De burgeroorlog in Spanje.
Thijs IJs krijgt een huisgenoot
indrukken uit Tsjecho-Slowakije.
Maak los die kou!
Politieke
DAMPO ^aar lucht ie van op
DINSDAG 20 OCTOBER 1936
Na de ontzetting van Oviedo.
Onderhoud met Dr. Benesj
Herstellen de regeerings-
troepen zich?
Italië.
Erkenning van 't „Italiaansche
Imperium" door Berlijn?
Duitschlaod
Goering belast met de uitvoe
ring van het „vierjaarplan"
Aardbeving richtte groote
schade aan in Italië.
Fascistisch hoofdkwartier te
Londen door brand vernield.
Reis om de wereld volbracht.
„Europa kan een oorlog
vermijden".
PEDERAWMA
Radio-Bloemendaa] zendt
12/4 jaar uit.
ONZE DAGELIJKSCHE KINDERVERTELLINC.
Per radio is gisteren door de opstandelingen
bekend gemaakt, dat generaal Aranda de
eerste journalisten, die in Oviedo zijn aange
komen, heeft ontvangen. Hij verklaarde, dat
van de 77 officieren, waarover hij op 18 Juli
beschikte 55 gedood of gewond waren. Van de
2000 soldaten en leden der Guardia Civil be
nevens vrijwilligers, zijn 400 gesneuveld en
ruim 100 gewond. Deze omstandigheid dwong
den generaal twee weken geleden het front
van weerstand, dat 16 K.M. lang was, kleiner
te maken teneinde in het centrum van de
stad het verzet te kunnen volhouden.
De zender van Sevilla heeft Maandagavond
een communiqué uitgezonden, waarin wordt
medegedeeld, dat de te Oviedo gevangen ge
nomen leden der loyale troepen verklaard
hebben geheel onder bevel te hebben gestaan
van buitenlandsche officieren.
Voorts wordt in dit communiqué
o.m. nog bekend gemaakt, dat de op
standelingen na de verovering van
Illescas hun posities hebben ver
sterkt en dat generaal Mola heeft ver
klaard, dat de rechtsche troepen over
enkele dagen Madrid zullen binnen
rukken.
Tenslotte wordt medegedeeld, dat een door
de Duitsche arbeiders gehouden collecte 2
millioen heeft opgebracht, die besteed zullen
worden voor den aankoop van winterkleeding
voor de „Spaansche Nationalisten".
De zender La Coruna heeft medegedeeld,
dat de regeeringstroepen, die in den sector
Guadarrama, nabij Chapineria tot den aan
val waren overgegaan, verslagen zijn waarbij
zij 320 dooden en 210 geweren op het slag
veld achterlieten. In den sector Teruel heb
ben de opstandige luchtstrijdkrachten
een bombardementstoestel, drie jachtvlieg
tuigen en een verkenningstoestel, der loyale
troepen neergeschoten. In den sector Huesca
hebben de rechtschen zich meester gemaakt
van Santa Vltoria, een hermitage die het
dorp Tardienta beheerscht, hetwelk nu spoe
dig vallen zal.
Voorts werd voor den zender bekend ge
maakt, dat minister Prieto de nationalisatie
heeft voorgeschreven van alle fabrieken van
luchtvaartmateriaal. Er zullen raden van be
heer worden ingesteld, gevormd door ver
tegenwoordigers der regeering en der arbei
ders.
De geheele Madrileensehe pers publiceert
een algemeene order van de regeering, lui
dende: „de troepen, die niet kunnen opruk
ken mogen hun post niet verlaten en moeten
zich liever laten dooden dan een stap terug
te wijken.
Stellingen door de regeerings
troepen heroverd?
Berichten uit Madrid melden, dat de loyale
troepen den kring om Oviedo opnieuw ge
vormd hebben, zonder de veroverde stellingen
te verliezen.
De mijnwerkers hebben de omsingeling
voltooid, waarbij zij een krachtig offensief
ondernemen tegen de. achterhoede, teneinde
het binnentrekken van de kolonel Aranda te
hulo komende colonne te beletten.
Het gr.os van deze colonne zit tüs'chen twee
vuren, haar terugtocht is afgesneden.
In verschillende sectoren blijven de ioyalen
ontrekken.
Zeegevecht bij Malaga.
De Times meldt uit Gibraltar, dat vliegtui
gen der opstandelingen den regeeringskruisex
„Jaime 1" die Zaterdag van Bilbao was te
ruggekeerd, uit groote hoogte gebombardeerd
hebben. Later verschenen de rechtsche krui
sers „Canarias" en „Almirante Cervera" die
de Jaime 1 beschoten. De regeering.skruiser
beantwoordde dit vuur met zijn stukken van
12 inch, waarna de aanvallers zich in Zuid
oostelijke richting verwijderden, blijkbaar on
beschadigd. Het is niet onmogelijk, dat bin
nenkort een zeegevecht zal plaats vinden om
de beheersching van de straat van Gibraltar.
Spaansche delegatie pleit in Amerika
voor de regeering.
Marcelino Domingo, leider van de links
republikeinen in Spanje, is te New York aan
gekomen om in de Vereenigde Staten en
Canada een serie voordrachtne te houden over
den waren toestand in zijn land en om steun
te zoeken voor de zaak der Spaansche regee
ring.
Hij is vergezeld van de vroegere afgevaar-
digdelsabeila Palencia en den Roomsch-
katholieken priester Luis Sarasola.
Nederlandsche dank aan Engeland.
Het Foreign Office maakt bekend, dat het
door bemiddeling van den gezant der Neder
landen te Londen, jhr. mr. R. de Marees van
Swinderen, en den Britschen gezant in Den
Haag, Sir Hubert Montgomery, dankbetuigin-
ENGELSCH PASSAGIERSSCHIP MET 600
PASSAGIERS AAN DEN GROND.
De „Lancastria" van de Cunard-White
Star-lijn is bij den terugkeer van een kruis
tocht door de Middellandsche Zee met zes
honderd passagiers aan boord, gedurende een
hevigen storm in de Mersey aan den grond
geloopen.
De passagiers snelden naar dek, maar
konden spoedig gerustgesteld worden. Het
was niet mogelijk de Lancastria onmiddellijk
met sleepbooten weer vlot te brengen.
Men twijfelde er echter niet aan, dat het
gelukken zou bij vloed het schip los te
sleepen.
PROTEST TEGEN JACHT OP ADELAREN.
De Amerikaansche zoöloog Dale, die in op
dracht van de universiteit van Californië een
onderzoek heeft ingesteld heeft medegedeeld
dat in den laatsten tijd in Noord-Californië
meer dan 200 adelaars zijn gedood door ja
gers, die van vliegtuigen gebruik maken. Dale
spreekt zijn sterke afkeuring uit over deze
jachtmethode en voegt daaraan toe, dat de
Amerikaansche adelaar zelfs door de wet
beschermd is.
gen heeft ontvangen door de aan Nederland
sche onderdanen in Spanje door de Britsche
regeering bewezen diensten.
Non-interventie- commissie waarschijn
lijk eind der week bijeen
De coördinatiecommissie voor de niet-
inmenging in Spanje zal einde dezer week
vergaderen, indien, zooals verwacht wordt,
de voorzitter dan de antwoorden van Lissa
bon, Rome en Berlijn zal hebben ontvangen
op de vragen, gesteld naar aanleiding van de
beweringen in het rapport van Del Vayo.
Indien deze bijeenkomst plaatsvindt, is het
waarschijnlijk, dat de laatste Sovjet Russische
nota, waarin onmidellijke instelling van toe
zicht op de Portugeesche havens wordt ge-
eischt. op de agenda zal voorkomen, doch de
behandeling van dit verzoek beschouwt men
nog steeds niet als een voldoende aanleiding
om op zichzelf een bijeenroeping der gedele
geerden te rechtvaardigen. In de omgeving
dezer laatsten verwacht men niet, dat de bui
tengewone procedure, voorgesteld door de re
geering te Moskou, zal worden aanvaard.
In welingelichte kringen te Rome
heeft men den indruk, dat de minister
van buitenlandsche zaken, Ciano,
uit Berlijn de erkenning door Duitsch
land van „het Italiaansche Imperium"
zal mee terugbrengen.
In Duitsche politieke 'kringen verklaart men
volgens Havas, dat de besprekingen met den
Italiaansehen minister van buitenlandsche
zaken betrekking zullen hebben op den strijd
tegen het bolsjewisme. Met klem deelt men
hier mede, dat „geen enkel accoord geteekend
zal worden". De gebeurtenissen in Spanje zul
len bij de besprekingen een eerste plaats
innemen. Het agentschap Havas vraagt zich af,
of het hier zou gaan om een erkenning van de
regeering te Burgos en aan den anderen kant
van het Italiaansche keizerrijk. Deze veron
derstellingen hebben volgens het bureau niets
onwaarschijnlijks.
De diplomatieke redacteur van het agent
schap Stefani, aldus wordt nog uit Rome ge-
meldt, ziet in het bezoek van Ciano aan Ber
lijn en Berchtesgaden een bijdrage tot een
constructieve politiek in Europa. Italië en
Duitschland zijn verbonden door belangrijke
economische accoorden, die zich tijdens de
santieperiode hebben ontwikkeld. Zij spelen
bovendien een vooraanstaande rol in het ruil
verkeer der Donaulanden. Het is dan ook vol
komen natuurlijk, zoo besluit de redacteur van
Stefani, dat de Italiaansche en Duitsche lei
dende persoonlijkheden met elkaar voeling
houden, waar het hun directe belangen en de
algemeene politiek van samenwerking betreft.
Rijkskanselier Adolf Hitler heeft de vol
gende verordening uitgevaardigd tot door
voering van het vier jaarplan.
„De verwezenlijking van het door mij op
den „partijdag der eer" afgekondigde vier-
jaar plan eischt een eenhoofdige leiding van
alle krachten van het Duitsche volk en een
straffe samenvatting van alle betreffende
instanties van partij en staat.
Met de uitvoering van het vierjaarplan
belast ik minister-president generaal Goe
ring.
Hij neemt de maatregelen, welke noodig
zijn en heeft de bevoegdheid verordeningen
en algemeene voorschriften uit te vaardigen.
Verder kan hij voorschriften uitvaardigen
voor alle autoriteiten van staat en partij".
Rust keert weer in het getroffen gebied.
Uit Venetië: Geleidelijk aan keert de kalmte
terug in het gebied, dat Zondag getroffen werd
door aardschokken.
Nauwelijks merkbare schokken doen zich zoo
nu en dan nog voor. De bewoners der dorpen
leven niettemin weer normaal. De schade be
loopt millioenen lires.
De chef van het kabinet van den minister
van openbare werken heeft zich op bevel van
Mussolini naar het geteisterde gebied begeven.
Uit de geteisterde gebieden worden thans
nadere bijzonderheden vernomen omtrent de
schade. In de provincie Udine zijn in de ge
meente Sacile verscheidene huizen ingestort
en ongeveer 150 huizen ernstig' beschadigd. In
de provincie Treviso zijn in de gemeente Cor-
dignano een aantal woonhuizen beschadigd,
terwijl in Vittorio de schade meer dan een
millioen lire bedraagt. Te San Vendommiano
bedraagt de schade 900.000 lire. Te Belluno
heeft een aardverschuiving de hoofdstraat
over een lengte van 100 meter vernield. De
telegraaf- en telefoonlijnen zijn eveneens sterk
beschadigd.
Ook in Oostenrijk gevoeld.
Naar Reuter uit Weenen meldt, is de aard
beving ook gevoeld in Tirol en Karinthië.
Te Hall nabij Innsbrueck zijn verscheidene
huizen gescheurd, evenals in verscheidene
dorpen in de omgeving van den Brenner.
Werk van anti-fascisten?
Reuter meldt uit Londen, dat het Kingston-
gebouw, dat den laatsten tijd als hoofdkwar
tier der Unie van Britsche fascisten dienst
deed, Maandag door brand gedeeltelijk ver
nield is.
Op de muren werden anti-fascistische op
schriften ontdekt.
Uit het ingestelde onderzoek schijnt te
blijken, dat lappen stof, welke in een ont
vlambaar goedje waren gedrenkt, onder den
vloer van de groote zaal waren geplaatst.
Doe wat Dampo in beide neusgaten.
Doos 30, Pot 50 ct. Bij Apoth. en Drogisten.
(Adv. Ingez. Med.)
Ekins na I8V2 dag terug te New-York.
uittreding uit den Bond groote moeilijkheden
voor de verdere internationale ontwikkeling
heeft veroorzaakt en nog veroorzaakt. In elk
geval geloof ik, dat als het tot een (nieuw)
Locarno-accoord zou komen en men de mo
netaire kwesties zou regelen, dit een geschik
te grondslag en een gunstige atmosfeer zou
opleveren om onderhandelingen betreffende
eventueelen terugkeer van Duitschland te
Genève aan te vangen".
Hoe staat Duitschland tegenover regio
nale pacten?
„Tsjecho-Slowakije heeft in het idee van
regionale overeenkomsten altijd een der meest
doeltreffende middelen gezien om -ien vrede
te helpen handhaven en de politiek van den
Volkenbond aan te vullen. Zoo levert in feite
de reeds sinds 1920 bestaande Kleine Entente
het beste voorbeeld op van de juistheid dier
opvatting. De Balkan-Verdragen, de Baltische
pacten en Locarno bewijzen eveneens in hoe
verre deze stelling gegrond is. En zoo zie ik
ook in de tegenwoordige periode in de gedach
te van regionale pacten den meest practischen
weg voor handhaving van den vrede en een
der bijdragen, die de Volkenbondcrisis kan
helpen oplossen".
Tenslotte raakten we in het gesprek in den
breede de verhoudingen tusschen Tsjecho-
Slowakije en Rusland aan.
„Zoek daar toch niets bijzonders of sensa
tioneels achter", aldus het antwoord, „het zijn
volkomen normale verhoudingen tusschen
twee staten, die een bijstandsverdrag gesloten
hebben om den vrede in midden- en Oost-
Europa te verzekeren. Dit verdrag maakt deel
uit van het stelsel van collectieve veiligheid,
gebaseerd op de Volkenbondspolitiek en het
is verbonden met het Fransch-Russisch ver
drag tot wederzij dschen bijstand. De Euro-
peesche openbare meening moet zich niet tot
verkeerde op vergissingen berustende gevolg
trekkingen laten verleiden, dank zij ten aan
zien van dat verdrag verspreide valsche ge
ruchten. Het Tsjecho-Slowaaksch-Russisch
verdrag van wederzij dschen bijstand is een
louter defensief verdrag, tegen geen enkelen
staat gericht".
Zietdaar enkele hoofdzaken uit het gesprek
met president Benesj, die, daar kan men van
op aan, een der vurigste aanhangers der Vol
kenbondsgedachte is, ook nu nog, die de we
reld telt.
Dr. E. VAN RAALTE
WOENSDAG 21 OCTOBER 1936.
HILVERSUM I. 1875 M.
N.C.R.V.-uitzending.
8.— Schriftlezing. 8.159.30 Gram. platen.
10.30 Morgendienst. 11.— Orgelspel. 12.Be
richten. 12,15 Gram. platen; 12,30 Vocaal en
instrumentaal concert. 2.Gram. platen.
2.30 Voor jeugdige postzegelverzamelaars,
3.003.45 Viool-recital, met pianobegeleiding.
4.00 Chr. liederenuurtje m.m.v. viool. 5.Kin
deruur. 6.Landbouwhalfuur. 6.30 Onderwijs
fonds Binnenvaart. 7.Berichten. 7.15 „Hoe
ik West-Friesland zie. 7.45 Reportage. 8.
Berichten ANP. 8.15 Arnhemsche Orkestver-
eeniging m.m.v. harp en hobo. 9.10 „Neutra
liteit". 9.40 Vervolg concert. 10.20 Berichten
A. N. P. 10.25 Schaakcursus. 10.4011,30
Gram. platen. Schriftlezing.
HILVERSUM II, 301 M.
VARA-uitzending.
8.— Gam. platen. 9.30 „Onze keuken"; 10.—
Morgenwijding VPRO. 10.15 Orgelspel, voor
dracht en Plan-lezing. 11,30 „Is massa-werk
loosheid onontkoombaar?" 12.Gram. pla
ten. 12,15 Concert door de „Melody Circle"
I,001.45 „De Flierefluiters" en zang. 2.—
Gram. platen. 2.30 Voor de vrouw. 3.Voor
de kinderen. 5.30 VARA-orkest en gram. pla
ten. 7.— Schaakpraatje., 7.15 Zang. 7.40 „So
ciale verzekering". 8.Herh. S.O.S.-berichten
8.03 Berichten ANP, VARA-Varia. 8.2Ó Uit
Brussel: Het Omroep-sympohnie-orkest en
Omroepkoren. 9.20 Radio-tooneel. 9.55 Gram.
platen. 10.— Berichten ANP. 10.05 Dansmu
ziek. 11.00 „Huwelijksverhoudingen". 11,30
12.00 Gram. platen.
DROITWICH, 1500 M.
11.05 Orgelspel. 11,35—11,50 Gram,, platen.
12.05 BBC-Northern-orkest en zang. 12,50
Jazzmuziek. 1 20—2.20 Birminghamsch Hippo-
drome-orkest. 3.10 Het Morris Motors orkest.
3,50 Piano-recital. 4.20 Vesper. 5.10 Het MacAr-
thur kwintet. 5.35 Dansmuziek. 6.20 Berich
ten. 6.40 Fransche causerie. 7.Piano-
syncopations. 7.10 Komische dialoog. 7.20
Dansmuziek. 7.50 Radio-tooneel. 8,35 BBC-
symphonie-orkest, koor en solisten. 9.25 Be
richten. 9.45 Vervolg concert. 10.55 Vocaal en
instrumentaal concert. 11,3512,20 Dansmu
ziek.
RADIO PARIS, 1648 M.
7.20 en 8.20 Gram. platen. 11.20 Orkestcon
cert. 2.50 Concert. 4 .20 Gram. platen 4,50 Zang
5 05- Gram. platen. 5.50 Orkestconcert. 8.20
Zang en gitaar. 9.05 Radiotooneel met mu
ziek.
KEULEN, 456 M.
5.50 Orkestconcert. 11,20 dito. 12.35 Landes-
symphonie-orkest Saarpfalz, 1.35 Gevar. con
cert. 3.50 Sted. Orkest Witten-Ruhr. 5.20
Westduitsch Kamerorkest. 6.20 Pianorecital.
8.05 Gram. platen. 9.5011,20 Omroepkleinor-
kest.
BRUSSEL, 322 M.
12,20 Gram. platen. 12,50 Dansmuziek. 1.30
Klein-orkest. 1,502.20 Gram. platen. 6.20
Cello-recital. 6.50, 7.20 en 8,20 Gram. platen.
8.50 Radio-tooneel. 9.35 Klein-orkest. 10.30-
II,20 Dansmuziek.
BRUSSEL 484 M.
12,20 Gram. platen. 12,50 Klein-orkest. 1.30
Dansmuziek. 1,502,20 Gram. platen. 5.25
Dansmuziek. 6.35 Gram. platen. 8.20 Sympho-
nie-concert. 9.20 Omroeporkest en reportage.
11.0011,20 Gram. platen.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7.35 Solisten-concert. 8.05 Rijkszending.
„Das Werk ist jung und steht auf neuem
Grunde". 8.35 Populair concert. 9.20 Be
richten. 9.50 Gamba en cembalo. 10.05 Weer
bericht. 10.2011,20 Europeesch concert uit
Brussel. (Gr. platen).
De Amerikaansche journalist Ekins is
Maandag om 10 uur 49 plaatselijken tijd op
het vliegveld van New York geland. Hij heeft
hiermede de luchtrace om dé wereld gewon
nen in den tijd van achttien dagen, elf uur
en 13 minuten.
De directeur van het dagblad, waarvoor
Ekins werkzaam is, heeft meegedeeld, dat de
officieele tijd, welke de journalist voor zijn
vliegtocht om de wereld noodig heeft gehad,
achttien dagen, veertien uur en 56 minuten
bedraagt, n.l. gerekend van het oogenblik,
dat hij zijn redactiebureau verliet tot het
tijdstip, dat hij er terugkeerde.
Zijn beide mededingers, Kieran en mej. Kil-
gallen, bevinden zich nog steeds te Manilla,
vanwaar zij vandaag hopen të vertrekken.
Gedrieën waren de journalisten Ekins, Kieran
en mej Kilgallen, zooals men weet op 30
September aan boord van het luchtschip Hin
denburg van Lakehurst vertrokken.
105-JARIGE ITALIAANSCHE
HOFDIGNITARIS OVERLEDEN.
Maandag zijn de hertog van Borea Dolmo
en de hertog Roberto di Longano, prefect en
adjunct-prefect van het paleis van het Ita
liaansche hof, iy2 uur na elkaar, overleden.
De hertog van Dolmo heeft dezer dagen zijn
105en verjaardag gevierd; hij leefde reeds
vele jaren teruggetrokken op zijn kasteel te
San Remo, na vier keer het hui§ van Savoie
te hebben gediend. De hertog Di Longano
stierf te Rome tengevolge van een longaan
doening. Hij oefende sedert Dolmo zich had
teruggetrokken in werkelijkheid de functie
van prefect van het paleis uit. Hij is 60 jaar
oud geworden
Benige kerk met eigen zendinstallatie.
Dit najaar herdenkt de Radio-Commissie
der Gereformeerde Kerk van Bloemendaal het
12y2-jarig bestaan der uitzenndingen van de
godsdienstoefeningen. Op 24 Mei 1924 namelijk
deelde de toenmalige minister van waterstaat
mede, dat hij bereid was machtiging te ver-
leenen voor den aanleg van een radio-telefoon-
zendinrichting voor het uitzenden van preeken
en 14 Juni 1924 kwam de officieele zendver
gunning af.
Van dien tijd dateert de regelmatige uit
zending van de godsdienstoefeningen uit de
Geref. Kerk te Bloemendaal. Het is een uni
cum niet alleen in den lande, maar voor zoo
ver ons bekend, in de geheele wereld, dat een
kerk een eigen zeiidinrichting heeft. Geen
wonder dat de Radio-Commissie dit gedenk
waardig 12y2-jarig jubileum niet ongemerkt
wi-1 laten voorbijgaan. Voor de luisteraars is
een jubileum-kalender van 1937 uitgegeven
waarop bij iedere maand een fraaie foto, ver
vaardigd door den heer H. van den Brink, on
derwijzer aan de Chr. School te Bloemendaal,
is afgedrukt. Zoo zijn afgebeeld het mooie
kerkgebouw, waaruit de uitzendingen plaats
hebben en de daarbij behoorende pastorie, in
terieurfoto's uit keirk en zendinrichting, stem
mingsteelden van luisteraars en vooral niet te
vergeten de mannen, die de ziel vormen van
dit radiobedrijfde voorzitter der Radio
Commissie, Ds. Joh. C. Brussaard, de vice-
voorzitter, de heer J. Tanis, de eerste secreta
ris, de heer G. H. Schaap Jzn., de heeren H. M.
Krimp en Ir. H. van Riesen, die bijgestaan dooi
den heer L. Vrij, de uitzendingen verzorgen.
Verschillende Gereformeerde predikanten
hebben een bijdrage geleverd voor dezen ju
bileum kalender. Ds. Joh. C. Brussaard, de
predikant te Bloemendaal, Ds. W. G. Harren-
stein uit Santpoort, Ds. J. W. Siertsema, Ds.
L. Hoorweg Jr., Ds. C. Veenhof, Ds. A. M
Boeijenga, allen te Haarlem, Ds. Jac. van Nes
Cz. te 's Gravenhage, Ds. J. A. Tazelaar te
Rotterdam, Ds. J. Overduin te Kampen, Ds. A.
Dondorp te Heemstede en Ds. G. Kerssies te
Wildervank schreven allen een stichtelijk
woord voor dezen kalender.
Duidelijk blijkt, hoe dankbaar de Radio
Commissie is, dat haar werk gedurende al de
zen tijd ongestoord voortgang heeft kunnen
vinden. Zij spreekt de hoop uit dat dit in de
toekomst door kan gaan, want de uitzendin
gen kosten uit den aard der zaak veel geld,
ongeveer f4000 per jaar.
Daar echter radio-Bloemendaal iederen
Zondag de gewijde klanken uit haar kerk de
aether heeft ingezonden gedurende 'een reeks
van ruim 12 jaren, zal zij ongetwijfeld op den
ingeslagen weg voortgaan.
(Speciale correspondentie)
Een van de groote voordeelen voor de Tsje-
cho-Slowaaksche republiek ter Parijsche vre
desconferentie was wel, dat zij daar o.m. ver
tegenwoordigd werd door een zoo alom als
scherpzinnig erkende figuur als Benesj, mi
nister van buitenlandsche zaken, van den op
28 October 1918 zich onafhankelijk verklaard
hebbenden jongen staat. Behalve zijn groote
scherpzinnigheid, zijn ontzaglijke kennis van
de historie, van feiten en verhoudingen,
bracht Benesj nog iets mede: dat hij zoowel
de leerling als de rechterhand van Tsjecho-
Slowakije's Grand Old Man, van Masarijk was.
In onzen tijd is er bijkans geen staatsman
geweest, die in zoo breeden kring, op grond
van zijn talenten en van zijn karakter een
degelijk aanzien in heel de wereld had ver
worven als Masarijk. Dat Benesj uit diens
school kwam en dat de president van de re
publiek want tot deze functie zag zich de
schepper van den nieuwen staat terstond ge
roepen en tot een jaar geleden heeft hij haar
vervuld om zich'toen door Benesj te zien op
gevolgd bovenal vertrouwen stelde in zijn
nog jeugdigen minister van buitenlandsche
zaken, met wien hij ten nauwste samenwerk
te, kwam uit den aard der zaak aan diens ge
zag' ten goede. Wie hem overigens sedert de
Volkenbond aan het werk ging, in die omge
ving werkende heeft gezien en acht heeft ge
slagen op wat hij in en voor Genève wist te
bereiken, zal moeten toegeven, dat Benesj he
den ten dage ongetwijfeld te beschouwen valt
als een der beste, meest vooruitziende kop
stukken in de internationale samenleving.
Zeker thans zetelt hij op het Hradcany, de
burcht, waar eens de Boheemsche koningen
dragers van de Stefaanskroon plachten te ver
blijven. Doch de Tsjecho-Slowaaksche presi
dent is gelukkig niet gedoemd volkomen pas
sief te blijven en kan wel degelijk het zijne
doen om te trachten een bepaalde politiek te
laten volgen.
Het ligt dus voor de hand, dat ik het als een
buitenkansje beschouwde, dat ik de gelegen
heid kreeg met den president der Republiek
een onderhoud te hebben. En nog meer, dat
het gesprek van heel wat meer waarde voor
me was, dan een kort officieel interview, want
wel D/2 uur lang heeft Benesj mij open en vrij
uit, op de hem eigen klare en levendige ma
nier zijn zienswijze omtrent allerlei vraag
stukken kenbaar gemaakt, terwijl hij mij uit
drukkelijk verzocht eventueele bezwaren of
critiek of twijfel niet te verzwijgen. Het is
duidelijk dat een dergelijk onderhoud niet
voor volledige publicatie vatbaar, is. Intus-
schen gaf het mij een kijk op wat Benesj in
ternationaal en nationaal doet en verder wil
doen. Slaagt hij in zijn arbeider ^opramma
aan vebrek aan' ijver of doorzettingsvermo
gen zal het bij dezen energieken werker niet
ontbreken! dan zal daarmee voor Europa
iets groots en nuttigs bereikt zijn.
Veel, om niet te .zeggen alles, hangt echter
af van het inzicht der'andere Eüropeesche ka
binetten en hieronder dan vooral ook te ver
staan meer dan één West-Europeesche regee
ring, waar men dient in te zien, dat voor de
internationale verhoudingen fimpri zou zijn
aanvaarding van de wel eens door sommigen
gepredikte leer, dat men zich eigenlijk maar
alleen om de veiligheid in het Westen moest
bekommeren.
Thans volgt hier, wat van het onderhoud
met het staatshoofd van Tsjecho-Slowakije
geonenteard kan worden.
Op mijn vraag, wat het „slachtoffer" van
mijn interview dacht van de huidige interna
tionale situatie luidde het antwoord: „Ik ge
loof, dat elke staatsman zich heden ten dage
rekenschap geeft van de ernstige en tragi
sche gevolgen, die uit elk internationaal con
flict zouden voortvloeien. Wat dat betreft,
meen ik, dat Europa een oorlog kan vermijden
en dat het er tegelijkertijd in zal slagen de
ntefnationale moeilijkheden tot een oplossing
te brengen. Trouwens, in den jongsten tijd
heeft zich het monetaire vraagstuk als een
dringend probleem aangediend, waarvan de-
oplossing sinds lang de verantwoordelijke in
stanties in bijna heel de wereld bezig houdt
boven alle andere zorgen. En nu blijkt juist
ten aanzien van dit vraagstuk, dat het met
goeden wil wel degelijk mogelijk is tot een
overeenstemming te komen. Ik hoop, dat ct
accoord op monetair gebied dat komende is,
tot basis zal strekken voor een economische
en politieke verzoening van dim -ard'
Hoe denkt u over eventueelen terugkeer
van Duitschland in den Volkenbond?
„Het is niet twijfelachtig, dat Duitschland's
Vergeefs hebben Thijs en Sim nu al een heelen tijd naar den weg
gezocht, maar hun dapper zoeken wordt niet beloond. Het huilen
staat den twee vriendjes nader dan het lachen!
„Als we maar een schuilplaats konden vinden," zucht Sim. „Ik ben
zoo nat en zoo moe!" Thijs tuurt scherp om zich heen en eindelijk
doet hij eenontdekking, die hem wat hoopvoller stemt. „Kijk, een
lichtje in de verte!" roept hij uit. „Laten we er heengaan. Misschien
is daar wel een huis." En met nieuwen moed begeeft ons tweetal zich
in die richting.