Elzer's
Lambach's vliegtuigenfabriek.
Wie vormt de
N.V. „Rambon?"
Zeeweg 78
PROGRAMMA
Alles blijft
geheimzinnig
Woensdag is een einde gemaakt aan de
tergende onzekerheid waarin de familieleden
van 17 Nederlandsche zeelieden sinds eeni-
gen tijd verkeerden, daar de kapitein van
den Spaanschen kruiser „Almirante Cervera''
medegedeeld heeft dat hij de „Andra" opva
renden te San Sebastian aan wal heeft ge
zet. Op een zwerftocht door de Maasstad met
als gids een geboren en getogen Rotterdam
mer, heb ik getracht een spoor te vinden
van degenen die mysterieuze maatschappijen
als de N.V. „Rambon" en het „Nederlandsche
Bevrachtingskantoor" financieren. Op rede
lijke gronden mag men aannemen dat deze
N.V.'s Nederlandsche zeelieden aannemen
voor schepen, die in buitenlandsche havens
en onder vreemde vlag, wapens en munitie
laden voor Spanje.
En op dezen zwerftocht heb ik ook met
enkele familieleden van „Andra"-opvarenden
gesproken. Een vader van een zich aan boord
bevindenden Rotter da mschen jongen teerde
Dinsdag nog op het hoopgevende bericht van
de vrouw van den kapitein, dat Zondag me
degedeeld was; ,,Uw zoon is op weg naar Ne
derland, Hij komt vermoedelijk over drie da
gen thuis!" En dan hoort zoo'n man den vol
genden dag. dat zijn zoon in San Sebastian
zit, een plaats waar de optandelingen de
macht in handen hebben.
Nog geen kwartier nadat ik dezen man
had gesproken klop ik aan bij het „Neder
landsche Bevrachtingskantoor", gevestigd in
een oud H.B.S.-gebouw in de Kortenaer-
straat. M'n gids had m| reeds gezegd, dat
ik daar als verslaggever niets te hooren zou
krijgen.
„Trek deze oude jas aan, doe je boord en je
bril af en een shawl om je hals. Dan kun je
doorgaan voor een werkloos varensgast".
Zóó kom ik bij het „Bevrachtingskantoor".
„Kloppen", staat op de matglazen ruit die
bezoekers verhindert door het loket naar
binnen te kijken. Boven verwijzen ze me
naar beneden. Weer kloppen.„Moet u?" Ik
vraag naar berichten over de „Andra".
„Daar weten we niets van!" Meteen hoor
ik een stem aan de telefoon; „Het laatste
bericht was, dat de bemanning op weg zou
zijn naar Nederland, maar dat is niet waar".
Ik wijs den bediende op deze telefonische
mededeeling. ,,'k Zal nog eens even vragen."
Boem! Het loket wordt gesloten. Even later:
„Neen, wij weten niets!" Raampje dicht
Eén dag voor het bekend wordt, dat de op
varenden van de „Andra" in San Sebastian
zijn, weet het „Bevrachtingskantoor" van
niets
Bij de vrouw van den Nederlandschen ka
pitein is het van hetzelfde laken een pak.
„Zondag wist men hier dat de bemanning
op weg was naar ons land". Thans weet men
dat dit niet waar is. Maar de familieleden
van de opvarenden hooren dat niet.
„M'n zoon had geen papieren en hij hoopte
die na de reis met de ..Andra" weer te kun
nen krijgen. Toevallig hoorde hij van een
kennis, die eerst mee zou gaan, dat diens
plaats open kwam. En toen heeft hij aange
monsterd" Dat vertelde de vader van één
der opvarenden
Zóó werken de mysterieuze maatschap
pijen. die wapens naar Spanje vervoeren.
Zeelieden zonder papieren, oud of jong, het
doet er niet toe. worden aangenomen om op
schepen te varen die reizen maken waar aan
levensgevaar is verbonden. De gage is hoog,
zoo hoog, dat de verleiding om te monsteren
meestal niet weerstaan kan worden. En zoo
„op hoop van zegen" vaart men naar Spanje.
Dat vaak groote huisgezinnen achterblijven,
doet niets ter zake Dat de bemanning kans
loopt nooit terug te keeren, .valt geheel bui
ten de sfeer van degenen, die deze maat
schappijen financieren en er winst mede ma
ken.
„De N.V. „Rambon"? Tja. ik weet alleen
dat volgens de geruchten deze reederij of
maatschappij bestaat of bestaan moet heb
ben. Aandeelen zijn bij mijn weten nooit ver
handeld. Vermoedelijk is hier sprake van een
schijnfirma en in de handelsregisters zult u
er wel geen dossier van vinden!"
Verscheiden Rotterdamsche makelaars ge-
Ten me dit antwoord als ik naar de N.V. „Ram
bon" informeer. En zij hebben gelijk. Noch in
het Handelsregister te Rotterdam, noch in dat
in Den Haag of Amsterdam is het bestaan er
van bekend.
Het „Nederlandsche Bevrachtingskantoor"?
Ja, dat kent men wel. Trouwens deze N.V. is
ook ingeschreven. Als doel staat opgegeven:
„Exploitatie en bevrachting, het koopen en
verkoopen. huren en verhuren van binnen
schepenen verder alle soorten werkzaamheden,
welke hiermede in verband staan, alles in den
ruimsten zin des woords." Het maatschappe
lijk kapitaal bedraagt f 400.000 waarvan
f 80.000 is geplaatst en gestort. Volgens make
laars is dit een normale N.V. Zij hebben er clan
ook in het geheel geen bezwaar tegen mij in
te lichten. In zeemanskringen daarentegen
wel. In verschillende bars heb ik een praatje
gemaakt maar wanneer ik over de N.V. „Ram
bon" of over de Andra" sprak wist niemand
iets. Slechts één matroos maakte een uitzonde
ring. Die stak zijn vreugde dat hij niet met de
„Andra" was vertrokken, niet onder stoelen
of banken. „Ik had al definitief afgesproken,
toen ik plotseling met een Engelsche boot uit
Rotterdam weg kon. En dat lokte mij toch
meer aan. Ik heb nog een boodschap gestuurd
naar een kennis van me of die soms uiijn
plaats op de „Andra" wilde innemen. Hij
heeft wel gemonsterd
Die Engelsche boot ging overigens ook naar
Spanje. Alleen geladen met kolen. Maar ik heb
toch ook aan de Spaansche kust bommen dicht
in onze buurt zien vallen. Toen wij sinaas
appelen geladen hadden en weer terug waren
in Engeland heb ik de Hull-boot naar ons land
genomen, 't Was mij te gevaarlijk
Het is waarschijnlijk bekend dat ook de Rot
terdamsche politie een onderzoek heeft inge
steld naar de N.V. „Rambon". Maar de waar
nemende hoofdcommissaris, de heer Van der
Poll kan me ook al niet veel wijzer maken.
„Trouwens, de politie kan er weinig tegen
doen, zoolang de schepen in buitenlandsche
havens geladen worden en onder vreemde vlag
varen. Het risico van het laden in Rotterdam
of Amsterdam is veel te groot. Men vreest de
scherpe controle."
Is de N.V. „Rambon" dan werkelijk een
schijnfirma? Bestaai zij niet of niet meer?
't Antwoord moet haast bevestigend luiden.
Maar een feit blijft, dat men in ons land zee
lieden aanneemt tegen extra hooge gages om
wapens en munitie naar Spanje te brengen,
een feit blijft ook dat men om groote win
sten te maken, met menschenlevens speelt.
Zonder papieren en zonder leeftijdsgrens te
stellen geeft men werkloozen zeelleden in ons
land kans om voor de vaart, op Spanje te mon
steren.
De menschen achter de schermen, zij die het
geld verschaffen om de zaken gaande te hou
den, lachen in hun vuistje. Zij worden zonder
al te veel risico rijk. De meeste schepen slagen
er immers in hun lading te lossen? En wat er
daarna met schip en bemanning gebeurt, valt
geheel buiten hun sfeer. Het geld vloeit binnen
en dat alleen daarom menschenlevens op het
spel gezet worden, doet minder ter zake....
Bouw van „Piet Hein" vordert
snel.
AMSTERDAM, 16 April. Op Donderdag
den 25sten Maart is de kiel gelegd voor het
prinselijk jacht. Acht dagen later waren
alle spanten en waterdichte schotten, de
tallooze verbanddeelen en alle huidplaten
tezamen gevoegd, zoodat men toen al het
geheele schip In zijn geheel kon zien staan
en toen reeds de gelegenheid kreeg den
scheepsvorm te bewonderen. Dit alles was
mogelijk, omdat de Amsterdamsche Scheeps
werf, uitsluitend afgaande op de teekeningen
alle onderdeelen van het jacht tevoren had
kunnen gereedmaken.
Intusschen js de arbeid zeer snel doorge
gaan. Het grootste deel van aJ het ijzerwerk
is namelijk reeds aaneengeklonken, dus
reeds voor goed aaneengehecht. en de voor-
loopige aaneenhechting door middel van de
bouten is verdwenen. Alle klinknagels onder de
toekomstige waterlijn zijn aangebracht. De
huidnaden boven water zullen electrisch wor
den gelascht. Voor het grootste deel is dat werk
reeds klaar. Omdat alle dekbalken liggen en
de ijzeren dekbepJating voor zoover zij komen
zal, is aangebracht, kan men thans reeds over
het dek van de .Piet Hein" loopen.
De vloerleggers voor het stuurhuis en die
voor den eetsalon geven aan hoe groot die
vertrekken zullen worden. Het aangebrachte
deel van het frame voor het dekhuis toont
aan hoe groot de deksalon zal worden. Met een
weinig verbeelding zijn thans de ruimten reeds
te zien.
Het zal niet lang meer duren of de pneuma
tische klinkhamers, die tot nu toe een oor-
verdoovend lawaai zonder ophouden maakten,
zulien zwijgen. Maar bij dit alles blijft het
niet. Met de bewerking van het hout voor het
dek is een begin gemaakt, alsmede met het
zagen en verbinden van tallooze andere hou
ten onderdeelen van het schip.
Zoo vordert de „Piet Hein" zeer snel.
Het is echter niet alleen aan de Amsterdam
sche scheepswerf dat voor dit schip wordt ge
werkt. De heer H. W. de Voogt, de scheeps-
architect, die succes zal oogsten met den door
hem ontworpen scheepsvorm, legt de laatste
hand aan de teekeningen. De plannen voor
het interieur, die voor het inwendige van den
dekbouw zijn ontworpen door den architect ir.
S. van Ravesteijn, en voor de verblijven bene-
dendeks een ontwerp zijn van de firma Mut
ters, in overleg met den heer De Voogt, zijn
goedgekeurd door de prinses en door den prins,
die tevens de keuze der te verwerken hout
soorten en van de bekleedingen enz. hebben
bepaald. Zoo kunnen thans ook de betimme
ringen worden onder handen genomen.
En tenslotte zijn te Hengelo in de machine
fabriek van gebr. Stork en Co. de beide Die
selmotoren in bouw. Op tallooze andere plaat
sen ontstaan de honderden onderdeelen, die
tezamen gevoegd over enkele maanden een
compleet uitgerust schip zullen vormen.
Dr. Colijn terug naar den vrijen
handel.
Minister-president ziet den econo-
mischen toestand gunstig in.
Crisismaatregelen zullen worden ingekrompen.
ROTTERDAM, 16 April. In tegenwoor
digheid van Z. K. H. prins Bernhard heeft
hedenmiddag de Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rotterdam haar verjaardag
gevierd met een buitengewone vergadering
in de Groote Doelenzaal, in welke vergade
ring de minister-president Z. Exc. dr. H. Colijn
een rede heeft uitgesproken.
Na een inleidend woord van den voorzitter
der Kamer den heer W, A. Engelbrecht, was
het woord aan dr. Colijn.
Spr. zette allereerst uiteen, dat de ontwikkeling
van het verkeer tusschen de volken geen ge
leidelijk karakter heeft ge drag en .Er is afwisse
ling door scherpe en langdurige tegenstellingen
hetgeen spreker met een historisch overzicht
sinds het begin der jaartelling aantoonde
Omtrent 1900, aldus de heer .Colijn, was het
evenwicht tusschen Europa en de over-
zeesche landen weer zoowat hersteld, om dan
gedurende den oorlog weer grondig te wor
den verstoord, doordat de Europeesehe bo
demproductie terugloopt en de overzeesche
gebieden inmiddels hunne productie en uit
voer naar Europa verdubbelen, waarmee ze
trachten door te gaan nadat de Europeesehe
landen hunne productie weer op het vroegere
peil of daarboven hebben gebracht, sommige
zelfs ver daarboven.
Zoo breidde in de jaren 19251928 Frank
rijk zijn tarweproductie uit met 30 pet., Ita
lië met 35 pet, en Duitschland zelfs met 70
pet.
Dat de wereldmarkt hierdoor grondig
verstoord werd en dat Landen als Nederland,
Zwitserland, Zweden, die tot dan aan die pro
ductieuitbreiding niet hadden meegedaan, ge
noopt werden tot beschermende maatregelen,
wilde men een algeheelen ondergang van het
landbouwbedrijf verhoeden, ligt voor de hand.
Tegelijk echter was een stijging der binnen -
landsche productie hiervan het gevolg. Alles
averechts maar toch niet te vermijden. Ove
rigens was dit niet eens de grootste moeilijk
heid waarmede we te kampen hadden. Ne
derland had zich van het eind der vorige eeuw
af in sterke mate toegelegd op den bouw van
exportgewassen, vooral ook van de meer ver
fijnde producten. En juist voor deze kromp
de afzet zoo sterk in. We hebben dan ook
Jong Delftsch Ingenieur richt een nieuw bedrijf
op te Voorburg.
Het vliegtuig, waaraan in Lambach's vliegtuigenfabriek wordt gebouwd en
dat vóór Pinksteren gereed moet zijn.
Eerste opdracht onderhanden.
Toen eenige jaren geleden de Delftsche
Studenten Aeroclub besloot een eigen vlieg
tuig te bouwen, maakte haar lid de heer J.
W. H. Lambach daarvoor het ontwerp en
belastte zich met de leiding bij den bouw er
van. In een af deeling van het Rij ksnij ver
heidslaboratorium aan de Nieuwelaan werd
gedurende de vacanties door studenten en
eenige vaklieden aan het vliegtuig gewerkt.
En op een mooien zomeravond werd met het
zelfgebouwde toestel op Waalhaven voor het
eerst gevlogen door luitenant Asjes. Nog goed
herinneren wij ons het succes van deze eerste
proefvlucht waarna Dick Asjes verrukt
de buitengewone vliegeigenschappen op
somde.
Een eigen bedrijf gesticht.
Thans is er geruimen tijd verstreken. Het
toestel, de P.H.—D.S.A., is opgenomen in de
rij der sportvliegtuigen. En vermoedelijk zou
het aan de vergetelheid van het groote pu
bliek zijn prijsgegeven, ware het niet, dat de
heer Lambach inmiddels ir. Lambach ge
worden een vliegtuigenfabriek heeft ge
sticht.
Dat hij daartoe is overgegaan, vindt in
het volgende zijn oorzaak. In een het vorig
jaar gehouden kunstvliegwedstrijd voor sport
vliegers moesten onze landgenooten het af
leggen tegen hun Duitsche collega's, omdat
deze met beter materieel waren uitgekomen.
Nu zal op den aanstaanden Tweeden Pink
sterdag op het vliegveld Eelde wederom zulk
een wedstrijd worden gehouden en het is
begrijpelijk, dat de onzen ditmaal beter voor
den dag wenschen te komen. Daarom heeft
een aantal sportvliegers de koppen bij el
kaar gestoken en besloten voor gezamenlijke
rekening een vliegtuig te laten bouwen,
waarmee een redelijke kans op slagen zou be
staan.
Zij stelden zich in verbinding met ir. Lam
bach, die zich bereid verklaarde het vlieg-
'uig te leveren. Omstreeks half December
verd een ontwerp gemaakt en werden voor-
oopige besprekingen gevoerd. Ir. Lambacb
huurde een afdeeling in de werkplaatsen van
de N.V. „Starlift' aan de Vlietweg te Voor
burg en daar werd op 11 Januari een aan
vang gemaakt met de uitvoering van de eer
ste opdracht aan Lambach's Vliegtuigen
fabriek.
De technische staf wordt gevormd door ir.
Lambach en drie technisch geschoolde mede
werkers, terwijl in de fabriek wordt gearbeid
door 10 man, onder leiding van een oud
studiegenoot van den directeur, ir. H. K. Zoete
lief Norman, als bedrijfsleider. Het personeel
is vroeger grootendee!^ werkzaam geweest
bij Pander, terwijl enkele menschen reeds
medewerkten aan den bouw van de P.H.-
D.S.A., zoodat zij dus geen vreemden in het
bedrijf zijn.
Het toestel, waaraan thans gearbeid wordt,
zal slechts plaats bieden aan den bestuurder
en zal speciaal geschikt "worden gemaakt
voor de acrobatiek. Nieuwe constructies
zullen bij den bouw niet worden toegepast,
zoodat men zou kunnen zeggen, dat het op
klassieke wijze wordt opgebouwd. Het zal
bestaan uit een staalbuizen romp en houten
vleugels, terwijl het voorzien zal zijn van
een Gipsy-mayor-motor, welke een speciale
rugcarburatie zal bezitten, zoodat zonder
eenig bezwaar op den rug zal kunnen worden
gevlogen.
Met man en macht wordt er gewerkt om te
zorgen dat het toestel met Pinksteren aan
den wedstrijd zal kunnen deelnemen en de
heer Lambach meende dan ook zeker, dat dit
nog- mogelijk zal zijn. Vermoedelijk zullen
reeds aan het einde van deze maand op het
vliegveld „Ypenburg" de eerste proefvluchten
kunnen worden gemaakt.
Moed op de toekomst.
Op onze vraag, wat er zal gebeuren, wan
neer het toestel afgeleverd zal zijn, deelde
ir. Lambach ons mede, dat het zijn bedoeling
is het bedrijf als Lambach's Vliegtuigenfa
briek gaande te houden en zich daarin een
bestaan te scheppen. Voornamelijk zal hij
zich echter toeleggen op den bouw van sport
vliegtuigen en eventueel op kleine verkeers-
toestellen voor het binnenlandsch luchtver
keer.
Over de vooruitzichten toonde de heer
Lambach zich vol goeden moed, ook omdat
de fabriek zeer gunstig- gelegen is ,n.l. aan
de spoorlijn, aan den nieuwen verkeersweg
Den HaagUtrecht endichtbij het
vliegveld „Ypenburg".
HEDEN
opent
Bij aankoop
vanaf f 2.—
HEERENMODEHUIS
Itegenover-oendeisloo s \V renbuis
ZATERDAG 17 A P RI C 1937
(Adv. inqez. Med.j
de werelddepressie wel heel sterk gevoeld en
we hebben haar nog lang niet achter ons.
Om slechts een factor van beteekenis te
noemen: de welvaart van ons land is zeer
nauw verbonden met die van het groote ach
terland Duitschland. Hoe meer Duitschland
den weg van zelfvoorziening opgaat hoe meer
wij dat hier zullen voelen.
Autarkie oorzaak der werelddepressie.
Dit is juist het wonderlijke, dat er in Ne
derland nog zoovelen zijn, die die onderlinge
afhankelijkheid der volken niet voelen. De
oorzaak van de werelddepressie is in hoofd
zaak het gevolg van het streven naai* zelf
voorziening langs zuiver kunstmatigen weg.
En toch vindt dat systeem van zoo groot mo
gelijke nationale zelfvoorziening principieele
verdedigers. Dat er sommigen zijn, die, onder
dwingende omstandigheden autarkie aan
vaarden als noodmaatregel, als het geringste
kwaad van het oogenblik, valt te verklaren,
maar dat autarkie verdediging vindt op grond
van de overweging, dat een z.g. geleide na
tionale economie de voorrang toekomt boven
een vrije wereldeconomie, is voor mij een der
zonderlingste levenservaringen geweest.
Teekening in den toestand.
Thans echter is er eenige meerdere teeke-
ning in den toestand gekomen. De hoofdlijnen
van elks beleid zijn niet meer zoo nevelig als
ze waren en dit stelt ons in staat behoudens
de nog altijd noodige omzichtigheid lijnen
voor onze toekomst uit te stippelen.
We weten nu langzamerhand, althans ten
naasten bij, voor onzen akkerbouw en den
tuinbouw wel waar te staan, in hoeverre som
mige verschuivingen als van blij venden aard
beschouwd moeten worden. Steun aan die
takken van volkswelvaart zal, zeker bij som
mige onderdeelen er van, nog niet gemist kun
nen worden, maar de bemoeizucht van de
overheid, met haar complex van crisismaat
regelen, zal eerlang belangrijk ingekrompen
moeten worden.
Bij de zuivel blijft de noodzakelijkheid van
een zeer belangrijken uitvoer tegen niet loo-
nende prijzen ons kwellen en de mogelijkheden
om daarin afdoende verandering te brengen,
zijn nog door niemand aangewezen.
Voor onze industrie ben ik minder bezorgd.
Haar aanpassingsvermogen is zeer groot ge
bleken en de internationale beweging gaat voor
haar in de goede richting.
Er is, wat de landman noemt, werking in
de lucht.
De Oslobesprekingen zijn het teeken van
nieuw beraad. Engeland en Frankrijk na
men dezer dagen het initiatief voor een on
derzoek op iets breeder terrein. De Ameri-
kaansche minister van staat, Cordell Hull, is
een onvervaard kampioen voor een vrijer
handelsverkeer.
Ik ben voor het industrieele goederenver
keer geenszins zoo pessimistisch als sommi
gen, die meenen, dat de autarkische strevin
gen het voor altijd gewonnen hebben. Ik
blijf behooren tot hen, die van oordeel zijn,
dat de huidige handelspolitieke verhoudingen
bezig zijn vast te loopen, ten deele reeds vast-
geloopen zijn en dat de begeerte om aan de
beklemming er van te ontkomen, sterk
groeiende is.
Zelfs de gedachte neergelegd in het Ouchy-
verdrag en de daarmede verbonden gedachte
van nieuwe uitzonderingen op de onbeperk
te meest-begunstiging, vindt in toenemend
aantal verdedigers. Ook in Engeland.
Vast staat het echter, onomstoote-
Iijk vast, dat alleen terugkeer tot een
stelsel van vrijer handelsverkeer tot
grootere welvaart voeren kan. En
evenzeer, dat alleen langs dien weg
ook het werkloosheidsprobleem aan
merkelijk kan worden verzacht.
Indien onze productie haar afzet
naar buiten niet herwinnen kan en
zij in de mate, als de laatste jaren
het geval was, gebonden blijft aan
het nationale consumptie vermogen,
is de verdwijning der werkloosheid
een onoplosbaar probleem. Ook onze
fabrieken en arbeiders hebben voor
heen in ruime mate gearbeid ter
voorziening in de behoeften van an
deren dan het Nederlandsche volk.
Wij zullen dat moeten blijven doen.
Overzien we den toestand van thans met
dien van de onmiddellijk achter ons liggen
de jaren, dan valt ongetwijfeld hier en daar
op vooruitgang te wijzen. De geslaagde aan
passing van verscheidene bedrijven, die voor
afging aan de monetaire wijziging en juist
daarom zoowel het een als het ander vrucht
baar deed zijn stemt hoopvol
Verbetering in Indië.
In bijzondere mate geldt dit voor Neder-
landsch Indië, waar de aanpassing met ver
wonderlijk doorzettingsvermogen ten volle
bereikt was en waar, vooral door een alge-
meene internationale prijsstijging van eenige
belangrijke Indische uitvoerproducten, een
zeer veel gunstiger toestand werd verkregen.
Indië levert bovendien een goed voorbeeld
van verbeteringen in de productietoestan
den door internationale samenwerking. De
daar doorgevoerde ordening bij de voort
brenging van tin, thee en rubber is een voor
beeld van wat op dit gebied mogelijk is, wan
neerhet aantal producenten niet al te
groot is. Met de suiker, waarbij op zijn minst
25 landen betrokken zijn, bleek de mogelijk
heid eener doelmatige productieregeling tot
voor kort nog niet te bestaan. Of de huidige
conferentie een bevredigend resultaat zal
brengen zal moeten worden afgewacht, maar
dit kan reeds nu worden gezegd, dat, althans
voor een aantal jaren, de productie in Java
niet meer zal kunnen bedragen dan 50 pet.
van de capaciteit van enkele jaren geleden.
Moet men een eindoordeel geven
over den toestand en de verwachtin
gen, hier zoowel als in Indië, dan kan
men zeggen, de veeren van den vogel
hebben wel geleden, maar zijn slag-
lennen zijn ongedeerd. In Indië zijn
le veeren alweer aan het bijgroeien
en ook hier mag men dit als geen
onverwachte nieuwe storingen op
treden tegemoet zien.
ZONDAG 18 APRIL 1937.
HILVERSUM I, 1875 M.
8.30 NCRV. 9.30 KRO. 5.00 NCRV. 7.45—
11.30 KRO.
8.30 Morgenwijding 9.30 Gram.pl. 10.00 Hoog
mis. 11.45 Gram.pl. 12.30 R.K. Fanfare Juliana.
1.2.50 Gram.pl. 1.00 „De Katholieke Jeugdbij-
bel", causerie. 1.20 Gram.pl. 1.30 Vervolg van
12.30. 1.50 Gram.pl. 2.00 Vragenhalfuur. 2.30
KRO-Symphonie-orkest en Gram.pl. 4.15
Gram.pl. 4.30 Ziekenhalfuur. 4.55 Sportnieuws.
5.05 Geref. Kerkdienst. Hierna gram.pl. 7.45
Voetbaluitslagen. 7.50 KRO-Melodisten, en
solist. 8.10 Berichten ANP. Mededeelingen. 8.25
KRO-orkest en declamatie, De Silver Kings,
de Hawaian Syncopaters, e.a. 9.25 Gram.pl,
9.40 KRO-Kamerorkeet en solist. 10.10 „Het
huwelijk", lezing. 10.30 Berichten. ANP. 10.40
Epiloog. 11.00—11.30 Esperanto-uitzending.
HILVERSUM n, 301 M.
8.55 VARA. 12.00 AVRO. 5.00 VARA. 6.30
VPRO. 8.00 AVRO.
8.55 Gram.pl. 9.00 Postduivenber. 9.03 Tuin-
bouwpraatje. 9.20 „De beteekenis van de 40-
urenweek in de diaanan tindus trie", causerie.
9.35 Orgelspel. 10.15 Natuur-liistorische lezing.
10.30 Residentie-orkest. 11.15 „Van staat en
maatschappij", causerie. 11.30 Vervolg concert.
12.00 Orgelspel. 12.10 Gram.pl. 12.30 Kovacs
Lajos' orkest. 1.30 „De vergeten mailbrief',
causerie. 1.50 Gram.pl. 2.00 Boekbespreking.
2.30 Omroeporkest, m.m.v. solist en S. Jansen's
vocaal ensemble. 4.15 AVRO-Dansorkest. 4.40
Sportreportage. 4.55 Sportnieuws ANP. 5.00
Gram.pl. 5.30 Voor de kinderen. 6.05 Voetbal-
praatje. 6.20 Sportnieuws ANP, gram.pl. 6.30
„Jeug-cl naar de kampen", causerie. 6.45 Prot.
Kerkdienst. 8.00 Berichten ANP. Mededeelin
gen. 8.15 Concertgebouw-orkest. 9.05 Radio
journaal. 9.20 Platen uit Prins Berhhard's
koffer. 9.35 Radiotooneel. 10.05 Omroeporkest,
m.m.v. solisten en gem. sextet. 11.00 Berichten
ANP. Hierna AVRO-Dansorkest. 11.4012.00
Orgelspel.
DROITWICH, 1500 M.
11.50 Het John Dickinsen (Apsley) orkest, en
soliste. 12.50 Troise en zijn Mandoline-orkest.
I.20 Declamatie. 1.45 Gram.pl. 2.20 Sted. Or
kest Eastbourne. 3.20 Relig. causerie. 3.40 Het
Walker Octet. 4.2Ó Relig. causerie. 4.40 Het
Brosa Strijkkwartet. 5.35 Causerie over Lord
Curzon. 5.50 Het BBC-Harmonie-orkest en so
list. 6.35 Radiotooneel. 7.20 Kerkdienst. 8.05
Liefdadigheidsoproep, 8.10 Berichten. 9.25 Ra
diotooneel met muziek. 9.20 BBC-Orkest,
BBC-Koor en solisten. 9.50 Epiloog.
RADIO PARIS, 1648 M.
6.10, 7.20 en 10.20 Gram.pl. 10.50 Orgelcon
cert. 11.40 Gram.pl. 11.50 Goldy-orkest en
zang. 4.20 Pasdeloup-orkestconcert. 7.35 Zang.
7.50 Radiotooneel. 9.50 Gram.pl. 10.2012.20
Bouillon-dansorkest.
KEULEN, 456 M.
5.20 Havenconcert. 7.35 West-Duitsch Ka
merorkest. 9.50 Gram.pl. 10.50 Viool en piano.
II.20 Militair concert. 12.40 H. Bund's orkest.
2.20 Mannenzangvereen. 3.20 Omroepklein-
orkest, koor en solisten. 6.20 Pianovoordracht.
7.20 „Hinaus in die Ferne", hoorbericht. 9.50—
11.20 O. Kermbach's en F. Weber's dansorkest.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.20 Omroeporkest, omroepkamerkoor en so
listen. 9.20 Berichten. 9.5012.15 O. Kerm
bach's en F. Weber's dansorkest. Om 10.05
Weerbericht.
MAANDAG 19 APRIL 1937.
HILVERSUM I 1875 M.
;NCRV.-Uitzending.
8.00 Schriftlezing, meditatie gewijde mu
ziek (gr.pl.); 8.30 Gram.pl.; 9.30 Gelukwen-
schen. 10.30 Morgendienst; li.00 Chr. Lec
tuur: 11.30 Gram.pl.; 12.00 Berichten; 12.15
Gramapl.; 12.30 Amsterd. Salonorkest; 2.00
Voor de scholen; 2.35 Gram.pl.; 3.00 Wenken
voor de keuken; 3.30 Gram.pl., 3.45 Bijbel
lezing; 4.45 Chr. Liederenuurtje m.m.v. so
list; 6.00 Gram.pl.; 6.30 Vragenuur; 7.00 "Be
richten; 7.15 Vervolg Vragenuur; 7.45 Re
portage; 8.00 Berichten ANP. Herh. SOS-ber.;
8.15 Viool en piano; 9.00 „De Vlaamsche ziel"
causerie; 9.30 NCRV-orkest (Om 10.00 berich
ten ANP.) 11.00 Gram.pl. Hierna: Schriftle
zing.
HILVERSUM II 301 M.
Algemeen programma, verzorgd
door de AVRO.
8.00 Gram.pl.; 10.00 Morgenwijding; 10.15
Gram.pl.; 10.30 Het Lyra-Trio; 11.15 Gram.-
platen; 12.00 Kovacs Lajos' orkest en de
„Hodlars"; 2.00 Gram.pl.; 2.30 Groninger
Orkestvereeniging. In de pauze: Declamatie;
4.30 Muzikale causerie; 5.30 Orgelspel; 6.05
AVRO-dansorkest; 6.40 Causerie over gei
tenfokkerij; 7.00 Piano-voordracht; 7.25 Gra-
mofoonpl.; 7.30 „Wilde Paarden", causerie;
8.00 Berichten A.NJP, Mededeelingen; 8.10
Gram.pl.; 9.00 Moderne zangdeclamatie; 9.20
Omroeporkest en soliste; 10.00 Negro-Spirl-
tuals; 10.15 Het Omroeporkest; 11.00 Berich
ten A.N.P. 11.10 Gram.pl.; 11.30 AVRO-Dans-
DROITWICH 1500 M.
10.05 Orgelspel; 10.35 Declamatie; 10.55
Gram.pl.; 11.20 BBC-Weisch-orkest m.m.v.
soliste; 12.20 Orgelconcert; 1.05 BBC-Theater
orkest; 1.35 Het Olof-Sextet; 2.20 Gram.pl.;
2.50 Piano voordracht; 3.20 Jazzmuziek (gr.-
pl.); 3.50 Cello en piano; 4.20 Sportpraatje;
4.35 Mario de Pietro's Mandoline-orkest m.
m. v. soliste; 5.20 Berichten; 5.40 Landbouw-
causerie; 6.00 Piano voordracht; 6.20 Gevar.
programma; 7.05 Komische voordracht; 7.20
Medische causerie; 7.40 Jazzmuziek; 8.20 Be
richten; 8.40 „World Affairs", causerie; 8.55
Pianovoordracht; 9.05 Inleiding volgende uit
zending; 9.10 3de en 4de acte „Othello", ope
ra; 10.35 Billy Gerhardi en zijn Band; 10.50
Dansmuziek (gr.pl.)
RADIO PARIS 1648 M.
6.10 en 7.20 Gram.platen; 11.20 Pasdeloup-
orkestconcert en zang; 1.20 Gram.pl. 2.20
Dito; 4.50 Vioolvoordracht; 5.05 Zang; 5.50
Vervolg vioolvoordracht; 6.20 Gram.platen;
7.50 „La Fiancée en loterie", operette; 9.50
Gram.platen.
KEULEN 456 M.
5.50 F; Hauck's orkest; 7.50 Orkestconcert;
8.50 Gram.platen; 11.20 Orkestocncert; 12.35
Nedersaks. Symphonie-orkest; 1.35 Omroep-
kwintet; 3.20 F. Stepani's orkest; 5.05 Gram.
platen; 5.20 Omroeporkest en -kleinoorkest;
7.30 Westduitsch weekoverzicht; 8.10 Gram.
platen; 9.50 Omroepkleinorkest; 10.50 Rijks
zending ter gelegenheid van Hitler's verjaar
dag.
BRUSSEL 322 M.
11.20 Gram.pl.; 11.50 Kleinorkest; 12.30
Salonorkest; 12.50 Gram.platen; 4.20 Omroep
orkest: 5.50 Zang; 6.10 Gram.pl.; 7.20 Nat.
orkest- 9.30 Omroepdansorkest.
BBÜ!» "L 484 M.
11.20 Gram.platen; 11.50 Salonorkest; 12.30
Kleln-orkest; 12.50 Gram.pl.; 4.20 Omroep
dansorkest; 5.35 Kamermuziek; 7.20 Militair
concert; 8.20 Reportage; 9.30 Gram.platen.
DEUTSCHLANDSENDER 1571 M.
7,30 Solistenconcert en declamatie; 8.20 Fr.
Weber's dansorkest; 9.20 Berichten; 9.50
Viool en piano; 10.05 Weerbericht; 10.20 Gra-
mofoonplaten; 10.50 Rykszending ter gele
genheid van Hitler's verjaardag.
