Thijs IJs krijgt een huisgenoot
De Londensche non-interventie
commissie bijeen.
Herverdeeling der grondstoffen.
ZATERDAG 10 OCTOBER '1936
Verwijten over en weer wegens schending
der afspraken
Op de Russische klachten werd
nog niet ingegaan.
De vlieger Wood terecht.
China.
Anti-Japansch incident te
Hankou verwekt nieuwe
spanning.
Sensationeel proces tegen
Radek en Sokolnikof verwacht
Devaluatie van de kroon vast
gesteld op 16 procent.
Spaansche opstandelingen
melden verdere vorderingen.
Catastrofale overstroomingen
in Brazilië.
Zwaluwen trekken per
vliegtuig!
Bakkers contra handelaren in
Zuidvruchten.
De wenschen der „onbevredigde' staten
Bij de voorgenomen wereldconferentie.
Door Prof. Dr. Elemér Hantos,
vroeger Hongaarsch Staatssecretaris.
ONZE DACELIJKSCHE KINDERVERTELLINC.
De Londensche commissie voor non-inter
ventie inzake Spanje kwam gisteren voor de
vijfde maal bijeen.
De voorzitter, Plymouth, zette uiteen, dat hij
de commissie bijeen heeft geroepen, teneinde
enkele documenten van de Spaansche regee
ring te bespreken, waarin deze er op wijst, dat
het verdrag is geschonden. De Britsche regee
ring is van meening, dat indien de genoemde
feiten juist zijn, deze een schending zijn van
het verdrag van 6 October. Hij legde de docu
menten aan de commissie voor, opdat deze ze
bestudeerde. Overeenkomstig de regels van de
procedure nam de commissie er nota van, dat
de voorzitter deze documenten ter kennis
heeft gebracht van de regeeringen van Duitsch
land, Italië en Portugal, met het verzoek
schriftelijken uitleg te zenden van de feiten,
opdat de commissie dit kan bestudeeren.
De vertegenwoordiger van Italië heeft de
tegen Italië genoemde feiten één voor één met
kracht ontkend en verworpen.
De vertegenwoordiger van Duitschland en
Portugal verklaarden hetzelfde voor zoover
hun regeeringen genoemd werden.
De commissie behandelde vervolgens den
brief, welke de vertegenwoordiger van de
Sovjet Unie heeft gezonden op 6 October
waarin Portugal beschuldigd wordt van over-
trding van het verdrag en waarin wordt voor
gesteld een commissie van onderzoek te zenden
naar de Spaansch-Portugeesche grens. De ver
tegenwoordiger van Portugal verklaarde aan
de bespro'ng van dit punt geen deel te kun
nen nemv.i, zonder instructies van zijn regee'
ring aan wie het genoemde document was
voorgelegd. De Portugeesche vertegenwoordi
ger verliet hierop de vergadering. Te 16 uur
werd de zitting hervat en de voorzitter deelde
mede, dat de vertegenwoordiger van Portugal
hem had verklaard, dat zijn vertrek uit de ver
gadering niet moest worden opgevat, als betee-
kenende, dat zijn regeering zich uit de com-
missie terugtrok. Overeenkomstig de regels
van de procedure zond de voorzittei onmid
dellijk een klacht naar den Portugeeschen ver
tegenwoordiger en de commissie besloot, dat
in afwachting van het antwoord, het voortij
dig zou zijn te spreken over de benoeming
van een enquête-commissie.
De commissie had verder voor zich het
schrijven van den vertegenwoordiger van de
Sovjet Unie van 7 October, waarin deze ver
klaart, dat zijn regeering vreest, dat de toe
stand, welke is ontstaan door de herhaalde
schending van het verdrag, tengevolge heeft,
dat dit verdrag in feite niet bestaat en zijn
regeering zal in geen geval toestaan, dat het
verdrag wordt gewijzigd in een dekmantel,
welke militaire hulp, aan de opstandelingen
verstrekt 'door sommige deelnemers aan het
pact, verbergt.
Hij is derhalve gemachtigd te verklaren
dat, indien de schending van het verdrag
niet onmiddellijk ophouden de Sovjet regee
ring zich bevrijd zal achten van de verplich
tingen, welke uit het verdrag voortvloeien.
Hierop zeide de vertegenwoordiger van
Italië, na een aantal schendingen van het
verdrag door de regeering van de Sovjet Unie
te hebben opgenoemd, dat indien het de be
doeling was van de Sovjet Unie zich te be
vrijden van de verplichtingen van het ver
drag, het te prefereeren zou zijn, als dit niet
geschiedde door te trachten de verantwoor
delijkheid op anderen te werpen door on
gegronde beschuldigingen. De vertegenwoor
diger van Italië protesteerde krachtig tegen
dergelijke methoden van de Sovjet-regeering
en deelde mede, dat zijn regeering weigerde
eenige verantwoordelijkheid te aanvaarden
door een eenzijdige beslissing van een van
de onderteekenaars.
De vertegenwoordiger van Duitschland was
van meening, dat de afgevaardigde van de
Sovjet Unie zich buiten de commissie stelde
door niet de regels van de procedure te vol
gen en dat dit als een zuiver politieke actie
moest worden beschouwd.
In zijn antwoord ontkende de Russische
vertegenwoordiger de oeschuldigingen welke
de Italiaansche vertegenwoordiger had ge
uit en verlangde hij opnieuw, dat maatrege
len zouden worden genomen om schendin
gen, zooals in zijn schrijven genoemd, te
doen eindigen.
Aangezien geen concrete voorstel
len waren gedaan, kon op het Rus
sische schrijven niet worden inge
gaan; enkele leden wenschten na
dere instructies van hun regeerin
gen te vragen.
Ook kwam men overeen dat de
vertegenwoordigers aan hun regee
ringen nadere inlichtingen verzoch
ten inzake de verscheping van wa
pens en oorlogsmateriaal uit havens
van landen welke het verdrag onder
teekenden.
Portugal contra Moskou.
In officieele Portugeesche kringen al
dus Reuter wordt verklaard, dat de Sov
jet regeering teneinde beter Madrid te kun
nen helpen, een ernstige internationaal in
cident tracht te scheppen, om zoo de con
trole-commissie te kunnen verlaten en te
kunnen torpedeeren. Van diplomatiek stand
punt uit gezien tracht Moskou de rol van aan
klager te spelen, teneinde de rol van beklaag
de te vermijden, want Portugal eerbiedigt
nauwkeurig het verdrag, doch is er niet ze
ker van, dat Sovjet-Rusland dit ook doet.
Van politiek standpunt gezien trachten de
Sovjets, die de nederlaag van Madrid voe
len naderen, dit niet uit te leggen door een
falen van hun politie^, doch door schenden
van de verdragen van niet-inmenging.
Dezelfde kringen leggen verder den nadruk
op het noemen van Portugal in de Sovjetnota
en daarom wijst men nogmaals op het com
munistische gevaar ir. Portugal.
De bladen leveren heden eenig commentaar
op de nota van de Sovjet Unie, welke een
Sovjet-manoeuvre tegen Portugal wordt ge
noemd en zij beschuldigen Sovjet Rusland
de regeering te Madrid in groote mate te heb
ben geholpen door het zenden van wapenen
munitie, vliegeniers en technici.
Het A.N.P. meldt uit Tokio, 9 October:
Terwijl de ChineeschJapansche betrek
kingen beter weiden door de directe onder
handelingen tusschen Tsjang Kai Sjek en
Kawagoe te Nanking, wordt een nieuwe span
ning gebracht door het bericht, dat Donder
dag te Hankou een bom is geworpen in een
Japansche winkel. De bom ontplofte gelukkig
niet en de eenige schade was een gebroken
ruit, waardoor de bom werd geworpen. De Ja
pansche politie nam het projectiel in beslag
en concludeerde, dat het een bom is, welke bij
het chineesche leger in gebruik is. De Japan
sche consul-generaal, Usura, heeft onmiddel
lijk geprotesteerd bij de plaatselijke autoritei
ten.
De woordvoerder van de Japansche marine
autoriteiten te Hankou verklaarde, dat de mo
gelijkheid van nieuwe anti-Japansche actie
groot is, doch hij gelooft niet, dat deze kwes
tie schadelijk zal zijn voor de besprekingen,
welke thans te Nanking worden gevoerd.
Volgens berichten uit Moskou heeft de pro
cureur-generaal medegedeeld, dat hij bewij
zen heeft, dat Radek heeft deelgenomen aan
een complot tegen Stalin, dat was georgani
seerd door Zinowjef en Kamenef.
Het proces tegen Radek en den vroegeren
Sovjet-ambassadeur te Londen Sokolnikof, zal
niet minder sensationeel zijn dan het proces
Zinowjef en zijn aanhangers. De acte van be
schuldiging bevestigt, dat- de beklaagden „een
aanslag hebben willen plegen op Stalin: en dat
Sokolnikof de dader hiervan moest- zijn.
Het blad van het R'oode Léger, Krasnaja
Sviesda, schrijft dat de Trotskistische samen
zweerders om het bewind van Stalin te vernie
tigen een verbond gesloten hebben met
Duitschland, waarbij de Oekraïne werd opge
offerd. Naar verluidt heeft Boecharin huisar
rest en zou hij binnenkort worden gearres
teerd in verband met de resultaten van het
jongste politieonderzoek. (StefanB.
Bij regeeringsdecreet is het devaluatie
percentage in Tsjecho Slowakije vastgesteld
op 16 procent. De gouden kroon zal 31.21
milligram goud bevatten.
Driehonderd dooden bij bombardement op
Bilbao?
Met zijn metgezellen van zandbank
opgepikt.
De vlieger Wood en zijn drie met
gezellen zijn, naar Reutea^uit Darwin
verneemt, in veiligheid. «'Zij werden
buiten de kust van Timor opgepikt
door 't Britsche stoomschip .,Nimoda"
dat op weg is naar Durban. Het vlieg
tuig de „Monospar" was op een zand-
hank geland en moest aan zijn lot
worden overgelaten.
LA CORUNA 10 October (Reuter/A. N. P.)
Om een uur vannacht werd een officieel corn-
minuqué per radio bekend gemaakt, waarin
wordt medegedeeld, dat aan de verschillende
fronten weinig bedrijvigheid heeft geheerscht,
aangezien de leiding besloten had, dat de
troepen van het front van Toledo een dag rust
zouden nemen. In den sector van Lavila heeft
een colonne opstandelingen de dorpen San
Juan de la Nava en Barraco bezet. Een laat
binnengekomen en nog niet bevestigd bericht
meldt, dat de opstandelingen Hoyo de Pinares
en El Tiemblo hebben ingenomen, waar zich
de belangrijke waterkeeringen van Alberghe
bevinden, die Madrid van eleetr- °n stroom
voorzien.
Na de bezetting van Sotillo de la Adrada
hebben zestig leden der Guardia Civil, die
overgeloopen waren naar de opstandelingen
verklaard, dat de regeeringscolonne bijna ge
heel vernietigd is. Zij liet 300 dooden op het
slagveld achter en had ruim 1000 gewonden.
De verliezen der opstandelingen zoo deelt
het communique mede bedroegen 15 gewon
den. Tijdens hun terugtocht he' '-en de regee-
ringstroepen rechtsgeoriënteerde personen en
geestelijken terechtgesteld.
Om half twee deelde de radio nog mede, dat
de opstandelingen Las Navas del Marques op
17 K.M. van het Escuriaal hebben bezet. De
luchtstrijdkrachten hebben Malaga, Alicante
en Barcelona gebombardeerd, waar zij belang
rijke schade aanrichtten. Ook Bilbao is gebom
bardeerd. Er zouden ruim 300 dooden zijn ge
vallen. In Santander zijn leden der Guardia
Civil en Guardia de Asalto slaags geraakt met
leden der militie en met communisten. De zui
delijke le°" -ouden zich meester gemaakt
hebben v •^rgro. In Villa Viciosa zijn drie
regeering j tuigen neergeschoten.
Regeeringstroepen winnen terrein
in Oviedo.
Reuter meldt uit Madrid, dat de regeerings-
troepen hun- opmarsch voortzetten te Oviedo
waar in de straten hevige gevechten worden
geleverd. De mijnwerkers hebben het stads
deel San Lazaro bezet. 37 manschappen der
civiele garde vielen tijdens den strijd.
Italianen op het eiland Ibiza?
Uit Madrid: Pedro Ferrer, die er in geslaagd
is van het eiland Ibiza (Pityusen, Midd. Zee)
te vluchten heeft verklaard, dat einde Sep
tember twee Italiaansche torpebootjagers bij
het eiland zijn aangekomen, die geconstateerd
hebben, dat het eiland door de regeeringstroe-
pen was verlaten.
Eenige dagen later arriveerde een Spaansch
koopvaardijschip, geëscorteerd door twee
Italiaansche oorlogsschepen en twee Italiaan
sche watervliegtuigen. Duizend man werden
aan land gezet, van wie 300 soldaten en de
overigen Italianen en „Phalanxisten" .(leden
der Spaansche fascistische partij) warén.
In tegenwoordigheid van graaf Rossi, den
leider der zwarthemden, werd aan de haven
een godsdienstoefening in de open lucht ge
houden. Verscheidene leiders van linksche
partijen, o.m. luitenant Tuelle, werden ge
fusilleerd.
Ruim honderd personen verdronken.
PORTO ALEGRE, 9 October Bij
de overstroomingen tengevolge van
het wassen van de rivier de Guaiba
zijn meer dan 100 personen ver
dronken. (Reuter).
Daad van dierenvrienden.
Gistermiddag zijn op het Italiaansche
vliegveld van Nicolo Lido twee vliegtuigen
uit Weenen en München aangekomen met
ongeveer 100 zwaluwen aan boord die door
vereenigingen van dierenvrienden naar het
zuiden zijn gezonden om de dieren niet te
doen sterven in den koudegolf, welke op het
oogenblik in Beieren en Oostenrijk heerscht.
De dieren zoo vertelt het A..N.P. wer
den in de mildere temperatuur van Italië
onmiddellijk vrijgelaten.
EEN DIERENPARADIJS IN ZWITSERLAND.
Niet alleen Congo of de Vereenigde Staten
kunnen zich verheugen in het bezit van een
Nationaal Park, ook Zwitserland bezit een
stuk ongerepte natuur, waar alleen het dier
heer en meester is.
Dit natuurpark, dat een oppervlakte be
slaat van 140 K.M.2, werd in 1909 gesticht
door de „Zwitsersche Liga voor Natuurmonu
menten". Deze vereeniging telt thans niet
minder dan 40.000 contribueerende leden.
Door den Zwitserschen Bondsraad werd dit
fraaie park in 1914 tot Nationaalpark ver
klaard. Het is op strenge straffen verboden,
op eenige wijze verandering in de natuur te
brengen, het is zelfs verboden een bloem te
plukken. Slechts één enkele en dan nog zeer
korte weg doorsnijdt diet dierenparadijs en
eerst sedert 1925 werd het verkeer ook voor
auto's opengesteld.
De vele reebokken en herten, die nu in dit
reservaat leven, zijn afkomstig uit de zones
van het Italiaansch Oostenrijksche front,
waaruit alle dieren naar de Zwitsersche
grenzenverjaagd werden. Waren er vroeger
rfagenoeg geen - gemzen, thans teltmen er
meer dan 1200. Uit Piemont heeft men boven
dien een paar steenbokken laten overbrengen
die zich thans in belangrijke mate vermenig
vuldigd hebben.
De flora verkeert er in een heerlijken orde-
Ioozen toestand. Planten en bloemen groeien
er, zooals zij in den oertijd gegroeid moeten
hebben en alleen de natuur zorgt ervoor, dat
te oud geworden boomen verdwijnen. De
Zwitsersche flora en fauna bevindt zich in
een heerlijken natuurstaat.
(K.WP.)
Naar ons van de zijde der organisaties van
werkgevers in het bakkersbedrijf wordt me
degedeeld, zijn er ernstige moeilijkheden ge
rezen tusschen hen en de Nederlandsche ver
eeniging voor den handel in gedroogde Zuid
vruchten, specerijen en aanverwante artike
len.
De kwestie komt hierop neer, dat ingevolge
een besluit, genomen door genoemde vereeni
ging in haar algemeene ledenvergadering op
5 October in Krasnapolsky te Amsterdam,
alle loopende contracten ook loco-leveringen
betreffende, zullen worden geannuleerd en
dat nieuwe overeenkomsten slechts zullen
worden aangegaan op verhoogde prijsbasis.
Dit besluit is naar de meening der bakkers
organisaties in flagranten strijd met recht en
Prof. Hantos is de bekende strijder voor
de Midden-Europeesche Tolunie en een
economische toenadering der Donau-
staten. Als een der vooraanstaande
autoriteiten van Centraal Europa op
economisch gebied behandelt hij in dit
artikel het zeer actueele vraagstuk der
grondstoffenver deeling.
De internationale gedachtenwisseling over
het grondstoffenvraagstuk is met het uitbre
ken van den Italiaanseh-Abessynischen oor
log opnieuw begonnen. Reeds de wereldoor
log heeft duidelijk aangetoond wat het bezit
van grondstoffen voor iederen staat betee-
kent, maar pas de laatste Italiaansche veld
tocht heeft bewezen, hoezeer oorlog en vrede
in deze wereld verband houden met produc
tie en verdeeling der grondstoffen. De over
Italië uitgesproken sancties hadden in de
eerste plaats tot doel de olievoorraden van
de wereld buiten het bereik der militaire
aanvallers te houden. Het rechtvaardigheids
gevoel der volken is echter laat ontwaakt,
want het was juist het spook van het grond
stofgebrek, dat dichtbevolkte en grondstof-
arme landen steeds weer tot oorlogszuchtige
handelingen verleidde. Slechts de vrije toe
gang tot de grondstofbronnen der wereld zou
daarin verandering kunnen brengen en te
gelijkertijd het instituut der Volkenbonds
sancties rechtvaardigen en versterken.
Het feit, dat deze opvatting zich weer bij
de leidende staatslieden van Groot-Brittan-
nië doet gelden, is van beslissende beteeke-
nis, daar de rijkdom aan grondstoffen van
het Britsche Imperium de geschikte basis
voor een oplossing van dit economische we
reldvraagstuk vormt. Als eerste is den llden
September 1935 de minister van buitenland-
sche zaken Sir Samuel Hoare in de Volken
bondsvergadering voor een rechtvaardige
verdeeling (free distribution) van de kolo
niale grondstoffen opgekomen en kort ge
leden heeft zijn opvolger Eden den 27sten
Juli 1936 in het Engelsche Lagerhuis ver
klaard, dat zijn regeering bereid is het pro
bleem van den vrijen toegang (free access)
tot onderwerp van een wereldconferentie te
maken en dat de Septemberzitting van den
Volkenbond gelegenheid zou bieden hierover
van gedachten te wisselen.
Het vraagstuk der grondstofvoorziening is
zeer eenvoudig voor die landen, die een aan-
billijkheid. Immers, het is in den handel van
zuidvruchten gebruikelijk, dat de leveranciers
hun voorkoopen van buitenlandsche zuid
vruchten dekken in ponden en dollars. Het
koersverlies, dat eventueel ontstaan zou door
den val van den Nederlandschen gulden, kon
derhalve reeds tijdig zijn opgevangen.' Onder
deze omstandigheden beteekent derhalve an
nuleering der contracten en verloochening
der, prijzen extra winst voor den leverancier
en handelaar. Ook het feit, dat de met nog
volwaardige guldens betaalde voorraden thans
tegen verhoogde prijzen zullen worden ver
kocht, is in strijd met de billijkheid. De bak
kersorganisaties hebben herroeping van het
genomen besluit geëischt.
Wij vernemen nog nader, dat de oppositie
van de Vereeniging voor den handel in ge
droogde Zuidvruchten die zeker de helft van
de leden der vereeniging omvat, gistermiddag
te Amsterdam onder leiding van den heer H.
J. Lieneman van de firma Campen en Co.
vergaderd heeft en heeft besloten, haar prin
cipieel standpunt, dat geen misbruik van de
gewijzigde omstandigheden mag worden ge
maakt, te handhaven, waarbij zij haar belan
gen in handen van het departement van
handel heeft gesteld. De tegenstanders van het
annuleeren der contracten zullen zich in deze
bij de door de regeering te nemen maatrege
len neerleggen.
Intusschen heeft de heer Sillevoldt uit Rot
terdam in verband met deze zaak als lid van
het hoofdbestuur van de Nederlandsche Ver
eeniging voor den handel in gedroogde Zuid
vruchten bedankt en hebben de afdeelings-
bestuurders T. Dethmers, J. S. Hirsch en W.
Kamerling te Amsterdam eveneens hun be
stuursfunctie neergelegd.
De tegenstanders der annuleering der con
tracten zullen op de oude voorwaarden blijven
leveren, waarvoor zij den steun der regeering
hebben ingeroepen.
Thijs heeft al spoedig een besluit genomen: „Ik ga fijn naar
buiten! Alles is daar zoo mooi wit, dat het wel een sprookje lijkt. De
meeste menschen vinden het koud, maar ik noem het alleen wat
frischjes. Weet je wat? Ik loop eens even bij Sim aan om te zien hoe
hij het maakt!"
Vlug doet Thijs zijn das om en ook trekt hij een paar warme hand
schoenen aan, want al heeft hij niet zooveel last van de koude, reken
maar, dat hij aan kouvatten het land heeft!
Even later stapt Thijs al vroolijk fluitend ir de richting van Sim's
huis.
zienlijk deel van datgene, wat zij aan grond
stof noodig hebben, in de onder hun souve-
reinitiet staande gebieden produceeren. Ook
vöor de staten, die arm aan grondstoffen
zijn, bestaat onder normale omstandigheden
geen moeilijkheid bij het betrekken van
grondstoffen, sedert de wereld eerder aan
overvloed dan aan gebrek aan grondstoffen
leidt.
De technische en economische ontwikke
ling heeft het spook van het grondstofgebrek
verjaagd, de wereldproductie schrijdt on
weerstaanbaar voorwaarts. Parallel met deze
ontwikkeling en onder den druk der concur
rentie zijn echter een aantal verbintenissen
der wereldmarktproducenten ontstaan. De
grondstofmonopolies en internationale kar
tels komen voort uit een permanente beïn
vloeding van de markten en staan voor het
meerendeel onder toezicht van die mogend
heden, die ook fiskaal bij hun bestaan be
lang hebben.
Waarover de „onbevredigde" staten nu
klagen, is: le. Dat zij aan de „prijsdicta-
tuur" van de „bevredigden" blootgesteld zijn,
die door middel van kartels, valorisaties,
restricties met de prijzen der grondstoffen
weten te manipuleeren. 2e. Dat de aanschaf
fing van grondstoffen ook in verband met
de valuta niet mogelijk is, tengevolge van
het ontbreken van buitenlandsche betalings
middelen, daar de grondstoffen uit landen
met dure deviezen worden ingevoerd, terwijl
de uitvoer van het afgewerkte fabrikaat naar
financieel zwakke landen, voornamelijk Clea-
ringlanden plaats vindt. Een vergelijk in deze
tegenstellingen zou veel bijdragen tot ver
mindering van de spanning in de wereld
politiek.
De eenvoudigste oplossing zou oogenschijn-
lijk zijn het afstand doen van koloniën aan
de „onverzadigde" mogendheden of het over
dragen van koloniën aan een internationaal
„Treuhander" lichaam. De verschuiving van
koloniaal bezit naar niet-bezittende landen
wordt echter door de Engelsche staatslieden
afgewezen, volgens deze opvatting mag al
leen maar over verdeeling der grondstoffen
gesproken worden en niet over territoriale
vraagstukken. Daardoor worden moeilijke
politieke geschillen uitgeschakeld en de eco
nomische verdeelingsproblemen gemakkelij
ker te behandelen. Ook zou de bevrediging
der koloniale eischen geen oplossing van de
grondstoffenkwestie beteekenen, daar dit
vraagstuk absoluut niet een zuiver koloniaal
karakter draagt. Want slechts caoutchouc,
tin, fosfaten en plantaardige oliën zijn ko
loniale producten, het overwegende deel der
noodzakelijke grondstoffen, zooals katoen,
wol, zijde, steenkool, petroleum, Ijzer, hout,
cement, goud, zilver, koper, nikkel komt
grootendeels uit gebieden van souvereine
staten.
De huidige grondstoffenbalans der wereld
wijst aan, dat de beide Angelsaksische wereld
mogendheden, het Britsche Imperium en de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika, teza
men niet alleen haar behoeften volkomen
kunnen bevredigen, maar dat zij bovendien
het gebrek aan grondstoffen van talrijke
andere landen zouden kunnen opheffen. Op
grooten afstand volgen na hen Frankrijk en
Nederland, Deze beide landen hebben hun
rijkdom aan grondstoffen voornamelijk in
de koloniën. Op de vijfde plaats volgt Sovjet-
Rusland, dat zich in een soortgelijke gun
stige positie als de Vereenigde Staten be
vindt, omdat het zijn grondstoffen in eigen
land heeft. Ook België, Portugal en Spanje
hebben voldoende koloniaal bezit, maar daar
entegen zijn er twee dozijn onafhankelijke
staten, die in het geheel geen of een te ge
ringe grondstoffenbasis bezitten. Tot de „on-
bevredigden" behooren in de eerste plaats
Duitschland, Italië en Japan. De twee laatst
genoemde landen hebben zich door eigen
machtig optreden van grondstofbronnen
verzekerd, terwijl Duitschland tracht zich
door kunstmatige grondstoffen onafhanke
lijk van de wereldmarkt te maken. De groote
meerderheid der staten kan dezen weg ech
ter niet volgen, zoodat voor hen een andere
oplossing van het grondstoffenprobleem ge
vonden moet worden.
Een overzicht van de wereldproductie der
belangrijkste grondstoffen voor het jaar 1935
toont voor de beide Angelsaksische wereld-
mogendheden de volgende cijfers aan: tarwe
35.7 pet., mais 60.9 pet., cacao 55.2 pet., copra
59.6 pet., katoen 66.2 pet., wol 63.1 pet. jute
99.5 pet., gummi 58 pet., steenkool 60.7 pet.,
aardolie 61.9 pet., ijzererts 32.1 pet., koper
47.6 pet., nikkel 94.5 pet., tin 43.1 pet., lood
69 pet., zink 46.6 pet., mangaanertsen 901
pet., goud 70.6 pet. Bij talrijke andere grond
stoffen bezitten de beide staten procentsge-
wijs weliswaar een geringer aandeel, in ieder
geval zijn ze er nog in die mate bij geïnte
resseerd, dat export mogelijk is. Naar het
Britsche rijk heeft met uitzondering van
aardolie en katoen, geen belangrijke uitvoer
van grondstoffen plaats, de Vereenigde Sta
ten hebben slechts gebrek aan tin, nikkel en
gummi. De wederzijdsche aanvulling van
deze waren zou de beide mogendheden van
den grondstoffeninvoer uit andere landen
onafhankelijk maken en hen in staat stellen
de grondstoffenpolitiek der wereld te decre-
teeren.
De oplossing van het grondstoffenvraag
stuk hangt daarom in de eerste plaats af
van de samenwerking en het gemeenschap
pelijke optreden van deze beide staten. De
overige wereld kan een moreelen eisch op
hen laten gelden, omdat het de Amerikaan-
sche toltarieven en de verdragen van Ottawa
waren, die vele deuren dichtsloegen, waar
door de grondstoffendistributie onbelemmerd
haar loop nam. Het gebruik van de open
deur voor het grondstofoverschot, verbonden
met de financiering voor kapitaal arme lan
den zou de weg zijn, die de bijeen te roepen
wereldconferentie zou moeten bewandelen
teneinde een oplossing te vinden. De politiek
van de open deur eischt een volledige terzijde
stelling van alle restricties en valorisaties om
aldus de prijsvorming van de willekeurige
maatregelen der grondstoflanden onafhan
kelijk te maken en de bij verhoogde produc
tie ontstane prijsdaling ten gunste van de
afnemende landen te laten komen Een con
ferentie met deze doelstelling zou meer kans
op succes hebben dan de voorafgaande inter
nationale beraadslagingen, daar bij den hui-
digen toestand van de wereld nog het eerst
van den kant der grondstoffen een opleving
voor de wereldeconomie te verwachten is.
(Nadruk verboden). 14
