HET NIEUWE AVONDBLAD
Succesvolle opvoering van
„De Czardasvorstin".
U verandert
Millioenendans.
22e JAARGANG No. 145
VRIJDAG 23 APRIL 1937
IJMUIDER COURANT
ABONNEMENTEN: per week 10 ets., per maana
40 cents plus 2cents incasso, per kwartaal f 1.20
plus 5 cents Incasso, losse nummers 3 cents.
Kantoor: Kennemerlaan 42 - IJmulden. Telet. 5301
VERSCHIJNT DAGELIJKS, BEHALVE OP ZON- EN FEESTDAGEN.
UITGAVE LOURENS COSTER, MIJ. VOOR COURANTUITGAVEN EN ALG. DRUKKERIJ N.V.
DIRECTIE P W PEEREBOOM EN ROBERT PEEREBOOM
ADVERTENTIëN15 regels T 0.75. Elke regel meei
15 ct. Bij abonnement belangrijke korting. Adverten
ties van Vraag en Aanbod 1-3 regels 25 ct., elke regel
meer 10 ct. Ingezonden mededeelingen dubbele prijs.
ALLE ADVERTENTIëN OPGEGEVEN VOOR DIT BLAD. WORDEN KOSTELOOS OPGENOMEN IN DE NEVEN-EDITIE HET NIEUWE AVONDBLAD DE KEN NEMER COURANT".
Gratis Ongevallenverzekering voor betalende abonnés. Levenslange ongeschiktheid J 2000.— overlijden 400.—, verlies van hand, voet ot oog 200.—, beide leden duim i 100.—, één lid duim 50.—, alle leden wijsvinger 60.—,
®f.n j f® ec\en wijsvinger f 25.—alle leden anderen vinger ƒ15.één of twee leden anderen vinger 5.arm- of beenbreuk ƒ30.enkelbreuk ƒ15.polsbreuk ƒ15.Opvarenden van visschers-, marinevaartuigen enz. ƒ400.
bij verdrinkingsdood door ongeval tijdens de vaarttot een maximum van ƒ2000.indien hetzelfde ongeval den dood van vijf of meer abonnés mocht tengevolge hebben.
Nog afzonderlijke verzekering voor abonnés op het Geïllustreerd Zondagsblad. Alles indien het gevolg van een ongeval en volgens gratis ten kantore van dit blad verkrijgbare voorwaarden.
Het ballet der millioenen wordt weer uitge
voerd in het Britsche Lagerhuis en de Jooss
van dit gezelschap, Neville Chamberlain, heeft
het voor het laatst geleid. Want binnenkort zal
hij Stanley Baldwin opvolgen als premier en
dus aftreden als Kanselier van de Schatkist.
Zijn zesde en laatste begrooting is tevens de
hoogste die hij ooit heeft ingediend. Het to
taal der uitgaven is geraamd op achthon
derd drieëntachtig millioen pond. Ik laat u
gaarne over dit eens even in Hollandsche gul
dens om te rekenen. Dan komt u er vanzelf
toe het even te bepeinzen. Onze staatsbegroo-
ting is een peuleschilletje vergeleken bij de
Britsche. En zelfs is zij klein van omvang, in
haar geheel, als men haar vergelijkt met de
Britsche militaire uitgaven wier totaal op deze
begrooting tweehonderd achtenzeventig mil
lioen pond bedraagt. Dat is meer dan viermaal
zooveel als ons geheele staatsbudget!
Zonder belastingverhooging ging het natuur
lijk niet meer. Derhalve heeft Chamberlain
een verhooging van de inkomstenbelasting van
2ZVz tot 25% in zijn budget opgenomen. Ik
merk daarbij op dat de Britsche onbelastbare
aftrek van het inkomen zeer hoog is, met kin
deraftrek stijgend tot 250 pond, zoodat alle
arbeidersinkomens, die der onderwijzers en die
van vele andere bescheiden-gesitueerde wer
kers onbelast zijn. Het Britsche belastingstelsel
wijkt sterk van het onze af ofschoon ook in het
onze sterke progressie wordt toegepast. Verder
heeft Chamberlain een door niemand verwach
te nieuwe belasting ingeluid, n.l. „de Nationale
Defensie-Bijdrage", die geheven wordt op
overwinsten van bedrijven. „Overwinst" wordt
aangenomen als eenig bedrijf meer dan twee
duizend pond winst gemaakt heeft, zoodat al
leen een aantal kleine bedrijven buiten de
nieuwe belasting zal vallen. En dan is men er
nog lang niet: de gewone belastingramingen
zijn erg optimistisch verhoogd en voor defen
sie moet de defensie-leening gedurende vijf
jaar tachtig millioen pond per jaar bijpassen.
De gevolgen van deze leening zijn voor het na
geslacht.
Chamberlain zelf heeft het aspect van zijn
begrooting „jammerlijk" genoemd. Geen won
der. Het geval herinnert levendig aan de be
grootingen uit den oorlogstijd. De belasting
op overwinsten en wijlen de „oorlogswinstbe-
lasting" lijken trouwens als broertje en zusje
op elkaar. Het putten van enorme bedragen
uit een defensieleening is daarbij, uit nuchter
zakelijk oogpunt beschouwd, een fatale metho
de. En dan behoeft men maar even na te den
ken om te beseffen, hoe de nieuwe belas
tingen de volkswelvaart zullen teisteren. Dit
betreft niet alleen de menschen met goede
inkomens maar de geheele bevolking, want als
(over een jaar) de overwinst-belasting in volle
werking treedt zal dit over de geheele linie
leiden tot verminderde dividend-uitkeering
van bedrijven. Aangezien nu in Engeland
zoowel aandeelen als obligaties veelal in zeer
kleine coupures worden uitgegeven wordt de
kleine belegger, lees spaarder, daardoor direct
getroffen. Dit beteekent een algemeene ver
mindering van koopkracht en ook een vermin
dering van de opbrengst der inkomstenbelas
ting, die de regeering nu nog zoo optimistisch
hooger durft ramen. Chamberlains opvolger
zal het volgende jaar wel genoodzaakt zijn tot
een veel lagere raming.
Onze Londensche correspondent meldt „dat
niemand deze begrooting welkom kan heeten".
En gelijk heeft hij, al heeft de Labour Party
den minister toegejuicht omdat de nieuwe las
ten grootendeels op de hoogere inkomens val
len. Op den duur blijft het daarbij immers
niet. Ook de toekomstige kansen op hooger
loonen schijnen nu wel uitgesloten.
Dergelijke politieke toejuichingen, even
als de politieke teleurstelling van Chamber
lains conservatieven aanhang, hebben in
den grond der zaak geen beteekenis en hou
den slechts verband met de wijze waarop
de niet-doordenkende, oppervlakkig-rede-
neerende „man in the street" zoo'n nieuwe
begrooting ontvangt. Hij meent dat hij er
goed afgekomen is. Het zal hem leelij.k tegen
vallen. Als een staat financieel boven zijn
stand gaat leven wordt daardoor onvermij
delijk de geheele bevolking getroffen. En
bet „sluiten* van deze begrooting is maar
schijn.
Natuurlijk zijn de andere groote mogend
heden er financieel vooral niet beter aan toe.Het
heele gezelschap leeft ver boven zijn finan-
ciëele capaciteit op een wijze, die een kleine
staat (Nederland b.v.) zelfs niet zou kunnen
toepassen omdat zijn buitenlandsch crediet
bet eenvoudig niet toelaat.
Deze wilde millioenen-dans der groote mo
gendheden, waarin nu ook Engeland zich heeft
laten meesleuren, beduidt in wezen niets
anders dan opoffering van de volkswelvaart
aan den dolzinnigen bewapeningswedloop, die
°P zijn best tot een ontzettende verarming en
op zijn slechtst tot den oorlog leidt.
Een eindpunt in den wedloop is alleen te be
reiken door internationaal overleg, gevolg van
terugkeer van het gezonde verstand en
hopelijk, maar bovendien noodzakelijkvan
een hooger besef van de roeping van den
mensch in dit leven. Ik geloof dat inderdaad
hooger inspiratie, dan thans nog de volken en
hun leiders bezielt, zich zal moeten doen gel
den om dezen wilden ren naar den ondergang
te stuiten. En waarom zou men daarop niet
mogen hopen?ja die zelfs, in zulk een
verdwazings-crisis, mogen verwachten?
R. P.
IJMUIDEN
Uit het jaarverslag der Reeders-
vereeiugmg.
Vischrijkdom Noordzee.
Een van de vraagstukken, die lang hebben
gewacht op een oplossing, betreft dat van de
maatregelen tot bevordering van het vischbe-
stand in de Noordzee.
Reeds voor den wereldoorlog deed zich de
behoefte daaraan gevoelen door een sterken
achteruitgang van het bestand van schol en
schar.
Bij de minder-bevissehing gedurende de
oorlogsjaren herstelde zich dit snel en raakte
de gedachte aan het treffen van maatregelen
tot bescherming van het toen bestaande
vischbestand min of meer op den achter
grond.
Na den oorlog ging evenwel het vischbe
stand weder vrij snel omlaag en reeds vanaf
1924 dateeren de pogingen die de Reeders-
vereeniging heeft gedaan om de Regeering te
bewegen wettelijke voorziening te treffen.
Ofschoon telkens voornemens naar voren
kwamen die hoop gaven op een spoedige
voorziening, bleef de zaak traineeren en werd
van de eene commissie naar de andere ver
wezen.
In 1935 werd, naar men meende op goede
gronden, gehoopt en verwacht, dat de Regee
ring zou doortasten, maar opnieuw werd de
zaak uitgesteld en bleven zoowel bepalingen
ten aanzien van de maaswijdte der netten als
een verbod van den aanvoer van ondermaat-
sche visch achterwege.
In 1936 is evenwel een verandering in den
toestand ingetreden, tengevolge van de om
standigheid. dat de Nederlandsche Visscherij-
centrale aan de uitvaarcertificaten van de
trawlvisschers de voorwaarde heeft verbon
den. dat geen netten met een geringere maas
wijdte dan 7% e.M. zouden mogen worden
gebruikt.
Dit voorschrift werd bekend gemaakt in
Juli 1936, onder mededeeling, dat deze be
paling zou ingaan op 1 Januari 1937. opdat
de eigenaren van visschersschepen de ge
legenheid zouden hebben hunne netten van
geringere maaswijdte inmiddels af te visschen
en intijds te zorgen voor netten van voldoen
de maaswijdte.
Voor de stoomvisscherij heeft deze bepa
ling feitelijk alleen beteekenis ten opzichte
van de maaswijdte der kuilen, aangezien de
overige netsgedeelten van grootere maas
wijdte zijn.
Van deze bepaling zijn evenwel uitgesloten
de netten, die gebruikt worden voor de trawl-
visscherij op makreel, haring en sprot, waar
voor een geringere maaswijdte is toegestaan.
Ofschoon vóór 31 December het nieuwe
Kon. Besluit nog niet gereed kon zijn, werd
toch in uitzicht gesteld dat dit binnen korten
tijd mocht worden verwacht.
Verwacht mag worden, dat in een niet te
verre toekomst ook zal blijken in hoeverre
de Regeering wenscht gevolg te geven aan
de aanbevelingen van de internationale be
sprekingen in Londen met betrekking tot een
aanvoerverbod van viseh beneden zekere vast
te stellen maten.
POLITIEKE KLADDERIJ.
Gistermorgen bemerkte men, dat op de
rioolbuizen aan den Stationsweg voor 't riolee-
ringswerk, politieke leuzen waren geschilderd.
Op elke buis was een letter aangebracht en
deze letters vormden een zin. Arbeiders wer
den aan 't werk gezet om de letters met
teer onleesbaar te maken.
Door de IJmuider Operette Vereeniging.
op geregelde tijden Uw etalage
om c!e aandacht van de voorbij
gangers te blijven trekken.
Adverteert daarom ook op
geregelde tijden om die aan
dacht te versterken
De gala-première van „De Czaxdas-vorstin"
het welbekende operette-werk van Emmerich
Kalman, dat door de IJmuider Operette Ver
eeniging in den Thalia Schouwburg werd op
gevoerd, mocht zich terecht in een overwel
digende belangstelling verheugen.
Mevr. Dora AriszSchrama.
Terecht, omdat het werk als operette-an-
sich reeds de moeite van een gang naar het
theater waard is en daarbij omdat het door
de IJ. O. V., die zich met „Het vroolijke
Weeuwtje" en „Polenbloed" reeds een schit
terende staat van dienst verworven heeft, op
alleszins loffelijke wijze gecreëerd werd.
De vereeniging mag zich in het bezit van
leiders verheugen, die hun taak verstaan. Al
lereerst is er de stuwende kracht van den
voorzitter, den heer H. A. Osendarp, die za
kelijk leider der IJ. O. V. is. De directeur Phi
lip S. Vlessing is als bevelvoerder over het
geheele werk, solisten, koor en orkest (in to
taal 80 personen) de slagvaardige musicus,
die de bruisende partituur in een tempo-a-
la-ongaresa doet voorbij trekken.
En last but not least de werker achter de
schermen, de man van de aardige vondsten
in deze operette, die dag-in dag-uit geploe
terd heeft om uit de spelers te halen wat er
voor hem maar uit te halen is.
Heeft het critisch-gestemde en verwende
publiek zich wel eens rekenschap gegeven
van het hondenbaantje, dat een regisseur
heeft? Velen rangschikken hem onder de
Zondagskinderen dezer wereld, maar dat is
toch absoluut onjuist.
Als oud-leerling van Max Reinhardt heeft
Reinhard Rijke wederom getoond iemand te
zijn, die bij de operette zijn plaats gevonden
heeft en mooie effecten met zijn materiaal
weet te bereiken.
Een uitverkocht huis heeft mee kunnen ge
nieten van dit oorspronkelijke vindingrijke
en tintelende operettewerk. De partituur
brengt duidelijk aan het licht, dat er een ter
dege geschoold vakman en een fijnvoelend
musicus aan het woord is. Daarbij heeft de
IJ. O. V. zich moeite noch kosten gespaard
„De Czardasvorstin" zoo goed als maar eenigs-
zins mogelijk is, te ontvangen, gelijk de
voorzitter in zijn openingsrede tot de dona
teurs der vereeniging zegt. En zoo was het,
wanneer het doek zich bij het eerste bedrijf
opent, een bonte mengeling van keurige
avondkleeding en Hongaarsch-nationale cos
tumes van dames en heeren. De spanning
van een première is duidelijk merkbaar èn
Reinhard Rijke.
op het tooneel èn bij de toeschouwers. Met
een enkelen forschen zwaai van den dirigeer
stok heeft directeur Vlessing de inleidende
maten van het Zevenburgsche lied aangege
ven en weldra is de stemming er bij de bezoe
kers van het (tooneel)-cabaret in.
De titelrol, in handen van Dora Arisz-
Schrama, wordt door deze bekende sopraan
met verve gezongen en gespeeld. Wat ze met
haar soepele, geschoolde stem (waarvan elk
gezongen woord helder verstaanbaar is) weet
te bereiken is heel knap. Daarbij heeft ze
zich geheel in de speelrol ingeleefd, zoodat
de scènes met haar tegenspeler Edwin (Jack
Roza) mede dank zij hem tot voorname
hoogte worden opgewerkt. De laatste is als de
vlotte Varia-acteur een graag geziene ver
schijning. De heer Roza heeft in De Czardas
vorstin" geen gemakkelijke rol, want de Ed-
win-figuur stelt bijzondere eischen qua spel
en zang. De verwachtingen, die in hem ge
steld werden, heeft hij echter zeker niet be
schaamd. Tal van uitstekende momenten de
den de pittige muziek van Kalman alle recht
wedervaren en groot was voor hen beiden
het succes.
Love-team nr. 2, gepersonifieerd in gravin
Stasi (mej. C. Jansson) en Boni (Hans Klaa
sen) was eveneens een onmisbaar element.
Tot welk een geestig speler heeft laatstge
noemde zich ontwikkeld; uitstekend die scè
nes met de grisettes van het cabaret en het
tegenspel met Edwin in 2. Mej. Jansson, die
over een krachtige mezzo beschikt (bij de be
kende zangpaedagoge Magdalena de Jongh
geschoold), heeft bewezen haar partij ter
dege gestudeerd te hebben en zij wist in het
bijzondere b.v. in het pikante Zwaluwenduet
het noodige effecte te sorteeren.
Om dit kwartet groepeerden zich tal van
medewerkenden. Zoo was er een statige vor
stin van mej. M. Jurriaans, een pracht van
een vorst van den met de planken zoo ver
trouwden heer A. H. Holtslag, een voorname
koerier en gezant van den Variaan L W.
Boeree (in een dubbelrol met zeer gave
creatie) en een amusant opgezet type caba
ret-habitué Feri, de vriend van alle girls, van
den heer Osendarp. Daarbij kon de laatste
met zijn warm getimbreerde stem uit zijn
zangrol ook alles halen, zoodat zijn optreden
zeer in den smaak vermocht te vallen.
Phil. S. Vlessing.
Een talrijk flink gedrild koor zorgde voor
de vereischte entourage, opgeluisterd door
pakkende „Einlage" als het Grisette-num-
mer, het heeren-sextet, de czardas en het
walsballet
De dansen waren onder de beproefde lei
ding van mevr. Const, v. d. Plasde Smidt
ingestudeerd en dank zij haar training kwa
men czardas en ballet uitnemend tot hun
recht; met vuur werd de Hongaarsche na
tionale dans en met gratie de Wiener Walzer
een respectabele danstechniek en een strakke
uitgevoerd. Met genoegen constateerden we
en pittig rhythmiek. De solo-danseres mej J.
van Ossenbruggen gaf een fraaie dansim-
provisatie ten beste.
Geestig was het grisette-nummer met de
komische tenor Klaasen, en de scène van de
zes cabaretiers (de heeren S. Egner, L. Ver
schoor, A. van Opbergen, Jac. en Th. Rijke
en P. Beets), die het publiek zeer vermaakten.
Het is een respectabele' arbeid geweest om
zulk een veeleischende operette tot en goed-
loopend geheel aaneen te schakelen en al
blijven er, wat het tempo betreft, wenschen
zij zullen in eventueel nog volgende voorstel
lingen allicht vervuld worden
Met de keurig verzorgde costumes en door
de speciaal voor de operette vervaardigde
décors uit de ateliers van v. Doesburg, de dé
corateurs der Wagnervereeniging, waren de
massa-scènes zoowel als de kleine tooneeltjes
een bekoring voor het oog. (b.v. cabaret-scène
hofbal, verlovingsfeest).
Het begeleidende orkest kweet zich naar
behooren van zijn lang niet gemakkelijke
taak; de violen mogen in de hoogte nog wel
eens uitkijken, waar ze terecht komen.
De burgemeester en mevrouw Kwint woon
den de opvoering bij. De solisten en de pia
niste mochten première-bloemen in ont
vangst nemen en een gezellig bal hield vele
IJ. O. V.-aanhangers nog langen tijd gezel
lig bijeen.
Wegens het buitengewoon succes, dat deze
knappe opvoering heeft gehad, zal er Don
derdag 29 April a.s. een herhaling van ge
geven worden in het Thalia Theater.
KAMPIOENSCHAPPEN VOOR R.K.
DAMMERS EN SCHAKERS.
Naar wij vernemen bestaat er voor de kam
pioenswedstrijden voor R.K. dammers en
schakers, die worden georganiseerd door de
R.K. Damvereeniging „Gezellig Samenzijn"
groote belangstelling. De'wedstrijden worden
Dinsdagsavonds gehouden in „de Griffioen".
De dammers spelen in drie, de schakers in
twee klassen.
Aanmelding kan tot 1 Mei geschieden iede-
ren Dinsdagavond aan bovengenoemde zaal en
bij de volgende adressen: M. Kuipers, Prins
Hendrikstraat 14; J. Speet, Piet Helnstraat 70;
C. J. Post, Groeneweg 64 en B. Sjertsen,
Schoutenstraat 3.
INBESLAGNAME VAN
PUZZLE UITSLAG en
PRIJZEN bij
BEIDER BELANG.
Honderden en nogmaals honderden inzen
dingen kwamen binnen. Om de 25 prijzen
moest dus geloot worden. Deze loting heeft
gisteren plaats gehad.
De Politie was van meening dat wij in over
treding waren met de Loterij wet. De rechtbank
zal deze zaak behandelen en komen wij er
nader op terug. Lijsten en prijzen werden in
beslag genomen. Een en ander ontmoedigt
ons niet,
25 Nieuwe Prijzen stellen wij nu beschik
baar voor de ingezonden slagzinnen en ge
dichtjes. De namen der gelukkigen zijn in
beide zaken reeds bekend.
Onvermoeid strijden wij verder.
Wij blijven doorgaan, elke concurrentie het
hoofd te bieden.
Een en ander is voor ons reden reeds van
daag alweer een nieuw strijdprogram naar
voren te brengen. De etalageramen hangen
vol met ENORME VUURPIJLEN en tientallen
koopjes. Steunt ons in den strijd.
Er is maar één gang. Allen naar
BEIDER BELANG.
(Adv. Ingez. Med.)
T. V. IJ.
Feestavond adspiranten.
Een goede gewoonte getrouw was ook dit
jaar weer een feestavond georganiseerd voor
de geheele jonge garde van T.V.IJ.
De gezellige bovenzaal van Cycloop was
geheel bezet door jeugdige turnenthousiasten
met vriendjes en ouders toen de voorzitter
met een kort openingswoord alle aanwezigen
hartelijk welkom heette.
Na het zingen van het clublied zat de
stemming er meteen in en die bleef er in
totdat het einde van deze „bonte" avond
naar de zin van velen veel te vlug was
aangebroken.
Sommige meisjes en jongens bleken niet
alleen goed te kunnen turnen, maar ze
gaven ook enkele voordrachten ten beste,
terwijl er eveneens een paar kleine zange
resjes aanwezig waren.
De wedstrijden voor de verschillende af-
deelingen vormden even zoovele hoogtepun
ten van geestdrift. De aanmoedigingskreten
schalden door de zaal; een internationale
voetbalwedstrijd kon er niet aan tippen!
De tractatie op limonade met gebak vormde
een welkom intermezzo en we weten niet wie
er meer genoten; de kinderen zelf of de oude
ren, die alleen maar naar al die glundere ge
zichtjes mochten kijken.
Voor de ouderen was er ook nog een kwar
tiertje spanning bij de trekking van de prij
zen voor de tombola. Verschillende aardige
en ook eetbare" prijzen zorgden er voor, dat
de loten weg vlogen.
Na de wedstrijden werden aan de kranige
winnaars de prijzen uitgereikt; alle jongens
en meisjes werden opgewekt om ook hun
vriendjes en vriendinnetjes mee te nemen
naar de turnzaal van T. V. IJ. in de Kerk
straat en zoo volgde als laatste nummer van
het programma: de hazendans, een leuk num
mertje, dat door de kleurige belichting en
de „hazenmutsjes" een daverend succes had.
Een wasje na. voor de grooten en toen be
hoorde de feestavond van jong T. V. IJ. weer
tot het verleden. Dat deze avond ook zeer in
den smaak van de ouders was gevallen, wordt
wel bewezen, door het feit. dat verschillende
van hen zich spontaan als donateur kwamen
aanmelden.