Monetaire politiek der regeering
goedgekeurd.
DONDERDAG 1 OCTOBER 1936
TWEEDE KAMER
Devaluatie nu geen twistpunt meer.
Verschillende toezeggingen
van Minister Colijn.
Tegen prijsopdrijving.
Gestolen brandkast terug
gevonden.
Uitgevers vergaderen.
Nog een oordeel van Sir Henry
Tweede wegverkeersdag der
K. N. A. C.
Serie inbraken opgehelderd.
Een geslaagde Artis-film.
Een halve eeuw geleden
Uit Haarlem's Dagblad van 1886.
De electrificatie der
spoorwegen.
Monopoliewinsten bij invoer
en restituties bij uitvoer.
Oude prijzen in de textiel
industrie.
Zal het Rijtijdenbesluit
gewijzigd worden?
1. W. Albard» (S.D.A.PJ
DEN HAAG Woensdag.
De Voorzitter had aan zijn bereidwilligheid
inzake het bijeenroepen der Tweede Kamer
om haar gelegenheid te geven tot discussieeren
over de Regeeringsverklaring betreffende de
monetaire politiek en de in verband daar
mede door de Regeering getroffen en te tref
fen maatregelen de voorwaarde verbonden,
dat er niet meer dan één vergadering mee
gemoeid zou zijn. In verband waarmede er
streng per fractie was gerantsoeneerd. De
twee groote fracties mochten 20 minuten ver
bruiken, de middel groote kregen een kwar
tier en de kleintjes 10 minuten.
Van beteekenis voor
de positie der Regee
ring en voor de thans
zoo noodzakelijke eens
gezindheid der natie
was al dadelijk de
mededeeling van den
heer A1 b a r d a, dat
zijn fractie, die tot
dusver niet eenstemmig
dacht over de devalua
tie-kwestie, thans een
stemmig van oordeel
is, dat de beslissing der
Regeering inzake den
gulden noodzakelijk
was. in verband reeds met den val van den
Franschen franc en afgezien zelfs van de po
sitie van den Zwitserschen franc. Het ondanks
alles handhaven van den gouden gulden zou
een economisch débacle hebben beteekend.
Toegegeven werd door den sociaal-demo-
cratischen woordvoerder, dat het zwevend
houden van den gulden, in afwachting van
een internationale stabilisatie van het goud-
peil, het beste is voor het oogenblik. Maar te
lang mag de gulden toch ook weer niet blijven
zweven; want dat zou te veel onzekerheid in
het handelsverkeer beteekenen. En daarom
spoorde de heer Albarda de Regeering aan
om zooveel mogelijk werkzaam te zijn ter be
reiking van een internationale goudbasisrege
ling. Een toekomstverlangen, waarin later
echter de heer Goseling minder fiducie wat
de spoedige verwezenlijking betreft bleek te
hebben dan de leider der S.D.-fractie. In dit
verband drong de heer Albarda er ook nog
op aan, dat in afwachting van de internatio
nale regeling de Regeering met behulp van het
egalisatiefonds in ieder geval de grenzen voor
de schommelingen van den gulden zal vast
stellen.
Teneinde het Rijk zooveel mogelijk te doen
deelen in de winsten, welke allicht met goud
voorraden zijn te maken, prees de heer Albar
da een belasting aan op de waardevermeerde
ring van goudvoorraden en vreemde deviezen.
Verder stonden op het verlanglijstje van
den afgevaardigde het zoo spoedig mogelijk
herstellen van den huurbijslag voor gesteun
de werkloozen; intrekking van de standaard-
loonen voor ex-vakarbeiders; verbetering van
loonen en salarissen van het overheidsperso
neel met de indexcijfers als richtsnoer (een
glijdende schaal?), als wellicht onvermijde
lijke loonsverhoogingen daartoe aanleiding
worden; prijsgeven van de herberekening' der
pensioenen (dus intrekking van het betref
fende wetsontwerp, dat bij de Kamer aan
hangig is); compensatiemaatregelen voor
Indië in verband met prijsstijgingen: maat
regelen teneinde ook de redelijke prijsverhoo-
gingen zoo gering mogelijk te doen zijn, waar
bij de Regeering kon gebruik maken van con-
tingenteeringen, de crisisheffingen en de
maatregelen inzake de agrarische producten;
een ingrijpende herziening van de landbouw
crisismaatregelen teneinde de prijzen der
binnenlandsche producten laag te houden.
't Behoeft niet al te
zeer te verwonderen,
dat de woordvoerder
der katholieke frac
tie de heer Gose
ling, het niet al te
zeer bleek te betreu
ren, dat, zooals hij
't uitdrukte, voor of
tegen devaluatie geen
probleem meer is,
nu de Regeering
moeten overgaan
„muntcorrectie".
van verstandig
practisch inzicht
beleid getuigde
Dr. 8. E. D. Bierem*
<V.B).
bereidheid om
het
verleden maar zooveel mogelijk te ver
geten, en het oog gericht te houden op
de toekomst, nu het allerminst gaat om
munttechnische aangelegenheid alleen,
maar veel méér om de economische en so
ciale richting van de nieuwe omstandighe
den. Welke omstandigheden geen reden ge
ven tot juichen, maar toch ook niet tot wan
hoop; welke omstandigheden geloof en ver
trouwen vooral noodig maken, teneinde er
een bewust gebruik van te kunnen maken
ter versterking van de economische positie
van ons land naar binnen en naar buiten in
SCHIETWAPENS IN KINDERHANDEN.
In het grensplaatsje Breyd, bij Venlo, heeft
de 13-jarige zoon van de familie R., die met
een revolver speelde, het wapen tegen zijn
hoofd gezet. Het wapen was geladen, zoodat
het schot afging. In zorgwekkenden toestand
is de knaap naar het ziekenhuis gebracht,
waar hij kort na aankomst is overleden.
NEDERLANDER IN BELGIë VEROORDEELD.
Het Hof van gezworenen te Luik heeft gis
teren vonnis geveld in de zaak van den Neder
lander K. uit Volder bij Maastricht, die te
Haccourt in de omstreken van Luik een oude
vrouw had vermoord, om haar te kunnen be
stelen, waarbij hij 45 francs had buitgemaakt.
K. werd tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld.
GIROVERKEER MET ZWITSERLAND
GESTAAKT.
De directeur van den postcheque- en giro
dienst brengt ter kennis van belanghebben
den, dat op verzoek van de Zwitsersche post
administratie het internationale post-giro-
verkeer tusschen Nederland en Zwitserland
tot nader bericht is gestaakt.
Opdrachten tot het doen van overschrij
vingen naar Zwitsersche postrekeningen kun
nen tot nader bericht derhalve niet worden
behandeld.
Mr. C. M. J. F. Goselinf
(R.K. Staatsp.)
i het belang van alle takken van ons volks
bestaan.
En het spreekt vanzelf, dat de heer Gose
ling hier zeer nadrukkelijk wees op de nood
zakelijkheid en de mogelijkheid van een wer
kelijke ordening ter vervanging, van de ge
wrongen overheidsbemoeiing', waarmede tot
nu toe werd gemanoeuvreerd.
Voorts kwam ook de heer Goseling met
eenige speciale wensehen en adviezen. Hij
vroeg o.m. .hij was over het geheel zeer
slecht te volgen, zoodat we allicht wat zullen
overslaan behoorlijke medezeggenschap
van de Ministers van Landbouw en van Han
del, in het beheer van het egalisatiefonds
(natuurlijk ter behartiging van de belangen
van de verschillende takken van volkswel
vaart) intrekking' van de huurbijslagver-
mindering; maatregelen door middel van de
goudclausule ter voorkoming van faillisse
menten, vooral van middenstanders en boe
ren; behalve verlenging van de crisispacht
wet ook regeling van den landelijken eigen
dom.
Minder edelmoedig dan de heer Goseling,
die het verleden wilde vergeten, was de heer
Westerman, die het gewenscht vond een
uitzonderlijk standpunt in te nemen. Hij
meende dat het thans gevolgde beleid der
Regeering eenvoudig een voortzetting is van
het tot dusver gevolgde, dat gekenmerkt zou
zijn door gemis aan een vaste lijn.
De heer Vervoorn vond voor zijn motie,
vragende om maatregelen teneinde den
landbouw een behoorlijke prijsstijging te ver
zekeren van niemand ondersteuning.
En nu we het toch over moties hebben,
memoreeren we en passant, dat de heer D e
Visser een motie van afkeuring van het
Regeeringsbeleid niet voldoende ondersteund
kreeg, doch wel voldoende ondersteuing vond
voor een waarschijnlijk overbodige motie be
treffende intrekking van den huurbijslag.
Heel veel nieuws kon na dit alles niet
meer worden aangevoerd.
De Liberale heer B i e r e m a bleek ook
blij, dat de devaluatiekwestie van de baan
is. Hij drong er op aan, dat de Regeering
een bepaald koerspunt in het oog zal hou
den voor het in werking stellen van het ega
lisatiefonds; hij bleek wel weer wat meer
optimistisch op het stuk der mogelijkheid
van internationale stabilisatie dan de heer
Goseling; en hij vond het gewenscht te
waarschuwen tegen opdrijving van produc
tiekosten, welke het gevolg zou kunnen zijn
van sommige der aanbevolen speciale maat
regelen.
Ten aanzien van die
en andere speciale
maatregelen wilde de
heer Schouten
eerst afgewacht zien
hoe verder de om
standigheden zich zu1
len ontwikkelen.
De heer Joeke?
beval op zijn beurt de
belangen der minst
draagkrachtigen in
de bijzondere aan
dacht der Regeering
aan; bleek van mee
ning, dat niet onmid
dellijk een streep kan
worden gezet onder de landbouwcrisismaat
regelen en vroeg o.m. een beroepsinstantie
van burgemeesterlij ke maatregelen tegen
prijsopdrijving, bijvoorbeeld bij den presi
dent der rechtbank.
Voordat de Regeering aan het woord kon
komen, pleitte ook de heer v. Houten voor
het ondernemen van groote werken, voor den
landbouw en de werkloozen; betoogde de Ifeer
De Geer, dat er lichtpunten zijn, die hoop
geven op het slagen van de gemeenschappe-
lijken wederopbouw nu de onvermijdelijke
operatie is geschied op de best denkbare wijze
en waarschuwde deze afgevaardigde ertegen
het egalisatiefonds te gebruiken voor het op
voeren van den gulden boven het natuurlijke
peil, met advies om dit fonds alleen, aan te
wenden tegen al te groote schommelingen en
de monipulaties van speculanten. Terwijl de
heer Kersten nog fulmineerde tegen de Re
geering, die z.i. heusch niet had behoeven te
devalueeren, als ze de landtaouwcrisismaatre-
gelen maar niet had genomen, waardoor de
landbouw aan banden werd gelegd, de sociale
wetten maar had opgedoekt en de salarissen
nog maar meer had geknepen.
Verder scheen die heer Arts, voorzoover wij
althans uit zijn betoog konden opvangen de
schuld van alles te geven aan de R.K. Staats
partij en sprak de heer Sneevliet zijn
wantrouwen uit in de plannen en voornemens
der Regeering.
Al om ruim vier uur kon Minister C o 1 ij n
beginnen met zijn zakelijke beantwoording der
redevoeringen, voorzoover die nu beantwoor
ding vorderden.
Wat de detailpunten betreft vernamen we
dat, zoo noodig, uitbreiding zal worden gege
ven aan de crisispachtwet; dat ook in Indië
maatregelen worden genomen tegen prijsop
drijving; dat een beroepsinstantie voor maat
regelen tegen prijsopdrijving zal worden in
gesteld, als de noodzakelijkheid ervan blijken
zal; dat de Regeering verder zal letten op het
geen noodzakelijk mocht worden in verband
met de omstandigheden.
Wat de meer algemeene quaesties aangaat,
wees de minister er nog eens op, dat de gou
den standaard alleen te handhaven is als er
meer landen zijn, die elkaar steunen bij te
grooten uitvoer en niet meer als er practisch
maar één land is, dat zulks doen wil; zooals
met ons land het geval was, toen ook Zwitser
land den gouden standaard losliet. Waarbij
kwam, dat het ook door ons loslaten van den
standaard het eenige middel was om de goud
winsten ten goede te doen komen aan de ge
meenschap en niet aan gouduitvoerders.
Een nieuwe fixatie van de goudvoorraad van
de gulden is thans onmogelijk, omdat alles in
de, geldwereld in wanorde is, zoodat een wet
telijke devaluatie misschien spoedig door een
nieuwe zou moeten worden gevolgd. Er moet
worden gewacht op de natuurlijke depreciatie
van den gulden en op op het herstel van het
evenwicht tusschen kosten en prijs.
Het egalisatiefonds zal vooral moeten die
nen om te voorkomen, dat de koers van den
gulden door speculaties lager wordt dan noo
dig is. En het moet geheim werken wat be
treft het koerspeil, dat men zich denkt voor
definitieve vaststelling, omdat anders de
koers wellicht lager zou worden dan het geval
zal zijn, als men afwacht hoe het beloop zal
zijn. Overigens zal, meende de Minister
niet zoo lang duren voordat een nagenoeg vast
koerspeil zal zijn bereikt.
't Spreekt vanzelf, dat de Regeering graag
zal medewerken aan een internationale sta
bilisatie. Maar het nemen van het initiatief
wil zij aan anderen overlaten.
Wat aangaat de nieuwe economische en
sociale vraagstukken die zich voordoen, ont
hield de Minister zich van positieve mededee-
lingen. lederen morgen vergaderen aan zijn
Departement met hem de Ministers van Finan
cien, van Landbouw, van Handel en van Sociale
Zaken om met elkaar te overiggen wat er ge
daan moet worden in verband met de van
dag tot dag wisselende omstandigheden.
Evenwel vernamen we, dat -het in het plan
der Regeering ligt om op 4 October den huur
bijslag geheel in te trekken, doch daarnaast
door middel van de steunuitkeeringen een
compensatie te verleenen, waardoor de toe
stand van vóór 13 September zal worden
hersteld.
Wat inderdaad een zeer toe te juichen en
hoogelijk te waardeeren maatregel is; waar
van mat temeer erkentelijkheid zal worden
kennis genomen nu de Regeering ook vandaag
met de Contactcommissie zal overleggen over
de standaardloonen en de verbeteringen voor
het platteland en de andere verbeteringen in
de steunregelingen in .ieder geval zullen ge
handhaafd blijven.
Ten aanzien van andere sociale aangelegen
heden wil de Regeering nog afwachten wat
er rneot worden gedaan op het stuk van na
dere voorzieningen in verband met nadeelen,
voortvloeiende uit de devaluatie. Dit geldt met
name voor salarissen, loonen en pensioenen.
En wat de prijs verhoogingen betreft, de
Ministerieele Commissie, die iederen morgen
vergadert zal voor iederen bedrijfstak afzon
derlijk nagaan of en welke prijsverhooging
redelijk is te achten.
Al zal er naar gestreefd worden om de knel
lende banden der Regeeringsbemoeiïng met
het bedrijfsleven zooveel mogelijk losser te
maken en al is er kans dat dit op sommige
punten -zal kunnen geschieden, toch vreest
Minister Colijn, dat op andere punten de be
moeiing toch wel weer grooter zal moeten zijn.
Als antwoord op zijn aanpassing voor orde
ning had de heer Goseling daar niet veel aan.
Nadat Minister Colijn geëindigd was met een
woord van dank aan bet Nederlandsche volk
voor zijn houding in deze dagen, werd de mo
tie-De Visser (huurbijslag) verworpen met 69
tegen 6 stemmen.
Alleen de Communisten en de heeren Snee
vliet, van Houten en Arts stemden voor.
Bij de politie te Amsterdam en Rotterdam
zijn reeds speciale afdeelingen in het leven
geroepen welke klachten omtrent prijsopdrij
ving hebben te onderzoeken en de naleving
van de bepalingen van de wet tot het tegen
gaan van prijsopdrijving te verzekeren. Te
gen overtreders wordt streng opgetreden.
Een der daders tevens gearresteerd.
In samenwerking met de Hilversumsche
recherche is de Larensche politie er in ge
slaagd, de hand te leggen op een der da
ders van de geruchtmakende inbraak bij
den heer Z. van de B. te Laren, waar eenige
weken geleden de brandkast werd wegge
sleept.
De politie heeft een inval gedaan in ver
schillende perceelen te Hilversum en daarbij
drie personen gearresteerd. Een der gearres
teerden, de 2'3-jarige recidivist M. de J. be
kende tenslotte, met een kameraad de in
braak te hebben gepleegd. Zij hadden de
brandkast op een auto gezet en in de woning
van de J. open gbroken. Toen deze niets an
ders bleek te bevatten dan geldsmaardige pa
pieren op naam, hebben zij d'e brandkast
weer op de auto gezet en bij de Hakkelaars-
brug onder Muiden in het water geworpen.
Woensdagmorgen is de kast daar opgevischt
en de inhoud bleek geheel intact te zijn.
De hoofddader is op het moment, dat de
rechercheurs een inval deden in het perceel
aan den Zeedijk, te Amsterdam, waar de man
verblijf hield, ontvlucht en na een sensa-
tioneelen tocht over de daken ontsnapt.
Deze, een 25-jarig jongmensch, die aan de
politie welbekend is, hoorde de recher
cheurs in den nacht van Dinsdag op Woens
dag naderen en onmiddellijk nam hij een
ren naar den zolder. Hij wist door een raam
in den dakgoot te klimmen en in de duister
nis via de daken aan de politie te ontsnappen.
Wel werden nog eenige waarschuwings
schoten door de rechercheurs gelost, doch
de man verdween en is ook momenteel nog
voortvluchtig.
De politie wist, dat het jongmensch ge
vaarlijk was en daarom wenschte men hem
van zijn bed te lichten. Bij een onderzoek
in de kamer, waar hij vertoefd had, is dan
ook een revolver, met scherpe patronen ge
laden, gevonden.
Het onderzoek naar den gevluchten jon
geman wordt voortgezet. Men vermoed, dat
door zijn aanhouding nog vele Gooische in
braken zullen worden opgehelderd.
„Op den goeden weg."
Een redacteur van het Algemeen Neder-
landsch Persbureau kwam tengevolge van
bijzondere omstandigheden in contact met
Sir Henry Deterding en heeft van deze ge
legenheid gebruik gemaakt diens oordeel te
vragen over de monetaire maatregelen der
regeering.
„U behoeft mij eigenlijk niets te vragen"
aldus Sir Henry. „De heer Colijn heeft dui
delijk zijn meening gezegd en u kunt er zelf
logische gevolgtrekking uit maken.
Volkomen terecht heeft minister Colijn er
den nadruk op gelegd, dat wij onmogelijk
alleen den strijd konden volhouden, nadat
Zwitserland de sterkste van de twee over
geblevenen die nog 't goudblok vormden
dit ook verlaten had.
Ik juich dezen gang van zaken toe. Dat de
gulden niet onmiddellijk gedevalueerd is, be
grijp ik volkomen. Men kan niet verwachten
dat dergelijke belangrijke beslissingen in en
kele uren of dagen genomen worden. Laat
men rustig de ontwikkeling der dingen af
wachten.
Dit staat vast; Nederland is nu weer een
land geworden, dat midden in de werkelijk
heid staat. Natuurlijk zijn wij er nog niet,
maar voor de toekomst van ons land zijn wij
op den goeden weg.
SLACHTOFFERS VAN DARMZIEKTE.
Eenigen tijd geleden zijn eenige personen
te Ambt-Hardenberg lijdende geweest aan
een darmziekte, die wordt aangeduid als de
Indische ziekte. Toen zijn eenige slachtoffers
gestorven, terwijl ook nu, nu de ziekte weder
om is geconstateerd, reeds een doode is te
betreuren. Enkele patiënten zijn overgbracht
naar het ziekenhuis te Zwolle.
Hier en daar zijn lichtpunten te
constateeren.
De Nederlandsche Uitgeversbond hield
Woensdag zijn 135e algemeene vergadering
in den Dierentuin te 's Gravenhage, onder
leiding van zijn voorzitter, den heer I. Noot
hoven van Goor.
In zijn openingswoord memoreerde de
voorzitter het heuglijke feit van de verloving
van prinses Juliana.
Voorts zeide de voorzitter onder meer het
volgende.
Het is alsof met de boodschap van H.M.
de Koningin van de verloving onzer prinses
een golf van optimisme over ons land is ge
komen. Zoo heeft mr. W. L. baron de Vos
van Steenwijk bij de opening van de Eerste
Kamer gezegd; „het is heerlijk in Nederland
te wonen".
Met deze overtuiging in ons, staan ook
wij vanzelf open voor een optimistischer op
vatting. En moet een uitgever niet voor alles
optimist zijn?
Toch is hei niet altijd gemakkelijk ons op
timisme te bewaren, zooals in 1934, toen,
door een vrij onverwachte spellingwijziging
belangrijke voorraden waardeloos werden.
Met groote financieele opofferingen en
energie hebben de uitgevers, in het bijzonder
de school- en kinderboekuitgevers, getracht,
zich aan dezen nieuwen toestand aan te pas
sen, doch hoe werden wij nu dit jaar veront
rust door de berichten, dat opnieuw een
spellingwijziging' op handen was. Het stemt
echter tot dankbaarheid, dat ditmaal het
advies van onzen bond door den minister van
onderwijs werd ingewonnen en dat wel dege
lijk met onze groote economische bezwaren
werd rekening gehouden. Later wij hopen,
dat op dit terrein eindelijk rust intreedt,
opdat wij ongestoord verder kunnen werken.
Gelukkig zijn er enkele teekenen, dat er
hier en daar in ons vak opleving valt te
constateeren, ondanks de groote bezuinigin
gen, welke alom zijn en worden ingevoerd. Een
steeds toenemend euvel echter is het over
nemen van gebruikte schoolboeken. Het is mij
aldus spr. een raadsel, dat van hooger-
hand deze boekenbeurzen zoo gesteund wor
den.
Nog steeds wordt geklaagd over overpro
ductie en van deze plaats wil ik er dan ook
nogmaals op wijzen, dat selectie en beperking
dringend noodzakelijk zijn.
In den komenden tijd, welke mede door de
monetaire politiek, niet gemakkelijk zal zijn
vertrouw ik, dat door goede verstandhouding
en gemeenschappelijk overleg komende moei
lijkheden overwonnen mogen worden.
In de vacature A. M. E. van Dishoeck in
het bestuur, werd benoemd dr. A. M. H.
Schepman. Als vertegenwoordiger van de
leden in den centralen raad voor vakbelan
gen werd aangewezen de heer Jan Tadema,
als zijn plaatsvervanger de heer J. E. Belin-
fante.
Tot leden van de gemengde commissie uit
leden van de Vereeniging van Letterkundigen
en van den Nederlandschen Uitgeversbond
werdén herbenoemd de heeren Joh. C. Brusse,
D. A. Daamen Sr., en A. M. E. van Dishoeck.
Als penningmeester werd aangewezen de heer
G. Naeff.
Na de vergadering werd een causerie ge
houden door prof. dr. M. F. J. A. Roels, hoog
leeraar in de empirische en toegepaste psy
chologie aan de rijksuniversiteit te Utrecht,
over „reclame".
Opening door minister Van' Lidth de Jeude.
Vertegenwoordigers van de belangrijkste
organisaties uit de Nederlandsche textiel
industrie hebben, in overleg met de regee
ring, besloten, de oude contracten alle tot
oude prijzen uit te leveren, evenals alle loo-
pende orders. Voorts zijn in gemeenschap
pelijk overleg waarborgen geschapen om on
gemotiveerde prijsverhoogingen te voorko
men.
PRINSES JULIANA NIET NAAR ALKMAAR.
Namens Prinses Juliana is aan het be
stuur der 8 October-vereeniging te Alkmaar
medegedeeld, dat H.K.H. tot haar leedwezen
niet in de gelegenheid is de gewaardeerde
uitnoodiging om op 8 October ter gelegen
heid van het 75-jarig bestaan der vereeni
ging, de feesten te Alkmaar bij te wonen, te
aanvaarden.
Gedetineerde legt bekentenis af.
Een groot aantal inbraken die den laat-
sten tijd in de omgeving van Oostzaan, den
lip, Purmerend zijn gepleegd, is thans tot
klaarheid gekomen. Een te Alkmaar in de
strafgevangenis vertoevende poelier W. de B.
die ter zake van diefstal van een groot aan
tal kippen te Uitgeest in voorarrest zit,, heeft
een volledige bekentenis afgelegd van een
gepleegden diefstal van kippen te Oostzaan,
en ruim tien rijwielen te Amsterdam, welke
in Gelderland zijn verkocht, van een inbraak
gepleegd in de Coöperatieve Vereeniging „Ons
Belang" te den Hp, van een diefstal van gan
zen te den lip en van een straatroof gepleegd
op de markt te Purmerend.
Woensdagavond werd in de groote „Ko
ningszaal" van het Koninklijk Zoölogisch
Genootschap „Natura Artis Magistra" te
Amsterdam voor een groot aantal genoodig-
den, waaronder ook eenige wethouders van
Amsterdam, de eerste propaganda film van
„Artis" vertoond. Deze biologische film werd
vervaardigd door den heer A. F. J. Portielje,
wat het ontwerp en tekst-gedeelte betreft,
terwijl de opnamen uitstekend door den heer
H. C. Verkruysen vervaardigd werden.
De vertooning werd met groot enthou
siasme gevolgd en vaak werden beelden en
de geestig mondelinge toelichtingen van den
heer Portielje met applaus beloond. De di
recteur van Artis, de heer Sunier die de film
met een openingswoord introduceerde wees
er op, dat niet alleen de schoonheid van
planten en dieren in Artis zoo bekoorde,
maar dat vooral de gedragingen der beesten,
wanneer men dieper inzicht in kreeg, in
hooge mate interessant waren voorlichting is
hierbij echter noodig en er bestaan plannen
om die voorlichting in de toekomst ruimer
te verstrekken. Ook meerdere artis-films
zullen volgen, wanneer deze eerste arti-film
in den smaak is gevallen.
1 October;
Te dezer stede wordt een adres aan
Z.Exc. den Minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid, voornamelijk bij
de bewoners van de Noordelijke zijde
dezer gemeente, ter teekening rond
gezonden, teneinde zoo spoedig mogelijk
worde voorzien in de onmisbare behoefte
aan geregelde verkeerswegen over den
spoorweg alhier.
Belangrijke opdracht.
Door de Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen te Utrecht, is het bouwen
van 14 onderstations en 21 schakelstations,
voor de electrificatie van de lijnen: Utrecht-
Rotterdam D.P., Gouda-den Haag, Amster
dam-Utrecht, Utrecht-Arnhem en Utrecht-
Eindhoven, omschreven in bestek no. 1691
s.s. gegund aan de firma H. van Heesewijk te
Best voor een bedrag van f 350.000.
In aansluiting aan vorige berichten, wordt
nader medegedeeld, dat de monopoliewinsten
bij invoer en de restituties bij uitvoer behou
dens ondestaande wijzigingen op dezelfde
hoogte zijn gehandhaafd.
In verband met de verlaging van de zet-
meelheffing met f 1, per 100 K.G. zullen
verschillende monopoliewinsten en restitu
ties van zetmelen en daarvan geproduceerde
artikelen met ingang van Maandag 28 Sep
tember j.l. een overeenkomstige wijziging
ondergaan.
Voor leveringscontracten, waarvan ten ge-
noege van de betrokken centrale wordt aan
getoond dat zij zijn afgesloten vóór Zondag
27 September j.l., kan bij uitvoer restitutie
op de oude basis worden verleend, indien
een opgave van bedoelde contracten uiterlijk
Vrijdag 2 October a.s. voor 10 uur 's morgens
aan de betrokken centrale is verstrekt.
N.V. MAATSCHAPPIJ VOOR
TEXTIELONDERNEMINGEN.
AMSTERDAM, 30 September. In de
Woensdag gehouden algemeene vergadering
van houders van gewone en preferente aan
deelen werden de belans en winst- en verlies
rekening per 1 December 1935 overeenkomstig
de voorstellen goedgekeurd en mitsdien tot
uitkeering van de volgende dividenden be
sloten: op de gewone aandeelen 4 pet., op
de preferente aandeelen 4 pet., op de oprich-
tersbewijzen f 24.97, Als commissarissen wer
den herkozen de heeren: Walter Cramer, dr.
F. H. Fentener van Vlissingen, H. W. van
Marle.
De Koninklijke Nederlandsche Automobiel
Club heeft besloten, tijdens de in October
a.s. té organiseeren zesde verkeersvejlig-
heidsweek, evenals het vorige jaar een één-
daagsch congres te houden in het belang van
een veilig wegverkeer en van goede wegen.
Deze tweede wegverkeersdag is vastgesteld
op Dinsdag 27 October en zal worden gehou
den in het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen te 's-Gravenhage, van 1012.30 en
van 13.4517 uur.
Het congres zal worden geopend door den
minister van Waterstaat, jhr. ir. O. C. A.
van Lidth de Jeude, die daarbij in het bij
zonder zal spreken over auto-snelwegen, en
over wegenaanleg en wegenverbetering in
ons land.
Verder zullen nog een aantal inleidende
voordrachten worden gehouden.
Het ligt tenslotte in de bedoeling op dien
dag de prijsuitreiking te doen geschieden
aan de winnaars van de prijsvraag van de
K.N.A.Cwaarbij den besten inzender zal
worden verzocht zijn antwoord bekend te
maken op de vraag; „wat kan gedaan wor
den om alle weggebruikers een goed ver-
keersinzicht te doen krijgen en wat is daar
bij de taak van de overheid?"
Overleg met het bedrijfsleven nog gaande.
De ernstige bezwaren, die bij het afdeelings
onderzoek in de Eerste Kamer tegen de rij-
tijdenwet zijn aangevoerd, hebben de regee
ring aanleiding' gegeven in de memorie van
antwoord haar argumenten voor indiening
van dit ontwerp nog eens op te sommen.
Zij deelt o.a. mede, dat het overleg over
den ontworpen algemeenen maatregel van
bestuur met het bedrijfsleven nog niet be
ëindigd is. Het is niet onwaarschijnlijk, dat
alsnog op verscheiden punten wijziging in
de gedachte regeling zal moeten worden aan
gebracht.
Dat de zoogenaamde heerrijders buiten de
regeling behooren te worden gelaten, ontkent
de regeering, omdat een heerrijder in een
toestand van oververmoeidheid evengoed de
veiligheid van het verkeer in gevaar kan
brengen als een beroepschauffeur.
Van de voorgenomen maatregelen behoeft
geen groote hinder voor het verkeer gevreesd
te worden. Een intensieve controle acht de
regeering niet noodig en trouwens moeilijk
uit te voeren. Wel zal de controle zoo gevoerd
kunnen worden, dat de bestuurders van mo
torrijtuigen tot het inzicht komen, dat het
raadzaam is, de voorgeschreven administra
tie in zake werk- en rusttijden in orde te heb
ben. Het ligt dan ook niet in de bedoeling der
regeering om een groot aantal nieuwe amb
tenaren voor het toezicht op de naleving van
deze wet aan te stellen.
Een belemmering van het nachtelijk ver
voer door motorrijtuigen wordt door de re
geering niet beoogd. Wel ligt het in de be
doeling, een bepaling in het rijtijdenbesluit
op te nemen, welke verbiedt, dat eenzelfde
chauffeur in een tijdperk van twee weken
meer dan zesmaal nachtarbeid verricht. Ook
in de industrie moeten dag- en nachtploeg
wekelijks wisselen.