
Derde klasse B
Haarlem)
gesp.
gew.
gel.
verl. pnt.
D.E.V. II
7
5
0
2 10
Duvianen Et
7
5
0
2 10
R.C.H. III
7
4
0
3 8
Schoten II
7
4
0
3 8
E.D.O. rv
8
4
0
4 8
E.D.O. V
7
3
0
4 6
R.C.H. IV
7
0
0
7 0
H. P. C ZIGNEA (1—0).
Hoewel met eenige invalsters spelende
hebben de H.P.C.-dames ook hun laatsten
wedstrijd gewonnen. De Zignea-dames gaven
zeer .goed partij, maar konden toch mej. v.
d. Louwe niet verschalken. Het eenige doel
punt werd door mej. Sevensma gescoord.
De stand is thans:
gesp. gew.
9
10
10
8
10
gel.
0
verl. pnt,
Nereus I
H.P.C. I
D.W.R. I
Zignea
A.D.Z. II
Nereus II
Wint Nereus dus hun laatsten wedstrijd
uit tegen Zignea, dan zijn de Nereus-dames
kampioen met H.P.C. op de tweede plaats.
Starter Franz Miller
experimenteert viet
het nieuwe start-
pistool dat door een
electrische leiding
met de Hnish ver-
honden is.
De Oiympiscne takke.<oup „ïcki veel belangstelling. Hier zijn er nog enkele
foto's van. Onder: Grieksche meisjes ontsteken het Olympisch vuur met behulp
van een holle nspiegel. Boven: de eerste fakkellooper Konstantyn Kondylis
ontsteekt den fakkel aan het altaar. Inzet: het overgeven van het vuur.
anneer straks in het overvolle Sta
dion te Berlijn de snelste athleten
uit vele landen aan de start van een
der loopnummers heen en weer
drentelen, zich de beenen schudden om de
spieren los te houden, of plotseling eenige
bliksemsnelle trippelpasjes maken, dan zul
len de honderdduizend op de machtige
amphiteaters van het Olympisch strijd
perk allen ingespannen en met meer of min
der eerbied kijken naar de menschelijke haze
winden, die daar in uiterste zenuwspanning
gereed zijn, om al hun gespecialiseerde krach
ten te geven, teneinde voor henzelf en hun land
de hoogste sporteer te veroveren. Die honderd
duizend zullen weinig of geen aandacht heb
ben voor den man in witte jas, die daar als de
gepersonifiëerde kalmte, breed en rustig ach
ter de menschelijke ren-volbloeds staat, breed
uit de beenen, een blauwe zeilpet op het hoofd,
handen in de zakken.
En toch is hij niet de minst belangrijke
man in de race, die komen gaat, hetzij dan
de 100, 800, 1500, 5000 of 10.000 Meter, een der
hordenraces of welke andere hardloopwed
strijd ook. Wanneer hij naast de deelnemers
moest starten en achter hen, ver achter hen,
meeloopen, zou hij een jammerlijk figuur ma
ken en een uitbundig lachsucces worden.
Maar hij denkt er niet aan om mee te loopen,
hij heeft iets anders, iets zeker niet minder
belangrijks te doen.
Hij zal over enkele oogenblikken een seintje
geven, waarop de athleten zullen neerhurken
of, bij de langere afstanden, in vooroverge
bogen houding gaan staan en dan zal hij een
schot lossen, waarop de race is begonnen.
Hij is de starter en hij is een groot man.
Zijn naam is Miller, de naam van een be
roemdheid in athletische kringen over de ge-
heele wereld. Wanneer u te Amsterdam in 1928
de hardloopnummers hebt bijgewoond, hebt
u hem wellicht niet opgemerkt, maar u hebt
hem zeker gezien. Over dezen Franz Miller
willen wij het een en ander vertellen.
Miller is een Duitscher
hoe Engelsche klank
zijn naam ook moge
hebben. Hij is geboor
tig uit München en
deed daar in zijn jon
gere jaren met ijver en
toewijding, maar zon
der buitengewoon suc
ces, aan athletiek.
Er kwam een oogen
blik, dat de jaren hem
waarschuwden, dat het
met zijn loopbaan van
actief athleet gedaan
raakte. Zijn liefde voor
de athletiek was ech
ter zoo groot, dat hij
altijd op a,lle oefen
avonden van zijn club
bleef komen en daar
goede diensten bewees
door zijn clubgenooten,
die het nog in de bee
nen hadden, de start-
commando's te geven.
Jarenlang vervulde hij
dit zeker niet altijd
dankbare baantje, tot
de athletiekleiders van
zijn vaderland hem op
merkten en van zijn diensten, eerst voor kleine,
later voor grootere, tenslotte voor kampioen
schapswedstrijden gebruik maakten. Hij toon
de zich daarbij zoo voortdurend beter voor
zijn taak berekend, dat het Duitsche Olym
pisch Comité Miller in 1928 als starter in de
loopwedstrijden aanbeval voor de Spelen te
Amsterdam.
Met de illusie, dat hem misschien het star
ten van enkele gemakkelijke en minder be
langrijke races zou worden opgedragen, ver
scheen Miller in ons Olympisch Stadion en
meldde zich bij de leiders. Hij was volkomen
tevreden, toen hem het starten van de 1500
Meter en lange afstanden werd opgedragen.
Startfouten bij deze afstanden tellen niet zoo
zwaar als bij de 100, 200 Meter enz. De starter
speelt dus ook niet zulk een gewichtigen rol.
Men kent Franz Miller buiten Duitschland
nog niet en men wenscht geen risico's te
nemen.
Tóch wordt, nog voor den aanvang der races
besloten, hem verantwoordelijker werk op te
dragen. Hij zal o.a. de 110 Meter horden, den
4 x 100 Meter estafette der dames, de 800 Meter
mogen tsarten, naast een paar langere afstan
den. Hij is derde in rangorde der starters.
Zijn eerste werk waren de acht series der
800 Meter en hij verrichtte zijn taak, zonder
dat er een enkele foutieve start bij was. Dit
kan tot op zekere hoogte in het credit van de
loopers geschreven worden, maar het is zeker
niet minder een gevolg van de houding en het
optreden van den starter, die erin slaagt de
buitengewone nervositeit die oorzaak is, dat de
loopers fouten aan den start maken te be-
heerschen door zijn persoonlijkheid. Dit eerste
succes is niet onopgemerkt gebleven en het
gevolg is, dat nog denzelfden avond wordt be
sloten, dat de Engelsche starter Moir en de
Amerikaan Taylor zullen moeten plaatsmaken
voor Miller, die verder alle races zal starten.
Dat was het veni vidi vici van Franz Miller
te Amsterdam en hij heeft zich daar zoo uit
stekend van zijn moeilijke en verantwoorde
lijke taak gekweten, dat ook op de Spelen te
Los Angeles alle loopnummers door hem ge
start werden, dat hem dezelfde taak voor Ber
lijn is opgedragen, kortom dat Miller de star
ter aller afstanden is geworden.
Een starten bij dergelijke wedstrijden is een
uiterst moeilijk ambt. Naast de uiterste ze-
nupwachtigheid en prikkelbaarheid der loo
pers moet de starter een volmaakte rust en
zelfbeheersching demonstreeren, op zichzelf
een moeilijke opgaaf, als zoovele tienduizen
den gespannen toezien en er een doodsche
stilte is gevallen. Hij moet het juiste oogenbilk
kiezen, om de loopers in hun startholen te la
ten knielen, hen kalmeerend een paar woor
den toevoegen, hun vertrouwen volledig win
nen. En als hij den arm heeft opgeheven en
het schot heeft gelost, moet hij alle deelnemers
tegelijk zien en onmiddellijk kunnen consta-
teeren of niet een van hen een tiende secon
de (die zwaar telt in de 100 Meter) heeft ge
snoept, door een te vroege start. Dan moet
onmiddellijk zijn pistool weer knallen, om de
loopers terug te roepen. Hij moet den zondaar
op zijn fout wijzen en hem daarbij tegelijk op
zijn gemak zetten, kortom hij moet alle
kleinste trucjes en hebbèlijkheidjes, die ooit
een looper heeft uitgedacht of over zich zien
komen, kennen, zijn autoriteit onvoorwaarde
lijk doen gelden en een groot menschenken-
ner zijn.
Een starter, zelfs een in den volmaakten
vorm zooals Franz Miller, heeft geen kans
meer, ooit een snelheidsrecord op zijn naam
te krijgen. Maar hij is zeker niet de laatste,
die het mogelijk maakt, dat er records worden
verbeterd. Een looper heeft zenuwspanning
noodig, om zijn prestatie tot het hoogste op te
voeren, maar zenuwoverspanning is fataal
voor zijn kunnen. De starter moet er het zijne
aan doen dat de grens tusschen deze geestes
toestanden gehandhaafd blijft. Nog nimmer
heeft een starter dit zoo goed weten klaar te
spelen als de Duitscher Franz Miller en op de
Olympische Spelen te Berlijn zal hij een der
gewichtigste, zij het minst toegejuichte
sportsmen in het atnletiekstadion zijn.
9
