Tandheelkundig
Instituut
GEHEEL GEBIT
DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1936
Ernstige brand te Nijmegen.
Expeditie- en douaneloods
verwoest.
Hollandsche boeren naar Iran?
Mogelijkheden onderzocht.
Weifelen op den weg is
gevaarlijk.
Haven van Enschedé geopend.
Bank te Enkhuizen sluit haar
loketten.
.RIJKSSTRAATWEG 16
Uit den Spaanschen Broederkrijg
Trein grijpt boerenkar.
Munster krijgt een nieuw
vliegveld.
Woning van hoofdonderwijzer
leeggedragen.
Oprichting van borgstellings
fondsen.
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1886.
Twee jongemannen verdronken
Bij het zinken van een motor
schuit.
Wederom een zwendelbank
ontdekt.
Groote schade aangericht.
Woensdagavond omstreeks zes uur is
door onbekende oorzaak een ernstige
brand uitgebroken in de groote plaat
ijzeren opslagplaats van de expeditie
firma Felderhoff en Co. aan de Nieuwe
Haven te Nijmegen.
Het vuur, dat vermoedelijk in het kantoor
lokaal ontstaan is, greep met groote snelheid
om zich heen en de geheel gevulde loods, die
een oppervlakte had van 25 bij 15 meter,
brandde uit. Groote voorraden houtpulp, vee
voeder, duizenden kilogrammen cement, een
groote partij stalen staven en honderden
mandflesschen zoutzuur werden verwoest. De
zich achter de loods bevindende houten op
slagplaats van de douane, waar vele goederen
ter inklaring lagen opgeslagen, werd eveneens
een prooi der vlammen. De schade die 'in de
tienduizenden guldens loopt, wordt door ver
zekering gedekt.
De brandweer was met volledig materiaal
uitgerukt doch aan blusschen van het vuur
viel niet te denken. De plaatijzeren loods
werd witgloeiend en trok geheel krom. Tegen
half acht was het gevaar voor uitbreiding
voorkomen en kon tot de nablussching wor
den overgegaan, waarmede nog verscheidene
uren gemoeid waren. Ook de administratie
van het expeditiebedrijf is verloren gegaan.
Het terrein waar de brand hoedde, grenst
aan de opslagplaatsen der Nederlandsche
Spoorwegen, doch het overslaan van het vuur
kon daarheen worden voorkomen. Het vlam
menspel trok duizenden kijkers, die door de
politie op een flinken afstand werden ge
houden. Doordat in verband met 't uitleggen
van het slangenmateriaal den Weurtsche weg
moest worden afgezet, ontstond een gewel
dige verkeersopstopping. Het terrein van de
brand was vrijwel onbegaanbaar, doordat de
zoutzuurflesschen waren gesprongen en deze
gevaarlijke en scherpe vloeistof den grond
overstroomde. Een stootblok van de Spoor
wegen waartegen twee tankwagens waren ge
plaatst-, vatte vlam. Deze waren evenwel
ledig, zoodat de brandweer, na het vuur in die
omgeving te hebben gedoofd, daaraan geen
verdere aandacht behoefde te schenken.
NIEUWE RIJKSWEG VAN NAALDWIJK
NAAR MAASSLUIS
De nieuwe rijksweg van Naaldwijk naar
Maassluis, welke voor de verbinding van het
Westland met MaassluisVlaardingenSchie
dam en Rotterdam van zeer groot belang is,
zal Zaterdagmiddag 29 Augustus a.s. voor het
verkeer worden opengesteld.
ONGEVAL MET DOODELIJKEN AFLOOP.
De motorrijder B. C. Spanhak kwam in de
Willem de Clercqstraat te Hengelo te vallen.
Hij werd een aantal meters door zijn motor
meegesleurd en ernstig gewond. In het alge
meen ziekenhuis is de man aan zijn verwon
dingen overleden.
Nieuwe perspectieven voor onzen handel.
Over enkele dagen zal dr. Raphael Agha
baboff, een vooraanstaand advocaat in Tehe
ran, de hoofdstad van Iran, ons land verla
ten, waar hij ongeveer anderhalve maand
heeft doorgebracht.
Het doel van het verblijf van den Perzi-
schen rechtsgeleerde in ons land was twee
ledig. In de eerste plaats heeft hij aan de
Academie voor Internationaal Recht in Den
Haag cursussen gevolgd ten einde zijn stu
die van het internationaal recht te coimple-
teeren en in de tweede plaats heeft Dr.
Aghababoff, in opdracht van verschillende
Iraansche commercieele ondernemingen, een
onderzoek ingesteld naar een toenadering op
handelsgebied tusschen Iran en Nederland.
Een verslaggever van het Algemeen Ne-
derlandsch Persbureau heeft naar aanlei
ding van het door den Perzischen bezoeker
ingestelde onderzoek in een onderhoud het
een en ander vernomen over de mogelijkhe
den van uitbreiding van onze com-mercieele
belangen met Iran.
In opdracht van grootgrondbezit
ters heeft de Perzische advocaat hier
besprekingen gevoerd voor de aan
schaffing van toestellen voor zui
velbereiding en de mogelijkheden
van emigratie van Hollandsche boe
ren naar Iran besproken.
De onderhandelingen met het Internatio
naal Handelsconsortium in Den Haag heb
ben tot resultaat opgeleverd, dat de heer
Aghababoff thans op de hoogte is van de
kosten aan de aanschaffing van toestellen
voor zuivelbereiding verbonden en van de
condities, waarop Hollandsche boeren ge
neigd zijn op Iraanschen grond te arbeiden.
Een ander punt, dat in dit onderhoud ter
sprake -kwam. was de groote minerale rijk
dom van den Iraanschen bodem. De Holland
sche industrie zou naar de meening van Dr.
Aghababoff zeer goed grondstoffen van Iran
kunnen betrekken inplaats van uit andere
landen.
De regeering stelt thans een onderzoek in
naar een irrigatieplan, dat ongeveer 30 jaar
geleden door een Ned-erlandsch ingenieur is
ontworpen, en waardoor vroeger zeer vrucht
bare terreinen tot een oppervlakte van
2.€00.000 H.A. voor ontginning geschikt ge
maakt zouden worden.
Het spreekt van zelf, zoo voegde dr. Agha
baboff aan deze mede-deeling toe, dat Hol
landsche deskundigen bij de uitvoering van
dit plan voortreffelijker arbeid zouden kun
nen verrichten. Bedoelde terreinen zijn o.a.
te vinden langs de rivier Karun, -die in de
Perzische golf uitmondt. Op last van de hui
dige regeering is een onderzoek naar de bo
demgesteldheid ingesteld, waardoor is komen
vast te staan, dat de verbouw van katoen
van eerste kwaliteit hier zeer goed mogelijk
is Het overige gedeelte van dit terrein ver-
eischt uitgebreide drainage-werken.
„Wie zouden voor dezen arbeid meer aan
gewezen zijn dan de Hollandsche ingenieurs,
die bijvoorbeeld met de -drooglegging van de
Zuiderzee een werk hebben verricht, dat ik
met groote belangstelling en bewondering
heb aanschouwd", merkte tenslotte Dr. Agha
baboff op.
Motorrijder rijdt vier menschen aan.
Op het kruispunt Vo-ndellaanStationsweg
Prins Hendriklaan is Woensdagavond om
streeks negen uur de motorrijder T. uit
Amersfoort op vier personen ingereden, n.l.
op den heer van B. uit Baarn en diens schoon
zuster, die mevrouw van D. uit Amsterdam met
haar zoontje naar den trein brachten. Ge
noemde vier personen passeerden de Prins
Hendriklaan, doch schijnen geweifeld te heb
ben bij het oversteken van den weg, waardoor
de motorfietsrijder in den war werd ge
bracht, hoe het precies gebeurd was, is niet
meer na te gaan. Alle vier personen werden
echter tegen den grond geworpen. Onmiddel
lijk waren de doktoren Astro en Van de Kroon
aanwezig voor het verleenen van de eerste
hulp. Het bleek, dat mevrouw van D. o.a. een
beenkneuzing, haar zoontje een ernstige bloe
dende hoofdwonde en de heer van B. even
eens een beenwonde opgeloopen hadden. Daar
alle drie bovendien over inwendige pijnen
klaagden, werden zij naar het ziekenhuis te
Baarn overgebracht, doch de heer van B. kon
na daar behandeld te zijn, huiswaarts keeren.
De mo'torfietsrijder bleef ongedeerd.
Plechtigheid door minister Van Lidth de Jeude
verricht.
Het is Woensdag een groote dag geweest
voor Enschedé. Na de opening van de ten
toonstelling ,,'t Volle Profijt" werd 's middags
de haven, het eindpunt van de hoofdtak van
het Twente-Rijnkanaal in gebruik genomen.
De autoriteiten en tal van genoodigden ver
trokken per auto naar Hengelo, waar allen
zich aan boord van de salonboot „De Veluwe"
begaven, welke daarna naar Enschedé afvoer.
Toen „De Veluwe" om kwart voor vijf aan
de havenmonding te Enschedé arriveerde
werd de boot stilgelegd en nam burgemeester
Riickert van Enschedé het woord.
Deze wees op het groote belang, hetwelk
Twente heeft bij een goeden waterweg, met
den Rijn en de groote havensteden.
De minister van waterstaat jhr. ir. O. C. A.
van Lidt de Jeude heeft hierna de opening
verricht. Vooraf hield hij een rede, waarin
hij o.m. zeide: Weliswaar is het kanaal Zut-
phenEnschedé bevaarbaar voor schepen
van 1350 ton, doch op den daarmede aanslui-
tenden IJssel kunnen dergelijke groote vaar
tuigen in tijden van geringen afvoer niet vol
afgeladen varen.
De regeering is zich ervan bewust, dat.^en
verbetering noodig is, zal ,,'t Volle Profijt" ge
trokken worden van het thans voltoonde ka
naal.
Niet alleen de beperkte geldmiddelen, doch
ook de vraag, of kanaliseering van den ijssel
niet te verkiezen ware boven een nieuw kanaal
Almenboven-Rijn, heeft tot uitstel geleid.
Dit veel omvattende waterstaatkundige pro
bleem is thans in studie en ik hoop, dat bin
nen afzienbaren tijd daarvoor de juiste op
lossing kan worden gevonden. Doch hetgeen
nog te wenscben blijft, behoeft onze vreugde
over hetgeen verkregen werd, niet te tempe
ren.
De grootsche stijl, waarin gedurende de
laatste jaren hier te lande openbare werken
zijn tot stand gebracht, wekken niet den
schijn, alsof dit een vanzelfsprekend ver
schijnsel is, doch men beseffe dat dit een ver
eende krachtsinspanning vordert, die zware
lasten op de gemeenschap legt.
Hoe zwaarder de inspanning om het be
geerde goed te krijgen, hoe meer de waarde
van het verkregen goed beseft wordt.
In dezen gedachtengang verklaar ik mij
gaarne bereid, de haven van Enschedé te
openen, met den wensch, dat deze opening de
voorbode moge zijp van toestroomende wel
vaart naar de stad Enschedé, door wederople
ving van handel en industrie, die het aloude
Anencedhe uit de 11 eeuw hebben groot ge
maakt.
Terwijl het muziekkorps op den wal het
Wilhelmus inzette voer de boot verder en
doorbrak het voor de haven gespannen lint: de
haven van Enschedé en tevens de hoofdtak
van het Twente Rijnkanaal was geopend. Tal
van versierde kano's kwam op zij van de sa
lonboot welke aan de ka-de meerde. In de ha
ven waren alle schepen gepavoiseerd. Na de
aankomst van ,,De Veluwe" werd begonnen
met het lossen en laden van katoen volgens
de oude, historische manier en op de meest
moderne wijze.
ARBEIDER DOOR RANGEERENDEN TREIN
GEDOOD.
In den nacht van Dinsdag op Woensdag wil
de, op het stationsemplacement te Eindhoven
cje 49-jarige spoorwegarbeider C. Kouwenberg
eenige papieren overbrengen van de goederen
loods naar het stationsgebouw. Bij het over
steken van de rails werd hij door een rangee
renden goederentrein gegrepen en op slag
gedood. Het slachttoffer laat een vrouw en
vier kinderen achter.
De wed. S. Lakeman en Zoon's Bank te
Enkhuizen heeft haar loketten gesloten en
zich genoodzaakt gezien bij de rechtbank te
Alkmaar surséance van betaling aan te vra
gen. Ofschoon in de onlangs goedgekeurde ba
lans naast een kapitaal van 500.000 en een
statutaire reserve van 400.000 nog een re
serve van een millioen beschikbaar bleef,
achtte de cliëntèle der bank deze bedragen
niet voldoende en meende dat op de debiteu
ren verliezen zouden kunnen worden geleden,
welke bovengenoemde bedragen niet onbe
langrijk zouden kunnen overtreffen. De bank
had gehoopt, dat men haar de overbrugging
van de moeilijke tijdsomstandigheden, waarin
zoovele harer debiteuren verkeeren, zou heb
ben willen mogelijk maken en heeft al het
mogelijke daartoe gedaan; zoodra echter aan
de bank gebleken was, dat haar pogingen geen
succes zouden hebben, heeft zij gemeend, naar
de directie ons meedeelt, haar liquide midde
len niet te moeten uitbuiten ten bate van hen,
die toevalligerwijze eerder dan anderen bij
haar over hun tegoed zouden willen beschik
ken, terwijl zij ook geen vrijheid vond verder
gelden van haar cliënten in haar bedrijf aan
te nemen. Aldus bleef haar niets anders over
dan surséance van betaling aan te vragen en
zij zal trachten met handhaving van de ge
lijkheid der belangen harer crediteuren elk,
zooveel mogelijk, het zijne te geven. Vermeld
mag nog worden, dat verkoop van effecten
voor eigen rekening der bank niet plaats had,
maar dat credietverleening aan handel, land
bouw en industrie steeds het hoofdbestaan is
geweest. Ongeveer 80 pCt. van de zakenmen-
schen in Enkhuizen zijn bij deze affaire be
trokken en er heerscht in het stadje dan ook
een zeer gedrukte stemming.
HAARLEM-N. TELEF 16 7 2 6
„anaf met garantie, pijn-
loos trekken inbegr.
BESLIST PIJNLOOZE BEHANDELING
Spreekuren alle werkdagen
van 912 en 1—4 uur. Zaterd. 912 uur
Avondspreekuren
Dinsdag, Woensd. en Donderd. v. 79 u.
(Adv. Ingez. Med.)
Alicante in tijd van burgeroorlog.
(Speciale correspondentie.)
Talrijk zijn de radiotoestellen in ons dorp
niet en dat van den burgemseter met zijn
„loudspeaker" direkt vóór aan de dorpsstraat,
heeft altijd al zoowat gegolden als gemeen
goed van de dorpenaren; maar nu, sinds de
burgeroorlog woedt, is 't dit eerst echt gewor
den. Zoo scharen zich dan tegen den avond,
als het werk achter den rug is (weinig werk
in dezen tijd!) des burgervaders getrouwen
in een wij den kring onder de geurende acca-
cia's vóór het huis, om de berichten uit Ma-1
drid te vernemen. Is het een politieke rede,
die er klinkt, dan ziet men hen goedkeurend
knikken alles wat de „hunnen" doen is
prachtig en lofwaardig, alles bij de tegenpar
tij alleen slecht. Ik denk aan de oude hel
dendichten, waar ook alleen heel goed of heel
slecht bestemd. Evenals den vroegeren dich
ters, is dezen menschen het zoeken naar re
denen en oorzaken, het uitpluizen van ge
dachten en gevoelens vreemd. Al ver hoort
men den „loudspeaker" en zoo verlicht het
schemerige lampje boven het huis van ons
waardig gemeentehoofd steeds nieuwe ge
zichten de heele stoelenvoorraad uit de
woning komt telken avond naar buiten en
verder brengen nog velen, om niet te storen,
beleefd en bescheiden, zelf hun stoel mee.
Denkt daarom niet, dat al deze menschen
lang luisteren! Och neen, hun oude zin voor
gezelligheid heeft hen ook thans niet verla
ten en deze is het ook vooral, die de schaar
steeds grooter maakt. De bruine werkhan
den over elkaar gevouwen, zitten boer en
metselaar en visschersman en wenden al
spoedig de gezichten af om niet te laten zien,
dat de natuur ook hier haar rechten laat gel
den. Het aflezen van een eindelooze lijst van
menschen, die grootere of kleinere bedragen
voor het leger gegeven hebben, zooals telken
avond weer geschiedt, kan ook moeilijk langen
tij d boeien. Een enkele, dichterbij wonende
haalt een luien stoel met kussens, ja, zelfs
zijn er, die zich een legerstede op den
grond of in de gang van 's burgemeesters wo
ning inrichten. Het is immers nu ook einde
lijk wat koeler geworden. Toch waagt niemand
het, luid te praten of te lachen, want dat zou
al te openlijk demonstreeren, dat men niet
luistert en anderen kunnen storen. Als er de
eerste maal vrijwilligers gevraagd worden,
komt er beweging in de schare. Angstig
kijkt men naar elkaar en dan naar den bur
gemeester; wie hij aanwijzen zou, die zou niet
kunnen en willen weigeren. Maar hoe dan
met vrouw en kinderen? Met 22, 23 jaar heeft
een Spanjaard, die meestal heel vroeg trouwt,
al een gezin. Moeilijk is de oplossing van het
dringende probleem, waarvoor de mannen
van het dorp worden gesteld. Heel anders is
het, als de Radio bepaalde lichtingen oproept,
zooals het geval was direkt na den militairen
opstand. Dan ijlde men naar huis om het
nieuws aan de zijnen mede te gaan deelen en
het heele dorp was in een oogwenk, niette
genstaande het late uur, in beweging. Want
reeds den volgenden dag moesten de betrok
kenen zich in de stad aanmelden. Maar bui-
teii zulke bijzondere gevallen, wordt het te
genwoordig welhaast steeds laat in den kring
om den loudspreaker en de burgemeesters
vrouw heeft met een bewonderenswaardigen
geest van opoffering reeds sinds langen tijd
van nachtrucht in den waren zin des woords
afstand gedaan. Tot drie, vier uur blijven de
berichten komen, en met Spaansche beleefd
heid sluit zij haar huis niet, zoolang er be
zoekers zijn. Met geheel bijzondere belang
stelling zullen de dorpsmenschen meer en
meer komen luisteren, naarmate er meer van
de hunnen langzamerhand naar de verschil
lende gevechtsfronten zullen zijn uitgerukt
en zij zullen den avond haast niet kunnen af
wachten in zoo spannenden tijd.
De radio had ook gesproken van de haven
van Alicante en zoo ben ik daar weder eens
gaan zien. Er was nu ook een Engelsche ka
nonneerboot de „Beagle" aangekomen en een
groote Fransche torpedojager lag juist in den
haveningang. Dan was er nu een groote krui
ser van de Duitschersf de „Admiraal Scheer",
maar deze lag een stuk buiten de haven met
naast zich een tankschip, terwijl er ook ver
der nog verschillende Duitsche schepen te
zien waren. Sympathiek was weer de Engelsch-
man, die, nu de omstandigheden hem eenmaal
dwingen op de buitengewoon groote belangen
van zijn land in Spanje te komen toezien,
toch tegelijkertijd niet naliet het Spaansche
volk een bewijs van zijn vriendschap te ge
ven en met zijn kanoneerboot een reusach
tig Roode-Kruisschip meezond, de „Maine",
als hulp voor wie van de beide partijen de
hulp maar van noode zou kunnen hebben. Een
heel groot drijvend hospitaal, voortreffelijk
uitgerust met een enormen staf van genees-
heeren en verplegend personeel en verder met
alle hulpmiddelen van de moderne weten
schap. Ik hoorde zeggen, dat het over een
aantal bedden beschikt groot genoeg om de
zieken van een heele stad op te nemen. Dat de
Spanjaarden zulke bezoekers gaarne zien en
men zich beijvert, ze hoffelijk te behandelen,
is waarlijk niet te verwonderen. Een klein
staaltje: er reden juist sproeiwagens over de
kade, waaraan de beide Engelsche schepen
gemeerd lagen, zooals ook verdere schepen
van allerlei nationaliteit. Vóór de Beagle
wandelden eenige Engelsche zeeofficieren op
en neer en nu werd niet alleen door deze wa
gens een strook drooggelaten vóór deze sche
pen, maar ook als de heeren in de buurt van
de wagens kwamen, werd halt gemaakt, om ze
niet lastig te vallen. En de Engelschen groet
ten de menschen om te toonën, dat de hoffe
lijkheid gewaardeerd werd. Onderlinge waar
deering van volkeren ter zee!
Bestuurder ernstig gewond.
Toen de landbouwer W. Lempkes Woensdag
middag met. twee wipkarren den onbewaakten
overweg tusschen Wildervank en Wildervank-
ster Dallen passeerde, naderde juist een trein
uit de richting Wildervank. De eerste kar,
waarop Lampkes gezeten was, kon nog vrij
passeeren, de tweede kar werd door de lo
comotief gegrepen. Door den hevigen schok
werd de voerman van den wagen geslingerd,
als gevolg waarvan hij ernstige inwendige
kneuzingen opliep. Het slachtoffer is naar zijn
woning vervoerd, vermoedelijk is een der rib
ben in een long gedrongen, waardoor levens
gevaar niet uitgesloten is.
Doorverbinding naar Twente.
Naar wij vernemen zal in April a.s. nabij
de stad Munster in Westfalen een nieuw mo
dern geoutilleerd vliegveld officieel geopend
en in gebruik genomen worden.
Het oude vliegveld nabij Munster wordt ge
heel gereserveerd voor militaire doeleinden,
terwijl het zeer ruime nieuwe vliegveld be
stemd zal worden voor de sportvliegerij en
voor de burger luchtvaart. Het ligt in de be
doeling der Duitsche luchtvaart autoriteiten,
Westfalen een goede verbinding met Berlijn
en ook met de groote luchtlijnen naar Zuid-
Duitschland te geven. De Deutsche Lufthansa
heeft toegezegd, een dienst MunsterDort
mund te openen, die aansluit op de diensten
naar Berlijn en ook naar FrankfortMunchen
In Westfalen zelf stelt men bovendien prijs
op een aansluitend luchtverkeer naar Neder
land en is men voornemens te trachten een
dienst tot stand te brengen die Munster ver
bindt met het vliegveld Twente, met eventueel
doorverbinding naar Waalhaven of Schiphol,
en des zomers zelfs via Eelde naar de Duit
sche Waddeneilanden, die zeer vele badgasten
uit Westfalen en het beneden Rijngebied
trekken.
Van Duitsche zijde is men voornemens over
deze eventueele doorverbindingen en in elk ge
val over een kleine luchtlijn tusschen Mun
ster en Twente met de Deutsche Lufthansa en
de K. L. M. in onderhandeling te treden.
Nieuwe inbraak te Zwammerdam.
Nauwelijks is de politie er in geslaagd de
daders van de onlangs gepleegde inbraak in
het huis van den burgemeester van Zwam
merdam achter slot en grendel te zetten, of
opnieuw hebben ongenoode gasten in deze ge
meente hun slag geslagen. Ditmaal in de wo
ning van het hoofd van de bijzondere lagere
school, den heer A. Koster. In den nacht van
Din'sdag op Woensdag hebben zij 'n ruit van
de school ingedrukt, doch daar de school geen
toegang heeft tot de woning van het hoofd,
moest eveneens een ruit van de woonkamer
het ontgelden. In het gelijkstraatsche ge
deelte werd alles doorzocht en een dressoir
werd opengebroken. Merkwaardig genoeg heb
ben de bewoners, die boven slienen. niets van
dit alles gemerkt. De buit bestond uit een
groote partii kleedingstukken. eenige rollen
kleingeld, schoenen, levensmiddelen, limonade
enz In ruil daarvoor hebben de inbrekers een
hoed en een zak met centen, die men buiten
in het gras vond, achtergelaten. Daar tevens
vingerafdrukken zijn gevonden, hoopt de po
litie dat een en ander zal bijdragen tot een
spoedige arrestatie van de daders.
KOE DOET TRAM IN DE SLOOT RIJDEN.
Woensdagmiddag omstreeks vier uur reed
een tram van Oosterwolde naar Steenwiik,
toen onder Nijensleek in de gemeente Vledder
olotseling een koe uit de naast trambaan ge
legen sloot te voorschijn kwam en vlak voor
de tram overstak
Er volgde een geduchte botsing, waarbij de
onvoorzichtige koe het leven liet.
Door den schok ontspoorde de locomotief en
de daarachter volgende nostwagen, welke bei
den in den sloot kantelden. De overige wa
gens bleven on de baan staan. De machinist
kwam er wonder boven wonder ongedeerd af
Het tramverkeer is geheel gestremd. Het
Dersonenvervoer wordt onderhouden door
autobussen van de Nederlandsche tramweg-
maatschappij.
Circulaire aan burgemeesters van grootere
gen «enten.
Het bestuur van de Nederlandsche Vereeni-
ging voor Volkscredietwezen en woekerbestrij
ding, voorzitter prof. mr. dr. G. van den Bergh,
secretaris de heer P. A. van Aggelen, heeft aan
de burgemeesters van een honderdtal grootere
gemeenten een circulaire verzonden betref
fende arbeidersborgstellingsfondsen.
Aanleiding hiertoe is geweest de missive
dd. 9 April 1936, van den minister van Bin-
nenlandsche Zaken, betreffende de opheffing
van het Nationaal Crisis Comité, in welke mis
sive o.m. ook gewezen wordt op borgstellings
fondsen voor den arbeidersstand.
De minister schrijft:
Terwijl bij de borgstellingsfondsen voor den
middenstand op den voorgrond staat de be
vordering van credietverstrekking voor pro
ductieve doeleinden, beoogen de arbeiders
borgstellingsfondsen de verstrekking van con
sumptief crediet, tot aanschaffing van klee
ding, huisraad, betaling van ziektekosten e.d.
mogelijk te maken.
In het bijzonder kan de hulp van deze ar
beidersborgstellingsfondsen bijdragen tot be
strijding van den woeker en van misstanden
van het afbetalingssysteem. Vooral in de groo
tere gemeenten acht ik de oprichting van der
gelijke fondsen gewenscht, waarbij op den
krachtigen moreelen steun van de Nederland
sche Vereeniging voor Volkscredietwezen en
woekerbestrijding mag gerekend worden. Ook
de gemeentebesturen en de instellingen van
weldadigheid zullen er belang bij hebben mede
werking te verleenen bij de oprichting van
arbeidersborgstellingsfondsen, omdat deze de
taak der organen van armenzorg aanmerke
lijk kunnen verlichten".
27 Augustus
Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Bij het wetsontwerp, houdende nadere
bepalingen betreffende den accijns op
de suiker, werd door de heeren Blijden-
stein en Insinger aangedrongen op al-
geheele afschaffing van den accijns,
waarin zij het eenige middel zagen om
de suikermarkt hier te lande te her
stellen.
De heer Wertheim, ofschoon voor de
afschaffing van accijns, was van oordeel
dat het herstel der markt kon verkregen
worden door de koloniale suikers goed-
kooper in den handel te brengen, waar
voor alleen noodig was een betere wijze
van outilleeren en betere gelegenheid
tot expedieeren.
De Minister van Financiën verdedig
de het ontwerp en wees er op dat af
schaffing van den accijns een nadeel
van 8V2 millioen zou ten gevolge hebben,
hetgeen Nederland thans niet zou kun
nen dragen.
Oorzaak van het ongeval onbekend.
Woensdagochtend waren twee land
bouwerszonen, de 20-jarige J. Bakker
J.zn. en de 23-jarige J. Silver L.zn. per
motorschuit van Lutjebroek naar
Grootebroek vertrokken voor het ver
voeren van een lading tulpen. Toen zij
's middags om half vijf nog niet wa
ren teruggekeerd, wekte hun uitblij
ven ongerustheid. De politie trok op
onderzoek uit en vond op de z.g. Tocht,
een breed vaarwater bij Lutjebroek,
het dekzeil en een deel van de lading
aan de oppervlakte drijven, terwijl het
wrak van de boot op den bodem werd
ontdekt. Onmiddellijk begon men te
dreggen en kort na elkaar werden de
lijken van de beide opvarenden opge
haald.
Naar de oorzaak van het gebeurde kan men
slechts gissen. De mogelijkheid is niet uitge
sloten dat de schuft te diep geladen was. De
vader van een der jongemannen had daarvoor
nog gewaarschuwd. Ook is het niet uitgeslo
ten, dat de boot water heeft gemaakt bij het
passeeren van andere vaartuigen. Het kan ook
zijn dat het dekzeil is losgewaaid en dat bij
een poging om dit weer vast te maken, het
vaartuig is gekapseisd. Aangezien het vaar
water dwars door de bouwlanden loopt en aan
de eene zijde wordt begrensd door een spoor
baan is een en ander onopgemerkt gebleven.
In den loop van heden zou de schuit worden
gelicht. Wellicht vindt men dan nog een aan
wijzing omtrent de toedracht van het scheeps
ongeval.
WEER EEN AARDSCHOK TE KOETA
RADJA
KOETA RADJA, 26 Augustus (Aneta) He
dennacht om pl.m. 4.00 uur werd een korte,
doch vrij hevige aardschok geconstateerd. Vele
personen snelden naar buiten, aangezien zij
erger vreesden.
Goede vangst van de Diemer politie.
Na eenige weken speuren is de Diemer poli
tie er in geslaagd, de hand te leggen op den
28-jarigen J. M., wonende te Hilversum, ver
dacht van oplichting. Zijn aanhouding was
gevraagd door den burgemeester van Diemen,
Mr. A. J. de Wolff, op grond van verschillende
bijzonderheden, welke den laatsten tijd be
treffende M.'s handelingen bij de politie be
kend waren geworden.
M. had een advertentie geplaatst, waarin
werd meegedeeld, dat de „Nederlandsche Cre
diet- en Geldverschaffingsbank" in de Loman-
straat te Amsterdam gelden „voor alle doel
einden" beschikbaar had. Het bleek echter
het oude liedje te zijn voor de cliënten van
geld betalen voor „informatiekosten" en als
variant het storten van 25 voor het „openen
van een rekening-courant".
Bij aanhouding van den man bleek deze de
functie van refreinzanger bij een der omroep-
vereenigingen te hebben vervuld. De man
had een salaris van 55 per week, maar
trachtte in de uren, waarin hij niet in het
orkesjt behoefde mede te werken, op minder
geoorloofde wijze zijn inkomen te vergrooten.
Dinsdag is M. voor den substituut-officier
van justitie Mr. J. W. Bosch te Amsterdam
geleid, die, na hem verhoord te hebben, in
arrest liet stellen.
Gebleken is nog, dat Nederlandsche Crediet
en Geldverschaffingsbank, welke zoo korten
tijd aan de Lomanstraat gevestigd was, de
zelfde zwendelaffaire was als de Hollandsche
Crediet- en Geldverschaffingsbank, welke
eerder haar kantoor gevestigd had Ceintuur
baan 254. Zoodra n.l. de termijn naderde,
waarop de in uitzicht gestelde gelden aan
de credietnemers moesten worden uitbetaald,
werd het kantoor-adres veranderd.
Vast staat, dat verschillende personen op
de advertenties gereflecteerd hebben en geld
aan M. hebben afgedragen, in de hoop over
eenige weken het in uitzicht gestelde bedrag
in ontvangst te kunnen nemen. Onder hen
bevindt zich iemand, die een crediet van
2000 had aangevraagd en 150 heeft moeten
storten voor het opnemen van een rekening
courant. Natuurlijk is het bedrag van 2000
aan den aanvrager niet uitbetaald.
In elk geval is door de activiteit van de
Diemer politie een einde gemaakt aan de
praktijken van de Hollandsche of Nederland
sche Crediet- en Geldverschaffingsbank of hoe
M. zijn „kantoor" verder nog gedoopt mag
hebben.
